|
2017
|
|
|
Bazterrak harrotzeko manerak dira mordoa, ibiltzeko
|
bideak
diren bezala bailara. Ze bide ibili, bazterra nola harrotu, hahor akaso kontua.
|
|
|
Ez dut Bartzelona euskotarrez hustu nahi, gainetik, ez euskotarrak Bartzelona paparrean paratzearen harrotasunaz. Horrexegatik aukeratu ditut liburuak, besteek Bartzelonan barrena aukeratutako
|
bideak
. Eta Bartzelona literarioa den ez dakit.
|
|
|
Ibiltzen hasten garenean paisaia baten barnetik, ematen du
|
bideak
, aireak, usainak, hotzak, denak gorputzaren zirrikituetan kokatzen direla behin betiko. Memoria deitzen diote horri zenbaitek eta halaxe izango da menturaz.
|
|
|
Aldi berean, primitiboen antzera, lehen eki arraioa miretsi dezakegu ekialdetik iraizten Santizpiritu zubia pasatzean. Batzuetan
|
bideak
trabeskatzen ditugunean tuta haserretuz ozentzen diren kotxe errabiatuen artetik iruditzen zaigu zuzen beti zuzen zihoan Paris Texas filmean Harry Dean Stantonek jolasten zuen Travis oroigarriak bihurtuak garela. Ez gara gehiago gelditzeko gai.
|
|
|
Lelokeria galanta zen. Nire ustez
|
bideak
baino toki gehiago daude.
|
|
|
Orbainak ere desagertuko direlakoan, iragana ezabatzen ahalegintzen gara askotan. Ibili ditugun
|
bideak
ezkutatzen. Isiltzen.
|
|
|
" Seinale ona" pentsatu zuen Ximenok. Lagun zaharrak ziren biak eta baita beren gurasoak ere, eta elkarrenganako begirunea eta adiskidantza zor zioten aspalditik, nahiz eta bakoitzaren ofizioak eta
|
bideak
aldendu. Alaitasunez agurtu zuen Benitok bere lagun zaharra:
|
|
|
Bertakoa katalana da. Bestelako
|
bideak
jorra daitezke. Erromaniko jarraitua sustatu daiteke.
|
|
|
Ohartzen zara hizkuntza asko galdu direla hiztun komunitateen arteko komunikazio
|
bideak
aldatu direlako. Eta hizkuntza berreskuratu nahi izan denean, ez dira saiatu sare hori berrosatzen, baizik eta hizkuntza jakin bat, hizkuntza isolatua, berreskuratzen saiatu dira.
|
|
|
Niretzat notizia da aurten, 2012an, XXI. mendean, oraindik ere indarkeria matxistaren ondorioz emakumeak hiltzea. Guk, ekialdeko bizilagunok, mundu guztira demokraziari eta bakeari buruzko lezioak ematera joan garenok, urrutiko emakumeei askapenerako
|
bideak
irakatsi dizkiegun andre zein gizonok, geure burua garatutzat daukagunok, ez dugu izurrite mingarri eta jasangaitz horren kontra ezer eraginkorrik egin. Arazoa estrukturala da, beraz.
|
|
|
Errepideko marrak zenbatzen ditugu, sudokuak egin, irakurri, treneko tabernan garagardoak edan, Parisen esnatu, Cadizen loak hartu, Madrileko eskalestrian galdu, Almeriako hondartzara joan, Burgosen gelditu... eta, hala ere, luze egiten zaigu bidea. Liberen
|
bideak
4 urte ditu, Maiterenak 28, Marijerenak eternitate bat Frantzian eta beste bat Espainian eta Pauleren bideak hiru norabide ditu. Urteak daramatzagu bidea egiten; urteak eta urteak.
|
|
|
Errepideko marrak zenbatzen ditugu, sudokuak egin, irakurri, treneko tabernan garagardoak edan, Parisen esnatu, Cadizen loak hartu, Madrileko eskalestrian galdu, Almeriako hondartzara joan, Burgosen gelditu... eta, hala ere, luze egiten zaigu bidea. Liberen bideak 4 urte ditu, Maiterenak 28, Marijerenak eternitate bat Frantzian eta beste bat Espainian eta Pauleren
|
bideak
hiru norabide ditu. Urteak daramatzagu bidea egiten; urteak eta urteak.
|
|
|
Zeren haiek iratzartzen dute lo datzana, eraikitzen dute ehiza eta eginarazten behar ez dena. Haiek dira su pizgarriak eta elkarrekin trebatzeko
|
bideak
.
|
|
|
Eta nahi nituzkeen bi parteak elkarrekin eta batean atera. Baina ikusirik zein gauza gutxi aurkitzen den euskaraz idatzirik, goganbehartu naiz eta beldurtu ez diren
|
bideak
aski seguru eta garbi, baden bitartean zenbait traba edo behaztopa harri.
|
|
|
Vade ad formicam, o piger, et considera vias ejus, et disce sapientiam quae, cum non habeat ducem nec praeceptorem, parat in aestate cibum sibi. Zoaz, nagia, txindurriagana eta kontsidera itzazu haren
|
bideak
eta bidexkak, joan etorriak eta itzulinguruak, nekeak eta lanak, eta ikasiko duzu zuk ere nola behar duzun aitzinera eta betiere bizi, ibili eta gobernatu. Hark erakuslerik eta gidaririk gabe, berak bere buruz biltzen du udan negua iragateko behar duen mantenua, bazka eta bihia.
|
|
|
Begira ezazu ez zaudela emakumeetan pentsatzen. Zeren pentsatze hartatik etorriko zaizu atsegin hartzea, atsegin hartzetik desiratzea, desiratzetik
|
bideak
egitea eta obratzea. Eta guztiak heldu dira gogoaren lehenbiziko oroitzapenetik eta oroitzapen hari leku eta ostatu ematetik, erroak egiten eta handitzen uztetik.
|
|
|
Baltsamo, anbar, musketa eta halako beste usain onak jendeak engainatzeko, beregana erakartzeko, bere buruez mintzarazteko eta haragiaren bekatuan eroriak dautzala usnatzeko eta goganbehartzeko
|
bideak
eta seinaleak dira; edo bai, zeren benturaz zenbait usain gaizto eta kirats baitute bere gorputzean, hura estaltzeko eta ezeztatzeko hartuak eta pentsatuak.
|
|
|
Errege jantzi bedi oihalik hoberenaz, aitonen semea erdikoaz eta nekazalea arruntenaz. Zeren gainerako guztiak dira harrokeria hutsalak, desordenuak, bekatu egiteko eta eginarazteko
|
bideak
eta kastitatearen galgarriak.
|
|
|
Piztiari ez zaio kamiorik irekitzen: basoa du territorio, sasitzan barrena dabil,
|
bideak
irekitzea du patua. Ernea du begiratua, iluntasunean ikusteko.
|
|
|
Filosofoen arabera, ez dago argi patuak bizitza gidatzen digun ala borondate librea dugun. Batzuen iritziz, jaio baino lehen dena erabakita dugu; besteren esanetan, aldiz, bizitzaren
|
bideak
guk geuk aukeratzen ditugu. Auskalo, ez gara ziur egongo.
|
|
|
Alde batera begiratu eta gero bestera. Azkenean
|
bideak
alde batera utzi eta erditik, sasi artetik abiatzen da indartsu.
|
|
|
Eta nire buruak, abian jarri eta gero, irudipenez jotako begiek ikusten ez zituzten gauzak ikusten zituen horien ordez... Ez zegoen errepiderik,
|
bideak
bakarrik lokaztietan, istiltsuak eta muinoetan, harrizkoak, eta Edinburgora joaten ziren alde batetik, eta Carlisle ra, bestetik. Etxe bakan batzuk ikusi nituen, zohikatza bezain marroiak, baina, elizalde zaharraren muinoaren gainean, elizaren lau hormak ikusi nituen, eta, haren ondoan, artzainaren etxea, intsusaz eta lizarrez inguratuta.
|
|
|
Leinu arrotz, indartsu bat gero eta gudaldi gehiago burutzen ari da euskal jendearen aurka. Oso indartsuak dira, ongi armatuak eta nonahi eraikitzen dituzte harrizko
|
bideak
eta gotorlekuak. Ez dute ez ume, ez emakume ezta adineko jenderik ekartzen, gerlariak bakarrik.
|
|
|
Harrotasunez, eta ez harrokeriaz, egindako aukera zuzena izan zela esaten zigun Josuk; hark ordaintzen zizkigun tragoak gainerakoei, eta haren autoarengatik izan ez balitz, etxe jiran jarraituko genuen oporrak egiten luzaroan. Ongi moldatu zen Josu urte askotan, erabaki zuzena hartu zuelakoan, gauzak aldatu eta
|
bideak
okertzen hasi ziren arte. Makina bat urte igaro dira geroztik.
|
|
|
Itxitako
|
bideak
zabalarazteko balio dute giltzek. Kanpotik datorren aire berriak gure etxeko bazterrak garbituko baditut, ateak zabal zabalik behar dira.
|
|
2018
|
|
|
Azken finean, euskaldunok geure burua antolatzeko hartu dugun
|
bideak
dira euskara elkarteak. Guk hartu dugu gure hizkuntza aurrera eramateko hautua, hautu kontzientea, inori itxaron barik, inori zer egin behar dugun esaten utzi barik.
|
|
|
Euskararen belaunez belauneko jarraipen
|
bideak
mehatxupean ditugu, xake jokoan erregea abelera gaiztoan gertatzen denean bezalaxe. Hizkuntza indarberritzearen partidan xake taulako pieza batzuk ondorengo urteetan egiten dituzten mugimenduei arreta berezia jarri diegu.
|
|
|
Hizkuntza politika bat egiteko bi modu nagusi dago: laguntzen bidez edo arauen bidez. Biak ala biak dira beharrezkoak, baina nahitaezkoa ere bada bi
|
bideak
erabiltzea. Administrazioari dagokio herritarren eskubideen bermatzailea izatea, bai eta bide horretan eredugarria ere.
|
|
|
Beraz, planifikazioa baino kontzeptu sendoago bat behar dugu artikuluaren haria (iparrorratza) bideratzeko, esaterako: Normalizazioaren hurrengo helburuak eta
|
bideak
, berreuskalduntzea xede. Badakit" berreuskalduntze" kontzeptua eremu politikoan minbera gerta daitekeela, baina euskaltzaleon eremuan...
|
|
|
Horretarako, datozen urteetan enpresetako Erabilera Planak sustatzen jarraituko dugu, gainerako herri administrazioekin elkarlanean, EBPN eta ESEP planen garapenaren baitan. Era berean, arlo sozioekonomikoko eragile nagusiekin (enpresari elkarte, langileen sindikatu eta abarrekin) enpresa munduan euskarak presentzia eta erabilera handitzeko
|
bideak
landuko ditugu: akordioak, hizkuntza irizpideak...
|
|
|
Gazteen egoera ez da homogeneoa alde horretatik. Proposatzen den
|
bideak
, diru pizgarrien emateak, zerbait arinduko luke kontua, nahiz ez dakidan zenbateraino.
|
|
|
Mundu guztiko aldeetan konsekuentziak nabarmenak dira. Hiri eta basamortuak erretak, eremu hezeak suntsituak, ur
|
bideak
kutsatuak, animali eta haur asko hiltzen diren bitartean.
|
|
|
Zalu eta ni isilik urrundu ginen, baina Suaren Gizonen beste talde batekin egin genuen topo. Ahabien paduraraino jarraitu ziguten; baina guk ezagunak genituen lurretik jarraitu ziguten zingiradi eta aintzirak gainetik igarotzeko zuhaitz
|
bideak
, eta ihes egin genien. Hala, beste aldean, ahabien padura sartaldean hedatzen zen paduratik bereizten zuen baso zerrenda estu batera iritsi ginen.
|
|
|
Ziur nengoen: Errezilgo baserritarrak ez zihoazen bide onetik, baina egun ondo dakit gure
|
bideak
ilunak badira, areago direla etorkizunak eta zelai guztietako belarrak.
|
|
|
" Egun, jokabide bat hartu nahi badugu, munduarengandik urrutiratu behar dugu, hartutako posturarekin berriro munduarengana hurbiltzeko. Ikus, ikusi, entzun beharrak ditugu honetarako
|
bideak
, honen arazoak eta ondoreak. Gaur gaueko 8 eta erdie tan..."
|
|
|
* Ur naturala/ ur teknikoa (ura baliatzeko
|
bideak
)
|
|
|
Bidenabar, mitoen ikerbide eta esanahi kasik ahituezinez ohartzen ahal gara, urari bakarrik begiraturik haiengana hurbiltzeko
|
bideak
eta irizpideak jadanik anitz direlarik. Funtzio sinbolikoaren arloan, arazo existentzialentzako formulazioa eskaintzen dute.
|
|
|
Eta guztiak ere gorde beharreko objektu garrantzitsutzat jo zituzten 1936an gerra hasi zen garaian. Artxibo horiek etxez etxe batetik bestera egindako
|
bideak
eta egilearen beraren heriotza gainditu izanak zera erakusten du, Jiménezen ustean," inolako zalantzarik gabe sekulako maitasuna" ziotela ondare hari, eta ondorengoek ere ederki zekitela" zer nolako altxorra" zuten esku artean.
|
|
|
hormetan
|
bideak
zabaltzen,
|
|
2019
|
|
|
Han goian esan ziguten
|
bideak
zartatzen ari zirela eta ez joateko. Ez ginela White River alderdiraino ere iritsiko erantzun zion Halek.
|
|
|
Horrez gainera, ez zuen egun onik egiten. Elurra goitik behera, beraz
|
bideak
bigunak eta zakurrentzat lan gehiago.
|
|
|
Mendira igotzeko
|
bideak
asmatzea
|
|
|
Ilargia soroak kaleak
|
bideak
pizten hilero,
|
|
|
Gure oztopoak eta
|
bideak
|
|
|
nire
|
bideak
zurekin
|
|
|
Pareta aurrean dauka ia, eta harri batean orban gorria ikusi du, higatutako marka zaharra,
|
bideak
handik gora jarraitzen du. Baina ez du ulertu zergatik egin duen talka harri batek orban gorriaren ondoan; eta segituan beste harri batek belarria urratu dionean ere ez du berehala ulertu mendizalea harrika ari zaiola atzetik.
|
|
|
Eta horixe da herri guztiek, milurtekoetan zehar egin dutena. Norberak bere
|
bideak
aukeratu ditu, norberak bere izakiak eta istorioak eraiki ditu, eta norberak ere bere irtenbide eta gogoeta hausnartu ditu biziak egunerokoan azaltzen dizkigun era guztietako eragozpen eta gertakizun ulergaitzetan.
|
|
|
Bailara argi horitu zuen baserriaren suak, txinpartak, eztandak, asotsak, garrasiak, oihuak bazirudien infernuak ateak ireki zituela. Ikaragarrizko haizeak zuhaitzak erroetatik atera eta
|
bideak
moztu zituen. Bailarako jendea lasterka hurbildu zen, zuhaixka gainezka, ote eta elorri gainetik saltoka, estrata eta bidexka guztietatik...
|
|
|
Iduriz bertatik atera ur errekak Baztan erreka Bidasoa bilakatuarekin bat eginez. Uren
|
bideak
, denek badakigu, itsasora eremaiten gaituela bertatik beste mundu guzietara. Hori izan da ere Lolaren bidea.
|
|
|
Etiopian ehun miloi biztanle bizi dira; haietatik laurogei miloi, nekazari. Musolinik, 1936an, Etiopia inbaditu zuen, eta betiko
|
bideak
egin zituen asfaltatu. Milaka urte zeramaten behiak, ahuntzak eta astoak bide haiek egiten ura edateko putzuetara.
|
|
|
Harakoa gonbita zela iritzi zion. Gonbita agerikoa zen, itsasoan zilar
|
bideak
erakusten duen bezalakoa. Labarrera heldu zenean, uretara heltzen zen oinbide estua lausoa egin zitzaion.
|
|
|
Kirola tresna baliagarria da berdintasunaren
|
bideak
pausoak emateko?
|
|
|
Zikinen adoratzaileen ñapurkerietatik Bartak libre atxikitzeko, lurraldea ber biziaraztekoa zen, odol hotza isuriz hiper erruralitatearen zainetara, horrela eufemizatzen baitziren jada gure kanpainetako basamortu humanoak: eskola bat sortu, sosa zutenentzat izan arren, oinez ibiltzeko
|
bideak
marraztu eta ekintza kultural ezberdinak antolatu.
|
|
|
718 Ez dago
|
bideak
badaudela bezalako gezurrik.
|
|
|
35 Zibitze, oi Hegiapal o, merkat
|
bideak
ere talo,
|
|
|
Zibitze, oi Hegiapal o, merkatu
|
bideak
ere talo,
|
|
|
Bere ikerlanetan era guztietako gaiak aztertu zituen: grabatu zaharrak, zaldiak, ostatuak, herri literatura, antzerki ingelesa, zetaren
|
bideak
Erdi Aroan, buhameak, eskaleak, merkataritza, pertsonaien biografiak, gurutzadak, itzulpenak, agotak... Bizitzan zehar plazaratu zituen ikerlanen bidez erudizio eta jakintza handiko gizona izatera iritsi zen.
|
|
|
Iparraldea larrutik ari da ordaintzen frantses estatuaren ukazio sistematikoa, baina, hala eta guztiz ere, Herri honek badaki
|
bideak
xerkatzen, zubiak altxatzen eta ildo berriak urratzen, aurtengo kultur eskaintzan testigantza ezin hobea dugularik.
|
|
|
Horretarako bazuen zakur leial bat, Kañel izena zuena. Aitzinetik bidaltzen zuen
|
bideak
libre ote ziren jakiteko.
|
|
|
Europa osoan antzeko zerbait gertatu zen, antzerki molde zaharrak baztertu zituzten eta antzerki eraberrituari
|
bideak
zabaldu zizkioten, baita Euskal Herrian ere. Eta horrela, 1946tik aitzina kabalkada eta tobera eraberrituak jokatu zituzten Baigorrin, Luhuson, Makean... eta abar.
|
|
|
Arrek bi metroko goiera izan zezaketen. Abere migratzaile horiek taldetan bizi ziren eta dirudienez, Iberiar penintsularen egungo transhumantzia
|
bideak
, beraiek sortutakoak dira.
|
|
|
Gizakiak berezkoa du fantasiarako, ameskeriarako grina, ulertezinak diren fenomenoekiko miresmena, arrazionalismoarengandik ihes egiteko beharra. Manikeismoa ezartzen badiogu kontzeptu horri, bere kontrakoa irudimena litzateke; lehena, ameskeria suntsitzailea da, kontrolaezina bilaka daiteke, erotu ahal gaitu, gure buruak antolatutako antzerki bat sortuz; irudimena, ordea, lagungarria da ezagutzen dugun errealitatetik azalpenak,
|
bideak
eskaintzen digun neurrian.
|
|
|
Elezaharren arabera lurra ontzi erraldoi baten antzekoa da, mugagabea, bertan bizi direlarik hildakoen arimak eta pertsonaia mitologiak. Barrenera sartzeko
|
bideak
aintzirak, putzuak, leizeak eta kobazuloak dira; azken batean zer dira arrakalak, pitzadurak baino Amalurren sabelean. Erditzeak askotan konplikatuak izaten dira eta zer esanik ez sortzen den hori Kaosaren seme alaba denean; beraz, sortze ikaragarri hori gauzatzeko zuloak, arrakalak, pitzadurak behar ditugu eta funtzio hori betetzen dute aipatu gune geologikoek gure mitologian ere.
|
|
|
Bergouignanen esanean," horrek erran nahi du hipokanpoa txikitzea ez dela psikopatologia baten ondorio; estres metatuan badela zerbait oroimen sistema hunkitzen duena. Estresa bera bizitzea, eta, behar bada, horri erantzuteko erabiltzen ditugun
|
bideak
izan litezke horren erantzuleak".
|
|
|
Bere eskuetan eduki zituen, lotsarik gabe utzi baitzizkioten eskuetan, froga higuingarri zikinak: duintasunik gabeko buruzagi batek, hondamendiaren egunik makurrenetan, bere anbiziorako
|
bideak
prestatzeko izan zuen arduraren frogak. Anbizio zitala.
|
|
2020
|
|
|
Joseba Sarrionandiaren obra gutxi asko erdaratzen ari den garaiotan (gaztelaniara, luze gabe, baina baita katalanera ere), ez da ulertzen nola nobela hau ez dagoen itzulita oraindik, idazlearen obrara sartzeko ezin egokiagoa izanik, ondo jasotzen baititu haren
|
bideak
, haren gaiak, haren kezkak. Eta poeta ona izateaz gainera eleberrigile nabarmena baita.
|
|
|
Ez dut sobera ozen esango badaezpada, orain edozer jar daitekeelako modan berehala, batek daki ze mekanismo estrainioren arabera. Ezin asmatuzkoak dira sare sozialen
|
bideak
. Baina, bai, ez da esaten dudan lehen aldia gutxienez, neure buruari:
|
|
|
Edota" Kotte", ikurrinaren legeztatzearen 25 urtemugaren aitzakian, etorri ez zen iraultzaz mintzo dena" erosotasuna aukeratu du: onartu du bere porrota, ez du mundua aldatu, kito", ibili ziren
|
bideak
zalantzan jartzen dituena" Oraindik barruan zagok. Ez zian zigorren murrizketarik onartu.
|
|
|
Ospakizun handien ondotik, ordea, gure txikian: helduentzako bilduma bakarra dugu euskaraz, antologia modu bat, zazpi ipuin eta egilearen idazletzarako
|
bideak
azaltzen dituen narrazioa. Egia, ez da asko asko, baina gutxiago da ezer ez.
|
|
|
Eta Wola, Taszów eta Kielce? Hemendik egon behar du Kielcerako
|
bideak
.
|
|
|
batetik, Juan Jose Elhuyarrek bere anaia Faustori 1796ko irailean Kolonbiatik idatzitako gutuna dago (zatika emana); bestetik, gutun horren zatiekin tartekatuta, Werther izeneko ikerlariak, Juan Jose Elhuyarren gutun horien aurkitzaileak, 2002an, bideo kamera baten aurrean jarrita grabatutako bideo gutunen transkripzioak. Wertherren bideo gutun horiek gai askori buruzko gogoetarako
|
bideak
zabaltzen dituzte: eremu urriko hizkuntzen gainbehera, euskaldunen izaera, unibertsitatearen egoera...
|
|
|
Tira, haiei buruz zehazki ez; kolokan ipini dituzten pentsamenduei buruz, haien proposamenez. Filosofiaren historiak, beste gauza batzuen artean, erakutsi baitigu ez dagoela egia finko eta aldaezinik, korronte askok, bata bestearen atzean, aurrekoek ezarritako
|
bideak
irauli dituztelako. Fitok bukatzeko utzi duen amaigabetasun hori da niri erakargarrien egiten zaidana, seguruenik.
|
|
|
Mende berriarekin batera Azurmendik ekarritako uzta dateke, ene aburuz, emankorrena, bai darabilen estiloan eta baita aurretik plazaratutako polemiken atzean egon daitezkeen oinarrietan sakontzeko mo duetan ere. Alde batetik, Volksgeist Herri Gogoan, Ilustrazioak Herria nola ulertu zuen ikertuz nazismorako
|
bideak
nola ireki ziren azaltzen zaigu, eta bestetik, Espainiaren arimaz horretan euskal abertzaletasunari buruzko ohiko espainiar topikoak aztertzen ditu, hau da, euskal nazionalismoa ildo alemaniarrean fundatzen omen dela, beraz, erromantikoa bezain gainditua izan dela eta hori guztia... Aldiz, frantziar ikuspegiak ezarritako gizarte antolamendua dugula egun mendebaldar zibilizazio garatu osoan onartuena, euskal abertzaletasunak, ustez, deitoratzen omen duena.
|
|
|
Soila bezain sotila dugu. Hark utzitako entseguak, hausnarketa
|
bideak
, ikerketak, idazkuntzak, antzerkiaren edo poesiaren antzera, irakurlerik gabe ezin esan burututa daudenik; horregatik, egin diezaiokegun omenaldirik onena, haiek irakurtzea litzateke."
|
|
|
Euskal literaturaren
|
bideak
txirikordatzen doazenez, Bruselara iristerakoan Xabier Makazagari deituko niola deliberatu nuen, Palestinara joan nintzelarik Xabier Madariagari hots egin nion bezala. Xabier Madariaga ETBko korrespontsala zen orduan Jerusalemen, eta oro har ekialdean.
|
|
|
Eta idazlearen presentzia publiko horren faltak gurpil zoroa apurtzeko ahalbide guztiak mozten ditu. Ezezaguna denez, euskal idazleak ez baitu euskal merkatuan behar beste saltzen literaturaz bizi ahal izateko, ez zaizkio obrak erdaretara itzultzen eta sendotasun ekonomikoaren
|
bideak
irekitzen".
|
|
|
Hala eta guztiz, zentzuz jokatzen jarraitzen badugu, uste dut bitarteko bat geratzen zaigula: iruditeria bakar baten inposizioaren aurka borrokatzea, balioaren erreinu absolutuaren aurka borrokatzea, alienatu gabeko komunitate bateko mugimenduen partaide izatea, bizirauteko
|
bideak
irekitzea bizitza honetan. Horretarako eta beste gauza batzuetarako idazten dugu, baina ez liburuaren ekonomia elikatzeko soilik.
|
|
|
egia bilatzeko tresna. Egiaren
|
bideak
, horren zaila eta berezitua izaki, lanbide propio eta berezia behar du: Akademia.
|
|
|
Angel eta biona bi bide paralelo izan ziren irakaskuntzan, ikerkuntzan zein gestiogintzan, Angelena gazteleraz, eta nirea, aldiz, baina euskarazko
|
bideak
aldarrikatzen, irekitzen baita gauzatzen ere. Gure lan kontratuaren aldeko ahaleginak elkartu gintuen, batzarrak eta ekintzak, ezinezkoa omen zena bidezko bihurtu genuen arte.
|
|
|
Filosofiak zoriontasunaren giltza duela, edo behintzat zoriontsu izateko
|
bideak
erakusten dituela, uste zuen lehen eta uste du orain ere pentsalari askok.
|
|
|
Filosofoak zoriontasunaren giltza duela, edo behintzat zoriontsu izateko
|
bideak
erakusten dituela uste zuten lehen eta uste dute orain ere pentsalari askok. Ustezko gogamenaren benetako balioa da aburu honen atzean ezkutatzen dena.
|
|
|
Lizardi sarirako aurkeztu zuenean, Zarautzen, noski, ez zioten batere saririk eman, tradiziozko idazmoldeak erabili arren mamiz oso aitzindaria zelako, eta poema hori argitaratu gabe geratu zen 1986ra arte. Urte honetan, alegia, 25 urte geroago, Susak kaleratu zuen Arestiren obra, eta hartan lehen aldiz euskara batua avant la lettre ikusten dugu, Euskaltzaindiak berak euskararen batasun
|
bideak
eman baino lehenago: hor azaltzen da jadanik euskara estandar bat, batua izango zenaren eredu.
|
|
|
|
bideak
tolesten direnean
|
|
|
estuenak bezain zabalenak diren bazterreko
|
bideak
.
|
|
|
bizitako
|
bideak
mamiberritu nau
|
|
|
Bideak liluratzen gaituenean,
|
bideak
bidetik ateratzeko gonbitea egiten digunean, berdin digu nora joan, edo nora ez joan, hitzak berak bihurtzen dira-eta bide, poesia bera bihurtzen da Urrutikoetxea azaletik azalera sentitzeko geografiarik ederrena, indartsu izan beharrean, indartsu sentitzeko adorea ematen diguna. Google maps ek fitxatu gabeko bide zidorretan ezagututako bidaide inprobisatuen azaletik arnas egiteko aukera ezin hobea:
|
|
|
Eragozpena eta oztopoak ere berezkoak ditu
|
bideak
, baita nekeak ere: aldi laburreko adiskidantzan erraz disimulatzen diren horiek; zeruaren eta itsasoaren arteko bisagrak, batzuetan, kirrinka egiten duela konturatzeko nahikoa den... baina soil bat; bandera astunegien zimurretan menperatuen orbanak sentitzeko moduko ibili zauria; norbere ametsak inoren amesgaizto, eta alderantziz, izan daitezkeela onartzeko adorea.
|
|
|
aldi laburreko adiskidantzan erraz disimulatzen diren horiek; zeruaren eta itsasoaren arteko bisagrak, batzuetan, kirrinka egiten duela konturatzeko nahikoa den... baina soil bat; bandera astunegien zimurretan menperatuen orbanak sentitzeko moduko ibili zauria; norbere ametsak inoren amesgaizto, eta alderantziz, izan daitezkeela onartzeko adorea. Horiek ere badira Jonen
|
bideak
, baita gutako askorenak ere, itsasoetan itotzen garen bakoitzean sentitzen dugun itolarri hori bezala, ohol bustiak bizitza desjabetuak ezin eutsi dituenean mundu berri baten aldeko esperantzaren azaleran. Hori dena da bidea, eta kostaldea, eta naufragioa; hori dena da bizitza, eta heriotza; Puerto de Santamariako selfiea, koloretan egonagatik ere zuri beltzean ateratzen den argazkia,... leku orok daukalako alderen batean bere bazterra, eta pertsona orok bere bestea.
|
|
|
Badakit, ordea, zerk egiten gaituen:
|
bideak
. Eta bidea bada egiten gaituena, zergatik ez uste izan gu ere bide garela?
|
|
|
|
bideak
ikasarazi dizu
|
|
|
Elenari beste zerbait iruditu zaizkio betidanik. Eta klasifikatzeko gero eta zailagoak eta lainotsuagoak bihurtzen ari diren egungo joeren nahas masa, non mota guztietako
|
bideak
bizi eta garatzen diren elkarrekin, erradikalenetatik arauzkoenetara, hainbeste ezen egile eta ikerlari batzuek, antzinako poetika zurrunen baliagarritasun eza azpimarratuz, postipuinaz hitz egiten baitute, Eloy Tizónek defendatzen duen bezala.
|
|
|
Erakunde publikoek ardura handia dute euskaraz dastatzerik eta kontsumitzerik ez daukaguna eskaintzeko
|
bideak
jorratuz beste artikulu baterako lana litzateke zerrenda bat egitea, eta talde lana balitz hobe, eta geuk ere badugu zeregina, euskarazko produktu kulturalak galdeginez eta kontsumitzen enplegatuz.
|
|
|
Kontinuismoaren botoa da, eta zuk nik bezain ondo dakizu, azken hamarkadek hala erakutsi digutelako, autonomismoaren
|
bideak
ez garamatzala independentziara eta autodeterminazio erreferenduma gauzatzera, baizik eta autonomismoaren gurpilean biraka eta biraka ibiltzera.
|
|
|
lehenik euskara gure hizkuntzari eman behar zaiola lehentasuna. Bigarrenik abertzaleen arteko baitezpadako elkartasuna, borroka moldeak edo
|
bideak
desberdinak izanik ere, etsaia bera dugulako".
|
|
|
Lizardi sarirako aurkeztu zuenean, Zarautzen, noski, ez zioten batere saririk eman tradiziozko idatz moldeak erabili arren mamiaz oso aitzindaria zelako, eta poema hori argitaratu gabe geratu zen 1986ra arte. Urte honetan, alegia, 25 urte geroago, Susak kaleratu zuen Arestiren obra eta hartan, lehen aldiz euskara batua avant la lettre ikusten dugu, Euskaltzaindiak berak euskararen batasun
|
bideak
eman baino lehenago: hor azaltzen da jadanik euskara estandar bat, batua izango zenaren eredu.
|
|
|
Eta, ikaragarriena dena, kasu askotan familiarekin bizi zirenak ere kale gorrian jarri zituzten gurasoek edo anaia arrebek. Eta egoera hau nahiko lazgarria ez balitz, gaixotasunaren jatorria eta transmititzeko
|
bideak
ezezagunak ziren urte haietan, gaixoek ospitaletan onartuak izateko arazoak izan zituzten ere. Azkenik, beldurra eta ezjakintasuna lotzen diren bakoitzean bezala, gorrotoa agertu zen, eta hirurak batera gaixotasuna bera baino azkarrago zabaldu ziren, eta botere hilgarri handiagorekin:
|
|
|
Memoriak, inta latz heze irekitzen zitzaizkigun. Arbolak izu iturri ziren, abar biluziak neguan, birika lehor antzera hedatzen zirela, Cassiniren maparen moduan zeru goibelen eremuak hornituz,
|
bideak
ziren, xendrak ziren, errepide sarraskituak.
|
|
|
Ikusi besterik ez dago, ate aldeko zurezko mardultasunaz zein zureriaren gaineko burdin sendoen distiraz gain, ateburuan margoturik agertzen den Donejakue armagizonaren irudi gotiko koloreztatua. Badirudi iparraldetik datorren Dondejakue
|
bideak
hemen gediune entzutetsu duela, ala hori da behintzat gaurko azokaren antolatzaileek sinestarezi nahi digutena, sekula halakorik entzun edo irakurri ez badut ere. Baina tira, edozein txorakeriak balio du gaurko jaialdia nola edo hala kartoizko Erdi aroaz janzteko.
|
|
|
Nik uste dut gure
|
bideak
elkarrengandik banandu beharrean gaudela, gutxienez gauzak bere onera itzuli arte, jendeak jauregi hau Teresa Martinez Ollauriko andrearena dela gogoan har dezan, eta ez behin hiriko jauntxo batzuei iruzur egin zien merkatari judu kristautu batena.
|
|
|
Zabalgune batean hamaiketakoa egin ondoren, aurrera segitu zuten. Ordurako, korridoreak ez ziren korridore, zuhaitz eta landare bitxi tropikalez josiriko zabaldietan barrena zihoazen
|
bideak
baizik. Sabaia ere, ikaragarri garaia zen, eta kanpo aldeko zeruaren antza hartzen zuen.
|