|
2000
|
|
|
|
Nire
liburua gustatzen ez bazaizue, bota zakarrontzira, eta hartu beste bat. Milaka daude, eta aurkituko duzue gustukoren bat
|
|
|
Bi zentzuetan egin nuen. Gero,
|
nire
liburuetako lagun horiek aipatu eta eskertu nituen nolabait.
|
|
|
kanpotik idazten zuen. Nik New York en bizi, euskaraz idatzi eta hemengo historiari buruz idazteko aukera banu, jakinda gainera
|
nire
liburua mundu guztian argitaratuko zidatela, beste modu batera idatziko nuke.
|
|
|
|
Nik
liburu horrekin eta Sarriren" Narrazioak" ekin dudan oroimena da 15 urterekin horiek kopiatzen saiatzen nintzela. Eta zentzu horretan badira erreferentziak.
|
|
|
Argitaletxe batzuk printzipio hori dute, nahiko berde dagoen idazle berri batekin zeozer egiten saiatzen dira.
|
Nire
liburu bakarra argitaratu nuenean editoreak egurra eman zidan, bazekielako lehen lana zela. Lehiaketen gaiari lotuta, arrisku bat badago:
|
|
|
Baina balio ez didala jakiteko, lehendabizi egin egin behar dut.
|
Niretzat
liburu hori garrantzitsua da nire literaturgintzaren lehena eta geroa markatu duelako; propaganda dietetikoetan agertzen den lehen orain horren moduko medizina izan da" Carla" niretzat.
|
|
2001
|
|
|
Oso bertakoa egin nahi baduzu ere izan daiteke unibertsala. Nik
|
nire
liburuak gutxi kokatzen ditut. Donostian kokatuak daude gehienak, baina nik buruan eszenatoki bat edukitzeagatik bakarrik, gero ez du axola non gertatzen den.
|
|
|
" Axularrek bere pentsamendu osoa ortodoxiatik planteatzen du. Nik berriz, heterodoxiaren ikuspuntutik bideratu nahi izan dut
|
nire
liburua. Axular katoliko hertsia da eta bere moralean argi ageri da.
|
|
|
Korapilo mota bat dira horiek. Baina
|
nik
liburu honetan lortu nahi nuena korapiloak sortzea zen, hau da, soka bakarra neukan eta soka horrekin korapiloz korapilo istorio bat biluztu nahi nuen.
|
|
|
Zer esan nezake
|
nik
liburu produkzioaz dagoeneko hainbat aldiz esana ez dagoenik. Lerro hauen aurreko solasaldian luze eta zabal agertuko ziren, seguru asko, liburugintzaren okerrak eta makurrak, euskalgintzaren nahi eta ezinak, kulturgintzaren ajeak eta gaitzak.
|
|
|
Ez al da bitxia? Horrela ere ezagutu daitezke
|
nik
liburuan jasotako gertaeren modukoak. Norbaitek arrastoan jartzen zaitu, eta zuk hura segitzea baino ez duzu.
|
|
|
Izugarri saltzen ari da eta dagoeneko martxan da bere bigarren edizioa. Izan ere, adituek ezagunak izango dituzte
|
nik
liburuan agertzen ditudan gertaera harrigarri eta bitxiak, jakina, baina irakurle arruntek ez, eta hauek asko eskertzen dizkizute horrelako ahaleginak. Behintzat hamaika jendek zoriondu nau nire azken lan honengatik.
|
|
2002
|
|
|
Ahalegin handia egin dut, behintzat, neure poetika bat sortzen edo itxuratzen. Memento honetan, irakurle batek
|
nire
liburu bat zabaltzen duenerako nahiz eta liburuak arras ezberdinak izan nire estiloa, nire jarduteko modua berehala identifikatzen duela uste dut. Nire azken liburuetan batez ere badaude, nolabait, poetika baten zantzuak.
|
|
|
Gainera, errespetua eskatzen zuen naturarekiko, xumeak izan behar genuela zioen, eta nolabaiteko serenidadea eskatzen zion gizarteari. Bada, horrelako zer edo zer aurki daiteke
|
nire
liburu honetan. Heideggerek esaten zuen ere heriotzerako jaio garela, eta horrela izango da noski.
|
|
|
Esate baterako, Ramon Saizarbitoriaren «Gorde nazazu lurpean» 2001eko Sari Nazionalean finalista izan zen, baina ez zuen irabazi. Nik «SPrako Tranbia» joan den urtean publikatu izan banu,
|
nire
liburua ez zen joan ere egingo Sari Nazionalera, seguru dakit. Saizarbitoriarena joango zen, ez nirea.
|
|
|
GUILLAN: Ekoizpena ez da gehiegi,
|
nik
liburu bat aukeratze soilarekin gozatzen dut, liburu denda batera joate soilarekin, aukeratzeko eskaintza zabala izatea eskertzen dut, gero eta liburu eskaintza gehiago izan eta gero eta gehiago gozatzen dut liburua aukeratzean. Orain gutxi, idazle batek zioenez, orain hamar urte euskarazko liburu guztiak irakurri zitzakeen eta orain ezinezkoa zaio.
|
|
2003
|
|
|
Gainera aurreko hiru mendetan sekulako inbertsio politikoa egin zen nafar eta beste horien arteko mugan sakontzeko.
|
Nik
liburua' Zauri zaharra' titulatu badut, Gaztelarekikoaz gain euskaldunon arteko zauri zahar bat ere badagoelako izan da; ez hori bakarrik, nafarrak ere hor izan ziren. Adibidez, harritzen nau Alardea ospatzeak, behintzat bertako askatasunen aurkako zerbaiten oroitzapen gisa ospatzen den neurrian.
|
|
2004
|
|
|
Nire ustez oso itzulpen zuzena egin du, poetikoa era berean eta ederra. Nik, ia ia... oinarrian ezagutzen dut
|
nire
liburua itzulpenean dagoela, baina oinarri hori estaltzen duen jantzia, gaztelaniazko estiloz... Beste liburu bat bihurtu da jantzi horrekin.
|
|
|
Ohore handia da
|
niretzat
liburu hau argitaratu izana, literatur ariketa bat izateaz gain, bizitzan zehar pilatutako ehundaka sentimenduen lekukotza eta batez ere nire inguruko jendearen gaineko hausnarketa delako. Kartzelan nengoela pentsatu nuen nire inguruko jendeak bizi zituen gauza guztiak oso inportanteak zirela eta goraipatzekoak.
|
|
|
Herri txiki batekoa naiz ni eta inguru hori hartu nuen nirea agertzeko. Jakina,
|
nire
liburuak nahi duena kontatzen dio bakoitzari »nire ustez irakurleak gutxienez ehuneko berrogeita hamarra jartzen baitu liburu bat irakurtzean», baina niri islatzea interesatu zitzaidana zen nola Euskal Herrian gauza batzuekin egin dugun amets eta gero amets horiek gaurko errealitatearekin kontrastatzea, amets horiek pixka bat komatxo artean edo jarriz. Hortik sortu zitzaidan lagun koadrila bat, Londres… norbaitek ezin duelako hemen bizi edo ez duelako hemen bizi nahi eta hara joaten delako… Nolabait nire bizipenen isla ere bada nobela, nahiz agertzen ditudan guztiak ez diren nik bizitakoak izan.
|
|
|
Txotxongiloaren bidez zerbait antzezteko asmotan baldin bagabiltza, testuren bat sortu behar izaten dugu, eta niri egokitzen zait hori egitea. Horrela jaio dira ia ia
|
nire
liburu guztiak. Baina badira beste era batera sortu ditudanak ere, nire inguruan gertatutako zerbaitek haiek idaztera bultzatzen nauenean, eta horrela jaioa da Zatoz lehenbailehen!
|
|
|
Guztiz arrunta den adopzioaren fenomeno hori, ordea, oraindik ez dago oso ondo islatua haur literaturan. Bada, horri buruz hitz egiten du
|
nire
liburu honek.
|
|
|
Nire ustez oso territorio emankorra izan daiteke, bai literaturan, eta baita modu pertsonalean aberasteko ere. Baina inork ez dezala pentsa
|
nire
liburuan kostunbrismoa aurkituko duenik.
|
|
|
|
Nik
liburuak jaten nituen, marrazkiak, astean bizpahiru aldiz dotrinara joaten ginenean han erakusten zizkiguten testamentu zaharreko laminak ere bai... Irakurriz lehengo aroetako istorioetan sartzen nintzen, ipuinen mundu horretan, eta niretzat ez zegoen beste mundurik.
|
|
|
|
Nik
liburu hori idatzi nuen Iparraldetik etorritako kazetari bat banintz bezala. Nik 1975ean FRAPeko baten defentsa nuen nire gain.
|
|
2006
|
|
|
Baina ez hori bakarrik.
|
Nire
liburuko protagonistetako bat kartzelan dago euskal disidentzian aritzeagatik. Eta familia berekoak gara, bi belaunaldi.
|
|
|
Funtsean, gogorragoa da bizirik sufritzen ari den bat ikustea hildako bat ikustea baino.
|
Nik
liburu bat idatzi ahal izango banu egun batean, «hildakoek ez dute sufritzen» jarriko nioke titulua. Sufritu bizi garenok egiten dugu.
|
|
|
' Bada, nik badut lagun bat, Euskal Herriaren historia laburra idatzi duena'. Jose Angelek esanda,
|
nire
liburua bidali nion erregeari. Hark, ordainetan, euren argazkia, eskaintza eginez.
|
|
2007
|
|
|
Gainera niri gustatzen zaizkidan idazle askok erabiltzen dituzte erreferentzia horiek. Askotan eskapatu egiten zaizkizu erreferenteak baina hala ere
|
nik
liburu horiekin asko gozatu dut. Adibidez Enrique Vila Matas en Baterbly y compañia nahiko gazterik irakurri nuen eta erreferentzia gehienak ezagutu ez arren gozatu egin nuen; esanahi osoa halakorik baldin bada ulertu ezean irakurketan gozatu ezin delako ideia okerra iruditzen zait guztiz.
|
|
|
Probokatzen dutenak gauza batetaz ideiarik izan ez eta kritikatzen dutenak dira.
|
Nik
liburuan azaltzen den mundua oso ondo ezagutzen dut, baina beste ikuspegi bat eman gura nion horrenbeste gurtu den gaiari, bere gordinean erakutsi.
|
|
|
Hor bildu ditu 1983 urteaz geroztik Maiatzen idatzitako hainbat kronika. " Ni irakurlea naiz eta
|
niretzat
liburua ikasbidea izan da, askatasun bidea. Maite dut besteekin komunikatzea, batez ere euskaldun izateagatik beren burua ezjakin edo txiki sentitzen dutenekin.
|
|
|
hainbeste maite duen euskararen gainean Eta zeinen guti dakigun gure hizkuntzaren barne historiaz?; klasikoetatik hasita gaur egunekoetaraino arrastoa utzi dioten pentsalari eta poeten inguruan Epikteto, Baltasar Gracian, Nietzsche, Mirande, Xalbador, Gil Bera, Sarrionandia, baita Goizuetan zein Leitzan ezagututako herritarrak ere; naturak eskaintzen dizkion aberastasun ugariei buruz Lurra: nire maite bakarra, nire maisu bakarra,
|
nire
liburu bakarra... Ongi leitzen ikasiko banu?; edota Euskal Herriko gorabeherez.
|
|
|
Estimazio hori igartzea, horixe da benetako saria. Epaimahaiak desberdinak izan dira kasu batean eta bestean, eta bihotzez eskertzen diet
|
nire
liburuen alde egin izana, indarra ematen didatelako".
|
|
2008
|
|
|
Niretzako ezinbestean. Esan izan didate
|
nire
liburuak errealismo magikoa direla, baina nire liburuetan agertzen den guztia errealitatean gertatu litekeena da. Beste kontu bat da, gogoeta zoro, absurdu edo surrealistak egitea, baina gertatzen dena benetan gerta daiteke eta askotan gertatu izan da.
|
|
|
Niretzako ezinbestean. Esan izan didate nire liburuak errealismo magikoa direla, baina
|
nire
liburuetan agertzen den guztia errealitatean gertatu litekeena da. Beste kontu bat da, gogoeta zoro, absurdu edo surrealistak egitea, baina gertatzen dena benetan gerta daiteke eta askotan gertatu izan da.
|
|
|
Ni beldurtia naiz gauza askotan, baina horretan ez, eta ez dut beldur horretan jausi nahi. Argitaratu nahi dut, saiatu, gorabeheratsua izan, eta egunen baten esaten badidate ez dutela gehiago
|
nire
libururik publikatuko nire lanera itzuliko naiz. Nahiago dut paniko horretan ez jausi, bestela ez duzu gozatzen, eta idaztea gozatzea da.
|
|
|
Irudi bat, aldiz, irekiagoa da. Gainera, azal bat egiten dudanean ez naiz
|
ni
liburu horren erantzulea, eta idazten dudanean bai. Gogorragoa egiten zait hitzarekin dudan harremana irudiarekin dudana baino.
|
|
|
Ez dago irakurlerik euskal idazletzat ez naukanik.
|
Nire
liburu guztiak euskarara itzultzeko asmoa dut, eta ez dut ulertzen hain herri txikian holako txorakeriekin ibiltzea. Gurean hiru hizkuntza hitz egiten dira eta hirurak jakin behar genituzke.
|
|
2010
|
|
|
Ordutik hona hamar urte joan dira eta gogoz lan egin dut: ume eta gazteentzako liburuak,
|
nire
liburuen itzulpenak, hemen nahiz hemendik kanpo hainbat irakurralditan parte hartu dut. Orain janzten jarraitu behar dut, irakurleekin elkarrizketa lantzen eta probak egiten hurrengo egitasmoetan beste urrats bat emateko.
|
|
2012
|
|
|
Oso interesatuta zegoen Iruña Veleiako auziaz.
|
Nire
liburua eta beste hiru euskal filologoren txostenak irakurrita zeuzkan, eta zera idazten zidan, beste gauza askoren artean: " Hori guztia ikusita, zalantzarik ez diat:
|
|
|
Idazle eskolako beldurrek eta gurasokeriek zerikusia izango dute behar bada oraindik horrelakorik, idazle izaten ikastea posible dela pentsatzea!. Irrikaz itxarongo diot
|
nik
liburuan barruntatzen den ahotsari, lehertzen denean: sentiarazi egin dit behintzat, aspaldiko partez.
|
|
|
Ez dut uste. Irakurtzeko interesgarria zait oso, baina surrealismoaren, haren suzedaneoen eta baita ondorengoen formak bukatuta daude neurri handi batean,
|
nire
liburu hura barne.
|
|
2014
|
|
|
Judutar zenbaitek arazo izugarriak ekarri zizkioten Leviri.
|
Nik
liburu honetan ere, ETAren inguruko kolektiboaren bizitza kontatzen dut, baina ahuldade eta akatsetan enfasia jarriz. Nobelak zentzu baldin badauka horretan dauka.
|
|
2015
|
|
|
Liburu berezia da, bizi izandako oinaze bizi baten marka darama. Bestetik,
|
nire
libururik laburrena da, baina baita urrutien iristen dena ere, beharbada, halakoa izan baitzen gaitz hark ireki zidan zauria, neure izatearen hondorik gabeko amildegi beltzik beltzenetan zehar eraman ninduena.
|
|
2016
|
|
|
Azken batean sozialdemokraziaren proiektu zaharkituari adabakiak jartzen segitzeko politika porrotatutik haratago jotzeko aukera ematen digu. Proposamen honek zer itxura berezi har dezakeen globalizazioan, laster aterako den
|
nire
liburu berrian esplikatzen saiatu naiz: Globalizazioak eta Erdi Aro Berria (2017).
|
|
2018
|
|
|
Lausotzen ari zait atera ez ditudan argazkien oroitzapena. Ezin dut
|
nire
liburu faboritoetako pasarterik buruz esan. Ez naiz gehien inpaktatu nauten filmetako dialogo bakar bat ere errepikatzeko gai.
|
|
2019
|
|
|
Ez dakidala zentzurik badaukan
|
nire
liburua, orain ari naizen bezala, gaztelaniara itzultzeak. Eta sinetsi izan dut hogei urtez baietz.
|
|
|
Kanpoan ere norbaitek irakur dezake, bai. Baina lau parametro horien batura ez dakit nahikoa den ni, euskal idazle bezala,
|
nire
liburua gaztelaniara itzultzen jartzeko. Ez dakit denbora galera bat ez ote den.
|
|
|
Ez dut kasu zehatza aztertu, baina
|
nire
liburua idatzi nuenean ikertu nituen sindikatuen artean oso gutxi ziren benetako sindikatuak. Gehienak ere prostituzioaren aldeko antolakundeak dira, eta era guztietako jendea dago haien atzean:
|
|
|
Zorionez, gehienek ez dituzte
|
nire
liburuak irakurtzen! Baina Hondamuinean komikiaren kasuan, nire lagunen istorio pertsonalak eta delikatuak kontatzen ditut.
|
|
|
Azken urteotan teknologia berrien eragina nabari da eta paperezko liburuen salmentak beherakada handia izan du.
|
Ni
liburu elektronikoen aurka ez nago, pirateriaren aurka baizik, horrek min handia ematen baitigu.
|
|
2020
|
|
|
Bereziki inspiratuta ez nengoen egun batean izan zen, zerbait nahi baina zehazki zer nahi duzun ez dakizun egun horietako batean. Irribarre egin zidan Yleniak," liburu hori erosten bukatzeko behar izan duzu ordubete?" esan nahi izan balit bezala," zergatik uste duzu jarri diodala izen hau
|
nire
liburu dendari?"; baina esan, egiaz," aukeraketa ona egin duzu" esan zidan, egonarririk galdu gabe. Handik gutxira irabazi zuen Aldasororenak Euskarazko Literatura Itzulpenaren Euskadi saria.
|
|
2021
|
|
|
Garrantzitsua zen
|
niretzat
liburua eraikitzea, eta ez izatea neuzkan poemak hartu eta artxibo bakarrean itsastea. Hori da zailena egin zaidan gauzetako bat, begiratzea ea nola funtzionatu ahal zuten poemek, liburuko kontakizuna nola ordenatu jakitea.
|
|
|
Orduko ohar eta irudi asko dauzkat eta horietatik abiatuz asko idatzi dut liburua, nahiz eta ez bakarrik hortik. Horrela ulertzen dut
|
nik
liburua, baina oso posible da beste batek, eta hori ere polita da, beste leku batetik ulertzea.
|
|
2022
|
|
|
Ez banu liburu hau argitaratu, eta ez balidate eskatuko bestelako saiorik, lantegiak edo hitzaldiak egiteko, ez dakit zer egin izango nukeen. Alegia, eskerrak
|
nire
liburuetatik ateratzen dudan bizibidea gero eta gehiago; bestela, kazetari moduan aritu behar banu…
|
|
|
Uste dut batzuetan ausardia falta zaigula euskal literaturan denoi, ez dut esaten argitaletxeen arazoa denik edo idazleena; uste dut erru gutxiena irakurleak duela, azken finean aukeratzen duelako dagoenaren artean. Asko jotzen dugu" nobela nobela da" bezalako gauzak esatera; eta
|
niri
liburu hibridoak asko interesatzen zaizkit, baina ez dut uste hemen horrelako asko egiten dugunik.
|
|
2023
|
|
|
Egia da igual jendeak orain irakurri nahiko nauela, ni pertsona bezala ezagutzen nautenak" ari naute" irakurtzen, baina iritsiko da momentu bat zure ezagunak desagertuko direna eta...
|
Ni
liburu denda zaharretara joaten naiz eta ikusten ditut liburu asko inork irakurtzen ez dituenak denbora gehienean. Eta bueno, ez da ezer gertatzen, iritsiko da momentu bat non inork ez nauen irakurri nahi izango.
|