|
2009
|
|
|
Ingelesari dagokionez, bete betean uste
|
genuen
gure hizkuntza pribatua haurrenetako bat izatera ere helduko zela. Hizkuntza bat hizketan hasi aurretik ere ikasten dela sinisturik (bestela nola ikasten ote du ume txinatar batek bere lehen hitzak txineraz esaten?), asko hitz egiten genuen.
|
|
|
Artemisia adaxka bat, Lake Tahoe ko harri bat, belatz luma bat daude barruan. Ezin
|
dugu
gure hizkuntza aukeratu, gure familia aukeratu ezin dugun bezala. Kutxatila horren ildotik, hainbat objekturen eta haien jabeen zerrenda egingo dut.
|
|
2010
|
|
|
«Alah Akbar, Jainkoa handiagoa da, zerrenda ditzakegun beste gauza guztiak baino handiagoa; azkenean, Hark baizik ez
|
ditu
gure pentsamenduak eta gure hitzak merezi».
|
|
|
«? egin nahi genukeelako gizajo horien alde, haiek gure alde egitea nahi
|
genukeena
gu haien lekuan bageunde».13
|
|
2011
|
|
|
Hemen geziak gugana ere apuntatzen baitu, euskaldunongana, alde bateko nahiz besteko euskaldunengana, ideologiak ideologia, euskara usatu, ahoratu, zikintzen dugunongana. Ustez euskararen salbatzaile behar genuenok ere
|
badugu-eta
gure partea, autokritikoa da saioa kritikoa den bezainbeste. Eta Leire Lopez Ziluagak bere kritikan esan zituenetatik bat berreskuratu nahi nuke, elkarrizketarako gomita dela Autopsiarako frogak hau, erabiltzekoa, bestelako ikuspegiek osatu luketena, bai, baina bizi garelako froga ez makala ere bai.
|
|
|
Sistema koloniala zer ari zitzaigun egiten guri, Kenyako umeoi? Zer ondorio
|
zituen
gure hizkuntzen eta haiek zekarten literaturaren ezabatze sistematikoak, batetik, eta ingelesaren eta hark zekarren literaturaren goratzeak bestetik? [?]
|
|
|
Gero eta gehiago sartzen da euskara eskoletan, ez bakarrik ereduan, baina ere ereduan, hor baitira eskola publikoak eta eskola pribatuak, hau da, katolikoak. Horrek bultzada polita emaiten
|
du
gure hizkuntzari. Bestalde, gertatzen da Frantzian, edo Iparraldean, gero eta gehiago jende badela euskaldun agertzen dena.
|
|
2012
|
|
|
Hitza nuen, genuela lasai esan dezaket, sustraietako bat. Entzuna eta esana besterik ez
|
genuen
gure irudimen gainezkakoa elikatzeko eta bizitzaren kontenplazioan dastatzeko. Esaten zigutena sinetsi, esaten genuena ere bai noski, eta ikusten genuena irentsi.
|
|
|
Dotrina txikia euskaraz, kuentak erdaraz, eskuko arbel txikian, eta jauna hartzen, hostia hortzekin ukitu gabe, ikasten genuen, gurasoek ordainduko zizkioten txanpon batzuen truke. Ez dut ahazten Joxepita, karlista, gaixotu eta ia ilobatzat
|
zuen
gure auzo egiten zen Edurne nazionalista disimulaezinari nola deitu zion guri eskolak ematera. Alpargatak urratu ta zapatarik ez, Erniyon gelditu nintzan oiñeko minez eta Gorbeako gaiñian gailur gaiñian gurutze haundi bat dago kantatzen ikasi genuen honekin.
|
|
|
Ezinduak ezinduagoa, txiroak txiroagoa eta lerdoak lerdoagoa aurkitzea gauza arrunta izan da beti, eta munduaren neurria geu ginenez, zein bestela beste inor ezagutzen ez bagenuen, haiek aurkitu genituen geu baino menosago. Ez
|
zuten
gure erlijio sentimendu eta praktikarik, gauza gordinak jateko ohitura zuten, beren amak sorginak zirela esaten genuen eta gauez ateratzen zirela zelebre jantzita, bat ia ikustera ere iritsi ginen, eta gutako gutxi batzuk bezala, analfabetoen seme edo ondorengoak ziren. Ah?
|
|
2013
|
|
|
Gogoan
|
dut
gure aitak manila papereko gutun azaletan hilero ekartzen zuen soldata. Gure amak soldata txiki hura jaso eta etxea, eta etxekoak?
|
|
|
Merkatua eta espektakulua zabaldu ahala, hori ere derrigorrezkoa da. Nik uste
|
dut
gure belaunaldian pertsona probidentzial bat izan zela, lehenengo idazle onapertsonaia publiko bihurtzeko gai izan zena, Bernardo Atxaga. Atxaga baino lehenagoinor ez zen medioetan euskal literatura ikusgarri egiteko gauza izan.Gaur egun medioetan bermatu behar da edozein literatura eta edozein politika.
|
|
|
Mattin Etchamendy liburugilearen berririk ez
|
genuen
guk orain arte. Etxamenditar bertso ontzaile bat baino gehiago ezagutzen ditugu.
|
|
2015
|
|
|
–Ez
|
zuen
gure kontra tiro egiteko asmorik, esan nion, baina orduantxe, ipar ekialdetik oraingoan, koru marmarti bat heldu zen. Jonek Eusebio askatu eta laurok zerurabegira geratu ginen bizkarrez bizkar.
|
|
|
Garai hartan erabat berria eta iraultzailea zen Sigmund Freuden psikoanalisia: bizitza ez da guk uste dugun bezain arina, azalekoa eta ulerterraza; buruaren azal (oihal) barruan
|
baditugu
gure existentzia elikatzen duten sentimendu ezkutu asko, nola edo hala eta nahi gabe gure ekintzen bitartez agerian uzten ditugunak (gaituztenak?). Hari korapilatsu horretatik tiraka, batzuek René Magritteren amaren suizidioaren itzala ikusi dute koadroari ilogikotasuna ematen dion belo parean.
|
|
|
|
ditugu
gure jolasak).
|
|
|
Pilota jokoak, hortaz, sustrai sendoak eta irmoak
|
ditu
gure oroimen kolektiboan. Ia herri guztietan dauden era askotako frontoiek edo elizetako hormek gorde eta transmititu izan dute ehiza magikoaren arima, eta denboraren ibilbide etengabean espazio horiek pilota erritoaren gordeleku bilakatu dira.
|
|
|
Etxetik atera gabe gu! Boxeolariak ere
|
bagenituen
guk hotelean, eta denak hantxe, beldurrez, boxeolariak eta pilotariak! Telebisioan ikusi genituen bizardunak Habanan sartzen.
|
|
|
«Martin, emaguk giltza!», burla eginez bezala. «Iritsi
|
duk
guri giltza emateko garaia.» Handik hiru bat egunera beste batzuk etorri zitzaizkidan, giltza eske: «Nahi baduk bertan administratzaile geratu?».
|
|
|
Harek zuen John Kennedyren parioa gauzatuko: «Uste
|
dut
gure nazioari dagokiola, hamarkada hau bururatu aitzin, Ilargian gizon bat ezartzen eta Lurrera kalterik gabe itzultzen lortzea». Martxoaren 17an Golda Meir Israelgo Lehen Ministro izendatua izan zen, eta hilabete berean, Ike Eisenhower presidentea (1958an NASA kreatu zuen) zendu.
|
|
2016
|
|
|
Hortik gure ikuspegia Zuberoari buruz ere, Jean Louis Davant idazleak (Ürrüstoi Larrabile, 1935) garbi erretratatua: «Arkaikoa, hori da Hegoaldean
|
duzuen
gure ikuspegia, Zuberoarena. Baina Zuberoa hori hila da, joana.
|
|
|
Ez
|
duzu
gure tragedian muturra sartzeko eskubiderik, eta are gutxiago zure gogora kontatzeko.
|
|
2017
|
|
|
Lainotuta zabaldu zen eguna. Asunto txarra, eguerdian eguzki izpi bat behar
|
baikenuen
gure kalkulu guztiak zuzenak zirela egiaztatzeko. Eguerdia baino bost minutu lehenago, eguzki ordua, ostarte zoragarri bat zabaldu zen zeruan, eta eguzki izpi bero batek gure planoak argitu zituen.
|
|
|
Steve Wonderrek sintetizadore batzuk erabiltzen zituen hotsa alda zezaketenak, eta hori nahi
|
genuen
guk. Badakizu, hotsak editatu egiten dira, eta hots horiek, txartela edo memoria, erosi egin daitezke.
|
|
|
Hor hartzen du gure ofizioak indarra. Horretarako balio behar
|
luke
gure lanak, zaharretik berri.
|
|
|
Non daukate burua gure politikariek? Zer ondorio
|
dute
gure lanean apustu politiko horiek. Mundua asko aldatu da eta aldatzen ari.
|
|
2018
|
|
|
Uste au, gainera, zabal dabil gure artean eta bilduma ederra egin diteke itzul lanaren aurka esan oro bilduko bagenituke. Ori dioenak, ordea, xalto batean iarri nai
|
luke
gure izkuntza millaka gizon argi eta idazle trebeen arnas eta ukituarekin mendez mende landu eta erabilliak izan diran izkuntza andien mallan. Baña zearo aztutzen dute izkuntza dotore oriek ere beuren asieran itzul lanaren neke eta izerdi garratzez inguraturik ari izan zirala».
|
|
|
Mundu bat. Gogoan
|
dut
gure lehen antzerki hura. Manuela.
|
|
|
Baina euskaraz erdaraz adina film edo telesail ikusi nahi dituenak gorriak ikusiko ditu, zaletasun pixka bat baldin badauka behintzat. Horrek, nire ustez, eragin handia
|
du
gure prosan eta gure prosaren harreran. Euskal Telebista bere sorreraz geroztik gaur arte baliatu izan balitz etenik gabe, eta ez, egin den bezala, tarteka marteka eta planifikazio zehatzik gabe?
|
|
|
Askotan errepikatu dut: anaforikoa behar
|
dugu
gure armairuetan. Norberak deliberatuko du gero noiz erabili eta noiz ez, non bai eta non ez.
|
|
|
Izeba eta biok lagun minak baikara. Eta
|
baditugu
gure sekretutxoak ere. Orain hurrena, esate baterako, gaua pasatzeko nire pusken artean gomazko gozokiak nekartzan, gure gelako Amaiak emanak, urtebetetzea zuelako.
|