|
2000
|
|
|
Arantxa Urretabizkaia izatea, euskal emakume idazle bakarretakoa izatea hainbat urtetan... Zein harremana
|
duzu
zure pertsonaiarekin?
|
|
|
Lau labur filmatu eta gero," Geroztik ere" (1993)," Zureganako grina" (1996)," Pregunta por mi" (1996) eta" Haragia" (1999), bilakaerarik nabaritu
|
duzu
zure zinean?
|
|
|
Zer iritzi
|
duzu
zure atzetik etorri diren Kultur sailburuez?
|
|
|
Batik bat azken urte honetan aukera hurbilak izan ditut. Baina garbi ikusten ez dituzun proiektu handietan ez dakit aterako ziren hala ez, zuk ez
|
duzu
zure aldetik dena ematen aurrera atera dadin. Orduan, proiektu on batekin atera gura duzu, zertxobait nabarmendu daitekeena.
|
|
|
Originaltasunaren aurkako krimentzat jotzen da plagioa. Zer iritzi
|
duzu
zuk plagioaz?
|
|
|
Irakurria dut diskoak egiteari utziko diozula. Nola hartzen
|
duzu
zuk musika, bitarteko edo helburu bat bezala?
|
|
|
Dena segidan irakurrita," Bi" zati hori momentu batzutan oso ezkorra aurkitu dut. Izan ere, Ezaren apologia egiten
|
duzu
zuk, baina heldu da momentu bat zeinetan esperantza non jarriko ote zenuen kezka sortu zaidan. Deskribatzen duzun" eternitatearen amaigabe" hori ez al da nahiko latza ere?
|
|
2001
|
|
|
Lan asko egin behar izan duzu zauden tokira heltzeko. Nola baloratzen
|
duzu
zure ibilbidea?
|
|
|
ETA gatazkaren ondorioa dela mantentzen
|
duzu
zuk zeuk. Abertzaletasunetik mantendu den tesia deuseztatzera iritsi ote daiteke?
|
|
|
«Amerikara joan nintzen, xentimorik gabe...» Nola bete
|
duzu
zuk indianoaren ametsa?
|
|
|
«Hitz bakoitza sentitu behar
|
duzu
zure mingainean, kantatu ahal izateko»
|
|
|
Nola bizi
|
duzu
zuk bizkartzaina eramatearena?
|
|
|
Ez al
|
duzu
zure burua ezkutatzeko gogorik sentitu, trikimailuren bat gaizki atera zaizunean?
|
|
|
Zer espero
|
duzu
zure alderdiak datoren urtarrilean burutuko duen Konferentzia politikoaz?
|
|
2002
|
|
|
Nola utziko duzu hau dena horrela? Zuk sekulako bizitza eta indarra duzu, eta konpartitu egin behar
|
duzu
zu bezalakoak direnekin. Jar zaitez harremanetan mozkorrekin:
|
|
|
Zer nolako poesia mota idazten
|
duzu
zuk?
|
|
|
Epe laburrean ikusten
|
duzu
zure burua idazlearen rola betetzen?
|
|
|
Intelektualtzat jotzen al
|
duzu
zure burua?
|
|
|
Eta zer dela-eta moldatu
|
duzu
zuk liburu hau?
|
|
|
Bukatze aldera. Nola ikusten
|
duzu
zure partidua urte batzuk barru?
|
|
|
Lurraldetasuna Hegoalde mailan lotzeko aukera galdu bat aipatzen
|
duzu
zuk, garai horietaz ari zarela.
|
|
|
Zuk aipatzen
|
duzu
zure anekdota pertsonal bat 1972tik 1978ra artean abertzaleen artean elkar ulertze minimo batetik eta zenbaitetan konplizitatetik elkar ezin ikusira nola pasa zen ilustratzeko. Urruntze hori Lizarra Garazi eta ETAren tregua garaietaraino luzatu zen eta...
|
|
2003
|
|
|
Presoak «politiko» eta «sozialak» bezala bereizten ohi ditugu. Nola ikusten
|
duzu
zuk bereizketa hori?
|
|
|
Euskal Herrian gaindi ibili zen, eta bereziki Pasaian. Berak deskribatu zuen Pasaia horretatik aurkitu al
|
duzu
zuk zer edo zer?
|
|
|
Baina niri asko interesatu zait hauek idazle izateaz gain eduki duten konpromisoa euren garaiarekin eta ni bezalako tipoekin. Azken batean argia bilatzen
|
duzu
zu baino listoagoak direnengan, eta hauek bostak dira ni baino listoagoak. Badaude gehiago ere, baina niretzat hauek izan dira nabarmenenak.
|
|
|
Irakurlea izan omen
|
duzu
zure lan honen abiapuntu eta helmuga. Zer esan nahi duzu horrekin?
|
|
|
Juan Marik, aldiz, baietz dio, konfrontazio hori badatorrela. Pernando, zergatik ez
|
duzu
zuk hori ikusten?
|
|
|
Eta zer balorazio egiten
|
duzu
zuk estrategia politiko militarraz?
|
|
|
Bestetan, testua erdi borobildua duzu buruan, eta gero, marrazkia horrekin lotzen duzu. Dena dela, ez duzu notario lana egin behar, aitzitik, osagarri bezala azaldu behar
|
duzu
zure tiran, zubi lana egin behar duzu.
|
|
|
Zer irrati entzuten
|
duzu
zuk?
|
|
|
Ikasten da bertsotan, eta ikasten da pertsona moduan. Ikasten
|
duzu
zure burua ezagutzen, zeintzuk diren zure mugak. Eta baita ere jendeagaz tratatzen, jende artean egoten.
|
|
|
Albistegiak eginaz bukatu
|
duzu
zure irrati ibilbidea.
|
|
2004
|
|
|
Urtarrilaren 18an gauzatuko da bere izendapena. Nola ikusi duzu hautaketa eta nola ikusten
|
duzu
zure alderdia datozen urteetako politikari begira?
|
|
|
Zer hautematen
|
duzu
zure alderdian?
|
|
|
Filosofo mota hori ez da oso erakargarria... Nolako filosofoa maite
|
duzu
zuk?
|
|
|
Erreboltaren ziaboga bukatzear zegoenean, berba hauek entzun nituen: " Agian ez
|
duzu
zuk mundua aldatuko, konformatu zaitez, orduan, munduak zu ez aldatzearekin". Harrezkero, mundua bera baino zabalagoa den esaldi honen zentzuak, nire eguneroko pentsamendua astintzen du.
|
|
|
Zuk bertsotan bilatu
|
duzu
zure lekua?
|
|
|
Eta nola ikusten
|
duzu
zure burua gudu zelai horretan?
|
|
|
Horretaz guztiaz hitz egiten du orain artean poesia, antzerkia eta bidaia kronika jorratu duen Juanjo Olasagarrek ondoko elkarrizketan. Zer islatu nahi izan
|
duzu
zure lehen nobela honetan?
|
|
2005
|
|
|
Legez kanpo dagoen bitartean zaila. Batasuna inoiz baino garbiago mintzatu dela esan
|
duzu
zuk.
|
|
|
Noizbait euskaraz idazten ikusten
|
duzu
zure burua?
|
|
|
Non gurago
|
duzu
zuk?
|
|
|
Nola idazten
|
duzu
zuk zure abizena?
|
|
|
Bakarrak. Ezagutzen al
|
duzu
zure burua berauek ikustean?
|
|
|
Zer iritzi duzu paisaia horretaz? Nola ikusten
|
duzu
zure burua paisaia horretan?
|
|
|
Baina ez
|
duzu
zure burua irakurletzat.
|
|
|
Zurea den gauza bat abesten zaude, baina zuk hitz egiten ez duzun era batean. Abestia entzutean ez
|
duzu
zure sentitzen».
|
|
2006
|
|
|
Gure identitatea, euskal izaera galtzen ari garela uste
|
duzu
zuk, oker ez banago...
|
|
|
Egundo horrelakorik! Behin edo behin esan izan
|
duzu
zure guraria dela" idazten segitu ahal izateko argitasuna izatea".
|
|
|
Nola osatu
|
duzu
zure azken lan hau?
|
|
|
Gu bezalako jendea existituko ez balitz gauzak oraindik eta okerragoak izango lirateke. Batzutan mundu hau nola dabilen ikusi, eta esaten
|
duzu
zure kasa: «Ostra, eta guk zer egiten dugu?
|
|
|
Jakina, eta norentzat ez? esango
|
duzu
zuk!
|
|
|
Zuk zeuk nola bizi
|
duzu
zure heriotza?
|
|
|
Begirada, aurpegiko keinuak, elkar truke bat da hori, nolabait gaztetu egiten zaituena, eta indarra ematen dizuna. Beraz, zenbat eta gehiago eman, orduan eta gehiago
|
duzu
zuk ere. Ez eman duzunagatik, baizik eta ematen duzunean sortzen ari zarelako.
|
|
2007
|
|
|
Zuen aitak gaztelaniaz idatzi zuen, eta Txomin Jakakortexarena zenak itzuli euskarara. Aitak baino motzago jokatu
|
duzu
zuk.
|
|
|
Estatua aipatu duzu. Espainiakoa ez ezik, Frantziakoa ere ezagutu
|
duzu
zuk. Basaurik ihes egin eta Baionara heldu zinen beste zenbait lagunekin.
|
|
|
Eta Kubrickek zure berri eman zion Steven Spielbergi. Imajinatzen
|
duzu
zure bizitza Spielbergi baietz esan eta Hollywoodera The mask of Zorro zuzentzera joan izan bazina?
|
|
|
Eta nola gogoratzen
|
duzu
zure haurtzaroa Donostian. Nola eragin dizu?
|
|
|
Intertestuak ahalmentzen duena da esanahiak multiplikatzea, iradokitzea. Jolas egiten
|
duzu
zuk esan nahi duzunarekin eta testu zati horrek esaten duenarekin beste testuinguru batean.
|
|
|
Iker Murillo dantzariak Oarsoaldean aldizkarian esanak: " Dantzari profesionala izan nahi baduzu ez daukazu bestelako aukerarik, dena utzi behar
|
duzu
zure ametsa egi bihurtzeko, eta hori txikitatik jakina da, koreografiarekin batera ikasten den printzipioa(...) Suitzan kaletik zoazela ezagutzen ez dituzun pertsonek geratu egiten zaituzte egindako emanaldiagatik zoriontzeko, autografoak eskatzen dizkizute... Dantzariak bertan, kultura munduko pertsonaia oso garrantzitsuak dira".
|
|
|
Ibarretxek herri galdeketa aldarrikatzen duenean, zer pentsatzen
|
duzu
zuk?
|
|
2008
|
|
|
Zu nafarra izaki, nola azaltzen
|
duzu
zure burua?
|
|
|
" Zuk nola amesten duzu, koloretan ala zuri beltzean?". Nola amesten
|
duzu
zuk?
|
|
|
ondoko generazioak ez dituela aurrekoaren ezaugarri joriak mantentzen. " Horregatik ezin
|
duzu
zure artoa erein eta urte guzian erosi behar" dio Ainhizekoak.
|
|
|
Muturreko kasua dirudien arren, halako egoerak eta dramatikoagoak ohikoak dira gizonezko bananduetan. " Bat batean eskutitz bat jasotzen duzu hamabost egunetan zure etxetik alde egin behar duzula esanez, dibortzio legeak beti emakumearen alde egiten duelako, eta kale gorrian ikusten
|
duzu
zure burua. Nik negozio bat nuen, ekonomikoki ongi bizi nintzen, eroso… eta begira iezadazu orain.
|
|
|
" Inozente bezala agertu
|
duzu
zure burua" eta liburua" xalo" tzat jo.
|
|
|
Gaia Estrasburgoko auzitegira eraman da. Zer espero
|
duzu
zuk?
|
|
|
Zer eragin nahi
|
duzu
zure irakurleengan?
|
|
|
Beste eginkizun askotan, artistikoak ez direnetan ere, horrela da. Noiz pentsatzen
|
duzu
zuk artikulu bat hor dagoela?
|
|
2009
|
|
|
Hau hausten ez den heinean, badirudi enpresariak aukeratu dezakeela: zer nahiago
|
duzu
zure enpresarako, horrelako pertsonaje bat edo bere bizitzaz arduratzen den bat. Ez, ez, niri eman pertsonajeak.
|
|
|
Eta ondo ikasitakoan? Nola ikusten
|
duzu
zure burua etorkizunean?
|
|
|
Unibertsitateak gizartea sailkatu eta lerrokatzeko teknikak ematen ditu, alta. Zuk non kokatzen
|
duzu
zure burua?
|
|
|
Eta kostatu egiten da, ez pentsa. Hasteko musika entzuten paratu behar
|
duzu
zure burua, ezer gehiago egin gabe entzun. Nekeza egiten da hasieran irudimenari eta gogoetaren kiribiltzeari eustea eta horretan kontzentratzea.
|
|
|
Torturarena da beste gai bat zuri galdetzekoa. Familian ezagutu duzu, torturaren inguruan lan asko egina
|
duzu
zure lan politikoan...
|
|
|
Donostiako nekazaritza eskola batekin hasi ginen, muntatu genuen proiektua baina ez zuen arraposturik izan Sao Tomeren aldetik. Ezin
|
duzu
zure aldetik nolanahi joan proiektu batekin, behar duzu onartua izan. Gero konprenitu dut gure proiektua ez zela aski handi, ez zuela komisiorik ematen, uste baikenuen proiektuek merkeak izan behar zutela.
|
|
|
Zer egingo
|
duzu
zuk euskal raparen alde?
|
|
|
Hizkuntz ahularen aldeko jarrera hobesten al
|
duzu
zuk zeuk?
|
|
|
Parentesi eta guzti, pastorala ere egina
|
duzu
zuk, Atharratzen sortu Agosti Xahoren biziaz.
|
|
|
Abeltzaintza berezia da erleekikoa. Animalia beti aske dago, beti bizirik, ez
|
duzu
zuk elikatzen, bukaeran ez duzu hiltzen. Ezin zaizkio aplikatu beste abereen zainketaren errentagarritasun kalkuluak, aurreikuspenik nekez egin dezakezu haiekin, zutaz kanpoko faktore gehiegik eragiten die.
|
|
2010
|
|
|
Nola bizi izan
|
duzu
zure baitan itzultzaile/ sortzailearen egitekoa lan honetan. Zein neurritan da itzultzailea itzurtzaile?
|
|
|
PSOE PPrekin borrokan ari da Madrilen eta EAEn berriz, PSE EE eta PP bat eginda daude. Nola bizi
|
duzu
zuk egoera hori Madriletik.
|
|
|
Konfiantza eta errespetua dira truke hauen oinarria. Konfiantza eman behar
|
duzu
zure etxean eta errespetuz jokatu bestearenean. Hasierako neurri hori hartu eta gero, sukaldeko mahaian ongietorria ematen zigun eskutitzarekin egin genuen topo.
|
|
|
Txirula akaso ez, baina adarra ederki jotzen
|
duzu
zuk!
|
|
|
Sariak ere zer dira ba? Saritzen zaituzte, argazkia atera, txalo jo, baina zuk pertsona berbera izaten jarraitzen
|
duzu
zure dohain eta miseriekin. begia gozatzeko moduko eskultura bat tokatzen denean!
|
|
|
Nola bizi
|
duzu
zuk erlijioa?
|
|
|
Subiranotasuna hegemonikoa izan dadin, estrategiaren birformulatze bat planteatzen
|
duzu
zuk.
|
|
2011
|
|
|
Egoerak elkarrizketa hau egiterakoan eragina du. Nola ikusten
|
duzu
zuk egungo egoera politikoa?
|
|
|
Nolako agiria espero
|
duzu
zuk?
|
|
|
Askotan aipatu izan
|
duzu
zure haurtzaroan sexu errepresioa esplizitua zela, eta oraingo ustezko askatasun hau are arriskutsuagoa dela.
|
|
|
Politika eta emakumeei buruzko eztabaidak etorri ziren gero, emakumeek alderdi politiko gisa antolatu behar luketen ala ez erabakitzeko. Zein iritzi
|
duzu
zuk?
|
|
|
Hasteko, musulmana esatea kristaua esatea bezain zehazgabea da: zer zerikusi
|
duzu
zuk budua praktikatzen duen brasildar kristau batekin. Saharar batek yemengo emakume musulman batekin duen zerikusi berbera, ia ezer ez.
|
|
|
Gauza bera pentsatzen
|
duzu
zuk, Paco?
|
|
2012
|
|
|
Kalean zaude, baina ez da samurra, dena da berria, ez
|
duzu
zure burua aurkitzen. Lehen hilabeteetan burua espetxean duzu.
|
|
|
Nola egin
|
duzu
zuk?
|
|
|
Lasai, herri honetan hildako kantarien omenez egiten diren kontzertu jirak ikusita, zuk ere izango
|
duzu
zure aldarea!
|
|
|
Eta zuk nola enpatizatu
|
duzu
zure pertsonaiekin, tratu txar emailearen edo hiltzailearen rola antzeztu duzunean, adibidez?
|
|
2013
|
|
|
Kontzientzia ernatu orduko karrera politikoarekin egiten dute amets zure mailako politikari anitzek. Zuk nola bizi
|
duzu
zure alderdiko fokupeko lider erreferentea izatea?
|
|
|
Aurreko liburuetan (Ospitalekoak, Bakarmortuko kronikak...), bestalde, kartzelaz aritu zinen, zein izango da erabiliko duzun hurrengo gaia? Jarraituko al
|
duzu
zure biografiari lotutako beste kontuekin?
|
|
|
Nola ikusten
|
duzu
zure burua euskal literaturaren barruan. Eta zure belaunaldia, tropela alegia?
|
|
|
Zer behar izaten
|
duzu
zure tailerretan?
|