|
2000
|
|
|
Sortu eta bi urte eta erdira, bi milioi entzule lortu zituen, arrakasta itzela izan zena (Remesal, 1990).
|
Urte
batzuk geroago esperientzia hori beste nazio batzuetara hedatu zen.
|
|
|
Restaurante Bizkaia, San Cristobal hondartzan.
|
Urte
batzuk geroago kanpotarrez betetzen hasi zen herria, eta orduko bi mila inguru biztanletik auskalo zenbatera igaroa den gaurdaino.
|
|
|
Aurkikuntza miresgarria izan zen irakurtzen ikastea, harribitxirik ederrena aurkitzea adinakoa.
|
Urte
batzuk geroago Irunen edo harrapatu zuten sasi moja hura iruzurrean, komenturen baterako eskean zebilen aitzakian.
|
|
2001
|
|
|
Entziklopedian begiratu behar izan genuen».
|
Urte
batzuk geroago, Basque Studies Program sortzen lagundu zuen. Ordurako, «Sweet Promised Land»ez gero, batik bat, sona handiko zen Robert Laxalt, aditua euskal kulturan eta euskal amerikarren bozeramaile.
|
|
|
|
Urte
batzuk geroago, 79 edo 80ko neguanordurako itzulia zen Madrilen bizitzera, garai hartan desenkantoari buruz hain ugariak izan ziren nobela haietako bat bidaliko zion, eskaintza nostalgiko batekin, eta pasarte luze bat azpimarratua zuela. " Iraultza ez zen aukera gisa sentitzen" zioen gutxi gorabehera pasarteak," esentzia gisa baizik; edo iraultzaile zinen, eta orduan iraultzaile buruaz pentsatu eta iraultzaile bihotzaz sentitu behar zenuen, edo ez zinen, baina orduan izan nahia baino ez zen geratzen, eta ez izatearen kulpa behin eta betikoa".
|
|
2002
|
|
|
|
Urte
batzuk geroago, 1982an, J. M. Irigoienek bere bigarren nobela kaleratu zuen, Poliedroaren hostoak (Erein, 1982) [itz.: La tierra y el viento, Ed. Hiru, 1997], gure ustetan autorearen nobela handinahi, esperimental eta berritzaileena.
|
|
|
353). Hala ere, azpimarratzekoa da obra narratibo honen helburu nagusia ez zela erlijiosoa, ordu arte gertatu ohi zen bezala2
|
Urte
batzuk geroago, Bizenta Mogel J.A. Mogelen ilobak Esoporen alegien itzulpen liburu bat argitaratu zuen, Ipui onac izenekoa. Liburu horren argitalpenak nolabaiteko berrikuntza ekarri zuen, zeren eta, bere helburu didaktiko eta moralista gorabehera, euskarazko haur eta gazte literatura sortzeko zimenduak ezarri baitzituen (ik.
|
|
|
Bigarren eleberria, Donostia (1931), hau ere saritua, eleberri historikoa da orobat, eta mende amaierako Donostia deskribatzen du, baina deskribapenak ez du inondik ere narbarmentzen gizakiari eta mundu modernoaren balioei dagokien historizitatea.
|
Urte
batzuk geroago, Anabitartek beste bi eleberri argitaratu zituen: Poli (1958), umezurtz bihurri baten bizitzaren deskribapena, eta Aprika ko basamortuan (1961), zeinean autoreak 1954an Sahara basamortuan zehar egindako bidaia deskribatzen baitu.
|
|
|
Gure eleberriaren kasuan, Frantziako eleberrigintza izan zen eredu 1950eko hamarkadaren amaieratik 1970eko hamarkadaren erdira arte argitara emandako eleberri berritzaileenetan.
|
Urte
batzuk geroago, berriz, tradizio edo Erdialdeko Europako idazleak eta egile amerikarrak, dela Estatu Batuetan eleberri beltza garatu zutenak, dela Hego Amerikako errealismo magikoa abiarazi zutenak, bihurtu ziren euskal idazle askorentzat eredugarri.
|
|
|
Hitz horiek egun hartanjaso zen Eskolako akta ofizialean irakur daitezke, ikastetxe horretako idazkariaketa zuzendariak sinatuak.
|
Urte
batzuk geroago, pertsona berberak Irakasletzakoeuskal lerroa kendu eta, ordainez, ez zuen Euskal Filologia ezarri, hemerotekaguztietan hala agindu zuen arren.
|
|
|
Alde batetik arrain ekoizpenak saltzerakoan elkarren arteko lehia zela-eta sortutakoak daude. ...retan Bizkaiak Gipuzkoaren antzera Ipar Euskal Herrikoekin komertziatzeko baimena lortu ondoren, BilboraNorvegiatik zetorren balea saina eramaten zutela kexatu ziren; ziotenez, Conversaren arabera Ternuatik ekarritako bakailao barrunbeen koipea baino ezin zezaketenekar36 Hau ez zen horrela, ordea, 1619az geroztik lapurtarrek ekarritako sainabertakoa bezala kontsideratzen baitzen saltzeko garaian37
|
Urte
batzuek geroago, 1669an Donostiako balea ontzien jabeek Arrasateko Biltzar Orokorretan eskatuzuten beren sainak lehentasuna izan zezala Lapurdikoarekiko; baina biltzarrak ezzuen eskakizuna onartu, Conversaren arabera saina libreki sal baitzezaketenLapurdiko arrantzaleek38 Bestetik, dirudienez, hitzarmen horiek sinatuagatik ere, bateko edo besteko kortsarioek erasoak egiten zituzten aldizka; esate... Aldiz, ontziaren jabeekConversaren arabera harrapaketa hori legez kanpokoa zela argudiatu zuten40.Egoera berdintsua gertatu zen urte horretan bertan Lazaro de Castillo Hondarribiako kapitain kortsarioak Baionako pinaza bat atzeman zuenean41.
|
|
2003
|
|
|
eskainiz.
|
Urte
batzuk geroago, 1847an, Xahok, Henri Beltzuntzeko jauntxoarekin batera, Histoire des basques bat osatu zuen, Euskal Herri osoa, zazpi probintziekin, barne hartuz. Lan historiografiko gisa aski topikoa izan arren (kantabrismoa, iberismoa,...), Hiribarrenen lanerako erreferente izan zela pentsa daiteke (erkaketa sistematiko bat egitea interesgarria litzateke).
|
|
|
|
Urte
batzuk geroago, orduan ez bezala, niri egiten zidaten dardara eskuek, lapur baten gisan sartu bainintzen (egun argia aringarria ote?), Monika etxean ez zegoela egiaztatu ondoren. Komisarioari esana nion ordubete barru itzuliko nintzela, eta idazlearen lanen batekin itzuliko nintzela gainera seguru asko, nora nindoan esan gabe ordea, eta horrek goganbehartu egin zuela iruditu zitzaidan, eta kapaz zen nire atzetik norbait bidaltzeko, nahiz eta idazlearen etxea arakatzen ere nahikoa lan izango zuen.
|
|
|
|
Urte
batzuk geroago giltzak eskuetan bere etxera sartzeko zorian nengoela, ordea, duda mudak izan nituen, nik ez bainuen inolako eskubiderik nirea izan zen baina orain arrotz egiten zitzaidan etxe horretan sartzeko, are gutxiago nirea ez zen zerbaiten bila, idazlearen emazteak esandakoa egia izatekotan. Beldur nintzen Monika ez ote zen barruan izango, beharbada lo zegoen oraindik, bere ohe zabalean trabeska bakarrik, edo, okerrago dena, beste norbaitekin bazegoen, eskuineko aldean zuzen, hala egiten zuen nirekin bizi zenean bederen, niri bizkar emanez eta burkoa bi besoekin besarkatuz.
|
|
|
Hauek ikurrinak, arrano beltzak eta erakusten zitiztean, Zorionak Ina zioen pankartari betiko lagunek eusten ziotean-eta, aurreneko argazki haietan behinik behin.
|
Urte
batzuk geroago, betiko lagun horiek ere ezari ezarian argazkitik desagertuz joango zituan. Azaldu bitartean, baina, urtero pankarta berria atera zitean, okasiorako propio egina, beti mezu  berarekin âZorionak Inaâ, eta zenbaitetan xelebrekeriaren bat eta guzti âtxanpaina freskatzen jarri diagu; marmitakoa punttu punttuan zegok, eta antzekoakâ.
|
|
|
|
Urte
batzuk geroago, Pablo Segneri() misiolari italiarrak perfekzionatuko zituen era horretako taktikak. Segne  rik misio laburrak ematen zituen, zortzi bederatzi egunekoak, elkarren oso hurrekoak ziren herrietan, eta horrela eskualde bat erabat bereganatzea lortzen zuen.
|
|
2004
|
|
|
Zenbait gaizkileren asmakuntza propioa, mundua engainatzeko.
|
Urte
batzuk geroago, soldadu Ryan emakume bertsioarekin egin ziguten bezalaxe, Iraken.
|
|
|
Donostiako Gipuzkoa Plazan egunkariak saltzen zituen, bere ama Valentinaren segida hartu zuen Rosik.
|
Urte
batzuk geroago, Rosik amaren postua (otarrea eta zerbait gehiagorekin) Askatasunaren etorbidean jarri zuen. Gaur egun, leku beran, Rosiren alaba Aurorik Kiosko Rosi izenekoaren ardura dauka.
|
|
2005
|
|
|
Barne ponpa ezarri eta gutxira, “operazio eremuan fibrosia” agertu zen, eta horrek eragin zuen “min handiagoa jasatea eta sintomatologia maila altuagora iristea, dortsalera, eta ez gerrialdera”, anaiak dioenez.
|
Urte
batzuk geroago, 1997an erresonantzia magnetikoa egin zitzaion klinikan minaren jatorria ikusteko, eta egiaztatu zen “ebakuntzak eragindako fibrosiagatik bakarrik” zela, pazientearen senideak azaltzen duenez. “Erresonantzia maila lunbarrean bakarrik egin zen, eta hamabost bat egun geroago nire ahizpa erori egin zen, hanketan indarra eta sentsibilitatea galdu zituen”, dio hemanoak.
|
|
|
Alde horretatik, ezagunenetako eta erabilienetako bat, klorofluorokarburoak (CFCak ere deitzen zaie), ia kasualitatez asmatu ziren 1928an, eta erabiltzen hasi ziren hozkailuetan.
|
Urte
batzuk geroago, aire egokitzaileetarako, aerosoletako propultsatzaileetarako eta zirkuitu informatikoak garbitzeko disolbatzaileetarako edo erabili eta botatzeko ontzi eta ontzietako elementu gisa hainbat aplikazio aurkitu ziren. 70eko hamarkadaren hasieran, ordea, CFCak ozonoa suntsitzeko funtsezko zeregina betetzen ari zirela ohartu ziren zientzialariak.
|
|
|
Plater hau idi azpizun gordinen xerra mehe meheekin egina, onduak limoi zukuaren zorrotadatxo batekin bakarrik egin zen hutsunea garrantzitsua Italian.
|
Urte
batzuk geroago, 80ko hamarkadan, carpaccioa Espainiara iritsi zen eta ordurako ezaguna zen ondo batean Europako herrialdeen kopurua. Denborarekin aberasten den platera Behin carpaccioak hutsune garrantzitsu bat bete zuenean gastronomia, sukaldariek ez zuten zalantzarik izan errezeta berriak asmatzeko carpaccioak.
|
|
|
Adelaren doinua bakarra zen, berezia.
|
Urte
batzuk geroago ulertu nuen nondik zetorkion; kataluniarra jaiotzez, gu haurrokin ikasi zuelarik euskara, haurtzaroko doinu eta leloak oroitarazten zizkion horrek, eta gurekin ikasten ari zen hizkuntza berrian txertatzen zituen doinu haiek, oharkabean seguru asko. Euskaraz mintzatzeko haren modua benetan eztia egiten zitzaigun, oso eztia, eta aldi berean grazia egiten zigun.
|
|
|
|
Urte
batzuk geroago, adineko Grotiusek, aldiz, laikotu egiten du zuzenbidearen iturria, giza arrazoimenak ez baitu haren aburuz Jainkoaren premiarik zuzenbidea sortzeko. Berez dago horretan zuzenbidearen lehen iturria, giza arrazoimenak sorturiko moralitatean datza zuzenbidearen bizkarrezurra eta hari nagusia:
|
|
|
Bagoi hustuketaren artea, esan ohi zuen berak.
|
Urte
batzuk geroago ere, egunkari batean arte hitza irakurtzen zuen bakoitzean, argazkian ageri zen artistak pintore izan aurretik trenak hustu zituela pentsatzen jarraituko zuen Abdulek. Hitzak ze testuingurutan ikasten diren, asko aldatzen dira gauzak.
|
|
2006
|
|
|
Almirante izendatu zuten eta horren ostean Brasilgo Pernambucon holandar ontzi flota mendean hartu zuen, 1631ean.
|
Urte
batzuk geroago, Dunas eko batailako zaurien sukarrarekin hil zen. Iparragirrek hiru mende geroago gizon hilezkor argia deitu zion bertsotan, eta Donostiako Victoria Eugenia teatroaren ondoan estatua jarri zuten, 1892an, bere oroimenez.
|
|
|
Baiona, 1307 Bertakoak ez ziren emakume guztiei Baionako merkatuan arraina saltzea debekatu zitzaien.
|
Urte
batzuk geroago, 1315ean ordenantza hura zabaldu eta, besteak beste, dragoiak saltzea debekatu zuten.
|
|
|
Antza, bertako herritar talde batek mendixkaren goiko aldean biltzeko ohitura zuen, zuhaitz baten pean otoitz egiteko.
|
Urte
batzuk geroago, kapera bat eraikitzea erabaki zuten.
|
|
|
|
Urte
batzuk geroago, Imanol Larzabalek doinu berarekin Xabier Etxebarrieta gogorarazi zuen.
|
|
|
Leongoa da.
|
Urte
batzuk geroago oso ondo ikasiko du euskaraz.
|
|
|
1802an, Alexander von Humboldt naturalista izan zen lehena guano laginak bildu eta Frantziara bidaltzen, azter zitzan.
|
Urte
batzuk geroago, 1840 inguruan, Europako nekazariak guanoa inportatzen hasi ziren, uztak nola hobetzen ziren ikusita. Horren ondorioz, Estatu Batuak produktu horretaz ere interesatzera eraman ziren, eta merkatu garrantzitsu bat sortu zen.
|
|
|
arazoa oraindik eliteen falta da.
|
Urte
batzuk geroago, La rebelión de las masas en, arazoa, buruzagi eta eliteei muzin egiten dien masa plebetarra da.
|
|
|
Emaztea Arberatzekoa zuen, Estefania, emakume furfuriatsua, sorgina bezain itsusia eta sendabideetan aditua.
|
Urte
batzuk geroago, ama erranen nion emakume horri.
|
|
2007
|
|
|
1938an, Karmele Lekunberrik Derioko aitaren hilobian gurutzea jartzeko baimena lortu zuen.
|
Urte
batzuk geroago, 1947ko abuztuan, fusilatuen ahaideek Derioko lagunen deia jaso zuten: bertako hilerrian fusilatuen hezurrak atera eta lekuz aldatzeko asmoa zegoen.
|
|
|
Alemaniaren hego ekialdeko herri batean, ehunka pertsona intoxikatu ziren saltxitxak janda.
|
Urte
batzuk geroago, Belgikan, ikertzaileek lortu zuten frogatzea lotura zegoela intoxikatuen paralisi neuromuskularraren eta jan zuten urdaiazpikoan zeuden esporen artean. Esporak bakterio batenak ziren, Clostridium botulinum bakterioarenak.
|
|
|
|
Urte
batzuk geroago, 1932an, autore horrek berak gizarte ezagutzarekinerlazionatutako Irizpide morala haurrarengan (Le jugement moral chez l' enfant) izenburuko liburua argitaratu zuen; moralitatearen garapena aztertzen zuen han.1951 urtean, berriz, Weil-en laguntzarekin, Aberriaren ikuskera eta atzerriarekikoharremanen inguruko ideien garapena haurrarengan (Le development, chezl enfant, de l ide...
|
|
|
Freud-ek berak zioenez, erru sentimendua omen da arazo nagusiakulturaren eboluzioan (1930).
|
Urte
batzuk geroago, Jaques Lacan-ek esan zueninkontzientearen benetako estatutua ez dela ontologikoa, etikoa baizik (1964). Azkenik, aipamenetan ez luzatzearren, Jean Laplanche k, psikoanalista frantsesabera ere, honako hau proposatu zuen: ez dagoela berezko aurkakotasunik pultsiozkoaren (sexu irrikakoaren) eta harremanen edota pultsiozkoaren etakulturaren izaeren artean (1987).
|
|
|
Pasealeku azpiko mozkortien algarak entzuten ditu, uda garaia ez zenean soto ospel zikin hartan biltzen baitziren beren poltsa puska eta txakurrekin.
|
Urte
batzuk geroago, bera bezalako gazte kanutozaleen ezkutalekua izango zen. Aita eta ama aurretik doaz.
|
|
|
–
|
Urte
batzuk geroago ikasle izan nuen. Irakurtzeko esaten nien liburu mierda haiek ez zituen ukitu ere egiten, kabroiak, nahiz eta gero azterketan maila ona ematen zuen.
|
|
2008
|
|
|
Iritsi ginenean Arnulfo Arias zen presidente, hauteskundeak irabazi berria.
|
Urte
batzuk geroago Panamak izan duen lehen presidente emakumezkoaren senarra izan zen Arias hura. Bigarren Mundu Gerra garaian, Japon gerrara sartu zenean, japoniarrek herrialdean zuten merkataritza guztia haiei kendu eta panamarren esku jarri zuen.
|
|
|
|
Urte
batzuk geroago izan zuen Urdanetak itsasora itzultzeko hurrengo aukera. Felipe II.ak espedizio baterako deitu zion, Filipinetara joateko.
|
|
|
|
Urte
batzuk geroago min berbera ematen dutenak baizik ez ditugu maite.
|
|
|
|
Urte
batzuk geroago, â?. Egun bat Ivan Denissonitchen bizitzanâ, argitaratu ondoren, Arnold Susi idazlearekin elkartu eta laguntza eskaini zion.
|
|
|
«Tengo 21 años cumplidos, naturaleza sana y temperamento sanguíneo»247
|
Urte
batzuk geroago Azkuek bere lobei idatzitako gutun batean, Juan Carlos Gortazar adiskideaz ari zela bere izateari buruz ere egin zuen aipurik:
|
|
|
«Hago una vida ideal. [...] no creais que mi gozo nace solo del mayor ejercicio de oidos y labios que hago esta segunda temporada, sino aun por el género de vida; vida de comunidad que ha sido mi constante ideal»446
|
Urte
batzuk geroago, 1908an, Koloniako seminarioan bizi zenean antzekoa esaten zuen:
|
|
|
«1º continuación del Diccionario 2ª resolución de consultastraducción de anuncios públicos(, imposicion de nombres á chalets...) 3ª redacción de Euskalzale,[...]» (etzanak nireak) 111 Auzia ez zen bada ezdeusa, Azkuek hiztegiaren eta aldizkariaren mailan jartzen baitzuen.
|
Urte
batzuk geroago, 1919an, Euskaltzaindia sortu zenean, Akademiaren estatutuek, hizkuntzaren batasuna, hiztegi orokorraren sorrera eta gisako helburuen artean, iragarkiena ere jasotzen zuten: «Prestará su concurso para la euskerización[...] de las etiquetas en Museos y laboratorios;[...] de los anuncios comerciales en la Prensa, catálogos y vía pública»112 Izatez Euskaltzaindiak mota honetako kontsultaren bat edo beste jaso ere egin zuen, nahiz oso bakan izan113 Eskaria, antza, zertxobait ugariagoa zen txalet eta gisako jabetza partikularrei zegokienean.
|
|
|
Anton Abadiak ere auzi honekiko interesa izan zuen, eta hala jakinarazi zion Duvoisin kapitainari.
|
Urte
batzuk geroago, 1880an, Jose Manterolak ere, bere Cancioneroan Akademiaren beharraz aipu xume bat egin zuen44.
|
|
|
jakintza foro batean erabiltzen zena.
|
Urte
batzuk geroago, erakunde bera maila unibertsitariotik gertuko euskarazko artikulu gehien idatzi zituen autorea Euskal Herrian.
|
|
|
Ez besteak baino euskalki hobetzat zuelako, ezta gustu kontuagatik ere, baizik zentrikoena zeritzolako, eta beraz, uste izatekoa da, euskaldun guztientzat ulergarriena, Italian Toskanako dialektoa bezala.
|
Urte
batzuk geroago, 1909an Zurtzaingo egitasmoarekin zebilelarik, iritzi berbera errepikatzen zion adiskide bati: «creo que sabes mi parecer de que es necesario elegir un solo dialecto para dar vida á la lengua y este por sus condiciones de central, geográfica y linguísticamente, debe ser el guipuzkoano»416 Eta ideia hauekin koherentzian, hurrengo urteetan euskaraz idatzi zituen lan jasoetan, adibidez Urlo eta Ortzuri operetan gipuzkera erabili zuen (nahiz obra biak Bilbon estreinatu eta beraz publiko euskalduna nagusiki bizkaieraduna izango zen).
|
|
|
Ez da hau Azkueri buruz idatzi den lehen liburua. Bera hil eta hurrengo urtean, 1952an, lehen omenaldi liburutxo bat argitaratu zen1 1957an, Akademiaren Euskera buletinean, Azkueri buruzko artikulu sorta berri bat plazaratu zen, baita bere gutuneria ugaritik testu hautatu mordoxka ere2
|
Urte
batzuk geroago, Antonio Tovar-ek, Koldo Mitxelenak eta Julio Caro Barojak Azkueren jaiotzaren mendeurrena ospatzeko ekitaldi berri batean parte hartu eta argitalpen bat plazaratu zuten. Bertan, ondoz ondotik, Azkue gramatikaria, Azkue lexikografoa eta Azkue folklorista aztertu zituzten3.
|
|
|
Hola, sabindar izendegia emaitza gisa desegokitzat jo arren, Arana Goirik hura sortzean izandako asmoa laudatu zuen: «El innovador [Arana Goiri], de grata y perenne memoria entre los vascos[...] hizo una labor, no sólo útil, sino necesaria para mantener incólume la dignidad de nuestro pueblo; sólo que ligera y, por lo mismo, imperfecta»59
|
Urte
batzuk geroago, 1918ko aipatzen ari garen hitzaldian, Arana Goirirekiko aitortza zabalagoa aurki daiteke:
|
|
|
|
Urte
batzuk geroago, 1932an, sabindar izendegiaren arau fonetikoak kritikatzean, lastimazko hitz ia berberak errepikatzen zituen: «Siento mucho (y lo digo con el corazón en la mano) no poder aceptar o más exactamente no poder considerar como vascas estas supresiones y traslaciones fonéticas»68.
|
|
|
|
Urte
batzuk geroago, 1891ko Iurretako lore jokoetan, gipuzkoar batek idatzitako bertso batean akrostiko gisa «zazpiak beti bat» leloa azaldu zen. Baina zazpiak bat lelo soila, modu guztiz esplizitu eta argian, ez da hurrengo urtera arte dokumentatzen.
|
|
|
Halako arazoak luzaz mantendu ziren.
|
Urte
batzuk geroago, 1925ean, Azkuek miraz aipatzen zituen:
|
|
|
y de no avenirse los cuatro parados» pasar a Trubia y Obiedo, se proceda a nuebo nombramiento oido a los interesa 973 Trubiatik bueltan Manuel Garatek eta Ignacio Ibarzabalek aurkeztu zuten txostena, baita zenbait pieza ekarri ere. Udalak iragarri zuen pieza horiei buruzko informazioa jaso nahi zutenek udaleko idazkaritzan edukiko zutela, eta Fausto Mendizabal marrazketa maisuari agindu zion zirriborroak tintara pasatzeko974
|
Urte
batzuk geroago Ibarzabalek Trubia eta Oviedotik langile batzuk ekarri zituen, baioneten forja lana erakusteko. Ibarzabalekin zeukaten kontratua bukatu zenean, horietatik bi. Leoncio eta Teodoro Orozko anaiak?
|
|
|
GAO, Diputación Carlista, CA 202, 13, (1836), «Causa criminal de infidencia contra Lorenzo de Arruti y Ramona de Ibazeta?», Gorputz zigorrak ohikoak ziren sasoi hartan.
|
Urte
batzuk geroago Juan San Martinek kalte ordainak eskatu zituen,«, por haber quedado imposibilitado para todo trabajo que requiere fuerza a resultas de los palos, poco menos que de muerte que le dieron los carlistas en la villa de Segura a principios de la última guerra, por haberle cogido con unos pliegos que conducia por encargo del Sr.
|
|
|
|
Urte
batzuk geroago Muruak azaldu zuenez,«, en dicho año de veinte y tres como es publico y notorio que registraron y saquearon mi casa y quemaron los papeles que estubieron a sus manos como tambien los que existian en el nuebo archibo de la Sala Capitular.
|
|
|
Ikusten dugunez, eskulturaren berrikuntza ezabaketan eta sakrifizioan oinarritzen zuen.
|
Urte
batzuk geroago, Proposito Experimental. 1956 izeneko eskulturetan oso modu argian praktikan jarriko zituen ideia horiek.
|
|
|
1990eko hamarkadaren hasieran liburu denda handitzeko eta eguneratzeko beharra ikusi zuten, eta proiektu handiago bati ekin zioten.
|
Urte
batzuk geroago, 1997an, bigarren liburu denda ireki zuten Tutera kalean, 400 m koadrokoa, hasierakoa baino ia ia hiru aldiz handiagoa. Bertan zerbitzuak ere garatu zituzten, hala Interneten bitartez eskatzeko aukera, nola ikastolei eta pribatuei eginiko eskaintzak.
|
|
|
Biharamuneko aldizkari baten argazkian ikus zitekeen hori.
|
Urte
batzuk geroago harrobiko sentimenduaren ikurra bilakatu zen irudia. Garai hartan etxeko jokalari nabarmenenak Moratalla, Caldere, Rojo, Pedraza eta Clos ziren.
|
|
|
Eta haren remake tzat jo daiteke David Millerrek 1941 urtean egindakoa.
|
Urte
batzuk geroago, Sam Peckinpah ren Pat Garrett and Billy the Kid (1973) liluragarria heldu zen.
|
|
|
Duela 30 bat urte ipuin bat idatzi zuen, gertakari erreal batean oinarrituta; gertakarian inplikatuta zegoen pertsona baten aitortzan esandakoak ziren ipuinaren mamia.
|
Urte
batzuk geroago, ipuina telebistarako moldatu zuen Lertxundik. Ez nion sufritzen ari zen pertsonari inolako kasurik egin, nire probetxurako baliatu nuen istorioa.
|
|
|
Lasai egon hadi, gizontxo....
|
Urte
batzuk geroago gertatuko zena profetizatu eta zera erantzun zion Cristiano Ronaldok: Ea gizontxo deitzen nauzun munduko jokalari onena naizenean.
|
|
2009
|
|
|
Dirua behar zen, eta Mitxelinen lanean hasi nintzen.
|
Urte
batzuk geroago, autoeskola ireki nuen Lasarten. Bizikleta, baina, ezin utzi, eta zikloturista hasi nintzen.
|
|
|
Emakume judu batekin maiteminduta, bertan zegoen piano zahar batean doi doi bi hatz erabiliz doinu hunkigarria josi zuen.
|
Urte
batzuk geroago, Etorki dantza taldeko zuzendari zela, pas de deux baten koreografia garatu zuen aire horretan eta taldearen ikuskizunetan eskaintzen hasi. Horietako batean Telesforo Monzonek, doinu eta dantzaren xarmaz liluratuta, hitzak egokitzea deliberatu zuen:
|
|
|
|
Urte
batzuk geroago, Google Print proiektua aurkeztu zuten, asmo handikoa bera: 10 urtean 15 milioi liburu digitalizatu nahi ditu Google bilatzaileak.
|
|
|
|
Urte
batzuk geroago, Javier Urquijok omenaldia egin dio bere anaiari berak ondoen dakien moduan; abesten, alegia.
|
|
|
Bere argitalpena aipatutako aldizkarian hasi zen baina, ondoren, DC Comics argitaletxe handia arduratu zen horretaz.
|
Urte
batzuk geroago, eleberri grafiko formatuan kaleratu zen.
|
|
|
|
Urte
batzuk geroago gazteak Elizaren kontra abiatuko dira Euskal Herrian. Elizako historiaren kontra, Gandiaga dexente lehenago hasi da (Kontzilioa baino lehen).
|
|
|
Gutako bakoitzaren gorputza osatzen duen materia, heriotza ostean era ezberdinetan materia unibertsalera itzultzen den legez, bizitzaren printzipioa (bizifluidoa) energia espiritual honen biltegi baztergabe batera bihurtuko litzateke, noizbait berriro materia atomo batzuekin lotua izan arte, horiekin izaki bizidun berri bat osatzeko?
|
Urte
batzuk geroago arimaren historia Biblian ikasiko nuen teologian (historia falta, hobe; arimarena ez da ideia judua!). Hainbat urte geroago bakarrik irakurri nuen E. Rohderen Phyche, arima grekoaren ikerketa klasikoa.
|
|
|
Zirkuak Nebraskatik aldegin baino lehen ezkondu ziren.
|
Urte
batzuk geroago karpa berriz Ezinen Ostatuan agertu zenean, Sara haurdun zegoen eta magoa betiko desagertuta. Zirkuko familian gogor kritikatu zuten, emakumeari umea egin eta gero abandonatzea gauza itsusia zen.
|
|
|
Mundu osoko argazkiak jarri zituen, zerbait berezia adierazten ziotenak.
|
Urte
batzuk geroago, San Diegoko Scripps Ozeanografia Institutuan ikertzaile lanetan ari zela, zientziarekiko jakin mina eta naturan ibiltzeko zaletasuna bateratzen saiatu zen, eta azkenean, 1950eko hamarkadaren amaieran, biak uztartzea lortu zuen: zientzialariak arazo baten gainean arduratzen hasita zeuden, eta hari ekingo zion berak.
|
|
|
Colá y Goitik, 1882an idatziriko emigrazioari buruzko liburuan, emigranteen Amerikarekiko liluraren eta agenteen berri eman zuen.
|
Urte
batzuk geroago, 1885ean Marzelino Soroak Colá ren lana euskaratu zuen, Euskal Naparren joera edo Emigrazioa izenburupean, emigrazio agenteak «jende eramantzalliak» bezala itzuli zituen Soroak; honako pasarte honetan «eramatzantzalle» haien jarduna ederki asko azaltzen da berriro ere, gazteak zein erraz konbentzitzen zituzten kritikatzen zen bertan:
|
|
|
Egile horrek, 10 urte inguru arte bi sexuetan arazoak konpontzekomodua antzekoa dela aipatzen du, agresio fisiko edo hitzezko agresio zuzen eta askeaerabiliz, alegia.
|
Urte
batzuk geroago ordea, mutiletan testosteronaren zirkulazioaren igoerarekin bat etorrita?, neskak zeharkakoagoak diren agresio moduakerabiltzen hasten dira, mutilen egonezina eta haserrekortasuna handituz doanbitartean.
|
|
|
Espainiako lehen Parke Nazionala, 1918an, Picos de Europa izan zen.
|
Urte
batzuk geroago, beste leku geologiko garrantzitsu batzuek, hala nola Covadongako aintzirak, Ordesa, Ciudad Encantada de Cuenca edo Torcal de Antequera, babes neurri garrantzitsuak dituzte. Imagen:
|
|
|
2003an, Madagaskarren aurkitutako ale batek baieztatu zuen ez zela hibridoa.
|
Urte
batzuk geroago, zientzialari hegoafrikar batek arrak eta bi eme aurkitu zituen Tembe Elephant parkean. Ikertzaileek uste dute espezie horretako emeek aparteko tamaina lortu zutela eboluzio naturalari esker, batez ere Afrikan garatu zirenei esker.
|
|
|
Histoire de la folie idazlanari 1961ean eginiko prefazioan Nietzschek bere hezkuntzan izan zuen garrantzia behin eta berriz azpimarratu zuen, eta berak ikerlanak" Nietzscheren bilaketa handiaren eguzkipean" egin zituela aitortu zuen.
|
Urte
batzuk geroago adierazten zuen" arkeologiak" Nietzscheren" genealogiarekin" zor handiagoa zuela ordura arte estekatua zegoen estrukturalismoarekin baino. Eta 1975ean honelako azalpenak eman zituen:
|
|
2010
|
|
|
Hastapen historikoa kontuan izanik, kontzeptu hori N. Wienerren 1914ko lan batean agertzen da inplizituki.
|
Urte
batzuk geroago, 1956an, R. D. Lucek, ekonomia alorrean (ber) erabili zuen aukera edo alternatiba konparaketen egoerak aztertzeko eta erabakiak hartzeko, non bereizezintasun ez iragankorra duten egoeretan lehentasunak finkatu behar dituzten eragileek parte hartzen duten.
|
|
|
Petrus Apianus humanista alemanaren erregistroan dago agerraldi hura, eta kometa baten lehen ilustrazio zientifikoa egin zuen hura ilustratzeko.
|
Urte
batzuk geroago, Jeronimo Fracastoro italiarrak ondorioztatu zuen kometek isatsa ez dutela izaten Eguzkiaren aldera, beste aldera baizik.
|
|
|
Behin, 100 ºC tik gorako labe batean sartu zen minutu batzuez, eta ondorioztatu zuen Vesuvioko kraterrera jaisteko gai izango zela.
|
Urte
batzuk geroago jaitsi zen.
|
|
|
|
Urte
batzuk geroago jakin nuen norena zen zuk buruz bota zenidàn esaldia, Nietzscheren Más allá del bien y del mal irakurtzerakoan hantxe ikusi, eta irakurtzen hasi orduko argi bat piztu baitzitzaidan oroimenaren gelarik ilunenean; geroztik, bospasei liburu itzuliak ditut euskarara, baita munduko poeta handi batzuen poemak ere, zure akuiladari zor diot, Damaso, maila handi batean, neure ahalegin ho... irakurtzen nuen egunkarian gaztelerazko esaldi bat, ahalegintzen nintzen buruz itzultzen?
|
|
|
Badakigu, hala ere, Charles Bordes() frantziar irakasle eta musikagileak 1891n Parisen argitaratu zuen Douze chansons amoureuses du Pays Basque Français kantutegira bildu zuela.
|
Urte
batzuk geroago, 1897an, Archives de la tradition basque argitaratu zuen Bordesek, Frantziako Hezkuntza Publikoko Ministerioaren eskariz egindako etnomusikologia lana.
|
|
|
1922an ItaliakoErresuman Benito Mussolinik, Erromara eginiko Martxarekin, Giovanni Giolittikeraikitako sistema liberala hautsi zuen eta faxismoa ezarri Erromatar Inperioaberrituko zuela promesa eginez.
|
Urte
batzuk geroago, 1929an, munduko ekonomiahankaz gora jarriko zuen krisia zabaldu zen New Yorkeko burtsatik mundukoazken bazterreraino. Gerra Handian garaile atera ziren erregimen demoliberalek, Frantziak eta Erresuma Batuak, AEBekin batera, beste gatazkarik ez izateko eraikitako nazioarteko harremanen egitura guztia goitik behera zetorren noranahi begiratuta ere.
|
|
|
Aipatzekoa da 1938ko Green Belt Act delakoa, zenbait eremu zabal erosi eta ondasun publiko gisa eraztun berdeari lotzea ahalbidetu zuena.
|
Urte
batzuk geroago, 1945eko Distribution of Industry Act delakoakdagoeneko aipatu dugun Barlow txosteneko proposamen ugari onartu zituen.Hirien antolamenduari dagokionez, nabarmentzekoak dira 1946ko New Town Acteta bereziki 1947an onartutako Town and Country Planning Act. Azkenik, aipatzekoa da 1948an aldarrikatu zen National Parks and Acces to the CountrysideAct delakoa, jorratu beharreko gaien alorra itxi zuena.
|
|
|
Molero Manglano, C. k,. La oposición a la demanda en los procedimientos por despido (1)?, Actualidad Laboral, 1988/ 26 zk., esaten duen gisa, oposaketa edo kontrakotasuna «demanda neutralizatzeko era da».
|
Urte
batzuk geroago, beste obra batean, Molero Manglano, C., Castán Asensio, S., Navarro Gallel, C., Bellón Garvi, M., La oposición a la demanda, McGraw Hill, Madril, 1999, 1 or., egile berak demandaren oposaketa «demandari porrota eragiteko balio duen oro» dela esaten du.
|
|
|
Laurogeiko hamarkadan, zientzialari talde batek planteatu zuen konponbidea, hondakinak berrerabiliz elikagaiak eta oxigenoa sortzeko gai izango zen sistema autosufizientea sortzeko ideia zabaltzean.
|
Urte
batzuk geroago, ekimen hori Melissan (Micro Ecological Life Support System Alternative) gauzatu zen, espazioan bizitzari laguntzeko Europako proiektu handinahi batean. Arduradunen arabera, azken helburua da erakustea astronautek sortzen dituzten hondakin organikoak eta CO2 birsortu eta elikagai, ur eta O2 bihur daitezkeela.
|
|
|
|
Urte
batzuk geroago bilakatu zen ezagun, beste enpresa bateko 16 segurtasun kode lortu zituenean. Hilabete batzuetan segurtasun departamentuko helbide elektronikoaz jabetu zen.
|
|
|
|
Urte
batzuk geroago jakin nuen norena zen zuk buruz bota zenidàn esaldia, Nietzscheren Más allá del bien y del mal irakurtzerakoan hantxe ikusi, eta irakurtzen hasi orduko argi bat piztu baitzitzaidan oroimenaren gelarik ilunenean; geroztik, bospasei liburu itzuliak ditut euskarara, baita munduko poeta handi batzuen poemak ere —zure akuiladari zor diot, Damaso, maila handi batean, neure ahaleg... irakurtzen nuen egunkarian gaztelerazko esaldi bat, ahalegintzen nintzen buruz itzultzen... eta askotan ezin izaten nuen; euskara malda gora egiten zitzaidan, beraz, gazteleraren aurrean...
|
|
|
Istorio asko izan ziren, ez dakit zehazki zenbat, eta Donostiako Herri Irratian emititu ziren.
|
Urte
batzuk geroago kasete formatuan ere argitaratuko ziren eta baten bat eleberri labur bihurtu ere bai (Sara izeneko gizona, 1996). Ikastaro hartan Koldo Izagirre, Ramon Saizarbitoria, Arantxa Urretabizkaia eta gogoratzen ez ditudan beste batzuk egon ziren.
|
|
|
Autorea, Rafa Serras, Iñaki Uriaren Zarauzko lagun bat. Bi helbide agertzen ziren, Josurena eta nirea, Eustasio Amilibia 13
|
Urte
batzuk geroago hantxe bizi zen nire institutuko ikasle bat ETAk hil zuenean. Polizia baten alaba zen.
|
|
|
Jakina, gaur egun ez dago nire faboritoen artean.
|
Urte
batzuk geroago Eusko Jaurlaritzak literatur sorkuntzarako diru-laguntza batzuk eman behar zituela eta epaimahai bat antolatu zen, eta ni izendatu ninduten batxilergoko katedratikoen ordezkari; Koldo Mitxelena ere zegoen Euskal Unibertsitatearen partetik, eta Anjel Lertxundi ere bai, Euskal Idazleen Elkarteko presidente gisa edo, hala nola garai hartako Eusko Jaurlaritzako Kultura sailburu Pedro M... Bilera bukatu genuenean Anjel Lertxundiren Hamaseigarrenean aidanez eleberri saritu berriaren luxuzko edizio bereziaren ale batzuk ekarri zituzten (1982ko Eusko Jaurlaritzako Jon Mirande eleberri saria) autoreak sinatu ondoren guztioi emateko (liburua ordurako irakurrita neukan eta biziki ona iruditu zitzaidan).
|
|
|
Uste dut lurrera begira egon nintzela galderak egiten zizkidan denbora guztian.
|
Urte
batzuk geroago Egin utzi zuela jakin nuen, antza zenez nik uste baino hurbilago baitzegoen nire pentsamoldetik, modu sotil batez esanda. Beti dira miresgarriak bidezko pauso zail handiak emateko adorea dutenak.
|
|
|
Aldekoak eta Saizarbitoriak oso aholku onak eman zizkidaten Ahotsak libururako.
|
Urte
batzuk geroago, kasualitatez, liburuaren espiritu berdina eta izen berbera zituen hainbat alderdi politikotako emakumeez osatutako talde eragile bat sortu zen. Talde horretako partaide bat nire institutuan irakasle plaza zuen Gemma Zabaleta izan zen, Gaztelania eta Hizkuntzako katedratikoa, urte askotan PSE EEko diputatua Eusko Biltzarrean, eta geroago Eusko Jaurlaritzako sailburu izendatuko zutena.
|
|
|
Espainian kate bakarra zegoen, zuri beltzean jakina, eta eguerditik gauerdira baino ez zuen emititzen.
|
Urte
batzuk geroago bigarren katea jarriko zuten, gaurko" La 2", orduan" el UHF" deitzen genuena, baina Elgoibarreraino ez zen iristen. Telebista frantsesak ere noski.
|
|
|
Leonekoa zen.
|
Urte
batzuk geroago oso ondo ikasiko zuen euskaraz.
|
|
|
Pertur oso hurbil sumatu nuen hala arrazoi ideologikoengatik (bere dogmatismorik ezagatik, aldaketa politikoetara egokitzeko malgutasunagatik...) nola pertsonalengatik (bere jatorri burges txiki erdaldunagatik, zaletasun musikalengatik...).
|
Urte
batzuk geroago haren arreba bat ezagutu nuen, nik lan egiten nuen institutuan idazkari baitzegoen. Moreno Bergaretxe abizenak ikusi nituenean ez nuen zalantza handirik izan.
|
|
|
Juan Martin Elexpururekin hasieratik moldatu nintzen oso ondo (eta nor ez).
|
Urte
batzuk geroago zikloturistentzako Gipuzkoako Itzulia ere egingo genuen elkarrekin (oso kirolari ona izan da beti eta goi mailako duatloietan ere ibilia zen). Itziar eta Azkarate mendateak ongi samar igo nituen, baina Bidaniako aldapetan atzean hasi nintzen gelditzen.
|
|
|
Politika kontuengatik egunen batean haserretuko ote ginen beldur nintzen, bera ezker abertzalekoa zelako, baina nire iritziak azkenean azaldu nizkionean, ez zen zakar ipini, baizik eta arretaz entzun eta bare bare erantzun zidan.
|
Urte
batzuk geroago Herri Batasunatik atera (agian beste izen bat zuen ordurako) eta beste batzuekin batera Aralar sortu zuenean, poztu egin nintzen. Donostian egin behar zuten aurkezpenerako nire presentzia eskatu zidan eta baietz esan nion, joan egingo nintzela, ETAren aurka jartzeko ausardia izan zutelako, nahiz eta banekien ez nintzela batzuetan haiek esandakoekin bat etorriko.
|
|
|
ETAren gainbehera nabarmenaren hasiera izan zen.
|
Urte
batzuk geroago Yoyesen ahizpa bat ikusi nuen gaiaz hitz egiten telebistan, eta esan zuen frankismoaren garaian ezinbestekoa bazen ere, bere seme alabak jaten zituen munstro bat bihurtuta zegoela ETA. Egongo ziren gero beste momentu esanguratsu batzuk, Gregorio Ordoñezen hilketa adibidez (Yoyesen familiaren lagun handia zen eta Donostiako udaletxean Ordoñezek bezala lan egiten zuen ezker abertzaleko zinegotzi batek horren ondoren politika mundua utzi zuela gogoratzen dut), edo Miguel Angel Blancorena.
|
|
|
Jesuiten ikastetxeko elizan ere lehergailu batzuk erori ziren eta 25 lagun inguru hil ziren, meza ematen ari zen jesuita bat tartean.
|
Urte
batzuk geroago, 1943an, ni ikastetxean nengoela inauguratu zen berriro. Eliza txukuna, polita, oso estimatua zen orduan.
|
|
|
Diktadurari garaipen txikiena lapurtzea gauza handia zen guretzat.
|
Urte
batzuk geroago, Carrero Blanco almirantea Espainiako Gobernuko lehendakariorde izendatu zuten egunaren bezperan erdietsi genuen garaipen txiki bezain garrantzitsu hura. Eskoletan, 1936ko gerrari buruzkoak ezagutarazteaz gain, gerraostekoak ere ezagutaraziko dituzten itxaropena dut, itxaropena baitut gure historia geure oroitzapenetatik ere kontatzea lortuko duguna.
|