|
2000
|
|
|
Nik hori guztia egin dut eta uste dut nahiko ona naizela gauza horietarako. Halako batean
|
batek
esan zidan: «
|
|
|
Bertsolari gazte
|
batek
esaten dizunean bere bertsolari gustukoena zarela, zer etortzen zaizu burura?
|
|
|
Hori ikusirik ez da batere harritzeko indiar ekintzaile
|
batek
esan zuena Munduko Bankuaren aitzinean duela oso gutxi: " Zuek nahi duzuena da betiko gure egoera ekonomikoa, soziala eta kulturala hipotekatzea".
|
|
|
Eskola komunitate bat bezala definitzen da. Denok hiltzen garenean eta mundua desagertzen denean galaxian disolbatuta milaka milioi urte barru, orduan jakinduria
|
batek
esan dezake: euskaldunen musika hau zen.
|
|
|
" Hire kontra erabiliko ditiat egunen batean" egiten dit amenazu. Hori dena ikusita,
|
batek
esan behar du badituela muga batzuk, eta nire muga bat poesiarena da.
|
|
|
Gil Berak esan duen bezala (Ostiela 9, 23 orr.)" edozein literaturan gehiena zaborra da", baina gure literatur mundu nimiñoan ez dugu literatura ona, ez hain ona eta kaskarra desberdintzeko ohiturarik, ez horretarako tresna ikonografikorik (bilduma ezberdinak, adibidez). Lagun
|
batek
esan zidan, behin, euskal literaturak abenturazko eleberrien eta best-sellerren beharrean zegoela, hots," bigarren mailako" literatura baten beharrean. Euskal Herrian, ordea, argitaratzen den oro kontsideratu nahi dugu literatura garaia.
|
|
|
–Pluralismoa? aldarrikatzen dutenen alderdikoa den Bizkaiko emakume
|
batek
esan zuenez, euskara ikastea zaila omen da eta gainera ez omen da hizkuntza erabilgarria(, el euskera, es difícil de aprender y de muy poca utilidad práctica?, bere hitzetan). Ez da konturatzen edo ezin da konturatu, euskaldunok Frantzia eta Espainiaren arteko muga igarotzeaz bat, anaikiro agertzen garela euskarari esker.
|
|
|
horrela galdu zuen besoa; gero, ezin hilez ereegon zen, bere sorgingoa beste norbaiti eman ahal zion arte, hori baita parte txarrekoakdituztenen akats nagusia. Beherago azalduko den istorio ezagun
|
batek
dio pertsona batkolpatua izan zela gauez abere itxuraz zebilelarik, eta nola biharamunean zauriakfrogatu zuen sorgina zela.
|
|
|
Gaurkohonetan Frantzian nola ulertzen duten ikusi besterik ez dugu, gizarte baten benetakohelburu direnik inor gutxik sinesten duela konturatzeko. Ministro
|
batek
esan zueneuskara ezin zutela babestu, Frantziako, egalite, mailan bereizketa izanen zelako...
|
|
|
izeneko paradigman, kognizioa gizabanako barneanematen den zerbait da eta, gainera, sortzetiko, berezkoa eta definitzailea gertatzenda gizabanako bakoitzean eta guztietan. Teoria honetan sartzen diren ereduteorikoen artean,
|
batek
esaten du gizabanakoen kognizioak sortzen dituela ezagutzak, eta ezagutzekin batera baita errealitateak ere; bestalde, kognizioa zenbaitmodulu edo azpikognizio berezirekin osatuta egongo da, adibidez: modulu linguistikoa edo hizkuntzarekikoa, modulu soziala, sen oneko modulua, etab.; gauregunean ondoen ezagutzen dena modulu linguistikoaren estruktura eta funtzionamendua denez, ezagutza linguistikoa eredu analogiko bihurtu da, beste edozeinezagutza mota nolakoa izan eta azter daitekeen ikusteko.
|
|
|
Hala, Ralphek erdi etsita alde eginda, azkenean heldu da hitzaldiaren ordua. Dozenatxo bat gazte geunden Gazte Aretora sartzeko prest, baina barrutik irten den gizon
|
batek
esan digu ekitaldia bertan behera geratu dela, eta ez zela ezer larria, baina aretotik berrogeita hamar bat metrora urruntzeko mesedez.
|
|
|
Noski, ez zen atzo gertatu, eta horrek asko laguntzen du penak uxatzeko momentuan. Gure abesti zahar
|
batek
dioen bezala, arrain asko dago itsasoan. Eta ni, hutsegite handi haren ostean, gogoz saiatu nintzen arrainen bat harrapatzen, baina bai zera!, inork ez du nirekin nahi.
|
|
|
LATINEZKO erran zahar
|
batek
dio: Morbi autumnales, aut longi aut mortales, eta erranak ongi mugatzen du jaun Marceli gertatu zitzaiona, zeren eta tigrea ekarri eta hiruzpalau hilabeterat eritu baitzen —udazken hasi berrian, beraz—, eta haren eritasunak, luzea izaiteaz gain, hobiratu ere egin baitzuen.
|
|
|
Denak beren lekuetan zeuden, eserita, gertaturikoa haien arazoa ez balitz bezala, burukoikeria bete betean. Zigarro bat piztu nuen eta itsu
|
batek
esan zuen: " Zer gertatzen da?, zer gertatzen da?".
|
|
|
Negar batean banatu genituen zenduaren diruak. Gonbidatuetako
|
batek
esan zuen orduan: " Aurrerantzean, gure begiak ipurtargi izango ditu, artizar, itsas faro eternitatearen bidezidor terraltsuetan".
|
|
|
Ez al zen hura dena kartoi harri huts hutsa izango? Garaiari dagokionez ere, bat edo
|
batek
esan dezake zehazgabe bezala nabilela, ez dagoela argi kontagai dudana noiz gertatu zen. Arrazoi puskarik aitortu behar nioke, dudarik ez, galdetzaileari, eta zentzu horretan Inkisizioaren gainean egin nuen aipamena zuzendu behar nuke, oker ulerturen bat bidera dezakeen neurrian; hau da, Inkisizioa aipatu nuen, ez Inkisizioaren garai ilunetan geundelako, ez, une latz hark garai haiek ekarri zizkidalako burura baizik.
|
|
|
Zuen artean edozer gertatzen dela ere, egin kontu apur bat Dabidi. Ene demifrère hori ez da parte txarrekoa Karmelok niri (gero, txori ttiki
|
batek
esan didanez, Rubeni honela mintzatu zaio: " Zaindu ezazu lili hori, horretara ez duzu ni bezalako detektibe kaxkarren beharrizanik izango").
|
|
|
Eta lehenengo eta behin, gure ostarien ustekabe polita aipatu behar dugu, benetako herri euskaldunetan zeudela konturatu baitziren. Idazle katalan
|
batek
esan zidanez, larunbatean goizeko hamarrak inguru Lekeitioko kaleetatik ibilia zen, eta ez ei zuen behin ere erdararik entzun. Eta halako iruzkin bat pozgarria den bezala, adierazgarria da oso Euskal Herriko bisitariek berton gure herriotan jasotzen duten zentzazioaz, sarritan herririk euskaldunenetan ere erdara gehiago entzuten baitute euskara baino.
|
|
|
Ni, bederen, ez naiz sartuko irudi korporatiboen auzi honetan, ez baitakit ezer irudigintzari buruz. Berrikuntzari buruz lagun
|
batek
esan zidan komentario kritikoa aipatuko dut, hala ere: tradizioa sortzeko aukera galdu dugula.
|
|
|
Soilik Mach, alabaina, soilik bere Sentsazioen analisia izan zen sistema fenomenalista berri baten hasiera; sistema bat non munduaren objektuak, eta zientziarenak bereziki, elementu fenomenikoen gain osotuko liratekeen. Objektuak eraikitzeko oinarri hau, Machen ustez, subjektu batek, gizabanako
|
batek
esate baterako, hautematen dituen elementu sentikorrek osatzen dute. Kontuan izan behar dugu elementu hauek neutroak direla, hots, ez fisikoak ezta psikikoak ere; soilik interpretatu behar ditugun datuak dira, eta interpretazio horrek modu ugari izan ditzake, horien artean fisikoa nahiz psikologikoa ere.
|
|
|
Hortaz, ‘ (ez p eta ez q) edo (p edo q) ’ proposizio osoa egiazkoa da edozein kasutan, bere ‘egibalioa’ ez baitago ez bere esanahi faktualaren ezta bera osatzen duten barne proposizioen ‘egibalioaren’ menpe. Esate baterako, baten
|
batek
esaten badigu" Orain eta hemen euria ari du edo elurra dago", errealitateari buruz zer edo zer ari zaigu esaten, proposizio horrek beste aukera batzuk baztertzen baititu: euria aritu eta eguzkia egon, euria ez aritu eta eguzkia egon, etab. Aldiz, tautologia bat proposatuko baligu, orduan ez litzateke beste inolako egoerarik baztertuko.
|
|
|
Hiru hilabetera desagertu zen Herreratik. Geroago jakin genuen, beste kartzeleroren
|
batek
esanda, urdaileko ultzera bat sortu zitzaiola eta alde egin beharra izan zuela lan hura utzita.
|
|
|
Aurrerantzean ere, libre neuzkan larunbat gehienetan ibiltzen nintzen Parisen batera eta bestera. Lanean gurekin jarduten zuen madrildar
|
batek
esan ohi zuen, Madril ederragoa zela Paris baino. Harekin kontrakarrean aritzea alferrikakoa zenez, adarra jo nion.
|
|
2001
|
|
|
Txori
|
batek
esandakoa, beraz, baieztatzen duzu, zure bi alabek zer esan handia dutela ipuin bat erabakitzen duzun garaian?
|
|
|
Dudarik gabe, behi zoro eta dioxinen asuntoek alarma sortu dute kontsumitzailearengan. Izan ere, elikadura motak eragin zuzena du gure osasunarengan, esaera
|
batek
dioen moduan" jaten dugunaren araberakoak izango gara"
|
|
|
Zentzu honetan, gogora datorkit duela urte batzuk lagun
|
batek
esandakoa: " Nik janari kontuetan bakarrik aurreztu dezaket".
|
|
|
Agian ezberdina izango da. Niri lagun
|
batek
esan zidan, niri gustatzen zaizkidan liburu gehienak juduak direla. Kontatzeko modu hotz hori gustatzen zait;" diamante bat".
|
|
|
(...) Hemen egiten den kultura zehaztea erraza da, baina euskal kulturaren ezaugarritzat hartzen diren aberriarekiko maitasun eta borroka hori (horrelakorik sinestea zilegi balitz) nola neurtzen dituzte? Baten
|
batek
esango du(...) Barricada eta La Polla euskal kulturan sar daitezkeela, baina La Oreja de Van Gogh ez(...). Zertan oinarritzen dira haien euskalduntasun maila neurtzeko?
|
|
|
Modurik" txoroenean" hasi zen Roset biografiak idazten: " Lagun
|
batek
esan zidan Frantzian emakume bat biografiak idazten hasi zela eta arrakasta handia lortu zuela. Berekin hitz eginez niri ere horrelako zerbait egiteko gogoa sartu zitzaidan", azaldu digu idazleak.
|
|
|
pentsa autoan zoazela; goizeko 8:05 dira, eta irratia jartzen duzu. Emisora
|
batek
dio: " Gaur Afganistanen...", beste emisorak:
|
|
|
Bidegurutze batera iritsi eta leku batera joateko bi bide baldin badaude, eta panel
|
batek
badio horietako batean kilometro gutxira erretentzioa dagoela, gidariak norabidea aldatu eta bide alternatiboa hartu ahal izango du.
|
|
|
Bikingoen esaera
|
batek
dio saunak sumindura ere lurrundu egiten duela.
|
|
|
Beste azalpen
|
batek
dio gure kode genetikoan paradisuaren nolabaiteko ideia erantsirik dugula, azalpen zientifikoa baino espirituala gehiago den arren.
|
|
|
Izan ere, azterturiko hamabi laginetatik bakar
|
batek
dio motor mota horrentzat baizik ez duela balio.
|
|
|
Lankide izan nuen nobel saridun
|
batek
esaten zuen bezala: Ikertzea da beste batzuek ere ikus dezaketena ikusi eta inork pentsatu ez duena pentsatzea.
|
|
|
New York Times egunkariko artikulugile
|
batek
zioenez, merkataritza elektronikoa estiloa zaintzen duen katalogo bidezko salmenta hutsa baizik ez da.
|
|
|
Baquía enpresa aholkulariaren txosten
|
batek
zioenez, Espainia ez omen da inondik ere jarraitzeko moduko eredua: on line denda gehien gehientsuenek akatsen bat edo beste agertzen dute.
|
|
|
Imajinatu lagun bi daudela berbetan eta
|
batek
esaten dio besteari: –Jo, Athletik nahiko txartodoa, ezta??
|
|
|
Dinastiak krontrolatutako lurraldeen mugak oso aldakorrak izan baziren ere, momenturik hoberenetan Erriberri, Tafalla eta Naiaratik Lleidaraino hedatu ziren, eta HuescatikZaragozaraino. Toledo hiria ere eduki zuten beren eskuetan, hiru aldiz behintzat.Penintsulako eta Al Andalusko politika orokorrean garrantzi erabakigarria izateraheldu ziren zenbait urtetan (Musa ibn Musa, adibidez, Espainiako hirugarrenerregea deitua izan zen, Leongo kronika
|
batek
zioenez) 8.
|
|
|
Esate baterako, cc ionona zenbait aldiz aztertu da, baina lortutako iritziak ez dira beti berdinak izan. Ikertzaile talde
|
batek
dio(+) eta() isomeroen usainak diferenteak direla; beste batek, berriz, ez direla diferenteak, nahiz enantiomeroen usaina nahaste errazemikoaren usaina baino %10 baxuago izan. Oro har, isomero optikoen usaina desberdintzen dela onartzen da, batez ere molekulak zurrunak direnean; molekula alifatikoetan orokortasun hori ez da ondo betetzen.
|
|
|
–Nola aldatzen diren gauzak, kamarada!? euskal abesti ospetsu
|
batek
esaten duenez;, denbora aurrera doa etengabe, zioen beste batek.
|
|
|
Ikusmen edo entzumenarekin konparatuz, usaimena apurtxo bat arbuiatuta dago, bigarren mailako detektagailua balitz bezala. Entzuten ditugun musikak eta berbak musika noten arabera sailkatzen dira; hots, fisikari
|
batek
esan dezakeenez, uhinen arabera. Ikusten ditugu koloreak, eta horiek argiaren arabera kokatzen dira; hau da, berriro ere, uhinen arabera.
|
|
|
Estatu Batuetako ikertzaile talde
|
batek
dioenez, prostatako minbizia detektatzeko telomerasan (zelula kantzerigenoak hilezkor bihurtzen dituen entzima) oinarritutako test berri batek lagundu lezake biopsiak suntsitzen. Kaliforniako City of Hope Cancer Centerreko zientzialariek egindako ikerketa txiki baten emaitzen arabera, telomerasari buruzko probek zelula talde bat benetan kantzerigenoak diren zehazten lagun dezakete.
|
|
|
Zenbat denbora ote zen sexuan eta are eta gutxiago maitasunean pentsatzen ez nuela? Gainera makina
|
batek
esandakoaz fidatu behar ote nuen. Bada, bai.
|
|
|
Sorgin bilakatzen ziren norbaitek pata lehertzen bazien eta, orduan, zorteak botatzen zituzten askatasunaren pozez. Orriaren azpian oharño
|
batek
zioen etxe bakotxeko gatu beltzak hartzen zituztela sorgin bihurtzeko. Hori irakurrieta, buruzagiak erran zuen ezin zituztela munduko gatu beltzak hartu; beraz, hirurok joan behar zutela jendeen abisatzera.
|
|
|
Nabarmenegia izan ote da. Berez ohartu ote da laguna, bere begiradaren bat atzematean malekoian, edo beste
|
batek
esanda jakin du. Eta batez ere, Arantxa ere ohartu ote da bere pausoak jarraitzen ari dela.
|
|
|
Herri askotan beldurra, izua eta larderia azal azalean sumatzen dira. Zahar
|
batek
zioen bezala: " Ezin dugu goi kastakoen kontra hitz egin.
|
|
|
Kastetatik ihes egiteko dalit askok hirietara jo du. New Delhiko goi kastako
|
batek
zioen bezala: " Hotel batean bazkaria nork paratu duen aztertzen hasiko al gara edo autobusean galdetuko ote diogu geure aldamenekoari zein kastatakoa den?"
|
|
|
Telefono urdin bat ikusiko duzu horman, joan eta zazpi zenbaki markatuko dituzu eta, tontamentean, erantzunaren zain geratuko zara. Neska ahots automatiko
|
batek
esanen dizu, gaztelaniaz eta ingelesez, Zenbakia ez da egokia, agian oker markatu duzula. Edo isilik geratuko zara neska boz batek Hello, hello, hello erantzungo dizunean, komunikazioa lortu ahal izango litzatekeelako larritasunarekin.
|
|
|
Eta gero baten
|
batek
esango du berak ere beldurra diela arratoiei, izan zitezkeen animalia erraldoien miniatura direlako.
|
|
|
Gero ordaintzen da edo zigorra dakar. Nekazari
|
batek
esaten badu 100 anega gari jaso duela, eta egiaz 120 jaso baditu, gero Marik 20 anega kenduko dizkio, nekazariak aitortu ez dituenak. Hogei anega horiek dira ezari emanak.
|
|
|
Orain, gaurko kritikari zitalen
|
batek
esaten badu" arnari ez da ezer", erantzun jakina hartuko du: " Egia da, bai, dirudienez, atzizki bat gaizki ebakiaz eta adituaz sortu zela hitz hori.
|
|
|
A. 1936 baino lehen, dena genekiela uste genuen, gero eta hobeto genbiltzala, zaharrek (c eta ch) ez zuten sekula atarramentu onik atera. Ez ote zuen ezagun
|
batek
esan, Iztuetaren Condaira (bata nahiz bestea) erakustaldi batean ikusi zuenean: " Hobe, guzti hauek erreko balira!".
|
|
|
Elizgizonek gogor ekin zioten zeregin horri eta batez ere, ustea ustela ez bada, fraideek: izan ere, garai hartako gauzak ongi ezagutzen dituen adiskide
|
batek
dioenez, fraideak ziren orduan zer gerta ahala galduan irteten zirenak, gertaerak lehengo egoera aldatzen bazuen.
|
|
|
...rabatekoan dagoela, hau da, hain direla beraien nazionalismoaren sustraiak sakon eta sendoak, hain daude beren herria asmatzen lagundu dien sistema ideologikoarekin seguru, ezen beraien mitoetako Espainia eta Frantzia horiek zalantzatan ere ezin jar ditzaketela, eta lehenengo aldiz sumatzen hasi direla euskaldunon arazoa ez dela ikurrinaren baimentzearekin konponduko (behinolako" pecero"
|
batek
esan zuen legez), eta hain irenskaitz, zoro eta irudimenean ere onartezin egiten zaien Euskal Herriaren independentzia teorikoa bera ere guztiz eta errotik ukatzen dutela. Beste berba batzuez esanda, astinaldi horren jatorria Euskal Herrian hain urri den benetako nazionalismoaren eragin bortitzean dauka erroa.
|
|
|
Esaterako, Jainkoak bere irudiaren eta izaeraren araberako egin bagintuen, ez al da Jainkoa agure txotxoloa, edo haurra, edo, okerrago litzatekeena, ero ankerra? Esaterako, ez al da egia izango, Leibnizbarrutiak iradoki eta behialako poeta indiar
|
batek
esan zuen moduan, gizon handi bat dela mundua eta mundu txiki bat dela gizona, hau da, gizon guztiak, finean, gizon berbera garela. Horretaz guztiaz ari ninteke ahalegin handirik gabe, baina dagoeneko hori guztia topiko bat da.
|
|
|
– Stevek hango morroi
|
batek
esanda edo erasoaren berri izan zuen. Ziur asko gainontzekoekin batera neu ere hilko ninduten basati haiek.
|
|
2002
|
|
|
Ez dezatela musikaren erritmora dabilen gorputz baten mugimendua bakarrik ikusi, baizik eta sentimendu bat bizi dezatela, dantzaria transmititzen ari dena. Ikusle
|
batek
esan diezadakedan gauzarik onena da oilo ipurdia jarri zaiola, edo malkoak eragin dizkiodala.
|
|
|
BETE ditugu estrainekoz basoak eta
|
batek
esan du" Abiadura Handiko Trena eraikitzeko planoetan etxe hau salbatu duen marra berriagatik". Eta sagardo tragoak eztarritik bidea irekitzen zigun unean, urrutiko bulego batean imajinatu ditugu politikari, ingeniero eta kargudun handiak mila planoetako milioi bat marraren arteko bat milimetro bat haruntzaxeago berriro markatzen
|
|
|
Guk ezin dugu onartu gutxiengo
|
batek
esatea beraiek direla erakunde horren ordezkari. Demokrazia hori da, printzipio batzuen interpretazio desberdina dagoenean gehiengoak erabakitzen du.
|
|
|
Egia esan, ABrekin genuen harreman gehien, Aralar taldearekin batera. Batzarre eta Zutik eta horiekin guztiekin gure arau
|
batek
dioenez, alderdi espainolistekin alegia, basamortuan ezta urik ere.
|
|
|
Ahoz ahoko kritika bat dago, horrek funtzionatzen du gure artean, baina politikan ere horrela funtzionatzen du herri honek, pasilloetan funtzionatzen du politikak, horren eragina agertzen da parlamentuan. Literaturan ere,
|
batek
esaten dio beste bati: «Irakur ezak liburu hau eta ez zaik damutuko».
|
|
|
EZ dakit gure psikologoak gai izango ziren Euskadiren azterketa psikologikoa bukatzeko baina lagun
|
batek
esan zidan moduan bere oporretatik Euskadira bueltatzerakoan «herri triste bat ematen dik». Biktimismoa izango da edo beste zerbait... baina politikaren zarata guztien azpitik, gure bihotza, euskaldunon bihotza triste dago
|
|
|
Izan ere, gaurko arazo handiena da nori sinetsi erabakitzea. Ezer ez dakidanean, zientzialari
|
batek
esaten badit transgenikoak oso onak direla, eta gero beste zientzialari batek oso txarrak direla, nori sinetsi ez dakidala geldituko naiz. Orduan aztertu egin dugu non dauden datu zientifikoak, frogak.
|
|
|
Ekoizpena ez da gehiegi, nik liburu bat aukeratze soilarekin gozatzen dut, liburu denda batera joate soilarekin, aukeratzeko eskaintza zabala izatea eskertzen dut, gero eta liburu eskaintza gehiago izan eta gero eta gehiago gozatzen dut liburua aukeratzean. Orain gutxi, idazle
|
batek
zioenez, orain hamar urte euskarazko liburu guztiak irakurri zitzakeen eta orain ezinezkoa zaio. Gaur egun zaila da, baina neurri batean badago nobedade gehienak inguratzea edo horien berri izatea; interesa duen irakurle bati gutxitan eginen dio ihes euskal nobedade baten berriak, gero liburu denak irakurri ez arren.
|
|
|
Neurtitzak, neskatotxu
|
batek
esanaz.
|
|
|
" Edatuna", neurtitzak, neskatotxu
|
batek
esanda.
|
|
|
Erri artako ezagunak ba zituan eta aiekin ibilten zan. Alako batean, ezagun oietariko
|
batek
esan omen zizkion bere adiskide batezaz atsekabetxo ta mingoskeriak.
|
|
|
Etxerakoan, bidean behera, mutiletarik
|
batek
esan be bai:
|
|
|
Eta edozein egunetan, edozein tokitan edozeini galde egiten deutsagu. Geure gurasoek esan beharrekoa, kanpoko
|
batek
esaten deusku. Kanpoko horrek beharbada oker gidatuko gaitu.
|
|
|
Gaitz zakar batek jo eban bere gorputza ta Bilbao" ko Gexotegi" ra eruan bear ixan zan. Jake paparrean iragan urtiotan erabili oi eban ikurra ikur jeltzalia ixentaubaz, aren laneko lagun zan erdaldun
|
batek
esan ei eutson: " Para ir allá (Gexotegi" ra) tendrás que quitar eso".
|
|
|
Ara: gure adizkide
|
batek
esan eban bein, orain aspaldi, mendigoxaliak ikusi ebazala" guardazibil" jantzita; bai ba, españar mendigoxaliak orretxek dira ta. Batobatek eztau ziñistu gura ixango; baña egija da.
|
|
|
Antzinako teoria
|
batek
dio ikuslearen begiak intereseko lau puntutara zuzentzen direla intuitiboki; puntu horietan gurutzatzen dira irudia herenetan zatitzen duten lau lerroak.
|
|
|
Aztura sozialen gainean arestian eginiko ikerlan
|
batek
zioenez, espainiarren %92k dutxatzea nahiago du bainua hartzea baino.
|
|
|
Arrazoi nagusia hauxe da: jaiotako legatz kopurua oso urria da gaur egun, Itsasoaren esplotaziorako Nazioarteko Kontseiluak eginiko azkeneko ikerketen arabera, eta beraz, harrapaketa kopuruak ere beherakada nabarmena izan du. AZTI euskal institutuak ere 1999anplazaratutako lan
|
batek
zioenez, iparraldeko legatz stockaren egoera maila biologiko seguruetatik kanpo zegoen. Beraz, legatzaren etorkizuna arriskuan dago, neurrizorrotzak hartzen ez badira.
|
|
|
Gaizki tratatutako erroia bere taldera itzultzen hasi zen triste; eta talde honek jaurtita irain penagarria jasan zuen. Orduan, lehenago mesprezatu zituen haietariko
|
batek
esan zion: «Pozik egon izan bazina gure egoeran eta naturak emandakoa jasan nahi izan bazenu, ez zenukeen lehengo iraina jasango eta zure zoritxarrak ez luke oraingo gaitzespena sentituko».
|
|
|
Jupiterrek, istiluak eraginda, galdetu zuen arrenguraren kausa. Orduan, padurako bizilagun
|
batek
esan zuen: «Batek berak bakarrik lehortzen ditu padura guztiak eta gu zorigaiztokook leku lehorrean hiltzen behartzen gaitu.
|
|
|
Ta urmaeleko igelen artetik
|
batek
esan eutson Areri bertatik:
|
|
|
Horiek guztiak Asian gertatzen ziren bitartean, suertatu zen Prusiasen mandatariak Erroman, Titio Kintio Flaminino kontsularen etxean afaldu zutela, eta han Hanibalen izena aipatu zenean, haietatik
|
batek
esan zuen Hanibal Prusiasen erreinuan zegoela. Hurrengo egunean Flamininok senatuari eman zion horren berri.
|
|
|
Ricardo Jarquek (74 urte ditu eta hiriko ile apaindegi ezagunenetako 3 nagusi izan ditu) dio beti eman ahal izan diela irtenbidea kaltetutakoei. " Bezero
|
batek
esaten zidan ilea oihartzuna zuela nire lan baten ondorioz, galdu edo haserretu baino lehen, tratamendu bat eta saio batzuk eman dizkiogu beti, ileak eskatutako testura berreskuratzeko". Bere karguaren arabera," ile apaintzaileek ez dute bezero bat gustura utzi nahi; beraz, ile apaintzailearen lanaren emaitzekin pozik ez dagoenean, konpontzeko eska diezaioke".
|
|
|
Bidaia horietan sortzen diren arazoen ezaugarri komuna da gatazkak kontratua egin den tokitik urrun sortzen direla. Beraz, bidaiariarentzat arraroa izan ohi den leku
|
batek
esan nahi du ondo informatu dela erreklamazioa egiteko helbideetatik, telefonoetatik eta leku erabilgarrietatik bidaiatu aurretik. Beste arazo batzuk ere ohikoak dira:
|
|
|
Azken urteotako garapen teknologikoari esker, elikagaien industrian aurrera egin ahal izan da, batez ere ikerketa genetikoari esker. Estatu Batuetako aditu talde
|
batek
dioenez, ikerketa genomikoak elikagaien sektoreari balio diezaioke kalitatezko produktuak garatzeko, ekoizpen prozesu optimoetatik abiatuta.
|
|
|
Kontsumoa hodi fluoreszente bat piztean Irudia: Douglas Stewart Gure herrialdean oso errotuta dagoen uste
|
batek
dioenez, zenbait minutuz hodi fluoreszentez argiztatutako gela bat utzi behar denean, komeni da argiak piztuta uztea, argia ematen hasteko behar den energia gehiago kontsumitzen baita konektatuta daudenean baino. Baieztapen hori faltsua da, baina ez da hala hodi fluoreszenteak itzali eta pizteak haien bizitza erabilgarria murrizten duelako.
|
|
|
Ingalaterran egindako azterlan
|
batek
dioenez, alkoholaren kontsumoak kalte egiten die gazteei, baina mesede egiten die zaharrei.
|
|
|
Alkoholak hainbat minbizi motaren, gibeleko gaixotasunen, istripuen eta indarkeriaren arriskua areagotzen du, baina neurrian hartzeak murriztu egiten du gaixotasun koronarioen arriskua. Britainia Handiko Medikuen Elkargoko Ian White azterlanaren egileetako
|
batek
esan du% 5 baino ez den heriotza arriskuari eusteko, 44 urtetik beherako emakumeek substantzia horren eguneroko kontsumoa unitate batera mugatu luketela. Aldiz, 44 eta 74 urte bitartean eguneko bi unitateetara irits daiteke, eta hiruretara arte, 75etik aurrera.
|
|
|
«Ríakoa ezin da berriro ere errepikatu». Aste honetan Ebko Ingurumen Komisariaren bozeramaile
|
batek
esan zuen, eta gobernuek, nazioarteko erakundeek, GKEek eta mundu osoko herritarrek pentsatzen dute. «Lo de Río», Lurraren Goi bilera hartatik hamar urte igaro ondoren, adibiderik garbiena da nazioarteko akordio handiak kerik gabeko ke hutsak direla, eta horiek babesten dituztela.
|
|
|
Osasun eta Kontsumo Ministerioak gripearen aurkako txertoa gomendatu zuen atzo arrisku taldeetan, eta gogorarazi zuen gripea prozesu birikoa denez ez dela eraginkorra antibiotikoekin tratatzea. Ministerioaren ohar
|
batek
dioenez, arrisku taldeetan sartzen dira 65 urte edo gehiagoko pertsonak, gaixotasun kroniko kardiobaskularrak edo biriketakoak dituzten pazienteak, asma duten haurrak, gaixotasun metaboliko kronikoak dituztenak, giltzurrun gutxiegitasuna dutenak, hemoglobinopatiak edo immunosupresioa dituztenak, eta medikuak txertaketa gomendatzen dien beste patologia batzuk dituzten pertsonak. Gripearen aurkako txertoa ere gomendatzen zaie arrisku taldeei gripea transmititzeko gai izan daitezkeen pertsonei, hala nola, medikuei, familiakoei, zaintzaileei eta zerbitzu publikoetako pertsonei.
|
|
|
Lanak Antartika eta eremu artiko batzuk bakarrik utzi ditu alde batera, daturik ez zegoelako eta ia ez zeudelako populatuta. Mehatxatutako mendiak Bestalde, Nazio Batuen Ingurumen Programaren (NBIP) txosten
|
batek
dio gizakia mehatxu etengabea dela planetako eskualde menditsu guztientzat. Nekazaritza jarduerak, errepideak eraikitzeak, suak eta gatazka belikoek arriskuan jarri dituzte ekosistema horiek.
|
|
|
Eroetxe batean, garbi esanda. Bertako mediku
|
batek
esan zidanez, boladak zituen. Batzuetan ez omen zituen errealitatea eta fantasia bereizten.
|
|
|
Gauza berdintsua egiten zuten Estatu Batuetan autoei amorru bizian erasotzen zieten zakurrekin. Han urte mordoa eman zuen Baztango artzain
|
batek
esan zidan.
|
|
|
New Yorken ere antolatzen dira ezkutuan zakurren arteko borrokak. Hango lagun
|
batek
esan didanez, batzuk Manhattango 160 kale aldean, Hudson erreka ondoan, auto ebatsi eta puskatuz eta txatarrez ihaurritako inguruetan. Nik udan tenisean jokatzen dudan pistetatik hurbil samar.
|
|
|
Kontu hauetan asko dakien lagun
|
batek
esan didanez, mastina txalet batean ostutako zakurra zen. Txipen bidez norena den atera liteke".
|
|
|
–Gaur beste mediku
|
batek
esan didana egia bada, erizain baten beharrean daude Lasarteko Michelinen, eta lanpostu hori ez litzaizuke gaizki etorriko, beharbada, hezurretan baitzaude, maiteño...
|
|
|
Eta, gainera, haurtzaroko erreferentzia nuen Rezolako tximinia, eta haurtzaroko erreferentziak maitatu egiten dira, nola edo hala. Edo, psikiatra
|
batek
esango lukeen bezala, Rezolako tximinia bezalako erraldoi bat izatearekin amesten nuen, eta zigarroa errez betetzen nuen, inkontzienteki, neure ametsa. Edo, laburrago esanda, onartuta nuen kontu hura guztia, ondorioak ondorio.
|
|
|
Handik aurrera, ez zen ohetik jaikiko. Digestio aparatuan espezialista zen lagun
|
batek
esan zidanez, hesteetako infekzio larri bat zuen, cryptosporidium parvum izeneko parasitoak eraginda, itxura batean. Gauetan haren ondoan etzaten nintzen, Leirek berak eskaturik.
|
|
|
Eta berria delako, hain zuzen ere, ez dakigu gauza askorik gaitzaz. Hala ere, kide
|
batek
esan didanez...
|
|
|
–Zera esaten ari nintzaizun, kide
|
batek
esan didanez Estatu Batuetan ba omen dira gutxienez bi kasu, itxura batean onera egin dutenak. Ingelesezko aldizkari ezagun batean irakurri du berria, Medic Tribune delakoan...
|
|
|
galdetzen dit aitak bat batean. Ezagunen
|
batek
esan nahi dut.
|
|
|
Behin hori esanik, eztabaidagarriago izan daitekeen beste zerbait nahi dut gaineratu, zeren, nire ustetan, abertzaletasunak baldin badu ezaugarri funtsezkoren bat, hori euskara da. Gainerakotan, Xalbadorrek egiten zituen bertsoetako solaskide
|
batek
esan zuen gisa, frantses edo espainol eginak gara joan den aspaldi honetan. Beraz, nik uste dut hizkuntza dela, behar luke izan behintzat, abertzaletasunaren ezaugarri oinarrizkoa eta ideologia hau bermatzen duen argumentu funtsezkoa.
|
|
|
" Anitzek diote, eta itxurak hala dio, perpaus erlatibo horiek erdal eredu bati jarraiki moldatu dituela euskarak, hizkuntza idatzian eta hizkuntza jasoan baliatzeko bereziki. Hala izanik ere, esan daiteke aspaldi beretu izan dutela euskal idazleek erabide hau, euskalki guztietako testu idatzietan aurkitzen baita" (EGLU V, 219 or.). Baina ez da baztertze kontua, zeren
|
batek
esan dezake, ikerketa mailan, halakoak ageri direla gure klasikoen artean, baina gero benetan beste zerbaiten alde agertu edo kontrakoa gomendatzen dugula. Bada, liburu honetan ez da holakorik deus ageri, berak ikusten ahal duenez, nahi baldin badu behintzat, zeren erabilera hori nola izan den eta nola erabili litzatekeen zintzoki eta espresuki gomendatzen baita, eta ez du Villasantek idatzi.
|