|
2000
|
|
|
Esaten du: " Eta ez dezala irakurleak
|
nire
liburuan sosegurik bilatu, desosegua aurkituko baitu; zeren orrialde hauetan barrena ez baitabil heroirik edo irabazlerik, derrotaren armada baizik; bai, derrotaren armada eta patu idatziaren kontra borrokatzen den gizagaixoa...". Armada aipatu duenean, jendea begira gelditu zaio.
|
|
|
K.L. idaz  le gazteak, oraindik mahaiburuan eserita, azken egunetan hamaika aldiz errepikatu duen esaldia irakurri du, irribarre eroriz: " Bukatzeko, jaun adiskideak,
|
nire
liburua bi hitz dotoretan laburbildu banu, hauxe esango nuke: nire liburua soineko bat da, egunerokotasunaren absurduan ehundua, ironia sotilaren urrezko hariz josia, eta jolasa du titare, injenioa anteojo, trajedia gerriko, eta ezustea andere lirainaren gorputz...
|
|
|
" Bukatzeko, jaun adiskideak, nire liburua bi hitz dotoretan laburbildu banu, hauxe esango nuke:
|
nire
liburua soineko bat da, egunerokotasunaren absurduan ehundua, ironia sotilaren urrezko hariz josia, eta jolasa du titare, injenioa anteojo, trajedia gerriko, eta ezustea andere lirainaren gorputz... Horixe da, eta ez dago gainera hobeto esaterik".
|
|
|
Ikus dezakezun bezala, irakurle, letren erresuman sartu izana nire lotsagabekeriaren eskutik zuri dezaket soil soilik, eta egun zabaltze urdin bat bezain argia da ez naizela ni deitua izango Parnasoko ezti gozoak dastatzera.
|
Nire
liburu hauek guztiak eta samintasunik gabe dio  tsut hau, oinak lurrean jarrita erreak izan litezke, suntsituak, eta ez luke horregatik literaturaren ozeanoak malko pare bat baino galduko: nireak.
|
|
2002
|
|
|
Edo beharbada, hau ere gerta liteke, irakurtzeko ditugun ohiturak Euskal Herrian parametroz kanpokoak dira eta gure ingurukoek baino hogei edo ehun aldiz gehiago irakurtzen dugu. Hori hala balitz,
|
nik
liburu honetan salatzen dudan zenbait kontuk zenbait baino gehiago, hain segur ez du inolako funtsik.
|
|
2005
|
|
|
Ikusia dago ezen, bizi naizen bitartean, ezin ditudala oroitzapenak ezabatu,
|
nire
liburua sutara bota; zeharo erotuz gero soilik lor nezake, erabat besteturik; edo, bestela, oroimenaren funtzioa erabat galduta. Gainerakoan, zatika baino ez dezaket ezaba, historia berri bat asmatuz, idatziz, letra berriak letra zaharren gainean ipiniz, ea horrela nire existentziaren zentzua eraberritzen dudan, benetan asmo kimerikoa da baina.
|
|
|
Jim Thomposen Eta harkadian
|
ni
liburua izango dute hizpide azaroaren 25ean (osteguna) 20:00etan Gasteizko Irakurleen Klubekoek Hikateneoan.
|
|
2009
|
|
|
Herioren hurbiltasunari buruzko diagnostikoa berretsi zidatenean, garbiketako mirabea, mustuka leun bat harturik, hautsa kentzen hasi zen
|
nire
liburu guztiei.
|
|
|
Agotha Kristof en Koaderno handia. Bertan ageri den aditz ereduaren araberakoa da
|
nire
liburuko aditz aspektua, esaten dio, etortzen da, ixten du, janzten da...?, batek baino gehiagok euskararen kontatzeko moduaren kontrakotzat joko duena. Grazia egiten dit:
|
|
|
Ez nuen tatxatxo bat ere izan handik aurrera. Euskara maite nuen, nuenez, eta Garoa, eta Arantzazu Euskal Poema izango ziren
|
nire
liburu partikularrak, eta euskarak eta biziko ninduen: batak bestea.
|
|
2010
|
|
|
Panpinen erreinua ipuin sortaren bigarren edizio zuzendua ere prestatu nuen Elkarrerako, baina ez zen 2004 urtea arte kaleratu, Erein argitaletxean. Libururako Xabier Mendiguren Elizegik garai hartan idatzi zuen hitzaurrea Joan Mari Torrealdairen 1997ko Euskal kultura gaur liburuan argitaratu nahi zuela esan zidan(" Aniztasuna eta kalitatea" izenburuarekin), eta horregatik agertu zen
|
nire
liburuaren bigarren edizioan ere epilogo moduan geroago. Liburuaren argitalpena atzeratu izanaren arrazoia izan zen Panpinen erreinuaren bigarren edizio zuzendua prestatzen ari nintzelarik ipuin berriak idaztea pentsatu nuela, diskoetako bonus tracks gisa, haiekin liburu mardulago bat osatzeko.
|
|
|
Beste egun batean, gorago aipatutako Laskurain, Elkoroberezibar, Muniategiandikoetxea eta gainerakoen ikasgelara sartu eta
|
nire
liburuaren azala arbelean ongi marraztuta ikusi nuen txundituta (erraz imajina dezaket gaur egun nork egina). Are zur eta lurrago gelditu nintzen marrazkiaren azpian ikasleek idatzitakoa ikusi nuenean:
|
|
|
" Mikel, zure liburua oso berdea da". Lotsa lotsa eginda gelditu nintzen, ez bainuen uste
|
nire
liburuaren existentziaren berri jakingo zutenik ere. Agian niretzat modernoa eta ausarta zena beraientzat lotsagarria eta zatarra zen.
|
|
|
Euskal Idazleen Elkarteak antolatutako kongresu batean bi hitzaldiren arteko atsedenaldian taberna batean pintxo bat jaten ari nintzelarik hurbildu zitzaidan eta nire bigarren liburua asko gustatu zitzaiola esan zidan. Urte haietan oso iruzkin gutxi entzun edo irakurri nituen
|
nire
liburuez eta horregatik ez nuen inoiz ahaztu egin zidan ilusioa.
|
|
|
1996an Euskal Editoreen Elkarteak liburu bat atera zuen non hamazazpi idazle agertzen ginen. Carmen Balcellsek hura ikusi eta gutun bat bidali zidan ea
|
nire
libururen bat itzuli eta bidali niezaiokeen erdaraz argitaratzen saiatzeko (haren laguntzaile taldeak igorriko zidan, katalogo hartako idazle guztiei bezala, pentsatzen dut). Bazko arrautzak gaztelaniara itzuli eta bidali egin nion.
|
|
|
Luxua izan zen. El Diario Vascoko Felix Ibargutxiri ere deitu nion,
|
nire
liburu guzti guztien aurkezpenetan egon delako beti. Prentsa orrialde oso bana eskaini zidaten biek eta bihotzez eskertu nien.
|
|
|
" Joder", esan zuen," bat bakarra ezagutzen diat". Gero
|
nire
liburuei erreparatu zien. Inoiz ez nion politikaz hitz egiten entzun.
|
|
|
Euskal gatazka
|
nire
liburuetan agertzeko modua engaiatua da, baina objektiboa izateko helburu sendoarekin eta kontateknika behavioristak erabiliz sarri askotan, indarkeria gaitzesteko efektua lortu nahi delako esan gabe ere. Narratzaileak ez du indarkeria kondenatzen, pertsonaia batzuk indarkeriaren alde agertzen dira eta beste batzuk kontra.
|
|
|
Liburuaren arima, berriz, Ibarretxe Lehendakariaren pentsamendu politikoa eta egungo gogoeta eta hausnarketa da. Aitortu behar dut, hausnarketa eta gogoeta horretan oinarrizkoa eta erabakigarria gertatu zaidala beste kontu bat, hain zuzen ere,
|
ni
liburu hau jorratzen ari nintzen denbora berean, Juan Jose Ibarretxe bere doktore tesia egiten ari baitzen: " Printzipio etikoa, printzipio demokratikoa eta giza garapen iraunkorra:
|
|
|
Ik. Zergatik negar? izenburuko ipuina Istripuak
|
nire
liburuan). Eta Marxek arrazoia daukala gaineratzen du, erlijioa herriaren opioa dela dioenean.
|
|
2011
|
|
|
Eta poema hau, poema honen zera, istorio oso laburra, gainera oso bitxia izan zen:
|
Nik
liburua [Egunsentiaren esku izoztuak] amaitua nuen joan den ekainean, San Joanetarako konprometitua nintzen entregatuko nuela, eta hortxe nenbilen bukatzen, bukatua zegoen liburua, eta halako batean, liburuaren testua egin eta lanean ari nintzen gau batean, ia goizaldean, poema hau etorri zitzaidan, horrela, bat batean etorri zitzaidan burura: Gure aita, lehenengo lerroa etorri zitzaidan burura, nik gauean askotan, bakarrik nagoenean, halako otoitz baten zurrumurruetan aritzen naiz:
|
|
|
Nik uste dut liburu honek baduela batez ere bizitzaren zama, bizitzaren pisua, eta gero badituela gogoetak, pentsamenduak.
|
Nik
liburu honetan asko pentsatutako gaiak idatzi ditut, ez naiz etorri inprobisatzera edo probatzera ze ateratzen zaidan, ez. Joan naiz, batzuetan jakin gabe oso ondo hasten zarenean poemaren lehen lerroekin ez dakizu zehatz mehatz nola bukatuko duzun, baina zer esan nahi duzun gutxi gora behera bai, zer sentipenetik abiatzen zaren eta zer kontzientziatik eta zer zaurietatik.
|
|
|
Katarsia egitea izan da.
|
Nik
liburu honetan hori bizitu dut. Esan nahi dut, liburu honetako poemak idazten ari nintzen bezala, batez ere azken atalekoak, Lourdesi dedikatuak, eskainiak, ba hor sentitu naiz nolabait nire buruarekin bakeagotua.
|
|
|
Azken liburu hau errebindikatzen dut neure buruaren alde.
|
Ni
liburuarekin oso gustura geratu naiz. Baina ez naiz gustura gelditu jendeak hau edo hura esan duelako.
|
|
2012
|
|
|
–Nire bizitzaz esan dezakedanak ez du interesik, eta interesa lukeen apurra,
|
nire
liburuetan dago. Eta nire urtebetetzeari dagokionez, joan zen hilean hirurogeita hamazazpi bete nituen, kontsultatzen duzun efemeridea oker dago.
|
|
|
Alditan gaixo sentitzen naiz eta alditan mediku,
|
nire
liburuen guda ospitalean. Eta liburu berriak erosten ditudan aldiro, gaixo berriak ekartzen ditut nire guda ospitalera.
|
|
2018
|
|
|
–
|
Niri
liburu zaharra iruditzen zait, larruz enkoadernatua, guztiz normala, esan zuen, ikerketa amaitzerakoan.
|
|
|
Aba Yakuerengana zeraman nire irudimena. Aba Yakuerenean ikusia nuen
|
nik
liburu hura, edo liburu haren oso antzeko bat. Han ikusitakotik oroitzen nuenaz osatu nuen beirateko bi zaldien irudia; baita nahikoa zuzen osatu ere, simetriak simetria.
|
|
2019
|
|
|
Batzuetan lehiaketa egiten dut haren kontra, baina berak jakin gabe, noski, profanazioa baita Biblia lehiarako erabiltzea.
|
Nire
liburu kutunenak Genesia eta Apokalipsia dira.
|
|
|
Irrikaz ekin nion irakurketari. Nire kezka asko ikusten ari nintzen orriari orri, eta
|
nire
liburu hipotetikoari aurreratzen zitzaion material dezente aurkitzen. Halako batean, ustekabe atsegin batekin egin nuen topo.
|
|
|
eta orri pasa hasi naiz hamasei bat urterekin azpimarratu nituen hitzen bila. Bertako euskara, gaurko perspektibatik begiratuta, ez da batere eredugarria, baina
|
niretzat
liburu bat, zeinahi zelarik ere, beti zen kanona. Lehendabiziko orrian sutua azpimarratu nuen.
|
|
|
Kontuan izan nuen Agota Kristof en Koaderno handia ere. Berez, bertako eredura osatua da
|
nire
liburuko aditz aspektua âesaten dio, etortzen da, ixten du, janzten da... â, zeinaz batek baino gehiagok esan baitu arrotza zaiola euskararen kontatzeko moduari. Neuk ere halaxe uste nuen garai batean, harik eta ohartu nintzen arte etengabe erabiltzen dugula aspektu hori anekdotak edo pasadizoak kontatzerakoan:
|
|
2020
|
|
|
Jendea ni ikustera etorriko da, niri entzutera, niri galderak egitera.
|
Nire
liburuez, nire bizitzaz, idazle gisa egin dudan ibilbideaz. Hona hemen galderaren erantzuna:
|
|
|
Aitarengandik banandu zen, hain justu, eguneroko horiek itzultzen hasi zenean. Ba
|
nik
liburu mardul hura gorrotatzen nuen, eta beste inork ez lehenago itzuli izana ere madarikatzen nuen. Liburua gorrotatzen nuen ama ez gorrotatzearren.
|
|
|
Kirola eta artea bateratzea, lan atsegina da, baina, aldi berean, zaila. Del cuero al hierro izeneko
|
nire
liburuan azaltzen dut nola aldatu nuen nire pentsamoldea erronka horri aurre egiteko.
|
|
2022
|
|
|
Eden hoteleko gela hartan," zer egingo duzue
|
nire
liburuekin?" galdetu zuen Rosak. Emakume ttikia zen, are ttikiagoa zirudien gizonkote haien artean, baina ez zen erraz kikiltzen den horietakoa.
|
|
|
Zer nahi ote duen pentsatuz ekin diot irakurketari.
|
Nire
liburu batean irakurritakoak â" betikoa eta nonahikoa da erotismoa deitzen diogun bi epidermisen eromena, bi fantasien zoramena" â bultzatua omen da bere gutuna. Nerabezaroan elkarrekin bizi izandakoen sakristia usaineko oroitzapenen arrosarioari ekin dio ânostalgiaren zirtzilak guztiak ere.
|
|
|
Jendeak, jende gehienak, azken batean, oihartzuna dun gehienbat entzuten duena, eta ez ahotsa bera. Oihar  tzunik gabeko ahots bat lortzera joaten naun ni beti, ahots soil garbi bat, eta orduan, normala den bezala,
|
nere
liburuak worst seller moduan gelditzen ditun. Best seller a izateko  oihartzunaren bila joan beharra zegon.
|
|
|
Bereziki inspiratuta ez nengoen egun batean izan zen, zerbait nahi baina zehazki zer nahi duzun ez dakizun egun horietako bat. Irribarre egin zidan Yleniak," liburu hori erosten bukatzeko behar izan duzu ordu bete?" esan nahi izan balit bezala," zergatik uste duzu jarri diodala izen hau
|
nire
liburu dendari?"; baina esan, egiaz," aukeraketa ona egin duzu" esan zidan, egonarririk galdu gabe. Handik gutxira irabazi zuen Aldasororenak euskarazko literatura itzulpenaren Euskadi saria.
|
|
|
Nik, inolako ondasun materialik, eta bestelakorik ere? ez daukan honek, etxebizitza bat erosi nahiko nuke
|
nire
liburu guztiak bertan sartzeko, eta horrela etxetik bota ez nazaten?. Etxebizitza bat soilik liburuak gordetzeko, eta gero noski, ihesaldiren bat probestuta, inoren interferentziarik gabe patxadaz irakurtzeko?.
|
|
|
Entrenatuta nengoen, egia da, bizitza guztia neraman honetarako prestatzen. Eta orain
|
nire
liburuez inguratuta nagoela, orain gustoko filmak nahieran ikus ditzakedala, orain gintonic normal bat âluzoker eta txorradarik gabeâ lasai ederrean âsofan luze etzandaâ edan dezakedala, orain zertara atera behar naiz kalera. Giza-Â tsunamiak aurretik eraman nazan?
|
|
|
esplikatzen dituzten horietakoak. Egunkarien baitan kokatuko genuke L, atelier noir, Annie Ernauxen azkena, baina egunkari intimoa baino gehiago litzateke idazketa egunkaria, hau da, liburuak idatzi arteko duda, bilaketa, hausnarrak biltzen dituena," galeria bukaezinak zeharkatzen dituen satorraren lan hori guztiori,
|
nire
liburuen idazketa iragartzen duena". Egiazko idazketaren aurreko egunkari bat, alegia, idazketa definitiboa abiatzen duen bezain pronto abandonatzen duena:
|