|
2000
|
|
|
Zer esan nahi
|
du
zuretzat Aguilar de Campoo ko sariak?
|
|
|
Batik bat azken urte honetan aukera hurbilak izan ditut. Baina garbi ikusten ez dituzun proiektu handietan ez dakit aterako ziren hala ez, zuk ez
|
duzu
zure aldetik dena ematen aurrera atera dadin. Orduan, proiektu on batekin atera gura duzu, zertxobait nabarmendu daitekeena.
|
|
|
Polita izan behar
|
du
zure hizkuntza ezagutzen ez duen publikoaren aldetik harrera ona izatea...
|
|
2001
|
|
|
«Amerikara joan nintzen, xentimorik gabe...» Nola bete
|
duzu
zuk indianoaren ametsa?
|
|
|
«Hitz bakoitza sentitu behar
|
duzu
zure mingainean, kantatu ahal izateko»
|
|
|
Nire bihotzarekin ulertu nituen kantuak, hitz bakoitza sentitu behar
|
baituzu
zure mingainean kantatu ahal izateko. Emakumeek Euskal Herrian nola kantatu izan duten jakin nahi nuen, alabaina hemen ez dago ia erreferentziarik, ez dago emakumeen grabaketa zaharrik.
|
|
|
Nola bizi
|
duzu
zuk bizkartzaina eramatearena?
|
|
|
Hor dago magiaren psikologia. %98ko aukera
|
dut
zuk zenbaki hori esateko, eta koloreekin berdin.
|
|
|
Zer espero
|
duzu
zure alderdiak datoren urtarrilean burutuko duen Konferentzia politikoaz?
|
|
2002
|
|
|
Irakasle idealena dantzariak ezagutzen dituena da. Irakasle horrek badaki zein egunetan bultza zaitzakeen gehiago, zein egunetan utzi behar
|
zaituen
zure kasa... Eta batez ere, irakasleak ez dezala teknika bakarrik landu; izan dadila alde artistiko osoa landuaraziko dizuna.
|
|
|
Bakearen aldeko lege baten alde desobeditu dezakezu, eta baliteke, gehiengoa alde ez izatea, baina kontzientzia sortzen ari zara. Gizartearen gehiengoa ez
|
duzula
zure alde kontziente zara, jakina. Hemen ez gaude Gandiren garaian.
|
|
|
Nola utziko duzu hau dena horrela? Zuk sekulako bizitza eta indarra duzu, eta konpartitu egin behar
|
duzu
zu bezalakoak direnekin. Jar zaitez harremanetan mozkorrekin:
|
|
|
Inoiz ez al
|
du
zure etxeko telefonoak jo justu komun ontzian esertzera zindoazen mementoan. Denbora luzez geltokian zain egon ostean zigarro bat piztea erabaki duzun unean ez al da autobusa orduantxe iritsi?
|
|
|
Esanahi handia al
|
du
zuretzat antologia honen argitalpenak?
|
|
|
Kapitulu berezia merezi
|
du
zure kolaboratzaileen artean Jorge Guerricaechevarria gidoilariak. Nolakoa da zuen bion arteko erlazioa?
|
|
|
" ez harritu. Nire etxean ume horrek jaioz gero ez
|
du
zurea ez den beste musikarik entzun." Umeak barruan ideia bat egina zeukan, kantatzen zuen Imanol horrena, eta nire ahotsa entzun zuenean ez zuen erreparatu nire adinean. Horrelako beste hamaika kasuk erakusten dute umearentzat garrantzitsuena musikarekin bere alde afektiboa lantzea dela.
|
|
2003
|
|
|
Edo EAJk definitua daukan bidea? Nik bizpahiru aldiz irakurri dut Ibarretxeren testua eta ez
|
dut
zuk esaten duzuna inon topatu. Zuk aipatzen duzun bideak ordenamendu konstituzionala apurtzea esan nahi du.
|
|
|
Bestetan, testua erdi borobildua duzu buruan, eta gero, marrazkia horrekin lotzen duzu. Dena dela, ez duzu notario lana egin behar, aitzitik, osagarri bezala azaldu behar
|
duzu
zure tiran, zubi lana egin behar duzu.
|
|
|
«Eta?» Beste inorengan sinesten ez duenak ez du bere buruan sinesten, eta, gure arteko etsaigoa pizten eta berritzen du. Nahiago du salatari bihurtzea, nahiago
|
du
zuk bekatariak bezalako ikasgaiak errepikatzearen errepikatzeaz ez dena sinestea. Beti norbere ez izatea onartzea baino erosoagoa da.
|
|
2004
|
|
|
Zertaz jabetzeko aukera
|
du
zure liburu honen irakurleak?
|
|
|
Eta esperantzarena. Alegia, liburu batek aldatzen ahal dizula bizitza, etorkizun hobe eta justuago baten esperantza pizten ahal
|
badu
zure baitan. Alegia, liburu hori idatzi duen idazleak norabaiterako bideak erakusten, eta erakusten ez bada gutxienez iradokitzen ahal badizkizu.
|
|
|
Filosofo mota hori ez da oso erakargarria... Nolako filosofoa maite
|
duzu
zuk?
|
|
|
M. GARITANO. Ibarretxe Planaren edukia zuk diozuna bada, eta kontuan hartuta Ibarretxek eta Jaurlaritzak proposamen hori euskal gizartera zabaltzeko dituen bitartekoak, ez
|
du
zuk azaldu duzun bezain garbi eta sintetikoki formulatu.
|
|
|
Momentu hartan gol hura garrantzitsua izan zen guretzat, izugarria. Horrekin esan nahi
|
dut
zure oroitzapenak ez direla jendearen oroitzapenak. Jendearenak dira batzuk, eta zureak besteak.
|
|
|
Erreboltaren ziaboga bukatzear zegoenean, berba hauek entzun nituen: " Agian ez
|
duzu
zuk mundua aldatuko, konformatu zaitez, orduan, munduak zu ez aldatzearekin". Harrezkero, mundua bera baino zabalagoa den esaldi honen zentzuak, nire eguneroko pentsamendua astintzen du.
|
|
|
Norbera ezagutzeko kristoren bidea da hori, eta norbera ezagutzea da lehenengo gauza, besteak ezagutzen hasteko. Zeren eta leku batean beti zara zu gehi lekua eta lekua gehi zu, berdin du lekua aldatzeak zu aldatzen ez bazara, edo berdin
|
du
zu aldatzeak ere lekua aldatzen ez bada.
|
|
|
Eusko Legebiltzarrak zure askatasuna eskatu du. Oihartzun gero eta handiagoa
|
du
zureak...
|
|
|
Koadrilak garrantzi handia
|
du
zure narrazioan. Zehazki, zer da zuretzat koadrila?
|
|
|
Koadrila sozializatzeko modu bat da, Euskal Herrian edo bertako herrietan behintzat oso normala dena. Nik beti esan izan dut herri txiki batean zuk ez
|
dituzula
zure lagunak aukeratzen, egokitzen zaizkizunak dauzkazula. Eman dezagun, lau urte goitik, lau urte beheitik, zure adin inguruko hogei pertsona daudela herrian; bada, horiekin moldatu behar duzu.
|
|
2005
|
|
|
Ideologia linguistikoei garrantzia eman diezu zuk. Zer esan nahi
|
du
zuretzat kontzeptu horrek?
|
|
|
Non gurago
|
duzu
zuk?
|
|
|
Zein bereizgarri
|
du
zure azterketak?
|
|
|
Eta hor idazlea sartzen da tartean. Hau da, datuak hor dauzkazu, baina gero historiagile zaren aldetik haien kontakizuna eraiki behar duzu, eta kontakizun horrek islatu behar
|
du
zure izaera eta zu deskribatzen saiatzen zaren mundua. Alegia, errekonozitu egin behar zara zu zeu errelato horretan.
|
|
|
Teorikoek ezagutzen ez
|
dutena
zuk ezagutzen duzu. Ia sail guztietatik pasa zara irratian.
|
|
|
Eta nik pentsatzen dut: «Nik ez
|
dut
zuretzako gustagarria izan nahi, nik nahi dudana bakar bakarrik da nirekin izan zaitezen ni gizona izango banintz bezala, ez dut zurekin ezer nahi, pertsona bezala errespetua da nahi dudana». Baina La Bola de Cristali esker beti jaso dut errespetua, estimua, arreta... eta adin guztietako jendearengandik.
|
|
|
Eta nik pentsatzen dut: «Nik ez dut zuretzako gustagarria izan nahi, nik nahi dudana bakar bakarrik da nirekin izan zaitezen ni gizona izango banintz bezala, ez
|
dut
zurekin ezer nahi, pertsona bezala errespetua da nahi dudana». Baina La Bola de Cristali esker beti jaso dut errespetua, estimua, arreta... eta adin guztietako jendearengandik.
|
|
|
Baina ez
|
duzu
zure burua irakurletzat.
|
|
|
Amesgaiztoak bai, baina ametsik
|
baduzu
zure obran?
|
|
|
Zurea den gauza bat abesten zaude, baina zuk hitz egiten ez duzun era batean. Abestia entzutean ez
|
duzu
zure sentitzen».
|
|
2006
|
|
|
Gure identitatea, euskal izaera galtzen ari garela uste
|
duzu
zuk, oker ez banago...
|
|
|
Nagusiek ez zuten uzten kanbio egitera. Beharbada, langile ona zinela ikusten zuten nagusiek eta nahi
|
zuten
zu luzeago eduki. Guk, berriz, igoal nahi genuen kanbiatu eta orduan gaizki ibiltzen ginen.
|
|
|
Saiotan banabil, eta batzuetan oso oso gustura, neure burua gainditu nahi horretan... Arazoa da lehenago izan zinenaren argazki bat
|
baduzula
zuretzat, eta beti ispilu horretan begiratuz gero, gainbehera ikusten duzula. Bertso munduan oraindik gogoz nabil.
|
|
|
Garai hartan gehiago egingo zen hori orain baino, baina oraindik ere neurri batean betetzen da. Astean zehar zuk garbitu behar
|
dituzu
zure zapatak, entrenamenduetako zapatei zuk pasa behar diezu zepiloa, zuk grasa eman, dena norberak egiten du.
|
|
|
Lan egitea ere bada bizitza, ogia irabaztea. Aitarekin Argentinara joan zinenean sei urte
|
zenituen
zuk. Zenbat lan egina zara bizitzan?
|
|
|
Zuk zeuk nola bizi
|
duzu
zure heriotza?
|
|
|
Begirada, aurpegiko keinuak, elkar truke bat da hori, nolabait gaztetu egiten zaituena, eta indarra ematen dizuna. Beraz, zenbat eta gehiago eman, orduan eta gehiago
|
duzu
zuk ere. Ez eman duzunagatik, baizik eta ematen duzunean sortzen ari zarelako.
|
|
2007
|
|
|
Patrick Queheillerekin mintzatu ginen ARGIAn bertan joan den irailean.
|
Badu
zure gomuta: zu, koaderno ttipia hartuta, ohar idazten.
|
|
|
Hor konpon gerlari horien artekoa! Alta, bizkarra altxatzearekin batera nabaritu duzu gainean bi ahotako ezpataren zama, eta konturatu zure gerrakoa ez dela baina zeu salbatzeko jarri omen dizutela, eta bertze gerra bat
|
duzula
zurea, gainean duzun bi ahotako ezpataren zamatik askatu beharrekoa. Hori bai, hitza zure ezpata, «noranahi joaten den».
|
|
|
Nola bizi duzu hori? Edo eragina al
|
du
zuregan
|
|
|
Uste
|
dut
zuk diozun enpatia hori ez dela galdu. Gaurko Israelen gorabehera, hori beste auzi bat da.
|
|
|
Helduen euskalduntze alfabetatzean ari zara lanean aspaldi, eta hainbat talde eta ekimenetan parte hartu duzu: Euskararen Aholku Batzordea, EKB, Kontseilua, EHE, Zaldiko Maldiko, Euskalerria Irratia… Zenbat ordu
|
ditu
zure egunak, zenbat lanegun zure urteak?
|
|
|
Iker Murillo dantzariak Oarsoaldean aldizkarian esanak: " Dantzari profesionala izan nahi baduzu ez daukazu bestelako aukerarik, dena utzi behar
|
duzu
zure ametsa egi bihurtzeko, eta hori txikitatik jakina da, koreografiarekin batera ikasten den printzipioa(...) Suitzan kaletik zoazela ezagutzen ez dituzun pertsonek geratu egiten zaituzte egindako emanaldiagatik zoriontzeko, autografoak eskatzen dizkizute... Dantzariak bertan, kultura munduko pertsonaia oso garrantzitsuak dira".
|
|
|
Ur, Iparraldea deitzen diogun horretan bizi zara zu, Akitanian galduta. Nafarroako Erreinua deritzoten horretakoa
|
zaitugu
zu, Angel. Mendebaldeko Euskadi Autonomi Erkidegoa bataio izen luze xamarra eman dioten horretan ordaintzen ditut nik neure zergak.
|
|
2008
|
|
|
Iruditzen zitzaidan ba, Ur, zuk ere bihotz posmoa baduzula, zuk ere
|
baduzula
zure baitan Txillardegirena egiten hasten den zeure zu horri keinu esajeratuak egiten dizkion beste zu trabestia! Arrazoi duzu, jakina, eta ulertzen dizut, bat ahitzen ari dela sinetsirik arduragabea eta ernegagarria suertatu behar du txolinkeriatan aritzeak, gertatzen ari denari ez ikusiarena egitea. Matrakosoa, nekagarria, gorrotagarria deritzogu gure buruak errebindikatzen aritu beharrari baina oraindik ere, uste dugu, funtzionala dela.
|
|
|
Memoriak garrantzi handia al
|
du
zuretzat?
|
|
|
Dena sentitzen duzu, zure perspektiba oso handia da bai eskuinera, bai ezkerrera, bai aurrera eta ia atzeraino. Ia 360 gradu
|
ditu
zure perspektibak. Ba, nik perspektiba hori hemen, etxe batean edo kalean aurkitu dezaket.
|
|
|
ondoko generazioak ez dituela aurrekoaren ezaugarri joriak mantentzen. " Horregatik ezin
|
duzu
zure artoa erein eta urte guzian erosi behar" dio Ainhizekoak.
|
|
|
Los fueros de Navarra como lugar de la memoria izenburu
|
du
zure tesiak. Azal iezaguzu berau amiñi bat, arren.
|
|
|
Gaia Estrasburgoko auzitegira eraman da. Zer espero
|
duzu
zuk?
|
|
|
Zer eragin nahi
|
duzu
zure irakurleengan?
|
|
|
Poz bat
|
badugu
zure iturritik
|
|
|
AEBen eta Israelen arteko elkarlanaz James Petrasek zioen AEBetako lobby judutarren presioa dela Estatu Batuetako gobernuek Israeli eman dioten babesaren kausa nagusia. Uste
|
dut
zu ez zaudela oso ados.
|
|
|
Departamenduaren eskaerara jinez, Ipar Euskal Herriko sozialista guztiek ez
|
dute
zure jarrera bera.
|
|
2009
|
|
|
Liburua duzu idatzia, Harreman estilo berri bat…, non ageri
|
dituzun
zure pentsamendu eta sentimenduak. Zergatik ez du hori bera egiten edo eginarazten, arrakastaren gozoa dastatu duen enpresaburuak, besteri bidea erakustearren, alegia?
|
|
|
Zein neurritan da zure kudeaketa eredua enpresa batetik bestera esportatzeko modukoa? Zer balio
|
du
zure ereduak langileen nahiaren kontra erregulazio dosierrak agindu nahi dituzten enpresen kasuan?
|
|
|
Hau hausten ez den heinean, badirudi enpresariak aukeratu dezakeela: zer nahiago
|
duzu
zure enpresarako, horrelako pertsonaje bat edo bere bizitzaz arduratzen den bat. Ez, ez, niri eman pertsonajeak.
|
|
|
bihurtu nahi
|
dut
zure
|
|
|
|
dut
zure itzala
|
|
|
Zakilixutek mundu guztiak ikusten dituen bezala ikusten ditu gauzak. Ideia potolo eta orokorrak zabaltzetik sermoia botatzera marra fin fina dago, ordea, eta ez
|
badituzu
zure gauzak, zure erara, eta zure kontraesanekin azaltzen, alferrik ari zara.
|
|
|
Eta kostatu egiten da, ez pentsa. Hasteko musika entzuten paratu behar
|
duzu
zure burua, ezer gehiago egin gabe entzun. Nekeza egiten da hasieran irudimenari eta gogoetaren kiribiltzeari eustea eta horretan kontzentratzea.
|
|
|
Torturarena da beste gai bat zuri galdetzekoa. Familian ezagutu duzu, torturaren inguruan lan asko egina
|
duzu
zure lan politikoan...
|
|
|
Donostiako nekazaritza eskola batekin hasi ginen, muntatu genuen proiektua baina ez zuen arraposturik izan Sao Tomeren aldetik. Ezin
|
duzu
zure aldetik nolanahi joan proiektu batekin, behar duzu onartua izan. Gero konprenitu dut gure proiektua ez zela aski handi, ez zuela komisiorik ematen, uste baikenuen proiektuek merkeak izan behar zutela.
|
|
|
Ikusgarritasunak eta teknologiak hainbesteko presentzia duten egungo arte munduan zein leku
|
dute
zureak bezalako ekintza sinple eta merkeek?
|
|
|
" Azterketa bat egin dugu nahi izan duten baserrietan, euren ekonomia aztertuz, esaterako, esplotazio kontua: zer daukazun, nola duzun antolatua, zer zenbaki dituzun, non zaren errentagarri eta non ez, zer aldatu behar
|
duzun
zure zenbakiak hobetzeko...". Herritarrak eta baserritarrak aldi berean eragitearen garrantzia azaltzen du Ekoizpen Orduña zerbitzuko langilea den Marijo Imazek:
|
|
|
Nola nola bizi
|
dituzu
zure espazioa eta denbora?
|
|
|
Nik uste bi gauza desberdin daudela: non kokatu nahi
|
duzun
zure lana eta non kokatu nahi duzun zeure burua. Ni pertsona bat naiz, irudi bat naiz, eta hedabideek hori erabili egiten dute.
|
|
|
Bertsoaz ari zen, bistan dena. Beti gogoa zuen kantatzen, eta gogoa kantuan duzularik ez zara lanean behar bezala ari, eta ez bazara zu lanean behar bezala ari, norbaitek behar
|
du
zure lana egin.
|
|
|
Parentesi eta guzti, pastorala ere egina
|
duzu
zuk, Atharratzen sortu Agosti Xahoren biziaz.
|
|
|
Abeltzaintza berezia da erleekikoa. Animalia beti aske dago, beti bizirik, ez
|
duzu
zuk elikatzen, bukaeran ez duzu hiltzen. Ezin zaizkio aplikatu beste abereen zainketaren errentagarritasun kalkuluak, aurreikuspenik nekez egin dezakezu haiekin, zutaz kanpoko faktore gehiegik eragiten die.
|
|
2010
|
|
|
PSOE PPrekin borrokan ari da Madrilen eta EAEn berriz, PSE EE eta PP bat eginda daude. Nola bizi
|
duzu
zuk egoera hori Madriletik.
|
|
|
Zer
|
dugu
zure lanak dakarren mezurik garrantzizkoena?
|
|
|
unibertsaltasunaren alde nago. Baina unibertsaltasunak ez
|
du
zure partikulartasuna zokoratzen; kontua ez da zure partikulartasunari uko egitea; alderantziz, zure partikulartasuna ikusi behar duzu unibertsalean parte hartzeko bide bezala. Ezker unibertsalistaren ideia faltsua da gure identitateaz ahaztu behar dugula, inor ez baita bizi espazio abstraktu batean.
|
|
|
Era berean taldean ere gure bidea jorratu nahi dugu. Egiten duzun horretan sinistea da gakoa, ez
|
baduzu
zure proiektuan sinisten nekez egingo duzu aurrera.
|
|
|
Konfiantza eta errespetua dira truke hauen oinarria. Konfiantza eman behar
|
duzu
zure etxean eta errespetuz jokatu bestearenean. Hasierako neurri hori hartu eta gero, sukaldeko mahaian ongietorria ematen zigun eskutitzarekin egin genuen topo.
|
|
|
Nola bizi
|
duzu
zuk erlijioa?
|
|
2011
|
|
|
Nolako agiria espero
|
duzu
zuk?
|
|
|
1967ko porrotaren ondoren, herriaren liderrak, Gamal Abdel Nasser-ek dimititu egin zuen esanez" onartzen dut porrotaren ardura, ez naiz zuen presidentea izango gehiago". Milioika lagun atera ziren kalera" ez joan!" esanez;" nahikoa txarra da galdu izana, ezin
|
dugu
zu ere galtzeko arriskua hartu". Beraz, arrastaka ekarri zuten bueltan agintera.
|
|
|
Eta askotan esaten diet: badakizu zer egin behar
|
duen
zure haurrak. Besotan hartzea, besterik ez.
|
|
|
Hasteko, musulmana esatea kristaua esatea bezain zehazgabea da: zer zerikusi
|
duzu
zuk budua praktikatzen duen brasildar kristau batekin. Saharar batek yemengo emakume musulman batekin duen zerikusi berbera, ia ezer ez.
|
|
|
Areanen oso diferentea da proposamen hau baina, Beste zerbait kantak
|
badu
zure aurreko taldearen arrastoren bat: garapen luzea, esperimentaziorako joera...
|
|
|
Latza izan behar
|
du
zure kulturaren azken euskarri zarela jakiteak. Nola bizi du Don Blasek egoera hori?
|
|
2012
|
|
|
Adibidez, duela zenbait urte Korsikako lurralde elkargoak erabaki bat hartu zuen. Ordura arte, zure haurrak eskolan korsikeraz ikastea nahi
|
bazenuen
zuk egin behar zenuen desmartxa, hau da, joan eta erran haurrak korsikera ikastea nahi zenuela. Elkargoan bozkatutako lege bati esker orain alderantziz da, zure haurrak korsikeraz ikasterik ez baduzu nahi orduan egin behar duzu desmartxa.
|
|
|
" Betiere lantaldearen absentismo indizeak %2, 5 gainditzen duenean". Hau da, jadanik berdin
|
du
zure bajak ez badio enpresariari kalterik sortzen, ondo sendatu gabeko katarro bat nahikoa izan daiteke gutxieneko indemnizazio batekin kaleratua izateko. Konectako hamaika langileak urteko 20 eguneko kalte ordainarekin bota dituzte.
|
|
|
Objektuez ez ezik, bizitzaz ere ari zara bertan, haurtzaroaz eta beste. Ikusiak
|
ditugu
zure margoak. Nola hasi zinen margotzen ez dakigu…
|
|
|
Barrukoak ere euskara ageri
|
du
zure farmazian. Zein erabili zenuen irizpide?
|
|
|
Dokumentalak zenbat
|
du
zuretik eta zenbat Man Raytik?
|
|
|
" Zer egin dut gaizki?", mundua zure zakilaren bueltan mugitu balitz bezala. Ez
|
baduzu
zure" konkisten" gainean aski publizitate egiten, ez zaizu faltako lagun begiluzerik galdezka heteroen esparrua ongi zedarritu eta urguilu heteroa ongi mantendu aldera. Mutil batek uko egiten badio herriak, koadrilak neska ikusgarritzat, neska ukaezintzat, duenari luze gabe erantzun du:
|
|
|
Inork ez du ezagutzen zure gorputza zuk baino hobeto, eta inork ez
|
du
zuk baino lehenago atzemango lehendik zegoen eta aspalditik begiz jota zenuen orinen batean aldaketarik gertatu den. Horrexegatik, norberaren buruaren miaketa da melanoma posible bat modu goiztiarrean detektatzeko tresnarik onena.
|
|
|
Ari zara ebidentziak agertzen, baina gurean, Euskaltzaindiak du aspaldi aginte makila. Zer leku
|
du
zure proposamenak gure hizkuntzaren auzian?
|
|
|
Eta zuk nola enpatizatu
|
duzu
zure pertsonaiekin, tratu txar emailearen edo hiltzailearen rola antzeztu duzunean, adibidez?
|