|
2000
|
|
|
Biek asteroko prentsan duten intereskomun berriaz gain, Les Editions de la Semaine elkartean duten partaidetzaz islatzendena, geroago itzuliko gara honetara?, 1989an Sud-Ouestek Bilbao Editorialelkarteko akzioak erosi zituen, orduan El Diario Vasco eta El Correo Español/ ElPueblo Vascoko argitaratzailea zena. Sud-Ouest Correoko akzioduna izanik, egunkarienEspainiako lehen prentsa-taldeari elkartu zaio (hamar titulu), eta
|
besteren artean
ElCorreo, El Diario Vasco eta El Diario Montañesen jabea da, eta baita Telecincotelebista-katearen operatzaile eta akzioduna ere.
|
|
|
Ez naiz, jakina, beraren, eredu matematikoaren? azalpenetan hasiko?
|
besteren artean
gauza eznaizelako?; gainera, aipaturiko beraren liburuaz gain, bera, alde batetik, eta XabierIsasi eta Arantxa Iriarte, bestetik, baliatuak dira teoria horretaz EKBk buruturiko euskararen kaleko erabileraren neurketak aztertzeko3 Ez dut Txillardegiren pentsaerasoziolinguistikoa sistematikoki aztertuko ere; nire egitekoa xumeagoa eta mugatuagoaizango da. BAT Soziolinguistika Aldizkaria-n berak idatzitako sarrerei edota hitzaurreeijarraituz, horietan bere aldetik jaulki dituen ideia nagusietako batzuk jaso eta bildukoditut.
|
|
|
Herri-mugimenduaren ezinbestekoa aldarrikatzearekin batera, ordea, horrek hizkuntzako fenomeno sozialez ondo jabetu behar duela nabarmentzen du. Horienazterketa soziolinguistiko serio eta zientifikoaren premia,
|
besteren artean
, euskararenaldeko herri-mugimenduak berak du, hain zuzen, Txillardegiren ustez. Horretaraxeetorri zen, besteren artean, BAT Soziolinguistika Aldizkariaren sorrera bera, lehenzenbaki hartan aitortzen zigunez.
|
|
|
Horienazterketa soziolinguistiko serio eta zientifikoaren premia, besteren artean, euskararenaldeko herri-mugimenduak berak du, hain zuzen, Txillardegiren ustez. Horretaraxeetorri zen,
|
besteren artean
, BAT Soziolinguistika Aldizkariaren sorrera bera, lehenzenbaki hartan aitortzen zigunez. –... herri-mugimenduen zuzperketa guztiz dapremiatsua (Quebec-en eta Vlaander-en ikusi den bezala); eta, alderantziz, herrimugimenduen ahulezia edo zafraketa (Irlanda, Bretainia) guztiz kaltegarria.
|
|
2001
|
|
|
45 iragarkitan hartu du parte,
|
besteren artean
" Bonito del Norte"," Platano de Canarias"," Eusko Label Okela"....
|
|
|
Azken hau, J. Prévert poeta surrealistaren Paroles (1949) liburuko" Le Chanson dans le sang" (Odolezko kanta) izeneko kanta dugu. J. Kosmak jarri zion musika 1936an eta
|
besteren artean
, J. Guidonik edo Joan Baez-ek kantatu izan dute, kantagintza aldarrikapen politikoak egiteko bide garrantzitsua izan zen garaietan. Kanta honetan iradokitzen den krudelkeriak eta basakeriak ihesleak bere patu tristearen aurrean duen bakardade tragikoa areagotzen dute.
|
|
|
iheslearen plano nagusiak eta beste guztiek osatzen dutenaren arteko desberdintasunak zehazten duena. Lehenengoa kontatzeko,
|
besteren artean
, bi baliabide narratibo garrantzitsuz baliatuko da narratzailea: denbora narratiboaren manipulazioaz eta bigarren pertsona gramatikalaren erabilerak ahalbidetzen duen ikuspuntu intimistaz.
|
|
|
(Odolezko kanta) izeneko kanta dugu. J.Kosma-k jarri zion musika 1963an, eta,
|
besteren artean
, J. Guidoni-k edo JoanBaez-ek kantatu izan dute, kantagintza aldarrikapen politikoak egiteko bide garrantzitsua izan zen garai haietan. Kanta honetan iradokitzen diren krudelkeriek etabasakeriek ihesleak bere patu tristearen aurrean duen bakardade tragikoa areagotzen dute.
|
|
|
Sarrionandiaren hizkera landu eta honez gero konfundigaitza bere testuen harreraren eragilefuntsezkoenetakoa gertatu da, beraren gaineko artikulu, erreseina nahiz azterketetan alderdi aipatu etaazpimarratuena izateak erakusten duen legez(
|
besteren artean
, ikus Aldekoa 1997, Butron & de Pedro1990, Epaltza 1994, Ibargutxi 1987, Jimenez 1989a eta 1997, Kortazar 1982 eta 1997a, Landa 1990, Markuleta 1990b, 1992b eta 1993a, Uribe 1997, ZZEE 1985).
|
|
|
Gerratean zapaldu gintuzten, egia, hemengo edo kanpokoen erruz; ez, ordea, borrokarako deirik izan ez genuelako. Lekuko dugu,
|
besteren artean
, urte honetan bertan Bilbon kantatzeko ziren kantak:
|
|
|
Milango Corriere della Seran azaldu da, oraindik orain, Salvador de Madariagaren artikulu bat. Hona zer dioen,
|
besteren artean
:
|
|
|
Behin helburuak definituta bitarteko eta tresnez baliatzea ezinbestekoa izango da. Horrek
|
besteren artean
eskatzen du, plan-neurri zehatzak diseinatu eta aplikatzea, hiritarren aldekotasuna eta jarrera aktiboa lorteko gure argudio eta arrazoiak aberastu eta elikatzea, hiritar eta erakundeei euskaraz bizitzea erraztuko dien zerbitzuak gorpuztea, euskararen aldeko akordio politikoak bilatzea... °
|
|
2002
|
|
|
Ez dio inori esaten zer egin behar duen, zein aukera duen baizik, libreki erabakitzeko eskubidez. Eta horregatik ematen dugu,
|
besteren artean
, ontzat plan hau. Gure idazkari nagusiak, adibidez, Roman Suduperen kasuan garbi esan du:
|
|
|
Ikuskizunak banatuta ditu planeta osoan, hasi Las Vegastik, eta Europaraino, Bilbotik pasatuta, noski… zirkua, antzerkia, dantza eta musikaren nahasketa perfektua da. Askok maite dute eta beste askok kritikatzen (neronek,
|
besteren artean
. Tristura sortzen baitit), baina aitortu behar zaio ikuskizun osoa dela, ia perfektua.
|
|
|
Bederen bat eta Hika taldeentzat: «Eclipse» (Vallejo-Najera), «El Relevo» (Celaya) eta «Alpargatak euria ari duenean»,
|
besteren artean
.
|
|
|
Denbora eta espazio zehaztugabeetan kokatutako lana da eta hizkuntza jaso eta barrokoa darabil lehenengo pertsonan mintzo zaigun protagonistak. Testuaren bigarren argitalpenari hitzaurre luze eta mamitsua egin zion Joxe Azurmendik eta,
|
besteren artean
, eleberri existentzialistaren ezaugarriak, literatura unibertsaleko egile handien ekarriak eta euskal literaturan zehar emakumezkoak izan duen tratamendua izan zituen aztergai.
|
|
|
Horretaz gain, eta literaturaren ohiko bideak gaindituz, hainbat abeslarirentzat kantak idatzi ditu (Loquillo, J. Gurrutxaga, J. Muguruza, Ruper, M. Laboa...); antzerki lanak plazaratu ditu, eta, zerrenda hau amaitzeko, artista ezagunen katalogoetan kolaborazioak egin ditu(
|
besteren artean
, Jose Luis Zumeta, Eduardo Chillida, Gabriel Ramos Uranga, Eduardo Sanz, Ricardo Toja, Andrés Nagel, Carmelo Ortiz de Elguea, Francesc Torres...).
|
|
|
Azken batean, literatura komunikazio-bide eta gizarte-instituzio gisara ikusten dute ikerlariok eta teoria sistemikoak deritzoten hauetan, oinarri teoriko desberdinak dituzten ekarriak barneratu izan ohi dira. Hortxe geneuzkake, esaterako, I. Lotmanen kulturaren semiotika, P. Bourdieu soziologoaren champ littéraire kontzeptua, J. Duboisek instituzio literarioen inguruan esandakoak eta, bereziki, Alemanian sorturiko literaturaren teoria enpirikoa (Empirische Literaturwissenschaft), Siegfried J. Schmidtek bultzatua, eta polisistemen teoria (Polysystem Theory),
|
besteren artean
, Tel Aviveko Unibertsitateko Itamar Even-Zoharek garatua.
|
|
|
Dahlen liburuak, esaterako) eta egokitu ditu. Gure egungo panoramako idazlerik sarituenetakoa da, eta,
|
besteren artean
, berak ekarri ditu Hego Amerikako aireak euskal nobelagintza modernora. Irigoienek berak adierazi bezala (ik.
|
|
|
Genre Fiction in Basque Literature" (1996) artikulua, oso laburki bada ere, gai honi buruzko zenbait ohar egiten dituena. White irakasleak,
|
besteren artean
, honakook aipatzen ditu: polizi narrazioak, zientzia fikziozkoak (ik.
|
|
|
La tau y el caldero, Grijalbo, 1985] eleberriaz gain, gehienetan, garai historiko baten lekukotza dokumentatua egin nahi ez duten testu modernoak aurkituko ditugu gurean, idazleek beraiek eleberri historiko kontsideratzeari uko egin diotenak. Talde honetan sartuko genituzke,
|
besteren artean
, Joxemari Iturralderen Nafarroako artizarra, Edorta Jimenezen Azken fusila (1993) eta Baleen berbaroa (1997), Andolin Eguzkitzaren Herioaren itzalpeetan (Elkar, 1999), Andoni Egañaren Pausoa noiz luzatu (Alberdania, 1999), Xabier Montoiaren Hezur gabeko hilak (Susa, 1999) edo Inazio Mujika Iraolaren Gerezi denbora (Alberdania, 1999). Azken honetan, esaterako, Gerezi denbora eleberri laburrean, Alberto Onandiaren oroitzapenliburua abiapuntutzat hartuta, gertakari harrigarri bat kontatu du, maisutasunez, I. Mujika Iraolak:
|
|
|
Mugetan (Elkar, 1989). Ipuingintzari berriro ere heldu eta Enbido Ttikia Saileko Alajaineta (Elkar, 1995) eta
|
besteren artean
zenbait lehiaketatan saritutako ipuinez osatutako Karramarroen aztarnak (Elkar, 1997) kaleratu zituen. Bere azken eleberriak, Arrainak ura baino (Kutxa, 1998; Elkarlanean, 1999) Irun Hiria Eleberri Saria irabazi zuen 1998an.
|
|
|
Azken batean, zail da generoen arteko fluktuazio horien oinarrian dauden arrazoi guztiak ematea. Merkatuaren eskakizun berriez gain, beste batzuk ere aipatzen ditu D. Vilavedrak galegozko literaturan gertatutakoak azaltzeko4 Irakasle honen aburuz,
|
besteren artean
, honakook izan daitezke generoen arteko fluktuazioak ulertzen lagun diezaguketen arrazoiak: kreazio-nekea, garai berriek eskatzen dutenarekin bat egiteko nahia, adierazpide berriagoekin ahalegintzeko desira, edo irakurleria zabalagoa erdiestekoa.
|
|
|
Besteak beste, Critical Inquiry edo New Literary History aldizkari ezagunetan argitara eman diren artikulu ugariez gain, estrukturalismo osteko kritikan barneratzen diren New Historicism edo Cultural Studies direlakoek ere literatur kanon ororen oinarri ideologikoa azpimarratu nahi izan dute. Azken batean, Harold Bloomen Mendebaldeko Kanona (1994) liburu ezagunari hainbat kritikari ezagunek egindako zehaztapenak(
|
besteren artean
, F. Kermode, P. Brooks, E. Said edo J. Culler adituenak) irizpide estetiko hutsez haratago definitzen eta aztertzen den literatur kanonaz mintzo zaizkigu. Finean, literaturaren instituzioak, hau da, jarduera literarioan parte hartzen duten sortzaile, kritikari, argitaletxe, hezkuntza-erakunde edo komunikabideek osatzen duten egiturak, finkatzen ditu kanonaren oinarriak.
|
|
2004
|
|
|
Militar kolonbiarrek beren armategiak berritzen daukate negozioa eta bestela programa sozialetarako liratekeen sosak berenganatzen dituzte. Estatu Batuek merke sartzen dute eskua geopolitika aldetik(
|
besteren artean
, agian Panamakoaren ondoan beste kanal transozeaniko bat irekitzeko) garrantzizkoa zaien Kolonbian. Eta hazi transgenikoen alorrean nagusi den Monsantok bere produktua saltzen du mugarik gabe.
|
|
|
Bigarren Hezkuntza kanpoan ikasi gabe geratzen direnek Lanbide Heziketako ikasketak egiten dituzte. Emakumeek bestelako formazio zentroak ere prestatu dituzte eta antzerki, bideo eta zine tailerrak, ehungintza tailerra eta atzerriko hizkuntzen tailerra dituzte,
|
besteren artean
.
|
|
|
Jorratutako gaiak, aurrekoen antzekoak. Hala nola, Gerra eta inperialismoa; ingurugiroaren egoera larria; merkatu" librearen" eta pribatizazioaren ondorio kaltegarriak; Konstituzio tratatuaren kritika zorrotzak; emakumearen bazterketa soziala; sindikalismoaren nondik norakoak...
|
besteren artean
.
|
|
|
Bere alderdiko buruek politikoki burruka" antiterroristaren" buru agertzeko helburuarekin Ertzaintzari torturatzeko agindu eta
|
besteren artean
Getxoko seme-alabak basatiki torturatu dituztenean, Agirrek esandako hitzen ildotik konklusio hau atera beharko dugu: Eusko Jaurlaritzak jopu eta morroi nahigaituzte, euren interes ekonomiko-politikoen eta miserien jopu hain zuzen.
|
|
|
Gizakiaren izate etikoa ez da balio" erantsi" bat, ezta ezaugarri bat
|
besteren artean
ere, gizakiaren berezko izatea ongien eta sakonen adierazten duen dimentsioa baizik. Gizakia ez baita izate faktiko huts bat, ez eta ere izaki efiziente soil bat, baizik eta autokontzientzia duen izakia, bere buruaz eta ingurumenaz jabetzeko eta bere existentzia autoproiektu errealizatzaile baten arabera bideratzeko gaitasuna duena, mugak eta errakuntzak gorabehera.
|
|
2005
|
|
|
Lehenago, ikasle zela eta Arturo Campion euskaltegiaren inguruan zebilela Radio Requete-n aritu zen lanean. Bertako Jabier Pagolak euskaraz arituko ziren esatariak nahi zituen eta
|
besteren artean
Bujanda ibili zen.
|
|
|
Ingurumena kutsatu du berdin lehen munduan-Michigan, Texas, Kanada...-edo garapen bideko herrialdeetan. Bere 2,4-D belar hiltzaile pozoitsua da munduan salduena,
|
besteren artean
trenbideetako eta autobide bazterretako belarrak ihartzeko erabiltzen delako. Presoak erabili ditu behin eta berriro produktuak esperimentatzeko.
|
|
|
Debaldeko autobide hau-eskotean ordainduko duguna urte mordoan-garraioaren hazkunderako azpiegitura ezin egokiagotzat jo dute, eta, bide batez, esku artean dituzten" patata beroak" modu berean ulertu behar direla erakutsi nahi izan digute. Leitzarango istoriotik ikasiz, Itoiz, Pirinioetako autobidea, AHT eta Pasaiako superportua,
|
besteren artean
, gure garapenaren funtsa direla errepikatu digute, esperientziatik ikasita, ea behingoz" orori ez" leloari uzten diogun.
|
|
|
Ikasturteko hiru zenbaki kaleratuko dituzte eta datorren urtean liburu-dendetan salgai jarriko dute. Komiki aldizkariaren arduraduna Dani Fano marrazkilaria izango da eta
|
besteren artean
marrazkilari eta gidoigile arituko dira Harkaitz Cano, Asisko Urmeneta, Marko Harmspach, Joxean Muñoz eta Manu Ortega.
|
|
|
Paul Harris idazle kanadarra da,
|
besteren artean
Axis of Logic kazeta elektronikoan idazten duena. Komunikabide honek helburu hau aitortzen du:
|
|
2006
|
|
|
Hasieratik beretik zekien Uxue Royok zailtasunak izango zituela lan berrian;
|
besteren artean
, euskara zerbitzua jaio berria delako eta herritarrek ezagutzen ez dutelako. Hala ere, gustura dago ordezkari politikoek lanpostu hau sortzea erabaki dutelako eta herritar askok babesa eman diolako.
|
|
|
Berria irakurrita sinestu ezinean nabilela, askotan izan genituen iritzi trukeak, askotarikoen artean proiektuak konpartituz elkarrekin aurrera egiteko gogoa, kemena, borondatea gogora datozkit. Burura datozkit, halaber,
|
besteren artean
, bake bideak baliatuz herri honek bere etorkizuna erabakitzeko eskubidearen aldarrikapenean jartzen zuen indarra, euskararen indarberritzea ahalbidetzeko xedez gure hizkuntzaren aldeko lanari lehentasuna, zentraltasuna esango zuen berak, eman beharraz egin ohi zuen azpimarra. Ezkerreko ez baztertzailea, askotariko sentibera zutenei irekitako abertzalea, iritzi eta indarrak metatzearen aldeko euskaltzale peto-petoa.
|
|
|
Munduko hainbat herrialdetako musikak entzun ahal izango dira irailaren 1etik 4ra bitarte Santa Eugenia (Erromo) eta Geltoki (Areeta) plazetan. Salif Keita (Mali), Kepa Junkera, Hedningarna (Suedia), Enzo Avitabile i Bottari (Italia), Dronadar eta Los Niños de los Ojos Rojos (Espainia), izango dira,
|
besteren artean
, taula gainean. Musikaz gain, ekitaldi andana izango da:
|
|
|
|
besteren artean
, Steller itsas lehoia: Beringen espedizioko
|
|
|
Baina izan bada bestelako eufemismorik ere. Liburu honetan bertan, «gurekontu trixte hori» izendatzen du delako kontzeptua Aingeru Epaltzak; «La cosa»bataiatu du Iban Zalduak,
|
besteren artean
... Eufemismora eta klixera jo beharrakberak salatzen du, agian, terminologia ere gudu zelaian sartua dela, esparrulabainkor, lausoan.
|
|
|
Herritarrek euskara erabiltzeko eta euskaraz harrera izateko eskubidea dute. Euskararen Legearen arabera, Administrazio bakoitzak zehaztuko du zein lanpostutarako izanen den nahitaezkoa euskaraz jakitea, eta gainerakoentzat, kontuan hartzeko merezimendutzat hartuko da
|
besteren artean
.
|
|
|
Urte bereko urrian bigarren operazioa egin zuten, zabalagoa, Martin Ugalde Kultur Parkeko bazkideen kontra eta,
|
besteren artean
, Egunkaria zeneko bi azpeitiar langile atxilotu zituzten: Mikel Azkune komertziala eta Eneko Etxeberria abokatua.
|
|
|
Ambas estaban del alma helénica a la misma absoluta distancia" 690 Baina grekoak ez al dira –antropologo italiarrek erakusten duten legez– erromatarren arraza mediterranear berdinekoak? Ortega-k, egunero hipotesi eta kontrahipotesi berri bat agertzen ari den arrazaren kontu horretan(" todo este vago problema étnico") 691, ez daki nola erabaki; h. d., arraza mediterranear bat egon ba ote dagoen(" el problema del parentesco étnico entre los hombres que vivieron y viven en las playas del mar interior"),
|
besteren artean
horrek arraza espainol jatorrizkoa Afrikarekin lotuko bailuke. Garbi daukana da, badagoela kultura mediterranear bat, eta zerikusirik ez daukala Greziarekin; eta badagoela kultura greko bat, eta germaniarrarekin harreman estua duela.
|
|
|
Informazioaren Teknologiak ekonomia, produkzio, osasun, gizarte eta bestelako esparruetan nagusitzen ari dira. Eta hezkuntzarena ezin da atzean gelditu, are gehiago, lehentasunezko esparrua izan beharko luke,
|
besteren artean
, gure gizartean ematen ari den arraila digitala apurtzeko.
|
|
2007
|
|
|
Datorren astebururako ere eratu izan dituzte hainbat ekitaldi: kontzertuak, manifestazioak, umeentzat jolasak, herri bazkaria edota Athletic-eko eta Errealeko jokalari ohien arteko partida,
|
besteren artean
.
|
|
|
egun, 20.000 langileko teknikari bakarra dago, eta 2010ean 8.000 eta 9.500 langileko teknikari bat egotea gura dute. Bestalde, erakundeen eta fiskaltzaren konpromisoa ere nabarmendu dute,
|
besteren artean
. Lau urterako planak 36,7 milioiko aurrekontua dauka.
|
|
|
Esteroideen zakuan izen hauek aurkitu ditugu,
|
besteren artean
: klenbuterol, dianabol, winstrol depot, testosterona, nolvadex, hazkunde hormona (HGH), deca durabolin.
|
|
|
Gaztelaniazko komunikabideetan ez zuen izan oihartzunik kontu honek. Frantziakoetan zerbait bai, eta
|
besteren artean
Paris-Match astekariak elkarrizketa egin zion Ebringer doktoreari; kazetariari erantzunez, honek argi eta garbi adierazi zuen bere ikerlanetan oinarrituta Britainia Handiko Gobernuak alfer-alferrik akabatu zituela milioika abere haiek, gaitza immunologikoa zela eta ez kutsakorra, eta gizakiak jan zitzakeela haien haragiak. Frantzian bazeukan eta badauka garrantzia gai honek, esku artean erabili dutelako urte horietan zer egin beren artaldeetako askorekin ardien Scrapie eritasuna dela eta.
|
|
|
–Hillebrand, a fines del siglo pasado [XIX], más recientemente Hurwicz, en Alemania, han seguido hasta cierto punto una tendencia paralela a la de Fouillée. Las obras del primero de estos dos autores germánicos fueron muy populares y en época actual ha tenido descendientes más o menos ingeniosos? 682 Herri Psikologia modu hau Caro Baroja-k behin eta berriro kritikatu izan du?
|
besteren artean
, arrazoi, politikoengatik??, arrazoiak beste toki batean ikusiko ditugu: aiurri, nazional?
|
|
|
Gainera, bere maitale ohiak lagun bilakatzeko gaitasun sinesgaitza du emakumeak, eta askotan dituzte bisitan, asteburu oso baterako,, berrogeita hamahiruko udako affaire zoroa? edo, nigatik txora-txora eginda zegoen errubia titi-txiki hura?,
|
besteren artean
.
|
|
|
Zentzu horretan, ezagutza zientifikoa printzipio teoriko eta sozial jakinek hornitzen dute: hala nolaprintzipio teorikoen artean topatzen dira koherentzia, kalitatea, egiazkotasuna, kontrastatze enpirikoa, zehaztasuna eta errepikapena; aldi berean, printzipiosozialen artean azpimarratzekoak izango dira kontrola, ebaluazioa, gardentasunaeta autonomia,
|
besteren artean
. Gisa honetako oniritziak nagusitu izan dira, bestealdetik, zientzia-politiketan ere.
|
|
|
Horiekbaliabideak esleitzen diren organizazio zehatz desberdinetan gorpuztuak izatendira. Horien artean aipa daitezke,
|
besteren artean
, lehentasun politikoak, ikerketafinantzak, arrisku kapitala, heziketan eta ikerketan inbertitzea, erregulaziorakoestandarrak eta zerga-politikak. Baliabide horiek esleitzeko moduek, beraz, aukerateknologikoak eta beraien konfiguratzeak zedarrituko dituzte.
|
|
|
Egitateen bidez, horrenebidentzia institutu, ikerketa-plan eta aldizkarien orientazioa ikusirik berresten da.Gainera, klimaren ikerketari buruzko ezaugarritze intuitibo bat ere egonkortu da, hots,, diziplina diziplinartekoa? (
|
besteren artean
integratuz: kimika atmosferikoa, fisika atmosferikoa, atmosferaren dinamika, estratosferaren ikerketa, etab.) (Houghton et al., 1996).
|
|
|
Jendea ziurgabetasun horiekin bizitzekoprest agertu ohi da, baldin eta horiek praktika zientifikoari atxikiak eta gizartearikomunikatuak badira. Aitzitik, informazioaren distortsioa, arriskuaren mozorrotzeaeta gobernarien ekintza falta atzemanez gero, jendeak ezkortasuna berresten du.Kritikak eta anbibalentziak areagotu egingo dira estilo jakin bat errotuz gero.Horren lekuko lirateke,
|
besteren artean
: herritarrak lokartzeko politikak sustatzea (arazoaren ezkutatzea nahiz ukatzea); disparekotasun instituzionalak areagotzea; diskurtso publikoan interes makurren presentzia sendotzea; edota, ezjakintasunaeta ziurgabetasuna maila probabilistikora murriztea.
|
|
|
Ikusi dugunez, aholkularitzan eta kudeaketan erabilitakoezagutza dira jendearen kezka-iturri nagusiak. Bestetik, garaiko gizarteetan aldaketak egiturazkoak izaten ari dira, eta tartean zientzia-sisteman gauzatzen ari direnak.Horren lekuko dira,
|
besteren artean
, agentzia berrien agerpena, interes ekonomikoeta militarren lehentasuna, zientziaren eremuan organizazio-eta diziplinamoldaketak, berrikuntzak arlo ekonomiko zein teknikoa lehenestea. Aldaketahoriek ezagutza zientifikoa ekoizteko nahiz balioztatzeko moduan eragiteaz gain, zientziaren hautemate sozialean ere aldagai esplikatzaileak dira.
|
|
|
Lehenengo zatian, zientzia-eta teknologia-esparruetakoeuropar jardueren ezagutza neurtzen da, galderak maila orokorrean (nekazaritza, ingurumena, zientzia eta teknologia, defentsa, energia) eta ikerketa-eremu zehatzetan (ingurumen-ikerketa, telekomunikazioa, energia berriztagarriak, fusio nuklearra, robotika, etab.) banatuz. Bigarrengo zatian, berriz, maila nazional etaeuroparrean egiten diren ikerketak alderatzen dira; europar mailako ikerketa,
|
besteren artean
, lehiakorragoa, hazkunde ekonomikorako lagungarriagoa, desberdintasunak murrizteko egokiagoa, efektiboagoa, interes nazionalen mesederako dengaldetuz.
|
|
|
Enpirismo logikoaren eraginpean, errealitatea irakurri eta interpretazio unibokoa jasotzea nagusitu da, oniritzi nagusi modura. Alabaina,
|
besteren artean
, teknologia berriek, elikagai transgenikoek, telefono zelularrek, produktu kimikoek, errauskailuek eta energia nuklearrak erakusten digutenez, ebidentzia zientifikoa etainterpretazio zientifikoa ez dira batere normalak. Bigarrenik, ziurgabetasun honekadituekiko konfiantza ahultzea (Funtowicz eta Ravetz, 1992a:
|
|
|
Horren atzean ditxosozko dikotomia arriskutsu bat agertzen da, hain zuzenere, nature/ nurture kontrajartzen dituena. Dikotomia horrek hainbat bertsio ditu: natura/ haziera oinarrizkotik oso hedatuta dagoen natura/ kultura aldaeraraino; tartean, zehatzagoak diren beste batzuk daude,
|
besteren artean
, herentzia/ hezkuntza, sortzezkoa/ jasotakoa, sena/ ikasketa modukoak.
|
|
|
eta duintasunarekin zerikusitua baino bestelakorik373 «Zer ezezagun» hori berau zehazki zer den arakatzeko, estreina kontzeptuan edo helburuan zerk egon beharra daukan jasoa zedarritzen da (erdietsiko den kontzeptuak bete beharreko baldintzak) 374, eta bidean jardunerako jada ezaguna zaigun metodo bikoitza proposatzen da375: enpirikoa376, eta razional edo filosofikoa377 Erdiespenaren behin-behineko izena da «der Geist der Menschheit» («gizatasunaren izpiritua») 378 Baina orain ohar luze batek jarraitzen du, zer ulertu behar den «izpirituarekin», eta esplikatzen digu hori,
|
besteren artean
(arnasa, indarra, etab.) areté grekoaren oso hurbileko zerbait dela, aberatsagoa ordea, beste hizkuntza guztien artean Geist alemanak bakarrik daukan aberastasun konplexu bat? 379 Izpiritua, gizakia gizaki egiten duena, gizakiaren hastapena eta jomuga. Humboldt-en antropologiako kontzeptu zentrala da.
|
|
|
Humboldt zuzen-zuzen ideia horietako askoren aurka ikusten badugu bere obran (baina Rivarol-en izena ez du behin ere aipatzen, oker ez banago), eta, Diskurtso sarituan kondentsatua aurkitzen den ehunka urtetako topiko nazionalapologista asko eta asko gaur egun ahaztua baldin badago, Humboldt-i eskerrak hain zuzen
|
besteren artean
, horrek ez du kentzen, bera ere barne-barnean ez dela hein batean gatibu gelditu, borrokatzen zituen planteamendu eta auzi horiexena: hizkuntzaren egitamua, berezko dohain eta ahaltasunak, esaldiaren ordena naturala, hizkuntzen balio gehiago edo gutxiagoa literatura eta zientziarako, sentsuak eta hizkuntzen jatorria, arrazoimena eta hizkuntza, edo hizkuntzen razionaltasun gehiago ala gutxiagoa, sentsuenago edo arrazoiarenago omen diren mintzairen kontua (ekialdeko ele metaforaz goriak, hegoaldeko gozo beroak, iparraldeko zakar hotzak, erdiko, frantses?
|
|
|
“Eskubiderik izango ez bazenu bezala sentiarazten zaituzte”, salatzen dute. Udalaren eta hainbat alderdi politikoren jarrera gaitzesten dute,
|
besteren artean
, ekitaldiak antolatzerakoan jartzen dizkieten oztopoengatik. Gutxienekoa ere ez dutela betetzen salatzen dute.
|
|
|
Hala ere, zuzendaritza berriak 59ko bileran batzarrak hiru puntu garrantzizko onartzea erdietsi du: 1) hileroko agerkari txiki bat sortzea(" Jakintxo"), aldizkaria arintzeko hizkuntzaren inguruko eztabaidak hara bideratuz; 2) garbi ala mordoilo eztabaida irtenbiderik gabeko zaku-kalea gertatzen ari baitzen, hurrengo bilerak beste gai batzuen inguruan antolatzea(" urtean barrena pentsatuko dugu nola eta noiz billera ori egin"); 3) inkesta bat egitea irakurleen iritzi bila,
|
besteren artean
galdera hau ere egiten zela: " teknika eta kultura itzak euskeraz sortu bear ditugu, edo kanpokoak ere onartu?".
|
|
|
Horien artean, erakunde ekologistek nahikoa baloratzen dute euskal instituzioek, Galizian ez bezala, harrokerian ez instalatzea eta gizarte eragileak kontuan hartzea, nahiz eta azken aspektu hori kostatu egin zitzaien Urdaibaiko ekologistaren iritziz. Baita ere positibotzat jotzen dute Ingurumen Sailak erakutsitako umiltasuna gabezia zientifikoak zituela aitortzerakoan, eta horiei aurre egiteko
|
besteren artean
ekologisten ordezkaritza izan zuen Batzorde zientifiko-teknikoa eratu izana eta Herrizaingo Sailak zuzenduriko Krisi Mahaiak jendeari informazioa helaraztea beste egoera batzuetan baino gehiago zaindu izana.
|
|
|
Berezko nortasun horien defentsa giza eskubide indibidualen bidetik babestea proposatzen dute, eta ez dira gizatalde horiei eskubide kolektiboak aitortzearen aldekoak. Horien artean, Jurgen Habermas edota Juan Jose Solozabal aipa daitezke
|
besteren artean
.
|
|
2008
|
|
|
Edurne Egia markinarrak jaso du, aurten, Iurretako Goi-mailako Lanbide Heziketako Berariazko Institutuak emandako Iurreta Saria. Zer edo zertan nabarmendu diren ikasle ohi edo enpresa laguntzaileei ematen die saria,
|
besteren artean
.
|
|
|
Edurne Egia markinarrak jaso du, aurten, Iurretako Goi-mailako Lanbide Heziketako Berariazko Institutuak emandako Iurreta Saria. Zer edo zertan nabarmendu diren ikasle ohi edo enpresa laguntzaileei ematen die saria,
|
besteren artean
. Oraingo honetan, bereziki ikasle ohiek garatzen dituzten ekimen artistikoak goratu gura izan ditu institutuak.
|
|
|
Ostarteko kideez gain, Makulu taldeko bidezko merkataritza postua ere. Arratsaldean, berriz, Okendo plazan egongo dira 16:00etatik 19:00etara eta Boliviako haurrak jolasten diren jokoetan,
|
besteren artean
, txapa lehiaketa edo tiragomarekin potoak botatzea, trebatzeko aukera izango dute. •
|
|
|
Aspaldi bukatu zelarik epe hori, Abdallah eta bere abokatuek behin eta berriro eskatu dute baldintzapeko askatasuna. Hogeita lau urte egin ditu zuloan,
|
besteren artean
Estatu Batuek egin dutelako presio kaleratu ez dezaten. Hain inportantea al da bada gizon hau?
|
|
|
Iñaki Luzuriaga, Miranda de Ebrokoa (Burgos), kale hezitzailea da eta Gasteizko Alde Zaharreko kaleetan ibiltzen da arrisku egoeran dauden 10 -18 urte arteko gazteei lagundu asmoz. Gasteizko Udalak lantzen duen proiektu honetan asmoak lortzeko, alegia, arrisku egoeran diren gazteak indibidualki osatu eta komunitatean integratzeko, kirola erabiltzen dute tresna gisa,
|
besteren artean
. Kirola diogunean, gehienetan futbolaz ari gara, Luzuriagak aitortu digun moduan," lehen kolpean behintzat hori dute gustuko, nahiz eta batzuetan beste kirolei heltzen dieten".
|
|
|
2 Administrazio bakoitzak, beraiei dagozkien eskumenen esparruan, zehaztuko du zein lanpostutarako izanen den nahitaezkoa euskaraz jakitea, eta gainerakoentzat, kontutan hartzeko merezimendutzat hartuko da
|
besteren artean
."
|
|
|
Halako lanen inguruko eztabaida sortu da delphy honetan, eta oro har bi iritzi nagusitu dira; iritzietako bat zera da: euskarak bizi duen egoera diglosikoa dela eta, literaturari ekarpen handirik egiten ez dion lana ere mesedegarria izan daitekeela euskal kulturarentzat,
|
besteren artean
, hizkuntza ikasteko balia daitekeelako eta irakurle berriak sortzen laguntzen duelako. Beste batzuen ustez, ordea, literaturak kalitatea izan behar du ardatz.
|
|
|
Bigarrenaren kasuan, berriz, merkatua da garrantzi handiena duen faktorea. Baina, merkatuak beste faktore batzuei eragiten dien bezala (Eskolari, besteak beste), kontuan hartu behar da beste faktore batzuek ere eragiten diotela merkatuari,
|
besteren artean
, sariek, Eskolak eta hedabideek.
|
|
|
urdin, isar, zuri, gori, edan, ian, lo, ta, iaun, iesus, ama... eta beste 70 bat esaldi motz eta ehun luze bat hitz euskaraz, 800 bat ostraka, 275 kata 4 M2koak. 2006-11-23ko adierazpen ofizialak bermatzen ditu non
|
besteren artean
ozen dioen: «Iruña Okako ostrakak erromatar garaikoak dira, orduko beste milaka ebidentziarekin azaldu dira, erromatar garaiko geruzetan, eta zigilatzen dituzten beste erromatar garaiko geruzen azpian».
|
|
|
Galdakao, Zaratamo, Arrigorriaga eta Basauriko udalerriak hartzen ditu zati horrek, eta 3,5 kilometroko luzera du. Inguru horretan egingo dituzten lanen artean daude,
|
besteren artean
, Nerbioi ibaiaren gainetik pasatuko den 438 metroko zubia, nahiz Zaratamon eraiki asmo duten 2,7 kilometroko luzera izango duen tunela.
|
|
|
Ziur aski, gizakiok kontraesankorrak garelako, eta nahiz eta jakin jadanik ez zaudela gure artean, naufragoak oholari nola oroimenari eusten diogula indar guztiz. Izan liteke, agian,
|
besteren artean
, modu bat bizirik jarraitzen dugula jakiteko. Baina, batez ere, idazten dut barrenak lasaitzeko, amorru handia eman didalako azken bisita egin gabe joan zarelako.
|
|
|
Estrella Morente, Lluis Llach, Dulce Pontes eta Loquillok abestu dute,
|
besteren artean
|
|
|
Aterkiekin nahikoa dute, gainera, poltsa gehiago eramateko», kexu agertu zen gazta saltzailea. Euskal opila izan zen nagusi kale nagusiko berrogei saltokien artean, baina eztia, txakolina, tomateak eta orein txorizoa ere izan ziren,
|
besteren artean
. Foruen kalean, gainera, munduko lau bazterretatik heldutako tresna eta arropak zeuden salgai.
|
|
|
Esku aldatu gabeko eskumenetan Jaurlaritzak garatutako politikak horren adibide dira, bere ustetan: ETB eta Ertzaintza martxan jartzeko apustua, Ikerketa, Garapena eta Berrikuntza eskumenaren garapena, edota alargunen pentsioak osatzeko ordaina martxan jarri izana aipatu ditu,
|
besteren artean
.
|
|
|
Trantsizioko taldearekin bilduko diren adituen artean Clintonen administrazioko beterano ugari eta Obamaren eta Joe Biden presidenteorde berriaren aliatuak daude. The Washington Post egunkariak argitaraturiko zerrendaren arabera, Carol Browner Ingurumenaren Babeserako Agentziako arduraduna, William Daley Merkataritza idazkaria izandakoa, Al Goreren barne politikarako aholkulari izandako Donal Gips, eta Janet Napolitano Arizonako gobernadorea daude,
|
besteren artean
. Bilera horietan aztertutakoa Interneten izango da ikusgai, www.change.gov webgunean.
|
|
|
Poliziak oldarkor erantzun die aldarrikapenei. Ildo horretan, bozak ez zapuzteko Indiako Gobernuko milaka soldaduk Srinagar Kaxmirko hiriburua hartuta dute,
|
besteren artean
. Herritarrei aldarrikatu gabeko etxeratzeko agindua ezarri diete funtsean.
|
|
|
Bezeroak hegaldi bat eta
|
besteren artean
aulkietan lerrokatzen dira, denbora galtzeko dute, horregatik, paratuak dituzte barra altuetako pubak. Barraz bestaldean badu ia bakoitzak pantaila plano bat telebista kate bat emititzen.
|
|
|
Eta itxaropenari eusteko aurki Jaurlaritzak abian jarriko dituen hainbat neurri ere nabarmendu zituen Ibarretxek: EAEko Finantza Institutuaren sorrera, enpresak finantzatzeko inbertsioak eta enplegua sustatzeko neurriak,
|
besteren artean
.
|
|
2009
|
|
|
Horren haritik, Durangoko Izarrak astronomia elkarteak hainbat ekitaldi antolatu ditu unibertso zabalera gerturatzeko aukera eskainiz.ErakusketaSan Agustin kulturgunean erakusketa zabalduko du Izarrak elkarteak hil honen amaieran. Martxoaren 26an, 27an eta 28an, teleskopioak, beste astro batzuetan edukiko genukeen pisua erakusteko aukera ematen duten pisu planetarioak eta maketa argitzaileak (urtaroak, eklipseak…) ezagutzeko aukera izango dute,
|
besteren artean
, gerturatuko diren bisitariek. Arratsaldez izango dute herritarrek sarrera doanekoa izango duen erakusketara sartzeko aukera; 17:00etatik 20:00etara, hain zuzen ere.
|
|
|
Moynihan lehendik ezaguna da
|
besteren artean
Gaixotzen gaituzten botikak liburuagatik, eta Pablo Alonso-Coello azaldu izan da Espainiako hedabideetan balizko eritasunei buruzko iritziak ematen. Honekin esan nahi da osteoporosiaren inguruan farmaindustriak antolatutako operazioari buruzko polemika ez dela gaur goizekoa.
|
|
|
Urte bete lehenago, Ghanako Akra hiriburuan, ahalegin berezia egin zuen Nkrumahk Afrikar batasunari irakinaldi berria ematen. Han ziren,
|
besteren artean
, Gamal Abdel Nasser, Haile Selassie, Seku Ture, Julius Nyerere eta Afrika askatu berri haren apostolutzat aipatuak izan diren gehienak. Baina Nkrumahren proposamenak ez ziren lege bihurtu.
|
|
|
2 Euskal eta kanpoko idazle zein filosofo ugariri egin dio Txillardegik hil ondorengo gogo-artikulua. Hemen horietako lehena soilik dakargu baina,
|
besteren artean
, Rikardo Arregi, Bertrand Russell, René Lafon eta Lopez Mendizabal [Ixaka] gogoan izan zituen.
|
|
|
CONSUMER EROSKI-k,
|
besteren artean
, badauka proiektu berezi bat, Haur-gizentasunari aurre egiteko eskola izenekoa, eta hor zenbait ideia ematen ditugu haurrei fruta jaten irakasteko.
|
|
|
Henrike Knorr lagun izan zuen... eta hain zuzen, Knorr euskaltzainak hutsik utzi zuen eserlekua betetzeko hautagai ere izan zen.Baina, azkenean unibertsitatean gelditu zen. Ikerketak egiten,
|
besteren artean
. Bera izan zen Iruñea-Veleiako ustezko iruzurrak, hasieratik salatu zituenetako bat.
|
|
|
ETBko albistegietan eta hainbat kazetatan aritutakoa: Euskaldunon Egunkaria, Berria, Gara, Jakin, Argia, Bertsolari, Nora eta Zazpi Haizetara
|
besteren artean
. Euskaltzaindiari dokumentala ere egin zuen eta produktore lokal eta itzultzaile gisa ere jardun izan da, besteak beste, Rex Bloomstein ingelesaren An independent mind dokumentalean eta Letoniako telebistak Euskal Herriari buruz egindako erreportajean.
|
|
|
Bilgune soberanista da EAren apustua eta oraindik falta direnak bildu zain daude: sindikatuak eta alderdi eta eragile sozialak
|
besteren artean
. Ezker Abertzalea egiten ari den hausnarketa era positiboan ikusten du.
|
|
|
Beste kontu bat ere jorratu nahi nuke oso erroturidagoekn uste bati buruz. Poesietaaipuinakhizkuntzaikastekobaliabidetzathartzen dirbatez erea, bestetestumotabatomendira.Irakaskuntzaklasikoak adibidgiseaera-biltzenzituenpoemaketaipuinak, hizkuntzabereaberastasunosoanerakuste-ko.Testuaren pedagogiak erpoesieaetaipuina testu mota bagehiagtodirela dio,
|
besteren artean
, ethalaatratatzenditu, deskripzioaegitekok, kontatzen ikasteko, koherentzietaakohesioa ongegituratzekoi, etaabar.Eznator bat ikuspeghorrekini; ezidirnamailabereantratatu testdenotatiboauk (erakuste-kodirenak) etatestuafektiboak (norberaren barruadieraztekao direnak). Literaturbatiakbatbigarrenaldehorrekin loturik dagoet, airakaskuntzaz haratagopertsonarenizateazarida.Ezdatestumotabatgehiago, izatearentes-tuabaizik.Gehiagoesangodut: hizkuntzaidatziasortuaurretik, poesiajasok-tzen zuen hizkuntzaren adierazpide osoa, bai denotatiboa, bai afektiboa.
|
|
|
Eta orduantxe hasi zen euskarazko aldizkarien odoluste profesionala, euskarazko kazetaritzaren miseriatik ihesi, egunkari berrietara joateko hautua egin baitzuten profesional euskaldun askok. Hain zuzen ere, eta
|
besteren artean
, Martin Ugaldek eta Mikel Atxagak egin zuten Zeruko Argiatik Deiarako jauzia (dena dela, bi horietatik Mikel Atxagak baino ez ziharduen soldatapean Zeruko Argian41).
|
|
|
Euskara-elkarteek eta Topaguneak euskaraz bizitzeko egitasmoak prestatu eta garatzen dituzte, eta egitasmo horien baitan, beste hainbat ekimenekin batera, «hedabideen bitartez herri eta eskualdeko informazioa lantzea» da helburuetako bat, federazioaren webgunean bertan irakur daitekeenez. Baita euskaldunak elkartzea, euskaldun berrientzako erabilera-programak sustatzea edota haur eta gazteei aisialdirako euskarazko alternatibak eskaintzea ere,
|
besteren artean
.
|
|
|
Halere, gure galdeketak beste zalantza batzuk aurreratzen dizkigu. Hauek,
|
besteren artean
: ez dago frogatuta informazio zerbait duen% 21ek eta informazio asko duen% 2k informazio-iturria Eusko Jaurlaritza izan dutenik, edota, aldiz, beraien informazio-iturria mugimendu sozialak izan direnik.
|
|
|
PSE-EEko lehendakarigaia ziur da gauzak ongi egiten badira Euskal Autonomia Erkidegoa indartuta atera daitekeela krisialdiatik. Haatik, Lopezek salatu du Ibarretxek apenas hartu duela neurririk krisialdiari aurre egiteko, eta,
|
besteren artean
, eztabaida soziala martxan ez jartzea leporatu dio.
|
|
|
Erantzuna emanez herriaren eskaerari[...]; jakinik Kosovo kasu berezia dela, Jugoslavia desegiteko prozesu adostasunik gabearen ondorioz sortua eta beste inolako egoeratarako aurrekari ez dena; gogoan izanik Kosovon urteetan izaniko borrokak eta indarkeria[...]; herriak modu demokratikoan aukeraturiko buruzagiok aldarrikatzen dugu Kosovo estatu independente eta burujabea dela. Hala dio,
|
besteren artean
, asteartean urtea beteko duen testuak. 109 legebiltzarkideek bozkatu zuten haren alde.
|
|
|
Gosea eta pobrezia arintzearekin batera, berotze globalari aurre egiten dioten hainbat proiektu jasotzen ditu Munduko Bankuak eta Nazio Batuen Erakundeak,
|
besteren artean
, osatu duten txostenak
|
|
|
Neu ere erabat eskrupulu gabea naiz, aitortzen dio pertsonaia batek besteari momentu batean. Labur esanda, halako darwinismo soziala sumatzen da etengabe, eta baita beste zenbait kontu aipagarri ere;
|
besteren artean
, antisemitismo zantzuak (Adler judua da).
|
|
|
Tradizioa atzean utzita, unean uneko joera eta ildoak gainditzeko apustua egin zuen. Molde berriak lehenetsi zituen, eta halaxe sortu zituen,
|
besteren artean
, The Drowned World, The Crystal World eta The Drought nobelak. Hiru lan horiek XX. mendeko literatura fantastikoak eman duen obrarik onenetakoen artean dituzte literatura adituek.
|
|
|
Puntuka eta amaierako agurrarekin bukatu zen saioa. Bertsolariak saioko azken ariketak egiten ari ziren bitartean, lanean jarraitu zuten marrazkilariek, eta,
|
besteren artean
, xingar eta arrautzako marrazkia hartu, xingarrei goian ezkerrean ertzean errotuladore urdinez laukitxo bat marraztu AEBetako banderak balira bezala, eta 100 yes, we can! jarri zioten izenburua marrazki berrituari, Argia-ri beste hamar urte opatuz.
|
|
|
20 urteko ibilbidean, gorabeherak ere izan ditu: hasieran, Bertsozale Elkartearen eta ETBren arteko desadostasunak tarteko izandako etenaldia eta berrekitea,
|
besteren artean
. 20 urteko ibilbidean, igande arratsaldeetatik, ostegun gauetara ere egin du jauzi, ETBko lehen katetik hirugarrenera egindako jauziarekin.
|