|
2000
|
|
|
Bien bitartean, esan bezala, Udal Irratiak ere arautu ziren, irratiaren egituranfigura
|
berri
bat sartuz65 Kasu honetan ere, Autonomia Erkidegoei zein Estatuari dagokie bestetan bezala lizentziak ematea, eta Estatuari frekuentziak finkatzea eta ikuskaritza teknikoa egitea, nahiz eta oraingo honetan funtzio hori eskariaren arabera egingoduen eta ez bere kabuz.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, ez da nahikoa. Hain zuzen ere, IrratiAsoziatiboen Elkarteak berak derrigorrezkoa jotzen zuen fondoaren zabaltzea, ikus entzunezkoen legeberrian ezarri litzatekeen zerga
|
berri
baten bidez (ikus Frantziar Estatuko irrati asoziatiboenelkartearen web orria: http://cnra.free.fr).
|
|
|
Aipatutako 93/ 83/ EEC Artezarauaren ostean, 1997an Artezarau
|
berri
baterako proposamena eginzen, orokorragoa, copyrightaz eta erlazionaturiko eskubideez, informazioaren gizartean. COM (1997), 628?. Alabaina, eztabaidak ugari izan badira ere, ez da horretan akordiorik izan oraindik.
|
|
|
Hori bai, frekuentzia berean emitituko duten zerbitzuen artean koherentzia gordetzen saiatuz.Behin horiek emandakoan, baliabide irrati elektriko bera erabiliko duten zerbitzuen eragileek berengandikezberdina izango den sozietate
|
berri
bat izendatu behar dute, multiplearen eragiketaz eta banaketazarduratzeko. Akordiora helduko ez balira, emakida baliabide horren emakida prozesua berriro zabaldukolitzateke.
|
|
|
1 Ikus entzunezko komunikazioari buruzko 82 lege hau izan zen hurrengo urteetan gertatu zenirrati eta telebistaren desregulazioaren abiapuntua (funtsean, Canal Plus telebistaren eta hainbat irratipribaturen zabalkuntzan gauzatu zena). 1986an irratia eta telebista arautzeko lege
|
berri
bat ezarri zen? 86 Legea, 1986ko irailaren 30ekoa, komunikazio askatasunaren ingurukoa.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, sistemaren azken bi hamarkadetako bilakaerak erakusten du ezen, erregulazioa eragile ekonomiko, politiko, teknologiko eta sozialak ordenatzeko mekanismo gisa uler badaitekeere, horien menpe dagoen zerbait ere badela, indar harremanen arabera interes batzukedo besteak babesten dituena. Alde honetatik, badirudi laurogeiko hamarkadako pribatizaziorako joerak eta laurogeita hamarreko hamarkadako sistema publikoaren identitate eta komertzializazio krisiak gainditu eta, oro har, irrati eta telebista sistema osoanherritarrentzako zerbitzu izaeraren araberako birdefinizo
|
berri
bat ezarri nahi dela.
|
|
|
Apirilaren 14an, Dirassar-en item
|
berri
bat euskaraz: Bidez bide izenekoa.
|
|
|
Apirilaren 22an, Dirassar-en item
|
berri
bat euskaraz: Bidez bide izenekoa.
|
|
|
Munduarenisla oso desberdina ematen du bakoitzak. Eskuinekoa da gehien ezagutzen duguna, ezkerrekoak esperientzia
|
berri
bat dakar gure begietara.
|
|
|
Horretan, Udalbiltzari zeregin berezia dagokio, udalei dagozkien gaiak martxan jar ditzakeelako eta ireki den prozesuaren lehenengo kimua izandaitekeelako. Baina, aurrerantzean, beste bi motatako pauso kualitatiboak emanbeharra dago, egituratze instituzional
|
berri
bati begira. Alde batetik, bai historiakEuskal Herrian zehar izan dituen ondorioengatik, bai herrialde ezberdinen izaeragatik, hala nola une honetan ematen diren egoera ezberdinengatik, errealitate gordina da, herrialdeek pisu espezifiko eta berezia dutela Euskal Herrian, eta, beraz, euskal gizartearen aurrean oso ondo azaldu genuke, eraiki nahi dugunEuskal Herria herrialde ezberdinen izaera propioa errespetatu eta kontuan hartukoduen Euskal Herria dela.
|
|
|
Batzar horren helburuak hauexek izan lirateke: prozesu hori bururainoeramatea eta Euskal Herriarentzat zein euskal herritar sentitzen diren guztientzatmarko
|
berri
bat diseinatzea, kontuan hartuz bai Udalbiltza, bai HerrialdeenGanbera, baita egon daitezkeen eta gaur egun dauden beste erakundeak, hauek erezeregin bat bete dutelako?, eta baita eragile politiko, sozial eta sindikalakere, denen artean eta ahalik eta parte hartze zabalenarekin marko berri hori eraikitzeko.
|
|
|
Azken pausoa ERRETIRADA da (6 puntua), edo geldiunera itzulera, behinbeharra asea izan denean, ziklo
|
berri
bat azaleratu, edo sortu arte: jan, edan paseatuedo hitz egin ondoren, ekintza aldatu, edo atseden hartzen dut, edo lotara joatennaiz (erretirada nagusia litzatekeena).
|
|
|
Inguru
|
berri
bat exploratzerakoan, amak, edo ohiko zaintzaileak, segurtasunik ematen ez dionean eta lasaitasunik ere ez bakarrik geratzean, haurrarenatxikimendua segurtasunik gabekoa edo atxikimendu estukoa dela esaten da.Atxikimendu estua agertzen duten bi eredu edo talde bereizi dira:
|
|
|
Main-ek eta beste autore batzuek (1981) A, B, C ereduen barruan ezin sailkazitekeen talde txiki bat (%13) aurkitu zuten. Geroko lan batean, autore bertsuek (1985) atxikimendu eredu
|
berri
bat egiaztatu eta garatu zuten, D taldea, haurbatzuek Egoera Arrotzean agertzen zuten portaera deskribatzeko.
|
|
|
garapena gertatuzen; ia psikebarneko gertakarietan bakarrik zentratzetik, etagizarteko gertakarietan gero eta arreta handiagoa jartzera gertatu zen desplazamendu hori. Ekologiaren, Zibernetikaren, Komunikazioaren teorien eta SistemenZientzien garapenak Jokaeraren Zientzien paradigma
|
berri
baten, hots, ParadigmaSistemikoaren agerpenaren oinarriak jarriko zituen.
|
|
|
Erreformisten eta haustura zaleen artean planteatzen zen eztabaida, hau da, psikoanalisiari uko egin gabe ikuspegi berriak proposatu nahi zituztenen eta gizajokaera esplikatzeko paradigma
|
berri
bat iragartzen zutenen artean. Eztabaidahonek jarraitu egingo du, itzaliago bada ere, laurogeiko hamarkadan, eta oraindikere ez da erabat desagertu.
|
|
|
Oinarrizko baieztapenarenarabera, errealitatea ez da existitzen, hura aurkitu nahirik gizabanakoak hurbildukolitzaizkiokeen egia absolutu modura; aitzitik, gutako bakoitzak eraikitzen du beregizarte testuinguruan. Jadanik alferrikakoa gertatuko den modu batera jokaerasintomatikoa birdefinituko duen errealitate
|
berri
bat eraikitzen saiatuko denbatasun bat eratzen dute Familiak eta Terapeutak (Keeney eta Ross, 1987, Watzlawick eta besteak, 1988).
|
|
|
Etorkizunerako proiekzioa, protagonistak bere etorkizuna irudikatu eta errepresentatzen dutenean. Rol rehearsaledo roletan entrenatzea, adibidez, egoera zail eta
|
berri
baten aukera guztiakerrepresentatzen direnean, lan berri batenak kasu, e.a. Azterketarako psikodrama, bizitzako egoera arrunt eta motz bat errepresentarazten denean, subjektuari bereegoeraren berri jakiteko; eta abar.
|
|
|
Etorkizunerako proiekzioa, protagonistak bere etorkizuna irudikatu eta errepresentatzen dutenean. Rol rehearsaledo roletan entrenatzea, adibidez, egoera zail eta berri baten aukera guztiakerrepresentatzen direnean, lan
|
berri
batenak kasu, e.a. Azterketarako psikodrama, bizitzako egoera arrunt eta motz bat errepresentarazten denean, subjektuari bereegoeraren berri jakiteko; eta abar.
|
|
|
1960 urtearen hastapenak du ikusten, hain zuzen, Hegoaldean ETAren sortzeaeta Iparraldean, denbora berean, Enbatarena. Txillardegi, oraindik guztiz hermetikoaden estatuaren mugen gainetik, abertzalismo
|
berri
bat eraikitzen ari den Euskal Herrikobi eskualde horietan naturalki instalatuta dago jadanik. Haren heldutasun politikoak, haren ingeniari formazioak, haren sen artistikoak, atsegin berdinarekin euskara lehenikizanki, gaztelania eta frantsesa menderatzeko gaitasunak ezartzen dute Txillardegi, euskal historiaren une zehatz honetan, eginkizun pribilegiatuan.
|
|
|
Neuk izan behar dut nere geroaren aukeratzailea?. Baina ezin izan, Mireni loturik dagoeno. Eten eta ospa egin behar, hortaz, Ulises berrihonek, orain arteko guztitik urrun, askatasun
|
berri
baten eguratsetaraino?. Halasentitzen du bere burua trenean, 140 kilometro orduko abiaduran:
|
|
|
Agian, adierarik positiboenean ere esan ahaldaiteke hori. Edo, gutxienez, derrigor esanahi negatiboa bakarrik izan gabe, agian aitorliteke, erlijioak egiaz erlijioa izatea galdu ahala, gerraondoko gure kasuan adibidez, Abrahamen eta Isaaken espiritua, etika eta logika konbentzional oro ostikatuz, anbiguotasun guztiekin, nahi bada?, erlijio
|
berri
bat bezala, aber tzaletasun berriakinkarnatu duela. Sozialki abertzaletasun hau askotan antierlijiosoa izango da, horregatik, marxista?.
|
|
|
Hori izan zenK. Mitxelena-ri mundu
|
berri
baten inpresioa egin ziona ere. Gero, ez da ahaztu beharhor daudela jada ezkontza tradizionalaren kritika, erlijio tradizionalaren kritika, ohitura hutsa bilakatuta dagoena gizartean?, erlijioaren eta fedearen pertzepziosoziologiko bat, absolutuaren forma guztien ezintasuna, etab., gauza pila, izugarrikritikoa bere garairako.
|
|
|
Ez dabizitzaren filosofia edo, sistema?
|
berri
bat asmatzea: arazoa, existentzia da.
|
|
|
izenburuko Aresti-ren lanaren berri ematen du NemesioEtxaniz ek: . Emen degu ondoren Bizkaiko euskaldun
|
berri
bat: Aresti jauna.
|
|
|
Lasa), eta etorri ziren ahots berriak ere, beharbada, arrazoi guztiz? berreskuratutako status a motza eta jasanezina aurkitu zutenak.Belaunaldi
|
berri
bat hain zuzen hau, gogo berriztatuak zekartzana (S. Mitxelena).
|
|
|
Hilabete batzuen buruan, eta Franco-ren gidaritza politikoa segurtatu ahala, garbiikusi zen berorren neurrikoa izango zen aginte egitura instituzional
|
berri
bat sortzekopremia. Ikusi dugu Serrano Suñer ek alderdi politiko nazionalak bateratzeko egindakoahalegina.
|
|
|
Franco-ren bigarren Gobernua antolatu zenean (1939ko abuztuan), Serrano kbere aurreko lekuan jarraitu zuen, Gobernazioan, harik eta hirugarren GobernuanAtzerri Arazoetara pasatu zen arte (1941eko maiatzean). Serrano izan zen (Ministroabera, alegia) 1939ko urrian Elizarekin hizkuntz arazoaz molde
|
berri
batez ostera mintzatzen hasi zena. Gobernazioa utzi aurretik burututzat eman ahal izan zuen auzia, 1940ko martxoan.
|
|
|
Geroztikgaillendu da españera alderdi hortan; eta geroztik ere, español hizkuntzarekin batera, español izana, españoltasuna, eta illaran gero español izan nahia eta euskaldunekikoukoa. Beste hitz batez, hizkuntzarekin batera, herrikidetasun
|
berri
bat nagusitu da, naziotasun berri bat, eta azkenean abertzaletasun berri bat. Zerk ekarria?
|
|
|
Geroztikgaillendu da españera alderdi hortan; eta geroztik ere, español hizkuntzarekin batera, español izana, españoltasuna, eta illaran gero español izan nahia eta euskaldunekikoukoa. Beste hitz batez, hizkuntzarekin batera, herrikidetasun berri bat nagusitu da, naziotasun
|
berri
bat, eta azkenean abertzaletasun berri bat. Zerk ekarria?
|
|
|
Geroztikgaillendu da españera alderdi hortan; eta geroztik ere, español hizkuntzarekin batera, español izana, españoltasuna, eta illaran gero español izan nahia eta euskaldunekikoukoa. Beste hitz batez, hizkuntzarekin batera, herrikidetasun berri bat nagusitu da, naziotasun berri bat, eta azkenean abertzaletasun
|
berri
bat. Zerk ekarria?
|
|
|
nozitu behar izan zuelako? urtehartan, Txillardegik idatzi bezala,, euskal munduaren belaun
|
berri
bat sortzen da, etahazkunde isilean abiatzen? (Txillardegi 1984, 23).
|
|
|
Ekonomialariak ondasunen baliagarritasun balioaren neurri zehatza bilatzenahalegindu dira; porrot egin dute. Ezaguera ekonomikoak ondasunen balioaren bestedefinizio erabat
|
berri
bat sortuz jo du aurrera. Zientzia ekonomiko modernoarenarabera, balio ekonomikoa hertsiki ez baliokoak diren terminoen arteko erlazioa da.
|
|
|
delakoa, okerra daerabat. Are gehiago, moneta preziatuak, urreak edo zilarrak, ez du inolako balio positiborik bera forma numeriko batean gordailatuta dagoen aldiunera arte, alegia, epealdikonkretu baten produktu
|
berri
baten kalitateangauzatua izan arte. Funtzio monetarioanfinkatuta dagoenetik, metal preziatuak bere kalitate fisikoak galtzen ditu, eta jarraikoprodukzioak monetizatzen dituen ondasun berrien patroi numeriko baten eginkizunabesterik ez du jokatzen (produktu garesti baten gainean alferrik idatzitako zenbakia).
|
|
|
bat. Baldintza horietan, aurreztaileak besteproduktu bat bereganatuko du azkenik; hau da, geroko beste epealdi baten produktua.Eta aurreztaileak iraunarazitako ustezko moneta kopurua, bera ere, desagertu egitenda, aurrezkia bera eratu deneko epealdian bertan; ustez erreserbaturiko balioa, izatez, produktu
|
berri
baten inguruan, kapitala deuseztatuko deneko epealdian eratuko denbalioa besterik ez da izanen, orduan aurreztailea kontsumitzaile edo inbertsiogile bilakatuz. Itxaronez, erreserba monetarioa etorkizuneko gordailu baterako eskubidea da, datamugan gordailu bankuaren galdagarria, eta ez inertzian denboran zehar iraunaraziriko inolako gordailua.
|
|
|
Erreforma hori indarrean jarri baino lehen, beti egonen da desorekarako arriskuren bat, zeren banku batek berak eskuratu ez dituengordailuak mailegatzea gerta baitaiteke: kasu horretan, bankuak monetizatu gabekoproduktu
|
berri
bat sortzen du, inflaziora eramaten duena. Baina oraintxe adierazikodugun bezala, arrisku hori oso txikia da.
|
|
|
datu
|
berri
bat edo bi, aipatutako datu bat.
|
|
|
datu
|
berri
bat, aipatutako datu bat, beste datu berri bat.
|
|
|
datu berri bat, aipatutako datu bat, beste datu
|
berri
bat.
|
|
|
ORTF (Office de Radiodiffusion Télévision Française/ Frantziako Irrati Telebistaren Bulegoa) erakundearen monopolioaren akabera P. Maurois lehen ministro sozialistak 1982an sinatutako legeak ekarri zuen. Urte hartan, euskal irratiak sortu ziren urtean hain zuzen ere, aro
|
berri
bati eman zitzaion hasiera, oinarrizko printzipio bi finkatuz: Estatuak alorrean zeukan monopolioaren bukaera eta hiritar frantsesek esparruan komunikazio libre eta pluralistarako dituzten eskubideen sustapena.
|
|
|
Pinudia amaitzen den lekutik hamabost bat minututara, porlanezko borda
|
berri
baten ondotik pasa ondoren, bide nagusia utzi eta eskuinerantz gora egin behar da. Hortik, denbora laburrean Galupa mendiaren gainera hel daiteke.
|
|
|
eta, bestetik gutxiengoen nazionalismoa, askapen politikoa eta kulturalaren alde borrokatzen direnak? (askapen nazionala nahi duten horiek lirateke benetako mugimendu nazionalistak; baina horietako batzuek ez dute Estatu
|
berri
bat sortu nahi, eta, beraz, sailkapena motz geratuko litzateke).
|
|
|
Estatua/ Frantzia, Frantzia// frantsesen Nazioa. ...entitate frantsesaren isla litzateke eta nazioaren (Frantzia) eta herritarren (herritar frantsesen) arteko lotura ezarriko luke (Breully k aipatzen duen autorreferentziazko sinbolismoa), talde nortasuna nazioaren inguruan indartuz80 Antzeko zerbait esan genezake geografiaren irakaskuntzari buruz; Iraultza frantsesak lurraldea nazioaren gorputz modura hartu zuen eta lurraldea batzeaz baino lurralde
|
berri
baten produkzioaz hitz egin genuke; Korinman ek eta Ronain ek dioten moduan, frantsesei frantses kontzientzia eman baino areago, iraultzaileek, forjan un espacio de representación que coagula en el topónimo Francia? 81 Hau da,, l' Hexagone. Estatu Nazioaren Frantziaren nortasun elementua, talde identitatearen errepresentazio bilakatu zen, honen guztiaren oinarrian Estatuaren mugen zilegitasuna indartzeko helburua egonik.
|
|
|
Moyano legeak garai
|
berri
bati ireki zizkion ateak, eta beraren xedapenek irakasle eskoletako ontziari norabide erregularra erraztu zioten233 Gai honi dagokionez, hezkuntza sistemaren eraikitze prozesuak aurrez aurre zuen erronka, honako hau zen: corpus homogeneo eta zentralizatuaren beharrari erantzutea.
|
|
2001
|
|
|
Gaur egun, bizitzaren esparru eta arlo guztietan, modernitatearen paradigmadago auzian Mendebaldean. Paradigma horren mugak eta murrizketak gainditunahi ditu gizakiak, eta paradigma
|
berri
bat sortu: osoagoa, beteagoa, egokiagoa.Kontua ez da soilik modernitatearen gehiegikeriak edo gutxiegikeriak salatzea etahorien aurka joatea; modernitatea erabat gainditzea baizik.
|
|
|
–joe hemen denak dakigun gauza bat da inor ez geala jaio jakinda? enuntziatuari indar programatikoa nabari zaio, hots, balio kataforikoa gaiaridagokionez, urrats tematiko edo arlo tematiko
|
berri
bat ahalbidetzen baitu;
|
|
|
a) onarpen bidez bideratuta dago, luzapen gisa; b) ikus, gainera? antolatzailearen presentzia, ondorengoa aurrekoaren ildo edo orientazioberetik doala esan nahi baitu; c) bestalde, formulazio
|
berri
baten itxura du, hots, ezda aurrekoaren errepikapen hutsa.
|
|
|
Izan ere, mintzaideak uste du, kontua ez dela ustezko arrazoiobjektiboen zerrenda egitea, arrazoi objektibo horien estatusa eztabaidatzea baizik.Horrela,, beste? era
|
berri
bateko arrazoi objektiboak vs gai arloa erlazioaproposatzen du. Gaia interesgune eta ikuspuntu pertsonalen inguruan kokatzen dumintzaideak, interakzioan eta elkarlanean hain zuzen, arrazoi objektibo baliodunak (praktikoak) eta baliogabeak (teorikoak) bereiziz, besteak beste.
|
|
|
Aurkikuntza honekin hipotesi
|
berri
bat erabiltzen hasi ginen ikasgeletan.Testu pasarte jakinak eratzeko, ikasleei hizkuntza baliabideak modu selektiboanhautatzen erakusten badiegu, ezagutzatik erabilerarako jauzia erraztuko diegu.Bestalde, hizkuntza baliabideak erabilera jakinei atxikirik lantzen baditugu, ikasleak modua izango du horiek modu esanguratsuagoan bereganatzeko.
|
|
|
Azken batean, lanerako hipotesi
|
berri
bat eratzen hasten gara honekin guztiarekin: ikaslea hiztun autonomoa izango bada, ikasgelan ahalbidetu behar dioguestrategia eta ezagutza egokiak bereganatzea, funtsezkotzat jotzen diren (dituen) testuinguruetan esku hartu ahal izan dezan.
|
|
|
Hori dela-eta, ebaluazioaren inguruan eztabaidatzen hasi ginen: ebaluazioazer zen, benetako ebaluazioa zer zen, azkenean horri buruzko ikuspuntua aldatuz.Linea
|
berri
bat ireki genuen ikasturte hartan, ebaluazio jarraituaren inguruan esperimentu bat egiteko.
|
|
|
Errazle gidatzaile aholkulari moduko bat izango dute ondoan, barnean garatzen ari zaien tarteko hizkuntza hori onik ateratzen lagunduko diena. Eskuratzaile bakoitzaren euskaldunaldia etengabe kontrolatuz eta diagnostikatuz, norkbere prozesua ezagutzeko eta hobetzeko neurri eraginkorrak errezetatuko dizkie.Eta gauzak ondo baldin badoaz, amaieran, euskaldun
|
berri
bat sortuko da.Psiko drama baten aurrean gaude.
|
|
|
Egoera berri hori adierazi nahian, kanpokokronistek dux eta princeps izenak erabili ohi zituzten Iruñeko buruzagiak deitzeko.Zerbait aldatzen ari zelako seinale adierazgarriak ziren hitz horiek. Azkar, hamarkada batzuen barruan, erresuma
|
berri
bat eratzeko asmoa sortu zen. Eredurikbazegoen inguruko lurraldeetan.
|
|
|
Konkista hauek nabarmenki handitu, hobetu eta sendotu zuten erresumarenoinarri ekonomikoa, lur berriek landaketa eta belardiak zabaltzeko aukera eskaini baitzuten. Baina, hau guztia garrantzitsua izanik, lorpenen artean bazegoen elementu
|
berri
bat. Iruindarrek benetako hiri bat hartu zuten:
|
|
|
Honekin batera, hiriko bizimoduak, ordura arte ezezagunak? sartu ziren erresuman, eta baita biztanle mota
|
berri
bat ere: Naiaran eta Errioxako hainbat herrialdetanbizi ziren mozarabiar ohiak, kultura bisigotikoaren oroipenari eusten ziotenak.
|
|
|
XVI. mendeko orubean indusketa zehatzagoak egin ziren. Espazio banaketaeta eraikuntza estruktura
|
berri
bat agertu zen: bi horma eta zutoin zulo gehiago pareten alde bietan, estalkiaren seinale.
|
|
|
Inguruan, Sarracho n, Erromatar Garaian irekitakotenpluak Goi Erdi Aroan berrerabiliak izan ziren. Geroago, 70eko hamarkadan optika
|
berri
batetik bestelako analisiak egin ziren, egoera, kokapena, deskripzioa, graffitiak eta bestelako datuak bildu, eta okupazio fase ezberdinak ikusteko. Koben kronologiaren arazoa zela-eta, zundaketa estratigrafikorako programa bat sortuzen:
|
|
|
Puntu honetara iritsiz gero, berriz ere azken urteotako aurkikuntzak aipatubehar dira, hots, Aldaieta eta Finaga ko aztarnak, zeren eta, datu berriak eskaintzeazgain, datu eta berri zaharrak interpretatzeko bide
|
berri
bat eskaini baitute.
|
|
|
Berria sortuko da noizbait ere, Jainkoa, zortea, adurra etabatez ere lana lagun. Zaharra, berriz, erran nahi baita, orain arte egina, ez dutzakarrontzira botako, ez, bederen, irakurle
|
berri
baten irrika pizteko balio izatensegitzen duen neurrian. Eta ez, bederen, ni aberastera, ni, idazle gisa naizenaizatera lagundu nauen heinean, edozein aita ama bere seme alabak sortzen etahazten ikusteak aberastu, bete eta elikatzen duen gisa berean.
|
|
|
Eleberri errealistak bizitzaren alderdirik arrunten eta intrantzendenteenetanjarri zuen bere arreta. Ez da ezer gertatzen nobela horietan; bizitzaren beraren ñabardurak dira irakurleak desfile monotono eta aspertuan igarotzen ikusten dituenak.Stevenson en Altxorraren Uhartea liburuak, beste lilura mota bat eskaintzen zionM. Schowb i, abenturaren eta emozioaren xarma, espiritualtasun
|
berri
bat. Sinbolismoaren sasoi horretan, 1890eko urteetan, ipuinaren aldeko eta nobela errealistarenaurkako erreakzioak batera iritsi ziren.
|
|
|
Ez dago estetika ezberdinen sailkapen ontologikoa egiterik. Konbentzioetatik arrakastaz irteten dena errepikatu ei da normalean, eta segituan bilakatzen da konbentzio
|
berri
baten sustrai. Esan ohi denez, tradizioekiko hausturaere tradizio bat da.
|
|
|
Autonomiaren belaunaldia esapideak, ene hiztegi pertsonalean, ez dio hegoaldeko hiruprobintziak batzen dituen erakundeari erreferentzia egiten, 1975etik aurrera, historialariek Ezdezagun konposturarik gal, halere manifestua jotzen dute abiapuntu ofizialtzat? hedatuz joan denliteratura pentsatzeko modu
|
berri
bati baino. Literaturaz kanpokoak diren printzipioetatik aske idatzinahi duten euskal idazleak izendatzen dira esapide honen bitartez.
|
|
|
Dena den, zaila da idazle
|
berri
baten lehen obrarekin iritzi sakon eta mamitsuaizatea, baina oso esanguratsua da ikustea, nola mota honetako obrek salmentaarrakasta duten; fenomeno hori aztertzea oso interesgarria izango litzateke.
|
|
|
«noizbait saihetsetan ditugun hegatsak/ hegal bilakatuko zaizkigun itxaropeneroaz,/ jauzi
|
berri
bat egiten dugu... / eta airean mantentzen garen/ une iheskorhorretan,/ eguzkiaren alboan hegaz egiten igarotako/ bizitza osoak amestenditugu...
|
|
|
Bukatu zen esperientzia hura, hil zen Franco, eta, horrekin batera, Frantziatikemakumetasuna eta literatura modu
|
berri
batez uztartzen zituen pentsakizunarenoihartzunak heldu zitzaizkidan.
|
|
|
Jendeak zure berri dauka, eta horrekjakin mina sortzen du. Komunikabideek hasiera batean eta ahoz ahoko iruzkinekondoren, liburu baten eta egile
|
berri
baten izena eta izana arrakastaren gailurreraaltxa dezakete; edo bete betean hondora zaitzakete. Horrela, bada, gerta daiteke osoliburu onak batere arrakastarik ez izatea; eta, alderantziz, kalitate gutxiko lana bestseller bihurtzea.
|
|
|
Oxford autoreak (1996b) ere, azkeneko 34 urteetan zehar egindako 2Hrenikaskuntza ikerketen azterketaren ondoren, bi gauza egin ditu: 1) aurreko ereduenondorio garrantzitsuenak zein diren aukeratu eta azpimarratu; 2) bide berriakerabiliz, eredu
|
berri
baten beharra aitortu.
|
|
|
Horren guztiaren atzetik, Oxford eta Shearin (1996) autoreek zenbait berrikuntza proposatzen dituzte eraiki behar den eredua oinarritzeko; egiten dutenagehiago da gomendio teoriko batzuk proposatzea eredu
|
berri
bat sortzea baino.Horretarako, orokorraz gain, beste ikuspegi psikologiko eta psikosozialak ere erabiltzen dituzte, hala nola: hezitzailea, industriala, garapenezkoa eta soziokulturala; hori guztia, batez ere ikaskuntza formalean aplikatzeko, bereziki 2Hren irakasleakkontuan hartuz.
|
|
|
2 Orientazio instrumentala orientazio motibazional berezia dela esan genezake, gure testuinguruan ere aurkitu dugulako. Baina hori ere gure testuinguruan modu
|
berri
batean, bitan banatzen baita: 1) lan munduarekin soilik lotzen den irabazia, alde batetik, instrumental laborala edo deituko geniokeena, lan honetan egiten dugun modura; 2) bestelako irabaziak, hautazkoagoakdirenak gizabanakoarentzat eta instrumental pragmatikoa deituko geniokeena.
|
|
|
1975ean zatituak, elkarte
|
berri
batean taldekatu ziren, Alfabetatze Euskalduntze Koordinakundean (AEK), eta 1977tik aurrera euskal nazio proiektu batenbeharra planteatu zuten alfabetatze eta euskalduntzearen eremu espezifikoan.
|
|
|
Kanpo zorrak zordundurik dauden egoiliarren herrialdean ordainketa (amortizazioan eta interesetan) unilateralak egiaztatzen baditu, p epealdiaz geroztik egoera
|
berri
bat agertzen delako da, non ordainketa guztiek trukeen logikari segitzen dioten.
|
|
|
H zorpeko herrialdeko egoiliarrek (R) beren kanpo hartzekodunei H diruko 2 milioi unitate transferitzen dizkieten aldiunean, H ren zorra H diruko z unitatekoa izatetik H diruko z unitatekoa izatera joaten da. Hori ondoko zioarengatik da, alegia, H-ko bankuetan ez egoiliarrek berriki eraturiko gordailuek HM koak direnak H herrialdearen zor
|
berri
bat definitzen dutelako.
|
|
|
H ren kanpoko errentaren eratzea halabeharrez gutxitua da, x IM ko balioaren mailaraino deuseztatua. H ren kanpo zorraren zerbitzu korrontea x IM ko kopurukoa baldin bada, hori H k aldi berean kopuru bereko zor
|
berri
bat bereganatzen duelako da. Izan ere, beraren kanpoko merkataritzak sorreran ezabaturiko irabazia ekartzen duenez, H herrialdean ez du eskumenean inolako kanpoko errenta netorik, zeinak bere kanpo zorraren zerbitzu korrontea elikatuko lukeen; hala ere, bere hartzekodunei x IM ko kopururaino ordaindu ahal die, kopuru hori finantza merkatuan lortzen duelako; horrek esan nahi du, H k zor berri bat bereganatzen duela lehengo zor bat kitatzearren, zeina berak erabat ordainduko zukeen bere merkataritza superabiten bidez, baldin eta (truismoaren arabera) merkataritza superabit horrek berari irabazi netoa emango balio.
|
|
|
H ren kanpo zorraren zerbitzu korrontea x IM ko kopurukoa baldin bada, hori H k aldi berean kopuru bereko zor berri bat bereganatzen duelako da. Izan ere, beraren kanpoko merkataritzak sorreran ezabaturiko irabazia ekartzen duenez, H herrialdean ez du eskumenean inolako kanpoko errenta netorik, zeinak bere kanpo zorraren zerbitzu korrontea elikatuko lukeen; hala ere, bere hartzekodunei x IM ko kopururaino ordaindu ahal die, kopuru hori finantza merkatuan lortzen duelako; horrek esan nahi du, H k zor
|
berri
bat bereganatzen duela lehengo zor bat kitatzearren, zeina berak erabat ordainduko zukeen bere merkataritza superabiten bidez, baldin eta (truismoaren arabera) merkataritza superabit horrek berari irabazi netoa emango balio. Nazioarteko ordainketen gaur egungo sistemak H herrialdea bere nazioarteko irabaziaren eraketaren deuseztapen erretroaktiboaren lekukoa izatea ahalbidetzen du.
|
|
|
Bere kanpo monetan produktua H ren kanpo hartzekodunen zerbitzurako erabat sakrifikatzen dela suposatuz, kopuru horretan merkataritza soberakinerako H herrialdearen etxeko errentaren jabeek jasandako galera, efektiboki, 2 bilioi dolarrak berdintzen dituen H diru baliokidea da. Hortaz, output nazionalaren maila makroekonomikoan etxeko erosteko ahalmenari eustearren, beharrezkoa da populazio osoak gainerako munduarekin duen merkataritza soberakinaren balioko zor
|
berri
bat eskuratzea. Ez ote da posible gainerako zor hori H diruan definitua izatea?
|
|
|
alde batetik, herrialdearen barruan saldu behar den output aren prezio makroekonomikoa output horren balioa baino handiagoa da, herrialdearen merkataritza esportazio netoen kopururaino (lehen ikusi dugun bezala); bestetik, inportaturiko ondasunen prezioa handitu egiten da, herrialdearen kanpo zorraren zerbitzua dela-eta. Bi prezio gehiketa horien aurrean, populazioak bere bizitza estandarri merkataritza ondasunen inportazio gehigarri baten bidez soilik euts diezaioke; eta horrek, bere kanpo hartzekodunei zerbitzatzen dien neurrian, H herrialdeak kanpo zor
|
berri
bat bereganatzen duela esan nahi du. Azkenik, zorpeko herriak bere kanpo zorraren zerbitzuaren bidez sufritzen duen galera kanpo monetan gastatzen da efektiboki.
|
|
|
Pertsona batek (edo herrialde multzo batek) epealdi batean 82 miliardo dolarreko zor
|
berri
bat bereganatzen du; hala ere, epealdi berean pertsona berberak (edo herrialde multzo berak) 18 miliardo dolarreko kopurua maileguz ematen du. Kontraesana bistakoa da:
|
|
|
zorpeko herrialdeek beren kanpo zorraren gutxitzeren bat lortuko zuten, baldin eta inflazio tasa haien kontra egongo ez bazen. Baina, de facto, haiek galera hori konpondu behar izan dutenez, beren defizit berriek zor
|
berri
bat ekarri diete, eta horren zama erreala 82 miliardo dolarrei gehitu zaie uler bedi 82 miliardo dolar konstanteei, ez dolar depreziatuei.
|
|
|
horren erosketa anomaloa dela kausa, ordaindu gabe gelditzen da kanpo zorra zerbitzatzeko behar den zorpeko herrialdearen merkataritza soberakina. Gaur egungo nazioarteko ordainketen ez sistemaren barruan, zorpeko herrialdeak beste zor
|
berri
bat bereganatu behar du zor zaharra zerbitzatzearren, baita merkataritza esportazioak inportazioak baino handiagoak direnean ere, kanpo zorraren zerbitzuak merkataritza soberakinetik lortzen den irabazia neutralizatzen duelako.
|
|
|
bere etxeko outputetik, H diruko 2 milioi unitateko merkataritza soberakina lortzen duen bitartean, truke merkatuan H herrialdeak H diruko 2 milioi unitateko galera zehatza jasaten du. Hala ere, baldin eta p epealdian H herrialdea bere kanpo hartzekodunei zerbitzatzeko gai bada, horrek soilik esan nahi du, berak zor baliokide
|
berri
bat lortzen duela. Beraren kanpo hartzekodunen zerbitzu korrontea 2 HM ko balio bada, p epealdian ondoko egoeran aurkitzen gara:
|
|
|
(ii) H herrialdeak kanpo zor
|
berri
bat lortzen du, 2 HM koa dena; eta
|
|
|
Azkenik, kanpo zorraren zerbitzu bakoitzari dagokion bizioaren biktima izanik, H herrialdeak ez du inolako mozkinik inongo ordainketa positiborik eskuratzen bere merkataritza soberakinetik, zeren beraren 2 HM ko kanpo errenta netoa deuseztua baita truke merkatuan, ondorioz zorretik irten ezin delarik, zor
|
berri
bat eskuratuz ez bada.
|
|
|
Aukera bakarra dauka zorpeko herrialdeak: H herrialdearen ekonomia globalak erosteko duen ahalmenik eza, bere egoiliarren multzoaren zor
|
berri
baten bidez soilik konpentsa daiteke (ikus 5 taula).
|
|
|
Bernard Schmitt-en analisiaren arabera, flotazio kontrolatuan oinarrituriko truke tasa
|
berri
baten sistema aukeratzea ez da benetako aurrerapausua, nazioarteko ordainketek duten arazoari irtenbidea emateko. Kasurako, Mexikok egin behar duen ordainketa bikoitza ez dagokio pesoaren truke tasa finko mantentzeari, ezta flotatzen uzteari ere.
|
|
|
Kasurako, Mexikok egin behar duen ordainketa bikoitza ez dagokio pesoaren truke tasa finko mantentzeari, ezta flotatzen uzteari ere. Kasu bietan, Mexikoren kanpo zorraren ordainketak asimetria baten menpe daude, eta asimetria horrek halabeharrez herrialdearen nazioarteko baliabideen galera partzialera eta zor
|
berri
baten menpe jartzera eramaten du. Pesoa finkaturik egonen balitz nahiz eta gero presio debaluatzaile handiagoa jasan, Mexikok maileguz hartu lituzke atzerritar monetak truke merkatuan, bere kanpo zorraren zerbitzurako, bere kanpo zorra handituko lukeen eragiketa eginez; edo gero eta prezio baxuagoan saldu lituzke bere etxeko baliabideak, horrela, bere kanpo zorraren hazkundea jasanez.
|
|
|
Irtenbide berriak behar dira. Horretarako, Keynes-en lanetik nazioarteko diruaren definizio
|
berri
bat sortu du Schmitt ekonomialariak (1984b, 1985, 1987a, 1988a).
|
|
|
Kasu honetan, Hegoaren merkataritza esportazioek hauen balioa 10 bilioi dolarrekoa izango litzateke 8 bilioi dolarreko balio zehatza lortzen dute, hau da, merkataritza inportazio konkurrenteen prezio zehatza. Horrela, H herrialdeak ez du inongo soberakin netorik irabazi kanpo monetan, beraren kanpo zorraren zerbitzatzeko bide bakarra zor baliokide
|
berri
bat eskuratzea izanik.
|
|
|
Berriro ere, ondorioa honako hau da: H herrialdeak kanpo zor
|
berri
baten bidez soilik topa ditzake bere kanpo zorraren zerbitzu korronterako beharrezkoak diren baliabideak.
|
|
|
Gaia osatzeko asmoz, GC/ MS kromatografoan azken bolada honetan erabiltzen ari den beste osagarri
|
berri
bat aipatuko dugu, hain zuzen ere, perfumegileontzat eta perfume ikasketak eta entrenamendua egiten dutenentzat, non plus ultra, delakoan.
|
|
|
Poetarentzat hitzak direnak, perfumegileentzat lehengaiak dira. Hizkuntza
|
berri
baten ikasketa bezalako prozesua da lehengaien heziketa, baina usaintzen hazten dena. Honekin batera usaina errekonozitu behar da, eta berari izen bat eman behar diogu; ikasketa hori, buruko prozesua?
|
|
|
prakak, jertsea, tutu erako gonak... Esan denez, 1921ean Ernest Beuax sudurzorrotzak perfume
|
berri
baten lagin batzuk eskaini zizkion dastatzeko. Chanel ek bostgarrena aukeratu zuenetik aurrera, Chanel
|
|
|
Kimikari horren seme alabek mende horren amaieran beste perfume
|
berri
bat sortu zuten, gaur egun lore perfumeen artean adibide moduan sarri aipatzen dena, Jicky izenekoa alegia.
|
|
|
Gainera, sarritan perfumegileek perfumea artelantzat hartzen dute, batzuetan alkimistek garatutako formula ezkutuekin lotuta, eta besteetan usain berria asmatzea prozesu artistiko/ intuitibo modura ulertuta. Dena dela, liburu horien irakurketa oso laket suertatu ohi da, sekula dastatu gabeko arlo
|
berri
bat iradokitzen baitute; gainera, irakurketarekin batera usain berri batzuk deskribatzeko unean dauden zailtasunaz jabetzen gara.
|
|
|
Perfume gehienetan hiru multzo horiek bereizi ahal badira ere, azken berrogei urteotan beste joera edo jokabide
|
berri
bat dago boladan: perfume monolitikoa deritzona, hain zuzen ere.
|
|
2002
|
|
|
Esparru berri horretan, mendebaldeko herrialdeek lehen planoan jarri zuten SESBrekiko enfrentamendua, alde batera utzita erregimen demokratikoen defentsari buruzko balioak, hain zuzen ere gerran zehar haien orientabide ideologikoak izan zirenak. Horrekharremanetarako bide
|
berri
bat zabaldu zion diktadura frankistari.
|
|
|
Euskal industriak hazkunde handiak bizi izan zituen berrogeita hamarreko hamarkadan, nahiz eta sektorialki oso ezberdinak izan ziren hazkundeak, hain zuzenere sektore horrek politika industrialaren baitan aztergai dugun garaian zeukan lekuaren araberakoak. Gainera, Araban eta Nafarroan industria
|
berri
baten oinarriakezartzen hasi ziren; industria hori metalaren sektorean zentraturik zegoen nagusiki, eta zabalpen nabarmena izanen zuen hurrengo hamarkadan.
|
|
|
Abian jarri zen politika industrialaren tresna
|
berri
bat, honako hau izan zen, alegia, 1962tik aurrera, plangintza indikatibo, bat egitea, garapen planen bitartez, bi helbururekin:
|
|
|
Sinadurahori XX. mende osoaren ezaugarri izandako nazioarteko isolamendu erlatibokodinamikaren hausturaren ikurra izan zen. Data horretan, Hego Euskal Herriko ekonomiaren etapa
|
berri
bati ekin zitzaion: Europako erakunde esparruko funtzionamendua, nazioarteko harreman ekonomikoen hazkundea eta krisialdiko unerik larrienen gainditzea izan ziren ezaugarri nagusiak.
|
|
|
erakunde horiek desagerrarazi eta Nafarroa Espainiakomonarkiako beste probintzia baten moduan hartu zuen. Hala eta guztiz ere, erakunde
|
berri
bat jarri zen abian, Nafarroako antolamendu politiko eta administratiboariizaera berezia eman ziona: Foru Diputazioa.
|
|
|
Bi hamarkada hauetan fenomeno
|
berri
bat gertatzen ari da barnealdean:, zentro herrien? 1 erakarpena. Fenomeno hau ez da Euskal Herriko berezitasun bat: mendebaldeko herri aberatsetako baserri eskualde frankotan gertatzen ari baita.
|