|
2000
|
|
|
Baina, batuta atxiki orduko, desafinatzen du orain honek, horrek gero, hark geroago, eta noizbait ere haiek bihurtzen dira zuzendari eta, batuta eskutik kentzen didatela, alborat uzten naute. Eta jauzika eta etenka datozkit orduan pentsuak, bakoitza bere aldetik
|
balihoa
bezala... batasunik eta osotasunik gabe. Eta osoa ez dena osoaren zati bat baizik ez da.
|
|
|
—Bai, baina... —erraiten zidan amak, eta isilik geratzen zen, haren erredimitzeko nahia eta gutizia hitzetarik harat
|
balihoa
bezala.
|
|
|
—Joan hadi afarirat, sugegorria poltsikoan, eta has hadi afaltzen deus ere gertatzerat ez
|
balihoa
bezala; gero, afalburuen aitzineko platera jan ondoren, asmatu zerbait, tripak nahastu zaizkiala edo, eta hoa ene kakategirat; ondoren, afaltzerat itzuli, poltsikotik sugea atera, eta erakutsi dukearen edo kondearen emazteari, edo haien ohorezko damaren bati —emaztekiren bati beti ere—, eta erran nola narrastia kakategian ikusi eta akabatu arte zanpatu behar izan duan. Eta, esplikazioneak emaiterakoan, teatroa egin, izuturik eta heure onetik aterea bahengo bezala...
|
|
|
Eta akabatu zuen, halako batean, koadroa, eseri zen aulkitxoan, beheratu zuen burua, bizkortu eta ozendu zitzaion hatsa mementu batean, zorabiatzerat
|
balihoa
bezala... eta, orduan, nihaur ere larritzen nintzela eta hurbildu egiten nintzaiola, eskua besagainean jarririk, galdetu nion:
|
|
2002
|
|
|
batzuk hara, besteak hona; barrez edo erdi oihuka; harroputzak edo isilkorrak. Baina hura guztia beraiekin ez
|
balihoa
bezala hartu zuten. Film bat ikusten ariko balira bezala.
|
|
|
Eta eskuak aurreratu zituen, hegan egitera
|
balihoa
bezalako keinua eginez. Bihotza bularretik atera zitzaidan.
|
|
|
Musika isil eder bat zen, edonor hegaldaraz zezakeena, baita heriotzaren gainean ere. Azken joaldian, gainera, biolina jota gero, besoak zabaldu zituen Leirek, norbait besarkatzera
|
balihoa
bezala, irri bat ezpainetan. Halaxe joan zitzaigun beste mundura...
|
|
2004
|
|
|
Edariaren azukrea edukiaren %5 baino gutxiago balitz balio energetiko urria izango luke baina proportzioa %10etik gora
|
balihoa
, urdailaren hustuketa eta uraren xurgapena mantsotu egingo lirateke: horrek diarrea eta urdail zein hesteetan bestelako arazoak ere ondoriozta litzake.
|
|
|
isiltasunean, iheska
|
balihoa
bezala
|
|
2005
|
|
|
Hasieran mantxa ilun batzuk baino ez ziren izan, han zeru urdinaren kantoi batean, baina hurbildu ahala, sargoriak jarraitzen zuen bitartean, zeruaren zati gero eta handiagoa bereganatu zuten. Arratsaldeko zazpiak aldera entzun ziren lehenengo trumoi hotsak, zerua gure gainera erortzera
|
balihoa
bezala. Bost minutu beranduago Monikak zaborra atera zuen jatetxearen osteko ontzietara, eta uraz blai itzuli zen.
|
|
|
Harri jasotzaileak atzera egin zuen. Marrok pistola tirabidean ipini zion, tiro egitera
|
balihoa
bezala, eta esan zuen:
|
|
2006
|
|
|
Bikoiztasun horrek eskizofrenia arraro batzuk sortzen ditu. Gure imajinarioa alde batetik
|
balihoa
bezala eta errealitatea, bere hedagune plural guztiekin, beste aldetik.
|
|
|
Pataki zegoen orain sukaldeko suen gaineanerdi eserita, eta ez zen pentsa zitekeen bezain deserosoa ere. Olatz etor daiteke, isilik.Eskumutur biak heldu zizkion samurki Martak Patakiri, oheburuan izara hautsibatekin eskulotzera
|
balihoa
bezala. Baina ez zeuden ohean.
|
|
|
filologiara mugatu gabe, kazetaritzan oso aktibo, hasieratik hiri hartako gizarte kontserbakoi itxiarekin eta gotzain Cámara rekin talka egiten du; Espainiako berrikuntza kultural eta intelektualean saiatua (itzulpenak eta abar eginez), hagitz interesatua politikan ere. Barne prozesu ulertzeko bihurri samar batean, bi burdinbide ezberdinetatik batera
|
balihoa
bezala dabil, Bilborekiko lotura zaharrak, alde batetik, 1894an PSOEn militatzera darama, Espainia sozialaz kezkaturik (baina, nahiz Salamancan bizi, Bilboko asoziazioan afiliatua); eta ber denboran, bestetik, sorterri berrian" arimarekin Gaztelaren bila" –Goethe k esango lukeena–, En torno al casticismo izenburupean ezagutzen diren saioak publikatzera 1895ean, Espainia eterna... hamar urte lehenagoko konferentziarekin sintonian) 253, eta aldi berean krisi erlijioso pertsonalarena, handik harako guztizko zaputzarekin positibismoari eta" fede itsurako" konbertsioarekin razionalismo eta zientismo ororekin apurtuz.
|
|
|
Itotzera
|
balihoa
bezalako aurpegia jarri zuen une batean. Izututa, askatu egin nuen, eta berak orduan" segi, segi" esan zidan hasperen batez.
|
|
|
irailaren 11n. Egun horretako ilunabarrean, Sant’Angeloko zubi aurreko plazan, Beatriceri burua moztu zioten lekuan, gutxi gorabehera, argiz eta itzalez osatutako irudi bat agertzen omen da, zeina zubiraino joaten baita, Vatikanoko San Petri elizara –Klemente aita santua beste hainbat aita santuren artean hobiratuta dagoen lekura–
|
balihoa
bezala, hango norbaiti kontuak eskatzera edo.
|
|
|
Begiak bildu, astiro igurtzi eta alde egin du sukaldetik tabernako barrara. Dena ondo
|
balihoa
bezala. Barran Anjel, bere neba, kafe pare bat izotzarekin gertatzen.
|
|
2007
|
|
|
Zigarroak bata bestearen atzetik errez eusten dio edateko tentazioari, eta geltokikoek potolo txikiari baino are gorroto handiagoa diote. Burua oso goian duela egon ohi da emakume transparentea autobus geltokian, egunero Parisa doan autobus bat hartzera
|
balihoa
bezala, eta Parisen operara eramango duen aktore famatu bat zain baleuka bezala, zapata distiratsuekin. Baina emakume gardenak ere ez du sekula autobusik hartzen, eta geltokian egoten da, eserita edo tente, gainontzekoei beren dependentziaren neurria gogoraraziz:
|
|
|
Banekien Baiona ardura oinez zapaltzen nuelako, ez nuela existentzia pilixkarik, ez nintzen ikusgai edonork kuskatzen ninduelako, barkamendurik eskatu gabe. Jendea tankearen pare aurreratzen zen, etxearen eta lantokiaren artean no man’s land erraldoi batean
|
balihoa
bezala. Zergatik zeuden hain triste eta ulu beltzen moldean hain ziztakor?
|
|
2008
|
|
|
Jarraian, Nataliak bi aldiz ireki zuen ahoa, zerbait esatera
|
balihoa
bezala, eta bietan itxi zuen, zalantzan zegoen seinale: bere egitekoen zerrendari gainbegiratu bat eman ote zion, bada?
|
|
|
Markes jaunak ez zion ezer erantzun? ez gogorik ez zuelako, itxuraz, ahoa ez ezik, eskua ere zabaldu baitzuen aldi berean, hitz egitera
|
balihoa
bezala, ahoarekin eta eskuarekin egindako mugimenduak istantean desegin zituen arren. Markes jauna, izan ere, laino batean bezala zegoen, baina, kontsulak ez bezala, zango bat lurrean zuen gutxienez.
|
|
|
Neskak berdin egin zuen bigarren bularrarekin, eta Millanek ere halatsu; bigarren bularra irenstean, baina, sua suago egin zitzaion, gero eta suago, hazi isuriaren plazerak iratzarri zuen arte. Segundo bakaneko plazerari, baina, halako nazka bat jarraitu zitzaion, ahoa zabaldu eta mihia ere atera ez zuen, bada, oka egitera
|
balihoa
bezala!?, lizunkeri sentimendu batek edo eragina. Nola izan zezakeen apaizgorako bidean zegoèn mutilak hain amets likitsa!
|
|
|
Ernestinari entzuten zion bitartean, ezker eskuin mugitu zuen burua aita karmeldarrak hiruzpalau aldiz; ezpainak ere zabaldu zituen beste hainbat aldiz buru mugimenduen erremate gisa, hitz egitera
|
balihoa
bezala, baina Ernestinaren damuak hunkitu zuelako edo entzun nahi ez zuena baina entzuten ari zena entzungarri bezain ez entzungarri egin zitzaiolako, pertsona orok duen berezko morbositateak ere izango zuen hartan zer esanik?, frai Millanek ez zuen hitz egin ez Ernestinaren jarduna eten. Honek amaitu zuenean, baina, halaxe mintzatu zen aita karmeldarra, enfasi handiarekin:
|
|
|
–Eta entzun dudan zarata eta sumatu dudan dardara, lurra erdibitzera
|
balihoa
bezala, zer?? –bereari eutsi zion neskak.
|
|
|
zuek gonak dituzue eta guk ez??. Ezpainak ere ireki zituen apur bat, arestian pentsatua inguruan zituenei adieraztera
|
balihoa
bezala, baina Ernestinak aurrea hartu zion eta esan:
|
|
|
Gorospek besoak zabal zabal egin ditu, norbait besarkatzera
|
balihoa
bezala; gero, eskuak astiro astiro mahai gainerantz ekarri ditu eta, bata bestearen gainean jarrita, berriz ere patxadaz eta ia ia ahapean esan du:
|
|
|
Gariren esku bat zertxobait mugitu da patrika barruan, zer edo zer ateratzera
|
balihoa
bezala. Lidiaren hatza tekla berdearen gain gainean dago, sakatuko ez sakatuko?
|
|
|
Jarraian, Nataliak bi aldiz ireki zuen ahoa, zerbait esatera
|
balihoa
bezala, eta bietan itxi zuen, zalantzan zegoen seinale: bere egitekoen zerrendari gainbegiratu bat eman ote zion, bada?
|
|
|
Markes jaunak ez zion ezer erantzun... ez gogorik ez zuelako, itxuraz, ahoa ez ezik, eskua ere zabaldu baitzuen aldi berean, hitz egitera
|
balihoa
bezala, ahoarekin eta eskuarekin egindako mugimenduak istantean desegin zituen arren. Markes jauna, izan ere, laino batean bezala zegoen, baina, kontsulak ez bezala, zango bat lurrean zuen gutxienez.
|
|
|
Neskak berdin egin zuen bigarren bularrarekin, eta Millanek ere halatsu; bigarren bularra irenstean, baina, sua suago egin zitzaion, gero eta suago, hazi isuriaren plazerak iratzarri zuen arte. Segundo bakaneko plazerari, baina, halako nazka bat jarraitu zitzaion –ahoa zabaldu eta mihia ere atera ez zuen, bada, oka egitera
|
balihoa
bezala! –, lizunkeri sentimendu batek edo eragina. Nola izan zezakeen apaizgorako bidean zegoèn mutilak hain amets likitsa!
|
|
|
–Eta entzun dudan zarata eta sumatu dudan dardara, lurra erdibitzera
|
balihoa
bezala, zer...? –bereari eutsi zion neskak.
|
|
|
Ernestinari entzuten zion bitartean, ezker eskuin mugitu zuen burua aita karmeldarrak hiruzpalau aldiz; ezpainak ere zabaldu zituen beste hainbat aldiz buru mugimenduen erremate gisa, hitz egitera
|
balihoa
bezala, baina Ernestinaren damuak hunkitu zuelako edo entzun nahi ez zuena baina entzuten ari zena entzungarri bezain ez entzungarri egin zitzaiolako –pertsona orok duen berezko morbositateak ere izango zuen hartan zer esanik–, frai Millanek ez zuen hitz egin ez Ernestinaren jarduna eten. Honek amaitu zuenean, baina, halaxe mintzatu zen aita karmeldarra, enfasi handiarekin:
|
|
|
zuek gonak dituzue eta guk ez...". Ezpainak ere ireki zituen apur bat, arestian pentsatua inguruan zituenei adieraztera
|
balihoa
bezala, baina Ernestinak aurrea hartu zion eta esan:
|
|
2009
|
|
|
Isildu egin ziren biak, begiak begietan, sukalde erdian aurrez aurre, ezkutuko deman, zein zen irabazle denboraren neurketa esatera
|
balihoa
bezala. Catherinek hautsi zuen isiltasunaren haria:
|
|
|
Bat batean irribarretsu zegoen. Gorputzeko giharrak lasaitu egin zitzaizkion, odola motelago
|
balihoa
bezala, eta izugarrizko nekeak astindu zituen bere zangoak. Zama guztia, luzez jasana, bertan behera erori balitzaio bezala.
|
|
|
esango zion Txarok, eta Adak erantzungo zion: . Santa Adda Kareninarena errazago izango zait, beharbada??, biak barrez hasten zirela; halako zerbait behar zuen Adak buruan, begiak ireki eta ixteari utzi, eta irri ezin zabalagoa egin baitzuen, barre txiki batzuk ere bai ondotik; handik gutxira, berriz, jaiki egin zen, indartsu eta kementsu, itxura batean, itxura baino gehiago ere bazen bere jarrera hura?, mundua jatera
|
balihoa
bezala; gosaltzera joan zenean, berehala egin zion amak galdera:
|
|
|
are estuagoa egiten zena seme alaben kasuan, hain zen zurruna hauek jasotzen zutèn heziketa, arautegi hertsi baten inguruan egituratutakoa. Adak bazuen, haatik, janzteko era airos bezain dotorea, amarenarekin zerikusirik ez zuena, laua, ohiko arauak bete arren ukitu pertsonal bat zuena, modernoa?, kalonje jaunaren gainbegirada zorrotzaren pean, gurasoen kontsentimenduarekin? horregatik egon zen Ada, ausaz, nora ezean hurrengo bospasei segundoetan; ekaitza pasatu eta erreakzionatzera zihoala zirudienean, ordea, ahoa ere ireki zuen pare bat aldiz, hitz egitera
|
balihoa
bezala?, Txarok, emakumea pasioz ari zen, eta pasioaren suak eragozten zion, beharbada, Adaren aldarte gorabeheratsuari behar bezala erreparatzea, hartu zion aurrea:
|
|
|
Teofilo Mariak Domingori oina bularrean jarri ez beste larritu zen Maria Bibiana, begiak betzuloetatik at zituen?, erraiak iraulita, errabiaren errabiaz; lepoan jarri zionean, berriz, bera ere itotzera
|
balihoa
bezala sentitu zen; orduan, baina, azken aire hondarra haize zurrunbilo bihurtzen zuela, Teofilo Maria bultzatu zuen bere bi eskuez, bultzatu bezain laster honela mintzatzen zitzaiola:
|
|
|
Albertok, hasieran, begirada gogortu zuen, baita ahoa apur bat zabaldu ere, zerbait esatera
|
balihoa
bezala: –Zer esan nahi duk horrekin, askatasuna heuretzat bakarrik nahi duala eta ez hire arrebarentzat?
|
|
|
–Zirkuarekin
|
balihoa
ez zenuke etxetik bota behar izango, Nazario? –erantzun zion Reginak, beste irri bat ezpainetan, aurrekoa baino argiagoa eta zabalagoa.
|
|
|
egoerari ihes egiteaz gain, Txarok eta bere lagunak protagonizatzen zutèn eszenaren jarraipena egingo zuen, jakin min bizia sorrarazten baitzion emakumeak; Txarok haserre zirudien, eta gizonezko lagunak adostasun beroa erakusten zion, aurpegiarekin egiten zituèn keinuak eta esku mugimenduak bere jarreraren erakusgarri, esaten ariko balitzaio bezala: ...kutatzeraino; Adak ez zuen, beraz, Txaroren aurpegirik ikusten, baina bai aldameneko mahaian zeudèn bi atsoenak, biak ere hirurogei bat urtekoak; atsoek zeramikazko katilu bana zuten mahai gainean, txokolatea hartzeko egokiak?, eta ez ziruditen eroso Txaroren jarrerarekin, egin ere, egin baitzion haietako batek mespretxuzko keinu bat, beste atsoak eskua kopetara zeraman bitartean, aitaren egitera
|
balihoa
bezala; zertaz ari ziren, baina?; atsoekin hamabost hogei sengundotan jardun ondoren, Txarok gizonari berriro so egin eta, hatza luzaturik, agindu bat eman zion: halako zerbait izan behar zuen, gizonak, jarraian, toxa atera eta zigarreta bat biltzeari ekin baitzion; anartean, aldameneko mahaiko atsoek barre txiki konplizeak egiten zituzten, baita begirada iheskorrak zuzentzen ere, Txarorentzat iraingarri zitezkeenak; gero, gizonak zigarreta piztu, xurgada bat eman, eta berehala eman zion zigarreta Txarori; zergatik, baldin eta Txarok berea bazuen eta erretzeko erdia falta bazitzaion?; galdera hark, baina, bazuen erantzunik, bi zigarretak bereganatu ondoren kea ateratzeari ekin baitzion korukideak, batean bati eta bestean besteari; jokaldi hartan irabazi zuen, antza, bi mahaien artean piztutako lehia, bi atsoen barre txikiak amorru handi bihurtu baitziren segidan:
|
|
|
Adak berdin jarraitzen zuen –esan ere, esango zuen balizko ikusle batek neska zurbildu egin zela, ez erabat, baina bai ohartzeko moduan–: ...ros bezain dotorea, amarenarekin zerikusirik ez zuena, laua, ohiko arauak bete arren ukitu pertsonal bat zuena, modernoa–, kalonje jaunaren gainbegirada zorrotzaren pean, gurasoen kontsentimenduarekin... horregatik egon zen Ada, ausaz, nora ezean hurrengo bospasei segundoetan; ekaitza pasatu eta erreakzionatzera zihoala zirudienean, ordea –ahoa ere ireki zuen pare bat aldiz, hitz egitera
|
balihoa
bezala–, Txarok –emakumea pasioz ari zen, eta pasioaren suak eragozten zion, beharbada, Adaren aldarte gorabeheratsuari behar bezala erreparatzea– hartu zion aurrea:
|
|
|
–Zirkuarekin
|
balihoa
ez zenuke etxetik bota behar izango, Nazario... –erantzun zion Reginak, beste irri bat ezpainetan, aurrekoa baino argiagoa eta zabalagoa.
|
|
|
Teofilo Mariak Domingori oina bularrean jarri ez beste larritu zen Maria Bibiana –begiak betzuloetatik at zituen–, erraiak iraulita, errabiaren errabiaz; lepoan jarri zionean, berriz, bera ere itotzera
|
balihoa
bezala sentitu zen; orduan, baina, azken aire hondarra haize zurrunbilo bihurtzen zuela, Teofilo Maria bultzatu zuen bere bi eskuez, bultzatu bezain laster honela mintzatzen zitzaiola:
|
|
|
egoerari ihes egiteaz gain, Txarok eta bere lagunak protagonizatzen zutèn eszenaren jarraipena egingo zuen, jakin min bizia sorrarazten baitzion emakumeak; Txarok haserre zirudien, eta gizonezko lagunak adostasun beroa erakusten zion, aurpegiarekin egiten zituèn keinuak eta esku mugimenduak bere jarreraren erakusgarri, esaten ariko balitzaio bezala: ...no; Adak ez zuen, beraz, Txaroren aurpegirik ikusten, baina bai aldameneko mahaian zeudèn bi atsoenak, biak ere hirurogei bat urtekoak; atsoek zeramikazko katilu bana zuten mahai gainean –txokolatea hartzeko egokiak–, eta ez ziruditen eroso Txaroren jarrerarekin, egin ere, egin baitzion haietako batek mespretxuzko keinu bat, beste atsoak eskua kopetara zeraman bitartean, aitaren egitera
|
balihoa
bezala; zertaz ari ziren, baina?; atsoekin hamabost hogei sengundotan jardun ondoren, Txarok gizonari berriro so egin eta, hatza luzaturik, agindu bat eman zion: halako zerbait izan behar zuen, gizonak, jarraian, toxa atera eta zigarreta bat biltzeari ekin baitzion; anartean, aldameneko mahaiko atsoek barre txiki konplizeak egiten zituzten, baita begirada iheskorrak zuzentzen ere, Txarorentzat iraingarri zitezkeenak; gero, gizonak zigarreta piztu, xurgada bat eman, eta berehala eman zion zigarreta Txarori; zergatik, baldin eta Txarok berea bazuen eta erretzeko erdia falta bazitzaion?; galdera hark, baina, bazuen erantzunik, bi zigarretak bereganatu ondoren kea ateratzeari ekin baitzion korukideak, batean bati eta bestean besteari; jokaldi hartan irabazi zuen, antza, bi mahaien artean piztutako lehia, bi atsoen barre txikiak amorru handi bihurtu baitziren segidan:
|
|
|
‘Santa Ana Kareninaren bizitza eta mirariak’ ez litzateke titulu txarra izango" esango zion Txarok, eta Adak erantzungo zion: " Santa Adda Kareninarena errazago izango zait, beharbada...", biak barrez hasten zirela; halako zerbait behar zuen Adak buruan, begiak ireki eta ixteari utzi, eta irri ezin zabalagoa egin baitzuen, barre txiki batzuk ere bai ondotik; handik gutxira, berriz, jaiki egin zen, indartsu eta kementsu, itxura batean –itxura baino gehiago ere bazen bere jarrera hura–, mundua jatera
|
balihoa
bezala; gosaltzera joan zenean, berehala egin zion amak galdera:
|
|
|
Albertok, hasieran, begirada gogortu zuen, baita ahoa apur bat zabaldu ere, zerbait esatera
|
balihoa
bezala: " Zer esan nahi duk horrekin, askatasuna heuretzat bakarrik nahi duala eta ez hire arrebarentzat?
|
|
|
Balantzaka urrundu zen gizona, bekokia igurtziz, zorabiaturik
|
balihoa
bezala. Haranak irentsi zuen arte, begira egon gintzaizkion.
|
|
2010
|
|
|
bidenteen kopurua izan zen, bi neska mutilei berandu gabe gehitu baitzitzaizkien beste batzuk, gero eta gehiago, bost, zazpi, hamar, hamabost?; egin ere, egin zidan amak iruzkina, halako batean: . Konturatu al zara gero eta gehiago direla Andre Maria ikusten dutenak??; ikustekoa zen nola esan zidan amak esaldi hura, buruan zuèn esperantza bere fruitua ematera
|
balihoa
bezala!; nik ez dakit amak ilara luze batean imajinatzen ote zituen bidenteak, Ama Birjinak aukeratu eta jendetzatik bereizten zituenak, bakoitzaren meritu eta desmerituen arabera, lore zuri beltz bati petaloak banan banan kentzen zizkion bitartean: zu bai, zu ez, zu bai, zu ez?
|
|
|
Teo, izan ere, biharamunean don Anizeto kalonjearekin bildu, eta harekin izandako elkarrizketatik ukitua bezala atera zen, beste jarrera batekin, bere ezintasunetatik ere mundua menderatzera
|
balihoa
bezala, afalorduan bota zizkigùn hitzak esandakoaren erakusgarri:
|
|
|
Eta egia esango dizut: ez zait hankak galtzea ere axola, nire sabelaren fruitua salbatuko bada, Domingo??; ongi bai ongi gogoratzen dut une hura, baita amaren begiei zerièn argi distiratsua ere, suzko bi gezi jaurtitzera
|
balihoa
bezala; une bikaina izan zen, goitiarra, Pagoagan bizi izandako beste une asko bezala?; egia da luzarora gabe jakin genuela une haiek guztiek pipiak jandako zurezko oinarri ustelak zituztela, baina egia da, halaber, fede itsuak sitsak eta pipiak estaltzen zizkigula, baita zura harri bihurtzen ere, errealitate sendo bezain gotor baten itxurapean.
|
|
|
–Ez zaizu bururatu Moisesek atzo bizarra moztu zuela, beharbada, zeruan, eta hari eroritako gillettea izan zitekeela ikusi duzuna, zerbait esateagatik??? esan zion doña Gertrudisek, halako batean, amaren erabakia atzeraezina zela ohartu zenean; amak ahoa zabaldu zuen, hitz egitera
|
balihoa
bezala, begiak ere zabaldu zituen, harridura eta haserrea biltzen zituèn keinuan?; amak, baina, ez zuen hitz egin, bai, ordea, ahoa eta begiak batera itxi, baita burua ezker eskuin mugitu ere, jarrera ezin adierazgarriagoan;. Mesedez, Regina:
|
|
|
Yogurra zekarren esku batean eta zigarro piztua bestean. Txabusina bat zeukan jantzita, dutxatzetik edo dutxatzera
|
balihoa
bezala. Zigarroari zupaka, Kepari begira geratu zen, irri erdi bat ezpainetan.
|
|
|
Eta egia esango dizut: ez zait hankak galtzea ere axola, nire sabelaren fruitua salbatuko bada, Domingo..."; ongi bai ongi gogoratzen dut une hura, baita amaren begiei zerièn argi distiratsua ere, suzko bi gezi jaurtitzera
|
balihoa
bezala; une bikaina izan zen, goitiarra, Pagoagan bizi izandako beste une asko bezala...; egia da luzarora gabe jakin genuela une haiek guztiek pipiak jandako zurezko oinarri ustelak zituztela, baina egia da, halaber, fede itsuak sitsak eta pipiak estaltzen zizkigula, baita zura harri bihurtzen ere, errealitate sendo bezain gotor baten itxurapean.
|
|
|
Gure egonaldi haietan atentzioa eman ziguna —Ama Birjina ekainaren 30ean agertu zen lehen aldiz— bidenteen kopurua izan zen, bi neska mutilei berandu gabe gehitu baitzitzaizkien beste batzuk, gero eta gehiago, bost, zazpi, hamar, hamabost...; egin ere, egin zidan amak iruzkina, halako batean: " Konturatu al zara gero eta gehiago direla Andre Maria ikusten dutenak?"; ikustekoa zen nola esan zidan amak esaldi hura, buruan zuèn esperantza bere fruitua ematera
|
balihoa
bezala!; nik ez dakit amak ilara luze batean imajinatzen ote zituen bidenteak, Ama Birjinak aukeratu eta jendetzatik bereizten zituenak, bakoitzaren meritu eta desmerituen arabera, lore zuri beltz bati petaloak banan banan kentzen zizkion bitartean: zu bai, zu ez, zu bai, zu ez... gauzak hala izatekotan, ez baitut dudarik amak petalo zuri batean ikusten zuela bere etorkizuna, letra larrietan idatzitako baiezko batek berretsia:
|
|
|
Teo, izan ere, biharamunean don Anizeto kalonjearekin bildu, eta harekin izandako elkarrizketatik ukitua bezala atera zen, beste jarrera batekin, bere ezintasunetatik ere mundua menderatzera
|
balihoa
bezala... afalorduan bota zizkigùn hitzak esandakoaren erakusgarri: " Gaur, azkenean, kalonje jaunarekin hitz egin dut, eta hitza argi bihurtu da... zeren, Jainkoak bizirik nahi banau, misio jakin baterako izango bainau, eta nik bai baitakit neure misioaren berri...".
|
|
|
Baina zer besterik izan naiz ni, bada, Damaso?; galduko naiz irudimenaren baso abartsuetan zuhaitzak laminatzat harturik, biziko naiz lainoetan, baina nekez hilko naiz gosez...; izan ere, idealista izan naiteke, bai, baina badakit janaren tokia dela jangela eta badakit pezetak eta xentimoak neurtzen... frantziskotarren hiriburuko parrokian hiru urtez izan ez nintzen, bada, aita ekonomoa, eta oso balantze positiboarekin!; amarengandik jaso ote nuen dohain hori, Damaso?; ama, baina, nekez ohar zitekeen bere dohainez une hartan, hain zegoen atsekabeak jota...; ostatutzat genuèn maistraren etxetik alde egin aurretik —biharamunean atera ginen handik, goizeko lehen orduan— harekin izan zuèn eztabaidak ere ez zion onik egin, nik uste: " Ez zaizu bururatu Moisesek atzo bizarra moztu zuela, beharbada, zeruan, eta hari eroritako gillettea izan zitekeela ikusi duzuna, zerbait esateagatik...?" esan zion doña Gertrudisek, halako batean, amaren erabakia atzeraezina zela ohartu zenean; amak ahoa zabaldu zuen, hitz egitera
|
balihoa
bezala —begiak ere zabaldu zituen, harridura eta haserrea biltzen zituèn keinuan—; amak, baina, ez zuen hitz egin... bai, ordea, ahoa eta begiak batera itxi, baita burua ezker eskuin mugitu ere, jarrera ezin adierazgarriagoan;" Mesedez, Regina: ez duzu, bada, orain atzera egingo...", berrekin zion maistrak; eta amak:
|
|
2011
|
|
|
Eta amak keinu adierazgarri batean bildu zituen ezpainak, hitz egitera
|
balihoa
bezala, baina isildu egin zen, damuak edo eraginik; hurrengo istantean, ordea, bere damuaz damuturik, berriro heldu zion hitzari. Eta erran zion:
|
|
|
Eguzkia harkaitzaren bestaldean ezkutatu da, sandalia epelekin gelditu gabe
|
balihoa
bezala. Ondoren, iluntzeak zabalduko du itzal mantua, gizasemeak lotara gonbidatzeko.
|
|
|
Olatz etor daiteke, isilik. Eskumutur biak heldu zizkion samurki Martak Patakiri, oheburuan izara hautsi batekin eskulotzera
|
balihoa
bezala. Baina ez zeuden ohean.
|
|
|
Lakuaren ertzetik bere perimetroaren laurdena ibili, itsasotik bereizten duen presa pasa eta aparkaleku hutsa igaro eta bigarren aldapa igo ondoren iritsi zen hondartzara, dena Sonrisas y Lágrimas pelikulan zehar
|
balihoa
bezala, Julie Andrews. Duna gain batetik bezala ikusten da hondartza handik, azpian, eta itsasoa han, itsasoa soberbioa da Landetan,, lurra hain isila denean; esnatu orduko usaintzen duzu ohe barruan, eta gazitzen du lakua, eta paseatuz bere perimetroari itzulia egin bitartean ilean gatz aleak uzten joaten zaizu, etxeratzerako guztiz gazituz?; udan etsigarria izan daitekeen perspektiba da bigarren aparkalekutik ikusten dena, uretaraino hondar pisutsuzko metro luzeak berotan pasa behar direnez brisarak bizitzara itzul zaitzan.
|
|
|
Bikoiztasun horrek eskizofrenia arraro batzuk sortzen ditu. Gure imajinarioa alde batetik
|
balihoa
bezala eta errealitatea, bere hedagune plural guztiekin, beste alde batetik.
|
|
|
Ez du gaur hazirik irentsi eta eskuaren lika garbitu du Idoiak bere izterraren kontra igurtziz, musu eman dio Txemari, leihora inguratu da. Ireki ditu errezel bikoitzak, lehenbizi beltzak eta gero transparenteak, teatroa, funtzioa hastera
|
balihoa
bezala, baina oraindik bada zer ireki: pertsianak erdiraino.
|
|
|
Fedek mahukak bildu zituen, otarrain haztegi batean eskua sartzera
|
balihoa
bezala. Eserita geratu zen, ordea.
|
|
2012
|
|
|
Ez zen mundua bukatu. Baina bukatzera
|
balihoa
bezalaxe ari gara. Zakua goraino betetzen.
|
|
|
Aurpegia eskuetan babestu zuen, negarrez hastera
|
balihoa
bezala. Ume basatia bilakatua zen gaztea, edo Stockholmeko sindromeak joa, nahiz eta bahitzailea ez zen egundo itzuliko.
|
|
|
Eskuindarrek esaten dute hori, helbururik maltzurrenarekin, baloreak haien pribilegioekin identifikatuz, baina ezkertiarrek ere esaten dute, balorerik gabeko gizartea deshumanizaziorantz, kaoserantz
|
balihoa
bezala, indiferentzia nagusituz, esplotazio ekonomikoa eta menpekotasun politikoa. Ezkertiarrek esaten dute:
|
|
|
Mutikoak ahoa zabaldu zuen, zerbait esatera
|
balihoa
bezala, baina François sartzen ikustean isilik geratu zen eta berriro ardoa atera zuen bere edalontzira.
|
|
2013
|
|
|
Zaldia, azpian, arnasestuan zebilen. Indarge
|
balihoa
bezala. Hiru zaldiak, egia esan.
|
|
|
baina erasotzen didanari, begia begi truk!?. Abdel Haqqek ahoa ireki zuen, hitz egitera
|
balihoa
bezala. Gandhiren errana etorri ote zitzaion burura: –Begia begi truk, eta guztiok itsu???, baina ireki ahala itxi zuen.
|
|
|
Autoko leihotik kanporako paisaian galdu zitzaigun gogoa gerora. Soro zabal berdeak ikusi genituen alde banatatik agudo pasatzen, eta ureztatzeko langa mugikor amaiezinak inguruaren asperdura ito nahian, autobidera arrimatu ere egiten ez ziren herrixkak beti urrun, gu geldirik eta mundua abiada bizian
|
balihoa
bezala. Bizi izandako prozesua etorri zitzaidan akordura, esna egindako amets hartatik hasita, hamar bat hilabetez ondutako zure gorpuztea.
|
|
|
Eta ni ez nauk beste nazioei erasotzearen alde, badakik... baina erasotzen didanari, begia begi truk!". Abdel Haqqek ahoa ireki zuen, hitz egitera
|
balihoa
bezala –Gandhiren errana etorri ote zitzaion burura: " Begia begi truk, eta guztiok itsu"? –, baina ireki ahala itxi zuen.
|
|
|
Bolada berri bat izan zen berarentzat, Bilbon ingeniari ikasten ari zenean ez bezalakoa, eta bizitzak ohi baino denbora gehiago erretzen zuelako irudipena izan zuen, bizitza sua bailitzan eta denbora egur ihartua, eta egutegia bera saltoka
|
balihoa
bezala, ekainetik irailera edota azarotik martxora kolpetik pasatuz. Gertaerak pilatu egiten ziren:
|
|
|
Linok, gelako giltza poltsikoan bazeukan ere, esan zuen: " ea lortzen dudan atea irekitzea", eta giltza bila
|
balihoa
bezala egin zuen.
|
|
2014
|
|
|
Gutxienez Z ez zegoen nirekin, bestela ziur exhibizionistak barkamena eskatuko liokeela, eta horrek, jada, jo eta bertan akabatuko ninduke, amorruaren amorruz. Ostera, txanponak kontatzen niharduela etorri zait maitalea, atzetik gerturatu, mozorroari men eginez internazionala ahapeka abestuz, gerritik heldu dit, lepauztaiak musukatu dizkit, eta hatz bat sartu dit alutik, ni masturbatzen hastera
|
balihoa
moduan. Ondo egin du, zakila erakutsi didan urdearen gertakariaren ostean grina apur bat apaldua nuen eta pentsatzen hasia nintzen ea ez ote nuen hobe nire etxera (bakar bakarrik) joan eta lasai lo egin.
|
|
|
Hirugarren astea bete zen anaiaren berririk gabe, eta ni urduritzen hasi nintzen. Zerbait gaizki
|
balihoa
jakingo nukeela esaten nion behin eta berriro neure buruari, baina denbora libre gehiegi nuen eta lapurretaren inguruko xehetasunek bueltaka jarraitzen zuten etenik gabe nire buru barruan. Edozer gauza egiten ari nintzela ere lapurreta beti zegoen hor, bigarren planoan bezala:
|
|
|
Bere gustuz
|
balihoa
bezalako itxurak egin behar, beraz. Alferrik galdetuko zion nora joan, bera zenez gero sasoiz kanpoko turista bokazionala.
|
|
|
Maiderrek gorputza tentetu du, ordura arteko jarrera pasiboa aldatuz. Bi lagunei begietara begiratu eta haurrei ipuin bat kontatzera
|
balihoa
bezala hasi da hizketan, irribarre txikia ezpainetan.
|
|
|
65 egun eta hantxe zeukan aita, betiko beso gihartsuak, betiko ile luzeak buru atzealdean, betiko ile xerloa gainean trabeska, airean dantzan orain, kanpora jauzi egitera
|
balihoa
bezala. Bolanteari eusten zion esku bakarrean jarri zuen arreta, aitaren gidatzeko estiloarekin beti bezain miretsita.
|
|
|
Mutilak aise egin dio izkin, handia bezain arina baita. Trenaren atzetik
|
balihoa
bezala hasi da Xabi, atzetik korrika. Eskua luzatu du elastikotik heltzearren, baina bere hatz mamiek oinekin eta takoekin talka egiten dute." Plaque le!, Plaque le!", garrasika entzun du Serge, eztarria urratu beharrean.
|
|
2015
|
|
|
Eskua Erreren hankartera eraman zuen, barrabilak ahur betean hartu eta indarrez estutuz. Bere sudurra masailaren aurka nabaritzen zuen hitz egitean, haserre, sukartua ia, hozka egitera baldin
|
balihoa
bezala. Ez zen halakorik etorri ordea.
|
|
|
Kaletik noala alde guztietara begiratzen dut X ren arrastoaren bila. Hura ikusteko gogoz eta ikusteko beldurrez, beste norbaitekin
|
balihoa
, zer egingo nukeen jakin gabe; ihes, ala isilka jarraitu, nora ote doazen ikusteko, haien aurrean paratu eta aldarrika hasi, nire poltsarekin X rekin doan emakumea buruan jo, gabardinapetik pistola bat atera eta X bertan akabatu. Nahiz eta hilketa hori melodramatikoegia izan, kursiegia.
|
|
|
Hori eginik, bere gogoa berriro atzera hegatu eta irakurketan murgildu zen. Zerbait gidatzen ari balitz bezala irakurtzen zuen, pentsatu zuen Camek, edo artalde handi bat aurrera zirikatzen bezala, edo bidean gora eta gora
|
balihoa
bezala zidor mehar batetik; eta zenbaitetan bizkor eta zuzen joaten zen, sastrakaren artetik bidea urratuz, eta zenbaitetan bazirudien adar batek jotzekoa egiten ziola, lahar batek itsutzen zuela, baina ez zuen horregatik amore ematen; aurrera jarraitzen zuen, orriak pasa eta pasa. Eta Camek bere buruari ipuin bat kontatzen jarraitu zuen, hondora zihoan itsasontzi batetik salbatu zenekoa, aita han eserita zegoela seguru baitzegoen; seguru, beste aldi hartan sentitu zen bezala, lorategitik ezkutuan sartu, liburu bat hartu, eta gizaseme adinduak, egunkaria bat batean beheratuz, haren gainetik zerbait oso laburra esan zuenean Napoleonen izaerari buruz.
|
|
|
Filosofo handia izan zitekeen, esan zuen Ramsay andreak harengatik, errepidean behera zihoazelarik arrantzale herrirantz, baina ez zuen ezkontzarekin asmatu. Aterki beltzari tente tente heldurik eta ikusmin aire deskribaezin batekin mugituz, kale kantoian norbaitekin topatzera
|
balihoa
bezala, istorioa kontatu zion: Oxfordeko abentura neska batekin; ezkontza goiztiarra; pobrezia; Indiako bidaia; zenbait olerkiren itzulpen «oso txukuna, nire ustez», mutilei pertsiera edo hindustanera irakasteko prest, baina zertarako balio zien?
|
|
|
Eta ama horren besotik helduta atera da bainugelatik, bere amaren besotik herriko elizan ezkontzera
|
balihoa
bezala.
|
|
|
Bi pertsona agertzen dira ilaran, bata bestearen ondoren
|
balihoa
moduan. Aurretik safarietako arropa
|
|
|
arima Jainkoaren mesede hauek uzten dutela hemen esan den moduan dabilenean, Jainkoak noizbait baimena ematen badio deabruari haren gauzetan sartzera ausartzeko, Haren Maiestateak irabaziaz aterako duela, deabrua, berriz, lotsaturik geratuko dela. Horregatik, alabak, norbait bide honetatik
|
balihoa
–esan dudanez, ez ibili izuturik.
|
|
|
Bolada berri bat izan zen berarentzat, Bilbon ingeniari ikasten ari zenean ez bezalakoa, eta bizitzak ohi baino denbora gehiago erretzen zuelako irudipena izan zuen, bizitza sua bailitzan eta denbora egur ihartua, eta egutegia bera saltoka
|
balihoa
bezala, ekainetik irailera edota azarotik martxora kolpetik pasatuz. Gertaerak pilatu egiten ziren:
|
|
|
Arnasa sakon hartu, gorputzari astindu bat eman shockerako prestatzeko, eta ur bizi izoztuan murgildu zen. Bat bateko txistu bat entzun zuen belarri barruan, goiko trenbidean Amtrak tren atzeratu bat presaka
|
balihoa
bezala galdutako denbora berreskuratzeko. Kakoa haztaka bilatu eta konturatu zen kablean behera joanda zegoela.
|
|
|
Ilargiaren zurbil harroa ere ez da gutxiestekoa. Oinez ez
|
balihoa
bezalako arnasa du Bidartek. Lasaia, pausatua.
|
|
|
" Alkandora jasota, zulo bat egitera
|
balihoa
bezala".
|
|
2016
|
|
|
Lantu jotzailea ate ondoan eserita zegoen harrizko eserleku batean, alde batean asto basta eta brida zituela, noizik behin hartzen zituenak, gero lurrean uzten, haiei begira jartzen, eta burua astintzen zuen. Gero, berriz ere hartu zuen ogi koskorra bere zakutotik, jatera
|
balihoa
bezala; une batez eskuan eduki, gero utzi bere astoaren bridaren ahoko ondoan, egin zuen prestaketari etsipenez begiratu, eta orduan hasperen egin zuen.
|
|
|
Emakume baten bihotz egiazkoaren garaipenek ez dute luzaroan irauten durduza hauen aurrean. Segundo batzuen buruan nire berokiaren muturrean bermatu zuen eskua, erantzunari errematea ematera
|
balihoa
bezala; nolanahi ere den, Jainkoak baizik ez daki nola itzuli nintzen lehengo egoerara.
|
|
|
Hurrengo hiru egunetan, kanpoan elurra etengabe eta mundua amaitzera
|
balihoa
bezala ari zuen bitartean, bakoitza bere kontakizuna idazten jardun ginen, irrikatsu jardun ere. Hirugarren eguneko gauean, Sabinek prestatu zigun afaria amaitu ondoren, tximiniaren bueltan eseri ginen, gure istorioak ozenki irakurtzera.
|
|
|
Eten du aitorpena, zalantzakor; gero, arnasa luze eta sakona egin ostean, ur uherretan sartzera
|
balihoa
bezala, begiak itxi eta bere aitorpen kontaeran murgildu da, burua makur, besoak belaunen gainean, apal mintzatuz:
|
|
|
La Boisek, tapaki zahar batean bilduta, ez entzuna egin zuen. Hitzaldi solemne bat egitera
|
balihoa
bezala, behin eztul egin eta, ukuiluko paretaren beste aldean egongo zen Horse Mountain alderantz seinalatuz, zerbait esan zuen frantsesez.
|
|
|
ELI MARKELengana hurbiltzen da, zorrotz. MARKELek bere burua babesten du, jipoi bat jasotzera
|
balihoa
bezala.
|
|
|
Bi pertsona agertzen dira ilaran, bata bestearen ondoren
|
balihoa
moduan. Aurretik safarietako arropa jantzita arraza beltzeko gizonezko bat doa.
|
|
|
Pete Domezainek sabelera eraman zuen eskua, handik pistola bat ateratzera
|
balihoa
bezala.
|
|
2017
|
|
|
Gaur, orainaren erlojuak bere orratzak atzera begira jarri ditu. Orain denbora atzerantz
|
balihoa
bezala sentitzen naiz. Berriz ere triste.
|