|
2000
|
|
|
Belaunaldi ezberdinen bizipenak harira ekarriz, eta historiaurreko gizakiei erreferentzia eginez, unibertsaltasuna aldarrikatzen saiatzen dela dirudi. Izan ere, istorio honetako pertsonaiek
|
berek
ere sexuaren arabera besterik ez dira bereiztuko: honela, emakumezkoak Mari deiturarekin izendatu ditu, eta gizonezkoak Txomin (edo honen aldakiak diren, Maria, Miren, Domingo...).
|
|
|
Bertsio fisikalista honen modura —Neurathek sutsuki defendatu zuen hasiera hasieratik eta Carnapek geroagotik— edo bertsio fenomenalistan —ikusiko dugunez, Aufbau ean Carnapek aukeratu zuena— izanda ere, gauza zera da: behaketazko terminoak edo termino esperientzialak dituzten enuntziatuetara murriztu daitezkeen enuntziatuek dute esanahia —jakina, behaketazko enuntziatuek
|
berek
ere bai—, eta horrelako murriztapenak logika deduktiboan kokatzen dira, Russell, Whitehead eta Wittgensteinek proposatu bezala. Horrela, murriztapenak lehen ordenako predikatuen logikaren eraketa eta eraldaketa erregelen zorroztasunaren zama eraman behar du.
|
|
|
Bele eta Lupo ere altxatu ziren: agian konbertsazio hartatik baztertuta sentitu, eta hala ere beren autonomia erakutsiz, ate aldera zihoazela, Belek Xani begi ñika bat egin ote zion; agian Henriren izena aditu,
|
berek
ere ezagutu zuten; agian baina, bi neskekin gelditzen zelako zen: zuntzunkeria bat.
|
|
2001
|
|
|
Datuak ikusita, badirudi lortudugula ikasleek gutxieneko ulermen gaitasun bat eskuratzea, edo horretarakobidean jartzea behinik behin. Beraz, hemendik aurrera ikasleek
|
berek
ere badutezeresana lanketa horretan sakondu ala ez erabakitzerakoan.
|
|
|
korronte politiko jakin batzuei lotuak baziren ere). EITBko berriemaileek
|
berek
ere, egiazko autonomiaz jarduten zuten berrigintzan, oso urrun zeuden ondoko urteetako" alderdikeriatik", guztiz nabarmena telebistaren kasuan batez ere.
|
|
|
Albiste politikoen korpusean barneratu eta gero, berriak edo datuak eskaintzen dituztenak erdira ere ez direla iristen ikusten dugu (%45, 2), eta haien %64, 8 politikariek jakinarazitako iritziak dira. Baina, inprimatu edo emititurikoa albiste bihurtu eta gero, berrien eta datuen maila berbera dute eta
|
berek
ere maila berean osatzen dute hedabideek errealitatearen gainean eskaintzen duten aurkezpen sinbolikoa.
|
|
2002
|
|
|
Horiguztia bereziki zaila da ebaluaziorako irizpide bakan eta orokorrez gidatzengarenean; lan honetan, haatik, 75etik gora adierazle ditugu geure ikasleenlana segitzeko balio digutenak eta hutsuneak non egon litezkeen identifikatzeko lagungarri izan daitezkeenak. Kontuan hartuta, gainera, adierazleakikasleek
|
berek
ere uletzeko moduan idatzi direla, ekarpena are baliotsuagoada.
|
|
|
Desberdintasun horiek beharrezkotzat dauzkate euskarak eta euskal hiztunek; bestela zertarako sortu terminoak? Inguruko hizkuntzetan, ez dugu, ostera, horrelakorik aurkitzen, inguruko hizkuntzek ez dituzte beharrezkotzat jo desberdintasun horiek, eta ez dute horrelako kategorizaziorik egin behar izan; hiztunek
|
berek
ere ez diote horrelakorik eskatu kode komunari, hizkuntzari. Kuriosoa da ikustea, ildo horretan, gure arteko erdaldunek zelan erabiltzen duten, los aitas?
|
|
|
zentralak ez du arriskurik, baldin eta CSNk segurtasuna bermatzeko iradokitzen dituen kontrol aretoan aldaketak egiten badira, eta energia elektrikoaren ekoizpen maila megawatt eko potentzia du oso erabilgarria da elektrizitate eskaera handiko egoera puntualetan. Digestio hodiko minbiziak Greenpeaceren arabera, zentral horrek hainbat hamarkada daramatza kalte larriak eragiten; izan ere, hondakin erradioaktiboak sortzeaz gain, Almonacid de Zorita eskualdean digestio hodiko minbizien eragina estatuko batezbestekoa baino hiru aldiz handiagoa da, eta zentraleko langileek
|
berek
ere erradiazio dosi handiak jasateko arriskua dute. Zentral horrek ingurumenean eragiten dituen kalteei dagokienez, Greenpeacek Tajo ibaian amaitzen diren isurketa likidoak eta tximiniatik kanporatzen diren gas efluenteak nabarmentzen ditu.
|
|
|
Beharbada, haragi kantitate handiena ekoizteko filosofian datza arazo nagusia, kostu txikiagoarekin eta denbora laburragoan. Prozesu horretan, abeltzaina puzzlearen pieza bat besterik ez da, non azkenean ordaintzen duena kontsumitzailea baita, eta gobernuek
|
berek
ere interesa agertzen dute egoera modu berean mantentzeko. Haragia dietaren, erosketa saskiaren eta, ondorioz, herrialde desberdinetako KPIaren (Kontsumoko Prezioen Indizea) funtsezko zati bihurtu da.
|
|
|
Besteak beste, lokalei, higieneari eta kutsadura mailei buruzko arauak zehazten ditu. Definizioz, araudiaren aplikaziotik ondoriozta daiteke elikagaien ekoizleak eta elikagaien ikuskaritzaren ardura duen administrazioak ez ezik, kontsumitzaileek
|
berek
ere parte hartzen dutela. Baina errealitateak erakusten du, zerbitzatzen diren elikagaien aurrean, ikuskatzaileek, normalean autonomia erkidego edo udal ezberdinetakoak, nekez egiazta ditzaketela araudian adierazitako alderdi guztiak.
|
|
2003
|
|
|
Baina, gaur egun, de Gaulleren katixima urruntzen ari zaigu eta geroztik, sozialisten ondotik etorri zaizkigun Chi rac en, gaulista? berriek, denak irauli behar omen dituztenek, nehork ez daki, ez
|
berek
ere naski, nora zuzen garamatzaten. Dena den, Pariseko nagusi berriek jakinarazia digute argi eta garbi euskal departamendurik bederen ez dugula nehoiz izanen.
|
|
|
Bizkitartean ETAk bere agirietan, eta euskal abertzaleen gehiengoak gatazkari aterabide baten emateko Frantzia eta Espainiaren esku hartzearen eskatzen segitzen du, gatazkaren lehen hobendunak bi estatu zapaltzaileak balira bezala. Hein handi batean erantzukizun erraldoia dute, baina euskaldunek
|
berek
ere bai funtsean. Karia horretara, biziki interesgarriak ziren treguak iraun zuen hamazazpi hilabeteetan plazaratu azalpenak:
|
|
2004
|
|
|
Ekidazuarrakaitik? Ekidazuarrak diruzale alper ta ezjakin batzuk direla esan dit, gaur goizean, esan; eta errua ez dutela besteok bakarrik, baizik eta ekidazuarrek
|
berek
ere badutela.
|
|
|
Napoleon’ena baiño lehenagoko erresumek
|
berek
ere, ba zuten maiz hizkuntzari buruzko xede bat, edo asmo garbi bat behintzat; baiña obratzeko eta betearazteko indar haundirik ez!
|
|
|
Fregerentzat, izan ere, zeinuek edota izenek, zinez adieraziko badute (hots, anbiguetatean eroriko ez badira) izen berezien gisara funtzionatu behar dute. Areago, perpausek
|
berek
ere izen propioen modura jokatu behar dute. Eta horixe da, hain zuzen, Wittgensteinek ukatuko duena.
|
|
2005
|
|
|
" Otoiz egizue uztaren nagusiak langileak igor ditzan bere uztarat" (Mt 9,38) erraten digute, Jesusen hitzak beretuz. Ez ote dute
|
berek
ere otoitz egiten. Elizan dabiltzan giristinoek ez ote dute otoitz egiten?
|
|
|
Energia sortzeko erregai fosilen errekuntzak co2 aren emisioen %70 inguru eragiten du; gainerako emisioak, berriz, ibilgailuen ihes hodiek eragiten dituzte. Baina co2 aren emisioa kontsumitzaileek
|
berek
ere sortzen dute: Espainian, etxe bakoitzak 5 tona CO2 sortzen ditu urtean, Ingurumen Ministerioaren datuen arabera.
|
|
2006
|
|
|
Izan ere, prozesu bat nola hasi jakin daiteke, aldiz, nork daki nola bukatu? Ezta prozesua abiatu dutenek
|
berek
ere. Hartaz, ezer gutxi dakigunok egiten dugun galdera hauxe duzu:
|
|
|
Horrenbestez, seguruago ibil daitezen, funtsezkoa da gurasoek eta haurrek
|
berek
ere noiznahi nola jardun behar duten jakitea eta kontutan hartu beharreko neurriak.
|
|
|
Sinets iezadazu, bada, oi aita, ez garela zeruaz ahazturik edo burutik galduak bizi, giza-arte batean gabiltzala baizik. Asaldatzen nauten ardurek
|
berek
ere gizakume bihozberen portaerak testigatzen dituzte; izan ere, gizakume errukigabe batek nekez jakingo baitu jainko gorenaren berri. Egia da tokiotarik eta gizaseme hauetarik anitz bizi dela ardura horietatik bazter eta legearen ezjakinean.
|
|
|
zenbat sufrimendu zegoen Hermannek bere amari erakutsi zion destainaren atzean, nik ez nuen sekula jakingo. Agian,
|
berek
ere ez.
|
|
2007
|
|
|
itsas mailaren igoerak, euri kantitateak eta tenperatura aldaketek, adibidez, basoei kalte edo mesede egin diezaiekete. Baina basoek
|
berek
ere badute eraginik klima aldaketan: atmosferako karbonoa xurgatzen dute hostoetatik, egurretik eta lurretik, edo atmosferara askatu, erretzen direnean adibidez.
|
|
|
Historiaren interesa Ilustraziokoa da. Alegia, topikoa izan da, historiaren arta erromantikoa dela esatea, eta erromantikoek
|
berek
ere Ilustrazioari historiaren ardura falta egotzi diote. Baina Cassirer-ek aspaldi erakutsi zuen, salaketa hori eta topiko hura funsgabeak direla.
|
|
|
Izan ere arazo nagusia izan du E. Herria Espainiak aspaldidanik eta arazo gori goria Francoren garaitik hasita nabarmenki. Burua larriki askatu beharrik ez dugu euskaldunok eta
|
berek
ere ez, euskal arazoa bitarteko, jausi direla espainiar agintariak hein handi batean ohartzeko, besteak beste Gonzalez, Aznar eta deskuidatzen bada, arazoa konponbidean ipini ezean, Zapatero bera eroriko da.
|
|
2008
|
|
|
Eta garrantzitsua da, halaber, haurra lotara eraman baino 15 minutu lehenago, gurasoek
|
berek
ere ohitura ezarri horiek betetzea eta lasaitzea.
|
|
|
sintagmen tankera bete betea hartzen dutela numeralek
|
berek
ere: hirurogei
|
|
|
presaka eskatu eta sarrarazi zituen sabindar zeinu guztiak, eredu hori indartzeko. Era horretara inork zuen argudiatu artean jeltzaleek
|
berek
ere ez zeukatela grafia guztiz finkatuta (ren euskarazko atalean, rr eta ll erabiltzen baitziren ordura arte eta beste zenbait publikazio jeltzaletan, eta?
|
|
|
Esku hartze horren berezitasuna da haurrek ikastetxean egiten duten jarduera fisikoaren berri ematen zaiela gurasoei, baita haien forma fisikoa adin bakoitzerako osasungarritzat jotzen diren parametroen barruan dagoen ere. Haurrak etxera eramango duen koadernoan, gurasoek ere erantzun ahal izateko jarduerak sartzen dira, haurrek
|
berek
ere beren jarduera fisikoaren maila ebaluatu dezaten, eta konpromisoa hartzen dute beste aukera batzuk bilatzeko, koadernoaren barruko proposamen batzuen laguntzarekin, hala nola “Aitaren edo amaren jarduera fisikoaren zirkuitua”. Koadernoak ‘Jarduera fisikoaren piramidea’ barne hartzen du, eta, amaitzeko, haur bakoitzak bere buruari egin behar dion ebaluazioa egiten du, ikasturte hasieran baino jarduera fisiko handiagoa dela eta, hobekuntzari buruz.
|
|
|
Estalitako aurrezkiak Banku fidagarriak dira? Azken egunotan, milioiko galdera izan da gehien planteatu den gaia, ez bakarrik herritar arruntek, baita ekonomialariek, izen handiko erakundeek eta are finantza erakundeetako langileek
|
berek
ere. Espainian, erakunde ekonomiko gorenetako arduradunen adierazpenak egunero gertatzen dira, eta haien arabera, Espainiako bankuek ez dute porrot egingo.
|
|
|
Eta talaiara iritsi diren gazte horiek? Nik ez nituen ezagutzen eta
|
berek
ere ez ni. Hala espero dut, behintzat.
|
|
|
arrazoia da, edo hobeki, irudipena da gauzek batzuetan hitzegin egiten didatela ustez, esango balute bezala: " atera gaitzak izatearen kartzelatik"; eta idealek
|
berek
ere bai inoizka, beren buruen kontra jarrita: " ken gaitzak paretik".
|
|
2009
|
|
|
Merkantzia eta lur garraioak ekarri ditu berriz gurera, eta turistek
|
berek
ere bai; nola kontrolatu horiek?
|
|
|
14 urteko neskatxa polit buru beilegia zen. Neskatxak baietz esan zion, baina lagunari bakarrik esan ziola, gurasoek
|
berek
ere tutik ez zekitela.
|
|
|
Publizitatea aldapan behera joan da. Gaur egun, erakunde publikoak diren eta diruz ondo dabiltzan Aurrezki Kutxak
|
berek
ere gero eta gutxiago ematen duten, euskarazko aldizkarietarako behintzat; marketinzaleek diotenez, euskarazko iragarkiak ez ei dira errentagarri, agian, arrazoia dute, erabakia guztiz politikoa izanik ere. Prezioak gora joan direla esatea, betiko leloarekin ibiltzea da, bestalde?
|
|
|
Gaur egungo droga politikak ezin tamalgarriagoak dira, drogek
|
berek
ere baino kalte gehiago eragiten dutelako; hala onartu berri du Europako Batzordeak oraindik orain egindako txosten batean. Gaur egun kalamuari buruz indarrean dagoen legediak, besteak beste, mafiosoen izaerako merkatu beltz eskerga bati bazka ematen dio, produktuaren kalitatea hondatu egiten du, milioika pertsona helduren askatasuna mugatzen, eta kalamua eskuratzea eragozten die haren osagai sendagarriez balia zitezkeen gaixoei; baina, ordainetan, ez du inolaz ere eragozten nerabeek kalamua eskuratu ahal izatea.
|
|
|
Horrela ikusten genuen nor zen. Haiek
|
berek
ere atxilotuak izan dira. Lasa eta Zabala ere beren lagunak ziren.
|
|
|
Kontuan izan behar da Euskal Herria eta Herrialde Katalanak lehendik ere existitzen ziren lurralde erreferentzia zehatzak baziren ere, baztertuak izan zirela hamarraldi luzeetan zehar, egungo nazionalismo espainiarraren sorreraz geroztik batez ere. Orain sinesteak lan badu ere, errege erregina borboiek
|
berek
ere espazio politiko gisa onartu zituzten herrialdeok, adibidez, Karlos errege nahiak, bere kausaren aldeko laguntza eskatzera etortzen zenean gurera, Katalunia eta Aragoiko erresumetako zerbitzari leialez hitz egiten zuen.
|
|
2010
|
|
|
guztiek egin zuten lan beren ama hizkuntzaz baliatuta: ...itzuliko da. hizkuntzaren corpuseko baliabideez eta berauen erabilpen zuzenaz hitz egiten digu gure autoreak. hizkuntza gaztelauan mintzatzaileengandik jasotakoagatik mintzaira horren ekarpen eta sormena ezagutzen ditu, eta liburuan bertan burutu duen idazketa lanaren emaitza baliotsua dela sinesten du. horregatik dio kritikari horiek hobe luketela, funtsik gabeko marmario hutsaletan ibili partez,
|
berek
ere idazketa zereginari ekitea, noraino hel daitezkeen ikus dezaten: batzuetan, menderatzen ez duten latinez bai, baina ama hizkuntza duten gaztelaniaz baliatzeko hain uzkur agertzen direlako salatzen ditu horrelakoak, hain zuzen idazle bibliko eta klasikoek beren jatorrizko hizkuntzak hain gogoz hartu eta erabili dituztenean:
|
|
|
Auzolan en sartu eta, udaldia gertu, mapa eta gidaz mukuru zegonan ate ondoko erakusmahaia, espiralean eratutako pila koloretsuan, oharkabean pasatzeko moduan ez behinik behin; dendan sartu orduko, baina, begiz beste egin huen, kontzienteki edo ez, eta irten arte ez hintzen jabetu heure jokabideaz, heure buruari beste min bat aurrezteko egindakoaz. Uda eta udaberria hitzek
|
berek
ere, poza beharrean, absentzia eta tristura usaina baino ez dinate engoitik ekartzen, erraiak zimurtzen nabaritzen ditun entzute hutsarekin.
|
|
|
Mauriciogatik ez zen horrenbeste larritzen, gizon heldua zelako, bera bezala hirurogei urteren bueltan zegoena, baina Bernardino arima apalekoa zen, gizon argia baina aldi berean inuzentea haur baten moduan. Ohizko bizimoduan ere justu samar ibiltzen zen Bernardino munduan; eskolako umeek
|
berek
ere zeinahi bihurrikeria egiten zioten, ez baitzituen inoiz zigortzen. Ohizko munduan hala, eta hiltzaileak nagusi ziren aldi hartan, nola?
|
|
|
Bere laguntzarekin panikoa menderatzea lortu dut. Gero Joseba eta Helen etorri dira, eta lagundu egin didate
|
berek
ere. Gainera, oinak igeltsuzkoak sentitzen nituen ordurako, ez harrizkoak.
|
|
|
Bat batean, buru haietatik bat ezker begiaz keinuka hasi zitzaidan eta mihia inarrosten, iseka bailegien. Ondoko buruak halaber zegiela oharturik, erotu behar nintzela uste izan nuen eta mundua ilundu egin zen nire begien aitzinean; bai eta are, zeren saltzaileek
|
berek
ere irribarrez so egiten zidaten nitaz trufatzen.
|
|
2011
|
|
|
GAIA clusterrak koordinatzen du proiektua. Dirua Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Espainiako Zientzia eta Berrikuntza Ministerioak jarriko dute, eta ikerketa egiten duten enpresek
|
berek
ere diru ekarpen bat egingo dute.
|
|
|
Historialaria banaiz ere, uzkur begiratu diot esaldi horri, iragana inoiz baino hobeto ezagutu arren, lehengo hanka sartzeak behin eta berriz errepikatzen ikusten baitut gure gizartea. Baina, hala ere, zeregin hori (iragana miatzea) ezinbestekoa izan da toki eta garai gehienetan; izan ere, aztertzaileek ez ezik, ekintzaileek
|
berek
ere atzera begiratu dute zein ote den bide egokia hobeto ikusteko.
|
|
|
Gainera, Baba hirian, Nakayamak aldi baterako babesleku bat diseinatu zuen, eraikita zegoena, ebakuazio zentro nagusian pilatze baldintzak murrizteko. Ahalegina eragindakoek
|
berek
ere egiten dute, beren bizitzak berreraiki behar baitituzte. Askok ondasun materialak galdu dituzte, baina baita familiakoak eta lagunak ere.
|
|
|
bereizkeriarik eza, legearen aurreko tratu berdintasuna eta aukera berdintasuna, bizimodu independentea, normalizazioa, irisgarritasun unibertsala, guztientzako diseinua, elkarrizketa zibila, ezgaitasun, parte hartze, erantzukizun publiko, osotasun eta estentsibitate, eraginkortasun eta eraginkortasun, ezgaitasunaren ekonomia, sentsibilizazio eta irudimena eta sormena. Estrategiaren xedea da ezgaitasuna duten pertsona guztiek beren eskubide guztiak izan ditzaten laguntzea, bai gizarte osoak, bai ezgaitasuna duten pertsonek
|
berek
ere, pertsona horiek ekonomian eta bizitza sozialean egiten duten ekarpenaren onura osoa izan dezaten. Osasunak azaldu zuen testuak neurri estrategiko batzuk definitzen dituela, batez ere lan merkatuan, hezkuntzan eta pobrezian eta gizarte bazterketan oinarritutako zeregin eta jarduera tenporalizatuetan gauzatzen direnak.
|
|
|
Lotuta nago, ez daukat ihesbiderik. Eta
|
berek
ere badakite lotuta naukatela, horregatik ez dute nire kezkarik. Autoak lotzen nau, autoagatik ezin dut ihes egin, eta autoak zurekin ere lotzen nau.
|
|
|
Anjelek ia hiru urte zituen eta hura pasatzea errazago ikusten nuen. Behobia inguruan arropa ibaiaren bi ertzetan garbitzen zuten, eta Biriatun bi neskazahar ezagutzen nituen, baserri txiki batean bizi ziren bi emakume jator belar garaian tarteka laguntzen nituenak, eta
|
berek
ere ezagutzen zuten Klaudia, Axunen ahizpa, orduan Pako senarrarekin Behobian bizi zena, Klaudiak, hainbat emakumek bezala, arropa ibaian garbitzen baitzuen, baina beste ertzean. Kontua zen Klaudiak umea ibaian jolasean uztea, nik beste ertzetik deitzea eta bi ahizpak jasotzea.
|
|
|
Horregatik, onena isilik eta erdi gordea egotea zen, harrapatzen bazintuzten bazenekien zer zegoen. Hobe zen ez pentsatzea, bestela gure aldekoek
|
berek
ere garbitu zintzaketen. Dena dela, hori guztia nire burutik pasatzen bazen ere, kaleko lagunekin hitz egiten nuenean kontrakoa esaten nuen, dena bukatzean hobeto biziko ginela eta horrelako gauzak.
|
|
2012
|
|
|
Boluntario guztiek probak egin eta emaitzak alderatu arte, dituzte behin betiko ondorioak atera, baina, bitartean, zenbait gauza ikusi dituzte dagoeneko, ikertzaileek ez ezik, baita bertsolariek
|
berek
ere. Esate baterako, Egaña ohartu da hitzak errimaren arabera ordenatuta izatea lagungarria dela itxura batean errimarekin zerikusirik ez duten beste ariketa batzuk egiteko.
|
|
|
Amak esaten zidan ez egiteko kasurik, linboa eta horrelakoak amonaren kontu txoroak zirela. Eta aitak esaten zuen amona gajoa desfasatu samar zebilela; eta linboarena gezurra dela apaizek
|
berek
ere onartua omen dute aspaldian. Elizgizonek publikoki aitortu omen dute zera dela... metafora moduko bat edo horrelako zerbait.
|
|
|
Nire datuen arabera, grabazioak balio bat zuen. Gutxienean, arraroa zen, literatur mundu arruntean ezezaguna; kasurik onenean, harribitxi bat, espezialistek
|
berek
ere sekula aztertu gabeko Borgesen bizitza pusketa bat. Zuhurki, hiru CD sorta banatzea erabaki nuen, eta, halatan, literaturari buruzko jakituria handia duen lagun batengana joan zen aurrenekoa; bigarrena, Euskal Herriko kultur erakunde ofizial batera; hirugarrena, Madrilen ordu hartan nuen argitaletxera.
|
|
|
Hala ere, ohikoa da pazienteen sexu harremanak aldatzea, bai diagnostikoa ezagutzen dutenen artean, oso gutxitan jasotzen baitituzte gai horri buruzko gomendioak osasuneko profesionalen aldetik, bai erekzio disfuntzioa duten pertsonen artean, kardiopatiarekin zerikusia izan dezakeela jakin gabe. Batzuetan, espezialistek
|
berek
ere ez dituzte lotzen bi gaixotasunak. Artikulu horrek azaltzen du sexu harremanak izatea oso onuragarria dela kardiopatia duten paziente gehienentzat, eta adierazten du zer den ezinbestekoa gaixo horiek beren disfuntzio sexuala hobetzeko.
|
|
|
Interes artistiko eta erlijiosoko 36 eliza eta monumentu nafar, Done Jakue bidean zehar, foru lurraldean barna, dohainik bisitatuko dira uda honetan, Iruñeko Artzapezpikutzak eta Tuterako Gotzaindegiak duten lankidetza hitzarmenari esker. Irailaren 15era arte egongo da indarrean ekimen hori, eta Nafarroako Gobernuak jakinarazi zuen garai horretan Nafarroa bisitatzen duten erromesek eta turistek, baita nafarrek
|
berek
ere, Done Jakue bidean eraikitako monumentu ondarea ezagutu ahal izatea. Bisita daitezkeen eliza eta monumentu guztietatik, 22 Bide frantsesean daude, Valcarlosen eta Vianaren artean, eta bederatzi Aragoiko bidean, Zangozaren eta Vianaren artean.
|
|
|
Honezkero etxerantz abiatuta, farolen argipean barna, gogoratu da haren lagunek Pucciniren Toscako E lucevam le stelle ipini zutela Ángel González poetari egin zioten azken agurrean. Iruditu zaio
|
berek
ere musika jar dezaketela biharkoan. Bud Powellen You go to my head izan liteke egokia:
|
|
|
Don Fernando eta don Antonio irakasle gelan daude, nor bere eserlekuan iltzatuta; bata egunkaria irakurtzen ari da eta bestea, arkatz gorria eskuan baitauka, lanen batzuk zuzentzen edo ibiliko da. Hizpidera etorriz gero, don Norbertorena dela bizimodua esan ohi dute abaguneari joaten utzi gabe, eta aitortzen dute irrikan daudela
|
berek
ere noiz erretiratuko. Bietariko bati ahazten bazaio besteak aipatuko du gaia, eta, ondoren, bigarrenak azpimarratu egingo ditu lagunaren berbak.
|
|
|
Aukera hori gauzatu bitartean, ordea, orduak eta orduak erretzen hasi da Budapesteko liburutegi publikoetan: atzerrian aurkituko ez dituen eta hungariarrek
|
berek
ere ia ezagutzen ez dituzten idazle zahar handi eta bigarren mailakoak ditu irakurgai; liburuetara jasotako ahozko tradizioa; lege zaharren bildumak... " Ordu arte ez nuen ondo ezagutzen Hungaria.
|
|
|
Denboraren distantziarekin so eginik, ohartzen naiz hori gure aldetik sektakeria hutsa izan zela. Baina guk bakarrik ez, espainolistek
|
berek
ere aski jarrera sektarioa izan zuten, esaten baitziguten, onarturik nonbait abertzaleak askatasun demokratikoen alde ari ginela, gure jarrera burgesia handiaren jokoa egitea zela, zertarako eta langile klasea erdibitzeko eta iraultza galarazteko. Guzti hori ez zen inorentzat onuragarri, baina egin genuen hala ere, eta ni nahiko lotsatua naiz.
|
|
2013
|
|
|
Hondartza nudista batean biluzik egotea eta jantziak banan banan eta mehatxupean emanez larrugorritan gelditzea ez dira berdinak. Gaurko gizarteko farfaila eta mozorrokeriaren aurrean, non hitzek
|
berek
ere gardentasuna galtzen duten, biluztasuna baino antidoto hoberik ez dagoela uste dut. Norberak bere baitarik hitz egin behar du, bere egia esan behar du, zintzoki, bestek berdin egin dezaten espero gabe, besterengan ikusi uste ditugun maltzurkeria eta jukutriak azpimarratzen eta salatzen denbora eman gabe.
|
|
|
Horregatik, gerlaren kontakizun «eztitu» bat egiten zuten, soldaduek jasaten zituzten bortizkeriak isilaraziz, «gatazkaren irudi onargarri bat eraikitzen parte hartzen» zutelako, bestela herritarrek pentsa baitzezaketen haien ahaideak alferrik hil zirela. Baina soldaduek
|
berek
ere auto-zentsura antzeko helburuekin egiten zuten, hots, ez zituzten lekukotasun gogorregiak kontatzen, ez bakarrik zentsuraren beldurrez, baina bereziki etxekoak ez zitezen gehiegi kezka.
|
|
|
Zerbitzari k erakutsi nahi izan zuen, baldintza gogorrenak jasateko prest zirela, baldin bazekiten maite zituzten pertsonek ez zutela bihozminik. Baina etxekoek
|
berek
ere sufritzen zutela ahaideak gerlan izanez aitortu zuen Manex Hiriart Urrutik, bereziki Eguberri garaiari lotu artikulu batean. Berriz ere ageri zen supazter xokoa, baina ez Zerbitzari k aipatu zuen bezala; oraingoan beste aldetik ikusten zen, supazterrean zirenek gerlan zeudenak gogoan zituztela eta horrek sortzen zuen pena adieraziz.
|
|
|
Afrikatik joan ziren legionario batzuek bulgariarrak gibelera igorri zituztela idatzi zuen 1916ko udaberrian, A.I. zegoen erregimentuaren artilleriak anitz lagundu zituela zehaztuz. Baina
|
berek
ere bulgariarren obusak jasan zituztela aitortu zuen; halaber, zaurituak mandoz eramaten zituztela, hiru oreneko bide txarrean, eta gehitu zuen batzuk ez zirela hilen ez balituzte baldintza haietan eraman.
|
|
|
Zerbitzari k ere aipatu zituen hildakoak, eta gudu batetik landa hil anitz ukan izan zutela deblauki aitortu izan zuen, nahiz eta
|
berek
ere etsaiak hil dituztela gehitu. Mont Renaud gainaren inguruko «egun garratza» aipatu zuen, gisa hartan.
|
|
|
Goiz osoa berarekin pasatuta hobeto ulertzen nuen bere umorea. Berlin oso bakarti zegoela esan nahi zuen, fantasmek
|
berek
ere abandonatu egin zutela tokia.
|
|
2014
|
|
|
Kondaira fedea duten gizonek egiten dute, eta ez masek: ez parlamentoek
|
berek
ere! Zuk fede hori duzula uste dut; eta dohainak ere bai; eta hor zaude, eta ongi jarria.
|
|
|
Balore kosmikoa du dantzak eta konstelazioen ibilera da antzeztua, denboraren zikloak, itzaina eta hartz emearena. Kasu ematen badiogu Zuberotarrek orain antzezten dutenari, bikoteak direla uler dezakezu eta menturaz hala jokatzen dute
|
berek
ere. Baina bandera, ezpata eta akuilua dizkigute erakusten eta hauek dituzte dantzarazten.
|
|
|
Dantza eta antzerkiaz mintzo da testu hau, gure balizko artedramaren herexatik doa, jakin nahi du antzerki bat dugunez. Egiten dira gauza oso ezberdinak, jendarte batean, pertsona
|
berek
ere bai aldien arabera. Libertimenduaren hatsa bilatzea orain, dantza politika ekintza den herri batean, pasa diren bi mendeen gatazka eta trabes erraldoien ondotik, hau da menaiaren egitera joatea zaborrak zortzi urtez bota ez dituen familia urruneko txabolara.
|
|
|
Esklaboak aipu dira frangotan Testamentu Zaharrean. Juduak, Egiptoko faraonen esklabo egonak ziren, bainan libratuak izan ondoan,
|
berek
ere esklaboak izan zituzten. Garai haietan ez zitekeen, gaur sehi bat izatea baino gaizkiago ikusia.
|
|
|
Alde batetara egiten zena, bestera ere haizu zen: Euskaldunak esklabo izan bazitezkeen,
|
berek
ere esklaboak izan zitzaketen. Gizarte hartan gauza normala zen oraino.
|
|
|
Nork konprenitzen ahal du hori? Edo ez dakite
|
berek
ere zer erraiten duten, edo bestenaz gutaz trufatzen dira eta ez guti! Dena den, zorra ez da behinere hoin handia izan, bi mila miliar euroren heinekoa baita!
|
|
2015
|
|
|
Arratsalde hartan kaskagorriak hamasei soldadu bota zituen muturrez aurrera patioko lokatz izoztuaren gainera, ikusleak liluratuz. Hasiera batean borrokalari batek baino gehiagok gaizki eraman zuen porrota, baina laster garaituek
|
berek
ere eskuak urratu beharrean txalotu zuten. Tankera bereko borrokak sarri errepikatu ziren, dorrean harrapaturiko arkaniar aspertuen gozagarri.
|
|
|
Eman dezagun egia dela, euskaldunak bestelakoak garela, eta euskaltasunaren sen horri sendo eutsi diotenek adierazten dutela garbien gure desberdintasuna (nahiz eta euskaltasunaren eta senaren kontzeptuek
|
berek
ere norbere buruarekiko identitatearen sinesmena salatzen diguten, argi eta garbi). Ikuspegi horretatik, neure familian gabeziatzat ikusi ditudan guztiak ez lirateke hortaz akatsak, inondik ere, ezpada nortasun jator eta antzinako baten berezko ezaugarriak.
|
|
|
Eta ospitalean penizilina falta zuten, zergatik eta trafikatzaileek dena ostu edo, eskupean, aleman zein amerikar mediku ustelei erosten zietelako. Sendagileek
|
berek
ere dirutza pentsaezinak ordainarazten zizkieten beren bezeroei penizilinaren truke. Behin baino gehiagotan hitz egin zidan amak kontu hari buruz, eta halakoetan negarrez bukatzen zuen beti, besteren min eta etsipenaz dirutzen zirenen kontra gaizkierranka.
|
|
|
Lehen idazketak honela jarraitzen du: Azken batean, batzuek galtzen dute besteen erruz; eta isilik sufritzen duen norbait balego, medikuek
|
berek
ere ez liokete sinetsiko, gaitz txikiagatik hainbeste kexatzen ziren beste asko ikusi dituztelako. (Nire alabentzat bakarrik denez gero, edozein gauza onar daiteke).
|
|
|
89). Duela ez hainbeste zeukaten sinesgarritasuna galdu egin da; agian, komunikabideek
|
berek
ere merituak egin dituztelako konfiantza hori galtzeko.
|
|
|
Uler bailezakete, agian bai, aldiz nekez onar. Oroz gainetik ez diegu aipatzen,
|
berek
ere izan baitezakete antzeko bat, beharbada emaztea, eta horren aitorpen soila buruhauste gaitzen metxa genuke.
|
|
|
Urepeleko Aire ahizpek, Xendarineko ahizpek eta Baigorriko Astezkenekoak taldeak emanen dituzte Guk en kantu mitikoenetako batzuk, goi mailako musikari klasikoz osatutako Xare/ Hertz orkestrak lagundurik. Hauek
|
berek
ere kantu zonbait interpretatuko dituzte. Baigorriko gaiteroen ekarpena ere ez da faltako eta hori guzia, Sustrai Colina eta Fredi Paia, Iparraldeko eta Bizkaiko txapeldunek bertsuz ondutako hari argumental batekin josia.
|
|
|
Nork daki! Dakiguna da Daesh delako horren mutilak ez direla hortan gelditzekoak, hori
|
berek
ere aski gora erraiten dute, espantu herratsu batzu zabalduz. Interneten eta hor gaindi.
|
|
|
Kantonamendu berriak bozgune xoil dira. Hautagaiek
|
berek
ere ez lukete hori ahantzi behar. Bozkalegea bera arrunt berria da.
|
|
|
Departamendua kudeatuko dutenak hautetsiko dira xuxen jakin gabe departamenduen gain zer den geldituko! Jakin gabe beraz
|
berek
ere jakin gabe gainerat! zertan zoin eskubide ukanen duten!
|
|
|
Bainan orai kantonamenduak ez baitira bozgune xoil baizik, beste nortasun mikorik gabe. Azen ontzeko, hautetsiko ditugunek
|
berek
ere ez jakin soberakinik zoin ahalmen ukanen duten beren gain. Deputatu eta zenaturrek eztabadatzen ari duten lege gai batek finkatu behar eta hori.
|
|
|
Bainan nork egiten ahal ditu holako lan tzar higuingarriak? Ikerleen arabera bost mutiko gazte ditazke hobendunak,
|
berek
ere ez jakin nola hortaratuak!
|
|
|
Amerikar parteak isilpean atxikitzen ditu solasak. Bi parteek onartuak dituzten negoziatzaileek
|
berek
ere gela hetsi batean sartu behar izaiten dute, sakelak husturik. Jadanik trenkatuak dituzten puntuak ala mementoan negoziatzen ari dituztenen dokumentu idatziak ez dituzte iñola ere gela horretatik ateratzen ahal.
|
|
|
Eskuinaldeko eztabada horiekin sozialixtak lorietan dira, nahiz
|
berek
ere baduten jos ahala urratu! Kalapita horiek alabainan ahultzen dute" Errepublikanoen" alderdia eta hola segituz oraino gehiago ahulduko ere dute...
|
|
|
Foroa muntatua da jendeak hobeki ezagut ditzan herriko elkarteak, zoinek zer lan egiten duen, nola, norekin eta norentzat. Elkarte horiek
|
berek
ere elgar hobeki ezagut dezaten eta ikusbatzutan bederen ez litazkeenetz elgarrekin eskuzesku jartzen ahal. Ausagailu frango izanen da eta goiz ondarrean jadanik Mariñela danborrada karriketan ibiliko da jendea deituz foro hortarat.
|
|
|
Bi egun barne beraz, hiru gaixtagin herratsu horien gatik, hamazazpi lagun hil dira eta hameka lagun kolpatuak izan dira, lau segurik handizki... Gaixtaginek
|
berek
ere bizia galdu baitute, orotarat hogoi hil beraz...
|
|
|
Langabeziari?). Alabainan laborari sindikatu handiek
|
berek
ere hori ikusia dute aitzinera. Gobernuak ere azkenean zerbait onik konprenitua du eta denen akomeatzeari jarri da.
|
|
2016
|
|
|
Ezin izan diote aurre egin beren alderdikide Manuel Vallsen ildo jakobinoari, ez euskararen arloan, ez Lurralde Elkargoaren alde, ez presoen gaian. Frantziako Gobernuan agindu duen alderdiko diputatuek
|
berek
ere ezin badute deus egin, zer egin lezakete besteek. Bukatu da Frantziari eskean ibiltzeko garaia, eta horretan energia gehiago ez xahutzea zor zaio Helep ari, bere eskasean. Ipar Euskal Herriak bere etorkizuna ziurtatuko du Iruñera, Gasteizera, Donostiara eta Bilbora begiratuz, Parisera begiratu beharrean.
|
|
|
Leopardi beste kontu bat zela, eta Ginestra idatzia zuela gainera, ez ahazteko hori...), baieztapenean baizik, Poetak, azken finean, Natura etsaiaren eta Heriotzaren kontra derrigor altxatu behar duen bai an. Morandiren koadroek
|
berek
ere ez zuten konbentzitzen, esaten zuen: gauza finak, hauskorrak dudarik gabe, baina haren iritziz «subjektiboak» eta «sustrai gabeak».
|
|
|
Eszenografiak edo koreografiak. Musikak, antzerkiak, eszenografiak edo koreografiak gurasoek presta ditzakete, haurrek
|
berek
ere bai. Eta ez bagara ausartzen, beti dago konpainia espezializatu baten artean ordaintzeko aukera.
|
|
|
Etxean ere egin daiteke, kartoi meheekin. Marrazkiak Interneteko hainbat orritatik deskarga daitezke, edo haurrek
|
berek
ere egin ditzakete. 5 Zenbakizko piramideak Zenbakizko piramideak matematikaren ariketa klasiko bat dira, baina, modu entretenigarrian planteatzen badira, haurrek haiengan interes handia izatea eragin dezakete.
|
|
|
Eta sinkretismo harrigarri batek paganismoaren ezaugarri hau eliza eta katedralen hormetaraino eramaten du, bertan ikusten ditugun rosetoiak hori bera baino ez baitira: eguzki sinboloak elizak ere gauaren gaitzetatik babesteko; kristautasun nagusituaren egoitza
|
berek
ere, eguzkia bezalako sinbolo pagano baten babesa bailuten badaezpada. Etxe eta hilobien orientazioa ate nagusia ekialdeari begira jarrita, eguzkiaren onura eta indar magikoaren sineste beraren hamaikagarren agerkaria izango litzateke.
|
|
|
Fitonimia bati loturik heldu taulakien langoari begira erabili hiztegia lagun, heldu da haritik egiten ziren laner. Joan arau ikusiz hizkuntza denboran neurtezinak ziola bi kontsonanten arteko jauziaz" a" ren gehitzea sartu da hiztegiek zauzkaten izendegitan,
|
berek
ere eremanez nork daki noizko jakitaterat. Oraikoan segurtatuz astronomo fisikalari zirela batzuk ezagutzari junta eginez, denen esplikatzea edo gauza konplikatuenen argitzea jin da, euskaraz heldu zirela nahi bezala oro.
|
|
|
Nork daki, beharbada egina izanen da lerro hauk agertu orduko... Bestenaz ondoko astean, edo bestean, edo geroxago,
|
berek
ere ba ote dakite?
|
|
|
Presidenteak kontrolatzen ez dituen eremuak, guziz petrolio guneak, lekuka muntatzen diren talde desberdinek eskupean hartzen dituzte. Hauei so eta noiz nola
|
berek
ere petrolioaren bixkotxa horretan parte bat behar dutela pentsaturik, hor dabiltza ere bi talde, biak salafistak eta sunitak: Al Nosra deitua, Al Quaidari obeditzen diona, eta hauen lehiakari zuzenak, Daech taldea.
|
|
|
Bi kantari hauek gogotik onartu dute Aldudarrak elkarteak hauen errepertorio aberatsetik hautatu hogei bat kantuz osatu kantaldia. Eta xori batek erran dauku
|
berek
ere parte har lezaketela...
|
|
|
Ildo beretik bazterrak berdin harro izanen dira ondoko egunetan! Donibane Lohizunen eta Ziburun horra alabainan, asteburu huntan berean, Atun besta, herritarrek
|
berek
ere biziki maite dutena, eta kanpotiar ainitzek ere ba. Hor ere, Iruñako Sanferminak.
|
|
|
Auzapezaren errefera: kontrako horiek
|
berek
ere emendatze handiagoak egin dituztela giderrak beren esku zituzten urteetan... Bilkura segitu da zonbait hika mika goiti beheiti.
|
|
2017
|
|
|
190 Metxa esaten dioten agirretar baten ibili herrenak izenburukoan, alegia. Bigarrenean, hots, Agirre zaharraren kartzelaldi berriak izenekoan, bide alegorikoago bati ekiten dio Izagirrek bere mezua helarazteko, iraultzarako deia modu abstraktuago batean egiten duelarik, lehen eleberriko egoera bidegabe zehatzak bazterrean samar utzita. horiek
|
berek
ere hain ideia soil eta eskuragarria, argi eta arrazoizkoa mespretxu erabatekoaz jaso dutela ikusita. Itsumenak ez du mugarik.191
|