|
2003
|
|
|
Pilota bota ondoren bueltatu zitzaion bai eskura, baina sabaian jo gabe. Koldarregi bota zuen pilota, suabeegi, beldur zelako Matias ez ote zen berriro pilota gelaren beste puntara joango, ez ote zuen berriro ohetik altxatu
|
behar izango
eta makurtu behar izango.
|
|
|
Pilota bota ondoren bueltatu zitzaion bai eskura, baina sabaian jo gabe. Koldarregi bota zuen pilota, suabeegi, beldur zelako Matias ez ote zen berriro pilota gelaren beste puntara joango, ez ote zuen berriro ohetik altxatu behar izango eta makurtu
|
behar izango
.
|
|
|
Errepideak adibidez. Errepide jakin batetik ordu bi behar badituzu herri batetik bestera joateko egunez –goizeko hamaiketan, esaterako, neguan, oinez–, gauez hiru ordu eta laurden
|
behar izango
dituzu. Seguru.
|
|
|
Esan daiteke, erratzeko beldurrik gabe, goitik behera alfertzen dela pertsona hil eta gero. Horregatik ezin zuen Matiasek morte hitza hain arin idatzi, ezin izango zuelako gero idazten jarraitu, jolasa bertan behera utzi
|
behar izango
zuelako.
|
|
|
Lotsa apur bat eman zion gainera, eta erabat ridikulua iruditu zitzaion pertsona bik maleta txiker hura eramatea eta berak maletatzar bi behar izatea. Alargunak ez zuen, ordea, ordenagailurik
|
behar izango
, ezta grabadorarik ere; are gutxiago hiztegirik.
|
|
|
Bederatziak eta hogei ziren. Grabadora
|
behar izango
zuen. Grabadora seguru.
|
|
2004
|
|
|
–Hizkuntza ideologizatzen dutenak ez dira hizkuntza horretan bizi nahi dutenak, baizik eta berau desagerrarazi nahi duten aurkariak. Hizkuntzen elkarbizitza onartuko balitz, inork ez luke joera politikorik bereganatu
|
behar izango
bere hizkuntzan bizi ahal izateko. Gaur gaurkoz, norberarentzat gune euskalduna aldarrikatzea jarrera politikoa hartzea da.
|
|
|
–Eta zuri ere bai... –erantsi nuen, Emmak irekitako bidetik– Horrela ez baituzue koadroa mugitu
|
behar izango
, hautsa kentzeko...
|
|
2005
|
|
|
Bai, amona Kontxik arerioak ere izango zituen eta bazituen, jakina, euli eta eskorpioien neurrikoak, baita erbinude eta lehoien neurrikoak ere?, baina guztiek ere bazekiten, telebistan ikusitakoaren bidez, tanke bati egin
|
behar izango
ziotela aurre, inoiz egitekotan. Eta ez zioten egiten, noski.
|
|
|
Asko ikasi dugu eta ari gara aurreratuagoa prestatzen. Imajina, hurrengoak ez du kablerik
|
behar izango
eta etengabe egongo da konektatuta, igarri barik. Sateliteen abantailak.
|
|
2006
|
|
|
–Errukia ez, justizia baizik! Justizia obratzen dugunean errukirik ez da
|
behar izango
. Mundu guztia zoriontsu izango da, mundu guztiari emango baitzaio behar duena eta tokatzen zaiona.
|
|
|
Bira eman eta neska ilehori batek eskaintzen zidan irribarre gozoa ikusi nuen. Egun asko
|
behar izango
zenituzten Pontedourotik hona, jarraitu zuen. Harri eta zur geratu nintzen orduan.
|
|
2008
|
|
|
Ez nuen nahi inondik ere neska esnatzerik. Arratsalde berean hirugarren aldiz maitasuna egin
|
behar izango
nuela pentsatze hutsak ikaratu egiten ninduen. Betaurrekoak jantzi eta neskaren biluztasuna miresteko prest jarri nintzen.
|
|
2009
|
|
|
esaten genion Eulalik eta biok elkarri, baina betertzetik begiratzen genion txurreroari, adi demonio. Gainera, ez genuen ziur jakiten zenbat itxaron
|
behar izango
genuen, eta artega begiratzen genion arkupeetatik. Behin, oroitzen dut egin ezak, ba!
|
|
|
Orduan jo zuen beste gizagaixo harengana, Olasorengana. Bestela ere nahastu samarra, haren ganbarako saguak dantzan jartzeko lan handirik ez zuen egin
|
behar izango
. Aginduko zion muxu bat kopetan, eta kito.
|
|
|
Pare bat ordu eta bi ebaki gehiago behar izan nituen goiz hartako lana gutxi gorabehera bukatutzat emateko. Bazkalaurretik beste ordu erditxo bat
|
behar izango
nuen beharbada, baina tira. Lan nekezena egina zegoen.
|
|
|
Auskalo zer kontatu zion Mielek, berekin batera txalupan sarrarazteko. Ezer gutxi
|
behar izango
zuen Perezek hala ere. Lur jota egongo zen, nahastuta bai gutxienez, bere usteak ustel irten eta Virginiak modu hartan alde egin ondoren.
|
|
|
Arriskutsua gorpua arrastaka moilara eramaten hastea. Eta han bertan utzi
|
behar izango
zuen Arantxa, nahiz eta ordurako hilzorian egon.
|
|
|
esan nahi baita zuhurtasuna ez zela Domingoren bertutea, baina zuhur arituko zen hil edo biziko joko hartan, zuhur eta tinko, mutilari iragan baitzitzaion, itxuraz, pausoa inork baino lehenago emateko garaia, jokoari ekin baino lehen kartak agerian uzten zituenekoa; une hartan, adibidez, gorputzak errabiazko oihu bat egiteko eskatzen zion, hain iruditu zitzaizkion amak erabilitako hitzak ankerrak eta bidez kanpokoak, baina ez zuen oihu egingo; une hartan, halaber, egoera analizatzen hasi eta, amak jotako mailukaden ondotik, aita isilik geratu zela ohartu zen: hura, jakina, amarekiko adostasuna agertzeko modu bat izan zitekeen, baina aitak beti hitz egiten zuen memento erabakigarrietan, gainerakoen aurrean beti erakutsi
|
behar izango
balu bezala bera zela etxeko jauna, etxekoandrearen gainetik zegoena eta azken hitzaren jabea; aitak, baina, pilotuak-eta miresten zituenak, azken hitza isildu zuen: zergatik?; zalantzaren bat zuelako ote zen, edo aita ere Domingoren iritzia aintzakotzat hartzen hasia zelako?; azterketa hartan guztian Domingok ez baitzuen bere jarrera-aldaketa ahazten, aitarena ere eragin zuena, azken bolada hartan; eta hala ere, hala eta guztiz ere?, egoerarik okerrenean jarri zen halako batean, gertatu ere gerta baitzitekeen etxeko bide guztiek kale itsu batera jotzea:
|
|
|
–Frontera joan
|
behar izango
ez banu, iritsiko ginateke tratu batera, baina?
|
|
|
pelotoi-buruak, izan ere, exekuzioan ezustekorik izan ez zedin-edo, bi tiratzaile izendatu zituen preso bakoitzeko; egiteko hartan, gainera, nola Domingok Gonzalo, tiratzaile ezin hobea zena? baitzuen kide, esan nahi baita Gonzalok ere destatua zuela une hartan bere fusila otoitzean ari zèn gizonaren aurka, bihotz-inguruari ongi destatua ere, eskuetan dardara txikienik ere ez?, hala, Domingok ez zuen argibideak ematen ibili
|
behar izango
bere tiroan huts eginda ere, berak huts egin arren nekez egingo baitzuen Gonzalok, hargatik guztiagatik jokatu zuen Domingok, sei-zazpi segundoko barne-borrokaren ondotik, antza?
|
|
|
–Ongi da, esan zion izebari; eta gero, zer aurpegi jarri ez zekiela, etxeko giltzaren bila munduaren buelta egin ondoren etxeko sarrailan aurkitzen duenaren antzera, gehitu zuen?: Orduan zer iruditzen zaizu, ez dudala plazan predikatu
|
behar izango
–
|
|
|
–Zirkuarekin balihoa ez zenuke etxetik bota
|
behar izango
, Nazario? –erantzun zion Reginak, beste irri bat ezpainetan, aurrekoa baino argiagoa eta zabalagoa.
|
|
|
huraxe gertatu baitzitzaion Domingori, agidanean, Ada azpiratu zuenean ere garaile bezain garaitua sentitzen zela, nexka mende zuen arren haren mende balego bezala; paradoxa bat zen hura, dudarik ez, ar-emeen arteko joko eta jarrera dialektikoen ondorio, bai baitzirudien ezen indarrak indar-eza garaitu zuela, bai, baina indar-ezak indarra garai zezan; lehen aldia zen hura? baina, handik aurrera ere, askotan bizi
|
behar izango
zituen antzeko esperientziak, eta ez modu etenean, lehen esperientzia hura bezala, baizik eta modu osoago batean: sexua eta indarra, apokalipsiaren zaldizkoak lauhazka ilbetezko behorren gainean; indarra eta sexua, erregeak gorputz garaituaz tronu bat egin eta bere aginte-makila ezar zezan, haragiaren eremu eta zoko-moko guztietan; gero, baina, haize ezti batek inguratzen zuen inguru guztia, baita azal leunak azal zakarra ere, ferekak eta laztanak nonahi, iratxo batek su bat pizten zuen bitartean bertigoaren auskalo zer kobazulotan eta auskalo zer hutsunetan, sexuan beti omen iratxo bat, bihurrikeriaren bat egiteko prest?, harik eta azal batuen astinaldiak eta azalen arteko zirkuitulaburrak itzaltzen ziren arte, gorputz garailearen burdina gorputz garaituaren sutegian urturik; jarraian, gudu-zelaian geratzen ziren aztarnak, ikusi nahi zituenarentzat:
|
|
|
–Zorionak, Ada, azken bolada honetan nexka nerabe apetatsua izateari utzi eta emakume ikusten baitzaitut goitik behera. Hemendik aurrera, beraz, ez zaitut zaindu
|
behar izango
–eta, aurpegiko keinua zurrundu eta ahotsa apur bat loditzen zuela, gehitu zuen?: Eta orain emakume zintzoek egiten dutena egin beharko zenuke:
|
|
|
Eta bazihoan, bazihoan, besapean Domingorentzat aspaldi egina zuèn jertse bat zeraman Adak, beltza eta gorria, paperean bilduta?, baina atzera begiratu eta begiak zabaldu zituen guztiz, edo kezkak eta beldurrak zabaldu ote zizkioten begiak, kezkaren hatzak betazaletatik goraka tiraka eta beldurrarenak beheraka??, hamar bat metrora jarraitzen zitzaiòn gizona, betaurreko beltzak zituena eta gainean gabardina bat zeramana, susmagarritzat jota; zertaz kezkatu behar zuen, baina, baldin eta egun batzuk lehenago Teofilo Mariak, zorionak ematearekin batera, harako esaldi hura esan bazion: . Hemendik aurrera, beraz, ez zaitut zaindu
|
behar izango
–; harekin lasaituta-edo, aurrera egin zuen, berriro atzera begiratu gabe, tranbiaren geltokira iritsi eta ilaran jarri zen arte; bere ondoren, elkarrekin zihoazèn beste bi oinezko jarri ziren, eta ondoren, gizon ustez susmagarria, iritsi ahala egunkaria zabaldu eta aurpegia bertan ezkutatu zuena: zergatik??; gero, iritsi zen tranbia, igo ziren ilaran zeudenak, jo zuen Adak tranbiaren alde batera, gizonak bestera?; Adak begi-bazterraz so egiten zion, orain ezker begiaz, orain eskuinaz, bitartean, hurrengo geltokira heldu ziren, baita hurrengora eta hurrengora ere?, harik eta, halako batean, Adaren begiradak eta gizonarenak topo egin zuten arte:
|
|
|
–Zorionak, Ada, azken bolada honetan nexka nerabe apetatsua izateari utzi eta emakume ikusten baitzaitut goitik behera. Hemendik aurrera, beraz, ez zaitut zaindu
|
behar izango
–eta, aurpegiko keinua zurrundu eta ahotsa apur bat loditzen zuela, gehitu zuen–: Eta orain emakume zintzoek egiten dutena egin beharko zenuke:
|
|
|
Eta bazihoan, bazihoan –besapean Domingorentzat aspaldi egina zuèn jertse bat zeraman Adak, beltza eta gorria, paperean bilduta–, baina atzera begiratu eta begiak zabaldu zituen guztiz –edo kezkak eta beldurrak zabaldu ote zizkioten begiak, kezkaren hatzak betazaletatik goraka tiraka eta beldurrarenak beheraka? –, hamar bat metrora jarraitzen zitzaiòn gizona, betaurreko beltzak zituena eta gainean gabardina bat zeramana, susmagarritzat jota; zertaz kezkatu behar zuen, baina, baldin eta egun batzuk lehenago Teofilo Mariak, zorionak ematearekin batera, harako esaldi hura esan bazion: " Hemendik aurrera, beraz, ez zaitut zaindu
|
behar izango
"?; harekin lasaituta-edo, aurrera egin zuen, berriro atzera begiratu gabe, tranbiaren geltokira iritsi eta ilaran jarri zen arte; bere ondoren, elkarrekin zihoazèn beste bi oinezko jarri ziren, eta ondoren, gizon ustez susmagarria, iritsi ahala egunkaria zabaldu eta aurpegia bertan ezkutatu zuena: zergatik...?; gero, iritsi zen tranbia, igo ziren ilaran zeudenak, jo zuen Adak tranbiaren alde batera, gizonak bestera...; Adak begi-bazterraz so egiten zion, orain ezker begiaz, orain eskuinaz –bitartean, hurrengo geltokira heldu ziren, baita hurrengora eta hurrengora ere–, harik eta, halako batean, Adaren begiradak eta gizonarenak topo egin zuten arte:
|
|
|
horregatik sentsazio hura, lotan zuèn zerbait orduantxe piztu balitzaio bezala, plazer-iturri oparoak baitziren, antza, indarra eta sexua, sexua eta indarra, Domingok ez baitzuen epe labur hartan besterik sentitu; arraren indar indartsua eta emearen indar indargabea, indarrez hustutako indarra, indarra bera baino indartsuagoa izan zitekeena: ...zitzaion Domingori, agidanean, Ada azpiratu zuenean ere garaile bezain garaitua sentitzen zela, nexka mende zuen arren haren mende balego bezala; paradoxa bat zen hura, dudarik ez, ar-emeen arteko joko eta jarrera dialektikoen ondorio, bai baitzirudien ezen indarrak indar-eza garaitu zuela, bai, baina indar-ezak indarra garai zezan; lehen aldia zen hura... baina, handik aurrera ere, askotan bizi
|
behar izango
zituen antzeko esperientziak, eta ez modu etenean, lehen esperientzia hura bezala, baizik eta modu osoago batean: sexua eta indarra, apokalipsiaren zaldizkoak lauhazka ilbetezko behorren gainean; indarra eta sexua, erregeak gorputz garaituaz tronu bat egin eta bere aginte-makila ezar zezan, haragiaren eremu eta zoko-moko guztietan; gero, baina, haize ezti batek inguratzen zuen inguru guztia, baita azal leunak azal zakarra ere, ferekak eta laztanak nonahi, iratxo batek su bat pizten zuen bitartean bertigoaren auskalo zer kobazulotan eta auskalo zer hutsunetan –sexuan beti omen iratxo bat, bihurrikeriaren bat egiteko prest–, harik eta azal batuen astinaldiak eta azalen arteko zirkuitulaburrak itzaltzen ziren arte, gorputz garailearen burdina gorputz garaituaren sutegian urturik; jarraian, gudu-zelaian geratzen ziren aztarnak, ikusi nahi zituenarentzat:
|
|
|
esan nahi baita zuhurtasuna ez zela Domingoren bertutea, baina zuhur arituko zen hil edo biziko joko hartan, zuhur eta tinko, mutilari iragan baitzitzaion, itxuraz, pausoa inork baino lehenago emateko garaia, jokoari ekin baino lehen kartak agerian uzten zituenekoa; une hartan, adibidez, gorputzak errabiazko oihu bat egiteko eskatzen zion, hain iruditu zitzaizkion amak erabilitako hitzak ankerrak eta bidez kanpokoak, baina ez zuen oihu egingo; une hartan, halaber, egoera analizatzen hasi eta, amak jotako mailukaden ondotik, aita isilik geratu zela ohartu zen: hura, jakina, amarekiko adostasuna agertzeko modu bat izan zitekeen, baina aitak beti hitz egiten zuen memento erabakigarrietan, gainerakoen aurrean beti erakutsi
|
behar izango
balu bezala bera zela etxeko jauna, etxekoandrearen gainetik zegoena eta azken hitzaren jabea; aitak, baina, pilotuak-eta miresten zituenak, azken hitza isildu zuen: zergatik?; zalantzaren bat zuelako ote zen, edo aita ere Domingoren iritzia aintzakotzat hartzen hasia zelako?; azterketa hartan guztian Domingok ez baitzuen bere jarrera-aldaketa ahazten, aitarena ere eragin zuena, azken bolada hartan; eta hala ere –hala eta guztiz ere–, egoerarik okerrenean jarri zen halako batean, gertatu ere gerta baitzitekeen etxeko bide guztiek kale itsu batera jotzea:
|
|
|
–Frontera joan
|
behar izango
ez banu, iritsiko ginateke tratu batera, baina...
|
|
|
" Burgeskume txiki handi bat besterik ez haiz!"; arrazoi haiekin batera, baina –biktimari tiro egin edo ez egin, hartan zetzan auzia–, Domingok bazuen beste arrazoi bat, menturaz, itzaletik bultzaka ari zitzaiona, norabide jakin batean: ...zan ez zedin-edo, bi tiratzaile izendatu zituen preso bakoitzeko; egiteko hartan, gainera, nola Domingok Gonzalo –tiratzaile ezin hobea zena– baitzuen kide –esan nahi baita Gonzalok ere destatua zuela une hartan bere fusila otoitzean ari zèn gizonaren aurka, bihotz-inguruari ongi destatua ere, eskuetan dardara txikienik ere ez–, hala, Domingok ez zuen argibideak ematen ibili
|
behar izango
bere tiroan huts eginda ere, berak huts egin arren nekez egingo baitzuen Gonzalok... hargatik guztiagatik jokatu zuen Domingok –sei-zazpi segundoko barne-borrokaren ondotik, antza– jokatu zuen bezala, pelotoi-buruak su egiteko agindua eman ahala Domingok –begi bat itxita, bestea zabalik– goranzko biraketa bat eragin baitzion pistolari, hogeita hamar bat gradukoa, biktima tir... " Kendu ditiagu sasi batzuk, eta justizia eta askatasunaren loreak oparoago haziko dituk orain... ezta, Domingo?", Domingok ez baitzion, joanekoan bezala, mihiari eutsi; aitzitik, honela erantzun zion:
|
|
|
–Ongi da –esan zion izebari; eta gero, zer aurpegi jarri ez zekiela, etxeko giltzaren bila munduaren buelta egin ondoren etxeko sarrailan aurkitzen duenaren antzera, gehitu zuen–: Orduan zer iruditzen zaizu, ez dudala plazan predikatu
|
behar izango
–
|
|
|
–Zirkuarekin balihoa ez zenuke etxetik bota
|
behar izango
, Nazario... –erantzun zion Reginak, beste irri bat ezpainetan, aurrekoa baino argiagoa eta zabalagoa.
|
|
2011
|
|
|
Ilunabarra zen, ez zebilen jende askorik kalean, baina ni guztiz deseroso sentitu nintzen, ez inork ezagutuko ninduelako, auzo horretan ez bainuen lagunik ezta ezagunik ere, baina bai ikuskizun merke bat ematen ari ginelako eta nik ezer gorrotatzen badut horixe delako, hizpidea jarri edo zeresana ematea. Saltokitik atera eta autora bidean begiz jo nuenean ohartu
|
behar izango
nuen minigonaren azpitik hanka zuztar gizenegiak erakusten zituela, ezpainetako gorria esajeratuegia zuela edo ilaje kardatuak urratuak eragin zitzakeela ingurukoen aurpegietan. Hori guztia ikusi nuen, baina emakumeei buruz idatzi behar duen idazle batek hori eta gehiago eramaten jakin behar duela erabaki nuen.
|
|
|
Jarri bandera eta kendu bandera? Ez dut sekula ulertu zertan ibili zituzten neska gajo haiek lan horietan, gero maindireak garbitu eta bazkariak egiten pasatu
|
behar izango
baitzuten bizitza osoa.
|
|
|
Gero, meza ostean, Burgosko autoritateen ordezkariak kontenplatu
|
behar izango
ditu herri xeheak. Atarian egongo dira herriko agintariak eta beraien laguntzaileak, baserritarren eta beharginen begirunezko soa jasotzeko pronto.
|
|
2012
|
|
|
–Martin, nire eskuetatik jara (libre) egon gura badok, gauza bi egin
|
behar izango
dozak oraintxe: lehenengoa, burdinazko tresna barri bat asmau; bigarrena, hamabi misterio handiak zeintzuk diran esan.
|
|
|
zoritxarrekoa izango nintzela, eta ez nuela alboan laguntzeko inor izango ohartaraziz esan zizkidanak, eta iruditu zitzaidan era ezin okerragoan eta goitik behera bete zela hark esandakoa, eta, Jainkoaren haserreak mendean hartu ninduenez gero, ez nuela inolako itxaropenik handik onik ateratzeko. Baina, ene!, hori ez zen jasan
|
behar izango
nituen hondamenen adibide txiki bat besterik, kontakizun honetan zehar ikusiko den bezala.
|
|
|
Gure aitak, ordurako oso zahartua egonda ere, ikasketa multzo egokia emana zidan, etxeko heziketatik hasi eta doako eskolako ikasketak amaitzeraino, eta zuzenbide ikasketak egiteko bidean jarri ninduen. Baina nik itsasoratzeko irrika bizia nuen, eta grina horrek aitaren nahiaren, hobeto esan, aginduen kontra eta amaren eta lagunen erregu eta adierazpen guztien kontra horren gogor jokarazi zidanez gero, bazirudien barrutik zetorkidan joera horrek ezkutuan zuela jasan
|
behar izango
nuen zoritxarreko bizimodura eramango ninduen ezinbesteko halabeharra.
|
|
|
Ezkondu aurrez, maitemindurik zegoela uste izan zuen; baina maitasun horretatik eratorri
|
behar izango
zukeen zoriona etorri ez zenez, nonbait herraturik egon behar zuen inolaz ere, pentsatzen zuen bere artean. Eta Emmak jakin egin nahi zuen, zehatz-mehatz zer ulertzen ote zen bizitzan, liburuetan hain ederrak iruditu zitzaizkion zoriona, irritsa eta lilura hitzez.
|
|
|
Parte bat Rouendik ekarrarazi zen, eta berak alkandorak eta oherako txanoak josi zituen, laga zizkioten moda-marrazki batzuei jarraiki. Charlesek etxaldera egiten zituen bisitetan, ezteien prestakuntzaz aritzen ziren solasean, afaria zein aretotan emango ote zuten, zenbateko plater pila
|
behar izango
zen, eta jaki-bitartekoak zeintzuk izango ote ziren.
|
|
|
Notarioek hain dute aipu txarra! Agian aholku eskatu
|
behar izango
genuke... Guk ezagutzen dugun bakarra...
|
|
|
Biharamunean, egunsentian, Emma Lheureuxen etxera joan zen, mila libera gaindituko ez zituen beste kontu-paper bat egin ziezaion eskatzera; zeren, lau milakoa erakustekotan, bi heren ordainduak zituela esan
|
behar izango
baitzukeen, eta beraz etxearen salmenta aitortu, merkatariak egokiro eramandako negoziaketa, eta eskierki beranduago arte jakin ez zena.
|
|
|
–Izan ere, zioen berriro Rodolphek?, behetik ikus bainazakete; eta gero hamabost egun
|
behar izango
nituzke desenkusatzen, eta, nire aipu txarrarekin...
|
|
|
A, bai, hitz egin ezak, harro-harro! Jarrera ederra, gero farmazia-lanean aritzeko; zeren kinka larrian deiturik kausitu haiteke, auzitegi aurrean, magistratuen kontzientzia argitzeko; eta odola hotz mantendu
|
behar izango
duk, arrazoitu, gizon gisa azaldu, edota ergel bat bezala geratu!
|
|
|
–Baita ere
|
behar izango
dut, berriro Emmak?, kutxa bat..., ez astunegia..., erosoa.
|
|
|
Betazalak freskatzen zizkion haize hezea arnastu zuen. Dantzako musikak burrunba egiten zuen artean bere belarrietan, eta bere ahaleginak egiten zituen esna mantentzeko, laster abandonatu
|
behar izango
zuen luxuzko bizitza honen lilura luzatzearren.
|
|
|
–Zer ote du ba, gure Tellier zaharrak?... Eztul egitean etxe osoa astintzen du, eta beldur naiz ez ote duen, oso laster, franelazko atorra ez baizik pinuzko maripulisa
|
behar izango
! Gazte denboran hainbeste ergelkeria egina da izan ere!
|
|
|
–A! , zioen Emmak?, ez dira lur honetako erremedioak nik
|
behar izango
nituzkeenak.
|
|
|
Horra hor Hiriburuko jaun horien ideiak! Estrabismoa, kloroformoa eta litotrizia bezalaxe, gobernuak debekatu
|
behar izango
lukeen munstrokeria pila! Baina azkarrarena egin nahi ordea, eta erremedioz galkatzen zaituzte, ondorioez arduratu gabe.
|
|
|
Eta nork jakin bere ofiziokideek bere aurka ez ote zuten idatziko? Polemika sortuko zatekeen, egunkarietan erantzun
|
behar izango
zukeen. Hippolytek berak ere auzitara eraman zezakeen.
|
|
|
«Nik ez zaitut ahaztuko, hori sinetsita izan, eta zureganako betiere atxikimendu sakona izango dut; baina, egun batez noizbait, lehentxeago edo geroxeago, sugar hau (horixe da giza gauzen zoria) urritu egingo litzateke, zalantzarik gabe! Asperra etorriko litzaiguke, eta nork daki ez ote nukeen jasan
|
behar izango
zure alhaduretan presente izatearen eta neuk ere hartan parte hartzearen oinaze izugarria, zeren eta neuk eraginak bailirateke. Jazo bide zaizkizun saminaldiez pentsatze hutsak torturatu egiten nau, Emma!
|
|
|
Edonora joan bagina ere, jazarri egingo gintuzkeen. Nozitu
|
behar izango
zenituzkeen mihiluze-galderak, faltseria, erdeinua, laidoa agian. Laidoa zuri!
|
|
|
Neskamea azaldu zen; Emmak ulertu zuen eta galdetu zuen «zenbat diru
|
behar izango
zen jazarpen guztiak gerarazteko».
|
|
2013
|
|
|
Han amaituko ziren gure ikasketak eta proiektu asko. Gauza asko utzi
|
behar izango
genituen bazterrera, baina beste batzuekin ilusionatuko ginen, ziur. Beharbada zoriontsu izango ginen gure umetxoa besoetan, hura hazten.
|
|
|
Baldin eta, nik uste bezala, esku oso-osoa ematen badidazu auzi honetan guztian zeure izenean jokatzeko, istantean emango dizkiot aginduak Haggerstoni itun egokia presta dezan. Ez duzu inondik inora etorri
|
behar izango
hirira ostera ere; horrenbestez, lasai egon Longbournen, eta sendo izan nire arduran eta kontuan. Bidali zure erantzuna lehenbailehen, eta saia zaitez argi eta garbi adierazten.
|
|
|
Eskutitz honen edukiek durduza batean jarri zuten Elizabethen gogoa, eta gaitza zen erabakitzea zein zen beragan nagusi, poza ala mina. Darcy jaunak ahizparen ezkontza bideratzeko zer egin ote zuen ez jakiteak susmo lauso eta dudatiak sortuak zizkion ordura arte; eta susmo horiei arnasa ematearen beldurrez ibilia zen, hura ontasun froga handiegia baitzen egia izateko; baina, aldi berean, barrunda horietan zuzen ibiltzearen ikaraz ere egona zen, orduan obligazioaren mina pairatu
|
behar izango
baitzuen. Bada, azkenean, uste horiek goitik eta behera ziren egia, eta gehiago ere bai!
|
|
|
Lydiarekin izan zenuen bihotz zabalagatik eskerrak emateko erabaki horrek itzelezko eragina izan zuen, bai horixe. Handiegia, nik uste; zeren, nora doa moraltasuna, baldin eta gure goxotasuna agindu baten haustetik sortzen bada, nik gai hori aipatu
|
behar izango
ez nukeenez gero. Hau ez da bide ona.
|
|
|
–Segurutik denbora
|
behar izango
dut, barrenak baino gehiago, Elizabeth. Baina egin egin behar da, eta orri bat ematen badidazu, segituan egingo da.
|
|
|
–Oker egin zuen bere arrakastaz hain ziur egotean, esan zuen?; eta, duda barik, ez zukeen halakorik adierazi
|
behar izango
; baina kontu egizu horrek zenbateraino handitu behar duen bere uste ustelaren atsekabea.
|
|
2014
|
|
|
David Foster Wallacek zioen bezala: , da kasik fikziozko idazleak
|
behar izango
bagenitu bezala gauzen estrainiotasun saihestezina estrainio bihurtzeko, gauzak des-etxekotzeko alegia?.
|
|
|
Horregatik esertzen dira bankuan. Heriotzaraino ibili egin
|
behar izango
dute.
|
|
|
a) Hein batean Alemaniaren esku dago Frantziak zer egingo (egin
|
behar izango
) duen, dio Renanek; Alemaniaren esku dago bide batez, garaipenaren ondoren, zibilizazioaren geroa803 Alemaniak haatik ez du interesik batere Frantziaren erreforman: nahiago du Frantzia errepublikanoa, hots, herbal mirrina (Renanentzat errepublikano edo demokratikoa berdin ahula da beti) 804.
|
|
|
–Norbaitek Gisasola drogatu, bere kotxean etxera eraman, eta igerileku ertzetik uretara bultzatu zuela esango nuke, Chamberlain. Nire patrikako dirua jokatu
|
behar izango
banu, hori izango litzateke nire apustua! Informatikoak segurtasun-kameraren grabazioak aztertzen hasiko dira berriro, ea ezer berririk antzematen duten.
|
|
2015
|
|
|
kronologia guztien arabera, homo floresiensis bizi izan zen milaka urte luzeko aldi haren azkenean egungo homo sapiensekin batera bizi behar izan zuen ezinbestean; hortik sortuak omen ziren Flores uharteko egungo biztanleen artean oraindik ere bizirik dauden elezaharrak, giza ipotxei buruzkoak, hizkuntza pobre batean mintzo ziren bazterreko gizaki haiei buruzkoak. Seguru asko gizaki modernoen laidoa eta erdeinua jasan
|
behar izango
zituztela pentsatu duzu. Eta goizean baino floresiensisago sentitu zara alokairuan duzun pisu txikian babestu zarenean, hankak sofaren gainean jarrita erdi kuzkurtuta eseri zarenean.
|
|
|
Handik egun batzuetara berriro elkartuko ginen, beste leku batean, beste hiri batean. Nahiko lausoa izan zen hitzordua, aurrerantzean kontu handiz ibili
|
behar izango
baikenuen.
|
|
|
Sylvie: Beharbada ez duzu hartu
|
behar izango
. Ez dago zertan nahia eta beharra nahasten ibili.
|
|
|
Maiz pentsatzen dut bizitzak kartzelaren antz erabatekoa daukala. Akaso, hemen kanpoan denbora gehiago
|
behar izango
dugu preso gaudela ohartzeko, baina egun denak egun bera, aste denak aste bera eta hil denak hil bera direla konturatu orduko, ez dakit zer alde dagoen murailaz inguratuta egotearen eta etengabe errepikatzen den segundo berean lotuta bizitzearen artean.
|
|
|
Txiro moldaerraz batek pentsatu zuen izugarri aberatsa balitz, txiroen artean banatuko lukeela bere dirutza guztia. Hala, berriro txiro izatera itzuliko zen, eta ez zuen aberatsei eskupeko bat eskatzen zien leku dotore hartatik ezertarako mugitu
|
behar izango
.
|
|
|
Batzuetan pentsatzen dut helduko dela unea aukeratu
|
behar izango
dudana maite ditudan pertsonetatik nor hil beharko den, nor bizi. Esan nahi dut:
|
|
|
ETAren bukaerarako prozesua Aralarrek proposatutako bidetik zihoan, baina Aralar gabe. 2011ko maiatzeko hauteskundeetan Bilduren tsunamiak Aralar lekurik gabe utzi zuenean, aspaldi Egunkaria-rako elkarrizketa batean ironia puntu batekin esan zidanarekin kontsolatu
|
behar izango
zuen berriro Zabaletak: alegia, poz ematen ziola beren ideiekin beste batzuek irabazten zutenean.
|
|
|
Hura Pedro joan ondoren heldu izanak lasaitu du Martin, ez diolako azalpenik eman
|
behar izango
adiskideari. Ohi bezala, hitz gutxi egin diote elkarri maitaleek, euskaraz eta islandieraz, nahasian, euskaldunek Islandian erabiltzen duten hizkera berezian.
|
|
|
ez nuke bihar lanean fitxatu
|
behar izango
,
|
|
|
gau eta egun madarikatzen ibili
|
behar izango
,
|
|
|
ez nituzke zamatu
|
behar izango
|
|
|
oroitu
|
behar izango
,
|
|
|
bihar ez nuke hil
|
behar izango
,
|
|
|
Baina azkenean iritsi da diagnosi zehatza eta horrek dio linfoma folikularra duzula. Horrek esan nahi du, printzipioz, tratamendu bigunagoa
|
behar izango
duzula. Beraz, zorioneko zaude?.
|
|
|
–Hainbat gaixotasun daude hortik zehar, oso zabalduta, adibidez diabetesa edo tentsio altua, osatu ezin direnak. Hala ere, eritasun horiek dituzten gaixoek oso bizimodu ona izan dezakete, luzaro gainera, nahiz eta kontrol batzuk egin
|
behar izango
dituzten?. Horra ezin hobeto adierazita zelako ikuspegia behar dudan aurrera egiteko.
|
|
|
Gainerako botikak. Medikuak kendu egin zizkidan beste lau botikak, egunero hartzen nituenak, hemendik aurrera
|
behar izango
ez ditudalako.
|
|
|
Emakume bizia zen, oinarri politiko sendokoa, eta aire berezi bat zerion: espirituala, konpromisoa hartzeko idealizazio puntu bat
|
behar izango
balu bezala. Operazioa egin baino egun batzuk lehenago, ileordeak eta kamuflatzeko betaurrekoak erostera joan ginen elkarrekin, eta eguneroko zanpaketa eta gizarteari zerion kaka-usaina izan genituen hizpide.
|
|
|
Une batez dudan egon zen bulegoan sartu edo ez sartu; azkenean jiratu, Gebara irribarretsua paparretik heldu, zorura bota eta ukabilka hasi zitzaion. Salmentetako Ortiz lodiagatik eta Uriguen jerenteagatik izan ez balitz, Gebararen aurpegiak konponketa kirurgikoak
|
behar izango
zituen.
|
|
|
–Ederra egin duzue! Kalte guztiak ordaindu
|
behar izango
dituzue, zorra osoro kitatu arte. Nola hartuko dute zure gurasoek saltsa hau?
|
|
|
Dena dela, garai hartako Goiz-Argiren ezaugarriren bat azpimarratu
|
behar izango
bagenu, honako hau aipatuko genuke: aldizkari honek euskara batuaren kontra eta erribideko euskararen alde ageri zuen jarrera militantea.
|
|
2016
|
|
|
Zaintzailea bera ere paseatzailea izaki, batzuetan pentsatzen du gaueko paseatzaile hori beharbada poztu egingo dela bera bezalako batekin topo egiten duenean, eta aitzakia handirik ez duela
|
behar izango
bere moduko batekin solasean hasteko, baina, gehienetan, besteengandik ihesi doan gaueko piztia izan litekeela iruditzen zaio, eta agian horrexegatik ateratzen dela gauez ibiltzera, beste inorekin hitz egitera geratu beharrik ez izateko. Zergatik pasatzen zen hainbestetan, orduan, lantegiaren aurretik?
|
|
|
–Ez dizut ba azaldu
|
behar izango
, berriro ere, aspermena gizarte honen asmakuntza dela?
|
|
|
ETXETIK alde egitea, ezeroso sentitzen nintzen bakoitzean etxean topatu
|
behar izango
nukeen bakea topatzeko etxetik alde egitea, txorakeria handia zen, ergelkeria, eta etxean eroso egoten saiatzen hasi nintzen. Hiru egun eman genituen ohetik dutxara, dutxatik besaulkira, besaulkitik sukaldera, berriro besaulkira, balkoira, sukaldera, ohera.
|
|
|
Gero agian. Gero, agian, gainera, dena den, gutuna erantzun
|
behar izango
nuke.
|
|
|
Ez zitzaion iruditzen baiezkoa esateko denbora asko beharko zuenik. Ez, ez zuen
|
behar izango
beste batzuetan hartzen zuen denbora luzea edozer gauza erabakitzeko. Kasu honetan huts egiteko beldurrak ez zuen paralizatuko.
|
|
|
–Pentsatu egin behar dut?, esan zion Josebak begietara so, baina ez zen egia, ez zuen asko pentsatu
|
behar izango
.
|
|
|
Gero Iratiri buruz mintzatu zen zuzenean. . Agian zurekin oheratu nahi zuen gau bakar batean eta, bere denbora alferrik galtzen ari zela konturatu ostean, ez zuela gehiago galdu nahi erabaki zuen, beste batzuekin oheratzeko ez baitu horrenbeste esfortzu egin
|
behar izango
, ziur; baina, gauzak joan diren bezala, nire ustez neska horrek ongi irabazita dauka hilabete askotan zuri ez deitzeko eskubidea, ez dakit nola esan?.
|
|
|
_ Komeni da gurasoek benetako plana jakitea; zerbait gertatu eta haien laguntza
|
behar izango
bazenu,
|
|
|
– Komeni da gurasoek benetako plana jakitea; zerbait gertatu eta haien laguntza
|
behar izango
|
|
|
5 Hautatutako kanta zeuek taularatu
|
behar izango
bazenute, nola egingo zenukete. Irudikatu zeuen
|
|
|
c) Lehen 10 metroak jaisteko
|
behar izango
duen denbora
|
|
2017
|
|
|
Bazekien hura izango zela konturik zailena. Inaxik laguntza
|
behar izango
zuela onartzea. Baina baietz esan zion.
|
|
|
Plastikozko izenaz gogoratu nintzen; gurasoek, kiroldegiko bazkide egin nindutenean, paperetan eta plastikozko txartelean azaltzen den Inge erabili
|
behar izango
zuten.
|
|
|
Ez zion orain Josebari inongo azalpenik eman
|
behar izango
. Nahi zuena egiteko bidea libre zeukan.
|
|
|
–Lau? Binaka sartu
|
behar izango
duzue, eta bost minutuz baino ezin zaitezkete egon. Hala ere, duela hamabi ordu bezala dagoela esan behar dizuet.
|