|
2000
|
|
|
Salduero, Argañeda, Peñalta eta Saltipinia mendien ipar-magalek ere, pagadiak kontserbatu dituzte, gizakiak franko ustiatutakoak izan arren. Dena den, oraindik pagadi horiek lepahoria bezalako animalia interesgarrien gordeleku dira; izan ere, basoen murrizpenaren eta ehizaren eraginez, animalia hori leku askotan desagertu da eta Ordunteko pagadiek estaltzen
|
dute
gaur egun, harrapakari hau mantendu den lurralde bakarrenetakoa.
|
|
|
Ez dugu ahaztu behar, kartzeleroengandiko jipoiak sakabanaketaren ondoren hasi zirela batik bat; talde txikitan edo bakarka geundela ikusirik, horretaz baliatu ziren basakeriak eta gehiegikeriak egiteko, eta berdin jarraitzen
|
dute
gaur egun ere. Ez soilik presook suntsitzeko, baita senide eta lagunak umiliatzeko ere.
|
|
2001
|
|
|
Egurrezko zein altzairuzko ontziek hotz sistemarekin funtzionatzen
|
dute
gaur egun. Izan ere, tenperatura epelak eragin kaltegarria izan dezake sagardoaren irakinaldian. Horregatik, batzutan upategia bera hotz mantentzen dute eta besteetan, aldiz, ontziak bakarrik hozten dituzte.
|
|
2002
|
|
|
Unibertsitatearen itzalak ez du ikerketa-zentrorik babestu, ez masterrik edo doktorego-programarik antolatu, eztagradu-ondoko diplomaturarik ere. Manuel Montero EHUko errektoreakbere kargu-jabetze ekitaldian EAEko lehendakariaren aurrean esandakohitzek hutsaren hurrengo balioa
|
dute
gaur egun. Unibertsitateetakoagintariek erakutsitako arduragabekeria handia bada ere, ez dezagun ahantzunibertsitatea unibertsitario orok egiten dugula egunez egun. Beraz, autokritika sakona egin behar da, baina guztiontzat. Denok publikokiaitortu behar dugu ez garela egon euskal gizarteak, gai honen inguruan, exijitzen digun mailaren parean.
|
|
|
2.3 Ikusten den bezala, auzi batzuek eta besteak, azken batean, ildo berekoakdira, kezka ezberdinak jasotzen dituzten arren. Eta erakusten
|
dute
gaur egun dagoen batasunik eza. Batasun-falta horren ondorioz, nahiko egoera nahasia bizi dugu gaur egun:
|
|
|
prentsak, ikus-entzunezko medioak, telekomunikazioak, industria elektronikoa, jokoa, aisia, informatika... Multimedia-sareak ugaritzen ari dira eta iparra eurek markatzen ei
|
dute
gaur egun.
|
|
|
Kulturek eta identitateek inoiz izan duten elkarren arteko aditzerik sendoena
|
dute
gaur egun. Besteei buruzko berri inoiz baino gehiago dugu gaur egun. Kulturartekotasunetik eta identitate-aniztasunetik hitz egiten ikasi beharra du gizaki modernoak.
|
|
|
Mundu osoko 246 milioi adingabek
|
dute
gaur egun gaitz hori.
|
|
|
Hiesaren aurkako borrokak mundu osoko dozenaka laborategitan jarraitzen du. Diziplina anitzeko zientzialari-taldeek 32 txertorekin entseatzen
|
dute
gaur egun. Litekeena da saio gehienek huts egitea, gizakiekin esperimentatzeko probak hasi aurretik bertan behera utzi behar izatea. Baina, oraingoz, bi saio horietako gutxienez hiru fasera iritsi dira, hau da, edozein botika merkaturatu aurreko fasera.
|
|
2003
|
|
|
Ez dut uste. Esponsorrek agintzen
|
dute
gaur egun. Programa arrosak eta eskandalua dira nagusi. Gero eta ordinarioagoa izan, orduan eta arrakasta aukera gehiago duzu.
|
|
|
Historialariek onartzen
|
dute
gaur egun, guhaurk genioen bezala, XX. mende hastapenean Europako erresuma zaharretan, Frantzian, Espainian, Italian, Ingalaterran eta Alemanian nagusitu zela nazionalismoaren sukarra eta hori izan zela, azken buruan, I. Mundu Gerlaren kausa garrantzitsuena. Eta, kausa berek ondorio berak eman ohi baitituzte, 1914ko gerla izigarriaren ondotik, iduri zuen Erromako eliza bazihoala Frantziako katolikoei agintzera, Charles Maurrasen eta Action Française taldeko nazionalista frantsesen dogma kaltegarria arbuia zezaten lehenbailehen.
|
|
|
Gai aktiboa helduei eta sei urtetik gorako haurrei errezetatu ahal izango zaie, eta gaur egungo sendagaiekin batera eman ahal izango da. Birusak zelulak inbaditu dituenean eta sisteman ugaldu eta ugaltzeko erabiltzen dituen substantziak blokeatzen dituztenean jarduten
|
dute
gaur egun HIESaren aurkako botikak. “Medikuntza berri horrek beste itxaropen bat eman beharko lieke GIBaren infekzioa etapa aurreratu batean pairatzen dutenei”, esan zuen Tommy Thompson Osasun idazkariak.
|
|
|
Aurkikuntza horrekin, gaur “Proceedings” aldizkarian zehaztua, zelula amak dituzten enbrioiaz kanpoko ehunen zerrenda zabaldu da. Zelula ama horiek teoriko potentzial zientifiko handia
|
dute
gaur egun sendaezinak diren gaixotasun askoren aurkako tratamendu berriak diseinatzeko. AEBetako Osasunaren Institutu Nazionaletako Songtao Shik zuzendutako taldeak zehaztu du zelula horiek 7 eta 8 urteko haurren esne-ebakitzaileen mamitik isolatu zituela.
|
|
|
Emakumeen% 40k eta 50 urtetik gorako gizonen ia% 10ek hezurrak hausten dituzte, osteoporosia dela eta. Espainian, bi milioi eta erdi emakumek eta milioi bat gizonek pairatzen
|
dute
gaur egun gaixotasun hori, eta gaixoen %10ek bakarrik jasotzen du tratamendua. Osteoporosia duten 34.000 pertsona inguruk apurtzen dute aldaka urtero Espainian.
|
|
|
BASF, adibidez, North-East enpresa txinatarrarekin elkartu da C bitaminaren ekoizpenean, eta Roche Sunve enpresa txinatarrarekin elkartu da C, E, A eta B6 bitamina-konplexuak fabrikatzeko. Hala, Roche/ DSM, BASF eta Txinako ekoizleen korporazioak munduko beira-merkatuaren %90 baino gehiago
|
dute
gaur egun. Estatu Batuetako akusazioa AEBetako industriak. ez dira batere ondo egokitu Eurasiako nagusitasun berri hori, bitaminen ekoizpenari eta salmentari dagokienez. Baina haserrea urrutitik dator.
|
|
|
Gainera, testura eta zapore berriak lortzen laguntzen du, lehen ezinezkoa baitzen horiek lortzea, produktuaren nutrizio-balioa kaltetu gabe. Modan dauden beste teknologia batzuk, hala nola pultsu elektrikoak edo magnetikoak, batez ere partikula esekiak dituzten zukuak edo likidoak kontserbatzeko egokiak direnak, arazo bat
|
dute
gaur egun: ekipo bideragarriak, errendimendu handikoak eta merkeak lortzea industriarako, eta hori, Guamisen arabera, lau edo bost urtean lortuko da.
|
|
2004
|
|
|
euskararen, euskaltasunaren eta euskal kulturaren garapen-bermerik ez dago harik eta abertzaletasunak nazio-identitatearen ezaugarri horiek bere jardunaren helburu nagusitzat hartzen ez dituen bitartean. Are gehiago, euskal identitatearen eraikuntzan bazter-izaera nabarmena
|
dute
gaur egun izendatu berri ditugun zeinu antropologiko horiek. Eta, hala eta guztiz ere, hortik ez litzateke ondorenik atera behar Atxagak eta Saizarbitoriak egiten duten sentiduan.
|
|
|
Adibidez, Alcalá de Henaresko Unibertsitateko Farmakologiako katedradun Francisco Zaragozak mandragora eta “Duboisia myoporoides” aipatzen zituen. Salmenta librearen amaiera 197 landare, sustrai, onddo, hazi edo hostoetatik gutxik
|
dute
gaur egun merkatuan presentzia nabarmena. Oskola sakratuaren ondoan, seguruenik salduenetako bat, oso urrutira agertzen dira boj, iratze arra, huntza, konsoltea, tanazetoa eta mihia, arteria-tentsio baxua gutxitzeko erabilia.
|
|
|
Edateko ura eskuratzearekin eta saneamenduarekin lotutako arazoek munduko populazioaren herena baino gehiago ukitzen
|
dute
gaur egun, eta munduko 70 tokitan gatazkak areagotzen ari dira, atzo Cuencako Bioetikaren Munduko III. Biltzarrean azaldu zenez. Topaketan parte hartu duten adituek eta zientzialariek adierazi zuten uraren arazoa orain inoiz baino indartsuagoa dela, eta oso gutxi aurreratzen dela irtenbideak aplikatzeko orduan; izan ere, gaur egun, planetako 6.000 milioi biztanletik 2.000 milioi ur garbia eskuratzeko arazoak dituzte eta 2.400 milioi saneamendu-sistema egokiak.
|
|
|
Bakoitzaren bilakaera kontsumitzaileen portaera-aldaketen araberakoa da. Hala, edariek eta haragiek pisu baliokidea
|
dute
gaur egun, 2001ean elikagai-ekoizpen osoan: %17, 78 eta %17, 70, hurrenez hurren.
|
|
2005
|
|
|
Lokailu izenpean jaso diren beste batzuek, ordea, lokailu delako testu mailako funtzio hori baizik ez
|
dute
gaur egun, jatorrizko funtzioa erraz susma daitekeen arreo: behintzat, adibidez, behin eta-tzat prolatiboaz osaturik egon arreo, gaur egun bederen nekez erabil daiteke izenki-predikatu gisa, prolatiboa eskatzen duen aditz batekin (jo, hartu, eduki...), behin hori ez baita-tzat hartu ohi duten izen edo izenondoen kategoriakoa.
|
|
|
– Pilaketa bolkanikoak, batez ere, uraren gainean gertatu ziren eta ondorengo subsidentziaren eraginez lortu
|
dute
gaur egun uraren azpian duten kokapena.
|
|
|
Baimendutako elikagai berriak Europar Batasunaren Aldizkari Ofizialean onartu eta argitaratu diren baimen-erabakiek-genetikoki eraldatutako organismoekin (GEO) bat ez datozenak kanpoan utzita-ez dute hamabostaldia gainditzen. Izan ere, elikagai-enpresek segurtasun juridikorik eza handia
|
dute
gaur egun, arauaren beraren termino anbiguoak eta interpretazio posibleak kontuan hartuta, eta EBko elikagai-agintariek gero eta irizpide murriztaileagoa dute elikagaiak eta osagai berriak katalogatzeari buruz. Hori dela eta, ez zaie batere interesgarria elikagaiei aplika dakizkiekeen produktu edo teknologia batzuei aplika dakizkiekeen legezko prozesuetatik igarotzea.
|
|
|
Delta Airlines konpainia estatubatuarrak atzo jakinarazi zuen bankarrota-legeak babesten zituela, baina Madril-Barajas eta Bartzelona-El Prat aireportuek New York eta Atlantako aireportuekin komunikatzen duten airolinearen hegaldiak normaltasunez funtzionatzen
|
dute
gaur egun. Gaur Espainiarekin egingo diren zortzi hegaldiek “normaltasun osoz eta gorabeherarik gabe” lan egiten dute, eta horien okupazioa “egokia” da, adierazi zuten konpainiako iturriek. Delta Airlines-en arabera, “11 kapitulua” deritzonak aukera ematen die Estatu Batuetako konpainiei “berrantolaketa-prozesuan ohiko merkataritza-jarduerarekin jarraitzeko”.
|
|
|
Antartikako eta Groenlandiako izotz-laginetan atxikitako gasen analisiari esker, azken 160.000 urteetako atmosferako co2-aren eta berotegi-efektuko beste gas batzuen kontzentrazioa ezagutu ahal izan da. Lortutako datuekin, zientzialariek ikusi
|
dute
gaur egun atmosferan dagoen CO2 maila handiena dela jakin zenetik, eta hazkunde nabarmena eta bizkorra gertatu dela azken 160 urteetan, hau da, industria-iraultzaren hasieratik. Gainera, zientzialariek aztertu dute co2-ak lurzorutik gero eta azkarrago ihes egiten duela, eta horrek are gehiago azkartzen duela berotze globala.
|
|
|
Geroa Ikastolak eta Juan Bautista Zabala ikastetxeak bat egingo dute datorren urtean Getxoko Eskola-Agenda 21 egitasmoarekin eta, horrela, aurten martxan jarritako lan taldean sartuko dira. Horretan ondorengo hezkuntza zentroek parte hartzen
|
dute
gaur egun: Larrañazubi ikastetxea, Gobela Ikastola, Aixerrota, Fadura eta Julio Caro Baroja institutuak, Getxoko Udaleko ordezkariak eta Eusko Jaurlaritzako Ingurumenarekiko Irakasbideen Hezkuntza eta Ikerketarako Ikastegia.
|
|
|
Gure iritziz, bai Brundtland Bartzordeak 1987an argitaratu zuen" Gure Etorkizun Komuna" izeneko txostenak eta bai 1992an Rio de Janeiroko Goi bileran onartutako dokumentuek balio handia
|
dute
gaur egun ere. Egia da, goi bilera, dokumentu adostu eta abarretan hain ugariak izan diren azken hiru hamarkada hauetan egin denaren balantzea ezkorra dela:
|
|
2006
|
|
|
Azterlan horrek adierazten du 50, 60 eta 70eko hamarkadetan eraikuntzak izan zuen bultzada, biztanleriaren hazkundearen, barne-migrazioaren eta familien erosketa-ahalmenaren hobekuntzaren ondorioz, oraindik nabari dela etxebizitza nagusien parkean. Eraikin bat 90 urte igaro ondoren erabat amortizatuta dagoela jotzen bada, zentsuko datuek iradokitzen
|
dute
gaur egun 1920 baino lehen eraikitako 1,2 milioi etxebizitza nagusien ordez eraikin berriak egin beharko liratekeela. Kontuan hartu behar da, halaber, 1921etik 1960ra bitartean sortutako 2,6 milioi etxebizitzak erreforma garrantzitsuak beharko dituztela ziur aski, Caixa Catalunyaren lana adierazten duela.
|
|
|
Diru-sarrera ertainak dituen pertsona batentzat zaila bada etxebizitza bat erostea, are zailagoa da beti lanik ez dutenentzat eta, beraz, ezin badute soldata duina izan: gaixo, etorkin, preso-kopuru handia… Hori dela eta, krisia hain larria ez dela eta “arazoa eramangarria dela” argudiatzen dutenen aurrean, ASFk eta zenbait elkartek, hala nola Caritasek eta Pobreziaren eta Gizarte Bazterkeriaren aurkako Sareak, salatu
|
dute
gaur egun diseinuan oinarritutako hirigintza agertzen dela, pertsonetan baino gehiago, ekonomikoki erresistenteak ez diren herritarrak baztertzen dituen hirigintza bera. “Hirigintza horrek, integratzailea izan ordez, ekonomikoki ahulenak diren eremuak gero eta degradatuago dauden eremuetara eramatea erabaki du.
|
|
|
Penintsulako urtegiek edukiera osoaren %53, 4
|
dute
gaur egun
|
|
|
“Era berean, distantzia laburreko hegaldien% 60 inguru mantentzea espero da, baita London Heathroweko aireportutik abiatu eta aireportura doazen hegaldi nazionalen% 60 ere”, zehaztu du BZk, eta, aldi berean, perturbazioak onartzen ditu. Madrilgo Barajas aireportuaren eta Londresko Heatrhow aireportuaren arteko hegaldiak normaltasun osoz egiten
|
dute
gaur egun. Bestalde, AENAk eta Iberiak gogorarazi dute Estatu Batuetako agintariek ere murrizketak ezarri dituztela eskuko ekipajean. EEn.
|
|
|
Segurtasun handiagoa AEBetan. Madrilgo Barajas aireportuaren eta Londresko Heatrhow aireportuaren arteko hegaldiak normaltasun osoz egiten
|
dute
gaur egun. Continental, Delta, Northwest eta United Airlines konpainiek aireportura irteteko ordua baino hiru ordu lehenago joateko deia egin diete bidaiariei. Oraingoz, murrizketak ez dira Erresuma Batuan bezain zorrotzak, baina, agintariek diotenez, nazioarteko hegaldietatik datozen bidaiariei ikuskapen handiak egingo zaizkie Estatu Batuetara iristean.
|
|
|
% 8,7k lapurreten aurkako alarma-sistema zuen. Azkenik, Kontzesionarioen Federazioaren azterlanak dioenez, datozen urteetan garrantzi handiagoa hartuko
|
dute
gaur egun hasiberriak diren ekipamenduak dituzten ibilgailuetan, hala nola aparkalekurako laguntza-sistema, 2005ean matrikulatutako autoen %8, 7 izan baitzen.
|
|
|
Estalki horiekin batera, EAEko ardoen hiru jatorri-deituren bat ager daiteke-Cariñena, Calatayud eta Campo de Borja-. Ardo horiek alkohol-graduazio txikiagoa
|
dute
gaur egun, eta duela urte batzuetakoak baino ñabardura gehiago dituzte. Horregatik guztiagatik, egun hauetan, Zaragozak aho-zapore oso ona utziko dio bisitariari, usaimena barne, eta usaimena Ama Birjinari eskaini ohi zaion lore-usainaz bustita geratuko da.
|
|
|
Bat, bi, hiru garabi bost metro koadrotan. Agian, modan egongo ziren etxeak egin zirenean, eta modan jarraituko
|
dute
gaur egun ere, agian. Zer da moda, baina?
|
|
2007
|
|
|
Eta pozgarria da ikustea, kadeteetan nabarmentzen ez ziren pilotariak zelan gorantz egiten duten, profesinaletara iritsi arte, San Prudentzio lako txapelketei esker”. Iaz nagusietan irabazi zuten lau pilotarietatik hiruk (Rober Uriarte, tartean) profesinaletan jokatzen
|
dute
gaur egun. Horrekin batera, “gazteek gero eta kirol gutxiago” praktikatzen dutela iritzita, txapelketaren asmoa “eremu sozialean eragitea ere bada”.Egutegi estua dela-eta, aurrefase batean 16 bikote lehiatik kanpora geratu dira, dagoeneko. Gaurtik domekara, beste hamaika partida jokatuko dira kadete eta gazte mailan.ASTEBURUKO PARTIDAKBarikua (20:30) Kadete maila:-Soto-Gil/ Larrazabal-Camara-Murgiondo-Azpiazu/ Gabiola-BadiolaGazteen maila:-Galarza-Garitagoitia/ Otamendi-Yeregi-Arrese-Olalde/ Xanti-AsteginzarraZapatua (20:30) Kadete maila:-Palacios-Iturriaga/ Rezusta-Irizar-Urrutia-Zubizarreta/ Egiguren-GalarzaGazteen maila:-Kortabarria-Garcia/ Iraola-OtaegiDomeka (16:30) Kadete maila:-Learreta-Abaskal/ Bizkarra Bixintxo-Otxoa-Iturbe/ Aginaga-GonzalezGazteen maila:-Bereau-Baleztena/ Epelde-Agiriano-Soler-Vega/ Aranzabal-Barrenetxea
|
|
|
Nafarroako unibertsitatean ikasitakoek taldetxoa osatzen
|
dute
gaur egun. Deustutik datozenek bezalaxe. Baina multzo nagusia EHUn ikasitakoena da.
|
|
|
/// Baina Villa Savoye-ren ironia handiena da, eraikin ederra dela. Espazio zabal arinak, irekitasuna, argia eta giro sinple eta lasaigarriakâ? ¦ ezaugarri horiek eragin handia izan
|
dute
gaur egun etxe modernoaz dugun ideian. Protestantea aldarrikapenetan, Le Corbusier katolikoa zen, hala ere, bihotzez.
|
|
|
Kasu bat jartzearren, ohiko edo plaka desmuntagarriko zelorrtauetan, hodiak ezin dira malguak izan, eta termoplastikozkoak izan arren, normalean polietilenozkoak, zurrunak izan behar dute. Material homologatuek ezin hobeki betetzen
|
dute
gaur egun indarrean dagoen araudia, eta instalatzaile profesionalek legeria ezagutzen dute eta horri lotzen zaizkio. Konponketak errazteaz gain, askoz erosoagoa da edozein aldaketa egitea edo hodi berriak jartzea, iturgintzakoak adibidez, hodiak agerian utzita, ez baitago zoladura eta estaldurarik altxatu beharrik.
|
|
|
Hala, txosten horren arabera, Espainiako internauten kopurua populazioaren %48, 3ra iritsi zen 2006an, eta espainiar guztien %39 inguruk erabili ohi du. Espainiako 5,5 milioi etxek
|
dute
gaur egun Interneterako sarbidea (guztizkoaren %41), eta ia 6 milioi lineak erabiltzen dute banda zabala. Horrek esan nahi du urtero %43 hazi dela 2005arekin alderatuz, eta 13,6 linea sartzen direla 100 biztanleko.
|
|
|
Tigre-populazioa txikitzen ere lagundu du, Hinduko hazkunde ekonomikoak eragindako hiritartze eta industrializazio prozesu frenetikoa, bere baliabide natural aberatsen kontura egiten dena. Izan ere, tigre basatiek historikoki nagusitzen ari ziren azaleraren %7 hartzen
|
dute
gaur egun, azken hamarkadan beren habitat naturalaren %40 galdu baitute.
|
|
2008
|
|
|
Hala ere, ideia nagusien artean horixe litzateke lehenengoa: zarauztarren egunerokotasunean toki oso handia betetzen
|
dute
gaur egun hedabideek. Oso errotua dago egunkariak irakurtzeko ohitura, eta zer esanik ez telebista ikustekoa.
|
|
|
Irakasleekin egindako sakoneko elkarrizketek ere agerian utzi
|
dute
gaur egun literaturaren irakaskuntza ez zaiela egokitzen ikaslearen behar komunikatiboei: batetik, ikasgelako edukietan eduki teorikoak (kontzeptualak) dira nagusi; bestetik, etxean egiten diren irakurketa libreen lanketa hutsaren hurrengoa da:
|
|
|
Erromatarrek, esaterako, pinuetako zuretik erauzitako brea eta erleen argizaria erabiltzen zituzten, besteak beste, itsasontziak eraikitzeko--erleen argizaria itsasgarri gisa erabiltzen da oraindik ere--. Aztekek, berriz, zenbait animaliaren odola buztinarekin nahastu eta eraikuntzetako harriak lotzeko erabiltzen zuten bi horien konbinazioz lortutako itsasgarria, eta eraikin haietako askok zutik jarraitzen
|
dute
gaur egun ere.
|
|
|
Haietariko batzuk ezkondu ere egin ziren, eta seme-alabak izan zituzten. Seme-alaba horiek euskaraz egiten
|
dute
gaur egun.
|
|
|
Jurislinguista direnentzat, alegia, zuzenbidea eta hizkuntza batera lantzen dituztenentzat, ohikoa izaten da hitz arruntak eta hitz bereziak zedarriztatzea, zuzenbidea-ren ikuspegitik behinik behin. Horretarako, jurislinguista euskaldunek ezinbesteko abiapuntua
|
dute
gaur egun: Hiztegi Batua.
|
|
|
Haren iritziz, arazoa bideratzeko modu bakarra airearen kalitatea hobetzeko planak egitea eta abian jartzea da, legeak eskatzen duen bezala. Hala ere, Ekologistek salatu
|
dute
gaur egun Espainiako hiri eta metropoli-eremu gehienek ez dutela kutsadura murrizteko plan eraginkorrik. “Bitartean, biztanleriak osasun-arazo larriak izaten jarraituko du”, ondorioztatu du.
|
|
|
Txosten horrek orain arte lau heriotza eragin ditu Txinan, eta 53.000 adingabe inguru eragin ditu. EBko agintariek gogorarazi
|
dute
gaur egun Txinatik datozen esnekiak ezin direla Europako merkatuan sartu, baina ez da gauza bera gertatzen gozogintzako produktuekin, hala nola txinatar jatorriko esne hautsa izan dezaketen gaileta edo gozokiekin. Papadoulakik esan du osagaien artean %50 esne baino gehiago duten Txinako produktuen %100 aztertuko dela.
|
|
|
Hala ere, AHEk hipoteka-kreditu berria 2003ko balioetan kokatzen du, eta, beraz, 2000koaren bikoitza izango litzateke. Kredituek 1.084.260 milioi euroko balioa
|
dute
gaur egun.
|
|
|
Nola kontrolatu eta konpondu zorpetze orokortuaren egoera hori? Familia gehienek beren errentaren %60 edo %70 inguruko zorra
|
dute
gaur egun Irtenbidea ez da erraza. Gaur egun, Montes-en arabera, familiek beren errentaren %60 -70 inguruko zorra dute.
|
|
|
energia nuklearraren erabileraren segurtasuna areagotzea, hondakin gutxiago eta toxikotasun gutxiago sortzea, egungo zentralekiko lehiakortasun ekonomikoa areagotzea, eta arma nuklearren ugaltzea ez bultzatzea. Erreaktore nuklearrek munduko energia-sorkuntzaren %16 gaindituko
|
dute
gaur egun, eta 2050ean %22ra irits litezke. Horregatik, industria nuklearraren aldekoek eta hainbat adituk belaunaldi berri honetan jarri dituzte itxaropenak.
|
|
|
Egia esan, eskura ditugun datuek ez dute baikortasunera gonbidatzen: Europan gertatzen diren heriotzen %42 gaixotasun kardiobaskularrek eragiten
|
dute
gaur egun, eta gaixotasun horiek 15 edo 20 urte barru benetako izurrite bihurtuko direla espero da. Oraingoz, lau milioi eta erdi europar hiltzen dira urtean bihotzeko eritasunen ondorioz; mundu osoan, 17 milioi.
|
|
|
Nire egungo errealitatetik abiatuta, azpimarratu behar da SER zientzia-gizartea gizonezkoek bakarrik zuzendu dutela 60 urtez, profesional erreumatologo bikainak izan arren. Bai gizonek bai emakumeek onartzen
|
dute
gaur egun emakumeen lan zientifiko eta profesionala, baina bitxia bada ere, ez dituzte zuzendaritza-lanak egiten. Zergatik?
|
|
|
Urte beltzak ahaztutakoan indartsu dago gaur egun Umore Ona Dantza Taldea. 40 kidek eta hiru irakaslek osatzen
|
dute
gaur egun. Ttikienen taldean neska eta mutikoen arteko oreka egokia omen da, baina helduen taldean mutilak falta dira. Goian aipatutako Elena Gartziak zuzentzen ditu neskak, eta Unai Miranda mutilen zain omen dago lanean hasteko.
|
|
|
Lizarra-Garazirekin mahai gainean ezarrri ziren eduki politikoen eraginek irauten
|
dute
gaur egun ere. Hiru ziren:
|
|
|
Damudot Jonek, Gribik eta Polutok osatzen
|
dute
gaur egun. Taldeak dagoeneko zazpi urteko ibilbidea dauka, eta kontzertu ugari egin dituzte, batez ere Bizkaian, baina baita beste eskualde batzuetan ere. Hasieran laukotea bazen ere, aspaldian hiru lagun dabiltza taldean.
|
|
|
Euskara eta euskal kulturaren garapenerako baliabideak nabarmen hazi dira azken hogeita hamar urteotan. Euskal gizartean sustraitutako eta sendotutako egiturek euskalgintzaren esparru guztia betetzen
|
dute
gaur egun, dela euskararen eta euskarazko irakaskuntzarena, dela euskal kulturaren arlo ezberdinena, dela hedabideena.
|
|
2009
|
|
|
Lurralde, kultura, ohitura, izaera, pentsaera eta bizipen ezberdinez osatutako pertsonak elkarrekin komunikatzeko bideak gero eta gehiago dira eta inoiz baino eskuragarriago dauzkagu. Hizkuntzek funtsezko papera jokatzen
|
dute
gaur egun, orain arte bezala, komunikazio horien baitan. Baina nola aldatzen soziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain 13
|
|
|
Eukaliptoetarako ere ongarri berezia erosten
|
dute
gaur egun. Antza, horretara eukaliptoak urte beterako asko hazita egoten dira.
|
|
|
Eguen Guren eta Bariku Guren Pazko Domekaren aurreko egunak dira. Jaiegunak izaten jarraitzen
|
dute
gaur egun, lehenago izaten ziren legez. Are gehiago, sineste zaharra da Eguen Guren egunetik Pazko domekara egindako beharrak ez duela fruiturik ematen, eta zigorra dakarrela atzetik.
|
|
|
Minbiziari aurka egiteko txertoa da, eta onurak ekar litzakeela sinetsita ere, adituek adierazi
|
dute
gaur egun ezin dela jakin zenbat urtetarako immunizatuko dituen pertsonak, zein adinetan ematea komeni den edo nola erantzungo dion umetoki-lepoko minbiziari.
|
|
|
Hiru emakume hil ziren iaz bikotekideen erasoen ondorioz eta beste hamabostek eskolta
|
dute
gaur egun erasoetatik babesteko, Ertzaintzak zabaldutako prentsa-oharrean agertzen denez.
|
|
|
Sormen handia dago, baina oso zaila da mundu horretan sartzen, leku bat lortzea. Ni lanean hasi nintzenean zeuden diseinatzaile garrantzitsuenek garrantzitsu izaten jarraitzen
|
dute
gaur egun ere eta hor sartzea ez da erraza, atzetik babes ekonomikoa ez baldin badaukazu. Horregatik, askok kanpora joan behar izaten dute.
|
|
|
DRM sistemetan egindako inbertsio ikaragarria alferrikakoa eta kaltegarria ere badela konturatuta, sistema horiek baztertzen joan dira pixkanaka ekoizleak. Apple-k kendu du FairPlay bere iTunes dendatik, eta on line musika denda ia guztiek DRM gabe saltzen
|
dute
gaur egun. Bideo-industriari dagokionez, DVD edo Blu-ray diskoak DRMarekin doaz oraindik, baina aspaldi hautsitako DRMarekin; eta ez dirudi on line salmenta garatzean bide horretatik joko dutenik.
|
|
|
Berriak ez ezik, euskarazko beste kazeta beterano bik ere jardun betean jarraitzen
|
dute
gaur egun: Herriari buruz hitz egin dugu dagoeneko liburu honetako 4 atalean; Argia, berriz, hustu antzean geratu zen Euskaldunon Egunkaria sortu eta gero, egunerokora igaro baitziren astekarian trebaturiko kazetari gehienak.
|
|
|
Beraz, enplegua zuzenki sustatzeko eta horren kalitatea hobetzeko neurri zuzenek osatzen
|
dute
gaur egun enplegu-politika.
|
|
|
Bistan denez, hizkuntza baten ezagutza-maila ona lortzeko, komeni da hizkuntza hori jatorrizko tokira ikastea, are gehiago txinera bezalako ezaugarri bereziak dituen hizkuntza bada, haren konplexutasunak erraztu egiten baitu hizkuntza ikastea. Mundu osoan 30 milioi pertsonak baino gehiagok ikasi
|
dute
gaur egun hizkuntza hori, eta, horren ondorioz, Txinako goi-mailako ikasketa-zentro askok ateak ireki dizkie atzerriko ikasleei. Horrela, gero eta enpresa gehiagok sustatzen dituzte ikastaroak atzerrian, eta Txina dute helmuga berrienen artean.
|
|
|
Muga-mugan bizi diren komunitateek klima-aldaketei eta haien ondorio suntsitzaileei aurre nola egiten dieten erakutsiko digu erreportaje honek.’ Lan honetan, Ingurumen eta Landa eta Itsas Inguruneko Ministerioak diruz lagundutako “Haurtzaroa eta Klima Aldaketa” proiektuan proposatutako jardueretako bat, ikusleek Etiopiako iparraldeko tribu nomada batek edateko uraren “bilaketa etsi-etsian” bizi ahal izango dute; Nikardiak, Aragoiko eskualde pobreenetako batek, Nikardiak, eragindako uholdeak. “Horiek guztiak protagonistek kontatutako istorio errealak dira, eta erakusten
|
dute
gaur egun milioika pertsonak, bereziki haurrek, arriskuan ikusten dutela haien existentzia klima-aldaketaren ondorioz”, adierazi zuen GKEak. Hondamendi naturalak gero eta bortitzagoak eta maizagoak dira.
|
|
|
Bateriek gaur egun eskaintzen duten errendimendua hobetzea proposatu zuten, energia pilarearen alde batetik bestera eramaten duten kanalen diseinu berri baten bidez. Bateria hori bi urte eskasean merkaturatu daiteke. Litiozko bateriek errendimendu energetiko ona eskaintzen
|
dute
gaur egun, baina haien ahulezia potentzia txikia da, edozein arrazoirengatik aparteko ekarpena behar den une jakin batzuetan. Hori, tradizioz, litioaren ioiek eta elektroiek zirkulatzen duten moteltasunarekin lotu izan da, hori baita gaur egungo bateriak egiteko gehien erabiltzen den materiala.
|
|
|
gatz asko kontsumitzeak hipertentsioa eta beste patologia batzuk izateko arriskuarekin du zerikusia. Ikerketa askok ohartarazten
|
dute
gaur egun substantzia horren kontsumoa gehiegizkoa dela, eta, beraz, elikagaietako gatz kopurua nola murriztu ikertzen saiatzen da zientzia. Baina, nola?
|
|
|
Atari espezializatuak: irakasleek, ikasleek eta unibertsitateek berek
|
dute
gaur egun Interneten ia jakintza-arlo guztietako irakaskuntza-materiala aurkitzeko ardura.
|
|
|
Imagen: kliverap Ikerketak dioenez, Espainiako basoek okupa lezaketen lurraldearen %29 hartzen
|
dute
gaur egun. Guztira, 13,1 milioi hektarea. WWFren azterlanak, II. Baso Inbentario Nazionalean eta Espainiako Oihan Mapan oinarrituak, SECFeko lanak baino dezente kopuru txikiagoak jasotzen ditu.
|
|
|
Eredu gutxi batzuek besterik ez dute islatzen “La Niña efektuaren” dinamika. Klima-aldaketa historikoek gida egokia ematen
|
dute
gaur egun zer gertatzen den ulertzeko. Manuel Vázquez Abeledok azaldu du klima-aldaketa historikoek gida egokia ematen dutela gaur egun zer gertatzen den ulertzeko.
|
|
|
Milaka urtetan zutik irautea lortu
|
dute
gaur egun Euskal Herrian dauden trikuharri eta harrespilek. Hala ere, kalte asko izan dituzte, eta dagoeneko desagertu ez direnetatik asko hondatuta daude.
|
|
|
Itsasoan harrapaketa handiko eta txikiko zikloak daudela antzeman
|
dute
gaur egun zientzialariek, eta horietan garrantzi handia dutela itsasoko ingurumen aldaketek. Iparraldean, urte batzuetan sardina ugari dago, eta, beste urte batzuetan, antxoa ugari.
|
|
|
Fermin Idaretaren zuzendaritzapean sortu zen eta herriko gaztearen aginduetara jarraitzen du. 40 lagunek osatzen
|
dute
gaur egun abesbatza, irurtzundarrak gehienak, baina baita inguruko herritakoak ere; Uharte, Erize edo Ihabarkoak. adibidez. Lau urteren buruan errepertorio majoa osatu dute.
|
|
|
Gizarte zerbitzuetako langileek zinegotzi sozialistari leporatu diote bileretara negoziatzera ez joatea, galderak ez erantzutea eta langileak saihestea.EskaeraMankomunitatearen azken batzordean %17ko igoera onartu zuela ere esan zuten bozeramale sozialistek eta langileek" non dagoen jasoa, zein kontzepturena edo zertarako argitzeko" eskatu dute. Bestalde, argitu nahi izan
|
dute
gaur egun ez dagoela langileen eta presidentziaren artean lotura eginen duen langilerik," bi ordezkari sindikal daude". Lotura eginen lukeen langile horren egitekoa zerbitzuaren komunikazio eta kudeaketa hobea bermatzea litzatekeela azaldu dute langileek.
|
|
|
Zer-nolako balioekin lotzen
|
dute
gaur egun euskara belaunaldi gazteek?
|
|
|
Hantuste gutxitu horren itxura du ezkerrak. Baina hala ere, haren subproduktuek gidatzen
|
dute
gaur egun jarrera" korrektoa" iritzi-sortzaileen mezuetan. Hala, progresistak kapitalismoaren arrazoiei men egin izana estaltzen du, eta oraindik zerbaiten alde edo zerbaiten aurka aurrerakoi sentitzeko beharra asetzen du.
|
|
2010
|
|
|
Kontua da herriaren gehiengoari nola ematen zaion bide. Horregatik pentsatzen dut hemen egin dutena, erkidego autonomoan, Jaurlaritza hartzearena, Nafarroan egin zutena, ez dut esango horrek egunak kontatuta dauzkanik, baina beraiek ere antzematen dute, hemengo PSEk eta PPk-eta ez dakit zenbateraino, PSNk eta UPNk-, antzematen
|
dute
gaur egun, adibidez, instituzioetan buru izate horrek amaiera bat duela. Garai berri baten atarian egon gaitezke, bakearen eta erabakitzeko eskubidearen garaian.
|
|
|
Zorionez, euskararen balioa gizarte osoak, enpresek eta herri erakundeek partekatzen
|
dute
gaur egun. Euskararen aldeko atxikimendu zabal batek aukera eman digu, azken hamarkada hauetan, euskararen normalizazio bidean urrats sendoak aurrera egiteko, eragozpenak eta ezinak gaindituta. Hala ere, bide luzea dugu gure aurrean, euskarak bizitza osoa izan dezan gure eguneroko zereginetan, kalean, lantokian edo lagunartean.
|
|
|
Testuinguru horretan, epaileek erabakitzen dituzten zaintza partekatuen jaitsiera, dibortzio kasuetan gertatzen diren liskarraren ondorio dela zehaztu du. Banandu nahi duten bikoteen %4k auzitara jotzen
|
dute
gaur egun, baina 2005ean %35 zirela gogorarazi du Saenzek.
|
|
|
Bai, Iran, Irak, Siria eta Turkiako mugek banatzen
|
dute
gaur egun gure herria. Zaila da kurduera sailkatzea prozedura tradizionalaren bidez. Batzuetan nekez esan daiteke dialekto multzoaz ari garen ala hizkuntza bakarraz.
|
|
|
Aditu gehienek esaten
|
dute
gaur egun dauden bateriak ez direla nahikoak auto elektrikoek dituzten beharrak asetzeko. Izan ere, orain auto elektrikoetan gehien erabiltzen diren bateriak nikel-metal hidrurozkoak dira, telefono mugikorrek eta ordenagailu eramangarriek orain dela urte batzuk zituzten bateriak bezalakoak.
|
|
|
Lan hori BBSRCk babesten du (The Biotechnology and Biological Sciences Research Council, Bioteknologiako eta Zientzia Biologikoko Ikerketen Batzordea), bost urtez. Ikerketa horiek garrantzi handia
|
dute
gaur egun; orain, bigarren belaunaldiko bioerregaiekin ari dira--biomasa erabiliz lortzen direnak--, eta beharrezkoa da ikerketen kalitatea bermatzea. Horretaz arduratzen gara gu.
|
|
|
Beste herriko etxe batzuetan, ikastolei dagokien diru laguntza ordaintzen
|
dute
gaur egun, baina denbora luzez horrelakorik ematea ukatu zuten. Urruñako Herriko Etxea da horren adibide bat.
|
|
|
Eta emaitza hor dago. Garai batean inork jokatzen ez bazuen ere, herri kirolek dimentsio izugarria hartu
|
dute
gaur egun: boom bat bizi dute.
|
|
|
Beste kontzeptu edo pentsamolde garrantzitsu bat garapen jasangarriarenaizango litzateke. Garai batean honen sortzaile edota asmatzaile izan ziren taldeugarik, ekologistak esaterako, ez
|
dute
gaur egun delako kontzeptua erabiltzen. Osobidezkoa eta guztiz erakargarria zen ideiak denborarekin bere benetako balioagaldu du.
|
|
|
Azkenik, II. Mundu Gerratik aurrera, nazioarteko merkataritza mundu-mailan arautzeko asmoz, alde askotako hitzarmenak zabaldu dira. Batez ere, GATT eta WTOren bidez. Alde askotako hitzarmen horiek zalantza politiko asko sorrarazi dituzte eta, neurri handi batean, eztabaidagarriak izaten jarraitzen
|
dute
gaur egun ere.
|
|
|
Orain arte herri-prentsaren irakurleak neurtzeko maiz erabili izan da, ale bakoitza 3 -4 lagunek irakurtzen zuela. Emaitzek argitu
|
dute
gaur egun ez dela baliagarria datu hori.
|
|
|
irisgarritasuna hobetzeko prozesuetan eta Informazioaren eta Komunikazioaren Teknologia Berrietan (IKTB) lankidetzan aritzea UHUNen zerbitzu eta bulego guztietan, informazioa trukatzea ezgaitasuna duten unibertsitateko ikasleen behar eta eskaerei dagokienez, baterako prestakuntza-eta ikerketa-ekintzak garatzea aukera-berdintasunarekin lotuta, unibertsitateko ikasleak laneratzeko oztopoak kentzea. Azken puntu horri dagokionez, UNIDISek eta Mapfre Fundazioak UNEDen urritasuna duten unibertsitarioentzako lan-poltsa bat garatzen
|
dute
gaur egun. Lan-poltsa hori UNEDen orientazio-, informazio-eta enplegu-zentroak eskaintzen duen lan-poltsa arruntarekin lotuta dago, eta ONCE Fundazioaren lan-poltsarekin koordinatuta dago, Víctor Manuel Rodríguez UNIDISko zuzendariak adierazi zuenez. CERMIko lehendakari Luis Cayo Pérez Buenok nabarmendu duenez, “hiru bandatan” egingo den hitzarmen horrek honako hauek batuko ditu:
|
|
|
Erabiltzeko, erabiltzaileek azken bertsioa izan behar dute, Chrome 4, baina nabigatzaileen arteko desberdintasunak direla eta, ez “scripts” guztiak Firefoxen originalak Chromen funtzionatzen dute. Garatzaileak estimatzen
|
dute
gaur egun eskuragarri dauden script-en %15 eta %25 artean ez dagoela bateragarriak dira Google Chrome 4-rekin. Opera, berriz, honen 8 bertsiotik aurrera:
|
|
|
Kalitatezko testuak aztertzeko eta haietatik ikasteko aukera ematen du. Tailerren tipologia Tailer monografikoek estilo narratibo edo literatura-genero desberdinetan sakontzeko aukera ematen
|
dute
Gaur egun, idazketa-tailerren eskaintza zabala da. Ikastaro generalistak bereizten dira, literatura-sorkuntzaren oinarrizko alderdiak lantzen dituztenak, eta ikastaro espezializatuagoak.
|
|
|
Datuek erakusten dutenez, prezioak eta interes-tasak igo egin ziren hurrengo urterako, eta, aldi berean, murriztu egin ziren kontsumo iraunkorreko ondasunak aurrezteko eta erosteko aukerak. 2009ko apirilarekin alderatuta, kontsumitzaileek inflazio-aukera handiagoa
|
dute
gaur egun, eta interes-tasak igo egingo dira. Horrez gain, hurrengo 12 hilabeteetan aurrezteko eta ondasun iraunkorrak kontsumitzeko aukera hobeak izango dituzte.
|
|
|
Alde horretatik, esan zuen elikagai-industriak “prozesuak aldatu egin dituela” gatz eta gantz saturatu gutxiago sartzeko. Gainera, elikagaien segurtasun handiena aurrez prestatutako eta ontziratutako elikagaiek ematen
|
dute
gaur egun. Hain zuzen, “elikadura-segurtasuneko arazo gehiago daude hain garatua ez den elikagai-industria duten lekuetan”, esan zuen.
|
|
|
Japoniak eta Islandiak duela 60 urte baino gehiago onartutako xedapen bat entzun dute “arrazoi zientifikoetan”, ugaztun horien datu biologikoak lortzeko beste modurik ez zegoenean. Hala ere, praktika horren aurkakoek gogoratzen
|
dute
gaur egun ez duela zentzurik, zenbait azterketa-metodok ez baitituzte hil behar. Ehizaren aldekoen arabera, baleek arrain asko kontsumitzen dute, eta, beraz, arriskuan jartzen dute kostaldeko eskualdeetako elikagaien hornidura.
|
|
|
Ondorio nagusia da 70 kiloko pertsona heldu batek arrainaren bidez 1,1 mikrogramoko kadmioa, 2 mikrogramoko beruna eta 9,9ko merkurioa hartzen dituela egunean. Atzemandako mailak gorabehera, adituek adierazi
|
dute
gaur egun hartzen direnak AEBetako Ingurumena Babesteko Agentziak (HHI) ezartzen duen Erreferentziazko Aho-dosia baino txikiagoak direla. Gainera, emaitzen arabera, polibromodifenil eterra (PBDE) arrainaren bidez hartzeak segurtasun-tarte handia du LOAEL kutsatzailearen aldean; izan ere, LOAEL da osasunerako ondorio kaltegarriak eragiten dituen toxiko baten mailarik baxuena.
|
|
|
Eskola horietako askoren emaitzak pizgarriak dira etorkizuneko ekimenetarako: Kopenhagen, 2009 urtea amaitu zuten ikasleen %90ek beste prestakuntza-jarduera batzuekin jarraitzen
|
dute
gaur egun; Frantziako sarean, berriz, aktiboenetako bat da, programa horiei erantzuten dieten gazteen %62k irtenbide bat aurkitzen dute, bai lan-praktikekin, bai lehen enpleguarekin.
|
|
|
Horren adibide jartzen dute Roundup Ready, Monsanto enpresaren herbizida. Transgenikoen merkatua lau enpresak kontrolatzen
|
dute
gaur egun.
|
|
|
Bi galdera horiei erantzuteko ezinbestekoa da EGEaren nozioa aztertzea. Alde honetatik, EGEari buruzko definizio ezberdinak daude, guztiak ere, oro har, nahiko zehaztugabeak edo lausoak3 Dena den, eta nahiz eta zenbait ikuspegiren arabera enpresa batek legea betetze hutsarekin hura sozialki arduratsua dela ulertu behar dugun, ia egile guztiek onartzen
|
dute
gaur egun EGEa borondatezko printzipioaren bitartez eratzen dela. Alegia, enpresek betebehar juridikoetatik haratago beren borondatez bereganatzen duten jokabidea dela EGEa.
|