|
2001
|
|
|
erdian presatutako urez beteriko putzua zegoen, garai batean lumaia zuridun ahateen bizilekua izan zena. Urmaelaren ingurua altzifreen tonu bereko nenufarek erabat estaltzen
|
zuten
gaur egun. Parke bakartia zen hura, herritik aparte ez egon arren, burumakur noraezean zebiltzanek soilik igarotzen zuten arima erratuen konpainian. Garai hartan inoiz baino tristeagoa eta bakartiagoa zirudien, bizitasuna berriz ere berreskuratzeko itxaropena galdua balu bezala.
|
|
2002
|
|
|
Orduan eremu formalari eman zitzaion garrantzia eta orain ikusten da eremu ez formalak duena, batez ere gazteengan; hau da, hiztun osoak lortu behar ditugula, eta ez bakarrik irakaskuntzarako hiztunak. Duela hamabost urte hasi zirenak ez
|
zuten
gaur egun izan dezakegun perspektiba hori eta gerora begira hobeto aritzeko aukera izango dugu: ikastetxeetako hizkuntza planak, planteamendu globalagoak, udalerri mailako plangintzak...
|
|
2004
|
|
|
Naturaltasuna galdu duela, erromantizismoa... litekeena da, baina azken batean, bilakaera logiko bat besterik ez da. Garai batean, taldeek ez
|
zuten
gaur egun duten pisurik. Beharbada gaurko txirrindularitzari egotzi diezaiokedan akatsetako bat da morrontza lanean aritzen diren zenbait txirrindulari lider izateko modukoak direla, eta kontua da pelotoiak edo talde jakin batek gaitasun handia badu asko lotu dezakeela ziklista eta lotura horrek ikusgarritasuna kenduko diola lehiari.
|
|
|
Elorza janari denda, Farmabizi parafarmazia eta Garbitzen tindategia. Arrazoi ezberdinengatik itxi zituzten, baina Elorza eta Farmabizi denden kasuan, hango arduradunek argi esan
|
zuten
gaur egun denda txikiek ezin dezaketela lehiatu saltoki handiekin. Horrez gainera, aipatu zuten denda batek sakrifizio handia eskatzen duela eta, etekinik atera ezean, ez duela merezi horrenbesteko lanik egitea.
|
|
2005
|
|
|
Zenbait intelektualek 1919 urtean Alardearenaldeko eginiko apustuak nolabaiteko legitimitatea ematen dio maila sozialean, gehienbat burgesiari dagokionez; hala ere, oraindik ez da, inondik inora, jai jendetsua (urte hartan 700 parte hartzaile inguru izan zituen). Alarde barruko protagonistek ere, ez
|
zuten
gaur egun duten osperik; jeneralaren aipamena egiten da, baina ez kantinerena. Uniformeari dagokionez, batasunik eza da nagusi; horrilotuta, aldaketa asko jasan zituen urte haietan eta kantineraren uniformearenkasuan, esaterako, oso nabaria da.
|
|
2006
|
|
|
“icebergaren punta baino ez dira”, esan zuten. Zientzialariek gogorarazi
|
zuten
gaur egun 1.000 produktu kimiko baino gehiago ezagutzen direla, animalietan neurotoxikoak direnak, eta gizakientzat ere hala izan daitekeela ohartarazi zuten. Kutsadura industrialaren ondorioz sor daitezkeen gaixotasun edo arazo batzuk autismoa, arreta falta, adimen atzerapena eta garuneko paralisia dira.
|
|
2008
|
|
|
Lehen taldeko lau pazientetatik ia hiruk, immunodeprimituenek, asaldura neurologikoak zituzten; bigarren taldeko pertsonen erdiek, berriz, defentsa gehiago zituzten. Ikerketaren egileek ikusi zuten, halaber, alderantzizko erlazioa zegoela CD4 zelulen kopuruaren eta narriadura kognitiboaren artean, hau da, zenbat eta txikiagoa izan iraganean pazienteek aurkeztutako CD4 linfozitoen maila, orduan eta narriadura kognitibo handiagoa erakusten
|
zuten
gaur egun. Hori dela eta, ikertzaileek odoleko beheko CD4 zelulen kopurua (CD4 nadir balioa) markatzaile gisa erabiltzea proposatzen dute, gaixo mota horien eragin neurologikoa aurreikusteko.
|
|
|
Hasieran Alejandro Ibarra lakuntzarraren ideia izan bazen ere, beste lagun batzuk batu zitzaizkion egitasmo berri honetara.Alejandro Ibarrak urte asko daramatza txakurrak hazten, baina orain arte artzaintzarako ikastaroak eta oinarrizko obedientzia ikastaroak eman izan ditu. Azken ikastaro horietan elkar ezagutu
|
zuten
gaur egun Mendilur elkartea osatzen duten kideek.Frantziako nekazaritza eskola batean trebakuntza ikasi zuen Alejandrok, eta geroztik txakurren munduan murgilduta dabil. Ondoren AET saioak egiten zituzten hainbat elkarte ezagutu eta horrelako ideia Sakanara ekartzea bururatu zitzaion.
|
|
2009
|
|
|
Al Erquiaga eta Boiseko beste sei euskaldunek 1969an Oinkari dantza taldea sortu zutenean, ez
|
zuten
gaur egun direna izango zirela uste. Ia mende erdi pasa da eta Idahoko ondare euskal amerikarraren alderdi garrantzitsuenetarikoa da Boiseko Oinkari dantza taldea.
|
|
|
Maskaradan bertan, 1850a arte, buhameen eta buhame ez zirenen arteko desberdintasuna ez
|
zuten
gaur egun bezain argia, Lougarotek dioenez. Kantiniersa, adibidez, buhame bat zen.
|
|
2010
|
|
|
Baina, merkataritza desberdintasun hauek aspaldikoak diren arren historianzehar, bestelako garrantzia izan
|
zuten
gaur egun merkataritzan ahulak direnherrialde batzuek. XIX. mendean, esaterako, Hegoaldeko herrien pisua nazioartekomerkataritzan orain dutena baino zabalagoa zen.
|
|
2012
|
|
|
Aurkezpenean gogoratu
|
zuten
gaur egun hondakinen inguruan arazo larria daukagula Gipuzkoan eta baita gure bailaran ere. Datu batzuk ere eman zituzten, esan zuten Gipuzkoan 400.000 hondakin tona sortzen direla urtean eta %90a birziklagarria den arren, %25a besterik ez dugula gaika biltzen.
|
|
2014
|
|
|
Antonio Goikoetxeak diseinatu zuen, eta Savoiako Amadeo I.a Espainiako erregeak inauguratu, 1872an. Bilbo handitzeko ardura izan zutenek eraikin aitzindari hori erreferentetzat hartu
|
zuten
gaur egun Kale Nagusia ixten duten kaleak antolatzeko.
|
|
|
XIX. mendeko operak sortu zuen izarra: prima donna batek, tenore batek erabakitzen zuten opera askoren arrakasta edo porrota; eta abeslari handiek asmatu
|
zuten
gaur egun zinema izarrek inguruan duten erotismoaren aura izaten.
|
|
2015
|
|
|
Eusko Jaurlaritzak eta jende euskaldunak egindako lanak berebiziko garrantzia izan
|
zuten
gaur egun dugun egoeran, hamaika aldiz esan zuten moduan, egoera asko hobetu baita. Honen harira, funtsezkoa izango da euskaldunek eta Eusko Jaurlaritzak lan egiten jarraitzea, eta azken honen kasuan, biztanleria aktibatuko duen hizkuntza politika ausartak abian jartzea.
|
|
|
Han ez du hemengo saioak interes handirik, eta gu ere ez gara haien bila joaten; ez dugu elkartzeko eta elkar trukatzeko dinamika bat sortu. Garai batean mugan zeuden artzainek tratu handiagoa
|
zuten
gaur egun daukaguna baino, hori horrela da, hori errealitate bat da».
|
|
|
Hitzaldietako batean, Iñaki Martinez de Luna soziologoa eta Oier Artola AEKidea euskara ikasleen motibazioaz aritu ziren. Hala, azaldu
|
zuten
gaur egun bi motibazio nagusi daudela: instrumentala eta afektiboa; bigarrena duenak, joera handiagoa?
|
|
|
Erromatarrek pilota deritzon jokoa eraman
|
zuten
gaur egun Frantziak hartzen duen lurraldera. Mendeak joan mendeak etorri, joko hura garatu zen eta jeu de paume sortu zen.
|
|
2016
|
|
|
Sekuentzia horrek, gainera, erakusten du gaur egun Errenteria garai hartan baino bi metro gorago dagoela. Etxeak suntsitzen zirenean, edo erre Errenteria bost aldiz erre zen edo zuten ez
|
zuten
gaur egun bezala egiten, zulatu eta berriro eraiki. Orubea berdindu, eta gainean eraikitzen zuten, gainjarri egiten zuten.
|
|
|
Halere, begi aitzinean zutenaren aurrean eta hainbeste denbora iraganda, inon ere lekurik ez zeukaten, ez mundu eta gizaren sortzean, ezta tartean ere. Agian askoz ere berantago, bigarren kreazio baten denboran, edo bizi izan
|
zuten
gaur egun horren baitan, bidaian zabiltzaten ordezkaririk gabeko aro berri horretan. Nahiz eta gezurretan ari ez izan, besteek esandakoa, nolazpait ere, onartzen zuten, berak, kontatutakoen frogak eman nahi zizkielako; baina azkenean hori ezinezkoa zitzaion, bikotearen gogoan baizik ez zegoelako.
|
|
|
Baina, sionismoa Israelgo Estatuaren sorreraren arrazoi den bezala, arabiar eta israeldarren arteko liskarren arrazoi ere bada. Mugimendu politiko bezala garatutako ideia baztertzaile eta kolonialak palestinarrekiko, eta hauen aurkako borrokan hartutako erabakiek zehaztu
|
zuten
gaur egun oraindik jarraitzen duen gatazka. Are gehiago, gatazka hori ez da soilik arabiar eta israeldarretara mugatu.
|
|
2017
|
|
|
milaka ume malformazio larriekin jaio ziren haren erruz. Tragediari erantzunez, mendebaldeko agentziek sendagaiak baimentzeko baldintza modura ipini
|
zuten
gaur egun ezagutzen ditugun proba saio klinikoak egitea.
|
|
2018
|
|
|
Datorren azaroaren 9an, Bilbao 700 Fundazioak Deustun Kantari kontzertua eskainiko du Deustuko Done Petri elizan, non Euskal Barrokensemble taldeak interpretaturik entzungo diren Jean Baptiste Lully, Marin Marais eta beste zenbait konpositoreren lanak. Kontzertu honekin jarraipena ematen zaie lehendik egin diren beste batzuei, hala nola 2016an eta 2017an antolatu ziren Begoñan kantari eta Abandon kantari zikloei.Deustun kantari zikloaren egitarauak arreta berezia ematen dio euskal dantzak izan duen garrantziari arte horren tradizioaren barruko musiken garapenean eta, giro are intelektualago batean, Pizkundeko eta Barrokoko konpositoreengan izan zuen eraginari. Dantzak iragan ez oso urrun batean euskaldunentzat izan zuen garrantziak bere oihartzuna utzi zuen Lully, Couperain edo Marais bezalako konpositore handiengan, besoz beso lan egin baitzuten dantzariekin, Luis XIV.aren gorteko dantza maisuekin alegia, zeintzuek sortu
|
zuten
gaur egun dantza klasikoa deitzen duguna.Opera frantseseko hainbat pasartetan (Le Bourgeois gentilhomme, Alcyione…) konta ezin ahala aldiz aipatzen dira Pass de Basque delakoak, zeinetan biltzen diren Zuberoako maskaraden melodiak eta penintsulako dantzak, hala nola, chacon ak, kanariarrak eta fandangoak, argi utziz gai herrikoiak inspirazio iturri garrantzitsua izan direla Historian barrena... DANTZAK
|
|
2019
|
|
|
Duela bi urte hasi ziren Gure Zirkua egitasmoari forma ematen, eta hasieratik aritu da lanean Ibarguren. Auzolanean sortu
|
zuten
gaur egun Gure Zirkua dena, eta Ibarguren lan horietan ari zela erreportajea egin zuen Uztarria.eus ek. Tolosaldeko Atariak ere egin zuen Gure Zirkua proiektuari buruzko erreportajea, eta honako lotura honetan irakur daiteke.
|
|
|
aurreko batean Bernardo Atxagaren Obabakoak eko testu batekin ari ginen klasean eta badago parte bat nahiko umore beltzekoa. Batzuek esaten
|
zuten
gaur egun hori ez zela argitaratuko, agertzen delako emakumeen aurkako biolentzia, umore beltzetik. Eta pentsa, Obabakoak da, denok irakurri dugu.
|
|
|
Duela bi urte hasi ziren Gure Zirkua egitasmoari forma ematen, eta hasieratik aritu da lanean Ibarguren. Auzolanean sortu
|
zuten
gaur egun Gure Zirkua dena, eta Ibarguren lan horietan ari zela erreportajea egin zuen Uztarria.eus ek. Tolosaldeko Atariak ere egin zuen Gure Zirkua proiektuari buruzko erreportajea, eta honako lotura honetan irakur daiteke.
|
|
2020
|
|
|
Manzanok ikuspegi sozioekosistemikotik heldu zion auziari, eta Climate research aldizkarian berriki argitaratu duen ikerketaren ondorioak azaldu zituen. Haren arabera, gizakia abeltzain izan aurretik, beste belarjale batzuek hartzen
|
zuten
gaur egun ganaduak hartzen dituen lekuak, eta haiek ere isuriko zuten metanoa atmosferara. –Gainera, kontuan hartuta abeltzaintzak 10.000 urte dituela, eta gizakiak bultzatutako klima aldaketak, berriz, 200 baino ez, ez dirudi abeltzaintzaren eragina hainbesterainokoa izan behar duenik?.
|
|
|
Xenda nabarmen batetik, goiko lautada txikia zeharkatuko dugu, eta Txurrigilletako mendi bizkarrean kokaturik dagoen Juanasoro edo Andatzako gurutzearen ondora iritsiko gara. Porlanezko gurutze hori 1933 urtean altxatu zuten, batzokiko gazteek, Arrueneberri etxearen azpiko aldean, eta idi pare bat erabili
|
zuten
gaur egun kokatuta dagoen lekuraino igotzeko. Garai hartan Andatzako tontorra estatuaren jabetzako lurretan zegoenez, han jarri ordez, 480 metroko altueran, Usurbili begira dagoen puntan zutitu zuten, Urdaiaga Torreko Zatarain familiaren lurretan.
|
|
2022
|
|
|
The Johns Hopkins medikuntza unibertsitateko Lawson Wilkins ospetsuak zabaldu zuen esku hartzeak ahal bezain goiz egin beharraren segurtamena. Ondoko Harvard Unibertsitatean tesia idazten zebilen John Money besapean hartu eta 1955ean finkatu
|
zuten
gaur egun oraindik eragina duen postura: identitatea plastikoa da," psikosexualki neutroa" da jaioberria, baina berehala eta zorrozki bideratu behar zaio genero bat.
|
|
|
Bestalde, gogora ekarri
|
zuten
gaur egun bizi dugun inflazioa “pentsiodun guztien poltsikoak zulatzen” ari dela “batez ere zenbateko txikiagoko ordainsariak jasotzen dituztenena”, baina guztiena, orokorrean, “erosketa saskiaren garestitzea askoz ere proportzio handiagoan” hazten delako.
|
|
|
Gorostiak 1980ko hamarkadan Hego Euskal Herriko mendietatik desagertzear egon ziren, beren hosto dirdiratsu eta fruitu gorriak hain txukunak baitira Gabonetako apaingarritzat. Informazio kanpaina batek eta denon arteko ahaleginak ahalbidetu
|
zuten
gaur egun hainbeste gorosti egotea gure artean. Normalean berde ilunak dituzte hostoak, gogorrak eta arantza nabarmeneko ertzekin.
|
|
|
Bertan, Foru Komunitatean hezkuntzan lanean ari diren adituen iritzi eta ikuspegiak azaleratu ziren: besteak beste, agertu
|
zuten
gaur egun nola kudeatzen den eleaniztasuna ikastetxeetan, eta etorkizunean nola egin litzatekeen ere bai, zein erronka eta aukera berri dituen euskarak gela barnean eta gelatik kanpo, eta zein egitasmo ari diren garatzen ikasgelan eta eskolaz kanpoko ekintzetan.
|
|
2023
|
|
|
Pegah Mostafavizadeh Hazkuntza lan handiari eta ontze selektiboari esker, tamaina txikiagotu eta ilaje berezia garatu zuten. Hala ere, hasieran, ez zuten ez garaiera txikirik ez egungoaren pisurik, eta ondorengo hautaketek eragin
|
zuten
gaur egun ezagutzen den pomerania nanoa. Arrazaren ospea handitzen hasi zen Europako gizarte aristokratikoan XVIII. mendean, Ingalaterrako Jorge III.a erregearen emazte Mecklemburg Strelitzen Carlota erreginari esker.
|
|
|
Euskal presoen aldeko azaroko elkarretaratzean, besteak beste, eguenean izango den greba feministarekin bat eginez, gogora ekarri
|
zuten
gaur egun 21 euskal preso emakumezko daudela. Horrez aparte, aurrera begira jarri eta besteak beste, iragarri zuten Durangoko Azokara eramango dutela Giza Eskubideen defentsa.
|
|
|
Eta bestetik, eguenean, Greba Feminista Orokorraren bueltan, gogora ekarri
|
zuten
gaur egun 21 euskal preso emakumezko daudela eta “zaintza eskubide kolektiboaren aldeko proposamen horretan, emakume presoak pairatzen duten zigor sozial, pertsonal eta penalaz mintzatu” behar dela berriro ere. “Eta presoen zaintzaren ikuspuntutik, espetxea tarteko, zaintza lanak emakumearen bizkar suertatzen” direla beti ere.
|