|
2000
|
|
|
Horrek halako eskandalu txikia sorrarazi zuen, eta berehala erantzun zioten gure unibertsitateko irakasle batzuek, irakasgai hori euskaraz aspaldian ematen zihardutenek. Bide berean,
|
duela
bi urte, Madrilen, Kultura Ministerioan nengoela, mahai gainean nuen Euskaldu non Egunkaria ikustean, espainol idazle ezagun batek kortesiaz galdetu zidan —nolabaiteko lotsa aitortuz baina— ea egiazki euskara jadanik informazio bide egokia izateko egoeran aurkitzen ote zen. Ageri denez, Unamunoren behialako iritzi haiek atzetik segizio luzea utzi dute, gainditzeko aski zaila.
|
|
|
Gara egunkariarekin antzeko egin dezakete: Gara eta Egin gauza bera omen dira orain, Garzonek dioenez, eta
|
duela
bi urte Egin eta ETA gauza bera zirenez, ba atera kontuak.
|
|
|
Hilzorian dagoen kultura bat berpizteko, eta hauxe da hemen hartzen dugun jarrera, estatuak bere neutraltasuna alboratu luke. Kultura bi (edo gehiago) lurralde berean elkarren ondoan edota elkarrekin nahastuta daudenean —guztiak legedian berdin babesturik daudela suposatuz, asko suposatzea dena—, hezkuntza elebiduna izateko eskubideak bermaturik egon luke, hala nola administrazioaren edozein sailekiko harremanak hiritarrak aukeratzen duen hizkuntzan burutzeko, gure eguneroko bizitzan eragin handia
|
duten
bi arlo baino ez aipatzearren. Eskakizun hauek autoritateak" ekintza positiboa" delako neurri multzo bat onartzera eraman ditzakete.
|
|
|
Ni neu, alderdi horretatik, apur bat eszeptikoagoa naiz.
|
Duela
bi hilabete inkesta baten berri jakin genuen: Kalifornian, 9 eta 17 urte bitartekoen artean, hirutik bik telebista baino nahiago du Internet.
|
|
|
Liburutegiak informatizatu eta automatizatzeko prozesuari
|
duela
bi urte eskas ekin zitzaion, zalantza askorekin. Prozesuak hainbat kontraesan eta akats jarri du agerian, hala nola, Liburutegi Publikoen Sarea eta Nafarroako Liburutegi Nagusia elkarren arteko loturarik gabeko bi errealitatetzat hartzeak ez duela burubiderik.
|
|
2001
|
|
|
Ezaguturiko materia bere osagarri elementaletan erreduzitzeko tendentzia historian zeharreko konstante bat izan da. Dagoeneko
|
duela
bi mila urte filosofo grekoek jarrera honen oinarriak ipini zituzten munduko konplexutasuna azaldu nahian, bere osagarri elementaletan erre duzi tu zutenean. Kristo aurretiko seigarren mendean Tales-ek proposatu zuen gauza guztien oinarrizko elementua ura zela; ondo rengo pentsalariek mundua lau elementu lurtarrezosaturik zegoela proposatu zuten:
|
|
|
Eta horretarako, ezinbestekoa izango dugu indar guztiak norabide berean jartzea. Euskarak
|
dituen
bi zutabe nagusiak, gizarte ekimena eta erakundeen ahalmena, sendo uztartzeko modua aurkitzea presa zkoa da, egitura sendo horren gainean estrategia egokiak adostu eta bultzatzeko. Euskararen etxe barruan ere badugu lanik euskara borroka politikoaren morrontzetatik libratzeko.°
|
|
|
Aldatu, joko politikoa ren baldintzak aldatu dira, eta ezin hobeto etorrizaie aspaldi desio zutena egiteko. Arrisku hori aspaldi aipatua dut nik beste idatzi batzuetan, eta uste
|
dut
bi hankaren gainean sostengatzen dela euskararentzat hain kaltegarri den sorgin dinamika hori. Batetik, euskara abertzaleen patrimonio esklusiboa balitz bezala jokatzen dute batzuek euskararen barrutik.
|
|
2002
|
|
|
Euskalduna da ikasleen erdia, eta euskaraz ikasteko moduan daude horietako asko. Euskararenerabilera sustatzeko plangintzak
|
dituzte
bi unibertsitate horiek, nahiz plangintzen oinarriak oso desberdinak diren. Dena dela, bi unibertsitateetako euskarazko ikasketen eskaintza handituz joango da datozen urteotan.
|
|
|
Bainaunibertsitateek erantzukizunez jokatu dute, eta jadanik dituzten giza baliabideen kudeaketa eraginkorraegin da. Zenbait neurri har daitezke, eta hemen zehaztuko ez ditudan arren, agerian utzi nahi
|
dut
bi eratakoak izan behar direla. Batetik, unibertsitateak berez duen zurruntasuna arinduko luketen langileen kudeaketaren inguruko neurriak hartu dira.
|
|
|
Beste %40 unibertsitate bakoitzak erabakitzen du. Hala ere, horrek baino garrantzi handiagoa
|
duten
bi arazo daude kontu honi dagokionez. Unibertsitariooninteres korporatiboa izan da ikasketen edukien ezarpenean eragin handiena izan duen irizpidea.
|
|
2003
|
|
|
Izan ere, XIX. mendearen bigarren erdian, erromantizismoa goraldian zegoen garaian, alemaniarrek kultur hitza egokitu zuten euren zentzu nazionalera, euren pentsamoldera, euren ohitura, hizkuntza eta herri gisa zituzten bizipenetara, erran nahi baita, euren kulturno rtasunera egokitua. Horrela, kultura ulertzeko modu ugarien artean, gaur egun zehaztu behar
|
dugu
bi ildo nagusi direla eta bi ildo nagusi horietan bilduta daudela hitzak izan dituen definizio ugari horiek:
|
|
|
Zer da Europa? gogoetari jarraituz, Hugok, iraganaldian dominatu
|
duten
bi Inperio handiak, Turkia eta Espainia, biak lurjota ikusten ditu. Inperio espainola, konkretuki, desintegraturik dago, eta behialako erraldoiaren hondarrak hor dabiltza gerra zibil, kolpe eta" pronunciamiento" artean, ahal duten moduan leku bilamode rnitatean.
|
|
|
Euskara komunikabideetan sustatzeko diru laguntzaren deialdia Nafarroan itzal handia
|
duten
bi komunikabide —Egunkaria eta Euskalerria Irratia— eta aldizkari bakarra —Naba rr a— baztertzeko propio prestatutakoa onartuzuen Pedro Pegenautek. Nahiera egindako deialdia zen, izan ere.
|
|
|
Ondorioak ere begi bistakoak dira:
|
duela
bi urte egin zen lehen mobilizazio handi hartan 27.000 lagunek higatu genituen Iruñeko karrikak; joan den abenduan, berriz, 17.000 ginen.
|
|
|
Era berean, sendabideak ere paliatiboak direla batzuk (oinazea kentzen edo molestia arintzen dutenak, nahiz gaixotasunak bere horretan segi edo okerrera egin), eta amelioratiboak, hobera egitekoak alegia, besteak (gaixotasunari aurrez aurre erantzun eta, asko edo gutxi, osasuna hobetzen dutenak). Reversing Language Shift kontuan ari denak garbi bereizi behar
|
ditu
bi horiek, bai Language Shift aren deskribapenean eta bai sendabideen lehentasun zerrenda prestatzerakoan. Pulmonia duenari eta sudurreko muki jarioa daukanari ezin diezu trataera bera eman.
|
|
2004
|
|
|
1 Euskarak, Euskal Herriaren berezko hizkuntza denez, hizkuntza ofizialen maila izango du Euskal Herrian gaztelaniarekin batera eta guztiek
|
dute
bi hizkuntzok ezagutzeko eta erabiltzeko eskubidea.
|
|
|
Batzuk gomendioen alde daude eta horri lehentasuna ematen diote (momentuz gehiengoa dago talde honetan); eta beste batzuek diote gomendioak jarraitzea ez dela hain garrantzitsua eta eraginkorra, errealitatea dela aldatu behar dena eta horren ondorioz hizkuntza aldatuko dela denboraren poderioz. Guk uste
|
dugu
bi arloak landu behar direla, prentsan eta agiri ofizialetan batez ere gomendioak praktikan jarri behar direla eta egunerokoan ere hizkuntza zaindu behar dugula, pentsaera eta jarrera ahaztu gabe, jakina.
|
|
2005
|
|
|
(Benito Lertxundiren kantaldia iragarrita zegoen abenduaren 1erako, Iruñeko Baluarten. Idatzia nuen hemen ere,
|
duela
bi urte?, ez genuela Benito Lertxundirenkontze rturik ikusiko Baluarten, ez programazio ardurad una nor zen ikusi eta gero. Oker nengoen.
|
|
|
Urteko ekoizpenaren barruan, hala eta guztiz ere, pisua galduz doa azken urteotan, modu esanguratsuan ez bada ere. %20, 5 da aurten, iaz baino puntu bat gutxiago bakarrik, baina
|
duela
bi urte baino zazpi puntu baxuago.
|
|
2006
|
|
|
Aipamen berezia
|
duten
bi arrazoibide edo gogoeta daude 77ko Gidarauan. Alde batetik, immigranteen umeak eskola munduan txertatzeko gogoa zegoen, eta horretarako ume horiek irakaskuntza egokia izan behar zutela esaten zen, estatuko hizkuntzaren irakaskuntzaz gain.
|
|
|
Nik uste dut askoz ere hurbilago nagoela literatura eskisitotik, eta horretaz ere aspertua nago. Ertzeko bide bat bilatu nahi
|
dut
bi mutur horien artean.
|
|
2007
|
|
|
1956ra itzuliz, ezagunak
|
ditugun
bi aldizkari handietan berrikuntza eta aldakuntza nabariak aurkituko ditugu: Euzko Gogoa jada" etxera" etorri da, eta formatu txikiko 720 orrialdeko testu masa eskainiko du, Hegoaldeko sinadura berriekin (E.
|
|
|
1989an, Irargi Euskadiri buruzko informazioa biltzen hasi zen bere lurraldetik kanpo kokatutako artxibo fondoetan. Lan hori, dokumentazio kualitatiboki garrantzitsuena
|
zuten
bi artxiboetan oinarrituta egin zen: " Archivo de la Real Chancilleria de Valladolid" artxiboko prozesu zibilak eta Madrilgo Artxibo Historiko Nazionaleko ezabatutako kontseiluen atala.
|
|
|
Teknologia berrien esparrutik irten gabe, Andoni Sagarnak Euskaltzaindian eginiko sarrera hitzaldian esandakora joango gara. Bidenabar, Elhuyarren eta euskara mundu modernorako erabilgarri bihurtzeko lanetan sustraiak
|
dituzten
bi ingeniarik egin dituzte batak bestearen segidan Euskaltzaindiko sarrera hitzaldiak. Mikel Zalbide izan zen aurrekoa.
|
|
2008
|
|
|
• Etorkin gehienak
|
duela
bi urtetik sei urtera bitartean iritsi dira. Aipagarria da boliviarrak oso denbora laburrean nola kokatu diren ikustea:
|
|
|
Artikulu honetan panoramika orokor bat baino ez da eman. Badago ere etorkinen multzoaren barruan Espainiatik etorri izan den populazioa sartzen duenik; zilegi da, baina uste
|
dugu
bi immigrazio horiek ezin direla ez teorikoki ez politikoki modu beretsuan tratatu, beraz hobe ez nahastea.J
|
|
|
Beraz, gogoeta eta diskurtso ildoen muga politikoa argia da: immigrazio eta autogobernuaren arteko loturak ezin
|
du
bien egoera okerragotu.
|
|
|
Testuinguru horretan uler daiteke kultura publiko komun baten definizioaren bilaketa, funtsezkoa baita immigrazioa barne hartzen duen hiritartasunaren ekintza eremua definitzeko. M. Labelle, F. Rocher eta G. Rocherrek (1995) plazaratu dute, besteak beste, debate hori; horien ustez, errealitate kulturaniztunaren kudeaketaren eta frantses hizkuntzaren defentsaren arteko lotura aipatzen denean —espazio komun horren baitan integraziorako ezinbesteko baliabide gisa—, helburu kontraesankorrak
|
dituzten
bi politiken arteko loturaz ari gara.
|
|
|
Bi obrok ateismoaren defentsa sutsua eta erlijioaren arbuioa egiten dute arrazoimena eta zientzia oinarri hartuta. Gustukoak
|
ditut
biak.
|
|
|
Edo idazle titulua merezi ez duen asko dabilela titulu hori besapean hartuta? Adierazi nahi
|
zuena
bietarik edozein izanda ere, izan kantitate soberakinagatik edo izan kalitate faltagatik, mezuak segidakoa dirudi: gehiegi argitaratzen da.
|
|
|
Terra Sigillata irakurtzen ari nintzela, sarritan etorri zait Hamaika pauso nobela gogora, ez bertan esandakoak, ez narrazio moldeak hurbilekoak direlako, baizik eta bi nobela horien artean ikusi dudalako antzekotasun ugari: ...uruko gogoeta egiten da, Hamaika pauso n urteak dira memoriaren altzora bihurtzen direnak, eta Terra Sigillata n, aldiz, 2006ko martxotik 2007ko maiatzera artekoa —aldaketa edo trantsiziorako saioa—; hirugarrenik, bi nobela horietan islatzen direlako belaunaldi konkretu baten kezkak, nor bere bidetik, nor garai konkretu batean; laugarrenik, hogei urte pasatu ondoren argitaraturiko nobela
|
ditugu
bi horiek, isilaldi luze baten emaitzak, idazletzaren inguruko hausnarketa luze batzuen emaitzak; eta bosgarrenik, metanarrazioak dira bi biak, nork bere idazletzaz eta nork bere kokapen pertsonalaz eginiko gogoetaren ondoren harturiko miratik eginak.
|
|
|
Hasteko eta behin, zalantzan jarri da profesional askoren lana.
|
Duela
bi urte arte, Eliseo Gilen taldearen zorroztasuna inork ez zuen eztabaidatzen, nahiz eta urte asko eraman Iruña Okako aztarnategian beharrean. Orain baieztatu da indusketak gaizki egin direla, jaso beharrekoak ez omen direlako behar bezala jaso.
|
|
|
Hala nola,
|
duela
bi urte, Celine Mounole, Maddi Oihenart, Kattalin Indaburu eta Philippe Albor euskal kantari eta musikariek osatu zuten Iruska taldeak parte hartu zuen Ohizko Polifonien Nazioarteko Topagune batean, Tbilisi eta Georgiako bertze eskualdeetan kontzertuak eskainiz.
|
|
2009
|
|
|
|
Duela
bi urte, 2007ko Jakin aldizkariaren 160 zenbakian," Liburutegi digitalak" izenarekin argitaratutako artikuluan hainbat alderdi aztertu ziren, besteak beste: liburutegi digitalari buruzko gogoeta zabala; Europako liburutegi digitalek egindako lehendabiziko urratsak; Euskal Herriko liburutegi digitalen helbide elektronikoak, ezaugarriak eta funts garrantzitsuenak.
|
|
|
Gomendatu nahi
|
nituzkeen
bi liburu hauek ere tiradera ezberdinetan sartuko lituzkete, seguru. Bereizi egingo lituzkete bata historikoa eta bestea erromantikoa esanez, bata zikina eta bestea gozoa esanez, bata maskulinoa eta bestea femeninoa esanez...
|
|
|
Eta honetaz dagoen literatura nahikoa zabala da, ugaria. Izenaren desegokitasuna azpimarratu nahi
|
dutenek
bien arteko diferentzia seinalatzen dute: liburua bere jatorrian zuhaitz azala da, objektu fisiko, materiala; elektronika, aldiz, immateriala.
|
|
|
Beste egitasmo berri bat sortu da
|
duela
bi edo hiru urte, herri ondarea modu sistematikoz aztertzekoa. Etnografia ikerketa da, euskaraz egina, batez ere euskara egiten den herrietan.
|
|
|
Bertan utziko zuten gorpua, eta gero istripua salatu. Kolpe bat nahikoa izango zela uste
|
zuten
bi gazteek, baina berrogei baino gehiago behar izan zuten. Heriotza zigorretik gutxigatik libratu ziren:
|
|
|
Ixtorio mixterio eta Xirula Mirula. Aldi honetan, helduek dute dantzatzen eta azpimarratu behar
|
dugu
bi talde elkartu direla ikusgarri berriaren apailatzeko: Iparraldeko Maritzuli eta Bizkaiko Meatzalde konpainiak.
|
|
2010
|
|
|
Beldur horiek eta beste hainbat mekanismo baliatuz, langileria desestrukturatu egin da. Langileriaren eta enpresen jabeen arteko harremana ez da gehiago ulertzen gatazka bat bezala; interes antzekoak
|
dituzten
bi aktore ekonomikoen arteko harreman bezala ulertzen da gaur egun, besterik gabe.
|
|
|
Sarritan, bideetako segurtasuna eta Internetekoa antzekoa izango balitz bezala aurkeztu izan dute. Umeek bere kabuz ikasi behar
|
dute
bi arloetan moldatzen. Neska mutilei kalea zeharkatzen irakastea eskola, gizarte eta gurasoen xedea da.
|
|
2011
|
|
|
Tamazight dira amazigeraz hitz egiten dutenak, baina europarrentzat berbereak, arabierazkoentzat Xelha, espainolen izendapenez Rifeño. Julio Caro Barojak
|
duela
bi mila urteko euskal jendeen antolaketa soziala ulertzeko Atlas mendietara begiratu behar genuela azaldu zigun, eta horra, orain Sarrionandiaren ikerketak gureganatu digu euskal herriak ulertzeko izugarrizko ikerketa; eta horrelakoek Nafarroako kronika historiko ugarik baino askoz gehiago argitzen digute garai zahar eta berrietako egoera.
|
|
|
Amerikarrek botatzen zituzten nolanahi. Uste
|
dut
biak izan zirela, amerikarrak nahiz ingelesak. Aldi bat baino gehiagotan bonbardatu zuten.
|
|
|
Horrelako zerbait erantzun zuen. Baina diru-laguntzenak
|
baditu
bi buelta. Kultura subentzionatuta, diote.
|
|
|
Erreseina bukatu aurretik ezinbestekoa da alde estilistikoari aipamen bat egitea, laburra bada ere. Gorago esan dugun bezala, liburu honen berritasun nagusia bere sakontasuna da, hortik segitzen delarik beraren luzera neurrigabea (709 or.). Liburu gaitza da, hitz horrek
|
dituen
bi adieratan, alegia, handia eta zaila. Une batzuetan astuna ere, esango nuke, batez ere lehen herenean edo; hori da, nire begietan, interes gutxien duen partea, hortik aurrera biziagoa delarik.
|
|
2012
|
|
|
Mende berriko lehen urtea erreferentzia bada, 33 puntu goitik gaude hamaika urte beranduago, hori bai, baina orain dela bost urteko maila berean. Askoz gorago ere egonak garela zertan gogoraturik ez da, esaterako
|
duela
bi urte 69 puntu goian baikeunden.
|
|
|
Eboluzio lerroak urteko igoeraren tamaina hartzen laguntzen du. Garbi uzten du, aldi berean, ez duela gailurra jo, eta
|
duela
bi urte balio jasoagotan egona dela.
|
|
|
Postmodernitatea ikuspegi zehatz horretatik aztertzeko aukeratu ditudan obrak Gonzalo Etxagueren Ahots bilduma (Alberdania, 2003) eta Jon Martinen Ero (Elkar, 2008) dira, arrazoi argi bategatik: erotasuna
|
dute
biek gai nagusitzat, esan bezala, abiapuntu aproposa iruditzen zaidana subjektu postmodernoak bizi duen errealitatearen krisia nabarmentzeko.
|
|
|
Modernitatetik gure etorkizun hurbilerantz proiektatzen den literatura gisa ulertuta, Etiopiaren gaineko Jon Kortazarren irakurketa horretan egungo euskal literaturak oraindik bizi
|
duen
bi aldien (modernitate postmodernitate) arteko tentsioa ezin hobeto azaldurik agertzen dela iruditzen zait. Atxaga gure egoera berean dago, ordura arteko mendebaleko tradizio filosofikoaren sinboloa den anphora zatitxoak itsasten hasi edo betiko birrindu eta desertua handitu behar duen ez dakiela.
|
|
|
Subjektu postmodernoaren formulazioa aztergai
|
ditudan
bi liburuen protagonistengan biltzen da neurri batean. Nabarmena da oso erotasunak identitate psikologikoaren deseraikitzea dakarrela, eta horri lotuta dator inguruarekin (fisikoa eta besteekiko harremanak) lotura oro apurtzea.
|
|
|
Bertan, xehetasun jakingarriak ematen dira Roudaireren ideiaren bilakaeraz eta Ferdinand de Lesseps ekin izan zuen harremanaz. Roudaireren proposamenean sakondu nahi
|
duenak
bi iturritatik edan dezake. Batetik, 1874ko maiatzaren 15eko Revue des deux Mondes aldizkarian Roudairek argitaratutako artikuluan aipatzen da proiektua.
|
|
|
Iaz izan genuen dozena erdi pelikularekin konparatuta, aurreikustekoa zen ekoizpenak behera egingo zuela; hau da, badugu urtero martxa horri eusteko adina sortzaile eta talentu, baina ez aski diru, nonbait. Ohartzekoa da, gainera, aipagai
|
ditugun
bi filmak ez direla diru-laguntza publikoei esker egin; auzolanari eta herritar askoren ekarpenari esker egin dira, eta kasu batzuetan botere publikoen jazarpen eta mehatxupean.
|
|
2013
|
|
|
Batetik, euskararen unibertsoan integratu beharreko populazio multzo handi bat dago, bereziki gazteen artean. Multzo horretako elebidunek gaitasun desorekatua
|
dute
bi hizkuntzetan. Horrek telebistak corpusaren eremuan landu beharreko politikarekiko inplikazioak ditu:
|
|
|
Prinzek adibide bat jartzen du mahai gainean (6 ork.), eztabaidaren edo dialektikaren nondik norakoa ikus dezagun. Har ditzagun aintzat gizakiak
|
dituen
bi gaitasun: koloreak bereizteko gaitasuna eta beisbolean aritzeko gaitasuna.
|
|
|
pentsamenduaren eremua eta hizkuntzarena bi eremu desberdin dira. Jakina, badago pentsatzen
|
duenik
bi eremu horiek estu estu lotuta daudela, hain estu ezen gauza bera baitira. Ez da hori Prinzek pentsatzen duena.
|
|
|
Belarriak kartzelak dira, eta bakoitzak bi ditu. Nik ere
|
baditut
bi, baina izorratuta daude, arazo teknikoak dituzte eta[...] Memorian milaka soinu nituela ohartu nintzen, bata bestearen ondoan, txukuntasun ikaragarriz ordenatuta, eta ikasi nuen, nahi nuenean atera nintzakeela soinu haiek beren kaxoietatik, nahikoa zela haiekin pentsatzea buru barruan garbi garbi entzuteko. Horregatik erabaki nuen gauzak pixka bat aldatzea, libre nintzela konturatu nintzen.
|
|
|
Bigarren kasuan, jarrera ekintzekin lotzen da; gizarte baten hizkuntza batekiko jarrerak gizarte horren portaerak aztertu ondoren eratorpenak eginez aztertzen da. Muturreko adibide bat ematearren, euskaraz erdaraz baino gaitasun hobea
|
duten
bi pertsona elkartzean ikertzaileak erdaraz aritzen direla ikusten badu, euskararekiko jarrera ezkorra dutela erator/ ondoriozta dezake. Bistan denez, bi auziak oso lotuta egon badaitezke ere, aski ezberdinak dira; baina soziolinguistikaren literaturan biak topatzen dira.
|
|
|
|
Duela
bi urteko zuloa iaz gainditu zen eta aurten maila berean mantentzen da. Grafikoak erakusten du liburu mota honek jaitsialdia izan ohi duela lauzpabost urtean behin:
|
|
|
Edizio partekatuarena ez da munta handikoa orain.
|
Duela
bi urtera arte bai, hemen kokatzen baikenuen Elkarrek eta Ikastolen Elkarteak partekatzen zuten edizioa. Iaz Ikaselkar enpresak bereganatu zuen produkzio hori, eta harrez gero lehen multzoan kokatu beharrekoa da.
|
|
|
Euli giro, Uxue Alberdiren ipuin bilduma, eta Egia esan, Peru Magdalenaren nobela. Gazteak izan arren liburu sorta polita
|
dute
biek ere atzean, eta ezagun dute, bai ofizioak ematen duen esku trebea, bai gaztetasunaren marka omen den pasioa.
|
|
2014
|
|
|
Hor biltzen da kontrako frontea, nahiz eta azken hilabeteotan, egoerak bortxaturik, distantzia hartu behar izan duten CEOErekiko.
|
Duela
bi urtetik hona, PIMEC ek, patronalik handienak, gero eta jarrera argiagoak ditu kontsultaren inguruan, bai eta Cecot patronal txiki bezain garrantzitsuak
|
|
|
Txillardegiren gidaritzapean urtebetez lan egin zuen Euskal Idazkaritzaren lan taldeak, astero bilduz. Taldean hartzen ziren erabakiak euskaltzaleen artean banatu ohi
|
zituzten
bi gehiago nahiz eta biltzarkide ez izan: Dagorret irakaslea eta Etxamendi delako bat).
|
|
|
1909an argitaratutako Almanaka sarean jarri zuen Mikel Haranburuk
|
duela
bi urte.
|
|
|
Alabaina, salbuespen gisa aparte jorratzea merezi
|
duten
bi atal gain gainetik ukituko ditugu: e administrazioa eta digitalizazioaren kontserbazioa.
|
|
2015
|
|
|
Terrorean amaitu gura ez bada. " Le mieux est l’ennemi
|
du
bien" esan ohi da Voltairerekin.
|
|
2016
|
|
|
Esan zidaten
|
banuela
bi heren borroka hori irabazteko; tratamendua egin nuen osorik eta gainditu nuen. 1997an izan zen.
|
|
|
Jabearen eta maizterraren arteko borroka normala zela. Eta guk
|
bagenituen
bi maizter, aizu. Ez genuen borrokarik haiekin, baina amak eta ez zuten maite giro hori, halakoez mintzatzea.
|
|
|
Lehenago, Franco hil osteko urteetan eta, toberak arrapiztu ondotik egin genituen Iholdin, nik uste, herri txikietan gai sozial batzuk eta baserri mundukoak landu genituen Garazi aldeko talde batekin. Nik beti
|
banituen
bi helburu: bat, gauza batzuk gure ikuspegitik hedatzea ahal bezainbeste; eta bi, antzerkia lantzen zutenek beren burua jendaurrean kontrolatzea lor zezaten.
|
|
2017
|
|
|
Antzerkia komunikazio ekintza da, sortzaile eta hartzailearen artekoa. Ez
|
genuke
bi urtean behin Artedramak sortzen duen fenomenoaren zain egon behar, urtero ehunka fenomeno gertatzen baitira antzerkian; merezi dutenak, mugiarazten gaituztenak, aho zabalik uzten gaituztenak, hausnarketarako bidea zabaltzen dutenak. Kakotxen artean eta aho txikiarekin hobe, euskal antzerkia loraldi batean dagoela ematen du.
|
|
|
Maialen Lujanbio eta Amets Arzallus gidatzeko aukera izan nuen Jakinek eta Martin Ugalde Foroak antolatutako mahai inguru batean. Esan nahi dutena baino esango ez
|
duten
bi lagun; batzuetan ez dute erraz jartzen lana, zorrotzak dira, zehatzak. Bejondeiela.
|
|
|
Hori 1964 irian izan zen. Gero Semprun eta biak berriz juntatu ginen 1968ko maiatzeko gertakarien karietara, baina ordurako ideiaz kanbiatua
|
genuen
biek.
|
|
|
Hori da, Marc Legasse etsenplu ona da, hark" Jaun gabe eta Legerik ez" leloa asmatu baitzuen, eta anarkismoa eta abertzaletasuna problemarik gabe uztartzen ahal direla erakutsi. Dena den, nik argi
|
dut
bi bizi politiko ukan ditudala ene bizian, Frantziakoa eta abertzaletasuna. Zein nahi duzu aipatu?
|
|
|
Bertzelako negoziaketak Nafarroa Garaiko gobernuaren eta estatu espainolaren artekoak dira, bi erakundeen arteko Ekonomi Hitzarmena (Convenio Economico) berritzeko egin behar dituztenak.
|
Duela
bi urte berritu behar izan zuten, baina aurreko gobernu nafarrak ez zuen ezer egin, iadanik foru administrazioaren barnean aurreko itunaren baldintzak, ordaindu beharreko diru ekarpena eta Balio Erantsiaren gaineko Zergaren ordainketak bereziki, susmopean egonda ere. Orain da unea UPN alderdiaren benetako jarrera nafarzalea, ez soilki navarrista, Madrilen frogatzeko.
|
|
|
Orain da unea UPN alderdiaren benetako jarrera nafarzalea, ez soilki navarrista, Madrilen frogatzeko. Hipotesi guztietan, alderdi erregionalistak Madrilgo Kongresuan
|
dituen
bi botoak gobernu espainiarraren aldekoen artean zenbatu dituzte, Nafarroako ubide eta trenbidearen inbertsioak aurten finantzatzeko konpromisoarekin. Ez litzateke txarra izanen Nafarroa Garaiarentzat nafar ordezkariak, guztiak, ados jartzea estatuarekin negoziatu beharrekoa batasunaren indarrarekin egiteko.
|
|
|
Beraz, baditugu bi helduleku. Eta areago,
|
baditugu
bi hazitegi euskara eta feminismoa lotzeko. EEBAAk generoa, klasea eta nazio askapena elkargunera ekarri zituen; eta 56ko belaunaldiak euskararen subjektibazio politikoa.
|
|
|
Beraz,
|
baditugu
bi helduleku. Eta areago, baditugu bi hazitegi euskara eta feminismoa lotzeko.
|
|
|
Horren eragina oraintxe ari da gurera heltzen. Halere, lerro horren ordezkari Ochy Curiel behin baino gehiagotan izan dugu hizlari gure artean (ikus Curiel 2015a, 2015b) eta,
|
duela
bi urtetik hona, Maggie Bullen antropologoa feminismo dekolonialari buruzko mintegi bat koordinatzen ari da Donostiako Kaxilda liburu dendan.10 Besteak beste.
|
|
|
Azaldu berri dudan hori guztia deszentratze prozesu pertsonal baten ondorio da. Artikuluaren hasieran esan bezala,
|
duela
bi hamarkada baino gehiago hasi nuen prozesu hori, India hegoaldera joateko erabakia hartzerakoan. Kasualitatearen eta borondatearen fruitu izan zen erabaki hori.
|
|
|
Baina Katalunia oligarkiko, kolonial eta arrazista ere ezagutzen dugu, beste larruazal kolore batengatik, beste mintzaira batengatik, beste erlijio batengatik baztertzen gaituena, jazartzen eta zigortzen gaituena. Hori dela eta, garbi utzi behar dugu oroimena daukagula, eta ez dugula ahazten, ez dugula babesten, ezta laguntzen ere, ez gobernu espainiarra eta ez Generalitatea, guretzat aurpegi bera
|
duten
bi gobernu direlako; norgehiagoka ari dira ea nork ehizatzen, espetxeratzen edo botatzen dituen migratzaile gehiago, norgehiagoka ari dira ea nork jartzen dituen bizitza duina galaraziko diguten harresi gehiago, lege gehiago, arau eta erregela gehiago.
|
|
2018
|
|
|
Edo albokoarengandik bereiztu beharrez esandakoak. Baina, hitz horiei soilik erreparatuz, balio
|
dute
bi museoen arteko aldea zirriborratzeko: Guggenheimek etorkizuna zein izango den irudikatzeko balio behar bazuen, irudikatutako etorkizunak gidatu behar du Arte Ederretakoa.
|
|
|
Ingelesez abesten duten Belako moduko talde interesgarriak ditugu, edo euskara, ingelesa eta gaztelania tartekatzen dituzten estilo ezberdinetako kantari eta talde arrakastatsuak (Izaro, Glaukoma...).
|
Duela
bi urte Agurtzane Elorduiri irratian entzun nion egungo gazteen hizkuntza ideologian ez dagoela funtzio guztietarako hizkuntza on bakarra. Elordui desestandarizazioaz mintzo da, eta ez du uste hizkuntza hibidrazio hori soilik eremu elebidunen kontua denik; sormen kontua ere omen da, ludikotasunarekin lotutako sormena.
|
|
|
|
Duela
bi urte Pasaiako hainbat neska neraberekin izandako elkarrizketa batean, gaztelania barru barrutik ateratzen zitzaiela modu ezin garbiagoan adierazi zidaten:
|
|
2019
|
|
|
Harkaitz Zubirik azaltzen duenez, artikulazioa" elkar ukitzen ez
|
duten
bi mundu elkartzea" da (Berria,). Bere ustez," emakumeena da gertatzen ari den artikulazio bat", non emakumeen posizioa eta feminismoa biltzen ari diren.
|
|
2020
|
|
|
Ez eta behar bezain informatuak euskal kulturaz. Uste genuen, eta halaxe saldu genuen edo saldu ziguten, gure herriaren etorkizuna bermatzeko aginte autonomikoak
|
bazituela
bi zutabe: irakaskuntza eta irrati telebista.
|
|
|
Oraingoz axola zaiguna estatuaren izaera kontu eramailea da, nolabait esatearren. Pentsa dezakegu biolentzia bi aldetatik erabili den auziren bat ere, droga trafikatzea ogibide
|
duten
bi talde kriminalen artekoa, adibidez, kontu garbitze horietako bat, hain zuzen ere. Horrelako kasu batean, argi ikus dezakegu estatuaren rola.
|
|
|
Zuek iraultza egin ezazue, baina egin ezazue kontu gizonak [sic] gizona izaten jarraituko duela gero ere. Elizak ez
|
du
bi mila urtean lortu gizona kanbiatzea eta zuek ere ez duzue lortuko. (Ibid.)
|
|
|
2011n bere jarduera armatua bertan behera utzi zuen, behin betiko.
|
Duela
bi urte, 2018an, desegin egin zen. Aurreko urtean, unilateralki, gizarte zibilaren laguntzaz, armagabetu egin zen Baionan.
|
|
|
Zubiak eraiki behar dira, ezinbestean, unibertsitateko mundu akademikoaren eta Bigarren Hezkuntzakoaren artean, gai horren eta filosofiak zabaltzen duen pentsamendu itsasoaren gainean. Elkarren beharra
|
dute
bi munduok, baina uharte txiki bakanetan izaten dute topaleku, gehienetan. Ikastetxeetan ditugu etorkizuneko pentsamendu sortzaileak eta ikertzaileak; unibertsitatean mamitzen dira euskal imajinarioaren eta Euskal Herriaren lehentasun zientifiko, filosofiko eta etikoak.
|
|
|
Zuek iraultza egin ezazue, baina egin ezazue kontu gizonak [sic] gizona izaten jarraituko duela gero ere. Elizak ez
|
du
bi mila urtean lortu gizona kanbiatzea eta zuek ere ez duzue lortuko. (Ibid.)
|
|
|
Hori guztia ez da aurten gertatutakoa, noski,
|
duela
bi urte irail amaieran Bartzelonan bizitakoa baizik: La Merce jaietako Correfoc a.
|
|
2021
|
|
|
Bestetik, gizarteari dagokionez, testuinguru soziopolitiko partikularreko aukerek modu erabakigarrian baldintzatzen dute jarduera horretarako baliabideak eskuratzea. Horregatik, uste
|
dugu
bi faktore horien eragina kontuan hartu behar dela herritartasun praktika berrien sorreraren azterketan, egiturazko beste baliabide batzuen maila berean.
|
|
2023
|
|
|
Horrek guztiak, besteak beste, egunerokoan ikusten ditugun eta oso presente
|
ditugun
bi hiztun tipo edo hiztun portaera ohiko sortu ditu. Herrialde katalanetan izendatutako hiztun tipoak izan arren, gurean ere erreproduzitzen dira.
|
|
|
Adibidez, Negu kolektiboko kideek (Ekain Albitek, Mikel Ibargurenek, Nicolau Mallofrek eta Adria Rocak) bi urte eman zituzten Zubietan, kamerarik hartu gabe. Irudiak ez ezik, soinuak ere testura ederra
|
du
bi filmetan: bateko ahotsek, eta besteko isiltasunak eta katarsiak.
|