|
2004
|
|
|
badago, inondik ere, halakoxe kausa efektu antzeko zerbait bi gertaera horien artean. Eskolaren kulturazko jardunak ez
|
du
ama hizkuntzaren erropen naturalik finkatzen ikaslearen garapen linguistikoan.644 Hizkuntzen arteko orekarik eza ere halakoxea baita ikaslearen batez besteko erabilera eremuetan. Familiaren kate-begiak huts egiten duenean, euskararen erabilerak krak egiten du eskolaren bidezko ikasketaren katean.
|
|
2008
|
|
|
Hortaz, aktibista frankofonoek Montreal uharteko demografia joeretan jartzen dute arreta, eta gutxietsi egiten dute frantsesa ama hizkuntza duten hiztunek Montreal Handiaren eskualdean duten gehiengo posizio indartsua. Horrez gain, aktibista frankofonoek adierazten dutenez, frantses hiztunak gehiengoa badira ere Quebecen (%80k frantsesa
|
du
ama hizkuntza), Quebeceko frantses hiztunak Kanadako biztanleria osoaren %25 baino gutxiago dira, eta Ipar Amerika osoa hartuz gero, berriz, Quebeceko frantses hiztunak kontiKultura autonomiaren eredua proposatzen du.
|
|
|
Gainera, eskolak ere gaztelera lantzeko betekizuna dauka". Horretaz gain," bigarren hezkuntzaren ikaskuntzaren arrakasta lotura zuzena
|
du
ama hizkuntza ondo jakitearekin". Sakanan integratzeko ohiturak eta identitatea ez direla alde batera utzi behar irakur daiteke liburuxkan.
|
|
2011
|
|
|
Teoriatik tiraka – Mikel Zalbide ren) belaunez belauneko transmisioa: hurrengo belaunaldik euskara ikasi izan
|
du
ama hizkuntza moduan, hori izan du bere L1, eta horri eskerrak beste belaunaldi bateko bizibidea eskaini izan zaio behin eta berriz, neurri ohargarrian (ez erabat), euskal hiztun elkarteari. gutako askok, irakurle, moldaera hartan (moldaera zaharkitu haren azken hondakinetan) ditugu iturburu familiarrak. ez genuke ahaztu behar funtsezko datu hori. Lehenak ez du geroa segurtatzen, baina lehenik gabeko geroa zail da, gurea bezalako hiztun herri txiki ahulduetan, eraikitzen. emaitza bide horiek dira beraz hiru aukera teorikoak:
|
|
|
Soberako azalpenik gabe edo behar diren azalpenak emanez, mintza gaitezen guhaur ere liburu honetaz, bere bi egileez, eta bakoitzak darabilen mintzairaz. Josu, trantsizioa deitzen den aldi horren ondotik sortu zen eta euskara
|
du
ama hizkuntza, halaxe deliberatu zutelako haren gurasoek, haurrak jin aitzin euskaldun berri bilakatu baitziren biak; euskaraz eginak ditu bere ikasketak, eta hizkuntzarekin zernahi egiten ahal duen artista da, ahoz, idatziz edo bertsotan. Haren euskaltasuna agerikoa bezain sakona da, nahiz eta lau aitatxi amatxietarik hiru 1940 hamarkadetan jin ziren Espainia aldetik Bizkaira, lan bila.
|
|
2012
|
|
|
Liss Rourak aldiz, gaztelania eta katalana, biak neurri berean erabiltzen direla deritzo, eta Bartzelonako biztanleriaren zati handi bat Espainiako hainbat erkidegotatik etorri izanari egozten dio egoera hori. " Izan ere, unibertsitatera datorren hainbat ikaslek gaztelania
|
du
ama hizkuntza. Lleidako eta Gironako unibertsitateetan aldiz, katalanez mintzatzeko joera da nagusi, sentimendu nazionala indartsuagoa baita".
|
|
2014
|
|
|
Iruñeko A Ikastetxean ama hizkuntzaren erantzunak oso anitzak dira gela barruan eta %ak asko aldatzen dira. %9, 52k euskara
|
du
ama hizkuntzatzat; %33, 3k, euskara eta euskara ez den beste hizkuntza bat;
|
|
|
Iruñeko B Ikastetxean ikasleen %19, 4k euskara
|
du
ama hizkuntza; %47, 6k, gaztelania; eta %33, 3k, euskara eta euskara ez den beste hizkuntza bat. Erosotasunaz galdetu zitzaienean, ikasleen %9, 52k euskara esan zuen; %19, 4k, euskara ez zen beste hizkuntza bat; eta %71, 42k, euskara eta euskara ez zen beste hizkuntza bat.
|
|
|
Bada ordea taldean, ama hizkuntza gaztelania izan eta oro har, euskaraz aritzen denik (%3a) edota euskaraz zein gaztelania erabiltzen dituenik (%17a). Gelditzen den %3ak gaztelania
|
du
ama hizkuntza eta horixe egunerokotasunean darabilena.
|
|
2015
|
|
|
Fishmanen planteamenduan belaunaldien arteko transmisioa ezinbesteko gakoa zen hizkuntz gutxituen berreskurapen prozesuan (Schwartz, 2010). Egileak oinarri oinarrian kokatzen
|
du
ama hizkuntzaren transmisioa: etxe giroan, auzo inguruan eta gertuko komunitatean.
|
|
2016
|
|
|
Duela gutxi egindako azterlan batek egiaztatu
|
du
amaren hizkuntzak marka ezabaezina uzten duela haurtxoetan. Adopzioen kasuan ere, haurrak lehen hilabeteak igaro zituen inguruneko hizkuntza entzuteari uzten badio ere, ez du ulertzen ezta ulertzen ere.
|
|
|
ananwissing «Bere hizkuntza erabat galdu zuten Txinako neskatoen aktibazio garunaren eredua jaio zenetik txinera hitz egiten jarraitu zutenen parekoa da», azaldu du Lara Pierce psikologiako aditua den Lara Piercek, Montrealeko Unibertsitatean. Horrek esan nahi
|
du
ama hizkuntzak arrastoa uzten duela, garunean geratzen den irudikapen bat, nahiz eta hizkuntza ahazten den. Lanak frogatu zuen, halaber, garunaren erreakzioak handiagoak izan zirela txinera mandarinaren eraginpean denbora luzeagoan egon ziren adin txikikoetan.
|
|
2017
|
|
|
Har dezagun, adibide gisa, paristar bat. Frantsesa
|
du
ama hizkuntza (A) eta bera da oinarrizko eskolan eta geroko ikasketetan landu duena (B), AB hiztun osoa da, beraz. Lana dela medio, Alemana ikasteari ekin dio; denbora baten buruan ulertzen du aski ongi eta moldatzen da emeki (B).
|
|
|
" lingala" ipar ekialdean, Mobutu diktadoreak herrialde osoko administrazioaren hizkuntza bezala inposatua," kikongo" mendebaldean," swahili" ekialdean eta" tshiluba" zentroan, frantsesa dutela hizkuntza ofiziala. Graciak" kikongo"
|
du
ama hizkuntza, zehazkiago erraiteko" munukutuba", kikongoak baititu dialekto desberdinak.
|
|
2019
|
|
|
–Nire aitak esaten
|
du
ama hizkuntza ez dela ahanzten.
|
|
|
hautamen formalez aparte, bion gaztelaniek iturri, historia eta praktika desberdinak dituzte. Berak gaztelania
|
du
ama hizkuntza. Nik, ez.
|
|
2022
|
|
|
2020ko otsailaren 21ean, Ama Hizkuntzaren Nazioarteko Egunean, Eusko Jaurlaritzak ikerketa baten emaitzak argitaratu zituen. Plazaratutako emaitzen arabera, Euskal Autonomia Erkidegoko 25 urtetik beherako hiru gaztetik batek euskara
|
du
ama hizkuntza. Biztanleriaren azken errolda erreparatuz gero (2016), 5 urte arteko gazteen %37, 73k euskara edo euskara zein gaztelania ditu ama hizkuntza (%20, 59k euskara soilik eta %13, 14k biak, euskara eta gaztelania).
|
|
|
Bizkaia eta Araba datoz ondoren, %26, 4 eta %17, 44ekin, hurrenez hurren. Araba Bizkaia eta Gipuzkoan, %61, 95ek dute gaztelania ama hizkuntza eta %4, 33k, berriz, beste hizkuntza bat
|
du
ama hizkuntza. 1991an, duela ia 30 urte, euskara ama hizkuntza zuten 25 urtetik beherako gazteen kopurua %22, 31koa zen.
|