|
2021
|
|
|
|
Zerk
eraman zintuen horra. Urte asko itsasoan igaro eta gero, beste zerbait egiteko garaia iritsi zitzaidan. Houstonera joan nintzen, eta enpresa batean lanpostua eskaini zidaten AEBetan.
|
|
|
Espero bezalakoak dira AEBak?
|
Zerk
harritu zintuen. AEBetara etorri nintzenean banekien nolakoa zen hemengo bizitza. Askotan egona nintzen hemen itsasontziz.
|
|
|
|
Zer
eramango zenuke horra Debatik. Eta zer ekarriko. Nire Debako familia, baina ez dut uste moldatuko liratekeenik.
|
|
|
Zer eramango zenuke horra Debatik? Eta
|
zer
ekarriko. Nire Debako familia, baina ez dut uste moldatuko liratekeenik. Internet eta euskal hedabideei esker mundu horretako apur bat ekarri dezaket hona, baina kulturalki isolatuta sentitzen naiz.
|
|
|
Norbere buruari galdezka jartzen gara orduan:
|
zergatik
ez dituzte udako kolore alai eta ikusgarri horiek neguko iluntasunean ere erabiltzen. Zer hoberik kolorez janztea baino?
|
|
|
zergatik ez dituzte udako kolore alai eta ikusgarri horiek neguko iluntasunean ere erabiltzen?
|
Zer
hoberik kolorez janztea baino?
|
|
|
Non bizi zara?
|
Zergatik
edo nolatan. Nyonen (Suitza) bizi naiz. Nyon Leman lakuaren ertzean dago, Suitzako alde frantsesean, Genevatik 23 km-ra.
|
|
|
|
Zerk
eraman zintuen horra. Orain dela 41 urte, urtebeterako Zurichera (Suitza alemaniarra) joan nintzen alemaniera ikastera. Han nire senarra ezagutu nuen eta ingelesa ikasteko Londresera joateko asmoa banuen ere, nire planak erabat aldatu ziren.
|
|
|
Espero zenuen bezalakoa da?
|
Zerk
harritu zintuen. Zurichera iritsi nintzenean, 1980ko otsailean, hotz handia egiten zuen hiria iruditu zitzaidan eta ordura arte ezagutzen nituenen oso bestelakoa. Zorionez, frantsesez hitz egiten nuenez Parisen bi urtez bizi izan nintzelako, jende dezenterekin komunikatu nintekeen, suitzar gehienek zenbait hizkuntza hitz egiten dutenez.
|
|
|
|
Zer
eramango zenuke horra Debatik. Eta zer ekarriko. Debatik nire sustraiak eta bizipenak, semeei transmititu dizkiedala uste dudanak, eramango nituzke.
|
|
|
Zer eramango zenuke horra Debatik? Eta
|
zer
ekarriko. Debatik nire sustraiak eta bizipenak, semeei transmititu dizkiedala uste dudanak, eramango nituzke. Umeok gure jolasekin kalean geneukan askatasun hori, dantza klaseak Txaro Garaterekin eta txistuarenak bere anaia Jose Antoniorekin, biei ala biei izugarri eskertzen diet hainbeste oroitzapen on.
|
|
2022
|
|
|
|
Zerk
eraman zintuen atzerrira. Zerbait berria ezagutzeko gogoak. Australian urtebete igaro ondoren, bertara itzuli edo bertan ezagutu nituen brasildarren lurra ezagutzeko zalantzatan ibili nintzen.
|
|
|
|
Zertan
zabiltza orain. Azken bi urte eta erdi hauek oso garrantzitsuak izan dira niretzat. Ulergaitza egiten zait egoera guztia, eta sortu zaizkidan galderen erantzunen bila nabil.
|
|
|
Espero zenuen bezalakoa da orain duzun bizilekua?
|
Zerk
harritu zintuen. Egia esan, ez nuen ezer berezirik espero. Nahiko galduta nenbilen eta, Brasilen bertan egonda, ezagutzeko gogoa neukan.
|
|
|
|
Zer
eramango zenuke horra Debatik. Eta zer ekarriko. Egia esan, ez nuke ezer aldatuko.
|
|
|
Zer eramango zenuke horra Debatik? Eta
|
zer
ekarriko. Egia esan, ez nuke ezer aldatuko. Ubatubak ematen didan askatasuna oso gustuko dut, baita herrian ezagunen artean egotearen goxotasuna ere.
|
|
|
Debara bizitzera bueltatuko zarela uste duzu. Deba eta inguruak erreferentzia garrantzitsuak dira guretzat, baina ez dakit
|
zer
esan. Senarrak eta biok beti nahi izan dugu bi lekuetan egon, baina azken urteotako egoerak gure planak atzeratu ditu.
|
|
|
Prozesua
|
zer
fasetan dago orain momentuan. Partituraren berreskuratze eta obraren orkestrazio fasean dago; errazena eta zailena falta dela esan genezake. Partitura eta gidoirik gabe, ez daukagu ezer egiterik, baina eszenografia, aktore, musikari, orkestra, jantzi edota antzokirik gabe ere ez.
|
|
|
Musika eta antzerkia bateratzen dituen ikuskizun hau gauzatzeko, baina, diru asko duzue.
|
Zer
aurrekontu daukazue esku artean. Opera ikuskizun batek baliabide, profesional eta boluntario askoren beharra izaten du. 130 pertsonarentzako lana aurreikusten dugu, eszenatokian bertan eta kanpoan.
|
|
|
Pudente ren aurrerapen txiki bat entzuteko aukera ere egon da duela gutxi Donostiako San Vicente elizan egindako kontzertu batean.
|
Zer
nolako harrera izan zuen jendaurrean egindako aurkezpenak. Azaroaren 26an egin zen Divina Opera deituriko formatu txikiko opera zatien ikuskizuna. Operarekiko zaletasuna eta euskal opera ondarea sustatzeko idiosinkrasia ardatz izanik, euskal opera eta zarzuelen zati txikiekin osatutako programa entzuteko aukera egon zen Donostia Operaren eskutik; besteak beste, Arrietaren Marina, Colinen Maitena, Guridiren Caserio, Mirentxu eta Amaya, Sorozabalen Katiuska eta Usandizagaren La Llama eta Mendi Mendiyan entzuteko aukera egon zen.
|
|
|
Nolakoa izan da 100 urte baino gehiago desagertuta egon den lan bat berreskuratzea. Ez da lan erraza, baina buru belarri eta ilusioz ari gara lanean. Antza, Santestebanen oinordekoek ez zuten obra original osoa gorde; oraingoz, Santestebanek berak
|
zer
edo zer beranduago piano eta kanturako publikatutako bertsio bat lortu dugu. Fadriquek berak, gainera, Espainiako Liburutegi Nazionaleko funtsak kontsultatu ditu, baita Eresbil (Musikaren Euskal Artxiboa) eta Donostiako Kontserbatoriokoak ere.
|
|
|
Nolakoa izan da 100 urte baino gehiago desagertuta egon den lan bat berreskuratzea. Ez da lan erraza, baina buru belarri eta ilusioz ari gara lanean. Antza, Santestebanen oinordekoek ez zuten obra original osoa gorde; oraingoz, Santestebanek berak zer edo
|
zer
beranduago piano eta kanturako publikatutako bertsio bat lortu dugu. Fadriquek berak, gainera, Espainiako Liburutegi Nazionaleko funtsak kontsultatu ditu, baita Eresbil (Musikaren Euskal Artxiboa) eta Donostiako Kontserbatoriokoak ere.
|
|
|
Eta
|
zer
egiten dute gobernuek egoera honen aurrean. Oinarrizko eskubide unibertsal izan lukeen argindarra merkatuaren esku utzi, marrazo handi horien interesen esklabu eta sistema ustel baten barruan.
|
|
|
Hasieran Endoian ikasi nuen eta gero Zestoan bi urtez, baina gutxitxo; neure kasa ikasitakoa, liburuetatik, gehiago izan da. Eguraldiarena premiazko zerbait zen, aitak esaten zidan eguneko lanak organizatzeko
|
zer
eguraldi zegoen begiratzeko. Ordurako lainoei izenak ipintzen nizkien, eta segituan hasi ziren auzokoak galdezka.
|
|
|
|
Zerk
eraman zintuen horra. Nire ikerkuntza eremuko ikerlari ospetsuenetako batekin lan egiteko aukerak. Zientzian, beste hainbat eremutan bezala, oso aberasgarria da era desberdinetan lan egiten duten taldeak ezagutzea.
|
|
|
|
Zertan
zabiltza orain. Nire ikerkuntza eremua materialen fisika konputazionala da. Egitura atomikotik abiatuz, materialen propietateak (eroankortasun elektrikoa, argi absortzioa…) aurresatea da gure helburua.
|
|
|
Espero zenuen bezalakoa da?
|
Zerk
harritu zintuen. Zentzu batean bai. Filmetan ikusten ditugun gauza asko benetakoak dira.
|
|
|
|
Zer
eramango zenuke horra Debatik. Eta zer ekarriko. Jendearen gertutasuna ekarriko nuke.
|
|
|
Zer eramango zenuke horra Debatik? Eta
|
zer
ekarriko. Jendearen gertutasuna ekarriko nuke. Orokorrean hemengo bizimodua bakartiagoa da, eta oso jende interesgarria ezagutzen ari naizen arren, hemen adiskidetasun ideia desberdina dela iruditzen zait, azalekoagoa.
|
|
2023
|
|
|
Munduak biraka jarraitu du ordea, eta ezin buruko jirabira guztiak hemen sartu. Saiatu beharko.Eskolan historia ikasteak
|
zertarako
balio zezakeen bota zuen batek aurreko batean afaritan. Ziririk sar ez diezaguten, akatsak errepika ez daitezen, gatazka baten erroak ulertzeko, zapaldua eta zapaltzailea zeintzuk diren bereizten jakiteko, edo guztiz hedatuta dauden desinformazio eta gezur sareetan plaust jaustea ekiditeko.
|
|
|
"
|
Zer
den nork daki. Tipitaki tapataki, nik bai, badakit".
|
|
|
|
Zer
nolako kantek osatzen dute zuen errepertorioa. Euskal kanta herrikoietan oinarritzen da gure abestien zerrenda; tartean daude kanta zaharrak, oraingoak edota berriagoak direnak ere egon daitezke. Hasieran liburuxka xume bat osatu genuen, baina urteak pasa ahala udalaren eta herriko elkarte desberdinen laguntzarekin liburu potoloagoak ere egin izan dira.
|
|
|
Abesten aritzen direnez gain,
|
zer
instrumentu egoten dira presente taldean. Entseguak egiten al dituzue. Kalez kale ibiltzeko instrumentu desberdinak erabiltzen ditugu:
|
|
|
|
Zerk
egiten du berezi San Roke ezpata dantza. Debako patroiaren omenez egiten den dantza da, nahiz eta uste den patroi izendatu aurrekoa izan daitekeela. Litekeena da santuaren omenez eraikitako ermitaren garaikoa izatea.
|
|
|
|
Zer
bota daiteke edukiontzi horian. Bertan utzi daitezke plastikozko ontziak, metalezko ontziak eta brikak, esaterako.
|
|
|
" Herritarrei soilik azaldu beharrean edukiontzi batean
|
zer
bota daitekeen eta zer ez, hondakinen kudeaketa nola egiten den azaltzea da asmoa, ulertu dezaten hondakin bakoitzari tratamendu berezia ematen zaiola, eta hondakinak gaika biltzea ingurumenarentzat mesedegarria izateaz gain, eskualdeko familien poltsikoentzat ere hobea dela", aipatu dute mankomunitatetik. Haien esanetan, hain zuzen," guztiok hondakinak modu egokian sailkatuko bagenitu, urtean 2.021.964,99 euro inguru aurreztuko lituzke mankomunitateak".
|
|
|
" Herritarrei soilik azaldu beharrean edukiontzi batean zer bota daitekeen eta
|
zer
ez, hondakinen kudeaketa nola egiten den azaltzea da asmoa, ulertu dezaten hondakin bakoitzari tratamendu berezia ematen zaiola, eta hondakinak gaika biltzea ingurumenarentzat mesedegarria izateaz gain, eskualdeko familien poltsikoentzat ere hobea dela", aipatu dute mankomunitatetik. Haien esanetan, hain zuzen," guztiok hondakinak modu egokian sailkatuko bagenitu, urtean 2.021.964,99 euro inguru aurreztuko lituzke mankomunitateak".
|
|
|
Minbiziaren aurkako tratamendua jasotzen ari zen garaian ezagutu zuen Mari Searak Jordina Arnau, eta
|
zer
den bizitza: sendagiria jasota pozarren onkologikotik irten zen unean jakin zuen Jordinari bularreko minbizia diagnostikatu ziotela.
|
|
|
minbizia duen bitartean pertsona hori bizirik dagoela, eta beraz, bizitzan egin dezakegun dena egin dezakeela: bizi, negar, barre, maitatu, desiratu…" Minbiziaz hil daiteke, bai, eta tratamendua oso gogorra da, baina
|
zergatik
mugatu behar gara gaixotasuna biktima paperean bizitzera. Nik ez nuen besteen errukiz bizi nahi; izango zen izan behar zuena, baina bizirik nengoen eta bizi nahi nuen; eta hala egin nuen!", dio horren harira Searak.
|
|
|
Gaur gaurkoz, bularrekoa da minbizirik zabalduena emakumezkoetan eta prostatakoa gizonezkoetan, baina nabarmendu dute gizonezkoen sexu beharrak asetzeko ikertu beharreko dena ikertu den arren, oraindik ez dela ikertu bularreko minbiziak
|
zer
eragin duen emakumeen sexualitatean. " Gurea garrantzirik gabeko kastrazio kimikoa da, gure gorputzak erreprodukziorako eta besteen desirak asetzeko daudela uste baita", esan du Arnauk.
|
|
|
Horretarako osatu dute inurritegia. Emakumeak dira gaur gaurkoz elkartearen bueltan dabiltzanak eta ematen die horrek
|
zer
pentsatua, baina nabarmendu dute atea zabalik dutela batu nahi duenarentzat," edozeinek duelako zer ekarria proiektura".
|
|
|
Horretarako osatu dute inurritegia. Emakumeak dira gaur gaurkoz elkartearen bueltan dabiltzanak eta ematen die horrek zer pentsatua, baina nabarmendu dute atea zabalik dutela batu nahi duenarentzat," edozeinek duelako
|
zer
ekarria proiektura".
|
|
|
Ulertzen dute, hala ere, aldamenekoen eta ingurukoen asmatu ezina. " Minbizia izan dudan arren, neuri ere gertatu zait beste bati
|
zer
esan ez jakitea", aitortu du Arnauk, baina badute gomendio bat, Maider Estensoro inurrikidearen ahotan entzun daitekeena beren Facebookean. " Ez bota begirada errukitsurik.
|
|
|
" Ez bota begirada errukitsurik. Ez badakizue
|
zer
esan, ez esan ezer. Eman besarkada bat edo laztan bat.
|