|
2000
|
|
|
Sud Ouestek aspaldi lortu dubere ezarpena Ipar Euskal Herrian, onartua izaten eta bertako pentsamolde eta berezitasun kulturalei egokitzen jakin duelako, honela, bere ezarpena lortzearekin batera, estatu frantseseko gaurkotasuna ekarriz. Emaitza hau are interesgarriagoa da, komuntasun sentimenduak, bereziki eskualdeko errealitate kultural biziei dagokienean?, askotan, hedapen eremu zabaleko egunkari diseinatzaileei arazoak sortzen dizkiela, aintzat harturik16 Jakina, zeren zeintzuk dira egunero Sud Ouest irakurtzen duten euskaldun, bordeles eta biarnesek
|
dituzten
arlo komunak. Beren buruaren irudi bat, nahizeta zehaztugabea eta txikia izan?
|
|
|
Edonola ere, esandakoaz gain174, behin eta berriro azpimarratzen saiatu izan garen moduan, arreta berezia merezi
|
duen
arloa administrazio egiturei zegokiena dela iruditzen zaigu, honek osatuko baitzuen eraiki nahi zen hezkuntza sistemaren oinarrizko zutabea. Ondorio gisa edo, hona hemen guztiz adierazgarriak diren momentu hartako protagonista izan zen Gil de Zárate ren hitz hauek:
|
|
|
Hemen ere informatikak eskaintzen digu laguntza handia behar beharrezkoa den espezializazioa lortzeko, Jon Bilbaok planteaBiblinleka tzen zuen osotasunari uko egin gabe. Izan ere, sailek atalkako bibliografiak osatzen badituzte, lan horren fruituak Interneten jar litezke, bisitari elektronikoari nahi
|
dituen
arloetan nahi adina kontsulta egiteko aukera emanez.
|
|
2001
|
|
|
Eztabaida handia egon zen Iruñea zona mistoan geratzen zelako euskara ofiziala ez den tokian eta modu horretan, zona euskaldunetan ere ofizialtasunak ezer gutxi balio
|
zuelako
arlo askotan, hiriburuak Nafarroa moduko lurralde batean sortzen duen harreman eta jarduera kopurua izugarria delako.
|
|
|
Era biko oihartzunak ikusi ditu Aitzpea Azkorbebeitiak. Hiztegi aldetik, batetik,
|
baditu
arlo semantiko zenbait Atxagarekin batera: hauskortasuna, txakur deslaiak, eskifaia eroak, ahate basatiak.
|
|
|
Hobetzeko gehien
|
duen
arloa Hiri Ordenamenduko Planeko (HOP) ur isurketei buruzko aipamena eta urak arazteko sistema dira.
|
|
|
a) Normalizazioaren kontu hau oso argi duen sare nagusi baten barruan dagoEuskaltegia, eta sare honek ere oso argi
|
ditu
arlo hori aurrera eramatekoklabeak, behar diren bitartekoak, etab. (Lehenago aipatu ditudan AEK, IKAedo bestelako erakundeak leudeke egoera honetan).
|
|
|
Gogoan har dezatela, eginkizun didaktikoei egozten diegun oinarrizko egituraedozein delarik ere (diskurtsiboa, komunikatiboa, tematikoa edo linguistikoa), euskarri gisa testuak erabiliko direnez, hizkuntzaren lau ikuspegi horiek bertanegongo direla beti, eta, horrenbestez, kontzienteki edo oharkabean beti jorratukodirela. Hots, edozein jardueratan barrena seinalatu ahal
|
ditugula
arlo ezberdinetakoedukiak lantzeko uneak, eta, horren bidez, helburu zehatzen erdiespena biladezakegula.
|
|
|
Hitz batez esateko, esango genuke guk geuk, konbentzimendu jakina, hizkuntzarena anitza dela eta ezinbestekoa
|
duela
arlo askoren oharra. Osterantzeko kontuak datoz hizkeraren ikuspegitik eta biziraupenaren baitan gertu gertutik aztertu beharrekoak.
|
|
2002
|
|
|
Mikel Zurbanok liburu honen 9 kapituluan erakutsi legez, enpresentzako zerbitzuak estrategikoak dira. Gobernuek politika aktiboakaplikatu
|
dituzte
arlo honetan: teknologia politika, finantza politika, etab. EuskoJaurlaritzak 1991 urtean liburu bat argitaratu zuen gai honen gainean:
|
|
|
Gainera, asistentzia psikiatrikoan diharduten profesionalak oso urriak dira munduan, 680 milioi pertsonak baino gehiagok, batez ere Afrikakoak eta Asiakoak, milioi bat biztanleko psikiatra bat baino gutxiago baitute. Ildo horretatik, osasunaren antolaketak adierazten du herrialdeen %40k ez dutela osasun mentaleko politikarik, eta %25ek ez
|
dutela
arlo horretako legerik, hala nola Txina, Nigeria, Iran, Thailandia eta Turkia. Era berean, herrialdeen erdiek baino gehiagok beren osasun aurrekontuen %1 baino gutxiago erabiltzen dute patologia horiekin lotutako jardueretan.
|
|
|
Zer esan nahi dute, adibidez, jatetxe bateko atean jarritako hiru sardexkek? Gaur egun, Konstituzioak eta kasuan kasuko autonomia estatutuek esleitzen diete turismoa antolatzeko lege esparrua autonomia erkidegoei, eskumen esklusiboak
|
baitituzte
arlo horretan, eta beren legeria onartzeko bidea ematen baitie. Aipatu araudiek arautu dituzten funtsezko helburuen artean sartu da turismo zerbitzuen erabiltzailearentzako kalitatearen defentsa eta bermea, turismo jarduera guztiaren azken hartzaile gisa.
|
|
2003
|
|
|
Beste arlo batzuetan, berriz, bestela da kontua: batez ere hizkuntza idatziarekin lotura
|
duten
arloetan. Lan munduan ere, gaztelania da nagusi lan harremanetan, nahiz eta lankideen artean euskaraz egin.
|
|
|
|
Zuen
arloa, ba, eleizliburu" ofizialak" argitaratzea da.
|
|
|
Iritzi berekoa da Susana Solar, Bizkaiko Euskadiko Kontsumitzaileen Batasunaren bozeramailea. “Kontsumitzaileak ez daki erabat zer eskubide
|
dituen
arlo horretan”, salatu du. Abusu horien ondorioz, Solarrek azaldu du etxebizitzarekin lotutako gaiak direla erreklamazio gehien sortzen dituztenak.
|
|
|
1968an, Estatuak lehen aldiz antolatu zuen sektorea, eta artisautzako lanbideen lehen errepertorioa finkatu zuen; erregistro espezifiko bat sortu zuen urtebete geroago, eta Artisautza Sustatzeko Plana ezarri zuen 1976an. Gaur egun, autonomia erkidegoen esku dago artisau elikagaien sektorea arautzea eta babestea, eskumen esklusiboak
|
baitituzte
arlo horretan. Elikagaien artisautzaren egoera ez da homogeneoa, ezta gutxiago ere.
|
|
|
Prebentzioa eta tratamendua Kirurgialariak gaixotasun hori saihesteko eta prebenitzeko tratamendu postkirurgikoa egiteko konpromisoa hartzea oso garrantzitsua izan zen. Herrera Rodríguezek esan du elkarrizketatutako zirujau ortopedikoen% 50ek uste zuela prestakuntza gutxi
|
zuela
arlo horretan, eta azpimarratu du “espezialista horiek prestakuntza eta kontzientziazio handiagoa behar dutela arazoari buruz”. José Ramón Caeiro Rey doktoreak, berriz, esan du alendronatoa, menopausia osteko osteoporosian erabiltzen den botika, tratamendu eraginkorra dela ornoetako eta ez ornoetako hausturak izateko arriskua murrizteko eta hezurren dentsitate minerala handitzeko.
|
|
|
Korporazio ospea da, besteak beste, telepoliseko enpresa munduan gero eta garrantzi gehiago
|
duen
arloa. Korporazio ospea, alegia:
|
|
2004
|
|
|
Artikulu honen helburua, eztabaida horiek maila teoriko eta doktrinalean kokatzea da. Alde praktikoa inolaz ere ahaztu ezin den arren, ez
|
dugu
arlo hori sakonduko, filosofikoki eta modu abstraktuan jorratuko baita arazoen azterketa: kokapen teoriko hori gauzatzeko, Jose Maria Arizmendiarrietaren pentsamenduaizango dugu irizpide. Beraz, arizmendiarrietar filosofia gure lanaren iparrorratzgisa harturik, bi aukera horiek egitura autoeratuak bultzatzeko orduan komenigarriak direnentz aztertuko dugu; eta bide batez, On Jose Mariaren pentsamenduaekonomia eta gizarte testuinguru berrira eguneratzeko saiakera egingo dugu.
|
|
2005
|
|
|
Hasi ahotsaren tesituratik eta mikrofono aurrean jartzeko posturaraino. Sinbolikoa ere gertatzen da plaza zentzurik zabalenean joka leku
|
duen
arlo horretan sortu izana hausnarketa.
|
|
|
Gure sektorea garrantzitsua da, bai, baina gizarteak gure sektorea garrantzitsutzat jotzea ere nahi dugu. Gauza asko egin ditugu, eta badakigu gauzak nola egin, eta esperientzia ugari
|
ditugu
arlo horretan. Horregatik, akats handia izango litzateke etorkizunaz, ingurumenaz, estrategiez eta aukerez ez mintzatzea.
|
|
|
Egin berria den Euskarazko Kazetaritzaren I Kongresuan, ETBko Zuzendari Bingen Zupiriak zioen oraintxe arte urruti egon dela Euskal Herriko Unibertsitatea ikus entzunezko eredutik, eta kidetasuna eta hurbiltasuna eskatzen zuen. Ez da lortu guk nahi
|
genuen
arloan, behintzat. Hurrengo ediziotarako konponduko al da akatsa irakurlearen onetan.
|
|
|
“Besteak beste, azken urteotan Europako hainbat herrialdetan arreta aringarria giza eskubide deklaratu da, arlo horretako legeria aldatu da, berariazko planak ezarri dira eta plan nazionalak egin dira”, gogorarazi zuen Centenok. Espainiaren kasuan, Centenoren arabera, gaur egun, milioi biztanleko sei Medikuntza Aringarriko talde daude, Europako herrialde gehienen antzeko egoera edo zertxobait handiagoa, Ingalaterra izan ezik, esperientzia handia
|
baitu
arlo horretan. “Hala ere, Espainiako sistemak badu abantaila bat:
|
|
2006
|
|
|
«1 Lan arloko jurisdikzio organoen eskumena hedatzen da arlo horri ez dagozkion aurretiazko arazoak eta epaitu aurreko arazoak aztertu eta erabakitzera, arazook zuzeneko lotura
|
dutenean
arlo horri eratxikitakoekin, artikulu honen 3 paragrafoan eta Konkurtso Legean ezarritakoa salbu.»
|
|
|
Idazketa, irakurketa eta matematikako zailtasunak nabarmenagoak gertatzen dira aro honetan. Lehen Hezkuntzan ahalegin handirik gabegainditu
|
dituen
arloak, orain ahalegin jarraituago batez bakarrik gaindi litezke.Gainera, lanak antolatu eta trebetasun exekutiboak indarrean jarri behar dira.Ikaskuntzarako gaituak diren nerabe askori nerabezaroan diagnostikatzen zaioAGHNa, aurrez eskolan arrakasta eduki dutelako, gutxiago saiatuta ere.
|
|
|
Ospea duen pertsona ezagunak, gainerako pertsonek bezala, ez
|
du
arlo jakin horri buruz ezagutza tekniko edo zientifiko handirik izango, eta bere iritzia adieraziko du produktu edo zerbitzuaren erabilera arruntari buruz, besterik ez. Bestalde, ohikoa ez den erabileraren bitartez lortu baditu goraipatzen dituen abantailak, azaldu du zein baldintzatan lortu dituen (De la Cuesta, 2002:
|
|
|
Ashevilleko (Ipar Carolina) Datu Klimatikoen Zentro Nazionalaren zuzendari Thomas Karl txostenaren editore buruak dioenez, “ebidentziak giza eragin handia du tenperatura globalaren igoeretan”. Hala ere, Etxe Zuriak ez
|
du
arlo horretako politika aldatzeko asmorik. Ingurumen Kalitatearen Kontseiluko Etxe Zuriko bozeramaile Michele St.
|
|
|
Hemendik aurrera, administrazioek proposamenak egiteko eta aurkeztutako oharrak kontuan hartzeko nahiko epe izango dute. GKEek zeregin garrantzitsua
|
dute
arlo horretan, ingurumenarekin lotutako administrazio prozeduretan interes kolektiboen titular gisa jardun baitezakete. Babes judizial eta administratiboak ematen duen bermeari dagokionez, ingurumenaren arloan herritarren informazio eta partaidetza eskubideak urratzen dituzten erabaki administratiboak inpugnatzeko eskubidea onartzen da.
|
|
|
Pittsburgeko Unibertsitateko (AEB) zientzialariek identifikatu dituzte 90 urte betetzeko aukerarekin eta, gainera, adimen gaitasuna nabarmen jaitsi gabe egiteko aukerarekin lotzen diren geneak. Eskualde genetiko horietako gehienak arazo kardiobaskularrak eta psikiatrikoak izateko eta oxidazio estresak eragindako kalteak metatzeko joera
|
duten
arloekin gainjartzen dira, azterketa honen ondorioen arabera. Azterketa hori “American Journal of Geriatric Psychiatry” aldizkarian argitaratu da.
|
|
2007
|
|
|
" Aldaketa politiko eta sozialaren alde, marko demokratikoa" izan zen leloa. Honek jarraipena izango du azaroaren 9an Iruñean izango den manifestazioan; hark" aldaketa politiko eta sozialaren alde, geuk erabaki nahi
|
dugu
arlo ekonomiko eta sozialean" leloa izango du.
|
|
|
Motibazioari dagokionez, esan behar
|
dugu
arlo konplexua dela. Nola asmatu motibazioetan eragiten?
|
|
|
Areago, gaur egun eskubide horrek bat egiten du nagusi diren joerekin. Joera horien arabera, herritarrek, bai eta herritarrak biltzen dituzten taldeek ere, parte hartze zabalagoa izan behar
|
dute
arlo publikoan, eta helmen zabalagoa izan behar dute zuzenbideko estatu sozial eta demokratikoaren oinarri diren erakunde egituretan.
|
|
|
Lege dekretu horiek lege indarreko arauak dira, eta Gobernuak ematen ditu presako kasuetan; legegintzako dekretuekin alderatuz, desberdintasun hauek dituzte: ...oriek zuzenean emateko, baina aldi baterako indarraldia baino ez dute izaten, geroko kontrola ezartzen baitzaie, izan ere, Diputatuen Kongresuak baliozkotu behar ditu (Diputatuen Kongresuak, eta ez Senatuak; izan ere, baliozkotzean, Konstituzioak Senatuari ez dio eginkizunik ematen); b) bigarren, legegintzako dekretuek muga material bat dute, hain zuzen ere, ezin baitira sartu Lege Organikoa behar
|
duten
arloetan; lege dekretuek, ordea, jardute eremua askoz mugatuago dute: aurrerago ikusiko dugunez, horien arauketatik kanpo legegintzako dekretuetatik kanpo baino askoz arlo gehiago geratzen dira.
|
|
|
Espainian onesten diren legegintzako testuen artean, batzuek soilik dute lege organikoen lerruna. Batzuetan, legeak hizpide
|
duen
arlo osoak ez du lege organikoaren lerruna izan behar. Modu horretan, saihestu egiten da lege organikoaren bidez arautu behar den arloaren edukiarekin lotura izan eta garrantzi gutxiago duten gaiak lege organikoaren bidez arautu behar izatea.
|
|
|
Duela hamar urte, berriz, ez ziren eragozpenak ezagutzen, eta ikertzaile askok itxaropen handia
|
zuten
arlo honetan. 1996an Dolly aurkeztu zuen Roslin Institutuak, zelula heldu batetik klonatutako lehen animalia.
|
|
|
Eta, nola ez, aplikazio eta baliabide aniztasuna. Izan ere, GNU/ Linux sistema oso hedatuta dago Interneteko zerbitzarietan; gehiengo handia lortua
|
du
arlo horretan.
|
|
|
Gureabantaila da, beste komunikabideekin alderatura, guk telebista bi eta lau dauzkagula. Beraz, kanpaina indartsuak egiten inbertitu dugu, eta askolandu
|
dugu
arlo hori, jakinik, gure komunikabideetan, kosturik, gabe zabaldudezakegula.
|
|
|
Lan honen helburua herri baten kultura sistematikoki gorpuztea da. Hortaz, garrantzi handikoa
|
dugu
arlo eta atal guztiak ikuspegi diakronikoz jantzitaaztertzea eta azaltzea. Natur zientziek, geografiak, giza eragileek, geologiak berak, guztiek badute iragana.
|
|
|
Ezagutza teknologiko, generikoaren? sorrera etagarapena (Euskadiko enpresa txiki eta ertainentzat interes estrategikoa
|
zuten
arloetan) diru iturri publiko, ez konpetitibo, baten bidez finantzatu behar zela uste zen.
|
|
|
Martxoaren hasieran egin zen topaketa, Londresen, eta, horri esker, elikagaien sektoreko arduradunek eta kontsumitzaileen erakundeek beren esperientziak trukatu dituzte elikadura arrisku arruntenen kausa nagusiei buruz eta elikagaien segurtasuna eta kalitatea bermatzeko aplikatzen diren neurriei buruz. Arrisku berriak identifikatzea da premia handiena
|
duen
arloetako bat. Horretarako, datuak bateratu behar dira lehenik, orain arte oso desberdinak izan arren.
|
|
|
“Gobernu ona” kontzeptuak enpresa kudeatzeko modu bat biltzen du, erabaki garrantzitsuenak hartu behar dituztenak (administrazio kontseilua) kontrolatu ahal izateko eta aldi berean gutxiengodun akziodunen interesak babesteko. Bada, Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Erakundeak (OCU) aurkeztutako azterlan batek agerian uzten du enpresa kotizatuek oraindik lan asko
|
dutela
arlo horretan. Europako eta Estatu Batuetako lan poltsetan kotizatzen duten 444 enpresaren “gobernu ona” aztertzen du ikerketak; horietako 65 espainiarrak dira.
|
|
|
Aberastasuna sortzen duen beste elementu bat enplegua da. Zer garrantzi
|
du
arlo horretan gizarte ekonomiak. Duela zenbait urtetik, Avilako Unibertsitate Katolikoan gizarte ekonomiari eta immigrazioari, gizarte erantzukizunari, enpleguari edo landa garapenari buruzko ikerlana egiten dugu.
|
|
|
Gonzaléz Garnicak bere kideen prestakuntza zaintzeko beharra ere nabarmendu zuen. “Botikariak, sendagaian aditua den osasun profesionala den aldetik, etengabeko prestakuntza prozesuan egon behar
|
du
arlo horretan, zerbitzu publiko onena eskaintzeko; izan ere, landare askok, toxikotasunagatik edo kontraindikazioengatik, ezagutza sakona eta profesionalizatua behar dute, berak bakarrik eman dezakeena”, ondorioztatu zuen.
|
|
|
Apal apal 50 urte zituela, bi semeren aita zela. Semeekin nahiko lan bazuela arrastoan sartu arazten, emaztearekin gora behera arruntak zituela, bikote gehienen antzera
Ikerketetan urte asko zeramatzala, serio jarduna zela lanean eta kontatuko ziguna ondotxo menperatzen zuela uste
|
zuen
arloko emaitza (ondorio) batzuk zirela. Halere libre ginela esango ziguna zalantzan jartzeko
eta abar gauza argitu zizkigun.
|
|
|
Zuzendaritzarik ez dago, ezpada, garaiko espiritua zen bezala, asanblearismo kasi purua da: asanbleak komite bat mandatzen
|
du
arloz arlo zuzendaritzan erantzule izateko urtebetez, eta hori urtero aldagarri izango da. Gero errealismo tindu bat gehitzen da opaen kapituluan:
|
|
|
Euskadi Irratiaren lan txukuna zalantzan jarri gabe, luze eta zabal hitz egin genezake hedabideetan oro har (idatzizko, ikus entzunezko zein digitaletan) gure hizkuntzak duen tokiaz eta izan behar lukeenaz, baina hemendik kanpo geratzen den eztabaida da hori. Eta eztabaida baino gehiago, praxia behar
|
duen
arloa, bai sortzaile bai hartzaile garen aldetik.
|
|
2008
|
|
|
Azken hiru hizkuntza baliabide horiek, berez, Eusko Jaurlaritzak kudeatzen ditu, baina oraingoz ezin dira eskuratu. Ez dira asko, beraz, euskarako eginda dauden datu base akustikoak, eta, hortaz, hutsune nabarmena
|
dugu
arlo honetan, gainerako hizkuntzen aldean.
|
|
|
Esan nahi baita irakurlearen herriko politika erabakitzen duenak erabilpen tasa bere ezagutzari dagokiona baino txikiagoa dela ikustean, badaki hobekuntza lerro nabarmena
|
duela
arlo horretan eta alderantziz, batez bestetik gora badago, jakingo luke erabilpen politiketan inbertitzeak laster joko lukeela sapaia.
|
|
|
Galtza bete lan
|
du
arlo horretan lexikografoak. Hain zuzen ere arazoa saihestu egiten dute maiz Bago eta Aranburuk giltzurruneko> gaitza idaztean (erdal testua ere zabalkundekoa den arren, gaitzen izenak aipatu egiten dituzte:
|
|
|
Eremu instituzionalean, batetik, ikastetxearen antolaketa eta, bestetik, harremanak
|
ditugu
arlo nagusi. Ikastetxearen antolaketari erreparatzen hasita, lehen begiratuan behintzat, badirudi erabilera formalerako esparrua dela eta, beraz, aldaera estandar bat erabili litzateke zeregin horietan.
|
|
|
Gaur egungo egoeran, bi asterako asistentzia ematen du, eta hiru hilabeterako normaltasun egoeran. Joan den larunbataz geroztik Gazako Zerrendan gertatzen ari diren “gertaera dramatikoak eta ondorio izugarriak” direla eta, Espainiako Gobernuak, Garapenerako Nazioarteko Lankidetzarako Espainiako Agentziaren (AECID) bidez, harreman etengabea
|
du
arlo horretan diharduten eragile guztiekin, bai eta nazioarteko agentzia humanitarioekin eta GKEekin ere, «biztanleria zibila handitzeko» helburu nagusiarekin. Horretarako, krisi talde bat eratu da, Nazioarteko Lankidetzarako Estatuko idazkaria eta AECIDeko arduradun nagusia, Soraya Rodríguez, buru dituela.
|
|
2009
|
|
|
Hirigintza adar ugari
|
dituen
arloa da; ez da soilik politikariei, teknikariei edota eraikuntza enpresei dagokien kontua. Euren proiektuek herritar guztiei eragiten dieten neurrian, egitasmo urbanistikoetan aktiboki parte hartzeko eskubidea dugu guztiok.
|
|
|
Nik ez
|
dut
arlo hori ondo ezagutzen, baina azken legealdian Kontseilutik eman ziren aholkuekin bat gatoz. Guk argi eta garbi dugu bi hizkuntzek elkarrekin bizi behar dutela, errespetuan, ez dela bata bestearen gainean jarri behar.
|
|
|
Auzunea, etxeak bere gain hartu eta konpondu ezin
|
dituen
arlo guztietan garatu da. Arazo horiek ez dira materialak bakarrik; espiritualak ere badira, eta arazooi auzune barruan eman izan zaie konponbidea.
|
|
|
Ordura arte, abeltzain eta artzainek harrituta ikusten zituzten zura saltzeak zekartzan etekin ekonomikoak. Baina eurek ezin zuhaitzik landa zezaketen, zeren abereei jaten emateko behar
|
zituzten
arlook. Basoa barik lantzarra behar zuten abeltzain eta artzainek.
|
|
|
Politika ekonomiko protekzionistak zein puntutaraino diren kaltegarriak ala ez, merkatu librearekin alderaturik, luze eztabaidatu dute adituek. Oro har, protekzionismoaren epe luzeko eragin kaltegarriak onartzen dira, baina gero eta argiago dago merkatu librearen aldeko ohiko argudioek hutsune nabariak
|
dituztela
arlo zehatz batzuetan (Acocella, 2000):
|
|
|
Bestaldetik, badaude osagai instituzional batzuk eragin handia
|
dutenak
arlo honetan. Adibidez, AEB bezalako herrietan lehendakaritza indartsuaren instituzioak aukera handia ematen dio aurkeztutako lehendakariari hauteskundeetan hartutako epe motzeko konpromisoak ahaztu edo gainditu ahal izateko, politika ekonomikoaren epe luzeko beharrengatik.
|
|
|
Oso egoera bestelakoa da patronalaren erakundeena. Sindikatuek baino askoz gaitasun handiagoa
|
dute
arlo politikoan eragiteko. Eta eragin zuzena dute oraindik alderdi politiko eta gobernuetako lider politikoengan.
|
|
|
Hautaketa bereziki zaintzen dugu, gure filosofia eta balioak partekatzen dituela ziurtatzeko. Zein dira esparru digital eta teknologikoan etorkizun handiena
|
duten
arloak? “Osasunarekin, adinekoekin, haurrekin eta immigrazioarekin lotutako zerbitzuek garatzeko aukera handiak dituzte” Agian Interneteko negozio kontzeptu berriak, oso nazioarteko proiektuak, garapen bidean dauden herrialdeetako proiektuak, osasunarekin, adinekoekin, haurtzaroarekin eta immigrazioarekin lotutako zerbitzuak eta mugikorretarako zerbitzuak nabarmenduko nituzke.
|
|
|
Gehienak gaixoak dira, 70.000 eta 160.000 dolar bitartean, tokiko emaileen organoak bilatzeko bidaiatzen duten giltzurrun baten bila. Gainera, Europako Kontseiluko ordezkari María Ratanen andreak adierazi zuen herrialde askotako barne legeriak “legezko hutsune” bat
|
duela
arlo horretan. Txostenak gomendatzen du lege nazional guztietan funtsezko printzipio gisa sartzea giza gorputzen edo organoen salmentarekin irabazi ekonomikoak sortzeko debeku esplizitua.
|
|
|
Animaliak babesteko eta haien ongizatea bermatzeko Europako Erreferentzia Zentroen Sarea ezartzeko aukera ere ebaluatu du Batzordeak. Zentro horiek laguntza teknikoa eman nahi
|
dute
arlo honetan neurriak prestatu eta aplikatzeko, baita ziurtapen eta etiketatze kontuetan ere. Ekintza plana 1996 urtetik 2010 urtera arte, Europako Batasuna lanean ari da animaliak hazten ari diren bitartean babesa ziurtatzeko.
|
|
|
Datuen babesa oinarrizko eskubidea da, baina gizarteko arlo gehienetan sustraitu gabe dago oraindik. Datuak Babesteko Euskal Bulegoak 2008an egin zuen ikerketa baten arabera, Euskal Autonomia Erkidegoko biztanleok informazio gutxi
|
dugu
arlo horretan dauzkagun eskubideen inguruan, eta ez gara jabetzen norbere datu pertsonalen legez kanpoko erabilerek ekar diezaguketen arriskuez eta mehatxuez. EAEn, biztanleen %37 daude kezkatuta erakunde publiko eta enpresa pribatuek euren datu pertsonalez egiten duten erabilpenarekin.
|
|
|
Batez ere San Siron jokatuko den norgehiagoka, Manchester Uniteden etxetik kanpoko jokamoldea ikusirik. Bistan da, kanporaketa horretan amore ematen duenak asko galduko duela, eta, hori horrela izanik, ingelesek abantaila
|
dute
arlo psikologikoan. Egungo txapeldunak dira, eta kanpoan geratzea galera handia izango litzatekeen arren, naturaltasunez hartuko lukete.
|
|
|
Garzonek egozten dizkionak ekimen politikoak direla ohartarazita eman dio ezezkoa. Egozten dizkion ustezko delituak ez
|
dutela
arlo kriminal edo terroristarekin zerikusirik azalduta.
|
|
|
Bost hilabete horietan adierazgarriena energia sektoreko defizitaren murrizketa izan da, petrolio merkeari esker. Hain zuzen ere, Eurogunean defizit hori %36, 7 murriztu zen, eta Europako Batasun osoan, %37, 2 Euroguneak, dena den, oraindik ere 79.500 milioi euroko defizita
|
du
arlo energetikoan.
|
|
|
Asteon bertan, euskaraz lotsagarri egiten duen bozeramaileak, aurrekontuetan murrizketarik izango ez
|
dituzten
arloak zerrendatu ditu. Kulturari, beste behin ere, orkatilak moztuko zaizkio hazi ez dadin.
|
|
|
Inork ez daki oraindik Jaurlaritzak zer egin behar
|
duen
arlo askotan. Herrizaingo Sailaren asmoak baino ez ditugu ezagutzen, eta hori oso adierazgarria da.
|
|
|
–Ume eta gazteekin lan egiteko eta eskolan irakasteko ez da bakarrik ikasgaiaren ezagutza egokia izan behar. Etengabeko prestakuntza eta praktikoa behar
|
dugu
arlo batzuetan, gatazken ebazpenean, kasu?. Sortzen Ikasbatuazen iritziz, ikastetxeetan bildutako sektoreen arteko elkarlana bultzatu behar da,, bizikidetza eta kalitateko hezkuntza sustatzeko?.
|
|
2010
|
|
|
Eta gotzainak agintzen badio erakunde erlijiosoari ni kanpo uzteko Hemen aldizkaritik, momentuan bertan utziko dut, eta ez daukat arazorik. Neure arloa, hemendik aurrera, izango da erabat arlo laikoa, erakunde erlijiosoekin inolako loturarik ez
|
duten
arloetan egin nahi nuke lan; eta hor ez dut uste inork ezer eragotz diezadakeenik.
|
|
|
Andoni Sagarna Elkar eko I+G departamentuko buru eta Languneko bozeramaileak azaldu digunez, lehen haziak orain urteak bota ziren, Euskal Autonomia Erkidegoko Zientzia eta Teknologia planean gai hau garatzeko lerro batzuk sartzea lortu zenean. Garapenik ezagutuko ez
|
zuen
arlo bakarra izan zen, ordea.
|
|
|
" Taldea kooperatiba bezala antolatu dugu, figura horrek bat egiten duelako egin nahi genuenarekin: hau da, gura
|
dugun
arloan lan egiteaz gain, lana gure eran kudeatu nahi dugu.
|
|
|
Horrek, normalean, adierazpen zehatzagoak hartzen ditu; izadian dauden prozesu ekologikoak hobetuedo ondo daudenak egoera berean behintzat manten daitezen. Azken honek bermatu nahi
|
dituen
arloak biodibertsitatea, oreka ekologikoa eta naturaltasuna izangolirateke.
|
|
|
Nazio esparruan estatuak beteduen rola munduko esparruan erakunde politiko sendo batek betetzea litzatekeezinbestekoa horretarako eta egoera horretatik oso urrun gaude gaur egun. Batezere, Bretton Woods eko sistemaren gainbehera suertatu zenetik nabarmena damunduan kudeaketa sozioekonomiko oinarrizkoena garatzeko dagoen erakundegabezia. Nahiz MME, NDF, Munduko Bankua edo Nazio Batuen Erakundeabezalako nazioarteko erakundeak dauden, ahalmen arautzaile oso ahula dute etaahalmena
|
duten
arloetan estatu indartsuenen interesak ezartzen dituzte ikuspegiunibertsalista alboratuz. Esanguratsua da nazioarteko egoera sozioekonomikoanolabait koordinatu eta horren inguruko erabakiak adosteko dagoen foro bakarrazazpi handienen taldea izatea (G) nahiz 2007 ondoren krisia kudeatzeko G 20foroa indarrean ipini duten.
|
|
|
Horren guztiaren ondorioz, produkzio faktoreen gaineko kontrola nazioartekoesparrura zabaldu da, nolanahi ere estatuetan ez bezala nazioartean faktore horiengaineko kontrol mekanismodun instituziorik ezean, faktore horien jabeek. ETNekalegia?
|
dute
arlo horretako ahalmen osoa. Nazioarteko merkatuen integrazioaindartzearen ondorio gehigarria da hainbat merkatutan botere oligopolikoa munduko esparrura zabaltzea.
|
|
|
Nahiz eta Mendebaldeko hainbat estatutan industri esparru honek garrantzi handirik ez izan, beste batzuetan garrantzi estrategikoa
|
duen
arloa da industri politikaren barne.
|
|
|
Bruselak, hala, 2020rako %70 eta %75 bitarteko enplegu tasa aurreikusten du, eta pobrezia laurden bat murriztea. Neurri handi batean, estrategia horretan ezarritako koordinazio esparruaren ondorio da hori; izan ere, “gizarte babesari eta gizarteratzeari eragiten dio”, eta, gainera, “pobreziaren aurkako borroka da, guztientzako pentsioak eta osasun laguntza ziurtatzen ditu”, azaldu zuen Erkidegoko Gobernuaren ordezkariak, eta adierazi zuen EBk lau edo bost milioi euroko aurrekontua
|
duela
arlo horretan. Esparru hori Espainiako Gobernuak planteatutako hazkunde iraunkorreko estrategiaren “funtsezko printzipioetako” bat da.
|
|
|
Baina ikasgelako irakaskuntza eredu bat egiten saia daiteke, oinarrizko ikaskuntza estiloen ezaugarri diren trebetasunak eta gaitasunak bilduko dituena. Horrela, ikaslea motibatuta sentituko da indar handienak
|
dituen
arloan lan egiten duenean, eta, aldi berean, ezagutzak barneratzeko beste modu batzuekin esperimentatu ahal izango du. 4MAT sistema zortzi etapako ziklo batean oinarritzen da, eta ikasle guztien lau ikaskuntza estiloei erantzuten die.
|
|
|
Orain arte, CISNSk erabaki du 90 zentro izendatzea 26 patologia edo prozedura artatu edo egiteko. Hona hemen aipatutako zentro edo zerbitzu horiek izendatu diren edo izendatzeko asmoa
|
duten
arloetako batzuk: Kirurgia plastikoa, estetikoa eta konpontzailea, oftalmologia, onkologia medikoa eta erradioterapikoa, transplanteak, errehabilitazioa, traumatologia eta ortopedia, transexualitatearen arreta, kardiologia eta bihotz kirurgia, neurologia, neurofisiologia klinikoa eta neurokirurgia eta muineko lesionatuak.
|
|
|
Legazpikoak ere bide berria hasia
|
du
arlo honetan. Duela gutxi, dirudienez.
|
|
|
Partidako gakoetako bat saskipean egon liteke. Baliabide asko eta onak
|
ditu
arlo horretan Real Madrilek: Darjus Lavrinovic oso arriskutsua da, gizaseme garaia izanda ere jaurtiketa bikaina daukalako lauzpabost metrotik.
|
|
|
Oraingoz zintzilik dago" Eliza eta euskara" alorreko proiektu egingarri bat. Osasuna eta astirik banu, heldu nioke horri, hurbilena
|
dudan
arloa baita.
|
|
2011
|
|
|
Arrazoibide horrek eragina izan dezake erakundeetan: gure arloan ingurumen inpaktuaren ikerketak egitea mahaigaineratu daiteke; hau da, inpaktu soziolinguistikoaren ikerketak egitea. ezinbestekoa da hori lortzea; izan ere, erakundeek eta instituzioek eragin handia
|
dute
arlo horretan. nola egiTen duTe PuBliziTaTea, y
|
|
|
Hain zuzen ere, nabarmentzekoa da guk kritika dibulgatiboa aztertu dugula, kritika akademikorik ia ez delako gurean; badira artikulu batzuk, baina puntualak dira. Gurean, kritika akademiko eskasa da arazoa, hutsune gorria
|
dugu
arlo horretan.
|
|
|
Auzoa, etxe bakotxak bere gain hartu eta konpondu ezin
|
dituan
arlo guztietara hedatu izan da. Arazo horreek ez dira materialak bakarrik; espiritualak be badira, eta arazo horreei auzo barruan emoten izan jake konponbidea.
|
|
|
|
Baduzu
arlo bat bestea baino gustukoago?
|
|
|
– Oro har, makina gelek eta ekipo autonomoek indarrean dagoen legeria bete behar
|
dute
arlo hauetan: segurtasuna, suteen aurkako babesa, zarataren aurreko babesa, egiturazko segurtasuna, elektrizitatea eta argiztapena.
|
|
|
Autobabeserako planaren edukiari eta hura osatzeko irizpideei dagokienez, arreta berezia jarri behar
|
dugu
arlo hauetan:
|
|
|
Beraz, hasierako sei urteetan Elhuyar aldizkariak enpirikoki frogatu zuen euskarak balio
|
zuela
arlo berezitu honetan aritzeko. Aldizkaria, sortzaileen esperimentua zen.
|
|
|
Haur horietako batzuk gaitasun bereziak
|
zituzten
arlo berezi batzuetan, hala nola matematiketan edo irakurketan. Beste haur batzuek ikaskuntza arazo espezifikoak dituzte.
|
|
|
Azken urteotan, hainbat faktorek eragin dute zenbait gaitz infekzioso zein ez garatzea eta berpiztea. Hazkunde horrek gizarte bazterketa eta pobrezia gehien
|
duten
arloei eragiten badie ere, gizarte garatuenak, baina bizimodu ez oso osasungarriak dituztenak, ez dira baztertzen. Patologia horiek guztiak, oro har, arazo larriak dira munduko osasunarentzat datozen urteetan.
|
|
|
Bat bateko heriotza duten pazienteen %50ek ez du aurretiko sintomarik adierazten, eta horrek tratamendua zailtzen du neurri handi batean, Jesús Almendral doktoreak, Madrilgo Ospitaleko Elektrofisiologia Unitateko Kardiologiako Espainiako Elkarteko (SEC) kideak, berriki “British Heart Journal” aldizkarian argitaratutako artikulu batean dioenez. Urtero 10.000 eta 15.000 kasu bitartean erregistratzen dira Espainian, eta, beraz, Almendralek azpimarratzen du ikerketak garrantzi handia
|
duela
arlo horretan. Artikuluaren egilekide den doktoreak nabarmentzen duen beste datu bat da bat bateko heriotza kasuen %65 eta %70 artean gaixotasun koronarioak eragiten dituela, %15 eta %18 artean miokardiopatiak, %5 eta %10 artean beste kausa kardiobaskular batzuek eta %5 eta %10 artean kausa ezezagunak.
|
|
|
Horrek ez du esan nahi aurreko eredu globala nahitaez goitik behera eroriko denik, ezpada indartu egingo dela eskala lokal erregionala, pixkanaka. Paradigma aldaketak esan nahi du berriro pentsatu dela zer ekoitziko den hobeto eskala lokalean, erregionalean, nazionalean edo nazioartekoan; birpentsatu da alor batzuetan den autosufizientzia lokal handiagoa nola konbinatu eskala erregionala, nazionala edota nazioartekoa behar
|
duten
arloekin. Jakinik, beraz, ekimen lokal soilez munduak seguruenera duela norabide egokian eboluzionatu.
|
|
|
Eta hautu hau erabakigarria da azken hamarkadetan gertatutako aldaketen artean Ordorikak hartu duen jarrera ulertzeko eta grabaketa produkzio mailan albumaren zentraltasunaren amaiera igartzen den honetan— Jarrera hori kantuaren autonomia azpimarratzen duenarena da; hau da, kantua, hein handi batean," nonbaitetik datorren" edo berez gauzatzen den zerbait da eta, bere barne eta kanpoko hainbat berezko osagaiak sortzailearen kontroletik haratago daude. Azken lan honi buruz hitz egin duenean, uste
|
dut
arlo honetan egon dela azpimarra, eta hautu honi lotuta dauden sorkuntzaren ondorioetan:
|
|
2012
|
|
|
Egun herritarrentzat garrantzia handiena
|
duen
arloa ekonomikoa da. PSE EEtik zer proiektu duzue?
|
|
|
Cope eta Marshen artean gertatutakoak alde onak izan zituen, espezie berri asko eta aztarnategi asko aurkitu zirelako; baina bide gaiztoak erabili zituzten biek maiz, baita oker zientifiko asko egin ere. Paleontologia garrantzitsua da, baina badaude zientzian aplikazio hurbilagoak
|
dituzten
arloak. Horietan iruzurrak kalte zuzen handia egin ahal dio gizakiari.
|
|
|
Jolas orduarekin konparatzea ere ez dute atsegin Sohateko kideek: ikasgai eta ikasgai artean tentsioak askatzeko da jolas ordua, eta gorputz hezkuntza ez da ikasgai sakonetan egindako ahaleginen ostean arnas hartzeko ordua, bere baitan balio hezitzaile propioak
|
dituen
arloa baizik.
|
|
|
Zein dira zailtasuna
|
duten
arlo horiek?
|
|
|
Eta, jakina, ondo ezagutzen dute merkatu hori: . Konturatu ginen moto ekoizleek ez
|
zutela
arlo elektrikoan inongo berrikuntzarik eskaintzen, eta proba egitea erabaki genuen?, azaldu digu Luma enpresako marketin zuzendari Iñaki Santillanak. Lumaren lidergoa, beste bi enpresarekin elkarlanean Hain zuzen ere, 2007aren bukaeran produktu berri horren diseinua aztertzen hasi ziren eta horretarako beste bi aliatu aurkitu zituzten:
|
|
|
Hezkuntzaren kontzeptuak ikaskuntza/ irakaskuntza prozesuak gainditzen ditu, eta hezkuntza pertsonarengan bizitza osoan zehar eragina
|
duten
arloetara hedatzen da.
|
|
|
Haurrarengan kontuan hartu behar diren alderdi guztiak eta alderdiok hazkuntzarekin eta garapenarekin izaten duten bilakaera aztertzen ahalegindu bada ere psikologia, ez dugu ahaztu behar, haurra oso bat dela, eta, alderdiren bat aztertzen denean, beti gainerako alderdiekin lotu behar dela; globalki eta alderdi guztiak integratuta aztertu behar da, zeren edozein aldaketak edo hobekuntzak eragina
|
baitu
arlo guztietan.
|