|
2017
|
|
|
Apur bat urduri nago, arraro egiten zait hainbesteko protagonismoa hartzea. Aurpegi ezagun
|
batzu
ikusten ditut, betiko bezero batzu... , andrea.
|
|
|
Apur bat urduri nago, arraro egiten zait hainbesteko protagonismoa hartzea. Aurpegi ezagun batzu ikusten ditut, betiko bezero
|
batzu
... , andrea.
|
|
|
Bizian bezala Estatu Kontseiluan, tenor zaharrak ez ziren desagertu, leheneko boz ozenek antzezle
|
batzu
bezala ez zuten antzokia utzi: komunista adimentsuak, mota guzietako errabiatuak, Gaulismatik atera ziren prefeta diktatoreak, Bir Hakeimeko ohiak, Brejneven adiskideak, Marchais Messmeren aitzinean.
|
|
|
komunista adimentsuak, mota guzietako errabiatuak, Gaulismatik atera ziren prefeta diktatoreak, Bir Hakeimeko ohiak, Brejneven adiskideak, Marchais Messmeren aitzinean. Baina ministro
|
batzu
doi doia ziren ni baino zaharrago, Atlantikatik haize handi bat heldu zen, paper beltzaranez troxatuzko hornidurak zekarzten, kokaina, miseriari axolagabetasuna, laster joaiteko gogoa, eta diru ainitz irabazteko xedea, alegia. Frantziako zaldimaldikoa itzulikatzen zen berrogeitahamar urte haietan, zurezko zaldi akitu batzuekin, buruak zituztelarik ihardukitzaile, kolaboratzaile, gendarma edo troskista:
|
|
|
Zentzu handia behar zen. Batzuk ez dute egia erraiten eta nahiago dute alegi
|
batzu
kontatu, lagun batek erran bezala, segurtamena lortzeko. Beste batzuk itxura txarra erakusten zuten boz ozen batekin mintzatuz ustez eta hunkigarria izanez, kontaketa xumeago eta zuzenago batek epaileak hunkiko zituela.
|
|
|
Memoria hauen irakurtzea zen beti latza. Asmatzen nituen bizi
|
batzu
nahizeta ezin ulertuak ziren nirezat, beldur batekin edo sobera edo ez aski asmatzen nuenez eta min egiten zitzaidan sartu behar zirela zuzenbideko sailkapenetan. Nere lanbidea zen eta lan hori maite nuen.
|
|
|
Ostatu zahar bat zen gerla aitzineko kafe makinak eta hor bezeroak eta zerbitzalariak elgar iduri zuten. Duela hilabete
|
batzu
hortik iragan nintzen ikusi dut desargertu zela, eta haren ordez gaur xinako janari saltoki bat dago.
|
|
|
Barneko isiltasun sakona, lasaitasuna, errautsaren, argizagi edo ezko hotzaren eta intsentsuaren usainak gustatu zaizkit. Iduri dute itxas untzi
|
batzu
itzuliak, haien zurezko galeriekin goiti joaiten direnak pareta xurien artean. Iduritu zitzaidan pausatu nintzela goxoki, arrenkurarik gabe.
|
|
|
Dena jokoan den une batzuk dira. Galdera
|
batzu
egin dizkiogu. Georges Dreyfusek erran zion xehetasunak emateko zerk beldurtzen zuen.
|
|
|
Presidentak esaldi bat aldatu zuen eta gero denek izenpetu genuen. HCR (Haut Comité aux Réfugiés) Goi mailako iheslarien batzordeko anderearen azpiko ezpaina dardaraz zegoen izenpetu zuenean eta bakoitza gure aldetik joan ginen beste kasu
|
batzu
epaitu ondoren. Oroitzen naiz egun hartan iheslari estatutua eman geniola Zaireko bati eta berantago jakin genuen hiru aldiz aurkeztu zela hiru izen desberdinekin batzordean.
|
|
|
Hamar urteren buruan, bidai profesional bat egin nuen Euskal Herrira. Opor egun
|
batzu
hartu nituen, joan nintzen Loiola eta Zestoako haraneraino. Mendi apaletako paisaia da, haran artetik ur ilunak ixurtzen ziren eta bideetan gaindi lantegi utziak ageri ziren, baita ere bainu etxe hutsak.
|
|
2018
|
|
|
Gainera, 3 urrats honetan, ikasitako guztia ez da erraztasun berdinarekin erabiltzen, izan ere, ikasitakoa barneratzea erabilerari oso lotuta baitago. Beharbada autoa gidatzen txukun samar moldatzen gara, honezkero kilometro
|
batzu
batzuk egin ditugulako, baina kotxea aparkatzen baldar hutsak gara. Edo gurpila zulatzen bazaigu, gutxitan gertatu zaigulako, trakets ibiliko gara ordezko gurpila aldatzeko.
|
|
|
Berak
|
batzu
hil dirade; ni are nago bizirik.
|
|
|
Eta zeren orai zuk, jauna, noble eta naturazkoak bezala baituzu estimatzen, goratzen eta ohoratzen heuskara, zuri, neure jaun eta jabia bezala, igorten darauritzut heuskarazko kopla
|
batzu
ene ignorantziaren araura eginak. Zeren, jauna, haiek ikhusirik eta korregiturik plazer duzun bezala, irudi bazautzu inprimi erazi ditzazun eta zure eskutik orok dugun joia ederra, inprimiturik heuskara, orano izan eztena; eta zure hatse honetik dadin aitzinerat augmenta, kontinua eta publika mundu guzietara; eta baskoek bertzek bezala duten bere lengoajian, eskribuz, zerbait doktrina eta plazer hartzeko, solas egiteko, kantatzeko eta denbora igaraiteko materia; eta jinen direnek gero duten kausa oboro haren abantzatzeko, eta obligatu giren guziak Jeinkoari othoiz egitera, dizun mundu honetan prosperoki bizia eta bertzian parabizuia.
|
|
|
Kartier hartan baziren" mairiak" deitzen ziren basa gizon eli
|
batzu
, eder, handi, azkar eta aberatsak. Aste oroz mairiak eta laminak biltzen zütüzün libertitzera Mendikolandala.
|
|
|
batzuk sos bat, bertze batzuk bi sos. Hola, bakoitzak ahal zuena. Eta gurutze ttipi
|
batzu
ere bai. Ganibetaz egiten dira, erramiarekin:
|
|
|
Ganibetaz egiten dira, erramiarekin: ziri
|
batzu
egin, hura arraildu eta ezartzen zituzten han, peñaren kontra, zonbaitzuk (Jose Mari K.).
|
|
|
Aditu izan dut nik jendeer, zonbaitek arrosorio pare bat uzten, bertze batzuk berdin mokanes
|
batzu
, bertze batzuk fulard batzu, bakoitzak zer ideia zin. Bertze batzuk berriz, sosak uzten (Beronika K.).
|
|
|
Aditu izan dut nik jendeer, zonbaitek arrosorio pare bat uzten, bertze batzuk berdin mokanes batzu, bertze batzuk fulard
|
batzu
, bakoitzak zer ideia zin. Bertze batzuk berriz, sosak uzten (Beronika K.).
|
|
|
Erremerziatzera jiten dira, ordion uzten zenitin edo saindu
|
batzu
edo arrosorio batzu... (Beronika K.).
|
|
|
Erremerziatzera jiten dira, ordion uzten zenitin edo saindu batzu edo arrosorio
|
batzu
... (Beronika K.).
|
|
|
Zonbat aldiz ikusten dira zilarrezko gauzak eta, bistan da, han beste jendeek ebasten dituzte. Izaiten dira biziki gauza pollitak, zonbait aldiz, gurutze
|
batzu
biziki ederrak. Eta gero faltatzen ziren handik; aldi batetik bestera, beti baziren gauzak eskas (Marixan U.).
|
|
2020
|
|
|
Luzien Etxezaharretak, ez oso baikor noski: " 2020 urte horietan ikaragarriko izurriteek jo zituzten munduko bazter
|
batzu
". Eta ez osasun arloan bakarrik:
|
|
|
Eta ez osasun arloan bakarrik: " Euskal Herrian gertatu zen talde armatu
|
batzu
sortu zirela(...) Madrile eta Parise erasotuak izan ziren arma kimikoen bidez(...) Gipuzkoa osoaren deportatzea izan zen kapitulu lazgarrienetarik". Ipuin distopikoa hau ere hori desio, behintzat, eta horrexegatik gure orainaz ere hausnartzeko gonbidapena.
|
|
|
Horrela, adibidez, Gotzon Garatek (Jakin, 1979): " Txillardegiren euskarari ohartxo
|
batzu
egitera mugatuko naiz, nahiko akats aurki daiteke Elsa Scheelen eleberrian. Gogoeta ilunetan Txillardegiren euskara bikainki dirdiratzen den bezala, eguneroko euskaran, gauzarik erraxenak esan behar diren unetan, orduantxe hain zuzen ere, irristatzen da eta laprastatzen, esaterako, Elsa sukaldera abiatu zan ur baso bat edatera..."; eta abar.
|
|
|
Gure abertzale ergelak ez besteak, euskera ondatu besterik ez ziguten egin. ...n jakin aberri izkuntzari daukan garrantzirik ematen, eta oraindik ere eztute ikasi... Gazteok barriz euskera daukate gure aberriaren zimendutzat, eta ortan arrazoi guztia daukate euskotar izeneko orien aurka... Jakingo duzu zer nolako artikuluak agertu diran Tierra Vascan euskeraren aurka eta erderaren alde... Alderdi ortakoak eta bestelakoak erdera goraipatzen ari diranak alegia, espainiar ustel
|
batzu
besterik eztira, eta ez euskaldun, gainera gure arerioak bainon are arerioagoak eta kaltegarriagoak (II). (P.
|
|
|
Kostaldean, eguzki kiskalgarri haren azpian, ez zegoen inor; ez zegoen bizitzaren arrastorik. Baina hondarrean hankamarka
|
batzu
zeuden eta inguru guztietatik ahots ikusezinak nabari ziren, baita su txikiak pizten eta itzaltzen ere. Munduko kizkuntza guziak entzuten ziren han:
|
|
|
Horrela, adibidez, Gotzon Garatek (Jakin 1979): " Txillardegiren euskarari ohartxo
|
batzu
egitera mugatuko naiz, nahiko akats aurki daiteke Elsa Scheelen elaberrian. Gogoeta ilunetan Txillardegiren euskara bikainki dirdiratzen den bezala, eguneroko euskaran, gauzarik erraxenak esan behar diren unetan, orduantxe hain zuzen ere, irristatzen da eta laprastatzen, esaterako, Elsa sukaldera abiatu zan ur baso bat edatera..." eta abar.
|
|
|
Ez daukat ia astirik. Foileto
|
batzu
ari gara banatzen. Barran uztea eskertuko nizuke, bezeroek irakurri ahal izateko, badakizu.
|
|
|
Nik aldean eramaten dut, ez galtzeko. Liburu
|
batzu
ere daramatzat, berak erregalatutakoak, Pablok. (Ez dago zereginik).
|
|
|
Cosme badoa. Beatrizek bandeja batean kopa
|
batzu
ipintzen ditu. Rosa sartzen da, oso dotore jantzita.
|
|
|
Atsegin handia izan da. Gauza
|
batzu
lortu dizkizuet. Uste dut ondo etorriko zaizkizuela.
|
|
|
PABLO: Beste liburu
|
batzu
idatzi ditut," Oda Elementala" z aparte, moteLabbe: MARIO: Liburu gehiago duzu?
|
|
|
PABLO: Bada, bai, eta
|
batzu
hori baino hobeak. Ez da bidezkoa metafora eta konparazioen zaparrada hau jasan beharra.
|
|
|
MARIO: Poema
|
batzu
egindakoan, zihur aski bai.
|
|
|
Urte
|
batzu
geroago. Itxaron gela bat.
|
|
|
Aurrena bulegoan ikusi dut. Bere amaren gutun
|
batzu
uztera sartu da. Ordurako maiteminduta nengoela uste dut, baina ez diot ezer esan.
|
|
2021
|
|
|
badauzka, hertsisko izana gatik, landa eta pentze
|
batzu
gizenak. Etxe guti bizkitartean.
|
|
|
badituela lur
|
batzu
hautak, eskuaire bezenbat amodiorekin erabiliak oro. Gora hemengo laborariak!
|
|
|
zaizkit ene lagunak. Larre muthur
|
batzu
othartzen ohi diren bezala, urthetik urthera bizitegi berriz ari
|
|
|
Hazparne aldeko dazkigun
|
batzu
baino.
|
|
|
Anartean, aditurik dakitana erranen dauzuet: gerlari
|
batzu
zirela hiruak Nabarreko erregeren
|
|
|
andanaño bat badago ja itzal azpietan,
|
batzu
irakurtzen, bertzeak esku-lan zerbaitetan erhiak borroka.
|
|
|
holako, zorigaitzez, bazterretan. Lapurdin berean etxetiarsa gazte
|
batzu
hasiak ditiagu haurrari ohakoan
|
|
|
lerroak larre murritz idor
|
batzu
ziren luzetasun gehienean, artetan arkaitz zurpail batzuekin; hemen,
|
|
|
zirtzikatu batek bezala hil baten hezurrak; halaber, nahiz bakanago oraino, arbola txar
|
batzu
beren
|
|
|
multzoño
|
batzu
ikusten ere daizkogu tokika, ez hanbatekoak haatik. Aroa eder denean, iguzkiak
|
|
|
Begizta ahal urrun, Jainkoak daki noraino, agertzen zaizkigu mendi kasko zorrotz
|
batzu
, zuri
|
|
|
mendixka
|
batzu
baizik ez, deus.
|
|
|
sarraski, dena zurruta agor, dena hegi diren harrizko mendoitz hits
|
batzu
. Dituzten ziloetan sartuz geroz,
|
|
|
agertzen dauzkigu etxe txar apal
|
batzu
, teilatu xaharra baizik ez dutenak biziaren kolorekorik.
|
|
|
daudela huna eskuinetarik, banaka, etxe pollit
|
batzu
, hiritarren etxeak segur;
|
|
|
ibaiaren bertze aldetik, luzera, zelai puxka bat: ezkerrago, bizkar biribil konkor
|
batzu
, artetan artho
|
|
|
bat, buru has, ile beltz azkar
|
batzu
kopetatik goiti zut aikatzen zaizkona.
|
|
|
luze bedera egiten dutela bide galtzaratuaren bi sahetsetarik. Emazte bakar
|
batzu
gune batean, urgulu
|
|
|
bozkariozko oihu
|
batzu
gaitzak aditzen ditut ene gibelean, lau aho bederen baitira zintzurreraino
|
|
|
garaitikoak adailuz dela du iduri, bainan zoin tinki ez josiak oraino elgarri adailuak, hoinbertze menderen buruan! Arku
|
batzu
derakuste, arkuen zango batetik bertzerako artean pareta askatzen delarik apur
|
|
|
ziren han hemenka itzalgune
|
batzu
, guti edo aski beltzak: erresuma hartako herriak edo hiriak, behar
|
|
|
egin
|
batzu
aldean badituzte beharrik ordaintzat, andeatu direneko. Horrela, lana bethi aitzina badoa,
|
|
|
|
batzu
baizik.
|
|
|
eskuinetarik, lerdoin
|
batzu
dena jauregiz estaliak: hotarik ederrena lehen mailean, gorrats, luze, itzalpe
|
|
|
So banagote: poneta buruan, ontsasko emanak, Lapurdiko botiges
|
batzu
izan behar dira, edo amerikano
|
|
|
daizkola, Donostiatik hurbiltzean, hats bahidura
|
batzu
gogoetagarriak. Galtzen dut han berean ene
|
|
|
urak egiten diona, hari ere, apur bat mirail; untzixka
|
batzu
bere ondoan ohatzen ohi dituena harek ere
|
|
|
begiekilako mamu beltz larri
|
batzu
, beren larru leuna dirdir. Eta zer lerroa!
|
|
|
Eztitzen zaiku azkenean zirimola. Buztan, huna oraino oto
|
batzu
, bainan geroago argalagotuz
|
|
|
agian ez! Behobiako mugan gira bada,
|
batzu
Espainiarat buruz, bertzeak Frantziarat.
|
|
|
Parisen eskukaldi on
|
batzu
egin ondoan Inaziok emeki emeki bere ganat bildua zuena. Ez dut bada
|
|
|
haztatzeko eskutik eskura batek bertzeari irriz emaiten dituztela aldare gibeleko gandeler zango
|
batzu
.
|
|
|
Begien aitzinean ditut Inaziok berak izkiriatu lerro
|
batzu
. Irakur zitazken ene ondar ikustaldian,
|
|
|
eginez. Eretzearekin gu, begi larri beltz
|
batzu
eztiki zeiharkatzen dituzte bizkitartean gu hunat,
|
|
|
bazterretarat behatzen dute. Beata
|
batzu
–Ez eta:
|
|
|
|
batzu
hautak izanen direla hiruak: emazte batzu berekin ukanen dituztenak osasuna, fedea, esku
|
|
|
batzu hautak izanen direla hiruak: emazte
|
batzu
berekin ukanen dituztenak osasuna, fedea, esku
|
|
|
mehar bat, eta gibeleko paretan itzatuak estaiera
|
batzu
, San Inazioz orhoitzarentzat salgei zurruburru
|
|
|
batzuez mukurru betheak. Badute hok erosle, Senar emazte
|
batzu
ari dira, harrapaka, gauzetan truk
|
|
|
hainbertze ausartziaz. Eskuin eta ezker, irriz hasi dira bertze
|
batzu
: frantximantaren atheraldiaz othe,
|
|
|
beltz adaska lodi
|
batzu
buru gibelean antze handirekin kurubilkatuak.
|
|
|
bere izena. Han hemenka, laborari etxe bakar
|
batzu
, baratze on batzuekin aldean. Pentze zolak berde
|
|
|
berriki gorriz thindatuak, lorez apaindurikako askaño
|
batzu
erran baitzinezake behereko hegitik badatxizkitela dilingo.
|
|
|
Gizonak zoriona ez aurkitzekotz hemen, nun aurki? Eskuarazko liburu eder
|
batzu
egin zituen bada, eta
|
|
|
Ohartzen gira badituztela, artetan, moda zaharreko egoitza azkar
|
batzu
, paretak zuri, harri
|
|
|
karrika labur
|
batzu
. Behin, bietan, hiruetan, xixtez ikusten dugu itsasoa, aditzen ere ba hunen burrunba
|
|
|
bere kolore likits guziak, eta batzutan nahasten. Badira andre
|
batzu
begi niniko argia hola holakoa
|
|
|
|
batzu
alderat sendaturik gelditu ere zirela, diote.
|
|
|
emeki jartzen gitzaizko, oharturik ipar aldeko buruan argi zirrinta
|
batzu
sartzen zaizkola gain behera,
|
|
|
urraduraren gatik, beiratzen du eta zaintzen. Hirixka biak, seaska batean haurño
|
batzu
bezala elgarri
|
|
|
arroilarat eroriko bagira ere. Bare karakoil
|
batzu
bilakatu dira gure karrosañoak; ilhunbe egiteko, hurriki
|
|
|
Den gutieneko eraberik gabe, elhe emaiten zuten elgarri orduan. Bazituzten izen
|
batzu
,
|
|
|
mediku eskualzaleak. Gu haur
|
batzu
izan gira.
|
|
|
Bainan xutitzen zaizkit ene sei adizaleak,
|
batzu
afaldurik, bertzeak aire galdez.
|
|
|
gehiago oraino, beren itzalaz. Karrikan sartzean, elektrikargi gorrats ehul
|
batzu
, direnak ere arras bakan.
|
|
|
ba; liburu polit
|
batzu
dira, eskuara errex eta garbiz.
|
|
|
Bretainiako xoko batzuez orhoitarazten gitu. Bizkitartean, niri hurbil, bertze gogoeta
|
batzu
izan
|
|
|
Soailu bakotxean, begiaren gozagarritzat, azkarrago izan zadin ere estalgia, harri lantu
|
batzu
|
|
|
hek, soailuaren ardi erdirat,
|
batzu
zeiharka, bertzeak trebesean xuxen.
|
|
|
Denik ere, bazter harresiak hain lodi egin zaizkoten non harrizko arku arin
|
batzu
ez
|
|
|
gazteño
|
batzu
baizik ez. Ogi leku da hemen ere zelaia; mendixka larrutu batzuek zaintzen dute ipar
|
|
|
egia denez. Ostatu hetan, atheratzen ere zaizkizun ba ardurasko, ohe-zur arteketarik, zimitz
|
batzu
guriki
|
|
|
xumeko haur
|
batzu
dira, xuhurki haziak itxuraz, bainan xailak beren ginartza mehean.
|