|
2000
|
|
|
Profesional mundua alde batera utzita, zein baliabide
|
dituzte
gaur egun haurrek eta gaztetxoek pilotan aritzeko?
|
|
|
Egunkari ezberdinetan estiloari buruzko hainbat iritzirekin topo egin dugu. Juaristiren aburuz," ez da gaizki idatzitako nobela, areago esango nuke, erraz irakurtzen da, hasi eta buka esaten den bezala; baina ez
|
du
gaur egun euskal nobelagintzak batik bat lortu duen maila erdietsi." (Pergola 87) Garikoitz Berasaluze, ordea, honela mintzatzen da:
|
|
|
Mende erdi bat geroago, Sud-Ouest lehen planoko hedabide bilakatu da. Correo taldearekin elkartu ondoren, multimedia-arloko talde indartsu eta mugaz gaindikobaten ikur bilakatuta, egunkariak
|
badu
gaur egun 2.350 berriemailez osaturiko sare bateta 21 argitalpen, Akitania eta Poitou-Charentes-ko zortzi departamenduetan, hauetatiklau Bordeleko hiri-aglomerazioan, eta Sud-Ouest Pays Basque argitalpena, zeinenerredakzio-agentzia Baionan dagoen (10 kazetari) 14 Sud-Ouest Pays Basquek erebaditu bi bulego bi kazetari iraunkorrekin Biarritzen eta Donibane Lohizunen.
|
|
|
Horrekin batera, deszentralizazio-prozesuen ondorioz, tokiantokiko aginteek ere. Autonomia Erkidegoek, Departamenduek zein Udalek? duelaurte batzuk ez zituzten aukerak edota eskumenak
|
dituzte
gaur egun arlo hauetan eragiteko. Baina, hala eta guztiz ere, oraindik, Estatuak dira irrati-eta telebista-sistemenegituraren erantzule eta arduradun nagusiak; alde handiz gainera.
|
|
|
Espainiar Estatuan, euskal gatazkari dagokionez behintzat, botere legegileakez
|
du
gaur egun botere exekutiboa kontrolatzerik, ez eta hori botere judizialetikbereizterik ere. Dena dugu gubernaculum (agintea), eta inola ere ez jurisdictio (estatu-boterearen kontrola).
|
|
|
Karrantzako haranak 3.030 biztanle
|
ditu
gaur egun; jende gutxi bizi da, beraz, lurralde zabal honetan. Bizkaiko Lurralde Historikoarekin konparatuz, oso dentsitate baxuko eskualdea da.
|
|
2001
|
|
|
' Tarta beraren aurrean jatun gehiago gaude orain. Garai batean Hertzainak, La Polla edota Kortatuk lortzen zituzten salmenta zenbakiak, amets egiterik ere ez
|
dugu
gaur egun'. Diskoetxeentzat ez da erraza izango, urtean egiten dituzten disko guztiei buelta ematea.
|
|
|
Bakoitza bereaz arduratu behar, eta hortan zintzo saiatzen zen Imanol Laspiur. " Euskarak etsai asko
|
du
gaur egun", azaltzen zuen deplauki, baina okerrena, kaltegarriena, zuzenean seinalatzeko: " Zerbait euskeraren alde egin ahal izan eta egiten ez duena.
|
|
|
Pasa den mendeko arazoak izan baino lehen, Leako herritarrak betidanik bere premiak asetzeko gai izan zirela esan liteke, bertako gizarte nekazariak beharrezko zituen elementu oro (tresneria, jantziak, oinetakoak...) egiteaz norbera arduratzen baitzen; horrela, 1850 arte inguruan ez zen ia artisautza edo merkataritzarik ezagutzen, eta industriaren eragina burdinola eta errota (ugariagoak, garia eta artoa eho behar zuten neurrian) batzuetara mugatzen zen; gaizki komunikatua zegoen bailara honetan gizarte mota ere nahikoa itxia zen, botere politiko-ekonomiko osoa kontrolatzen zuten leinu-sendi gutxi batzuek eta hauen maizter aritzen ziren beste guztiek osatua, menpetasun harreman gero eta okerrago batean (uztaren eta jaunen menpe erabat). Gizarte egoerak jadanik ez du zerikusirik antzinakoarekin, jakina, baina jarraitzen duena leatarrek beren arazoak beraiek konpontzearen aldeko jarrera da, eta horren adibide nagusia
|
dugu
gaur egun 1983an sortutako Lea Ibarreko Udal Mankomunitatea. Horrek bertan bildutako udalerri bakoitzaren hainbat gastu murriztea ahalbidetu du, baina hori baino garrantzitsuagoa dena, bailararen hondoratze isila gainditu ahal izatea ekarri du, Okamikako Industrialdea bezalako ezinbesteko ekimenak aurrera eramateko gai izanez.
|
|
|
Eta hor zurekin bat nator Javier, horiei guztiei estatu ekoizle ahulak interesatzen zaizkie. Merkatuaz duten kontrolagatik, petrolioaren nazionalizazioaren garaiek sortu zizkieten burukominak oso gaindituta
|
dituzte
gaur egun eta, alde horretatik, konpainiek nahiko baliabide dute prezioa eta hornitze mailarekin jokatzeko; hori merkatuaren kontrolaren bidez, baina horrez gain beti dituzte beste bide ohikoago batzuk: estatu kolpeak, matxinadak, gerrak sorraraztea eta halakoak.
|
|
|
Aspaldian baino arrisku handiagoa ote
|
du
gaur egun jateak, eta antzeko galderek bisitarien arteko polemika suspertzen dute eta beraien artean elkarrizketan jarduteko gonbitea da.
|
|
|
euskara hizkuntza ahula da, eta aldamenean dituen erdaren aldean ez du indar nahikorik izango, ez orain ez denbora luze batean, haiekin lehian sartzeko. Era berean, uste dut euskaldunok nahiko zilegitasunik
|
badugula
gaur egun euskararekin inolako  harremanik ez dutenei eskatzeko, behingoz, uler dezatela euskararen normalkuntza arrazoiz eta tinko defendatzea bateragarria dela, guztiz bateragarria, jarrera moderno, liberal, kosmopolita eta demokratiko batekin.
|
|
|
Are gehiago: gainerakook ikerketaren goldea non pasatua
|
badugu
gaur egun, Zavalak alorra prestatu digulako da kasu askotan. Kontapoesia, herrina rrazioa, esaerazaha rrak... zer ez ote du Zavalak landu?
|
|
|
– Afganistango gizon boteretsuenetariko bat
|
duk
gaur egun. Kabulen ez zagok deus ere egiterik bere oniritzik gabe. Berak ia Afganistan osoko azpi-ekonomia kontrolatzen dik:
|
|
2002
|
|
|
Hitzak betetzen hasi beharko lukete, hau da, euskal instituzioek presoen eskubideak betetzeko pausoak ematean modu duinago batez agertu beharko lukete. Estrategia politiko zehatz batean ari dira eta ez
|
lukete
gaur egun agertzen duten jarrera mantendu behar. Garai batean mugitzen ziren (interesatzen zitzaielako, agian) eta gaur, ETAren dinamika dela-eta, komeni zaie gelditzea.
|
|
|
Orduan eremu formalari eman zitzaion garrantzia eta orain ikusten da eremu ez formalak duena, batez ere gazteengan; hau da, hiztun osoak lortu behar ditugula, eta ez bakarrik irakaskuntzarako hiztunak. Duela hamabost urte hasi zirenak ez
|
zuten
gaur egun izan dezakegun perspektiba hori eta gerora begira hobeto aritzeko aukera izango dugu: ikastetxeetako hizkuntza planak, planteamendu globalagoak, udalerri mailako plangintzak...
|
|
|
" Idatzi egiten dut eta, egindako lanarekin gustura geratzen banaiz, lehiaketa batera bidaltzen dut". Irabazteak frogatzen dio bere egiteko erak ere
|
baduela
gaur egun tokia eta balioa.
|
|
|
Marokon «mugitzen dena elkarteak dira» dio Maria-Angels Roquek, eta bere analisiei kasu egin behar badiegu, Aljeria eta Tunisian ez bezala Marokon bertako aginteak eskua zabalago erabili du kudeaketa administratiboa, nortasuna, ekologia edo txirotasunaren inguruan antolatu den asoziazionismoaren aurrean. Horrela, aginteak solaskide berriak
|
ditu
gaur egun, lehengo notableen ondoan hirietan bizi baina beren jaioterriei lagundu nahi dieten unibertsitario eta profesionalak. Eta hauetako asko, amazigh nortasuna, kultura, hizkuntza eta giza egituren alde ari da inplikatuta.
|
|
|
Edonola ere, dudarik ez dago, inoiz baino kritika publiko gehiago egiten dela gaur egun eta behiala ezinezko ikusten ziren hainbat errealitate (telebista, irratia, Internet...) orain eskura dauzkagun tresnak direla. Euskal literaturak inoiz baino presentzia handiagoa
|
du
gaur egun komunikabideetan. Komunikabideen arloa aztertzerakoan, 1980ko hamarkadaren amaieran desagertu ziren Eguna edo Hemenekin batera, 19861995 bitartean El Diario Vasco egunkariak kaleratu zuen Zabalik gehigarria nabarmendu beharko genuke lehenik.
|
|
|
Nik uste
|
dut
gaur egun ez dagoela arrazoirik elikadura-kateaz mesfidati izateko.
|
|
|
Unibertsitatearen itzalak ez du ikerketa-zentrorik babestu, ez masterrik edo doktorego-programarik antolatu, eztagradu-ondoko diplomaturarik ere. Manuel Montero EHUko errektoreakbere kargu-jabetze ekitaldian EAEko lehendakariaren aurrean esandakohitzek hutsaren hurrengo balioa
|
dute
gaur egun. Unibertsitateetakoagintariek erakutsitako arduragabekeria handia bada ere, ez dezagun ahantzunibertsitatea unibertsitario orok egiten dugula egunez egun. Beraz, autokritika sakona egin behar da, baina guztiontzat. Denok publikokiaitortu behar dugu ez garela egon euskal gizarteak, gai honen inguruan, exijitzen digun mailaren parean.
|
|
|
d) Testu horien ezaugarri nagusiak dentsitatea eta kontrol kontzeptuala dira.Espezialista bera da, testuan azaltzen diren kontzeptuak ulertzen, lantzeneta azaltzen dituena; eta kontu handia izan behar dugu testua aldatu etabirformulatzean. Kezka handia
|
dugu
gaur egun, zientziaren zabalkundeaherritarrengana zuzen iristen ote den eta kontzeptuak ulergarri gertatzen otediren. Izan ere, osasun-arloko agindu edo kontsignak oso aldrebesturik jasoditzake herritarrak kontzeptu horiek argi aurkezten ez badira (esate baterako, antibiotikoak erabili behar ote dira birusen eragindako eritasunetan?)
|
|
|
Hasieratik zituzten helburuak berak
|
dituzte
gaur egun irratiaren bultzatzaileek: «Iruñerriko euskaldunen komunikazio tresna»6 izatea, alegia.
|
|
|
Ia berrehun emisora txiki
|
ditut
gaur egun zerrendatuta, batzuk desagertuak dira dagoeneko, eta beste batzuen existentzia ezin izan dut frogatu, bidean geratu ote diren jakin ezinik, egitasmo soilak izan direlako, edo oso epe laburrean existitu direlako edota izen ezberdinak hartu dituztelako?, edota, jarraitzen duten batzuei buruz,, ikerketan agertu direnei buruz, adibidez?, izena eta kokapena besterik ezin izan ditut jakin, ah... Beste batzuek, berriz, seguru aski ezkutuan jarraituko dute, nire asmoa izandako guztiak agerraraztea izan den arren.
|
|
|
Hedabideek euren isla propioa eduki dute eta
|
badute
gaur egun ere harreman komunikatibo horietan, eduki sinbolikoen elkartrukatze-lan horietan, hain zuzen ere.
|
|
|
Kulturek eta identitateek inoiz izan duten elkarren arteko aditzerik sendoena
|
dute
gaur egun. Besteei buruzko berri inoiz baino gehiago dugu gaur egun. Kulturartekotasunetik eta identitate-aniztasunetik hitz egiten ikasi beharra du gizaki modernoak.
|
|
|
Kulturek eta identitateek inoiz izan duten elkarren arteko aditzerik sendoena dute gaur egun. Besteei buruzko berri inoiz baino gehiago
|
dugu
gaur egun. Kulturartekotasunetik eta identitate-aniztasunetik hitz egiten ikasi beharra du gizaki modernoak.
|
|
|
Gizarte-harremanetan, sinboloen elkartrukatzea elkarbizitzarako oinarri komunikatibo zentrala da. Hedabideek euren isla propioa eduki dute, eta
|
badute
gaur egun ere, harreman komunikatibo horietan, eduki sinbolikoen elkartrukatze-lan horietan, hain zuzen ere.
|
|
|
Mundu osoko 246 milioi adingabek
|
dute
gaur egun gaitz hori.
|
|
|
Vademecumak 836 espezialitate farmazeutiko generiko
|
ditu
gaur egun
|
|
|
Beraz, ekoizpena berriro hasteko baimena jaso zuen. Japoniak hogei zentral elektriko nuklear
|
ditu
gaur egun, 53 erreaktorerekin, eta haien geografia osoan banatuta daude. Horietako asko Munduko Futbol Txapelketan parte hartuko duten selekzioetatik hogeita hiru daude.
|
|
|
Arantza Belastegui psikologoak esan du «seme-alabekin harreman lasaia izan behar dela». «Haurrek ondasun material asko
|
dituzte
gaur egun, baina ez dute dedikazio handirik gurasoen aldetik». Hondartzan maskorrak eta karramarroak aurkitzea ikasteko modu handia da.
|
|
|
Ekimen hori 2001eko abuztuan sortu zen, Hiritar Boterea konturatu zenean doako laguntza juridikoko zentroen lana ez zela nahikoa. Proiektu horrek 100 abokatu boluntario
|
ditu
gaur egun, eta horiek beren gain hartu zuten hori aurrera eramateko ardura, aholkularitza eta/ edo babes juridikoa eskainiz, izapidean dauden interes publikoko 60 kasu baino gehiagotan ordainsariak kobratu gabe, non eskubide kolektiboak urratzen baitira. Orain arte, abokatu horiek landu dituzten kasuak honako hauekin lotuta daude:
|
|
|
Nola da posible euskaltzain batek horretan ere, beste gauza askotan bezala, zalantzarik izatea eta halako nora ezean ibiltzea? Bada, nik zalantzak
|
ditut
gaur egun, urteetan eta urteetan gure umeak D eredura bidali ondoren, esperientziak erakusten didana kontuan hartzen badut. Zeren, Euskal Herriko toki askotan behintzat, ume euskaldunek, gure umeei gertatu zaien gisa, eta beharbada zuri ere gertatu zaizun moduan, ikastolan ikasi baitute erdara.
|
|
2003
|
|
|
Ideologia desarrollista horrek izugarrizko hedapena
|
du
gaur egun; alabaina, gizartearen martxa edo bilakaera modu lineal horretaz irudikatzea etenik ez duenprozesu automatikoa eta aurretik determinatua baieztatzea da. Azken batean, balizko eboluzio natural baten arabera, aurrerapen geldiezinaren fede idilikoa elikatzeada.
|
|
|
Aurkikuntza horrekin, gaur “Proceedings” aldizkarian zehaztua, zelula amak dituzten enbrioiaz kanpoko ehunen zerrenda zabaldu da. Zelula ama horiek teoriko potentzial zientifiko handia
|
dute
gaur egun sendaezinak diren gaixotasun askoren aurkako tratamendu berriak diseinatzeko. AEBetako Osasunaren Institutu Nazionaletako Songtao Shik zuzendutako taldeak zehaztu du zelula horiek 7 eta 8 urteko haurren esne-ebakitzaileen mamitik isolatu zituela.
|
|
|
BASF, adibidez, North-East enpresa txinatarrarekin elkartu da C bitaminaren ekoizpenean, eta Roche Sunve enpresa txinatarrarekin elkartu da C, E, A eta B6 bitamina-konplexuak fabrikatzeko. Hala, Roche/ DSM, BASF eta Txinako ekoizleen korporazioak munduko beira-merkatuaren %90 baino gehiago
|
dute
gaur egun. Estatu Batuetako akusazioa AEBetako industriak. ez dira batere ondo egokitu Eurasiako nagusitasun berri hori, bitaminen ekoizpenari eta salmentari dagokienez. Baina haserrea urrutitik dator.
|
|
|
Aurten, hezur-muinaren 70 erauzketa inguru egin dira, eta 35 paziente tratatu dira horiekin. Bankuek 25.000 zentimetro koadro larru eta 290 kornea
|
dituzte
gaur egun. Material hori eskura izan arren, oraindik profesional askok erosten dituzte inplanteen ordezkoak enpresa bioteknologikoen bidez, hala nola animalia-jatorriko hezurrak edo bihotz-balbulak. Granada eta Almeriako Odol Transfusiorako Zentro Erregionaleko zuzendari eta mediku hematologoarentzat, Antonio Fernándezentzat, “medikuak sentsibilizatu egin behar dira doan dituzten baliabideak gehiago erabil ditzaten”.
|
|
|
Espainian, 14 urtetik gorako biztanleen ia erdiek ez dute inoiz erre edo erretzen, Eroski Taldea Fundazioaren Kontsumo Barometroaren arabera. Zehazki, lan horren arabera, %21ek ez
|
du
gaur egun erretzen, baina duela gutxi erre zuen, %26k maiz erretzen du eta %4k kasu berezietan bakarrik. Ondorio hau ateratzen da:
|
|
|
Gainera, testura eta zapore berriak lortzen laguntzen du, lehen ezinezkoa baitzen horiek lortzea, produktuaren nutrizio-balioa kaltetu gabe. Modan dauden beste teknologia batzuk, hala nola pultsu elektrikoak edo magnetikoak, batez ere partikula esekiak dituzten zukuak edo likidoak kontserbatzeko egokiak direnak, arazo bat
|
dute
gaur egun: ekipo bideragarriak, errendimendu handikoak eta merkeak lortzea industriarako, eta hori, Guamisen arabera, lau edo bost urtean lortuko da.
|
|
|
gitarra elektrikoa, motorra, formula 1, auto zaharrak... Horren ondoan euskarazkoan zer genuen eta zer
|
dugun
gaur egun. Lehen begiratuan ikusten den datua, orain 25 urte baino urrunago gaudela proportzioan. Antzeko zerbait ari zaigula gertatzen telebista kate desberdinek egiten duten eskaintzan ere.
|
|
|
Gutxitutako hizkuntzan argitaratutako testuek ez dute euskalduna komunikaturik bizitzerik ahalbidetzen. Zail
|
du
gaur egun euskaldunak komunikazioaren munduan lehen mailako agente izatea. Eragile izateko ezintasun horrek herren bihurtzen du euskalduna abiadura handian bizi den gizarte modernoan.
|
|
2004
|
|
|
Berriak 13.000 harpidedun
|
ditu
gaur egun eta 21.000 ale saltzen ditu egunero. " Euskaldunon Egunkariak baino 7.000 harpidedun gehiago ditu Berriak eta 6.000 ale gehiago saltzen ditu.
|
|
|
Naturaltasuna galdu duela, erromantizismoa... litekeena da, baina azken batean, bilakaera logiko bat besterik ez da. Garai batean, taldeek ez
|
zuten
gaur egun duten pisurik. Beharbada gaurko txirrindularitzari egotzi diezaiokedan akatsetako bat da morrontza lanean aritzen diren zenbait txirrindulari lider izateko modukoak direla, eta kontua da pelotoiak edo talde jakin batek gaitasun handia badu asko lotu dezakeela ziklista eta lotura horrek ikusgarritasuna kenduko diola lehiari.
|
|
|
Utopia ere izan zen aurretik gauza asko eraman zituen hondeagailua. Eta nik kontatu nahi izan ditut aurrera eraman zituen gauza horietatik batzuk eta baita ere pertsonaiek gauza horiekiko zer harreman mota
|
duten
gaur egun.
|
|
|
euskararen, euskaltasunaren eta euskal kulturaren garapen-bermerik ez dago harik eta abertzaletasunak nazio-identitatearen ezaugarri horiek bere jardunaren helburu nagusitzat hartzen ez dituen bitartean. Are gehiago, euskal identitatearen eraikuntzan bazter-izaera nabarmena
|
dute
gaur egun izendatu berri ditugun zeinu antropologiko horiek. Eta, hala eta guztiz ere, hortik ez litzateke ondorenik atera behar Atxagak eta Saizarbitoriak egiten duten sentiduan.
|
|
|
Adibidez, Alcalá de Henaresko Unibertsitateko Farmakologiako katedradun Francisco Zaragozak mandragora eta “Duboisia myoporoides” aipatzen zituen. Salmenta librearen amaiera 197 landare, sustrai, onddo, hazi edo hostoetatik gutxik
|
dute
gaur egun merkatuan presentzia nabarmena. Oskola sakratuaren ondoan, seguruenik salduenetako bat, oso urrutira agertzen dira boj, iratze arra, huntza, konsoltea, tanazetoa eta mihia, arteria-tentsio baxua gutxitzeko erabilia.
|
|
|
Aramberrik azaldu duenez, “errefrakziokirurgia egin ondoren, kornearen potentzia aldatu egiten da. Hau da, pazienteak 35 dioptria
|
ditu
gaur egun, bere garaian hamar kendu baitzioten miopian jarduteko”. Hala ere, oftalmologoek orain arte aplikatu duten kalkulu-sistemak Lasik-en ondoren korneak zuen balio aldatua hartzen zuen erreferentziatzat, eta ez jatorrizkoa; horregatik, potentzia-lente baxuagoa ematen zuen beti emaitza gisa.
|
|
|
Hori dela eta, arazo horiekiko interesa handitu egin da, eta horrek, aldi berean, pazienteen eskaria handitzea ekarri du. Hizketaren patologiak prebenitu, diagnostikatu eta tratatzeko, otorrinoek ahots-korden bibrazioaren irudi bikainak lortzeko metodoak
|
dituzte
gaur egun. Horien artean, nabarmentzekoa da fonokirurgia izeneko teknika bat, “ahots-kordetan jarduera zuhurragoa eta mugatuagoa eskatzen duena, ahotsaren emisioa hobetzeko edo aldatzeko”, azaldu du Zaragozako Miguel Servet Unibertsitate Ospitaleko Otorrinolaringologia Zerbitzuko Rafael Fernández Liesa doktoreak. Beste sistema bat estroboskopioa da, ahots-kordak argi batez argiztatzen dituen ekipoa.
|
|
|
Bakoitzaren bilakaera kontsumitzaileen portaera-aldaketen araberakoa da. Hala, edariek eta haragiek pisu baliokidea
|
dute
gaur egun, 2001ean elikagai-ekoizpen osoan: %17, 78 eta %17, 70, hurrenez hurren.
|
|
|
Gaur egun marrazki bizidunak euskaraz egiten dituenik bada adibidez, orduan ez bezala. Zorionez euskarak jarraitzaile asko
|
ditu
gaur egun, gutxiegi oraindik batzuentzat hala ere. Garai berean, asko kostata baina Printze txikia edota Asterixen lehen lau liburuak euskaratzeko baimena lortu eta kaleratu genituen.
|
|
|
Horrelakoak
|
ditut
gaur egun gogoratu ere nahi ez nituzkeen pasarteak, askotan gaurko perspektibatik erridikuluak gertatzen baitzaizkit kontatzeko ere!
|
|
|
Euskal Herriko erakunde autonomikoak eta udal mailakoak, berriz, ez dira gauza izan telebistagintza lokalaren garrantziaz garaiz ohartu eta haien beharretara egokitutako politikak bideratzeko. Ekonomikoki itota, talde handiekiko babes legalik gabe, tokian tokiko ekimenek, gizarte taldeek zein enpresa txikiek bultzatutakoek arazo larriak
|
dituzte
gaur egun garatu eta nabarmentzeko; arazo are larriagoak izango direnak datozen urteetan, Madrilgo Gobernuak ezarritako azken lege aldaketekin. Erakunde autonomikoak ere euren eremu etan ikus-entzunezko arloa antolatzeko oraindik ere eskumen gutxiagorekin aurkitzen dira.
|
|
2005
|
|
|
Einsteinek ez zuen beti aurreikusi haren ikerketaren ondorioa. Baina, haren paperen arrastoan segi eta hamaika erabilgarritasun
|
dugu
gaur egun".
|
|
|
Lokailu izenpean jaso diren beste batzuek, ordea, lokailu delako testu mailako funtzio hori baizik ez
|
dute
gaur egun, jatorrizko funtzioa erraz susma daitekeen arreo: behintzat, adibidez, behin eta-tzat prolatiboaz osaturik egon arreo, gaur egun bederen nekez erabil daiteke izenki-predikatu gisa, prolatiboa eskatzen duen aditz batekin (jo, hartu, eduki...), behin hori ez baita-tzat hartu ohi duten izen edo izenondoen kategoriakoa.
|
|
|
Zenbait intelektualek 1919 urtean Alardearenaldeko eginiko apustuak nolabaiteko legitimitatea ematen dio maila sozialean, gehienbat burgesiari dagokionez; hala ere, oraindik ez da, inondik inora, jai jendetsua (urte hartan 700 parte-hartzaile inguru izan zituen). Alarde barruko protagonistek ere, ez
|
zuten
gaur egun duten osperik; jeneralaren aipamena egiten da, baina ez kantinerena. Uniformeari dagokionez, batasunik eza da nagusi; horrilotuta, aldaketa asko jasan zituen urte haietan eta kantineraren uniformearenkasuan, esaterako, oso nabaria da.
|
|
|
Baimendutako elikagai berriak Europar Batasunaren Aldizkari Ofizialean onartu eta argitaratu diren baimen-erabakiek-genetikoki eraldatutako organismoekin (GEO) bat ez datozenak kanpoan utzita-ez dute hamabostaldia gainditzen. Izan ere, elikagai-enpresek segurtasun juridikorik eza handia
|
dute
gaur egun, arauaren beraren termino anbiguoak eta interpretazio posibleak kontuan hartuta, eta EBko elikagai-agintariek gero eta irizpide murriztaileagoa dute elikagaiak eta osagai berriak katalogatzeari buruz. Hori dela eta, ez zaie batere interesgarria elikagaiei aplika dakizkiekeen produktu edo teknologia batzuei aplika dakizkiekeen legezko prozesuetatik igarotzea.
|
|
|
Gure iritziz, bai Brundtland Bartzordeak 1987an argitaratu zuen" Gure Etorkizun Komuna" izeneko txostenak eta bai 1992an Rio de Janeiroko Goi bileran onartutako dokumentuek balio handia
|
dute
gaur egun ere. Egia da, goi bilera, dokumentu adostu eta abarretan hain ugariak izan diren azken hiru hamarkada hauetan egin denaren balantzea ezkorra dela:
|
|
2006
|
|
|
Kanpamenduetan geundenak berriz, marokoarren beldur ginen, eta haima azpietan zulo handiak egin genituen, bonbardatzen bagintuzten edo, bertan ezkutatu ahal izateko. Garai hartan ez
|
genituen
gaur egun ditugun etxeak. Oihal oso finez egindako haimak besterik ez genituen.
|
|
|
Protokoloa hierarkiarenganako begirunea baino gehiago da ordea. Azken batean, irudi bat ematea da helburua, eta horrek are garrantzi handiagoa
|
du
gaur egun, ekitaldi bakoitzean hamaika kazetari dagoen honetan. Nor bere kamerarekin gainera.
|
|
|
Duela 3.400 milioi urte agertu zen, azken kalkuluen arabera. Horri esker, Lurreko atmosferak oxigenoa du eta erregai fosilak
|
ditu
gaur egun. Klorofila kolore berdeko pigmentua da, eta fotosintesia egiteko behar den argia xurgatzen du. Fotosintesia erabiltzen duten organismoak eguzki-argiaz ura eta karbono dioxidoa xurgatzeko aprobetxatzen direnean hasten da prozesua, eta substantzia organiko energetikoak sortzen dituzte, hala nola glukosa; hala, argi-energia energia energia kimiko bihurtzen da.
|
|
|
Itsaspekoak detektatzeko Lehen Mundu Gerran garatutako ultrasoinuen teknologiak hainbat aplikazio
|
ditu
gaur egun elikagaietan. Ultrasoinuak 20 kHz-etik gorako frekuentzia duten soinu-uhin entzunezinak dira.
|
|
|
Penintsulako urtegiek edukiera osoaren %53, 4
|
dute
gaur egun
|
|
|
Dokumentu hori ekainaren amaieran argitaratu zen eta aurrerapen handia ekarri du. Asturiasko zentro teknologikoak 6 ikertzaile
|
ditu
gaur egun W3C-aren barruan, irisgarritasunaren, web semantikoaren eta mugikortasunaren arloetan. Mugikortasuneko web-aplikazioak garatuta, erabiltzaileek hainbat gailu erabil ditzakete informazioa eskuratzeko.
|
|
|
Estalki horiekin batera, EAEko ardoen hiru jatorri-deituren bat ager daiteke-Cariñena, Calatayud eta Campo de Borja-. Ardo horiek alkohol-graduazio txikiagoa
|
dute
gaur egun, eta duela urte batzuetakoak baino ñabardura gehiago dituzte. Horregatik guztiagatik, egun hauetan, Zaragozak aho-zapore oso ona utziko dio bisitariari, usaimena barne, eta usaimena Ama Birjinari eskaini ohi zaion lore-usainaz bustita geratuko da.
|
|
|
Espainiako populazioaren erdiak gehiegizko pisua
|
du
gaur egun
|
|
|
Adibidez, esan zuen gaixotasun horrek Europan duen eragina %10 eta %50 bitartean hazi dela azken hamar urteetan. Espainian, biztanleen erdiak gehiegizko pisua
|
du
gaur egun. AESAko kideak haur eta gazteen obesitatea ere aipatu zuen, azken 20 urteetan bikoiztu egin baita, biztanleen %5etik %14ra pasa baita. Arrazoiak:
|
|
|
Guraso bakarreko familiek pobrezia-tasa handienak
|
dituzte
gaur egun. Espainian, 1.400.000 etxe daude, semeak eta haren aitak —gehienetan amak— osatuak. Horietako hirutik batek 9.000 eurotik beherako diru-sarrerak ditu urtean, La Caixa Fundazioak egindako azterlan baten arabera, erakunde publikoek erantzun bat eman behar dute kostu pertsonala eta soziala gutxitzeko eta familia horien ongizatea hobetzeko.
|
|
|
alde batetik, UM mota batzuetan agerraldien kopurua eta intentsitatea mugatzen dute; bestetik, beste batzuk agresiboagoak dira eta ez dago ezer horiei aurre egiteko. Baina kontuan izan behar da esklerosi anizkoitza duela 15 urte diagnostikatutako beste pertsona batek baino aukera hobeak
|
dituela
gaur egun. Badirudi botikek gaixotasunaren bilakaera aldatzen laguntzen dutela, eta diagnostikatu berriak badira, oso ondo egonda ere, badirudi lehenago baino gehiago kontrola daitekeela gaixotasuna. Une itxaropentsua da, baina oraindik asko dago egiteko.
|
|
|
Altzateko eta Eztegarako egoitzak
|
ditu
gaur egun Labiagak eta 200 ikasle baino gehiago. 1994 urtera arte ziklo guztiak legeztatuta zeuden ikastolan, baina Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza ezarri zutenetik, ziklo hori legearen babesik gabe gelditu zen.
|
|
|
Liburuan Chief Joseph (1840-1904) buruzagi ospetsuaren testigantza dago bildurik. Bada, lekuak izena zein ere
|
duen
gaur egun, Joseph horren sorterrira iritsi gara. Hiru egunez eta hiru gauez berton emango digute aterpe.
|
|
2007
|
|
|
Ez dago zalantzarik, gero eta jende gehiagok egiten du kirola gurean. Tolosako (Gipuzkoa) kirol instalakuntzetan, esate baterako, 7.500 bazkide
|
dituzte
gaur egun, inoizko daturik onenak. Iñaki Arratibel kirol medikua-hainbat futbol, eskubaloi, txirrindularitza eta traineru taldetako mediku izandakoa eta kirolarien artean oso ezaguna-kirol instalakuntza horietako arduradunetako bat da, eta kirolari buruzko gogoeta hauxe egin digu:
|
|
|
Horrelaxe deskribatzen du Pruden Gartziak Lazarragari buruzko bere liburuan Jose de Palacio Saenz Biteri legutiarra (1823-1879). Bere iloba bati El Quijote euskaratzeko mandatua eman zion eta hark horrelaxe egin, baina lan hura desagerturik
|
dugu
gaur egun. Gerraren ajeak. Arkitekto eta abokatu ere bagenuen Jose de Palacio, ez dakigu ordea bere euskaltzaletasuna ogibide horretan aplikatu ote zuen.
|
|
|
Eta ez nago ados Gorkak esan duen gauza batekin,' puntu com' enpresek porrot egin zutela, alegia. Nik uste
|
dut
gaur egun 2000 urtean baino enpresa gehiagok dituztela webguneak eta gero eta etekin hobea ateratzen dietela. Badakite Internet behar dutela beren produktua ezagutzera emateko eta Interneteko atari edo webgune korporatiboaren gero eta behar handiagoa ikusten dut.
|
|
|
Arazoak konponbide zaila
|
du
gaur egun: hain zuzen ere, BJLOren 240 artikuluan ezarritako jardunen deuseztasuna ez da horretarako bide aproposa.
|
|
|
Aurrerago itzuliko gara, ezinbestean, identitatearen gaira; alabaina, bestesarbide bati ekin behar diogu euskal kulturaz aritzeko orduan. Kultura zer denargitu beharko genuke eta batez ere, kultura zer-nolako egoeran
|
dugun
gaur egun, nola aldatu den logika tradizional batetik modernora, eta nola aldatzen ari denlogika moderno horretatik logika postmoderno batera. Hala baina, kulturarenbilakaeraz eta logikez aritzen hasi baino arinago, kulturaren kontzeptu iheskorradefinituko dut.
|
|
|
35 eta 44 urte bitarteko adin-tartetik behera, gizonezkoak baino emakume gehiago dago lanbidean, eta egungo feminizazio-tasak %10etik (Urologia) %61era bitarteko maila du (Mikrobiologia eta Parasitologia). Gainera, 43 espezialitate medikoetatik 13k emakume gehiago
|
dituzte
gaur egun. Eskaintza handitzea Medikuntzako lizentziadunen kopurua erretiratzeko adinetik hurbil dauden elkargokideen kopuruarekin alderatuz gero, azterlanak adierazten du hurrengo hamar urteetan 2.514 mediku beharko direla urtean, batez beste, erretiratuko direnak ordezkatzeko. 2016 urtetik aurrera, urtero 7.085 mediku berri izango dira.
|
|
|
Hala, txosten horren arabera, Espainiako internauten kopurua populazioaren %48, 3ra iritsi zen 2006an, eta espainiar guztien %39 inguruk erabili ohi du. Espainiako 5,5 milioi etxek
|
dute
gaur egun Interneterako sarbidea (guztizkoaren %41), eta ia 6 milioi lineak erabiltzen dute banda zabala. Horrek esan nahi du urtero %43 hazi dela 2005arekin alderatuz, eta 13,6 linea sartzen direla 100 biztanleko.
|
|
|
El Tejar olio-kooperatibako biomasa-errautsak, Ebro Puleva konpainiako arroz-herdoil-azalak eta Los Pedroches eskualdeko granito-lohiak aprobetxatzea da asmoa, mortero berritzaile honen konposizioan hondarra ordezkatzeko. Azkenik, Cementos Kola enpresak, saiakuntzan parte hartu duen beste enpresa batek, produktu hori merkaturatu lezake, eta, bere arduradunen arabera, ez
|
luke
gaur egun enpresak ekoizten duena baino garestiagoa izan behar.
|
|
|
Hona hemen azpimarragarrienetako batzuk. Guztiek
|
dituzte
gaur egun prezio gomendatua: 29,90 euro.
|
|
|
Horrela, telefono mugikorren hainbat fabrikatzailek ‘smartphone’ terminaletan sartzea. OpenMokorekin funtzionatzen duen lehen telefono mugikorra 1973an FIC enpresak fabrikatua, garatzaileentzako bertsioa
|
duena
gaur egun, 300 euroan saltzen da dolar. Gailu mugikor berri bat izatea espero da funtzionaltasun gehiagorekin, laster jarriko da martxan izena HXD8 gakoan.
|
|
|
Doneztebeko La Union Kasinoak urteko batzarra egin zuen urtarrilaren 23an. Kasinoa da herriko elkarterik zaharrena eta urteko 70 euro ordaintzen duten 205 bazkide
|
ditu
gaur egun. Bear-Zana pilota plazaren ondoan dagoen elkartearen egoitzak ere itxura ederra ageri du orain, kanpo aldeko paretak eta argiak berritu baitira, 18.000 euroko aurrekontuarekin.
|
|
|
Wikipedia Nupedia entziklopedia askearen alternatibatzat jo eben egileek, eta Wikimedia irabazteko asmorik gabeko fundazioak kudeatzen dau. Wikipediak sei milioi artikulu baino gehiago
|
ditu
gaur egun, eta horreek 250 hizkuntzatan idatzita dagoz. Era berean, 16 ediziok 50.000 artikulu baino gehiago dabez:
|
|
|
Sexuen arteko harremanen naturaltasun ez horrek sortzetiko herabearekin ez ezik Eliza katolikoarekin ere badu zerikusi handia. Erakunde horrek sekulako eragina
|
du
gaur egun irakaskuntzan, osasungintzan eta hedabideetan, eta haren aztarnak non-nahi ere agertzen dira. Bai erdo-nafarrek bai eusko-nafarrek maitasun-gorroto sentimendua dute harekiko.
|
|
2008
|
|
|
Hasieran ekonomia-kontua zenak balio erantsia
|
du
gaur egun. 1990eko hamarkadatik aurrera, ingurumena zaintzeko kontzientzia handituz joan da, legeak berrituz eta helburu horretara moldatuz joan dira eta abar. Gizarteak gaur egun duen konpromiso garrantzitsuenetako bat da sortzen dugun hondakin-kantitate handiaren kudeaketa egokia egitea.
|
|
|
Fluoreszentzia ere erabat etxekotua
|
dugu
gaur egun. Izan ere, oso ohikoa da edozein motatako eraikinen argiztapenerako hodi fluoreszenteak erabiltzea. Hodi horiek merkurioa izaten dute barruan, eta hodiaren paretak estaldura fluoreszente bat, barrualdetik.
|
|
|
103 urte
|
ditu
gaur egun.
|
|
|
Telebistak, herritik maizago eta garaizago irteteak, edo euskalduntasunarekiko kontzientziarik ezak, besteak beste, zerikusi zuzena dutela honetan esango nuke. Etxean
|
ditugu
gaur egun ordenagailu, bideo-jolas eta erosotasun guztiak; honek kaleko bizimoduari eta euskarazko hartu-emanei mesede handirik egiten ez dielakoan nago. Bestalde, beti esan izan da euskarak ez duela gazteentzako hizkera eredu berezirik, helduen hizkeratik bereiztuko duenik, eta horrek ere eragin ohi du zenbait egoeratan erdal esapide batzuetara jotzea.
|
|
|
Jurislinguista direnentzat, alegia, zuzenbidea eta hizkuntza batera lantzen dituztenentzat, ohikoa izaten da hitz arruntak eta hitz bereziak zedarriztatzea, zuzenbidea-ren ikuspegitik behinik behin. Horretarako, jurislinguista euskaldunek ezinbesteko abiapuntua
|
dute
gaur egun: Hiztegi Batua.
|
|
|
OEH
|
dugu
gaur egun, oker ez banago, alde> hitzaren eta-alde> atzizkiaren definizio semantikoari aurrez aurre heltzen hasteko jakin-iturririk egokiena. Hots, datu fidagarriz hornituena eta, planteamendu formalen aldetik, egitura-tuena.
|
|
|
Normalean, enpresetako Internet bidezko marketin-sailek eta agentzia espezializatuek bi profilak dituzten profesionalak izaten dituzte plantilletan, eta bakoitzak berariazko eginkizun bat betetzen du webgunea sortu eta mantentzeko zikloaren barruan. Free-lance diseinatzaileak Zer irtenbide profesional
|
ditu
gaur egun web diseinatzaile batek. Hainbat aukera daude.
|
|
|
Imagen: IUCN – Chris Wood Munduko Ondare honen zerrendak 936 sarrera
|
ditu
gaur egun (irudidun mapamundi batean ere ikus daitezke). Horietatik 725 Kulturakoak dira, 183 Naturalekoak eta 28 Munduko 153 herrialdetakoak.
|
|
|
Hasieran, Ruby maila altuan zuten, baina orain ez, eta egonkortasun-arazoak dituzte. Seguruenik, datu-baseen arkitektura-eta konfigurazio-arazoa izango da; uste dut hiru datu-base-iturri
|
dituztela
gaur egun, eta, besterik gabe, ez da nahikoa gaur egun duten trafiko-kantitaterako. Seguruenik, arkitektura-eta makina-arazoa izango da hizkuntza aukeratzeko arazoa baino gehiago.
|
|
|
Hala ere, AHEk hipoteka-kreditu berria 2003ko balioetan kokatzen du, eta, beraz, 2000koaren bikoitza izango litzateke. Kredituek 1.084.260 milioi euroko balioa
|
dute
gaur egun.
|
|
|
Nola kontrolatu eta konpondu zorpetze orokortuaren egoera hori? Familia gehienek beren errentaren %60 edo %70 inguruko zorra
|
dute
gaur egun Irtenbidea ez da erraza. Gaur egun, Montes-en arabera, familiek beren errentaren %60 -70 inguruko zorra dute.
|
|
|
“Sare neuronalak digitu guztiak modu independentean ezagutzen dituenean, prozesua amaitu egin da, baina informazioa ulertezina denean, sistemak hasierara itzultzen da, eta aztarnak elkartzeko edo ukipenean dauden digituak bereizteko beste modu batzuk probatzen ditu, kopuru guztia ziurtasun handiz aitortu arte”, azaldu zuen ikertzaileak. Bankuek txeke osoak digitalizatzen dituzten eskaner komertzialak
|
dituzte
gaur egun, eta txekearen behealdean tinta magnetikoz inprimatuta dagoen kontu-zenbakia ezagutzeko gai dira. Hala ere, langileek eskuz idatzitako kobrantzaren zenbatekoa sartu behar dute.
|
|
|
Horrek esan nahi du, epe labur edo ertainean, etorkizuneko eskaerei erantzuteko gai izango diren adituen eskasia larria egon daitekeela. Etorkizun profesionalik
|
badute
gaur egun unibertsitateko ikasle horiek. Ohiko eremuez gain (irakaskuntza, ikerketa, meatzaritza eta lurpeko uren prospekzioa), 80ko hamarkadaren amaieran, ingurumenaren gaineko eraginaren ebaluazioa arautzen duen legea onartzeak bultzada handia eman dio geologoen jarduera profesionalari; izan ere, nolabaiteko garrantzia duten obra zibil gehienek azterketa geoteknikoa eta/ edo geologikoa behar dute aldez aurretik.
|
|
|
(Esan dezadan, bide batez, eta badaezpada, aitatxo, zu ere ez zaudela pertsona arrakastatsu bezala homologaturik, ez duzu-eta lortu bizitzan exitorik, exito ugari (latinetik= irteera) burutu arren-taxista izan dugu aita oraintsu arte-). Susmoa
|
dut
gaur egun bizitzaren arrakasta ad extra neurtzen dugula, agian, ad intra(= barrura begira) ezintasun gaindigaitzak ditugulako, intra dugunik/ garenik ere lar ahazturik dukegulako. Beharbada, hori dela-eta, etengabe irudia kanpora proiektatu nahian jarduten dugu, traiektuan(= bizitzan zehar) emankor denik gutxi introiektatu(= barneratu) gabe.
|
|
|
Linux sistema eragilea gero eta ezagunagoa egiten ari da, batez ere Ubuntu eta antzeko sistemak azaltzen hasi direnetik. Erabiltzaile arruntak dituen behar guztiak asetzeko aplikazioak
|
dituzte
gaur egun. Horrez gain, ez da ahaztu behar oso sistema egonkorrak direla, eta birusetatik eta bestelako software kaltegarrietatik babesteko aukera segurua dira. Eusko Jaurlaritzak, bere garaian lokalizatu izan du banaketaren bat, Mandrake 8 eta 10 bertsioak kasu.
|
|
|
Horren guztiaren ondoren, ISSk bi futbol zelairen neurria
|
du
gaur egun, eta handituz joango da, bai gizakiarentzako eremu prezurizatua bai ikerketarako tokia. Gaur egun hiru lagun har ditzake denbora luzez, baina laster beste hiru hartu ahalko ditu.
|