|
2001
|
|
|
Aingeru Epaltza, Rock & Roll; Juan Luis Zabala, Agur, Euzkadi; Luis Mari Mujika, Memoria galduak; Aitor Arana, Onan eta Ipuin entzulea, kasu. Hauekin batera, hainbat idazle
|
berrik
ere beren lehen eleberria eskaini ziguten epe jakin honetan. Honako hauek dira plazara lehen aldiz jauzia egin duten ahots berriak:
|
|
2002
|
|
|
Orduz gero, hamaika gertakari
|
berrik
bete arren egunkarietako azalak, ez diet tarte berezirik eskaini, berauek ulertzeko liburuan egindako gogoetak eta proposatutako tresna analitikoak nahiko izango baitzaizkio irakurleari. Pasarte berriak, ordea, egon badaude.
|
|
|
Arazoa da beti ez dela posible ernalketa lortzeko behar bezain helduak diren espermatozoideak lortzea minbizia gaixo txikiak pubertarora iritsi baino lehen agertzen denean. 12 urtetik aurrera Baina ugalkortasuna zaintzeko ikerketa itxaropentsuak eskaintzen dituzte bi azterlan
|
berrik
, “Human Reproduction” aldizkarian argitaratuak. Horietako batean, ikertzaile britainiarrek egina, 12 urtetik aurrera izoztu ahal izateko adinako kalitateko semena lor daitekeela frogatu da.
|
|
|
Inoiz ez bezalako idazleak, nahiz oraingoz denei aski ongi etorriko litzaigukeen behin edo beste tradizioko gure idazleen liburuak apaletatik hartu, errautsa astindu eta esku artean erabiltzea. Lertxundik, Epaltzak, Saizarbitoriak, Atxagak... eta datozen zenbait gazte
|
berrik
orrialde ederrak eman dituzte argitara, eta denak arroila berrira begira jarri gaituzte. Egun inoiz baino hobeki idazten da, nire ustez, euskaraz. Baina, diodan berriz ere, anitz gelditzen zaigu ikasteko oraindik Axular batengandik, esate baterako, nahiz hau esatea ez dakidan nik oso zuzena den politikoki, hemen ere denetarik baita.
|
|
2003
|
|
|
Urtarrilaren 8an bildu zen EAEko Euskararen Aholku Batzordea. Bileran Administraziotik kanpoko 26 kide
|
berrik
aurrekoen lekukoa hartu zuten, besteak beste, Jose Luis Mendozak, Lourdes Oñederrak eta Eguzki Urteagak. Andres Arizkorretak, Mikel Bujandak, Jean Etxegoin Elizgarik eta Erramun Osak batzordekide izaten jarraituko dute.
|
|
|
Gizarteari dagokionez, konstatatu egin behar da euskal gizartea oso anitza dela; euskaltasuna bizitzeko hamaika modu dago Euskal Herrian. Zentzu horretan, edozein eszenatoki politiko
|
berrik
sektore askotan mesfidantza ugari sor dezake. Eta planteatzen den edozein bide berrik integratzailea behar du izan.
|
|
|
Zentzu horretan, edozein eszenatoki politiko berrik sektore askotan mesfidantza ugari sor dezake. Eta planteatzen den edozein bide
|
berrik
integratzailea behar du izan. Une honetan, esaterako, autodeterminazio eskubidearen errebindikazioa egiten denean mehatxu gisa ikusten duten horiekin, guk ahalegin bat egin behar dugu autodeterminazio eskubidea une honetan Euskal Herrian egin daitekeen aldarrikapenik demokratikoena dela ikus dezaten.
|
|
|
Edozelan ere, egun gertatzen den moduan, egoera dezepzionagarri honen faktura ezin du gizarte osoak ordaindu. Adibidez, asteburu honetan Nazio Eztabaida Gunerako Foroaren berri izan dugu, eta izango dituen lan ildoak eta ideia indartsuak ikusita, betiko leloak direla ohartzen gara, azken hogei urteotan entzun izan ditugun berberak eta, noski, edozein Euskal Herriko erakunde
|
berrik
bezala, «diagnosi» bat egingo du Foroak. Herri honek duen diagnosi kopurua edukita, nola da posible gaudenetik irten ezin izatea?
|
|
|
Bi teknika
|
berrik
murriztu egiten dituzte aldakako ebakuntzak ospitalean egun batean edo bitan
|
|
2004
|
|
|
Espainiako biztanleriaren elikatzeko ohiturei buruzko zenbait datu
|
berrik
berretsi dute pertsona askok gosaria bezala afaria ere bigarren plano batera baztertzen dutela.
|
|
|
Haurtxo bat bezala lo egitea zaila da haurtxoentzat berentzat ere. Bi ikerketa
|
berrik
frogatu dute haurrek, baita txikiek ere, garapen psikiko eta fisiko egokia izateko behar den denbora baino gutxiago lo egiten dutela. Hamar urtetik beherako 1.400 guraso eta zaintzaile elkarrizketatu ondoren, Estatu Batuetako Loaren Fundazio Nazionalak ondorioztatu du 3 eta 11 hilabete bitarteko haurrek 90 minutuko loa galtzen dutela egunero.
|
|
2005
|
|
|
Duela 50 urte (mende erdi) Indonesiako Bandung hirian Asia eta Afrikako zenbait herrialde independizatu
|
berrik
beren bilkura edo Konferentzia famatua burutu zuten. Mugarri haren ondotik abiatuta eraikiko zen Herrialde Ez Lerratuen mugimendua.
|
|
|
Izan ere, bizilagun gutxi dituzten herrietan hiruzpalau familia
|
berrik
asko aldatzen dute panorama. Alvaro Gastonek jakin berri du 10 bizilagun besterik ez dituen Arabako Aletxa auzunera, hiru bikote gazte doazela bizitzera.
|
|
|
Hiru saiakuntza kliniko
|
berrik
baieztatzen dute antiinflamatorioen belaunaldi berriaren arrisku koronarioak
|
|
|
Hiru saiakuntza kliniko
|
berrik
COX katearen inhibitzaileen arrisku kardiobaskularrak berretsi dituzte, antiinflamatorioen belaunaldi berria, “The New England Journal of Medicine” aldizkari medikoak argitaratu duenez. Aste honetan, hain zuzen, AEBetako (FDA) eta Europako (EMEA) medikamentu agentziak aztertuko dute zer egin medikamentu familia horrekin.
|
|
2008
|
|
|
Euskal Herriko diskoetxe beteranoenak elkarte honetako partaide dira. EHMO lana 22 kantu
|
berrik
osatzen dute
|
|
|
Hiru zerbitzu
|
berrik
beren historia medikoaren kudeaketa eta gaixotasunei buruzko aholkularitza eskaintzen diete Estatu Batuetako pazienteei Internet bidez
|
|
|
Kalkuluen arabera, ugaltzeko adinean dauden emakume guztien %10ek (100 milioi inguru mundu osoan) mota horretako pilulak hartzen dituzte. Baina adituak ez dira ados jarri haien ondorioekin.’ Orain, bi ikerketa
|
berrik
diote onura gehiago dakartela kalteak baino; dena dosiaren araberakoa da. Azterketaren ondorioak Pilula zenbat eta gehiago erabili, orduan eta arrisku handiagoa dago obulutegiko epitelio minbizia izateko.
|
|
|
Hiru epai
|
berrik
baieztatu dute P2P deskarga lekuetara lotzea ez dela delitua.
|
|
|
Urtero, 100.000 gaixo
|
berrik
tratamendu antikoagulatzailea jasotzen dute Espainian
|
|
2009
|
|
|
Los Angelesetik 300 kilometrotara Mojave desertuan eraikia, krediturik arriskutsuenetan sartuz handitu dute milaka etxe jabe
|
berrik
Victorville. McMansion txalet aberasberririk nonbait ikustekotan, hemen begiratu.
|
|
|
Amerikako kolonizazioaren aurretik erabat ezberdina izango zen elikadura Euskal Herrian. Erromatarren garaitik daukagun zenbait
|
berrik
dio ezkurrez egindako ogia eta abeltzaintza zein artzaintzatik eratorriko elikagaiak zirela nagusi Kantauriko isurialdean.
|
|
|
G buruzagiekin batera (AEB, Kanada, Japonia, Italia, Alemania, Britainia Handia, Frantzia eta Errusia) bost herrialde azeleratu
|
berrik
(Brasil, Mexiko, Hegoafrika, Txina eta India), Egiptok, Energiaren eta Aldaketa Klimatikoaren inguruko Ekonomia Nagusien Foroak (Australia, Hego Korea, Indonesia eta Danimarka), Afrikako estatu batzuk (Angola, Aljeria, Nigeria, Senegal eta Etiopia), Muamar Gadafi Afrikako Batasuneko presidenteak, Espainiak, Holandak eta Turkiak parte hartuko dute datozen egunetan.
|
|
|
WHOIko ikertzaileek YBD sortzen duten bakterioak isolatzea lortu zuten. Lau Vibrio espezie
|
berrik
osatzen dute taldea, eta orain arte ezagutzen diren espezieekin konbinatzen dira, zooxantelei eraso egiteko (alga zelulabakarrak, koralekin sinbiotikoki bizi direnak eta elikagaiak ematen dizkietenak). Gaixotasunaren errudunak bakterio berak dira Karibe osoan eta munduaren erdian, James Cervinok, azterlanaren autore nagusiak eta erakunde horretako Itsas Kimika eta Geokimika saileko kideak esan zuenez.
|
|
|
Lan prozesuak sinplifikatzen nabarmenduko da, adibidez, komandoak, tresna barrak edo zereginen automatizazioa hobetzen. Zer interakzio gailu
|
berrik
(tableta edo sagu batetik haratago) erraztuko dute irtenbide horiekin lan egitea? “Gure irtenbideak erabiltzen ikasteko bideak eman behar dira” Hardwarearen industria asko aurreratzen ari da urtero interakzio modu berriak ahalbidetuko dituzten gailuak sortzen.
|
|
|
MARMeko arduradunek edozein entitate publiko edo pribatu gonbidatzen dute programan bide horietako bat sartzeko eskaerak bidal diezazkien. Alde horretatik, sareak urtez urte hazten jarraitzen du, bi adibide
|
berrik
erakusten dutenez. Batetik, martxoan, Tenerifeko Naturgune Babestuetan dagoen GR 131 ibilbide luzeko bidezidorra berreskuratzeko eta egokitzeko programaren berri eman zen.
|
|
|
Eskuratuko ote ditu hala aritzeko beharrezko jakintza nahikoak? Baina, egun esan bezala, zenbat arkitekto titulatu
|
berrik
dihardu horrela?
|
|
|
Datu bat emanez hasiko gara: krisia bazter guztietara heldu den azken urte honetan, 195 entitate
|
berrik
lortu dute Bai Euskarari Ziurtagiria. Hasiera batean, badirudi krisi garaian enpresek gastuak murrizteko izaten duten filosofiaren aurka doala hori.
|
|
2010
|
|
|
G aur arratsaldean emango zaio hasiera Ostadar K.F. k antolatzen duen herriko XXVIII. areto futboleko txapelketari. Aurreko zenbaki batean aurreratu genuen bezala, araudi eta antolakuntzan berrikuntzak daude, baina hori ez da txapelketan dagoen berri bakarra.Izan ere, ohiko taldez gain, sei talde
|
berrik
eman dute izena aurtengo denboraldirako, Semblante Andaluz, Kalaberri Z, Indaux, Katakras, Ayete eta Illun.Eta iazko talde batzuk desagertu dira, hala nola, Tragoxka Puba, Biyona edo Goiz Argi.Gauzak honela, antolatzaileen aurreikuspenak bete dira eta martxoaren 13ra arte iraungo duen lehengo fase honetan, hogei talde dira lehian. Txapelketa sistemaSistemari dagokionez, talde guztien arteko liga jokatuko dute itzuli batera eta sailkapeneko lehenengo zortziek lortuko dute bigarren fasera, play offetara iristea.Beste guztiak, ligaxka eta kontsolazioko lehiaketa jokatuko dute.Federatuek berdinketaAldaz H.K. eta ISU Leihoak areto futbol federatuko taldeek berdinketarekin hasi zuten denboraldia.ISU Leihoak taldeko mutilek Donibane Pari Berriren aurka hirunako berdinketa lortu zuten.Lasarteoriatarrak nagusi izan ziren lehenengo zatian eta hiru goletako errenta lortu zuten.
|
|
|
Horra, hainbat bueltaren ondoan, berriro ere aspaldiko paradigma zaharra zenbaiten gogoan: laissez faire, the survival of the fittest; azken azkenean, munduko hainbat lekutako glotopolitika zahar eta
|
berrik
hain berea duen oihaneko legearen tentazioa (Fishman, 1991).
|
|
|
Hizkuntza, batez ere ahozko jarduna izanik, eta ondorioz bere bizia eta indarra erabileran egonik, kezka handia sortzen digu zenbait egoera
|
berrik
, esaterako, gure ume eta gaztetxoek geroago eta denbora gehiago ordenagailu eta antzerako tresna, mutuen, aurrean egiteak, hizkuntza ezin delako hitz egin gabe bizi.
|
|
|
Kanpaina Bartzelonan izango da ekainaren 14an, Emailearen Nazioarteko Eguna dela eta. Nahiz eta Espainia, 1.000 biztanleko 38 emaile dituelarik, munduko zortzi herrialdeen artean dagoen dohaintza indizerik handienen artean urtero 220.000 herritar
|
berrik
ematen dute dohaintza sistema, kopuru hori “oraindik ez da nahikoa”. Autosufizientziara iristeko, Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) 45 emaile ezartzen ditu 1.000 biztanleko.
|
|
|
Naturan eta gizakietan funtsezko eginkizuna izan arren, horietako askoren kontserbazio egoera “txarra” da. Hala adierazten dute Europako bi dokumentu
|
berrik
, Europako basoen egungo egoerari, mehatxuei eta haien aurka egiteko moduari buruzko datuekin. Bestalde, erakunde ekologistek uste dute ez direla nahikoak egungo kontserbazio neurriak, eta beren proposamenak egiten dituzte.
|
|
|
Likidezia eta kaudimen arazoak dituztenez, Espainiako Bankuak integrazioak lehenbailehen egitera animatzen ditu. Orain, hiru termino
|
berrik
hartzen dute prentsa egunero: fusio birtualak, fusio hotzak edo babeserako sistema instituzionalak (SIP).
|
|
|
Baina erabakitzeko eta ikusteko dago nola aldatuko den. Datorren urteko San Sebastian bezperako helduen danborradan bost talde
|
berrik
irtengo dute: Loiola Bide Zahar elkartea, Loiolatxo elkartea, Zulo Zabal elkartea, Ollagorra eta gastadoreek aterako dute danbor jotzaileen taldea.
|
|
|
Gizartearen erantzunaren beldur. Jabetzen dira, badakite euskal gizartean habia egina duela erabakitzeko eskubideak; edozein estatutu
|
berrik
leku eman diola eskubide horri. Eta izu larria ematen die gizartearen erantzunak.
|
|
2011
|
|
|
Maizegi, kaloria kopuruari bakarrik ematen zaio garrantzia, eta elikagai hiperkalorikoak gehiegizko pisuarekin lotzen dira. Hala ere, bi azterketa
|
berrik
ezusteko emaitzak erakusten dituzte, kaloria guztiak berdinak ez direla eta batzuk besteak baino gehiago gizentzen dutela frogatzen baitute. Nafarroako Unibertsitateko Elikadura, Fisiologia eta Toxikologia Saileko zientzialariek egindako lanek erakutsi dutenez, balio energetiko bera (kaloria kopuru bera) duten bi elikagai mota desberdin metaboliza daitezke modu desberdinean, eta, beraz, pertsona pisu gehiago edo gutxiago har dezake.
|
|
|
Bi ikerketa
|
berrik
, bata Filadelfiako Pensilvaniako Unibertsitatekoa (Estatu Batuak) eta bestea Cardiffeko Unibertsitatekoa (Erresuma Batua), Alzheimer gaixotasunarekin lotutako bost aldagai genetiko berri identifikatzea lortu dute. Patologia hori, dementzia modu arruntena, nahaste neurodegeneratiboa da, adinekoen artean lehentasun handia duena.
|
|
|
Horietatik seik Zerbitzua eta Lana Euskaraz maila lortu dute; 25ek Zerbitzua Euskaraz maila; eta 19k Bidean maila. Aurten bi entitate
|
berrik
eskuratu dute Ziurtagiria: Etxenikea landaetxeak eta Ilargi ostatuak.
|
|
|
Horietatik 6k" Zerbitzua eta lana euskaraz" maila lortu dute; 25ek" Zerbitzua euskaraz" maila; eta 19k" Bidean" maila. Azpimarragarria da, aurten 2 entitate
|
berrik
eskuratu dutela Ziurtagiria: Etxenikea landa-etxeak eta Ilargi ostatuak.
|
|
2012
|
|
|
Finantza sistemaren, gure bankuen, ahultasunak protagonismo mediatikoa du. Familientzako krediturik ez izateak, erakundeek higiezinen sektorean duten esposizio handiak eta joko arauak aldatu dituzten hainbat lege arau
|
berrik
azaltzen dute, hein batean, gaur egungo egoera zaila. Aurreztaile askok orain galdetzen dute ea beren dirua bankuetan seguru dagoen ala ez, eta nola eragiten dien beren erakundearen nazionalizazioak edo esku hartzeak.
|
|
2013
|
|
|
Aurten 30 bat dantzari
|
berrik
eman dute izena; horietatik bost soilik ziren mutilak. Eta azkenean, bakarrak jarraitu du eskoletara etortzen.
|
|
|
Orain arte, ikerketa kualitatiboari dagokion datu bilketa osoa egin da: 9 eztabaida talde eta 9 bakarkako elkarrizketa erdi gidatu, guztira 75 hiztun
|
berrik
emandako, hain zuzen. Datu analisiari dagokionez, eztabaida talde denak NVivo programaren bidez kodetu dira eta lehen mailako analisia egin da.
|
|
|
ez onegia eta ez ona, zer arraio!, aurkakoa baizik? ez zioten bertzerik erraten berarekin ikasten ari zirèn bizpahiru lagun
|
berrik
: musulman zintzoek jende gaixtoarekin gaixto jokatzeko obligazioa zutela, halaxe agintzen zuela Xariaren justiziazko Justiziak, hau eta hura?
|
|
|
Zehazkiago, 12 hilabete baino lehenago hasi, eta 36 hilabete baino lehenago bukatzen zen edozein berreraikuntzak, handitzek, jarraipenek edo eraikuntza
|
berrik
% 90 arteko beherapen fiskalak zituen, eta ICNRNren bidez obren prezioaren% 60 arte izan ahal zuen% 4 intereseko maileguarekin, eta eraikuntza materialen hornikuntzan lehentasuna (1945eko uztailaren 5eko dekretuari esker) 329 Horretarako, etxeek, azaleraren arabera, 200 pezeta arteko errenta izan behar zuten, nahiz eta saldu ahal ziren, eta udalerri bakoitzeko eraikuntza ordenantzak eta eraikuntza... Komuna (bainuontzi edo dutxarekin) etxearen derrigorrezko pieza bihurtu zen, eta pisuen altueraren eta kategoriaren arabera, baita igogailua ere.
|
|
|
Kultura arteko bitartekaritza ikastaroan 13 sakandar
|
berrik
parte hartu dute azaroan. Irurtzunen sei emakumek parte hartu dute ikastaroan.
|
|
|
Bada, bera –Hamza– ez zen onegia izanen: ez onegia eta ez ona, zer arraio!, aurkakoa baizik... ez zioten bertzerik erraten berarekin ikasten ari zirèn bizpahiru lagun
|
berrik
: musulman zintzoek jende gaixtoarekin gaixto jokatzeko obligazioa zutela, halaxe agintzen zuela Xariaren justiziazko Justiziak, hau eta hura...
|
|
|
Hala ere, bi faktore
|
berrik
gogoetaren ildotik jokatzen zuten. Alde batetik, 2010eko martxoan Bruselako Adierazpena sinatu zuten bakegintzan ospe handia zuten munduko hogei pertsonak, Nobel saridunak euren artean.
|
|
|
Kontuz ibili hai esan zion amonak mutilak alde egin zuen baten. Eztiñau, geo, jaio
|
berrik
behar! Baño gozatu zan ahal denan guztie, etzekiñau luzarorako izango gean mundu hontan gerra zikiñ honekin.
|
|
2014
|
|
|
Atzo, osteguna, Zestoan egindako ez-ohiko udalbatzarrean bi zinegotzi
|
berrik
hartu zuten kargua: Beatriz Zubiak eta Iñigo Gerenabarrenak.
|
|
|
Talde horiek denak asteburutan jokarazteko, Sarako trinketa ez dute aski, partida batzu jokatzen dituzte Amotzeko trinketean, bainan hor ere izanen dituzte traba batzu, zeren Senperen gauza bera dute eta normal da Senpertarrek izan dezaten lehentasuna. Mintzatu ere da entrenatzaileez, egiten dituztela eginahalak, zeren 18 finaletatik 14 txapela izan dituzte eta 8 finalerdi galdu, joko
|
berrik
ere ongi hartu duela eta maila frango gora dela, udako manifestazioneak aurten ekarri dutela diru laguntza ona, balio duela lan egitea. Ondotik Bruno Martin diruzainak eman ditu kontu onak, positiboan dituztela, Herriko Etxearen, lantegien eta komertsanten laguntzarekin.
|
|
2015
|
|
|
ekonomikoa. Nafarroako euskarazko tokiko komunikabideen egoera ekonomikoa guztiz larria dela azaldu dute denek, eta Lan Erregulazio Espedienteak dauzkaten garaian, edozein proiektu
|
berrik
beldurra sortzen die ilusioa baino gehiago. Batzuek arazo larritik ateratzeko aukera gisa ikusten badute ere, askoren kezka da ea plataforma berri bat sortzeak ez ote duen lan karga handituko, diru iturri berririk ekarri gabe.
|
|
|
Eskolek ere, zenbaitzuk haatik nekezia handiak gainditu behar. Hiru ikastola
|
berrik
emanen dituzte lehen urratsak, Azkarate, Basusarri eta Biriatukoek. Oragarren aldiz Bihotza eskola alternatiboa da ideki, Behauze auzo herriko Bizi Toki zentro alternatiboak ere aitzina jarraitzen duelarik.
|
|
|
" Sartze ezinago ona", Hur Gorostiaga eta Paxkal Indok ziotenaz. Alabainan, hiru ikastola
|
berrik
eman dituzte lehen urratsak. Azkaratekoak, 13 haurrekin, 28 urte huntan hetsirik zagon eskola publikoko bastimenduetan.
|
|
|
Iragan asteazkenean Gaztelondoan Herriko Etxeak eta Ziurtagiriaren elkarteak enpresa, saltoki, elkarte eta era guzietako entitateeri'' Bai euskarari'' ziurtagirien banaketa egin diete euskararen alde engaiatzeagatik. Uztaritzeri doakionez, aurten 16 entitate
|
berrik
errezebitu dute ziurtageri hori eta orotara dira herrian 30 banatuak. Rober Guttierrez elkarteko zuzendariak esplikatu du hitz laburrez Euskal Herri osoan zer helbururekin deraman bere saila, azpimarratuz azken batean" euskaraz lan egin eta bizi nahi dugulako".
|
|
2016
|
|
|
Eta ez zen gaizki joan. Hasieran, edozein proiektu
|
berrik
berez dituen zailtasunez gain, tripulazioa gogotsu zegoen, eta, talde gaztearen ilusioaren eraginez, eguneko itsasaldia eramangarria eta oso aberatsa izaten zen. Hasierako garai hartan, babesle eta laguntzaile asko bildu genituen; 30 enpresa eta instituzio inguru.
|
|
|
Ikas prozesuari eta praktikei esker milaka eta milaka hiztun
|
berrik
auzitan jarri dituzte ordura arte ezarritako eskemak.
|
|
|
Baina, bereziki hezkuntza sistemari esker (helduen euskalduntze eta alfabetatzea barne) aurreikuspenak, banaketak eta sailkapenak kolokan geratu dira. Ikas prozesuari eta praktikei esker milaka eta milaka hiztun
|
berrik
auzitan jarri dituzte ordura arte ezarritako eskemak. Beraiekin batera genealogia berriak, izen abizen berriak, itxura ezberdinak, erlijio edota sinesmen berriak... iritsi dira euskararen unibertsora deitutako horretara.
|
|
|
Gaur egungo Hegoaldean bizi dugun bertako/ bertakoago/ etorkin/ etorri zahar/ etorri berri nahastearekin, zein bikote guraso
|
berrik
ez dauka bere jatorrian arbaso euskalduna zeini heldu bere euskal senean. Denok izan gaitezke euskaldun eta jatorri euskalduneko.
|
|
2017
|
|
|
Bakun laburpena. ...eskaintzen dioten, hiztun berriek hainbat modutara erabiltzen dute irlandera. batzuk kezkatuta daude irlanderaz hitz egiteko aukeren faltagatik, baina beste batzuek irlandera erabiltzen dute etxean seme alabekin. gaeltacht eremua garrantzitsua da hiztun berrientzako, baina era askotako iritziak daude han hitz egiten diren dialekto tradizionalen garrantziari edo autoritateari buruz. zenbait hiztun
|
berrik
uste dute beraiek ez dutela gaeltacht komunitateetan duten irlanderaren ezagutza maila bera. • Hitz gakoak:
|
|
|
• zenbait hiztun
|
berrik
Gaeltacht eremuko dialekto tradizionalak erabiltzen dituzte (edo horietako zenbait elementu), eta nahita saihets dezakete kodez aldatzea. beste batzuek irlandera eta ingelesa nahasten dituzten aldaera post tradizionalagoak erabiltzen dituzte.
|
|
|
5.3 Hiztun berriek politikaren edo identitatearen gain duten kontzientzia piztea zenbait hiztun
|
berrik
aipatzen dute politikarekin edo identitatearekin lotutako arrazoiengatik gauzatu dutela muda. g23k (22 urte, gizonezkoa) ikuspuntu sozialista eta irlandar errepublikarrarekin eta globalizazioaren aurkako mugimenduarekin lotzen du hizkuntza gutxituen sustapena:
|
|
|
Zenbait hiztun
|
berrik
aipatzen dute politikarekin edo identitatearekin lotutako arrazoiengatik gauzatu dutela muda. orduan hasi bainintzen eskolatik kanpo irlanderaz hitz egiteko nahia izaten eta hori gertatu zen politikan janzten hasi nintzelako uste dut (G23, 58)[...] Errepublikarragoa eta sozialistagoa bihurtu nintzen eta abar eta globalizazioaren eta horrelako gauzen kontrako nolabait// eta horren ondorioz hizkunt...
|
|
|
...i den testuinguru soziolinguistikoak muga dezake erabilera hori. pertsona asko arduratuta daude gai horrekin, beldur baitira ez oten duten irlandera erabiltzeko gaitasuna galduko hura ez erabiltzeagatik. zenbait hiztunek aipatu dute ekitaldi kulturalek, hala musikak nola antzerkiak eta irlandar hizkuntzaren kulturarekin lotutako ekitaldiek hizkuntza erabiltzeko aukera ematen dutela. zenbait hiztun
|
berrik
adierazi dute etxean irlandera erabiltzen dutela eta seme alabei transmititzea dela haien eginbeharra.
|
|
|
...z dela perfektua, baina harro dago ahalegin handia egiten ari delako bere jarduna hobetzeko. hiztun berri askok uste badute ere Gaeltacht eremua garrantzitsua dela hizkuntzaren etorkizunerako, aitor dute errealitate soziolinguistiko berri bat sortzen ari dela tradizioz irlanderaz mintzo diren komunitateetatik kanpo, eta hiztun berriek beren burua ikusten dute hura eratzen laguntzen. zenbait hiztun
|
berrik
aitortu izan dute Gaeltacht eremua, garrantzitsua bada ere, ez dela gaur egun irlanderaz mintzo den komunitatearen eredu bakarra, eta aintzat hartu liratekeela" ikasleak" gehiengoa baitira. uste hori du b6 dublindarrak (45 urte, emakumezkoa) erdi landako eremu batera bizitzera joan eta alaba Gaelscoil batera bidali zuenak:
|
|
|
...eta uste dute egokia dela beren behar profesional eta sozialetarako. hiztun berriek hainbat esparrutan erabiltzen dute irlandera, nahiz eta ingelesaren nagusitasuna arrisku gisa ikusten duten erabilera faltagatik haien gaitasunak kalte hartzearen beldur diren askok. zenbaitek adierazi dute musika edo antzerkiaren moduko jarduera kulturalen bitartez hasi zirela irlandera erabiltzen. zenbait hiztun
|
berrik
etxekoekin erabiltzen dute irlandera, eta hori egitea haien ardura dela uste dute. beste batzuek ez dute irlanderaz egiten etxean eta murgiltze hezkuntzaren esku uzten dute seme alabei hizkuntza transmititzeko lana.
|
|
|
Jon Walsh – Irlanderadun berriak: jatorria, motibazioa, erabilera eta ideologia formak. zenbait hiztun
|
berrik
sentitzen dute ez dutela irlandera jabetzan Gaeltacht eremuko hiztunek bezain beste. ondorioztatu da irlanderako hiztun berria izatea eta horri eustea jarrera ezegonkorra eta zalantzazkoa dela maiz, testuinguru soziolinguistikoaren eraginez alderantzika baitaiteke. irlanderadunen sare sozialak ahulak izan ohi dira eta desegin ohi dira, hiztunak bizitza zikloan aurrera egin eta beste norabait joan...
|
|
|
Bizkaiko ipar sartaldeko hitza. Estait sélan tardáten dosun orrenbéste ori yáten, mamurtu
|
berrik
estéko ta, ez dakit zelan tardatzen duzun horrenbeste hori jaten, mamurtu beharrik ez dauka eta? (Leioa).
|
|
|
Oihartzun efektu horrek badauka eragina beste mota bateko testuetan, baina sarritan oztopo eta kaltea dakar une bereko arretarentzat. Edozein aldarrikapen
|
berrik
, eraginkorra izan gura badu, zeozelango berritasuna eman behar dio entzuleari, une horretako arreta bultzatu eta bizkortzeko.
|
|
|
Bilboko Udalak, Bilbao Ekintzaren bitartez, eta Servicios Sociales Integrados (SSI) kooperatibak sinatutako lankidetza hitzarmenari esker, adinekoei arreta zerbitzua eskaintzeko bost enpresa proiektu
|
berrik
izango dute sortzeko eta kudeatzeko laguntza programa bat.
|
|
2018
|
|
|
XIX. mende hasieran, 1817an justuki, Rodez-en hil zuten Fualdès magistratua, eta haren hiltzailearen epaiketa oso kasu famatua bilakatu zen. Eta gutxienez bi konplainta moldatu ziren okasio askotan kantatu zirenak, zeren geroago moldatuko diren hainbat eta hainbat kantu
|
berrik
honako oharrak dakartzate: Sur l´Air de Fualdès, eta Sur l´air de toutes les complaintes.
|
|
|
Aurten sei talde edo sortzaile
|
berrik
parte hartuko dute egitasmoan, baina gehienek aurretik lan egin dute. Iazko egitasmoan 1.884 lagunek ikusi zuten Auzo Eszenan aurkeztu zituzten 17 lanetako bat.
|
|
|
Lau kidek taldea utzi badute ere, iazko blokea mantentzea lortu dute. Bestalde, zortzi arraunlari
|
berrik
egin dute bat Orioko proiektuarekin. Xanti Zabaletak jarraituko du entrenatzaile lanetan.
|
|
|
Myriam Aizpuruak, Lukene Lizasok, Amaia Urangak eta Edurne Morenok. Dena den, zortzi arraunlari
|
berrik
egin dute bat proiektuarekin: Leire Alkalak, Amets Arangurenek, Amaia Arregik, Laida Arrutik, Luda Davidenkok, Ane Erkiziak, Vicki Piñeirok eta Sandra Piñeirok.
|
|
2019
|
|
|
Altsasuko auziaren epaia berrikusteko saioa egin dute Auzitegi Nazionaleko Apelazio gortean. Altsasuko gazteen defentsak eskatuta, sei lekuko
|
berrik
deklaratu dute. Epaiketan ere eman behar zuten beren testigantza, baina orduan ez zieten utzi.
|
|
|
J.J. Cale eta Townes Van Zandt. Urte batzuk igaro dira biak zendu zirenetik, baina bi disko argitaratu
|
berrik
gaur egunera ekarri dituzte. Calerenak (Stay Around) orain arte kaleratu gabeko hamalau kantu biltzen ditu; Van Zandtena (Sky Blue), aldiz, argitaratu gabeko kantuen, beste artista batzuen moldaketen eta gerora grabatuko zituen piezen bilduma da; 1973an modu akustikoan grabatutakoa.
|
|
|
Irudi idiliko horrek ezkutatu egin lezake (neurri batean) lo indarberritzaile baten sekretua. Hori iradokitzen dute bi ikerketa
|
berrik
, zeinak katre horren kulunka atseden hobearekin, sakonagoarekin eta oroimenerako onurekin lotzen baitute. Baina mugimendu horrek badu trikimailurik.
|
|
|
Haur bati lo egiten lagundu dion edo mugitzen ari den hamaka batean lo egiteko gustuaz gozatzen duen edonork susmoa du kulunkak loa eragiten duela. Current Biology (hau eta bestea) aldizkari zientifikoan argitaratutako bi ikerketa
|
berrik
berretsi dute uste hori; izan ere, ondorioztatu dute kulunka txiki batek hobeto lo egiten lagun diezagukeela, lehenago Morfeorekin elkartzen baikara eta lo sakonari laguntzen baitigu. Loa eta oreka Sekretua, Víctor Soto doktoreak, Espainiako Loaren Elkarteko (SES) pediatria taldearen koordinatzaileak, estimulu errepikakor bat aplikatzea da.
|
|
2020
|
|
|
Horrekin batera, greziar kulturaren erdigunean arrakala handi bat zabalduko da; Homero eta Hesiodo maisu zaharrez aparte K.a. VIII. VII. mendekoak, hainbat korronte kultural
|
berrik
euren irakaspenak eskainiko dituzte: joniarrek, sofistek eta medikuntza berriak, besteak beste, tradizio eta lege zaharreko hausturari atea irekiko diote.
|
|
|
Hala izan zen Bilbon, non batzuek zakuak buru gainean garraiatzen zituzten eta beste batzuek animalia edo txalupen bidez. Etxekoandreek kontratatuta egin zuten lan eta astean anega bat maneia zezaketen gehienez. Garraio lana egiteaz gain, irinaren gaineko zerga ere kobratzen zuten zenbaitek, eta kontzejuaren aurrean ondo aritzeko juramentua egiten zuten, 1509an lau langile
|
berrik
egin zuten bezala: " juraron sobre la cruz en forma Maria Saes de Montyallo, e Toda de Larrea, e Maria Ochoa de Salsedo e Maria Ochoa de Larrea, criada de Martin de Camiruaga, que usaran vien e fielmente en la cojederya de la renta del açoque" 57.
|
|
2021
|
|
|
Handik hara, eta adiskide diruditen arrotz batzuen laguntza estimaezinarekin, bitan banaturik gertatuko da frankoek erasotua zuten jendea: gutxi batzuk protagonistaren hurbileko zenbait ahaidek eta kristautu
|
berrik
ontzat hartuko dute Riktrudisen ezkontzeko hautua, eta gainerakoek frankoen menderakuntzaren kontrako borrokan segitu behar dela uste duten auñemenditar gehienek traizio larritzat hartuko dute77 Riktrudisek egindakoa78.
|
|
2022
|
|
|
Eredu
|
berrik
sortu nahio det
|
|
|
Gero eta azterketa gehiagok egiaztatzen dute ingurumen poluzioak ez duela biriketan bakarrik eragiten, baita garapen kognitiboan ere. Bi ikerketa
|
berrik
beren burmuineko aldaketa garrantzitsuei buruz hitz egiten dute, eta horrek premia larria areagotzen du: haurrek gehiago egon lukete naturan. Esaten dutena kontatuko dizugu.
|
|
|
Aurtengo helburua 1.450 enpresa izatera iristea da, eta, Lavinek aurreratu duenez, bide onetik doaz. Apirilera arte 40 kooperatiba
|
berrik
eman dute izena elkartean.
|
|
|
Bi urteetako jarduna biltzen du diskoak eta hamar kantu
|
berrik
osatzen dute. «Nire lokalean hasi nuen lana, Getarian (Gipuzkoa) bakarka egin nuen sorkuntza prozesu batean, batez ere, ahotsean eta gitarran oinarrituta», azaldu du.
|
|
|
Kasurik argiena Arakaldo da, non hutsetik 1176,47 izatera igaro da. Hori bai, aintzat hartu beharra dago gorakada eragin dutela bi gaixo
|
berrik
soilik. Artziniegan, Aiaran, Laudion, Orozkon eta Urduñan ere datu horrek okerrera egin du, eta Amurrion, Okondon era Arrankudiaga Zollon, aldiz, kopuruak jaitsi dira, bereziki, azken udalerrian.
|
|
2023
|
|
|
Hizkuntzaren barneratzea edo jabekuntza ez dagokie bakarrik hizkuntzaren dimentsio fonologiko, lexiko, morfosintaktiko eta testual diskurtsiboei, baita, hizkuntza erabilera bakoitzaren balio sozialari ere. Horrela, egoera elebidun edo eleaniztunetako sozializazio prozesuetan haur edota edozein hasi
|
berrik
ikasten duena da hizkuntza bakoitzak zein balio sozial daukan egoera zehatzetan. Beraz, Bengoetxeak dioen moduan, hizkuntzaren erabilerak hizkuntzari buruzko pertzepzioetan, prestigioan eta atxikimenduan eragin dezake (Bengoetxea 2013).
|
|
|
Alde batetik, nabaria da genero aldea murrizteko ekimenak aldaketa sustatzen ari direla —nahiz eta oraindik ez den nahikoa—, eta, bestetik, pandemia, zainketetan lehenago eta geroago gertatu dena. Bi ikerketa
|
berrik
horretaz hitz egiten dute. Hona hemen haren ondorio nagusiak.
|
|
|
Idorte, gosete, elurte, urite erabiltzen baitzuten idor aro, gose aro, elur aro, edo uri aro erraiteko, berdin urte egin zuketen ur aro adiaraztekotan. Funtsean urte
|
berrik
erran nahi luke erdaraz" nouvelle vague". Eta urteko hamabi hilabeteak uraren seinalepean emanak dituzkegu eskualdunek.
|
|
|
Ikerketa honen helburua izan zen aztertzea bularreko minbizia zuten pazienteen artean berdinen arteko gizarte laguntzarako esku hartze batek estresari aurre egiteko estrategietan zuen eragina. Lagina estadio goiztiarrean (I III) zeuden eta lehenengo ebaluazioaren unean oraindik tratamenduarekin hasi ez ziren edo kimioterapia saio bat edo bi jaso zuten 37 emakume diagnostikatu
|
berrik
osatu zuten. Gure lagina osatu zuten paziente guztiei bularreko kirurgia egin zitzaien minbiziaren aurkako tratamenduaren barruan.
|
|
|
Ikerketa honen helburua izan zen aztertzea bularreko minbizia zuten pazienteen artean berdinen arteko gizarte laguntzarako esku hartze batek estresari aurre egiteko estrategietan zuen eragina. Lagina estadio goiztiarrean (I III) zeuden eta lehenengo ebaluazioaren unean oraindik tratamenduarekin hasi ez ziren edo kimioterapia saio bat edo bi jaso zuten 37 emakume diagnostikatu
|
berrik
osatu zuten. Gure lagina osatu zuten paziente guztiei bularreko kirurgia egin zitzaien minbiziaren aurkako tratamenduaren barruan.
|