2010
|
|
Itzela baino itzelago, Alkimistaren ondoren etorri diren beste liburuena bezala. Esaten
|
dute
munduan gehien saltzen duen tipoa dela!
|
|
Irakur l’Abbe Prevosten Manon Lescaut: holako neska interesgarria prostitutekin ontzira iganarazten
|
dute
mundu berrira joateko, hara igortzen dira Commune ko buhameak eta besteak. Euskal Herria arrazistago da gainerako Frantzia guzia baino?
|
|
Estatu Batuek itzelezko boterea irabazi
|
dute
munduan, baina inperioa sostengatzea arras garestia da. Abaildu ziren Alexandro Handiarena eta Erroma, Karlomagnorena eta Espainia Handia, Napoleon Bonaparterena eta Britainiar Inperioa.
|
|
Sobiet Batasuna zegoen artean, Mendebaldearen batasunak funtzionatu zuen komunismoaren mamuaren kontra. Berlingo harresia birrindu zenetik, ordea, Estatu Batuek beren gain hartu
|
dute
munduko agenda politikoaren zuzendaritza. American way (f life kultura eta bizimodua mundu osora zabaltzeaz gain, agenda horretan badira bi egitasmo nagusi.
|
|
1284. Teoria zientifikoek eragin handia izan
|
dute
munduaren kontzepzioa eta ideiak eratzeko orduan. Galileo Galileiren enpirismoak Elizaren zimenduak koloka arazi zituen.
|
2011
|
|
Abantaila, bistan denez, diktadoreena da beti, batez ere ohean hiltzen direnena. Hamaika ankerkeria egin ondotik uzten
|
dute
mundu hau, aginte menpekotasuna gainditzea zein gogorra den ere jakin gabe.
|
2012
|
|
" Malenkoniak eramanik, ene ganberan bakarrik, gogoetan hasi nintzen. Nonahi, tabernako kontzejuek gobernatzen
|
dute
mundua; zuhurkeriaren bidegabekeriak justizia eta egia suntsitzen ditu, erresuma guztietan erregina baita nagusi; eta jaunek beren mendekoei lapurtzen diete, eta arpilatu, ondasunak kendu, nahigabetu eta deuseztatu batere gupidarik eta errukirik izan gabe..."
|
|
Demokrazia batean, ondo edo gaizki, herriak aukeratzen ditu gobernuak, baina hautestontzietara deituak izan ohi diren hiritarrak ez dira gero deituak izaten enpresa handietako administrazio kontseiluetara. Eta horiek politikari, gobernu eta mugen gainetik salto eginez agintzen
|
dute
mundu osoan. Nork agintzen du ekonomian?
|
2013
|
|
Balio ezdeusen inguruan sortutako eraikinak dira gure aterpe probisionalak. Haur jolasen miraz egindako heldu jolasek mugitzen
|
dute
mundua.
|
2014
|
|
Arrazoia izan ala oker ibili, ekonomialarien ideiak, oro har, uste baino boteretsuagoak dira. Egia esan, beraiek (eta ez askoz gehiagok) gidatzen
|
dute
mundua. Hurbilketa humanista baten beharra aldarrikatzen da," psikonomia", morroitu gaituen diruak goraldiko merkeak zein beheraldiko garestiak— bihotzekoak emateaz gain, bihotzondorik behar duelako.
|
|
Ibiliko
|
dute
mundua haurtxo hauek, ezta?
|
2015
|
|
Hori dela eta, erabaki dute askok ez dugula identitatea aipatu behar. Praktikek ez
|
dute
mundua eraikitzen, ezta jendea, taldeak, instituzioak, egiturak edo gauzak sortzen ere. Zorrotzago esan, praktikagileek ez dute hori dena egiten praktika arrunten edo gordinen bidez, lan osagarri, gehigarri bat behar dute:
|
|
norberarengan gorpuztu behar den jakintza. Modernoek gorputzez kanpoko erregistro teknologien bitartez errez
|
dute
mundua, mundu soziala barne, objektibatzea zein ontologizatzea. Eta subjektua mundutik aparte paratzea.
|
|
Nevadako Ardi Basatien Elkarteko kide aktiboak ziren eta, hein batean beren ahaleginei esker, estatuko hiru ardi basatien espezieak ia hutsetik hamaika mila burutara igaro ziren, eta kopurua gora zihoan. Kritikariei gustatu ala ez, ehiztariek ekologistek adina egin
|
dute
munduan geratzen diren animalia basatien habitata eta populazioak zaintzeko.
|
|
Ezaguna da oso lobby militarrek politikariengan duten eragin handia, adibiderako. NATOren barruko herri boteretsuek beharrezko baldintzak sortu dituzte teknologia militarrean izugarrizko dirutza etengabe inbertitzen jarraitzeko; edo finago esatearren, NATOren barruko herrialde boteretsuek eragin handia izaten
|
dute
munduko bazter guztietako konflikto politiko zein belikoetan, alde guztiei beren armak saldu ahal izateko. 2008an munduan gastu militar handiena duten bost herrialdeen artean, AEBek 606 milioi dolar gastatu ditu —mundu osoko gastuaren %41—, bigarrenak, Txinak, 100 milioi gastatu dituelarik.
|
2016
|
|
Indoeuropar kulturek ia etengabeko bortitzaldi odoltsuan eduki
|
dute
mundua azken lau mila urteetan, eta bortitzaldi horren ondorio da gaurko statu quo bera ere. Azken urteotan Mendebaldean bakeaz gozatu ahal izan dugunok ere (ez gara munduan bakarrak ordea) teknologiak arma deuseztatzaileegiak asmatzeari zor diogu gure atsegina.
|
2017
|
|
Adibideak gaurko estatuen arteko harremanen berri ematen du, eta ezaguna izanagatik ere, berriz nabarmentzea merezi du. Egoera hau guztiz onartuta
|
dute
munduko estatuek, berdin" handiek" bistan da, nola" txikiek" edota" erdipurdikoek". Azken hauek, egoera salatu beharrean, eginahal guztiak egiten dituzte" handien" elkartera sartzeko," txikiengandik" eta gehiago menperatuengandik bereiziz.
|
2021
|
|
Alabaina, ikaslea bere lanaren kontrolaz jabetzen da, beti ere truke balio merkantzien truke; bestetik, ezagutza birsortzailearena ere bizi dute, zeinetan ikasleen aldetik ekintza komunikatiboa behar den. Ikasleen arteko komunikazio bideen bitartez aurkaritzen
|
dute
mundu hau bestearekin, eskolaren kontra jarkitzeko asmoz. Umorea dugu ekintza horien adibide argia, horren bidez ematen baitiote zentzua beren egunerokotasunari eskola barruan, talde interakzioak solidotzeaz gain.
|
2022
|
|
Kurduez eta kubatarrez bestera, kataluniarrek leku nabarmena hartu
|
dute
munduan 2017an, Kataluniaren autodeterminazioaren erreferenduma egitean. Politikari kataluniar independentistak sedizioagatik larriki kondenatuta izan dira eta geopolitikaren rankingaren goi aldean agertu.
|
|
Gure bidelagun diren herri amerindiar gehienetan, kulturgintzaren ildoa aipatzen denen, beste debate bat mahaigaineratzen da: beren kulturgintza sustatzea musika estilo tradizional propioak garatzearekin lotzen da, eta gehienetan arbuioa sortzen
|
dute
mundu datozen estiloek. Hain zuzen ere, munduko kultura industriak sustatzen dituen horien aurrean berena zaintzea baitute ipar, beren erritmoak, beren tresnak, beren oihal sinbolo eta dantzak.
|
|
Orain, bestelako aro bat dabil hemen. Aipatu berri ditudan ariketatxo haiek, garai batean nire giroan kontrapisu txiki izan zitezkeen haiek, orain prentsa ona
|
dute
mundu abertzalean. Abertzaletasunaren fetitxea bizirik dago giroan, hauteskunde hautuetan eta abar, baina sakoneko lehia sinbolikoan estatu nazio espainiarra naturaltasun handiagoz ari da nagusitzen.
|
2023
|
|
Aristotelesek ez ezik, zabalpen handia izan duten zientzialari ospetsuen pasadizo eta biografiek ere erakusten
|
dute
mundu klasikoa ongi jabetua zela zientzia espekulatibo hutsaren (eta, beraz, desinteresatuaren) eta zientzia aplikatuaren arteko aldeaz. Pentsa dezagun, adibidez, zer kontatzen digun Estobeok Euklidesez:
|