|
2000
|
|
|
Bi gauza horiek ezin daitezke joan batak bestea alboratuta.
|
Zergatik
, bada, ondasun banantzea legezta dezaketen arrazoi berberek ezkontza desegin. Ezkontza pertsonen arteko batuketa da; senar emazteak aske dira euren ogasuna kolokan ez jartzeko.
|
|
|
Ezkontza pertsonen arteko batuketa da; senar emazteak aske dira euren ogasuna kolokan ez jartzeko.
|
Zergatik
, beraz, ezkontza esekita utzi, arrotza zaion kari batetik?
|
|
|
Dirua balio guztien zeinua da; onura edo fruituak ematen dituen oro eskuratzen du.
|
Zergatik
, bada, zeinu baten beharra duenak, horren erabilera ordaindu ez, premiazko dituen objektu guztien erabilera ordaindu duen modu berberean. Beste gauzen antzera, dirua dohainez, mailegutan, akuran edo salerosian eman daiteke.
|
|
|
Dirua balio guztien zeinua da; onura edo fruituak ematen dituen oro eskuratzen du.
|
Zergatik
, bada, zeinu baten beharra duenak, horren erabilera ordaindu ez, premiazko dituen objektu guztien erabilera ordaindu duen modu berberean?
|
|
|
Han dira ikusgarri justiziaren bila doazenen izu eta ikara, hura eskatu eta hartzean.
|
Zergatik
ez gertaera bera gure epaileen aurrean. Gaietan trebe direlako; jakituriak eta argiak dituzte eta etengabe ari dira besteei aholku eskatzen.
|
|
|
Einsteinek esan legez, Hume eta Machen printzipioak nahitaezkoak izan baziren fisikan, hau da, filosofiak fisikaren gain eragina izan bazuen, eta honek egiaztagarritasun printzipioa onartzen badu, orduan, filosofiak zergatik ez du hura onartu behar, errealitateari buruz mintzatzen omen bada?
|
Zergatik
izan behar du filosofoak apriorizko ezagutzaren abantaila. Apika agerkundez dakizki gauzak?
|
|
|
Esan zuenez, ikerketa estetikoetan" zergatizko konexioak ez dira interesgarriak, baina Psikologian, aitzitik, hauek besterik ez zaizkigu interesatzen". "
|
Zergatik
da ederra hau?" galdetzea ez da zergatizko azalpena eskatzea: adibidez," Zergatik da atsegina larrosen usaina?" galderari erantzunez zergatizko azalpena emateak ez liguke gure" harridura estetikoa" kenduko.
|
|
|
" Zergatik da ederra hau?" galdetzea ez da zergatizko azalpena eskatzea: adibidez,"
|
Zergatik
da atsegina larrosen usaina?" galderari erantzunez zergatizko azalpena emateak ez liguke gure" harridura estetikoa" kenduko.
|
|
|
Era beretsuan, esan zuen, margolari bat koadro bat hobetzen saiatzen denean, ez da bere buruari buruzko saiakuntza psikologikorik egiten ari, eta ate bati buruz" Gaizki orekatuta dago" esatea, atean gaizki dagoena esatea dela, baina ez zein hunkipen utzi duen. Estetikaren auzia, esan zuen, ez zen" Hau zure gustukoa da?","
|
Zergatik
da hau zure gustukoa?" baizik.
|
|
|
oso arrazoi desberdinak izan zitzaketela irudia sastatzeko. Baina esan zuen" zio a den zio bat" dagoela suposatzeko joera" biziki indartsua" zela, argibidetzat emanez jolasari buruzko teoriak badirela eta teoria bakoitzak"
|
Zergatik
jolasten dira haurrak?" galderari erantzun bat bakarrik ematen diola; (2) hutsegitea zela suposatzea zio a beti" zerbait baliagarria lortzeko" dela. Hutsegite honen argibidetzat eman zuen Frazerrek baieztatzen duena, hau da," jendeak momentu batean pentsatu zuela baliagarria zela norbait hiltzea uzta ona eskuratzeko"; (3) hutsegitea zela suposatzea, adibidez, Beltaneko Jaiaren historiak" biziki hunkitzen gaituela benetako gizaki bat erretzen zuen jai baten bilakaera" delako.
|
|
|
hauek aurkitzeak" natural" bihur lezake, sortarazi zuten zergatiak emateak, ordea, ezin du hori egin. Zentzu honetan esan zuen"
|
Zergatik
hunkitzen gaitu?" galdera eta" Zergatik da ederra hau?" edota" Zergatik ez du balio kontrabaxu honek?" galdera estetikoak antzekoak direla.
|
|
|
hauek aurkitzeak" natural" bihur lezake, sortarazi zuten zergatiak emateak, ordea, ezin du hori egin. Zentzu honetan esan zuen" Zergatik hunkitzen gaitu?" galdera eta"
|
Zergatik
da ederra hau?" edota" Zergatik ez du balio kontrabaxu honek?" galdera estetikoak antzekoak direla.
|
|
|
hauek aurkitzeak" natural" bihur lezake, sortarazi zuten zergatiak emateak, ordea, ezin du hori egin. Zentzu honetan esan zuen" Zergatik hunkitzen gaitu?" galdera eta" Zergatik da ederra hau?" edota"
|
Zergatik
ez du balio kontrabaxu honek?" galdera estetikoak antzekoak direla.
|
|
|
|
Zergatik
ez da posible gizakiak pentsatzea bere izena sakratua dela. Alde batetik, ematen zaion tresnarik garrantzitsuena da, eta bestetik, jaiotzatik zintzilik eramaten duen bitxi bat bezalakoa da.
|
|
|
Baina hau zalantzagarria izan daiteke eta hurrengoa esan liteke: "
|
Zergatik
arduratu hain gai zalantzagarriaz?" (atzera begiratzen duen Elsa zuhurra bezala) 22 Baina ez dago halako ardurarik. —Guztiaren gainetik:
|
|
|
Zein gogoz segitzen ote zuten ezertarako ez ziren barregarrikeria zaharrak erabiltzen eta eraginik ez zuen hizketa mordoiloan?
|
Zergatik
ote atxikimendu hura esperientzia erabat kontra zuten sinesmenekiko. Nola arriskatu behin eta berriz porrot egiten zuten esperientziak errepikatzera?
|
|
|
Sarrera:
|
Zergatik
irakurri Wittgenstein euskaraz: zientzia, etika, antropologia
|
|
2001
|
|
|
Orduz geroztik filosofo ala olerkari gisa idazten dugu.
|
Zergatik
ez filosofo olerkari gisa, lon elkarrizketan tragedia intelektual honen azalpena agerikoa bada ere, azalpen hori Platonen egitasmo teoriko orokorretik abiatuta uler daiteke soilik.
|
|
2002
|
|
|
Hizkuntza bertutetsu eta gizakoi horren azpian, ordea, egiarik gordinena ezkutatzen da, alegia, gaurdaino presoak lur gaineko izakirik zorigaiztokoenak izan direla.
|
Zergatik
gertatu da, baina, hori. Kontura gaitezen araudiak egite hutsak ez dakarrela berez zorionik, den denak alferrikakoak direla, ez badute aurkitzen bai presoen eta bai gobernarien interes eta premia baterakoak uztartzeko modurik; gure plana jarraituz eraikitako espetxe batean enpresa da interes guztiak uztartu eta iritziak bateratzeko eredurik egokiena.
|
|
|
Horrexegatik da hain garrantzizko preso gazteenak modurik egokienean heztea.
|
Zergatik
ukatu gizagaixo ezjakinoi heziketak ekarriko dizkien onurak. Irakurketa, idazketa eta aritmetika pertsona ororentzat dira ikasgai egoki.
|
|
2003
|
|
|
—
|
Zergatik
ez didazu kontatzen bada. Hirirako bidea guztiz egokia da ibilian hitz egin eta entzuteko.
|
|
|
— Horixe hala dela —esan zuen—
|
Zergatik
ume sorketarena. Ume sorketa betiereko eta hilezkor delako hilkor batentzako mailan.
|
|
|
Horren azterketak zientzialarien portaerari buruzko adibide eta orokortze historikoez gainezka daude, gai historikoen inguruan idazten du, horiek aipatuz askotan; areago, historia da hain zuzen ere Popper enpirista logikoengandik bereizten duena.
|
Zergatik
orduan eztabaida polemiko hori. Bada, hain zuzen ere Kuhnen ustez zientzi aurrerapenak ez duelako inolako zerikusirik Popperren eredu ezeztatzailearekin eta, bestalde, Popperrek ez diolako baliorik ematen Kuhnen zientziagintza normalduaren irudiari, zientzialari ona ez denaren ezaugarri arriskutsua eta dogmatikoa besterik ez baitzaio iruditzen.
|
|
|
|
Zergatik
sinetsi behar dugu mendebaldeko zientzi tradizioa dela mundua ezagutu eta maneiatzeko modu hoberena. Feyerabenden aburuz, ez dago sinetsi beharrik, are gutxiago zientzi adituek gure agintari eta gidari izan behar dutenik.
|
|
|
Haatik, zertarako ‘jai izorratzailearen’ eginkizuna hartu?
|
Zergatik
zital edo ahobero irainak jasotzeari bidea eman (Bunge 1996: 109; 1999:
|
|
|
Horrek, jakina, ez zuen inolako zitalkeria itxurarik.
|
Zergatik
izan, orduan, hain zorrotzak benetako zientzi jarduerarekin kritiko direnekin?
|
|
|
1429h)?
|
Zergatik
azpimarratu hainbeste Kuhnen soziologismoa, soziologia historia bezainbeste erabili ez zuenean. Edo hori guztia gaizki ulertze baten ondorioa ote da?
|
|
|
Gehienak Carnapen aukeraketaren aurka zuzendu ziren, ez baitzegoen argi zergatik aukeratu zuen oinarri hori, bizipenena hain zuzen.
|
Zergatik
izan behar dute bizipena izenez deitutako fenomeno horiek oinarrizko kontzeptuak. Areago, eta berreraikuntza zientziaren kontzeptu orori bazegokion, zergatik ez behatu zehatzago zientziak berak orokorrean erabiltzen dituen benetako kontzeptuak, eta ez soilik psikologiarenak?
|
|
|
Zer dela eta aldaketa hori?
|
Zergatik
ez baieztatu zientziaren enuntziatuak egiaztagarriak izanik eta metafisikarenak ez, lehenbizikoak esanahia dutela eta besteek ez. Bada, funtsean, Popperrek uste zuelako egiaztagarritasun printzipioa ez dela gauza esakune metafisikoen eta zientziarentzat hain beharrezkoak diren legeen (natur lege, zientzi lege) artean bereizteko.
|
|
2004
|
|
|
perfekzioaren ideia.
|
Zergatik
ez ninduen hobezina egin. Zergatik ez ninduen egin osotasunaren ezagutza lortzeko gauza?, galdetuko dio filosofo kristauak bere buruari behin eta berriz, eta erantzun etsipengarri baten aurrean aurkituko du bere burua.
|
|
|
Zergatik ez ninduen hobezina egin?
|
Zergatik
ez ninduen egin osotasunaren ezagutza lortzeko gauza?, galdetuko dio filosofo kristauak bere buruari behin eta berriz, eta erantzun etsipengarri baten aurrean aurkituko du bere burua. Jainkoaren bideak eta azken egiak ezin asmatuzko ezkutaleku batean ostenduta geratuko dira guretzat, ez zaio beste irtenbiderik geratzen Descartesi une honetan.
|
|
|
Bizitzan behin dena suntsitu erabat eta atzera ekin, hor laburbilduko da Descartesen egitasmoaren mamia.
|
Zergatik
horrelako adierazpen erradikala. Zein da baieztapen honen sakonera?
|
|
|
Alabaina, zergatik jaso horrelako erantzuna, Jainkoa gure egilearen pentsamenduaren erdigunean aurkitzen badugu eta Niaren existentziaren frogapenaren ondoren bera agertzen bazaio lehen ideia argi eta bereizi bezala eta, gainera, Jainkoaren existentzia modu razionalean frogatzen sendo ahaleginduko bada?
|
Zergatik
hori, kontuan badugu Descartesen Jainkoak ez duela ematen oso urrun geratzen denik eliza katolikoak Jainkoari buruz duen adieratik. Arazo honi azalpena aurkitzeko, Descartesek Jainkoari atxikitzen dizkion ezaugarrietan baino Jainkoarengana heltzeko prozeduran eta ezaugarri horien adiera berezian bilatu dugu.
|
|
|
Izan ere, logikari funtsezko zaio gertakarien egiatasuna edo faltsutasuna adierazten duten perpausak aztertzea.
|
Zergatik
ote. Jakina denez, arrazoinamendu logiko baten baliozkotasuna ez da bere premisen eta ondorioaren egia (zko) tasunaren edo faltsutasunaren mende.
|
|
|
Ez, erantzungo digu Wittgensteinek, izenek ez dute zentzurik, baina bai esanahirik (Bedeutung), baldin perpaus baten testuinguruan kokaturik badira.
|
Zergatik
Sinn (zentzu) eta Bedeutung (esanahi) ren arteko diferentzia hori. Egia esan, bereizketa horren aitatasuna ez dagokio Wittgensteini, haren maisu edo izan zen Frege matematikari eta logikari handiari baizik.
|
|
|
Eta hizkuntzaren mugen aurka korrika egite honi etsigarri deritzo.
|
Zergatik
etsigarri. Etikaren oinarrian eta jatorrian bizitzaren azken zentzuaz eta erabateko onaz eta baliotsuaz zerbait esan nahi izatea dagoelako eta neurri horretan berean, diosku jarraian Wittgensteinek, etika ezin da zientzia izan:
|
|
|
Norbaitek galde nahi baleza:
|
Zergatik
ene jokabidearen printzipio subjektiboak orokortu behar ditut, ez orokortuz gero ez baldin badut ezein kalterik jasaten?, ez geniezaioke hauxe esan besterik: Hala eta guztiz ere, zure jokabidearen printzipio subjektiboak orokortu behar dituzu.
|
|
|
Baina galdetzen jarrai baleza:
|
Zergatik
behar dut zerbait nahi izan, hartarako ezein motiborik ez badiezadakezu eman?, Wittgensteinen aforismo batez, zertxobait aldaturik, erantzun niezaioke bakarrik: Hemen deskribatzea besterik ez dago, eta zera esatea:
|
|
|
Langile baten lana, adibidez, erabilpen balio handikoa izaten da eskuarki, baina bere truke balioa urri samar suertatu ohi da lan merkatuan eta ohiko soldatan, are urriago langilea emakume bada.
|
Zergatik
horrelakorik. Erantzun ezberdinak eman ohi dira.
|
|
2006
|
|
|
Xante!
|
Zergatik
iragartzen didazu heriotza. Ez duzu iragarri beharrik.
|
|
|
Zerk eragiten du ikuspuntu tinko eta orokorrerako jauzia?
|
Zergatik
ematen dugu jauzi hori. Zergatik ez da norbera geratzen bere ikuspuntuan eta bere interesetan?
|
|
|
Zergatik ematen dugu jauzi hori?
|
Zergatik
ez da norbera geratzen bere ikuspuntuan eta bere interesetan?
|
|
|
Ikusi bezala, Humeren ikuspegian judizio morala sentimendu moralaren ondorioa da, eta, oro har, edozein judizio ebaluatibo sentimendu ebaluatibo baten ondorioa da.21 Prozesu horretan sinpatiak zeregin nabarmena dauka (T 3.3.1.8).
|
Zergatik
esan dut etxe hori ederra dela. Etxeak zer nolako abantailak dakarzkion jabeari ikusi dut lehenik eta behin.
|
|
|
Dena den, oraindik ere ez dugu esan zergatik eman behar dugun ikuspuntu tinko eta orokorrerako jauzia.
|
Zergatik
ez dugu moralki ebaluatzen norberaren ikuspuntu partikularrean oinarrituz?
|
|
|
Herentziaz jaso du monarkia!
|
Zergatik
nahi ditu elkartu bere sorterriko noblezia garailea eta" menperatuak". Mundu osoaren gainean bere arraza edo aberria erreinarazi barik, ganora harrigarriz ahalegindu baitzen bere arraza disolbatzen eta bere aberria bera politikoki ezabatzen.
|
|
|
|
Zergatik
ote da filosofikoki arriskutsua taldexkakeria?
|
|
2007
|
|
|
zein da horren arrazoia?
|
Zergatik
ixten da gizakia bere baitan elkarrizketaren posibilitatearen aurrean?
|
|
2008
|
|
|
Zergatik? "
|
Zergatik
Beethovenek ez zion idatzi hirugarren mugimendua opus 111 pianoarentzako azken sonatari?", izan zen Wendell Kretzschmar ek egindako hitzaldi baten gaia, Thomas Mannek Doktor Faustus ko VIII. kapituluan azaltzen duenez (Mann 1960: 71hh).
|
|
2009
|
|
|
Koldarkeria, hipokrisia —hutsegitearen kimuak soilik—; eta ez zentzu sokratikoan, ezta ere gaiztoa izatea hanka sartzeren baten ondorioa delako, edota hastapeneko egiatik desbideratu egin delako, baizik eta gorputza bera delako bere bizitza eta heriotzan, bere indar eta ahuldadean, egia eta hutsegite ororen zigorra daramana, eramaten duen bezala, alderantziz, hastapen jatorria.
|
Zergatik
asmatu dute gizonezkoek bizitza kontenplatiboa. Zergatik eman diote bizitza estilo horri goreneko balioa?
|
|
|
Zergatik asmatu dute gizonezkoek bizitza kontenplatiboa?
|
Zergatik
eman diote bizitza estilo horri goreneko balioa. Zergatik onartu dute egia absolututzat horri buruz egiten diren irudikeriak?
|
|
|
Zergatik eman diote bizitza estilo horri goreneko balioa?
|
Zergatik
onartu dute egia absolututzat horri buruz egiten diren irudikeriak? " Garai barbaroetan[...] indibiduoaren bizkortasuna flakatzen bazen, nekatu edo gaixo, malenkoniatsu edo asper egina, eta horren ondorioz denboratxo baterako desio eta grinarik gabe sentitzen bazen, orduan gizaki erlatiboki hobea bihurtzen zen, hau da, ez zen hain arriskutsua, eta bere ideia ezkorrak jadanik ez ziren formulatzen hitz eta gogoeten bidez baizik.
|
|
|
|
Zergatik
, bada, Nietzsche genealogistak, zenbait alditan behintzat, baztertzen du hastapenaren bilaketa (Ursprung). Lehen lehenik, bilaketa mota hori gauzaren esentzia zehatza, bere posibilitate hutsa, bere nortasun bere baitara kontu handiz bildua, eta kanpokoa akzidentalahurrenez hurrenekoa den guztia baino lehenagoko forma ez mugikorra jasotzen ahalegintzen delako.
|
|
|
Zergatik bere ezintasun ekonomikoa?
|
Zergatik
ez zen ekimenik sortu kapitalismoaren kontra, hori baitzen hasiera hasieratik, sortze beretik, antolatua zuen borroka?
|
|
|
baina zer erlazio edo zein arazo egon daiteke bien artean?
|
Zergatik
deitzen da atal hau Jainkoen tragedia. Non dago, ba, tragedia hori?
|
|
|
|
Zergatik
bi Modernitate. Modernia, Aro Modernoa... bat izan dela onartzen ahal dugu, horrela, bat batean.
|
|
2010
|
|
|
17
|
Zergatik
esaten den legea erkidea dela, eta erkidegoarentzat ematen dela.
|
|
|
ikerketa linguistikoak ez ditu bere lanak zentzu horretan zabaldu, eta bestelako zientziek ere ez diote objektu horri arreta handiegirik eskaini.
|
Zergatik
ote. Hain garrantzi txikikoa al da objektu hori?
|
|
|
Definizio horrek, egiaz, jada XVI. mendean du hastapena, baina geroztik behin eta berriz izan ditu aldaera berriak eta, horrela, indartuta iritsi zaigu gaurdaino.
|
Zergatik
, baina, osatzen du hizkuntza komunitateak
|
|
|
Egiatan kontraesan sakonen eremua da hizkuntzen irakaskuntza[...]
|
Zergatik
eskatzen du itxuraz hain berezkoa den eginkizun batek hainbeste handiko mugimendu pedagogikoa. Eta zergatik hain bakan arrakasta lan horretan? 276.
|
|
2011
|
|
|
Era berean direla?
|
Zergatik
pentsatu behar dugu gereziondoa izan berdin dela neguan idor izaki, udaberrian loretan izaki, gereziak heldu eta txori guztien poza izaki. Mitoak munduan izaera diferenteak aitortzen ditu, eta mendiari izen propio bat jartzen dio, bidegurutzeari Ediporen edo istorio bat asmatzen dio, lamiak ipintzen ditu iturrian, itsasoa jainko bat (en erresuma) bihurtzen du.
|
|
|
Zergatik gara hiritar zuzenak, bertutetsuak?
|
Zergatik
ez dugu semaforoa gorrian pasatzen, lapurretarik egiten?, zergatik ordaintzen ditugu zergak. Ez ote da poliziak ikusiko gaituen beldur garelako?
|
|
|
Baina errealitate horri ezin diogu erantzun.
|
Zergatik
orduan Platonek ematen digu aukera hori. Nik errealitatearen aurrean behar beharrezkoa daukat aurrera egitera, gainera guztiz arroztasun batetik, harriduraz murgilduta, bestela ez dut atzemango errealitatea.
|
|
|
Txillardegi batekin baino.
|
Zergatik
esaten da Existentzialismoak Euskal Literatura Modernoan eragina izan duela?
|
|
|
Xabier Lete eta Txillardegi.
|
Zergatik
bi autore horiek eta ez beste batzuk. Bi autoreok Existentzialismoaren eragina modu berezian bizi izan dutelako.
|
|
|
|
Zergatik
, baina, hitzaren eta polisaren jardunean murgildu, logosa erein, gero ezerezak ezeztaturik geratzeko?
|
|
|
|
Zergatik
izatea bada eta ez izatea ez da, Leibniz Heidegger?
|
|
|
|
Zergatik
orain banaiz eta bihar ez naiz izango?
|
|
|
zergatik dauka gaurko filosofoak poetarengana jo beharra?
|
Zergatik
ez daki berak alternatiba bat eskaintzen, eta poetari eskatzen dio izatea" pentsatzea". Ulertu behar dugu izatea, filosofoarentzat, gauza askotxo dela, eta azken batean Esanezina.
|
|
2012
|
|
|
Beraz, besteen sistema ez da gurea bezain ona?
|
Zergatik
defendatzen da kapitalismoa komunismoaren aurrean. Gisa horretako kontraesanetan galtzen da gaur egungo eztabaida demokratikoa.
|
|
2013
|
|
|
Ez bakarra.
|
Zergatik
ez dute esaten Darwinen teoria dela daukagun teoriarik onena, osatu beharreko hutsuneak baditu ere, behin behinekoa bada ere. Zergatik ezin da eztabaidatu abortuari, bizitza hasierari buruz, baita bizitza amaierari buruz ere?
|
|
|
Zergatik ez dute esaten Darwinen teoria dela daukagun teoriarik onena, osatu beharreko hutsuneak baditu ere, behin behinekoa bada ere?
|
Zergatik
ezin da eztabaidatu abortuari, bizitza hasierari buruz, baita bizitza amaierari buruz ere. Zergatik aipatzen da erlatibismoa, erlijioek berek erlatibismoaren adibiderik gardenena eskaintzen digutenean?
|
|
|
Zergatik ezin da eztabaidatu abortuari, bizitza hasierari buruz, baita bizitza amaierari buruz ere?
|
Zergatik
aipatzen da erlatibismoa, erlijioek berek erlatibismoaren adibiderik gardenena eskaintzen digutenean. Zergatik lotzen zaio giza askatasuna transzendentziari?
|
|
|
Zergatik aipatzen da erlatibismoa, erlijioek berek erlatibismoaren adibiderik gardenena eskaintzen digutenean?
|
Zergatik
lotzen zaio giza askatasuna transzendentziari. Zergatik eraikitzen da etika izeneko zerbait oso zalantzazko sinesmenen gainean?
|
|
|
Zergatik lotzen zaio giza askatasuna transzendentziari?
|
Zergatik
eraikitzen da etika izeneko zerbait oso zalantzazko sinesmenen gainean. Ez dirudi erlijioak ezartzen dituen oinarriak egokiak direnik prozesu etikoaren ikuspegitik.
|
|
|
|
Zergatik
eta zertarako balioak. Badago balio hitza ulertzeko oinarrizko zentzu bat.
|
|
|
Katu bat arratoi batekin jolasean ikusten baldin badugu, harik eta arratoia hiltzen duen arte, orduan ez dugu ekintza hori ebaluatzen, nahiz eta zenbaitetan, analogiaz, hizkuntza ebaluatiboa erabil dezakegun ekintza horretaz aritzean.
|
Zergatik
katuaren kasuan ez, eta pertsona baten kasuan (beste pertsona bat torturatzen duenean) bai. Eman dezagun katu/ arratoi kasua eta tortura kasu bat deskriptiboki antzekoak direla.
|
|
|
Giza ekintzak ebaluatzen ditugu eskuarki.
|
Zergatik
giza ekintzak. Gizakiari, bere ekintzei dagokienez, nolabaiteko askatasuna eta, horrenbestez, erantzukizuna lotzen dizkiogu.
|
|
|
Beraz, ez al da gehiegizkoa dualismoak dakarren zatiketa animalien erresuman?
|
Zergatik
egotzi animaliak arimaren esparrutik?
|
|
|
jai bat, solasaldi bat lagunartean, maitearen agerketa ustekabea.
|
Zergatik
lotzen dira zer horiek mistikarekin. Ba al dago horiek baino balio gizatiarragorik edo bizi barnekoagorik?
|
|
2014
|
|
|
|
Zergatik
ez genuke, beraz, Parsifal gaur egungo perspektibatik irakurri. II. ekitaldiko Klingsorren erreinua fantasmagoria digitalaren domeinua da, aisialdi birtualarena.
|
|
|
Protofaxista al da Wagner?
|
Zergatik
ez dugu atzean utziko Wagnerren elementu ‘protofaxisten’ bilaketa eta, hobeto, apropiazio keinu bortitz batean, Parsifal berriz ere idatzi alderdi iraultzaile erradikalen tradizioan?
|
|
|
Baina hori ez da bere kontrako argudio bat.
|
Zergatik
ez litzateke hori guztiz baliozko argudio bat. Lehenik eta behin, artearen eta gizartearen arteko antagonismoa kontuan hartuta, euren arteko errekontziliazioa gertatzeko baldintzak sortzea da politika iraultzailearen azken emaitza.
|
|
2016
|
|
|
" Zentzurik du biziak?
|
Zergatik
existitzen gara. Zer da gizona?
|
|
|
Natura eta kultura (morala) kontrastatu bakarrik egin litezkeen bi polo gisa tratatzen dira.
|
Zergatik
ez suposatu portaera faktikoan bederen bien artean eskala bat dagoela eta eskalan graduak, abereentzat ere gradu batzuk eta gizon emakume ezberdinentzat gradu ezberdinak, eta beti Natura eta kulturaren jarraikitasuna eta nahasitasuna? (Tartean beti giza askatasunaren Kanten berbetan" autonomiaren" arazo zaila dagoela teoriarentzat).
|
|
|
Giltzurruna dohaintzan ematen dutenak konta ezin ahalak dira munduan.
|
Zergatik
ematen dugu eskupekoa edo limosna sekula gehiago ikusiko ez dugula badakigun ezezagunari. Wikipedia milioika lankide anonimok eskuzabal zabalki eskainitako ekarpenez burutu da eta garatzen da (halako fenomeno harrigarriak egoismoaren doktrinan dudarazi omen dio Dawkinsi, bere esanean).
|
|
|
antzinatean kooperazio eta altruismo espirituaren piztaile eraginkorrenetakoa gatazka eta gerra izan bada, nola justifikatzen da gerraren arbuioa orain?
|
Zergatik
gaitzetsi behar da herri menperatuen joputza, herri nagusien nagusitasuna bermatzeko egokia bada. Koeboluzio biologiko eta kulturalaren aurrerabiderako eta talde selekziorako lehenago talde ahaltsuenek talde ahulagoak sarraskitu eta funditzea faktore txit positiboa izan dela baiesten bada, nola ezesten da gaur arraza gora eta behereen hierarkizazioa, eta gizadiaren hoberako arraza behereak esklabotu edo suntsitu egin behar direlako ustea?
|
|
2017
|
|
|
Gure ikerketaren maila honetan, Bestearentzako izatearen funtsezko egiturak argitu eta gero, tentatuta gaude, nola ez, galdera metafisikoa egitera: "
|
Zergatik
daude Besteak?". Besteen existentzia ez da, ikusi dugunez, bere baitarakoaren egitura ontologikotik erator daitekeen ondorio bat, hain zuzen ere.
|
|
|
Horrela, erantzunik baluke galdera metafisikoak: "
|
Zergatik
daude kontzientzi (ak)?". Baina, beste zentzu batean, aniztasun horren faktikotasunak erreduziezina dirudi, eta gogoa ulertzen baldin bada aniztasunaren gertakariaren abiapuntutik, desegin egiten da.
|
|
2021
|
|
|
zerk egiten du, jaiotzen den gorputz motan jaiotzen dela ere, norbait kategoria (neska edo mutil) jakin batekin identifikatzea?
|
Zergatik
eta nola ezartzen da jaio bezain pronto, aurretik eta ondoren neska edo mutila den ebazteko antsietate eta halabehar hori. Zein dira gorputzeko ezaugarri jakinen, genero espresioen eta genero identitatearen arteko korrelazio ‘naturala’ ezartzen duten irizpide, baldintza eta markoak?
|
|
|
Batetik, zergatik mugatu behar da maskulinitateen ikerketa gizonengana?
|
Zergatik
ez aintzat hartu eta ikertu, esaterako, emakume maskulinoek garatutako maskulinitateak. Generoa originalik gabeko kopia denez, ez dira ‘egiazko’ formen imitazioak; emakumeen maskulinitatea gizon maskulinoena bezain propioa eta esanguratsua da.
|
|
|
92), ingurumari horretan Euskal Herriko mugimendu feministako hainbat kidek honako kartelak jarri zituzten, Martxoaren 8 batean: "
|
Zergatik
zara heterosexuala".
|
|
2022
|
|
|
Arreta kritikozko jarrera, eta ez zaintzazkoa; mendeko egin gaitzan onartzen diogu eta gure konfiantza eskaintzen diogun hari eskumenezko ahalak eman.
|
Zergatik
eta nola behar dugu, galdetzen du Annette Baierrek, hori egitea?
|
|
|
Filosofia moraletik egindako galdera hori dago filosofia ororen bihotzean, orokorrean jarrera gisa.
|
Zergatik
fidatzen gara beste batzuengan norberak bere kabuz pentsatu behar duena elkarrekin pentsatzeko. Ez dago batentzat bakarrik balio duen filosofiarik.
|
|
|
Ahitutako mundu honetan, badirudi larrialdiaren garaiak berriz pentsatzeko aukera emateko posibilitate guztien kontra egiten duela.
|
Zergatik
ireki arrakala gehiago txikituta dirudien munduan. Zergatik hurbildu gure galderarik errotikoenen hondo ezegonkorrera, zalantza da-eta bizitzaren eremu eta dimentsio guztietan mehatxu egiten diguna?
|
|
|
Zergatik ireki arrakala gehiago txikituta dirudien munduan?
|
Zergatik
hurbildu gure galderarik errotikoenen hondo ezegonkorrera, zalantza da-eta bizitzaren eremu eta dimentsio guztietan mehatxu egiten diguna. Filosofiaren garaiz kanpokotasunak, gaur, baldarkeria edo desegokikeria bat dirudi.
|
|
|
zergatik gertatzen da leku batzuetan, eta ez beste batzuetan?
|
Zergatik
gertatzen da garai batzuetan, eta ez beste batzuetan. Zergatik esaten da hizkuntza batzuetan, eta ez beste batzuetan?
|
|
|
Zergatik gertatzen da garai batzuetan, eta ez beste batzuetan?
|
Zergatik
esaten da hizkuntza batzuetan, eta ez beste batzuetan. Zergatik ez dago filosofiarik beti eta leku guztietan?
|
|
|
Zer zegoen aurretik, eta zer geratu zen ustezko mirari greziarretik kanpora?
|
Zergatik
izan dira beti Egipto eta Mesopotamia zibilizazio batzuek, europarrek, ukatutako itzal, aitortu gabeko oinarri, geroago bereizi eta elkarren artean erlaziorik ez ikusteraino. Eta zein dira, etengabe, desleialak eta heretikoak, ustezko nortasun unibertsalaren inguruak odolez eta suz mugatzeko premia duen Mendebaldean?
|
|
|
profesionalizatzeko eta bizitza aurrera ateratzeko beharrari lotuta dago.
|
Zergatik
ez. Jakintsua beregaina izatea ideal bat da, aristokratikoa edo erlijiosoa, eta jakintzan eta pentsamenduan sartzeko jatorrizko elitismoaren oinordekoa.
|