|
2004
|
|
|
—Hori
|
du
mundu honek txarrena. Jateko, aurrena lana egin beharra dagoela.
|
|
|
—Mundura 1940 urte aldera etorri nintzen, eta orain berriz mendea bukatzear dago. Esan nahi du horrek berrogeita hamar bat urte pasa
|
ditudala
munduan. Ehun bizitzeko jaioa naizenez, ehun ken berrogeita hamar berdin berrogeita hamar.
|
|
|
Oso mihi dotore eta leunekoa da nire barruko hori, eta dirudienez ezin
|
du
munduko gehienek bezala hitz egin, belarrari belar deituz eta lastoari lasto; beragatik balitz, belarrari" ama lurrak guretzat sortu zuen elikagai osasungarria" esan litzaioke, eta lastoari berriz" elikagai ez hain osasungarria, elikagai osasungarria lehortu eta udazkentzen denean erabiltzekoa". Bai, holaxe hitz egiten du nire barruko ahotsak, eta ondorioz ikaragarri luzatzen da zerbait argitu nahi duen bakoitzean, eta ondorioz oso aspergarri egiten dira bere kontu gehienak, eta ondorioz pazientzia hartu behar da berari entzuten jarri eta marruka ez hasteko.
|
|
2010
|
|
|
" Bai ni ere! hots egin zuen gizonak— Baina oso gutxi
|
dituk
mundu honetan lan egin gabe ogia jaten dutenak!" Lubisek astoaren saskiak estali zituen oihal batekin. " Zu ez hasi mainaka esan zion gizonari.
|
|
|
Iluntasuna
|
dugu
Munduan nagusi Zabaldu xoko orotan Ezin da ja ikusi Bilatu dugu Bateren bat zuzi Argia bueltatzeko Ea dezagun kausi.
|
|
|
Hip hop hobe zen edo boleroarekin nahastea? Igual, baina Euskal Herri barnekaldekoa zarelarik inportanteena da integratu behar
|
duzula
munduko uzki ziloan zaudela eta edozein kulturak zurea baino balio gehiago duela. Deus ez daki C-ko buru horrek kauterez, bolantez, inauteriez.
|
|
|
maila guzietako plutokrazia eta aginteekin, hain libertate motzekin, badirudi nahi ez genuen ia guzia lortu dugula. Ez
|
dugu
mundua aldatu, eta hori iragarpenen barruan sartzen zen, baina geure ingurua ere ez. Eta geure burua ere, ez dugu hobetu ahal izan.
|
|
|
Albert Einstein instituzio politiko eta judizial supra estatal handia azkartzeko ideiarekin zebilen egun haietan. Estatuen gainetik, gizakia gizakiarekin bezala estatuek elkarrekin borrokan ari zirenez gero, estatu orokor bat nahi
|
zuen
mundurako, juezaren papera egingo zuena nazioartean. Oraindik Nazioen
|
|
|
Halako pertsonarentzat askozaz eraginkorragoak dira" buru eskemak", thepictures in their heads, benetako gertaerak baino. Ez
|
du
munduaren ikuspegi errealistarik, eta ez zaio interesatzen gainera. Ez du arazo publiko eta politikoez arduratzeko astirik ez gogorik.
|
|
|
" Iaunak. Inguruz inguru dabiltza Turkoak eta Mairuak zuen gizonak atzeman nahiz hei Fedearen galarazitzeko, eta hetaz, katga abrez bezala bere lanen egiteko; Egun kontrara, Iaun Dukhe de Rixelieuk zuen arimen Iainkoarentzat irabasteko desiraz, bere Osaba Kardinal famatu handi hura (gorputzez, hil bazen ere) bidaltzen derautzue zuei erakustera zer bide hartu behar
|
duzuen
mundu hunetako, eta. fernuko galeretarik libratzeko, Graziako Portuaren ardietsteko, Aingeruen pare izaiteko, eta Lekurik aberatzenean, erran nahi da, Iainkoaren Erresuman sartzeko. Egiozue begitarte, eta enzun ezazue nola minzo zaitzuen". 1109
|
|
|
Aukera berri honek lehendik bazebilen sistema bati desorekak sortarazi dizkio. Alta, uste
|
dut
mundu guztiak onartuko duela emigratu barik beren eskualdean gelditu eta hura sustatzeko hautua egin zutenek eskubide osoa zutela horretarako. Eskubidea ez ezik, justiziazkotzat ere har daiteke.
|
|
2011
|
|
|
Zuhaitz artean dabilenak basoa ikusteko nola, horrela egin behar omen
|
dugu
mundua ezagutu nahi badugu: harritzekoa badirudi ere, errealitatera hurbiltzeko urruntzea dugu bide bakarra.
|
|
|
Lehenagoko ama batek pentsatzen ahal
|
zuen
mundua aldatzen ari zela, baina lehenagoko ama batentzako guztizko latza da pentsatzea mundua aldatuko dela eta bere semeak lehenagoko munduan segituko duela, Txinako buztinezko lur azpiko gudaritxoa dela, inon ere ez den errege baten laguntzaile hutsa.
|
|
|
Gauzak, finean, ez dira uste bezain sinpleak izaten. Garai batean kutsu inperialista
|
zuena
mundu guztiko musikari herrikoiek erabiltzen duten kodigo komunikatiboa bihurtu da egun. Ezin dugu jada rocka estilo batekin lotu; alta, lokalismo guztien gune bihurtu da (zentzu horretan, antzinako musika herrikoiak zuen egiteko formarekin kontrastean ikus dezakegu soilik —eta alde formalei garrantzi handiegia emanez—, ez dagoeneko kanpoko/ inposatutako eta bertako/ gure bezalako antag...
|
|
2012
|
|
|
Dena dela, instituzio sozial handien hondakinetan, rol finkoen arrailduretan, ez zen kultura subjektiboa birsortu. Hipersozializaziotik hiposozializaziora pasa ginen, bai; baina agertu ziren aktoreek ez
|
zuten
mundu sozial berri bat eraikitzeko adorerik, ez eta asmorik ere. Haren ordez, nartzisistaren jarduna hedatu zen noranahi, alegia, bere buruaren irudiarekin gatibaturik haren isla narea ez den guztia uxatzen duenaren jarduna, bake etikoa eta gozamen estetikoa urratzen dituen bestelako edonor uxatzen duenarena.
|
|
|
Baina, estatuek eta enpresek ondo dakite legitimitate psikosozialik gabe botereari eutsi ahal zaiola indarra eta behartze sistemak (legeak eta teleak barne) erabiliz. Administrazio polizialak eta praktika onen gobernantzak anabasari egiten diote aurre, su eta gar, eta politika oztopo bat delakoan araudiz eta legeriaz ito dute, ekimen oro ito duten moduan, argi utzita edonork ez
|
duela
mundu konplexu honetan gobernatzeko tekhnerik, ez dagoela aditu teknikoekin iritzi liskarrik izaterik, ezta burokraten labirintoetan nork bere oldez ekiterik ere. Araudi eta adituen mende, nork bere burua kontrolatu behar du, besterik ez, interes pribatuz ehundutako" jendartekoetan".
|
|
|
Enborrean bizi den txoriak isilik begiratzen dio oroimenari, sarean gatibu gelditu zen irriari. Zer jakin nahi
|
dugun
munduaz begi ikarak esaten digu, zuritasunean dantzan infinitoki. Ezin bestela izan, ezin, mindura eta desolazioa, sexuon hezurdura, bizi irrikaren lehermena.
|
|
|
Twitter hainbat hizkuntzatan erabil daiteke, eta baita euskaraz ere, aurtengo udaz geroztik, sare horretako kideek berek egindako lanari esker. Gaur egun, 150 milioi erabiltzaile inguru
|
ditu
mundu osoan, eta 350 milioi mezu bidaltzen dira egunean.
|
|
|
Desira nuen idatzi, bihotzak ahantzi, zetaz nituen akabatu, burdinaz
|
dut
mundua utzi.
|
|
2013
|
|
|
Gazteen formazio soziopolitikoa, egia esan, ez da hizkuntzaren arlotik bakarrik interesgarria. Mende hasiera honetan bizi
|
dugun
munduak arlo askotan norabideak lantzeko aukera ematen du.
|
|
|
Eraikuntzan dagoen mundu bat. Amets bulkada bizi
|
duen
mundu bat. Sorkuntza mundu bat:
|
|
|
Korapiloak soberan
|
ditu
munduak eta ez dugu pentsatuko hau denik bakarra eta nagusia. Baina korapilo unibertsaletako bat bada:
|
|
|
Gure herriak ze esperientzia eta jardunbide
|
ditu
munduko beste herriekin partekatzeko?
|
|
|
Nobelagileak, idazle belaunaldi gisan etikoki maila kaxkarra izan dutela esanez arrangura gazia agertu du. Nahi ez zuten ia guztia lortu dutela esan du idazle ezkutatuak ere, ez
|
dutela
mundua aldatu, hori jakina zela, baina beren ingurua ere ez. Eta beren burua ere ez dutela hobetu ahal izan.
|
|
2014
|
|
|
Usteak uste, dut uste nork bere mundua behar duela beretzat, baina uste
|
dut
mundua ez dugula ororentzat egin.
|
|
|
BALDIN eta egia bada —Wittgensteinek dioenez— mintzairaren mugak munduarenak ere badirela, non
|
ditu
munduaren mugak mintzogabe batek?
|
|
|
Zentzu honetan, fenomeno sozial oro testuinguru sozialetatik abiatuz sortzen da. Ondorioz, errealitatea definitzen dugun bakoitzean tradizio kultural jakin batetik egiten da, elkarrekin komunikatzean eraikitzen baitugu bizi
|
dugun
mundua, errealitatea bera.
|
|
2015
|
|
|
Une honetan, hala ere, bakarrik nabarmendu nahi
|
dut
mundu harekin dugun zuzeneko eta ustez ararte gabeko lotura. Mundu sozial batean parte hartzen goazen neurrian, forma hartzen goaz, baina forma hori ez da barne egituren multzo intimo bat, ez da maiz esan den legez, barne psike bat.
|
|
|
Labur azalduta, gorputza munduaren erregulartasunei egokitu zaie hainbat disposizio hartuta, alegia moldatu egin da mundura. Horrela gorputzezko ezagutza bat sortu da, mundua ulertzeko desziframendu kontzientearekin zerikusi gutxi
|
duen
mundu sen bat:
|
|
|
norberarengan gorpuztu behar den jakintza. Modernoek gorputzez kanpoko erregistro teknologien bitartez errez
|
dute
mundua, mundu soziala barne, objektibatzea zein ontologizatzea. Eta subjektua mundutik aparte paratzea.
|
|
|
Gure eguneroko praktika xumeetan ere gauzak ez dira bestela. Egiazko
|
dugun
mundu arrunt hurbilean irudi araugileen mende bizi gara, baina irudi haiek ez dira behinolako ikono itxiak, haiek bezala identitate komunak sortzeko eragina badute ere. Desberdintasun nagusia, esan dut, ordaineko bermea da:
|
|
|
Figurazioek teknokulturaren subjektutasunak eta hibridazioak kartografiatzen omen dituzte. Figurazioak ez daude deskribatzen
|
duten
mundutik kanpo, bizi mapak bide dira. Diferentziaren figurazioak efektuak sortzen dituzten praktiken gisara aurkezten dira, ez dira, identitatearen irudikapena bezala helburu edo ondorio, bidea baizik, alabaina ez dira azken helburua izango balira bezala aurkezten.
|
|
|
Izanez ere, nahikoa
|
genuen
munduarekin. Zabaltzen ari zen gure aurrean, indioilarraren isatsa bailitzan, eta mila kontu berri erakusten zizkigun egunero; eta are eta gehiago agintzen, gainera, etorkizunerako.
|
|
|
Lan batetik bestera maite
|
dun
mundutik ateratzen hauen azelerazio bidea laga ezinda, negar ere autoan egin beharrean haiz, berriz.
|
|
|
♦ Batak makurtu egin behar, bere buruari eutsiko badio, 1ak. Zutik, zuzen eta lerden ezin baitio eutsi gogoak lo hartu orduko, loak eta atsedenak erreka ez jotzen laguntzen dutenean ♦ Batarekin datoz zenbatzea, eta ba (t) natzea ♦ Virginia Woolfek esanarazi zion Nevilleri Uhinetan" Oraingo hau bere baitan
|
duen
mundu batean, zertara dator bereiztea. Ezeri ez diogu izenik eman behar, izendatu hutsarekin aldatzerik izan ez dezagun.
|
|
|
" Gerra bukatzearekin, Ekialdetik itzulitakoan, zelanbaiteko esker ona nion Ejertzitoari, bertan ikasitakoarengatik, ene esperientziarengatik, garai hartako kide on haiengatik. Hainbestenarekin, sustengu zabalaz eta notariarik prestatzen hasteko gogo soberakinik gabe, horixe
|
baitzuen
mundu guztiak egiten denbora hartanEstatu Nagusiko kurtsoak egin nituen gailentasun nabarmena lortuko zuten kide batzuekin, hala Juste edota Armada jenerala zeintzuak adiskide onak baitauzkat oraindik, eta berrogeita lauko promozioan Estatu Nagusiko titulua eskuratu nuen".
|
|
|
ELAk argi
|
du
mundu osoan bere gogara ari den globalizazio neoliberalari aurre egin ahal izateko estrategia goitik behera aldatu behar duela nazioarteko sindikalismoak. Ikusi da urteetan ohikoa izan duen lobby funtzioak ez duela inolako eraginik globalizazioan agintzen ari diren Munduko Bankua eta Nazioarteko Diru Funtsa bezalako erakundeengan.
|
|
|
Konexioa estrukturala den mundu batean, dibertsitate linguistiko, erlijioso eta kulturalaren dinamika osoa alda liteke. Nola jaten da teknologiak bateratzen duen sarean ehun eta piku estatutan milaka hizkuntza
|
dituen
mundu bat. Nola kudeatzen da hogeita hamapiku hizkuntza dituen Bolivia bat?
|
|
|
Hori militante independentista izango zen, euskal nazioaren izenean ari zen, eta euskaldungoa izango zuen erreferentea, Euskal Herria zelako subjektua. Beste hura militante feminista izango zen, emakumegoaren izenean, eta horrek ere
|
bazuen
mundua aldatzeko subjektu sozial bat. Nitasuna estaltzeko joera zegoen, gu bat norberaren gain hartzekoa.
|
|
|
Mundua ordenagailuaren barruan daukadala sinesten dut, nahi gabe ere, ‘fidelki eta egiazki’, hamazortzigarren mendeko doktrinetan esango litzatekeen moduan. Sinesgarria egiten zait hortxe
|
dudala
mundua, eta susmatzen dut zergatik. Hor neurea delako mundua, eta beste inon ez.
|
|
|
Karl Marx
|
genuela
mundua aldatzeko esaten genuen guk, gaztetan, eta Arthur Rimbaud bizitza aldatzeko. Marxismoa ikusi dugu batzuetan Grouchorena baino absurdoago bihurtzen, eta Rimbauden zango gangrenatuarekin ere ez dugu gero gauza handirik egiten jakin.
|
|
|
istriborrean Kirenia eta ababorrean Volodia! Bi izen
|
dituen
munduko ontzi bakarra! Kar, kar!
|
|
2016
|
|
|
Baina, beste maila batean, gauza bera esan zitekek berari buruz, ez? Izan ere, azken hilabeteak futbolarien artean pasa dizkik, futbolaren munduan murgilduta egon duk, eta halere ez zaiok ezer pasa barrura, ez ziek batere sinpatiarik hartu, ez
|
duk
mundu horrek eduki dezakeen edertasunaz ohartu. Hitz batean esanda, berak ere azal lodia izan dik, inpermeablea izan duk erabat.
|
|
|
—Uste dik Danuta bere amona dela. Pena, baina ez
|
duk
munduko umerik bizkorrena ekin zion Ugartek salaren erdiko pasillotik etorri eta agurrik ere egin gabe, arratsalde osoa elkarrekin kontu kontari egon eta bere iritzi hura aurreko beste baten segida izan balitz bezala. Saloiko gehiengoak zerbeza bezala, berak whiski edaten hasi berri bat zeukan eskuan.
|
|
|
—Eta zertarako izan nahi
|
du
munduko umerik bizkorrena hi bezalako aita bat edukita, erantzun zion Carlosek tonu berean.
|
|
|
Mundu txiki eta itxiak dira. Indoeuroparrek berriz, geografiaz oso gutxi zekiten garaian ere,
|
bazituzten
munduaren irudikapen sinbolikoak: mundu zibilizatua (norberarena), egunen batean konkistatu beharreko barbaroena, eta munstroz beteriko beste hainbat mundu fantasiazko.
|
|
|
Guztietan bortizkeria baikorra da, heroiaren nahia buru dadin laguntzen duelako, ederra da, balak, eztanda garrak eta odol zipriztinak dantzan dabiltza kamera motelean, merezi du, helburu zuzenak iristeko eraginkorra baita. Guztietan gizakien arteko errespeturik gabeko mundu bat erakusten zaigu, etikak eta balioek indarrik ez
|
duten
mundua, armen indarrak gainerako guztiak menpean hartzen dituen mundua, bortizkeriak gizaki baketsuen duintasuna behin eta berriz birrintzen duena, horrelako mundua eredu eta arau bihurtuz ezinbestean. Bideojolas sonatu gehienetan ere, grazia guztia beste izakiak akabatzean datza.
|
|
|
Eguzkia baino beste bero iturririk ez
|
duen
munduan, eta nekazari mundua izanik are gehiago, eguzkia da bizitza, eguzkia da gizakiei argia eta berotasuna ematen dien eta hauen landareak hazaraziz elikatu egiten dituen indar onbera. Ez da harritzekoa beraz, eguzkiaren faboretan egindako hainbat errito egotea, tartean guganaino heldu diren hainbat, San Juan bezperako arratsaldeko su pizteak bezala.
|
|
|
Urtetan pentsatu izan dut tolerantzia ezer gutxi dela, balio eskaseko balorea, hurbilegi dagoela ezaxolatik eta axolagabekeriatik, haratago dagoen zerbait bilatu behar
|
duela
mundua hobetu nahi lukeenak. Toleratzen duena, nola hala, bestearen gainetik jartzen dela, nagusitasuna adierazten duela toleratuarekiko.
|
|
|
Ukaezina da emakumeok tradizioa estuki gorde izan bagenu, ez genukeela gaur ile motza eramango, ez
|
genituzkeela
mundu bazter honetan galtzak jantziko, ez ginatekeela udaltzain izango, ezta sendagile ere, dozenaka seme alaba izango genukeela, ez ginatekeela edozer erabaki hartzeko gai, betiere haurraren eta gizon helduaren tarteko zerbait ginatekeela.
|
|
2017
|
|
|
Alta, Sorok bere mututasunetik elkarrizketan gehiago ez sakontzeko borondatea agertu zion sinpatikoa izatea erabaki zuen baserritarrari. Jakin luke honek ibai baten presara begira den batek ez
|
duela
munduan inon inoiz berriketarako asmorik erakusten, pentsatu zuen bere baitarako Sebastian Sorozabalek.
|
|
|
Hori da kontua, behingoz erabaki behar dudala. Eta ama izan behar baldin badut, ez
|
dut
munduko denbora guztia, ez dugu jadanik hogei urte.
|
|
|
Hondoratzen ari zen eta alde batera utzi nahi
|
zuten
mundu hori Behe Erdi Aroko krisialdiko Durangaldea zen. Berriki uzta txarrak eta izurriteak astindua izan zen merindadeko lurretan, nekazariek landa nobleziaren gehiegikeria bortitz eta harrapariak jasan behar izaten zituzten.
|
|
|
Teorien mundua anitzagoa eta korapilatsuagoa da, jakina. Gaia zabalago hartuta, hizkuntzan oinarritzen ez den Maria Gimbutasen Kurganen Teoria da itzal handiena
|
duena
mundu zientifikoan, eta esan daiteke Vennemannen eta enparauen hipotesia lituaniarraren markoan primeran sartzen dela. Renfrew arkeologoaren Anatolian Hypotesis delakoa adituen kutuna izan zen bi edo hiru hamarkadaz, baina Genetikak lurperatu egin du.
|
|
|
Besarkadan mugatzen ez
|
gaituen
munduak, beldur ematen du, beti ere.
|
|
|
Mendean ez
|
dugun
mundu edo unibertso horretako izakiei izena eman ezezik, deitu egiten zaie.
|
|
|
Aldea da, orain, argi eta garbi onartzen dela bertsolari batek gustuko izan ditzakeela horrelakoak. Eta aldea da, Maiak zuzeneko harremana
|
duela
mundu horrekin, eta barrutik kanta dezakeela ofizio horretan.69
|
|
|
Odolaren mintzoa liburuan utzi zuen idatzita Fernando Aire, Xalbador-ek, zein
|
zuen
munduko leku maiteena: sortetxea zen leku hori, Xalbador Enea.
|
|
|
Eskola artistikoak etorkizunerako prestatu behar ditu gazteak, deserturako; mundurako, inola ere ez enpresa mundurako, edo enpresa munduak diseinaturiko mundurako. Etorkizuneko eskolak ez ditu enpresa munduaren mendeko zen eskola modernoak bezala masan ekoitzi behar langile espezializatuak, egoera ezberdinetara etengabe moldatu eta oztopoak gainditzeko gai den pertsona malgu eta birziklagarriak baizik, bizi
|
dugun
mundua ez baita lehenagokoa, ez baita jada solidoa: desertuaren gupida ezari aurre egin diezaioketen nomadak!
|
|
|
Honengatik guztiagatik apaltasunez onartu beharra dago ezagutzen
|
dugun
mundu hau posible izan zirenetariko bat dela, ez gehiago, ez eta gutxiago ere.
|
|
|
Hizkuntza ez dakiten guztiek une batetik aurrera ezagutu eta erabili nahi izatea guztiz ezinezkoa da, jakina. Ezinezkoa izateaz gain, ez litzateke komenigarria ere izango, mintzaira bat ikasteak eskatzen duen ahalegina ezin
|
duelako
mundu guztiak egin, borondate ona izanik ere, eta honen aurka joatea, egoera behartuz, etxekalte da. Hala ere, erdaldungoak, gehiengoa izanik, eginkizun garrantzitsua dauka berreskurapenaren bidean.
|
|
|
Adibideak gaurko estatuen arteko harremanen berri ematen du, eta ezaguna izanagatik ere, berriz nabarmentzea merezi du. Egoera hau guztiz onartuta
|
dute
munduko estatuek, berdin" handiek" bistan da, nola" txikiek" edota" erdipurdikoek". Azken hauek, egoera salatu beharrean, eginahal guztiak egiten dituzte" handien" elkartera sartzeko," txikiengandik" eta gehiago menperatuengandik bereiziz.
|
|
2018
|
|
|
euskara gai da komunitate trinko eta egonkorra gauzatzeko, eta komunitate hori inguruetako gehiegikerietatik gerizatzeko. Eta Luis Luzianok hizkuntza apart hori bere horretan aztertu eta preserbatu nahi du; egiatan, izoztu nahi
|
du
mundu atabiko eta paradisiako hori, bertako dialektoak eta guzti. Nire gusturako, Janpierre Arbelbidek formulatu zuen ondoen Lotilandiaren ideia Igandea liburuan, 1895ean, zeinean euskarak babestu egiten baitzuen kutsatu gabeko eremu bat, non bertako biztanleak, Lotilandiako euskaldun maitagarriak, Jaungoikoaren lege barruan bizi baitziren, edozein eragin galgarritatik euskarak babestuta.
|
|
|
ea mende horretan mundu intelektualarekin zerikusirik zuen zerbait zegoen ala ez. Beharbada, gaia lantzen duten liburu faltak animatzen gaitu baietz esatera; agian, hain zuzen ere oso gutxi ikertu delako pentsatzen ahal
|
dugu
mundu intelektualik ez zegoela. Esan ohi da bilatzen dena besterik ez dela aurkitzen.164
|
|
|
Bide hortatik segituz argazkia argazki baino gehiago bilakatzen da. Ispiluak zer ikusia du galbideratze, okertze, galtze, bihurrikeria, perbertsio nartzisikoarekin eta hemen landu dudan lana perbertsio hortatik ihes egitea zen helbururik nagusienetakoa, basa/ basati bilakatzen den bizi
|
dugun
mundu hortatik, non pantailak fetixe errege nartzisikoak bihurtzen diren, ihes egiteko.
|
|
|
Internet parean dut arte garaikideko ekoizpenen aurrean
|
nauzu
munduaren aitzinean munduko zati bat naiz nire lumarik gabeko luma eskuratzen dut aurrez aurre jartzeen eraginak idazten ditut idaztea errealitate baten interbentzioa baita so egiten entzuten bizitzen ditugunaren sortzean parte hartzen dugu errealitatea sortzen dugu horrek hori ekoizten du. Testuak zer egin dezake?
|
|
|
Gizakien zatiak jaten ez
|
dituztenetik
munduan zehar palaz jasotzen dira.
|
|
|
Beren arteko hitzek, sakearekin lagunduta, eskura ez
|
dituzten
munduei lekua egiten diete. Emikok badaki ezin dela jakin baten oroitzapenek bestearen barruan zein forma hartzen duten.
|
|
|
pusher eta dealer. Negozio zikin hori omen
|
duk
munduko bigarrena, ez bada lehena. Hor Ebaren sagarrak ez dik ogenik, gizonezkoen kartel eta mafiak baizik.
|
|
|
Robles Arangiztarrak ezagutzea arront interesgarria izan zen, guk ez
|
genuen
mundua zuten eta kontalari apartak ziren, Ugutz bereziki. Iparraldean antzerkian luzaz aritua zela bistan zen; urte batzuk geroago Goenkale telesailean ere parte hartu zuen.
|
|
2020
|
|
|
Bizi
|
duzun
mundua pairatzeko odola.
|
|
|
Hori zioen gure teologia irakasleak, etxe santuko supernumerario itzaltsuak, jarraian Hirutasun Santuaren misterioari ekiteko. Hemen egonda ere, Mireia maitea, aletzen ahal
|
ditut
mundua eta haren bazterrak gobernatzen dituen entropiaren legeak, ezin logikoagoak. Honako hauek, labur esanda:
|
|
|
Minez ereindakoak dira odolez ongarrituak bizi
|
zaituen
mundua sustengatzen duten habeak eusten dioten ihardunbideak, ez dela zure erru, diozu baina erantzukizunaren itzal luzea belaunaldiz belaunaldi jaraunsten da zoldaren gainean zolda zure ongizateraino iritsiz, eta zorrak kitatzearen alderanzko osabidea zure ondotik iragaiten da, erantzukizunaren itzala bertatik bertara hedatzen da sexu, kolore, ele, klase, sineste... (g) izarbelean gaindi.
|
|
|
Gainera, gorputzetik, sentimenduetatik eta bizipenetatik aparte, intelektualki ere maila aparta duela erakutsi dit: nola aztertu dituen bere nebak idatzitako poema batzuk, nola esplikatu duen beraien gaztaroko Euskal Herria, nola erabili duen Bianditz mendiaren metafora beraiek
|
zuten
munduaren ikuskera niri ulertarazteko.
|
|
2021
|
|
|
Gogoan
|
dut
munduarekin haserre egotea.
|
|
|
Gogoan
|
dut
munduarekin haserretzea zela estrategia bat, hain zuzen, munduari aurre ez egiteko.
|
|
|
Gogoan
|
dut
mundu pixka bat falta zitzaidala (eta aditza iraganean idatzi izana baikortasun zantzu bat da, nigan ezohikoa).
|
|
|
Kasu honetan ere mugaren gainean nabil, ez bainaiz mundu batekoa ez bestekoa. Egungo errealitatea ez dut gustuko, ez dut nirea den ezer topatzen hor, ez
|
dut
mundu edo kultura horretakoa izan nahi. Baina, nahiko nukeen mundurik edo kulturarik ez dagoen neurrian, mundu horretako kide ere ez naiz; are gehiago, ideal hori gauzatzea benetan zaila iruditzen zait, beharbada ezinezkoa.
|
|
|
Alferrik. Beste batzuek, gazteek bizi
|
duten
mundu digitala hobeto ulertzen saiatzen dira, gazteekin zubiak eraiki nahian. Alferrikakoa hori ere, askotan lotsagarri izateaz aparte, paradigma berriaren mezua ondo irentsi baitute gazte digitalek:
|
|
|
Alabaina, ikaslea bere lanaren kontrolaz jabetzen da, beti ere truke balio merkantzien truke; bestetik, ezagutza birsortzailearena ere bizi dute, zeinetan ikasleen aldetik ekintza komunikatiboa behar den. Ikasleen arteko komunikazio bideen bitartez aurkaritzen
|
dute
mundu hau bestearekin, eskolaren kontra jarkitzeko asmoz. Umorea dugu ekintza horien adibide argia, horren bidez ematen baitiote zentzua beren egunerokotasunari eskola barruan, talde interakzioak solidotzeaz gain.
|
|
|
Gauzak horrela, egoera hori iraultzeko borrokatzen saiatu arren, aitortu behar
|
dut
mundu hau ere ez dudala nirea sentitzen, bere gauza on guztiekin ere —doakoa izateaz aparte, anitzagoa eta inklusiboagoa da, besteak beste— Gero eta gehiago iruditzen zait, sare bati falta zaiona daukala besteak, eta alderantziz; hots, elkarrengandik asko ikasteko daukatela, elkarrekin asko lantzeko; eta, horrenbestez, uste dut korapiloa askatzen hasteko sare biak desmitifikatzeari ekin... Sare baten aldekoak, bestera lerratutakoak zein bi munduen artean kolokan dauden horiek guztiak bilduko lituzkeen proiektua, Euskal Hezkuntza Sistema Publikoa, Euskal Eskola Nazionala edo beste edozein izen izango lukeena.
|
|
|
Den denak etsamina egiten dio zure ahal berriari. Nork susmatu behar
|
zuen
mundu osoa zegoela letra katetxoz apaindua gau festetako oxkarrak balira bezala. Orain deszifratu egin behar da kalea:
|
|
2022
|
|
|
Geroago konturatu nintzen, halaber, testuaren ironiaz, bortuko zoofiloa biarnes bat bilakatu baitigu, euskalduna zela esan beharrean. Geroago askoz geroagokonturatu naiz idazteak ez duela zentzurik ez
|
baduzu
mundua aldatu nahi, eta Jean Etxeparek bazekiela hori, Lotilandia barru barrutik aldatu nahi zuela.
|
|
|
euskaldunok dependentzia eta heterogeneotasuna seinalatzean ezin dugu inozoak izan. Botere egitura globala da, ezin
|
dugu
mundu osoaren kontzientzia izan, kudeatu ditzagun aldez edo kontranindarrean diren egiturak. Egitura politikoak aldatu nahi dituenak ondo antolatu behar ditu helburuak eta indarrak, aukerak eta baldintzak.
|
|
|
Emiliano Zapatak iraultza abiatu aitzin, aurreneko premisa gogorarazi zion haren nagusiak: " Ezin
|
dugu
mundu guztiaren kontzientzia izan".
|
|
|
—Ez al
|
zaitu
munduaren martxak etsiarazten, bota dit salan biok bakarrik geratu eta bost minutura.
|
|
|
Paradoxaren lurretan ibili behar
|
du
munduko hizkuntzen taupadari antzeman nahi dionak. Kontinente amerikarrean, adibidez, inoizko babes juridikorik handiena eta lehen aldiz hezkuntza elebiduna hedatzea lortu dute hizkuntza askok azken 30 urteotan, eta juxtu urte horietan azeleratu zaie gehiago galbidea amildegirantz.
|
|
|
Orain, bestelako aro bat dabil hemen. Aipatu berri ditudan ariketatxo haiek, garai batean nire giroan kontrapisu txiki izan zitezkeen haiek, orain prentsa ona
|
dute
mundu abertzalean. Abertzaletasunaren fetitxea bizirik dago giroan, hauteskunde hautuetan eta abar, baina sakoneko lehia sinbolikoan estatu nazio espainiarra naturaltasun handiagoz ari da nagusitzen.
|
|
2023
|
|
|
Gaixo lagun minik sekula ukan ez duen gizona, horrek ez baitu egundo bizipozik izanen, atsegin iraunkorrik, maiz askotan infernuarekin eite sobera handia izan ohi
|
duen
mundu honetan
|
|
|
Kondena luzeak zituzten eta, alde askotatik, azken geltokia zuten hura. 52 laukian geratuko ziren betiko, edo, irteteko zubiren bat aurkitzen bazuten, haietaz ezer jakin nahi ez
|
zuen
mundu batean gertatuko ziren. Are okerrago, hil eta gero ere ez zituen Antzara Amak bere altzoan hartuko.
|
|
|
Bestelako irakurketak ere ahalbidera ditzakeen arren burmuinak bermugimenduan jarraitzen zuen eta ahapeka oihukatzen ere hasi zelakoan dago une guneren batean esanez errealitateak ez
|
zuela
mundu harago eramanen eta harago joatea zela bere xedea esanez munduak ez zuela errealismoa harago eramanen eta harago joatea zela bere ametsa.
|
|
|
Dia de la Hñpanidad. Ez
|
du
mundu guztia asebete izen horrek eta bestelakoak ere proposatu izan dira: Dia del Reipeto a la diveisidad Cultural edo Dia del Encuentro de Dos Mundos Ameriketan batez ere; baina Espainian bada besterik, hala nola Dia de la Fiesta Nacional edo Dia Nacional de Epaña 1987tik geroztik; alegia, Ameriketako genozidioari hasiera eman zitzaion eguna Espainiak Fiesta Nacional izendatu zuen.
|
|
|
Arnasa, Pietro Barcellonak nabarmentzen duen bezala," biziaren haborokinaren adierazgarria da, biziaren beraren gehiegiarena", eta" ikusezin dabilen energia bihurtzen da, bizitik beretik haratago doana, nahiz eta biziak bere berea izan". Ez beharrezkotzat hartzen diren jardueren tolesetan, hain zuzen ere, pizgarriak aurkitzen ahal
|
ditugu
mundu hobea, bestelako mundua pentsatzeko, gure kontzientzien gainean zama neketsu diren edo izan luketen bidegabekeria zabalduak eta desparekotasun mingarriak desagerrarazteko edo, bederen, haiek leuntzeko utopiak elikatzeko. Batez ere krisialdi ekonomikoetan, utilitarismoaren eta egoismo gaiztoenaren tentazioek izar bakarra eta salbatzeko aingura bakarra direla diruditenean, ulertu beharra dago ezertarako balio ez duten jarduerek lagundu diezaguketela espetxetik ihes egiten, itolarritik salbatzen, bizitza laua, berez bizitza ez den ez bizitza, bizitza bizi eta dinamiko bihurtzen, espirituaz eta gizatiartasuna z egarri den curiositas ak gidatutako bizitza bilakatzen.
|
|
|
Nork nahiko luke, hala ere, lorerik ez egotea? Nik lehenago eginen nieke uko patatei arrosei baino, eta uste
|
dut
munduan utilitarista bat baizik ez litzatekeela gauza izanen tulipa parterre bat kentzeko bertan azak landatzeko.
|
|
|
—Bizi
|
dugun
mundu zuri beltzean triste egon eta negar egiteko arrazoi franko dago. Pailazook ere isurtzen ditugu malkoak, baina koloretan amestu eta bizitzen saiatzen gara.
|