|
2000
|
|
|
Hilzorian dagoen kultura bat berpizteko, eta hauxe da hemen hartzen dugun jarrera, estatuak bere neutraltasuna alboratu luke. Kultura bi (edo gehiago) lurralde berean elkarren ondoan edota elkarrekin nahastuta daudenean —guztiak legedian berdin babesturik daudela suposatuz, asko suposatzea dena—, hezkuntza elebiduna izateko eskubideak bermaturik egon luke, hala nola administrazioaren edozein sailekiko harremanak hiritarrak aukeratzen duen hizkuntzan burutzeko, gure eguneroko bizitzan eragin handia
|
duten
bi arlo baino ez aipatzearren. Eskakizun hauek autoritateak" ekintza positiboa" delako neurri multzo bat onartzera eraman ditzakete.
|
|
|
Biblinleka ditugun oinarri ia bakarrak dira. Horrekin batera, jakina, zerbitzu honetan parte hartzen
|
duten
bi administrazioen eskumenak eta erantzukizunak banatzen dituzten hitzarmenen testuak. Diputazioa (Nafarroako Gobernua gero) arduratu ohi da langileak kontratatu eta prestatzeaz, eta Udalen ekarpena, berriz, lokalak utzi eta haien mantentzeaz arduratzea da.
|
|
2002
|
|
|
Beste %40 unibertsitate bakoitzak erabakitzen du. Hala ere, horrek baino garrantzi handiagoa
|
duten
bi arazo daude kontu honi dagokionez. Unibertsitariooninteres korporatiboa izan da ikasketen edukien ezarpenean eragin handiena izan duen irizpidea.
|
|
2003
|
|
|
Zer da Europa? gogoetari jarraituz, Hugok, iraganaldian dominatu
|
duten
bi Inperio handiak, Turkia eta Espainia, biak lurjota ikusten ditu. Inperio espainola, konkretuki, desintegraturik dago, eta behialako erraldoiaren hondarrak hor dabiltza gerra zibil, kolpe eta" pronunciamiento" artean, ahal duten moduan leku bilamode rnitatean.
|
|
|
Euskara komunikabideetan sustatzeko diru laguntzaren deialdia Nafarroan itzal handia
|
duten
bi komunikabide —Egunkaria eta Euskalerria Irratia— eta aldizkari bakarra —Naba rr a— baztertzeko propio prestatutakoa onartuzuen Pedro Pegenautek. Nahiera egindako deialdia zen, izan ere.
|
|
2006
|
|
|
Aipamen berezia
|
duten
bi arrazoibide edo gogoeta daude 77ko Gidarauan. Alde batetik, immigranteen umeak eskola munduan txertatzeko gogoa zegoen, eta horretarako ume horiek irakaskuntza egokia izan behar zutela esaten zen, estatuko hizkuntzaren irakaskuntzaz gain.
|
|
2008
|
|
|
Halaber, eskatzen du haien eskubideak aintzat hartzea, eta eskubide horiek zein diren eta nola bermatu eztabaidari ekitea, eta lehenbailehen haiek ordezkariak izan ditzaten sustatu eta aitortzea, eta gure erabakitzeko eskubideari buruz eta arazoari irtenbidea emateko parte hartzeko moduari buruz gure herrialdean abian dagoen eztabaidan eta prozesuan txertatzea38 c) Azkenik, kontuan hartu litzateke elkar aintzat hartzearen estrategia hori ez dela unibertsala eta abstraktua, beren historia eta proiektuak dituzten pertsonek parte hartzen baitute. ...hizkuntzaren eta kulturaren" normalizazioa" erabakitzeko gure espazioa eskatzen du, baina, era berean, identitate asko daude, gizarte sektore asko daude eta errealitate, jatorri, kultura, identitate eta bestelako desberdintasunak dituzten immigranteen kolektiboek parte hartzen dute; eta horiek, halaber, espazio komun horrekiko eta denok dugun erabakitzeko eskubide demokratikoa oztopatzen
|
duten
bi estatu horiekiko duten sentimendua, sentimendu intentsitatea eta nongotasun sentimendua desberdina da. Estatu horiek, bestalde, nongotasun sentimendua erabiltzen ari dira ziurgabetasuna pizteko eta euskal gizartearen gehiengoak lortu nahi duen prozesu demokratiko eta normalizatzailearen aurka egiteko.
|
|
2013
|
|
|
Bigarren kasuan, jarrera ekintzekin lotzen da; gizarte baten hizkuntza batekiko jarrerak gizarte horren portaerak aztertu ondoren eratorpenak eginez aztertzen da. Muturreko adibide bat ematearren, euskaraz erdaraz baino gaitasun hobea
|
duten
bi pertsona elkartzean ikertzaileak erdaraz aritzen direla ikusten badu, euskararekiko jarrera ezkorra dutela erator/ ondoriozta dezake. Bistan denez, bi auziak oso lotuta egon badaitezke ere, aski ezberdinak dira; baina soziolinguistikaren literaturan biak topatzen dira.
|
|
2014
|
|
|
Alabaina, salbuespen gisa aparte jorratzea merezi
|
duten
bi atal gain gainetik ukituko ditugu: e administrazioa eta digitalizazioaren kontserbazioa.
|
|
2015
|
|
|
Galdera horri ganoraz erantzuteko euskararen egoerari eta inguruneari begiratu behar zaio. Erdaraz funtzionatu eta erdara lehenesten
|
duten
bi estatuen barruan dago kokatua euskara, eta hitz egiten den tokietan bigarren mailako hizkuntza da. Egoera horretan, euskara beti izango da normaltasuna den erdararen ondoan ez normala, museoetako piezak bezala ‘babestu’ beharreko zerbait.
|
|
2016
|
|
|
Kanadako Auzitegi Gorena izan zen, beraz, autodeterminazio paradigma klasikoan urrats bat gehiago egiteko aukera zabaldu zuena. Onartu zuen zalantza izpirik gabe herri batek baduela demokratikoki eta bere borondatean oinarriturik sezesio prozesu bat abian jartzeko zilegitasuna, eta horrekin batera ezarri zituen zenbait baldintza sezesio prozesuan parte hartzen
|
duten
bi alderdien arteko oreka zaintzeko, hain zuzen ere, haien arteko negoziazio prozesu baten beharra ezarriz eta bi aldeei fede onez jardutea eskatuz. Labur esanda, autodeterminazio printzipioaren paradigma demokratizatzeko bidea zabaldu zuen eta, horrela, erabakitzeko eskubidearen kontzeptuaren oinarriak ezartzen dira.
|
|
2017
|
|
|
Maialen Lujanbio eta Amets Arzallus gidatzeko aukera izan nuen Jakinek eta Martin Ugalde Foroak antolatutako mahai inguru batean. Esan nahi dutena baino esango ez
|
duten
bi lagun; batzuetan ez dute erraz jartzen lana, zorrotzak dira, zehatzak. Bejondeiela.
|
|
|
Tamalez, Iruñeko erdigunean inposatutako geografia eta historia faxismoarenak dira. Hiria zedarritzen
|
duten
bi ardatz dauzkagu Bigarren Zabalgunea deitutakoan. Alde batetik, Armada etorbidetik Behe Nafarroa etorbidera doana (GeneraHsimo Franco izan zen iraganean izenez), eta, bertze aldetik, Karlos III.arena.
|
|
|
Baina Katalunia oligarkiko, kolonial eta arrazista ere ezagutzen dugu, beste larruazal kolore batengatik, beste mintzaira batengatik, beste erlijio batengatik baztertzen gaituena, jazartzen eta zigortzen gaituena. Hori dela eta, garbi utzi behar dugu oroimena daukagula, eta ez dugula ahazten, ez dugula babesten, ezta laguntzen ere, ez gobernu espainiarra eta ez Generalitatea, guretzat aurpegi bera
|
duten
bi gobernu direlako; norgehiagoka ari dira ea nork ehizatzen, espetxeratzen edo botatzen dituen migratzaile gehiago, norgehiagoka ari dira ea nork jartzen dituen bizitza duina galaraziko diguten harresi gehiago, lege gehiago, arau eta erregela gehiago.
|
|
2019
|
|
|
Harkaitz Zubirik azaltzen duenez, artikulazioa" elkar ukitzen ez
|
duten
bi mundu elkartzea" da (Berria,). Bere ustez," emakumeena da gertatzen ari den artikulazio bat", non emakumeen posizioa eta feminismoa biltzen ari diren.
|
|
|
Instituzioek bezala, kultur politika egiten dute kultur plazako gainontzeko agenteek, eta hor ere egosten dira botere harremanak. Horien artean, genero gatazka seinalatu
|
duten
bi lan ekarri ditu udaberriak argitara, bi plaza zehatzetara jaitsi dutenak fokua: Uxue Alberdik bertsolaritzarenera, Kontrako eztarritik liburuan; eta Eider Rodriguezek literaturaren eremura, Idazleen gorputzak lanean.
|
|
|
Erantzunbeharra arduraz hartu
|
duten
bi dira Marina Garces eta Antonio Casado. Fito Rodriguezen liburu aurkezpena bukatu eta segidan beste bi izan genituen, oraingoan Carlos Santamaria Zentroko liburutegiko Txillardegi aretoan.
|
|
2020
|
|
|
Oraingoz axola zaiguna estatuaren izaera kontu eramailea da, nolabait esatearren. Pentsa dezakegu biolentzia bi aldetatik erabili den auziren bat ere, droga trafikatzea ogibide
|
duten
bi talde kriminalen artekoa, adibidez, kontu garbitze horietako bat, hain zuzen ere. Horrelako kasu batean, argi ikus dezakegu estatuaren rola.
|
|
|
Zaila da aurreratzea, eta beste lanketa mota bat luke, sakonagoa; baina, kooperatibismoaren eta ekonomia sozialaren esparrura bagatoz, eraldaketarako arrakala batzuk ikusten dira orain. 2034 urterako espero daiteke euskal pentsamendu kooperatibistan orain periferiatik zentralitatea hartu
|
duten
bi ildo nagusitzea, praktikan gabiltzan pertsona eta eragileek bizi ditugunak, eta akademian txertatzeko denbora gehiago dutenak seguruenik: pentsamendu feminista eta ekonomia sozial eraldatzailea (ESE).
|
|
|
Aipatu beharrean gaude, inguruabar honetan, Joan Mari Torrealdairen lan eskerga bezain ezaguna. ‘Euskararen zapalkuntza() ’ (1982) eta ‘Hizkuntz politikaren auzia’ (2001) artikuluak euskaraz, eta, arrakasta handiagoa izan
|
duten
bi liburu, El libro Negro del euskera (1998) eta Asedio al euskera (2018) gaztelaniaz.
|
|
2021
|
|
|
Zuzenekoetan entzuna genion, baina estudioan grabatu gabea zen hitzari segika plano sekuentzia batean barneratzen zaituen kantu hau. Hain zuzen ere, plano mota hori erabiliz osatu ditu singlea osatzen
|
duten
bi kantuon bideoak ere. Kointzidentzia?
|
|
2022
|
|
|
‘Sektorialak’ deitzen diren politika desberdinek proiektu, azpiegitura edo programa bat abian jarri aurretik (prebentzioa), euskararen erabileran izango duen inpaktua neurtzea eskatzen du, adibidez, EAEko Udal Legeak, Eragin Linguistikoaren Ebaluazioa tresnaren bidez. Eta modu prebentiboan eta pauso bat harago joanez, neurri zuzentzaileak proposatzeaz gain, ‘hizkuntza politika’ egiteko berariaz eta intentzioz erabil daitezke oso eraginkorrak diren bestelako lurralde, turismo, demografia edota zaintza politikak ere. Adibide bat jartzearren, ikertuta dago arnasguneetan hizkuntza erabileran gehien eragiten
|
duten
bi faktoreak etxebizitza parke berriak eta demografia fluxuak direla. Beraz, egin beharreko galdera izan daiteke:
|