|
2015
|
|
|
Andrewek, dena den, arazo hori ezabatu duela dio.
|
Duela
hamarkada batzuk, bere garun positronikoa nerbio organikoekin lotua izan zen. Gaur ebakuntza berri batek bere konexioak berrantolatu ditu eta bere bideak indarra ari dira galtzen poliki.
|
|
|
Ikusten duzunez, pertsona arrunten eguneroko arazoak, izaera sozialeko gaiak, islatzen saiatzen naiz dokumentaletan, eta gustuko dut ahoan bilorik gabe hitz egitea haietaz?. Modu horretan, Kuban dokumentalak egiteko molde akritikoarekin hautsi nahi izan du Sánchezek, eta
|
duela
hamarkada batzuetako dokumentalisten ereduari heldu dio.
|
|
|
–(...) [EAEn] euskararen ezagutza asko hedatu den arren, euskaraz erdaraz baino gehiago motako erabilerak puntu batez baino ez du egin gorantz, eta euskaraz gaztelaniaz hainbat tankerakoak bi puntuz. Bestela esanda,
|
duela
hamarkada batzuetako gizartean nagusiki bi hiztun multzo ia elebakarrak (euskararena eta erdararena) eta bereiztuak egotetik, multzo handi ia bakar bat osatzera igarotzen ari da(...) Euskal eta erdal hiztunak gizartean gero eta nahasiagoak daude, horren ondorioz euskararen eta erdararen txandakako erabilera areagotuz.. Behin hori esanda, datuok xehekiago aztertzen ditu:
|
|
2017
|
|
|
Euskararen erabileraren kalitatean halako, proletarizazio? bat gertatzen ari zela gogorarazten zigun Txepetxek
|
duela
hamarkada batzuk. Oraindik ere bizirik daude zantzu horiek euskaldunon batez besteko gaitasun komunikatibo eskasean.
|
|
|
Noizean behin berarekin akordatzen naiz. Hauetako batean bere izena eskelaren batean aurkituko ote dudan, beste hainbat izenen artean, bilobek sinaturiko poema sufriezin baten gainean, letra larriz, bere argazkia ikusiko ote dudan, zuri beltzean,
|
duela
hamarkada batzuk ateratakoa. Adin batetik aurrera ez digulako inork inon argitaraturik ikusi nahiko genukeen argazkirik ateratzen.
|
|
|
Turistei oparitzen zaizkien mapa koloretsuetan idazten dituzten kronika laburren arabera, Guggenheim efektuaren ondorioz Bilbo hiriburu modernoa bihurtu da azken urteetan. Atzean geratu dira
|
duela
hamarkada batzuetako fatxada ilunak, nekez aurki daiteke MCD taldeak esaldi bakarrean laburtutako hiriaren arrastorik: " Bilbao, mierda, Rock and roll".
|
|
2019
|
|
|
Atzera begira jarrita,
|
duela
hamarkada bat baino gehiago, guk geuk ere ez genuen akaso ezagutza handirik transexualitatearen inguruan, batere ez genuela ez esateagatik; hala ere, lagun artean, Ainarak dioen intuizio horretatik edo, ume jolasa bailitzan, esaten ari ginen hainbat gauza, ari ginen laguna ikusten, ari ginen laguna izendatzen.
|
|
|
Gazteek, hamarkada batean behintzat, ez dute libururik hartu, salbuespenak salbuespen, ezta tresna hobeen faltan intxaurrak txikitzeko ere.
|
Duela
hamarkada bateko hipsterren irakurzaletasun sukarra ilusioa besterik ez zen izan, astearte buruzuri batean bazkaltzeko etxean txitxirioen ordez zebitxea jaten duela diotsun lagunaren gauerdiko predikua. Gizonak ez daude eta ez ditugu espero.
|
|
|
Nik uste jarrerek eta motibazioek garrantzi handia dutela gurea bezalako egoera batean, eta gero eta garrantzitsuagoak izango direla, hizkuntza hegemonikoen hedatze indarra aintzat harturik.
|
Duela
hamarkada batzuk arte, hizkuntza kontzientziarik izan gabe ere, euskara bizi bizirik zegoen arnasguneetako berezko hiztunen ezpainetan. Ez zuten aldeko jarrerarik behar euskaraz egiteko, huraxe zelako ondoen zekiten hizkuntza (askotan bakarra) eta inguruan euskaraz egitea arau soziala zelako.
|
|
|
|
Duela
hamarkada gutxi arte, herri euskaldunak (txikiak gehienak) euskaraz bizi ziren, haurrak euskaraz sozializatzen ziren eta unibertso sinboliko bera partekatzen zuten. Denek euskararen aldaera bera hitz egiten zuten eta ez zuten besterik egiten, ez entzuten, ez ezagutzen.
|
|
|
Begiratua, biziraupenaren paradigma, n lerrokatuz gero, ordea, galderak aldatu egiten dira, paradigma honek planteatzen dituen galdera nagusiak honako hauek baitira: nola liteke,
|
duela
hamarkada gutxi batzuk arte bere historian zehar sekula ofiziala izan ez den hizkuntza bat, beti botereguneetatik kanpo egon dena, botere ekonomikorik inoiz izan ez duena, hiztun kopuru mugatukoa, jazarria eta debekatua, estandarrik izan ez duena, bertako agintari eta pertsona ikasi askok baztertua eta mespretxatua, eta eskoletatik egotzia izan dena. Nola liteke hizkuntza hori XXI. mendera iritsi eta berreskurapen prozesu sendo batean murgilduta egotea, inguruko hizkuntza asko desagertzear dauden bitartean?
|
|
|
Ezagunak zaizkigu gurea bezalako hizkuntza komunitateek globalizazioak eta teknologia berriek ekarritako aldaketen ondorioei dizkieten beldurrak: transmisioaren etena, hizkuntzen degradazioa, zenbait esparrutara iritsi ezina, prestigio galera, etab.
|
Duela
hamarkada gutxi arte, indarra galtzeko arriskurik ikusten ez zuten hainbat estatu hizkuntzak, ordea, kezka azaldu dute ingelesaren aurrean (batez ere) nozitzen ari diren atzerakadaren ondorioz. –ABBA efektua?
|
|
2020
|
|
|
Orduan, itsaslasterrak berotuz doazen heinean, azpitik ere higatzen dute izotz plataforma, hau da, kontinentetik jaisten den izotza ur gainean geratzen da, baina kontinenteari atxikia. Halako tapoi edo kortxo efektu bat sortzen du, baina, plataforma bat apurtzen hasten denean,
|
duela
hamarkada batzuk gertatu zen moduan, kortxo efektu hori desagertu egiten da, eta izotza oso azkar galtzen hasten da".
|
|
|
ESM erreskate funtsak Euroguneko kideei ekoizpen eko nomikoaren %2ko kreditu lerroa marraztea ahalbidetzen dien bitartean, mailegu horiek" baldintza" zorrotzekin datoz.
|
Duela
hamarkada bateko zor subiranoaren krisirako diseinatua —eta gaizki diseinatua—, ESM bereziki desegokia da egungo krisialdirako.
|
|
|
Eta berarekin batera, oihanean gaixo zegoen animaliak zekarren gaitza Afrikatik mundu osora egun gutxitan zabaltzea. Halaxe gertatu zen
|
duela
hamarkada bat pasa SARS gaitzarekin, ordu gutxitan Asiako merkatu batetik mundura zabaldu baitzen. Eta antzera gertatu omen da orain ere COVID, oraindik ez dakigun arren zeintzuk diren gaitz honen benetako jatorri epidemiologikoa —zein animaliarengandik egin duen jauzi gizakiongana— eta balizko gordailua —zein animaliarengan bizi den normalean birusa—.
|
|
|
Eta horretan oso eraginkorra da. Horrela, milioika pertsonari erabat zaharkituta iruditzen zaie sakelan duten iPhonea, eta hurrengo bertsioa erostea dute amets, eta gaur egun erosten diren auto gehienak hiri lur orotakoak dira,
|
duela
hamarkada bat mundu guztiari barre eragingo lioketen aberrazioak. Sistema kapitalistaren hazkunde behar amaigabeak asetzeko, gure beharrak eta gure nahiak kolonizatu egin dira.
|
|
2021
|
|
|
elkarri agur esaten diote. Posible litzateke,
|
duela
hamarkada batzuetako Hollywoodeko pelikula komertzialetan, horrelako amaiera bat irudikatzea, eta saritua izatea gainera. Ez ote da egungo giroaren seinale argia?
|
|
2022
|
|
|
Gizon zurien maskulinitateak, esaterako, emakume zuriekiko harremanean ez ezik, gizon beltzekiko harremanean eraikitzen dira. Paul Hoch ek
|
duela
hamarkada pasa idatzitako White Hero, Black Beast [Heroi zuri, piztia beltz] liburuan nabarmendu zuenez, maskulinitatearen inguruko mendebaldar diskurtsoak arraza imajinarioz blai daude. Gizon beltzen indarkeriarekiko beldur zuriek luze iraun dute egoera kolonial eta postkolonialen historian.
|