|
2004
|
|
|
Eta hala pentsatu nuen neure artean: ni ez
|
nauk
ez hemengoa eta ez inongoa. Zergatik ez joan komentura?
|
|
|
—haserretu nintzen azkenean— Zorria bera baino setatsuagoa! Aingeru Guardako zaitudan ala izpiritu maltzur
|
zaitudan
ez dakit; nire barruan egoteko dituzun arrazoiak ere ez dakizkit; baina nolakoa zaren, hori badakit. Beti zurea egin beharrekoa, holakoxea zara zu!
|
|
|
Zima horretakoa naiz ni: zerbait argi dagoenean, esate baterako aurrez aurre ailorbe belar tontor bat jarri eta" hau ailorbea duk" esaten didatenean, usaindu eta" bai, hau ailorbea duk" aitortzen dut; baina bestela, probarik ez dagoenean, probari usainik ere hartzen ez zaionean, orduan nahiago
|
dut
ez sinistu. Esaera zaharrak dioen bezala:
|
|
2010
|
|
|
Tolerantziaren ikuspegi guztiz permisibo eta zabalaren oinarria, ordea, ez da neoliberala. Moldatu gabeko askatasunaren definizio libertario batek bultzatzen du, eta uste
|
du
ez zaiola oztoporik jarri behar inolako berrikuntzari, denak baitira aberasgarri. Mestizajearen kontzeptua baliatzen du gainbalioa eransteko:
|
|
|
Ordubete geroago etxeko telefonoa hoska hasi zen, eta ama ote zen pentsatu nuen, edo don Hipolito bera, Virginiaren ezkontzan harmonioa jo behar
|
zuenak
ez zuela agiririk eman eta nik haren ordezkoa egin nezala eskatzeko. Nire benetako desira zen, agian.
|
|
|
Joseba duk taldeko poeta eta berak egin likek. Baina beldur
|
nauk
ez ote duen bigunegi idatziko". " Josebak eta biok egingo diagu", esan nion azkarrago bukatzearren.
|
|
|
Atraxkua tabernan orain ez dute tabakorik saltzen, are gutxiago oparitzen. Saltzeari utzi ostean zigarro ugari oparitu behar izan zituen bertako jabeak —erretzailea berau— salgai ez egotearen aitzakiaz bezero askok tabakoa eskatzen ziolako modu lotsagabean. lazko Martxoan hartu zuen ez ematearen erabakia eta dagoenekoz herrian ez dago zigarreta eskalerik Atraxkua tabernak jada tabakorik oparitzen ez
|
duela
ez dakienik. Koadrilako inor inguruan ez dabilenez aguantatu dut.
|
|
|
|
Zuena
ez da hijienea, trastorno konbultsibotik gertu dagoen beste zerbait baizik!
|
|
|
Dirua urri delarik eta iturri antagonista hauetatik heldu. Jakinez aski
|
ukan
ez dutenek beti arma bera dutela baliatzen: arrazistak eta hertsiak direla euskaldunak, kulturarik gabekoak.
|
|
|
" Ontsa da hori maite duenarentzat". Erran nahi
|
baitu
ez zaiola burutik pasatzen ere horra joatea. Z n bloga edo webgunea, igual du, zabaldu zuten praktika kultural berrien ezagutzeko.
|
|
|
UEU hutsegina, eta gauzak ez dira hobetuko, Frantziak ez dio euskarari ofizialtasuna emanen. Erreketan egonen gara luzaz oraino, baina halere uste
|
dut
ez gaitezkeela egon transmisioan huts eginez, transmisioa ari izanez eta, beraz, sortuz egin eta egiten delako. Hunkitzen gaituzten gaiak behar ditugu nonbait euskaraz tratatu, gogoan atxikiz formak duela jendeetara heltzen.
|
|
|
Pilotariek baizik ez baitute Laduche kantaritzat atxikitzen. Eskulturak erakutsiak direlarik, maite
|
dituenak
ez du deus erraten, izatekotz zura eskuz ferekatuko du.
|
|
|
Zenbat eta gehiago pentsatu bere egoeraz, orduan eta suminduago zegoen: " Gainera, nork esan
|
du
ez dudala obeditu beste errmediorik?". Erabaki bat hartu zuen bere bostean, baina, bere baitan gordeta indarra galduko zuen beldurrez, ahoz eta ozenki adierazi zion bere adiskide min eta konpainiako dama Ursula d’Amaretto ri:
|
|
|
Errebeldeak komenentziaren mugak gorde behar ditu, kontserbadoreak errebelde papera egin behar du espektakuluari giro apur bat emateko. Egiatiak gezurren bat soltatu behar
|
du
ez desentonatzeko, gezurtiak egiaren batzuen bidez eutsi behar dio diskurtsoari. Ez dira bereizten errazak.
|
|
|
" Historiaren amaierak esan nahi
|
du
ez dela gerla eta iraultza odoltsurik izango, jendeak aktibitate ekonomikoaren bidez beteko dituela beharrak halako batailetan bizitza arriskatu beharrik gabe". 1199
|
|
|
Hizkuntzak ez dira ez jaio ez hiltzen. Hizkuntzek ez
|
dute
ez amarik ez seme alabarik. Auzo harremanen metafora hori askozaz erabilgarriagoa da amazigeraren eta euskararen erabideak argitzeko.
|
|
|
uniformetasun hori heziketa literarioaren ondorioa da. Hau da, Hizkuntza Akademiak finkatzen du letren, hitzen eta esaldien balio fonetiko eta gramatikala; irakaskuntzak, liburu eta periodikoen irakurketak eta, halaber, nazio bereko eskualdeen arteko harreman ugariek, medio horiekin guziekin ikasten da Akademiaren arauak jarraitzen, era gutxi gorabehera uniformean hitz egiten, eta halakorik ez
|
dute
ez arrifiek ez munduko beste edozein partetako barbaroek". 322
|
|
|
" Aitortu behar
|
dut
ez nuela une batean ere pentsatu agindu zidaten misioa doilorkeria edo krimena izan zitekeenik: esan behar dut, halaber, ez dudala oroitzen egidakoaren damu txikiena ere izan nuenik.
|
|
|
Momentu batzuetan badaki tuaregek ez
|
dutela
ez frantses ez kristau izan nahi. Beste batzuetan ez du jakin nahi, 1916ko uztailaren 15ean idatziko duen gutunean, esate baterako:
|
|
|
Estatuaren legitimitatea zalantzan ipini gabe egitura estataletan parte hartzen duten euskaldunak bereziki eskertuak dira, gainera. Galderarik ez egiteko legea betetzea ondo ordaindua da.1004 Nahi izan behar ez
|
zenukeena
ez duzu aipatu behar, autodeterminazioaren printzipioa adibidez, nahiz eta justua izan. Nahi izan behar zenukeena aipatu behar duzu, demokrazia adibidez, hitzetik eginkizunetara alde handia izan arren.
|
|
|
Eiheralarreko apezaren enuntziazio lekua ez zen nahikoa izango. Botere eklesiastikoek, Trentoko kontzilioaren ondoren, ez
|
zuten
ez amodio disputarik ez potaren galderik ametituko.1094 Joannes Laiçarragaren lanak ere ez zuen lekurik izango erresuma frantses katoliko erromanoan, debekatuarena izan ezik.1095 Bazeuden beste batzuk inprentara ere heldu ez zirenak, Joan Perez Lazarraga esate baterako. Adriano de Armadoren erresuman ez zen Ernazimentu handirik posible izango euskaraz.1096
|
|
|
" Ikusi dut Bayonako Iaun Bikario Jeneralaren manuz Dotrina Kristiana daritzan liburu bat Aita Materrak egina, eta edireiten
|
dut
ez tuela deus ere gure Fede sainduaren kontrako gauzatik: Aitzitik dela obra bat ttipia delarik handia, hitz gutiz añhitz erraiten duena, ongi eskiribatua, eta merexi duena ibil dadin iendartean, eta guztien eskuetan.
|
|
|
1218. Estereotipoetatik irten nahi
|
duenak
ez du sekula bide erraza izan. Estereotipo fabrikatzaileen kontra egin behar du, baina publiko guziaren kontra ere bai, estereotipoetara ohituta egoten delako gizarte osoa.
|
|
|
—Halako edukiera
|
zuenik
ez nuen neronek esango —erantzun du Hodjak— Hamar balde hartu ditu dagoneko!
|
|
|
Burua nigana altxatu zuenean ageri zen zergatik irizten zioten" Assilah ko eroa": haren begi urdinak nabarmendu nituen, urrutira bezala so zegiten; alta, iduri
|
baitzuten
ez zirela ikusteko gai.
|
|
2011
|
|
|
—Baduzu laguna franko, eta aitor
|
dut
ez dela sugea berenaz anitz maitagarria.
|
|
|
Gaizki ari garela horretan, bertzela egin ahal badezakegu, ageri den gauza da. Aitor
|
dut
ez zitzaidala orain artean gogora jin ere, bertzela hil zitekeela urdea, ara honetaz ikusi bainituen beti, zuek bezala naski, hiltzen. Baina, hona non irakurtzen dudan hil daitekeela urdea, eta anitz lekutan hiltzen ere dutela, hainbertzeko minik jasanarazi gabe gaizoari, eta hobe baizik ez baita hiltzailearentzat hala eginik.
|
|
|
nagusiak hurbilik atxiki diezaien begia behi bazkazaleer, edo, hobeki erran dezadan, berak bazka ditzan: gauza bat ongi eginik izan dadin nahi
|
duenak
ez baitu berak egitea bezalakorik.
|
|
|
Zer eritasun
|
duten
ez nekike erraten. Ez behinik behin pipita, eritasun hori ez baita behin ere izan gure gogoan baizik.
|
|
|
Ihizi gaixto horiek ez dira bakarrik oiloaren kostuz alha, baina, bertze alde, beren harat honatez, beren ausikiez, eta uzten dituzten zikinkeriez kexaturik deraukate oilo gaixoa. Eta orok dakitena da odola kexu
|
duenari
ez diola janak onik egiten. Egunaz baizik ez balitu hala ere oiloak lagun gaixto horietarik, gaua beretzat luke, eta lo, bederen, egin ahal lezake bakean!
|
|
|
—Bai, uste baino gehiago ere; halako sugeak ezin diezazuke nehola ere minik egin. Baina, nahiago
|
dut
ez dezazun hunki, zeren eskuraz geroz gaizki erabil baitzenezake, eta zuk ez nahirik ere, berak min har bailezake ihesi joateko egin litzakeen indarretan. Eta nik daukat halako suge motari ez diola laborariak minik egin behar, ezen laborarien adiskideetarik dira, oti, euli, hareta sagu jale.
|
|
|
—Ikusten dut erraxki ezagut daitezkeela suge pozoidunak, eta aitor
|
dut
ez dudala orain artean anitz bat ikusi. Baina, nahi nuke jakin, sugeak batzu bertzeetarik ezagut daitezkeen bezala, ikus daitekeenez ere arrautzak zein zeinenak diren.
|
|
|
Eta zer gauza miragarriak diren guk uste ez dugun lekuan! Ez dut suge pozoiduna maite; nahi
|
nuke
ez balitz batere halakorik, baina, aitor dut hura egin duenak bazekiela zer ari zen. Bizkitartean, ez zait iduri sugeak ausiki batez ematen duen pozoi xorta horrek min handirik egin diezaiokeela gizon bati.
|
|
|
Bai horra gure egiazko adiskideak. Nahi
|
dut
ez dakitela zer ari diren, ez dutela guri ongi egiteko xederik batere, ez diegula, beraz, ezagutzarik zor ere. Baina, ezin dezakegu bederen uka gure onetan ari direla, alde ditugula, beraz, eta ez etsai.
|
|
|
Hona zer diogun orok: " Nola nahi
|
duzu
ez dezadan xori atzemateko arterik ezar. Bertze guztiek ezartzen dituzte-eta.
|
|
|
Aitor
|
dut
ez dela ederra. Baina, itsusiaz kanpo ez du bertze estakururik batere, eta egunazko enarak baino gehiago ongi egiten dio laborariari.
|
|
|
Baina, neguan goseak hil balitza gauenarak, behin betikotz gal liteke haien hazia. Aspaldi
|
du
ez litzatekeela gauenararik, eta, Jainkoari esker, bada zenbait oraino. Ageri da, beraz, gauenarak neguan jan gabe bizi direla.
|
|
|
Ulertzen ez
|
duzunak
ez ezik, alabaina, ulertzen duzunak era harritzen zaitu hemen. Arrautzak pisuan saltzearena, esate baterako, ulertzeko modukoa da baina, bezeroa zeu zarenean, sudurra beste bizimodu batean sartu duenearen sentsazioa nagusitzen zaizu; era berean, etxeko telebista armairuan gordeta dagoela ohartzen zarenean, edo bizikletak ez duela balaztarik, eta atzera eragin behar diezula pedalei, edo teontzia eguzki xafla baten gainean ikusten duzunean berotzen.
|
|
|
Egunkaria du izena. Denbora eta dirua aurrezten ditu, batetik bestera eraman daiteke, eta ez
|
du
ez bateriarik, ez elektrizitaterik behar. Egunero, ordu berean helduko zaizu etxera, Pizza banatzaileari ematen diozun eskupekoa baino merkeagoa da.
|
|
|
Lezioak gutxien espero
|
dugunean
ez ezik, gutxien espero dugunarengandik ere heldu ohi dira. Gizon xume baten keinu sinple bezain maitekorrak eman zion Leviri bizitzari eusteko adorea.
|
|
|
Gizakiak, ordea, badaki sakoneko aldaketak egiterik ez dagoela eta, horregatik, mundu hobea eraikitzeko nahi ahul bezain antzuaren ondorioa etsipena izaten da. " Aldaketa txikiak onartzen ez
|
dituztenek
ez dute inoiz sakoneko aldaketarik lortuko." Esaldia mundua aldatzeko ametsari uko egin dion batena dela pentsa genezake, baina ez, lagunok, Gandhi ameslari handiarena da.
|
|
|
—Hago pixka bat, hago pixka bat. Hik ere ulertu behar
|
duk
ez daitekeela hona heldu deabruak hartuta, pare bat galdera egin, sosak kobratu eta ospa egin. Ez duk modua.
|
|
|
Makuluekin zebilen gizon bat tartekatu zen. " Makuluak
|
ditualako
ez haut txikitzen" esan zion puroalmorrokoak. Gizon makuludunak aurrera segitu zuen, bestea gibelean hitz maldizioka zuela.
|
|
|
Esan bezala, ez nuen kontaktu zuzenik izan Imanolekin, ezta Laboarekin ere. Esan nahi
|
dut
ez nuela haiekin sekulan hitz bat trukatu. Ikusten nituen nire auzoko kaleetan, hiri berean bizi izan baikinen urte batzuetan.
|
|
|
Musika aukeratu eta jartzearen ardura Silvieren eta beste mutil baten artean geratu da, horiek jarri dituzte beren gustuko abestiak, guztiak ere frantsesez, jakina. Horrek esan nahi du nik ez
|
dudala
ez talde bat, abeslari bat, kanta bakar bat ere ezagutu.
|
|
|
Nik ez diot ezer erantzun, baina nik uste
|
dut
ez dela horregatik. Nik uste dut Klaudio hori astakilo samarra dela eta ez duela ondo hitz egiten.
|
|
|
Marco gehiegi atzeratzen ari da, ezta?, larritu zen Settimo. Uste
|
dut
ez dela oso puntuala, lasaitu zuen partisanoak, inportantea zela esan dit, agertuko da. Botila berriro altxatu eta, ezpainetara eraman zuenean, kontrako eztarritik sartu izan balitzaio bezala zurrutada osoa bota zuen Settimoren aurpegiaren gainean.
|
|
|
Hala esan zidan berak, defenditu zen Marco, ez zaizu esklusiba ona iruditzen? Begira, Marco, jarraitu zuen nagusiak, gure irakurleek nahi
|
dutena
ez da hori eta badakizu, jende horrek nahi duena morbo hutsa da, sentsazionalismo pixka bat, ez genuen aipatu Nora Miaori larrugorritan egindako argazkiak argitaratuko genituela. Ez zenidan zuk esan argazki horiek lortuko zenituela?
|
|
|
Dei bat?, jakin nahi izan zuen Marcok. Bai, jarraitu zuen nagusiak, polizia komisario batek deitu dit
|
duela
ez asko zutaz galdezka. Nitaz galdezka?, harritu zen Marco, eta, gainera, ziur zaude komisarioa zela?
|
|
|
Atentatu horren egiletza ez zuen inork inoiz bere gain hartu.
|
Duela
ez asko, Vatikanok Calabresiren beatifikazio prozesua ireki du.
|
|
|
Epalzaren Pedro Mari Arrietak ere, Otto von Bismarcken antzera, esana
|
zuen
ez dela gerra garaian bezainbeste gezur esaten.
|
|
|
Mintzatzen direnei ere mutuen harridura izoztua darraie lerro bakoitzaren hitz bakoitzean, eta esangaien unibertso mugagabetik apurrak baizik ez zaizkie eskaintzen. Gizakumeak zantzutu uste
|
zuenak
ez baitu nehoiz azken ziurtasunik, bihotzean baitoaz odol uholdeak eta begirada oro lausotzen baitu antzinako apaingarrien zarpiltzeak. Eta denbora haien oroitzapena, non elkarri oparitu genizkion izpiritu orbandu gabearen leialtasunak, arratsaldeak hondartzetako bakera zirenean isurtzen eta hirietako pasialekuetan solas adeitsuek itxaropena zekartenean.
|
|
|
Pozten naiz harrapatu zaitudala onartu duzulako, uste
|
dut
ez zenuela beste irtenbiderik. Ez da egia jolasean denek berdintasunean parte hartzen dutenik.
|
|
2012
|
|
|
Bestalde, Castoriadisek bezala, autonomia kontzeptua darabilt argi
|
dudalako
ez dela guztizko eskumena. Jendeak gaizki ezagutzen duen eragin amaraun batean bizi behar badu ere, badu amaraun horretan zer egin eta badu zelan ekin amarauna aldatze aldera.
|
|
|
Bere joko lagunek baietz egin zuten buruaz, baina hariari segidarik eman gabe. Gogoan zeukaten Chrysostomeren punteria ona, eta nahiago
|
zuten
ez nabarmendu.
|
|
|
Kale hori maite dut", azpimarratu zuen. Ezin zion amari esan hain biziki nahi
|
zuena
ez zela justu kalea, baizik eta kale hartako 23.ean bizi zen emakumea, Christine Saliat de Meilhan. Christinek kapitainari idazten zizkion gutunetan ikusita zekien helbidea:
|
|
|
alderdikeriaren gainetik, norberaren militantzia ideologikoaren gainetik, konponbidearen helburu komun baten premia eta honen aldeko militantziaren lehentasuna aldarrikatzea. Irabazi behar
|
duena
ez da nire alderdia, gizartea baizik.84
|
|
|
Azkenaldi honetan Espainia aldetik, bereziki bertako Gortetik, halako erasoaldi bortitzak datozkigu begi bistakoa izan dena ere ukatzen edota gezurra izan dela adierazten.
|
Duela
ez asko" aditu" omen diren batzuek ez digute ba esan eta esplikatu gerra ostean hemen ez zela euskararekiko inolako jazarpen eta ukaziorik izan. Hori guztia asmazio zikin bat baino ez zela izan?
|
|
|
Eta horrekin lotuta eta garrantzitsuena dena: gaur egungo gazteek beraz, egoera hori nozitu ez zutenekjakin egin behar dutela zer gertatu zen hemen
|
duela
ez urte gehiegi. Horregatik eta horretarako ezin onuragarriagoak dira azkenaldi honetan ospatu diren bi ekintza.
|
|
|
Garai batean,
|
duela
ez asko oraindik, bidaiatzeak bazuen bere arriskua eta bere misterio kutsua. Benetan abentura lazgarri bat izan zitekeen non posible zen mundu ezezagunak aurkitzea eta baita heriotza ankerrarekin topo egitea ere.
|
|
|
Eta bestalde, irakurtzen ez duena itsusi, zatar, gaizto eta ankerra da. Hala nola eta adibide bat, askoren artean, ematearren, Antonio Gala ospetsuak (azkarrak?) uste
|
du
ez irakurtzeak dakarrela, berez, saldukeria eta ustelkeria politikoa eta, baita ere, nazionalismoen sendotzea... Liburu horretan Morenok dakar askotan errepikatu izan den lelo hori:
|
|
|
Badira ia berrogeita hamar urte Claude Levi Strauss antropologo handiak, Amazoniako tribuak aztertzerakoan," gordina" eta" egosia" kontzeptuak ondo finkatuta utzi zituela. Ohartu zen bertako tribu horiek, janarien prestaketa, elikagaien egostea ezagutzen ez
|
dutenek
ez dituztela ezagutzen, normala denez," egosi" edo" prestatu" hitzak, baina ez dutela, ondorioz," gordina" esateko hitzik ere, kontzeptu horrek ez daukalako eurentzat inolako zentzurik. Beraz, Wranghamen teoriara itzuliz, janariak prestatzen ikasteak, elikagaiak egosten ikasteak," haragia kozinatzen" ikasteak bihurtu gintuen gizaki.
|
|
|
Askatasun osoaren esparrua behar lukeena, arte mundua, injustiziaren eremu bilakatzen baitute besterik gabe. Eskandalu dezentekoa harrotu da
|
duela
ez hainbeste, eta orain literaturaren alorrera mugatuko naiz, Espainiako egunkari garrantzitsuenean kritiko literarioen artean errespetatuena omen denak izugarrizko jipoia eman diolako gazteleraz argitaratu berri den euskal nobela bati, kristorenak eta bi esanez. Kritika horrek (hori kritika baldin bazen) berriro ere agerian utzi du injustiziaren eremua liburuak aztertzerakoan, guztiz eta erabat injustua baitzen bertan adierazitakoa.
|
|
|
Eskola maila jaisten den neurrian gorantz doa" telezaletuen" kopurua.
|
Duela
ez asko jakin zen espainolen artean% 52k aitortzen zuela praktikoki inoiz ez zuela liburu bakar bat irakurri. Aditu askoren aburuz liburuarekiko telebistaren garaipena drama latza da demokratikoa omen den gure gizartearentzat.
|
|
|
Eta euskal idazle mordo bat ere bertan sartuta gaude. CEDROko zuzendari orokorrak garbi ikusten ditu aurrean ditugun aldaketa horiek, eta uste
|
du
ez dela asaldatzen hasteko unea. Bere ustez, ez da aparteko ezer gertatuko halako batean paperezko liburuak betiko desagertzen badira ere.
|
|
|
Ez nuen uste oraindik ere halako erdi egi, gezur borobil eta topiko hutsek hainbeste indarrez iraun zezaketenik. Ezagun horietako batek aitortu zidan betidanik izan zuela euskara ikasten hasteko gogoa, baina azkenean etsi egin zuela norbaitek edo norbaitzuek konbentzitu zutelako hizkuntza hori oso zaila zela, izugarri zaila, ia ia ikasi ezina eta hobe
|
zuela
ez saiatzea. Nonbait jenio bat izan behar zela, pertsona ezin adimentsuagoa euskarazko lehen urratsak ematen hasteko ere.
|
|
|
Zer izan nahi
|
dudan
ez dakit, ez egunak nondik jaioko diren ere. Beste zerbait espero izaten da beti, poemak ere apenas sumatzen duena; zerbait ez hain mingarria, apalagoa, naturaren hutsarekikoa, barkamen jasoago bat.
|
|
|
Aurkitzeko jaio nintzen ni, oso aspaldi, baina aurkitu nahi
|
dudana
ez da oraindik jaio, ez da inoiz jaioko bilatzen dudan artean.
|
|
|
Baina maite
|
dugunik
ez da ezer lurraren altzoan, erbeste bat dagokigu bakoitzari geure barruan.
|
|
|
Pagoak dantzan dauzka erroak, argiari so galdezka bekoz beko, zer duen besoetan maitasun, zer gorroto edo pozoi zimel. Hil behar
|
duenari
ez galdetu ezer. Ez galdetu ezer argi deunari.
|
|
|
Jaitsi, eta putzuetatik edaten dut, zeruetako beira, zeruetako odola. Eta txoria, neu gabe hegaldatzen dena, bakarrik gelditzen da basoan, udazkeneko hostoen artean, zer behar
|
duen
ez dakiela.
|
|
|
Igerilekuaren alde batetik bestera, pentsatzeko astirik izan gabe. Joanetorriak zenbatzeko eta lau zarrastadan behin arnasa hartu behar
|
duela
ez ahazteko adina denbora du, gehiago ez. Uraren zipli zaplak markatzen du erritmoa, igerilariaren taupadak.
|
|
|
Boterea
|
duenak
ez du arrazoia izaten beti, Iuventius, baina boterea duenari arrazoia ematen dion jendea dago beti.
|
|
|
Hain mantso doaz, harrapatzeko esperantza piztu baitzaio Migeli. Zenbait minutu geroago onartu behar
|
du
ez dela murrizten ari haien arteko tartea, alderantziz baizik. Orain bai, oihu egin die.
|
|
|
Gainera, ospe berezia
|
du
ez duelakoz abarkarik behar erbia bezain laster ibiltzeko. Oinutsik egiten du lasterka:
|
|
2013
|
|
|
—Beste gauza bat —esan zuen Mary Lorek— Kafea hartu eta zigarro bat erre nahi
|
dutenek
ez daukate lorategira joan beharrik. Ez dugu inor izozterik nahi.
|
|
|
Neskarekin ezkontzea?", erantzun zion berarekin zihoan gizonak. " Munstroa ez da gaiztoa berriro Marilynek— Maitasunik
|
balu
ez luke horrela jokatuko." Metroko trenaren hotsa entzun zen, pla pla pla, eta kaleko sareta batetik ateratako haize zafladak soinekoaren gona harrotu zion belaun izterrak agerian utziz. " Freskagarria da haizetxo hau, ezta?", esan zion gizonak.
|
|
|
" Nazkatuta nagok desertu honetan pikatxoiarekin aritu beharraz, eta ahal
|
badut
ez nauk kartzelara itzuliko. Ikusi duk zer traste zeukaten iktiosauroa ikustera joan diren bi tipo horiek?
|
|
|
San Francisco de Borjan, misioaz beraz gain, inguruko sei rancheriez arduratu behar zuen Lasuenek. Haietan bizi ziren indio Cochimiek ez
|
zuten
ez etxerik ez etxolarik. Lasuenen hitzetan:
|
|
|
Misioaren funtzionamenduak nolakoa izan behar
|
zuen
ez zegoen inon finkatuta eta, ondorioz, misiolari bakoitzaren izaeraren araberakoa izan ohi zen arautegia eta indioek jasotako tratua. Misiolariak aita bihoztunak izan zitezkeen indioentzat, baina baita despota bihotzik gabeak ere.
|
|
|
Fortun Ximenezek liburua irakurria
|
zuen
ez dakigu, baina Kalifornian aurkitu zuenak ez zuen antzik liburuan deskribatzen zenarekin. Cortesek, berriz, nobela irakurrita edo irakurri gabe, Lurreko Paradisuaren ondo ondoan omen zegoen uharte haren bila jarraitu zuen.
|
|
|
Mendietan bizi dira normalean, hemen ugaria den mezkalari eta haziei esker iraunez bizirik, oreinen ehiza osagarri dutela. Ez
|
dute
ez uztarik ez ereiteko aukerarik, ur eta lur faltagatik. Biluzik ibiltzen dira.
|
|
|
Beraz, txitxar bihotza zuen inurria konplexutasun handikoa bilakatu zen: ahopeka eta ezkutuka zebilen kantuan, edozein lekutan lasai asko etzaten zen, hankatxoak ederki gora begira, eta bere jokabide xelebrearengatik galdetzen ziotenean, erantzun ohi
|
zuen
ez zela bere buruaren jabe, ez zuela erantzukizunik. Zerbait genetikoa izango zela.
|
|
|
Inurri batek esan ohi
|
zuen
ez zuela maitasunean sinesten, bai, ordea, adiskidetasunean. Harik eta lagun baten bikotearekin maitemindu zen arte, eta geroztik ez zuen berriro gaia aipatu.
|
|
|
Inurri batek filosofia ikasi nahi
|
zuen
ez zekielako nor zen, nondik zetorren eta nora zihoan. Baina ez zuen unibertsitatean sartzeko froga gainditu eta bizitzen jarraitu zuen.
|
|
|
Esku bat behar
|
dugu
ez galtzeko, Lur, zure lokatzei ez izateko beldur, zugan izateko haragi eta hezur.
|
|
|
Ez dakit ba. Nik uste
|
dut
ez dela komeni sua zabaltzea.
|
|
|
Euskarazko sorkuntzan arlo batzuk irispen arazoak agertzen hasiak ziren, erdal komunitatearentzako ikusezinak izatearen sentsazio moduko bat, eta euskal komunitatean bertan gero eta oihartzun txikiagoa. Eskenatokiaren gaineko eta alboko jendearekin kontu hauetaz mintzo, uste
|
dut
ez gintuela kezkatzen hainbeste laino beltzen kopuruak, plazako arkuperik ezak baizik. Arkupea, ez laino beltzen euritatik babesteko, baizik eta berriketarako, transmititzeko, euria ari duen bitartean horren guztiaren norabideaz solasteko.
|
|
|
Eta egia da. Orain ez gara hemen eztabaidatzen ari jabetza sozialaren eredu hau jabetza estatalaren eredua baino hobea den edo ez, saihestu dezagun eztabaida hori orain, esan nahi
|
duguna
ez desbideratzeko.
|
|
|
—Ez gero horrelakorik aipatu moztu dio Hostapek modu itsusian. Jakin, badakizue nik ezin
|
dudala
ez sendagilerik, ez sendagairik, ez erietxerik edo petrikilorik jasan. Ezta apaizik edo justiziarik ere.
|
|
|
Iluna zegoen jada eta bihar argitu arte ez dago Amilobiko alderdi arriskutsua miatzen hasterik. Amiltzean ez
|
dute
ez gizonak eta ez abereak oihurik edo garrasirik egin; ez da arrantzarik edo inolako orrorik entzun. Ematen du gizon elbarria eta aberea, biak ala biak, zain zeudela ama ezkilak jo arte edo atzetik joandakook hurbildu arte.
|
|
|
Ulertzen? Hara, Antsoneko baserria erre nahi
|
zuenak
ez zian Kokoherriko ingurua edo Kokoherri bera kiskali nahi, eta horregatik zaindu zitian... Baina zaintzaileak sutetik at behar zian, jakina.
|
|
|
—Auzapez jauna, gauza
|
duk
ez genukeela nahiko Xan, amona Ixako eta Antsoneko gertakari saminak ahanzturan erortzea Alolio etsipenez mintzatu zaio. Bere adiskideak eta gu besterik ez baitzeukaten tisikoen baserriko gizajo haiek.
|
|
|
—Hau ez
|
duk
ez arreta, ez ardura eta ez ezer! Arraioa Pulato!
|
|
|
Horixe da gure ezaugarria. Nire egunetatik aurrera, Urrumiarako izanen dituk nire ondasunak, baina ni bizi naizeino, ezin diat neuk inolako gupida ekonomikorik ukan, neurekin inork sekula
|
ukan
ez duen bezala.
|
|
|
—Argi eta garbi dagoena
|
duk
ez gaitezkeela Kokoherrira haritz enborrik gabe itzuli ebatzi du Gainmaloko Firminok epai doinuko hitz potoloekin. Aizkorarik ezean hoberena bestelako aterabideren bat asmatzea genikek.
|
|
2014
|
|
|
—Seme alabarik izan ez
|
duenak
ez du auzi hau garbi ikusten. Nik zortzi izan nituen.
|
|
|
Oi, ezdeusa bezalakorik guti dira hiztegiko ele bihurrienen lasterketetan. Ke garden edo ganduaren gisako gune zehaztugabe halako bat bada ere inon zedarririk ez
|
duen
ez leku hori; eta nahiz eta hari buruz segurantzaz ia fitsik ere ez jakin, horratx!, handixe bide nator eta haraxe bide noa. Ezdeusaren astuna, bete betean asmatuz, ez da haren pisurik edo tarterik eza, ez horixe, baizik eta hark nire garun nekatuari dakarzkion hainbeste galde, izu eta alferrikako buruhauste.
|
|
|
Lau izarreko hotel bateko jantokia,
|
duela
ez luze, uda batez, goizeko zortzi eta erdiak aldera, gosaltzeko ordua izaki, antizikloien sorlekuan.
|
|
|
Kafetegian erretzea debekatu zutenetik ez
|
dut
ez adjektibo baten distira, ez irakurle baten harridura, ez kritikariaren onespenik bilatzen, nire zigarroaren laino urdinetik libre jendearen ingerada argiago dakusat, mahaira eserita idazten ari denarena eginez zirriborroz betetzen ditut orriak: inguruko mahaien solaskideen entzule ahotsen erritmoen bila ematen ditut orduak.
|