|
2001
|
|
|
Guztira, 1.891 ezbehar hil ziren; 1999an, berriz, 1.572 izan ziren, CCOOk egindako txosten baten arabera. Laneko Osasuneko arduradun sindikala, Joaquín Nieto, kezkatu egin zen; izan ere, duela bost urte Arriskuen Prebentzioari buruzko Legea indarrean sartu zenetik,
|
laneko
baja eragin zuten istripuen kopurua %51, 79 igo da, “herrialdeko ekonomia baino hiru aldiz gehiago”, eta azpimarratu zuen laneko segurtasunik eza “Espainiako irakasgai nagusia dela oraindik”. Bestalde, iaz gertatutako 1.891 istripu hilgarrietatik 758 bidean gertatu zirela adierazi zuen.
|
|
2002
|
|
|
Espainiako Erreumatologia Elkartearen esanetan estatuko
|
lan
bajen %14 erreuma gaixotasunek eragindakoak dira.
|
|
|
Orduan, Enplegu Institutu Nazionalaren (INEM) prestazioak kobratzen zituen, hala zegozkion kasuetan. Ordutik aurrera,
|
laneko
baja hartzen duen aldi baterako kontratua duen edozein langilek dagokion prestazioa jasotzen jarraituko du hura iraungitzen denean, baina langabeziagatik legokiokeen zenbateko berean, alta eman arte. Hortik aurrera, eskubidea duten denboragatik kobratuko dute langabezia, baina deskontatu egingo zaie kontratua amaitu eta gaixotasunaren amaiera arteko aldia.
|
|
|
Salbuespen bakarra dago:
|
laneko
baja amatasunarena da, eta kasu horretan egoera orain arte bezala mantentzen da. Langabezia sorospena Langabezia sorospena kontrolak areagotu dituen gizarte babeseko beste formuletako bat da:
|
|
|
Une honetan, lunbagoa tratatzea da osasunaren arloko profesionalen erronka nagusietako bat. Izan ere, bizkarreko mina arazo sozial eta laboral bihurtu da lehen mailan, eta
|
laneko
bajen %45 baino gehiago gaitz horren ondorio da. «Oso arazo konplexua da», laburbiltzen du Bizkaiko Gurutzetako Ospitaleko Minaren Unitateko arduradunak, María Luisa Francok.
|
|
|
Horixe gertatu zitzaion, hain zuzen, tailerreko buruari; 1973an, bokazioz aldatzea erabaki zuen enpresa batean, lanerako tailer batean. Urteak igaro ahala, loaren, antsietatearen eta estresaren arazoak izaten hasi ziren, eta, ondorioz, hainbat
|
lan
baja sortu ziren. 1993tik, txosten psikiatrikoak izan arren, gaixotasuna lanarekin lotzen zuten arren, mutuak gaixotasun komun bat zuen, eta horrek auzitara jo zuen.
|
|
2003
|
|
|
Espainian, familia batek hipotekaren ordainketei aurre egiteko egin behar duen batez besteko ahalegina familiaren errentaren% 60tik gorakoa da; beraz, errenta hori murrizten duten ezustekoak arazotsuak baino gehiago izan daitezke. Familia errenta gutxitzen den kasuetan ordainketa horiei aurre egiteko hainbat aseguru kontratatzea azter dezakegu, errenta hori sortzen duten titularren
|
lan
bajaren, langabeziaren eta abarren ondorioz. Kasu horietan, dirusarrerak sortzen dituzten hipotekaren titularrek bakarrik aseguratzen dute, eta ez diru sarrerak sortzen ez dituztenek, alferrikako gastua izango bailitzateke.
|
|
|
Nolanahi ere, Urcolak zehaztu zuen min horiek direla Oinarrizko Osasun Laguntzako eta Neurologiako kontsulten arrazoi nagusia; izan ere, gaitz horrek “herritar gehienei eragiten die”, nahiz eta “herritar horien %25ek behar bezalako tratamenduarekin laguntza medikoa eskatzen duen eta, gainera, disfuntzio soziolaboral garrantzitsua izan dezakeen”. Hiru mota Neurologo horrek bereizi zituen “tentsio zefaleak” (ohikoenak), “migrainak edo jakekak”(
|
laneko
bajak eragiten dituzte eta, askotan, erabateko atsedena eskatzen dute) eta “eguneroko zefalea kronikoak” (analgesikoen abusuak eragiten ditu). Urcolak argitu zuen buruko minen %10ek baino ez duela zerikusirik garuneko lesio batekin; lesio hori “alarma zeinu jakin batzuen” bidez hauteman daiteke, eta, oro har, 50 urtetik gorako pertsonetan edo bilakaera laburreko zefaleak dituzten pertsonetan gertatzen da —hiru hilabete baino gutxiago—, aurreko aurrekaririk ez dutenetan.
|
|
2004
|
|
|
Mingarrienetan, ezgaitasuna eragiten dutenetan eta
|
lanean
baja gehien eragiten dituztenetan, diskoko hernia nabarmentzen da.
|
|
|
|
Laneko
baja
|
|
|
Lesio horiek eragin handia dute atzetik, hala nola trafiko istripuetan, edo erorketa bortitz batek, lepoaren luzatze nabarmena eragiten baitu. Horrelako minak 9.700 milioi euroko kostua eragiten du urtean Europar Batasunean (EB),
|
lan
bajen eta aseguru etxeek ordaintzen dituzten kalte ordainen ondorioz. Lepoko zartadaren sindromea, “whiplash” ere esaten zaiona, lepoaren flexio gogor batek eragindako lesioa da.
|
|
|
Lan tresna Ahotsaren profesionalak dira kantariak, esatariak, irakasleak, aktoreak, hizlariak, saltzaileak edo teleoperadoreak, nahiz eta guztiok erabiltzen dugun baliabide hori neurri handiagoan edo txikiagoan. Arazo gehien dituen talde profesionala ikastetxeetako irakasleak dira, %20 eta %25 artean lesioak dituzte eta kolektibo horretan
|
lan
baja gehien eragiten duen bigarren arrazoia da; horiek onartzeko gaitasun gutxien dutenak kantariak dira, eta horien artean lirikoak. Adinaren arabera, ahots arazoen nagusitasun handiena 25 eta 45 urte bitartekoa da.
|
|
|
Bularreko mina, sabeleko hantura, aknea, migrainak, sabeleko karranpak edo idorreria dira ohiko sintoma fisikoetako batzuk; tristura, negar erraza, depresioa, nekea edo libidoa gutxitzea dira ohikoenak arlo psikologikoan. Dismenorrea Doval Conderen hitzetan, hilekoaren aurreko sindromea eta hilekoaren mina dira, Espainian bakarrik,
|
laneko
baja askoren erantzuleak. Horrek esan nahi du ondorioak ez direla fisikoak soilik, baizik eta emakumeen gizarte eta lan inguruneari ere eragiten diotela.
|
|
2005
|
|
|
Izan ere, fabrikatzaileari egotz dakizkiokeen arrazoiengatik egoera txarrean dagoen elikagai bat irensten bada, kontsumitzaileak erantzukizunak eskatzeko eskubidea du. Salmonelaren bakterioarekin kutsatutako oilasko sortaren kasuan, hainbat elkartek eskatzen diete intoxikatutako pertsonei eduki dezaketen dokumentazio guztia, hala nola erosketa tiketa, larrialdietako mediku txostenak,
|
lan
bajako parteak, etab., baita sor litezkeen gastu guztiak ere, lan baja edo opor batzuk bertan behera uztea barne. Laneko frogagiriak eta bestelako agiriak erraz lortzen dira.
|
|
|
Izan ere, fabrikatzaileari egotz dakizkiokeen arrazoiengatik egoera txarrean dagoen elikagai bat irensten bada, kontsumitzaileak erantzukizunak eskatzeko eskubidea du. Salmonelaren bakterioarekin kutsatutako oilasko sortaren kasuan, hainbat elkartek eskatzen diete intoxikatutako pertsonei eduki dezaketen dokumentazio guztia, hala nola erosketa tiketa, larrialdietako mediku txostenak, lan bajako parteak, etab., baita sor litezkeen gastu guztiak ere,
|
lan
baja edo opor batzuk bertan behera uztea barne. Laneko frogagiriak eta bestelako agiriak erraz lortzen dira.
|
|
2006
|
|
|
Zerbitzua Bizkaiko Foru Aldundiak sustatzen du eta baserritarrei zuzenduta dago. Orain arte zerbitzuaz baliatu diren nekazaritza ustiategien jabeak guztira 74 izan dira, horietatik 60 oporrengatik eta beste 14
|
laneko
bajagatik.
|
|
|
Orain, Fremap lan istripuen mutuko zuzendari medikoa da, baina traumatologiako espezialista denez, urtero 300 eta 400 haustura larri izaten ditu. “Arazoak zituzten eta, gainera,
|
laneko
baja eskatzera behartuta zeuden pazienteen portzentajea %60koa zen. Orain, teknika horrekin tratatutako pertsonak sei hilabeteren buruan berreskuratzen dira erabat”, esan zuen López Olivak.
|
|
|
Udaberrian, ingurumen polen maila handiak
|
lan
bajen ehuneko handia eragiten du, eta haren eraginekiko sentikorrak diren pertsonen bizi kalitatea nabarmen hondatzen du. Arnas alergiaren adierazle nagusia da, gure herrialdean hamar pertsonatik bati eragiten dion osasun arazo larria.
|
|
|
Pneumologoek ohartarazi dute asma arinak
|
laneko
bajak eragiten dituela eta haurren bizi kalitatea nabarmen mugatzen duela.
|
|
2007
|
|
|
debaldeko erasotzaile bihurtzen den norbait da eta, izaeraz horrela delako, kargu horrekin gozatu egiten du eta bekatari ordaintzaileak bilatu behar ditu.Horrelako egoerak ingelesezkomobbinghitzaz bataiatu dira.Mobbing, jazarpen moral edo eraso psikologikoa lantegian zer den deskribatzeko, honela azalduko genuke: ...rrak, loaren trastornoak, digestioaren trastornoak... Psikikoak: sumingarritasuna, antsietatea, paniko krisiak, depresioak, arreta zuzentzeko eta kontzentratzeko zailtasunak, oroimenaren alterazioak.Zenbaitetan, pertsonak bere buruaz duda egiten du, beheragokotzat hartzen du bere burua.Lanak nozitzen du disfuntzioa.Lanaren kopurua eta kalitatea jaitsi egiten dira.Talde lanean aritzeko zailtasunak,
|
lanean
baja maiz hartzen da, enpresaz aldatzeko gogoa pizten da.Ase ez dauden pertsonen baturak giro desatsegina sortarazten du lantegian eta horrek pertsonengan ez ezik, erakundean ere izaten du eraginik.Axolagabekerien ondoriozko deskuiduak maizago gertatzen dira eta, beraz, istripuen arriskua areagotzen da.Famili giroan du eragina.Frustrazioek pertsona gehiago harrapatzen dituzte.Norbaitek bizitzaren... senitartekoei, ezkontideari, seme alabei.Azkenean hauek ere nozitzen dituztemobbingarenondorioak.Nola defendatu. Eraginiko pertsonak bere defentsak sortu ditu, bere buruaren eta senitartekoen osasun mentala zaintzeko: Bere buruaren nortasuna indartuz.Asertibitatea (tinko izateko eta ezezkoa ematen ikasteko trebezia) landuzAntsietatea eta estresari aurre egiteko teknikak baliatuzBere buruaren alderdi positiboak ahalik eta gehien garatuz.Bai antsietate maila apaltzeko, bai era guztietako egoera kaltegarriei buru egiten ikasteko ere, profesional baten laguntza eskatuz, beldurrik gabe.Aldaketak egituretanEgoera eredugarria, egiturak aldatu eta enplegatuak jazartzen dituzten nagusiak desagertzea da.Pertsona arteko harremanetan beti agertzen diren gatazkak konponduko lituzketen egitura iraunkor eta heldua eduki lukete erakundeek, pertsona horientzat ez ezik, enpresarentzat ere mesedegarri gertatuko litzatekeelako.Gatazkak hauteman eta behar bezala kudeatzeko, mobbingarensintomak garaiz ezagutu eta lehenbailehen sendatzeko trebeziak garatu lituzke erakundeak.Horretarako, kexu egiteko eta anonimatuan aritzeko eskubidea bermatuz, gatazka pertsonalak konpontzeko arau garbiak agertu lirateke lantegian bertan, pertsonen arteko artekaritza sistemak aurreikusten dituztenak.Helburu horiek erdiesteko, ordea, pertsona arteko harremanetan eta gatazken konponketan langile guztiek entrenatu lukete.Erakundeak aldatuko direla itxarotea, oro har, mirariaren zain geratzea da.Maila pertsonaleko irtenbidea ere ez da gizakiari beste enpresa batera joan dadin aholkatzea, enpresa berri horretan ere beste horrenbeste edo, areago, egoera okerragoa topatuko duelako, akaso.Nagusi patologikoaren izaeraHainbat ezaugarri agertzen dituzte maiz horrelako pertsonek: Beren baitako gabeziak konpentsatzeko, aginduak ematea dute beharrezkoa, beren azpian presionatu ahal izateko moduko norbait izatea, era horretan zu baino gehiago naiz ni" horren gogobetetasuna bizitzeko.
|
|
|
Lunbalgietan, adibidez, (noiz edo noiz pertsona guztien %60 %90engan eragina izan dezakeena) pazienteen %90 osatu egiten dira 3 6 hilabetetan eta
|
laneko
bajen %90etik gora ez dira bi hilabete baino luzeagoak.
|
|
|
Lasai doa, poliki poliki hartzen du arnasa, yoga ikastaroan erakutsi dioten bezala.
|
Lanean
baja hartu zuenetik, egunaren segundo bakoitza gozatzeko gaitasun gehiago duela sentitzen du. Gailetak hartu ditu, kafea, azukrea?
|
|
|
Europako Batasunak programa bat jarri du abian arazo muskulu eskeletikoen aurka borrokatzeko, Europan
|
lan
bajaren arrazoi nagusia baita.
|
|
|
Gainera, langileari arriskuak saihestu edo murrizteko eskatzen zaio, bereziki dortsolunbarak, neurri egokiak hartuz, lanaren ezaugarrien eta jardueraren eskakizunen arabera. Datuen arabera, kaltetuak sufritzen duen minaz eta horrek eragiten dizkion mugez gain, muskulu eta eskeleto nahasteak dira Europan
|
lan
bajaren lehen arrazoia.
|
|
|
Bestalde, Ibercajak beste SPP bat merkaturatu du bere zerbitzu eta produktuen artean. Kasu honetan, hileko kuotaren adinako zenbatekoarekin ordaintzen da, ezbeharraren unean, hipotekan edo maileguan, gaixotasunagatiko edo istripuagatiko edo langabeziagatiko
|
laneko
bajaren kasuan, lanbidearen arabera. Halaber, ez da atzean geratu Santander babes aseguruen aldeko gerran, eta' Santander Protección Crédito' diseinatu du, finantza erakunde horrek emandako mailegu, zerbitzu eta hipoteken titularrak estaltzen dituen asegurua.
|
|
|
Agenteek informazio ugari konfiskatu zuten, eta orain xeheki aztertu da. Ikerketen bidez jakin nahi da ea entitateak funts publikoak desbideratzen zituen, hala nola, Gizarte Segurantzatik
|
lan
bajengatik jasotzen zituen kuotak, mutualitate jardueratik kanpoko beste helburu batzuetara. Halaber, uste da mutualitateko buruzagiek “B” kontabilitatea sortu zezaketela, ofizialarekin paraleloan.
|
|
|
Enpresetan oporren ondoriozko
|
lan
bajak betetzeko beharrak hainbat ekoizpen sektoretako langileen eskaera aukera irekitzen du. Turismoa ez ezik, ekainetik irailera bitarteko kontratazioak %47ra igo dira.
|
|
|
Tratamenduaren bidez, sintomen agerpena mugatu nahi da; agerraldien arteko aldia 15 egun atzeratzen bada, hobekuntza garrantzitsua da. Baina kaltetuek
|
lan
baja behar izateko bezain larria da. Bai, batez ere bulbodinien kasuan.
|
|
|
Ez dira etxekoandreak izaten. Eta
|
laneko
baja beharrezkoa da. Gainera, sexu harreman mingarriak izaten dituzte, eta ez diete sexu harremanik edo seme alabarik izaten uzten.
|
|
|
Lehenik eta behin, “zerga tratamendu egokia” eskatzen du, “PFEZaren zergaren salbuespena edo hobaria” barne hartzen duena. Halaber, Gizarte Segurantzan “lankideen araubide berezia” sortzeko eskatzen du, “kotizazio onurak eta amatasun,
|
lan
baja edo langabeziagatiko eskubide onuragarriagoak” bilduko dituena. Azkenik, eskatu du eritasun profesionaltzat har daitezela “osasungarritasun gutxiko eta gaixotasun kutsakorren prebalentzia handiko” eremuetan egindako lanak.
|
|
|
Detonatzailea zerbitzu horietan arnasten den tentsio propioa da. Lehen mailako arretari dagokionez, indarkeriazko jarrerak pazientearen preskripzioarekiko desadostasunekin edo profesionalaren ikuspuntutik justifikatu gabeko
|
laneko
bajak lortzeko presioekin lotuta egon ohi dira. Gidaren egileek gogorarazten dute auzi horren muinaren zati handi batek zerikusia duela “medikuarekin zerikusirik ez duten kausekin”, hala nola masifikazio asistentziala (gaixoarekin harreman adeitsua izateko atzerapenak eta denbora gutxi) eta Administrazioak egiten duen “esfortzu baliogabea”, herritarrak, osasun profesionalekin duen harremanean, eskubideak izateaz gain, betebeharrak dituela kontzientziatzeko.
|
|
2008
|
|
|
Lesio ohikoenak zaintiratu zerbikalak dira, eta eroaleen erdiek baino gehiagok ondorioak dituzte. Txostenak dio
|
laneko
bajaren batez bestekoa bi hilabetekoa dela eta kostua 20.000 euro ingurukoa. Heriotza tasa murriztea Bestalde, Real Automóvil Club de Catalunyak (RACC) txosten bat aurkeztu zuen atzo.
|
|
|
Gabezia mediku aseguruetan ere Gabealdiek ere interes berezia dute asegurua kontratatzerakoan. Aseguru mota guztietan egon daitezke gabezia epeak, hala nola istripuekin,
|
laneko
bajekin edo osasun laguntzarekin lotutakoetan. Aseguru medikoen polizetan, alderdi horrek garrantzi handia du, batez ere, epe jakin batean prestazio jakin batzuk jasotzeko harpidetzen direnean, eta aseguru bat edo bestea kontratatzeko orduan giltzarrietako bat izan daitekeenean.
|
|
2009
|
|
|
Sintoma ohikoenak, sor ditzakeen sintoma ugarien artean, mina dira artikulazioetan, muskuluetan eta muturreko nekea. Colom en arabera, sintoma horien guztien ondorioa da gaixoek ezin dutela pertsona osasuntsuen lan erritmo bera jarraitu;
|
laneko
bajak behin eta berriz eskatu behar izaten dituzte, eta, berriro egin behar izaten dutenez, askotan lana galtzen dute. Haurdunaldia eta lupusa Lupusak, batez ere, emakumeei eragiten die (hamarretik bederatzi emakumezkoak dira), eta horietako askori, berriz, ugaltzeko adinean daude (gaixoen %90 15 eta 55 urte bitarteko emakumeak dira).
|
|
|
Kasurik paradigmatikoena eskoletako maisu maistrena da; Espainian, profesional horien %22k baino gehiagok ahots aldaketak egozten ditu, eta, gainera, horiek dira talde honentzat
|
lan
bajaren kausarik ohikoena. Ahots arazoak maizago gertatzen diren adin tartea 25 eta 45 urte bitartekoa da.
|
|
|
Belauneko eta aldakako artrosiaren tratamenduak, desbalidazio handiena eragiten duten formek, 4.700 milioi euro inguruko kostua eragiten du urtean. Zuzeneko gastuak %86 dira; zeharkakoak, berriz,
|
laneko
bajak eta ezintasunen bat direla eta, %14 dira. Artrosia duen gaixo bakoitzeko 1.500 euro inguru inbertitzen dira urtean.
|
|
2010
|
|
|
Aire girotua gaizki erabiltzea udako katarroen% 50 eragiten du eta hilabete hauetako
|
laneko
bajen erdia ere bai. Madrileko Pneumologia eta Toraxeko Kirurgia Elkartearen (Neumomadrid) arabera, jabeen% 20ak dioenez, bere erabilerari esker arnasketa arazoak izan dituzte, gehienak katarroak(% 32), eztarriko minak(% 27) eta hotzeriak(% 11).
|
|
|
Bere lanpostuan, egunero erantzuten die laguntza eta aholkularitza bilatzen duten irakasleen deiei. ikasturteko estatuko azken txostenean jasotzen den bezala, harremanetan jartzen diren irakasleen %45ek antsietate koadroak egiten dituzte, %20k depresio sintomak dituzte eta %14k
|
lan
baja dute. Irakaslea izatea lanbide arriskutsua da?
|
|
|
Besteak beste, pazienteei eta senideei laguntzeko laguntza programak eta lan malgutasun handiagoa, langile bakoitzaren mugekin bat datozen lanaldi murrizketekin, erosmen mailari eusteko.
|
Laneko
bajak eta ezintasunak, botikak erosteko gastu ekonomikoarekin batera, eta etxebizitza ezintasun aurreratura egokitzeko erreformen ondoriozko gastu ekonomikoarekin batera, alderdi saihestezinak dira. Hanturaren kontrako dieta?
|
|
2011
|
|
|
1.500 langileko ontziola batean,
|
laneko
baja eragin duten 150 istripu izan dira, eta maiztasun adierazlea kalkulatu nahi dugu. Datu horiek aztertu ahal izateko, 8 orduko 220 jardunaldi hartuko ditugu kontuan.150?
|
|
|
e) Estresa da
|
laneko
bajaren arrazoi nagusietako bat.
|
|
|
Bazenekien.... Estresa, egun,
|
laneko
bajaren kausa nagusietako bat da sektore profesional batzuetan.
|
|
|
Estres egoera batean, banakoak ezin dio erantzun eskatzen zaionari, eta horrek frustrazioa eta larritasuna sortzen dizkio.
|
Laneko
bajaren arrazoi nagusietako bat da egun.
|
|
|
Suterik bada, jokabide egokia izateko trebakuntza.Kostuaren balorazioa. Mikelen
|
laneko
bajaren eta erretako gurpilen kostua.
|
|
|
7, 5.Prebentzio neurrien eraginkortasunaren berri izateko, aurreko urtean izandako istripuak kontuan hartuz kalkulatu ditu adierazleak enpresak: guztira, 175, 80
|
laneko
bajaren bat eragin zutenak.Hauek izan ziren istripuen emaitzak: langile baten heriotza, ezintasun bat, ikusmenaren galera begi batean langile batek eta 500 lanegun galduta.a) Kalkulatu laneko ezbeharren estatistika adierazleak.b) Erkatu emaitzak sektoreko datuekin.
|
|
|
Martak negar egiten du bere «arazoa»ri buruz hitz egiten duenean. Etxean giltzapetua bizi da, depresioagatik
|
laneko
baja du, eta ez da supermerkatura joatera ere ausartzen «jendearen barreak eta isekak ez jasatearren». Bere bizilagunek «freak» bat dela uste omen dute.
|
|
|
Saiatu gurasoek lana gal ez dezaten edo semea zaintzeko bajak har ditzaten. Sorospena aldi baterako
|
lan
bajaren pareko soldata izanen da. Baina nork eska dezake eta zer baldintza bete behar dira?
|
|
|
Gainera, 180 artikulua handitu da, hau da, lanaldia murriztean egindako kotizazioei lanaldia murrizte hori gabe mantendu izan balitz legokiokeen zenbatekoaren %100 gehituko zaie. Ukitutakoek aldi baterako
|
lan
bajaren pareko soldata jasoko dute adingabea artatu ahal izateko. Hasiera batean, ekimena minbizia zuten haurren gurasoentzat proposatu zen, baina parlamentuko talde guztien adostasunari esker, baimen ordaindu hori ospitaleratzea eskatzen duen beste edozein gaixotasun larritara zabaltzea erabaki zen.
|
|
|
Kudeaketa eta ordainketa Lan Istripu eta Lanbide Gaixotasunen Mutuari edo enpresak arrisku profesionalen estaldura hitzartuta duen entitate kudeatzaileari dagozkio. Adingabea zaindu ahal izateko, aldi baterako
|
lan
bajaren pareko soldata jasoko dute, lanaldiaren murrizketaren araberakoa, betiere denbora hori, gutxienez, ordutegiaren erdia bada. Prestazioa kenduko da adingabea etengabe, zuzenean eta etengabe zaintzeko beharra amaitzen denean, edo seme gaixoak 18 urte betetzen dituenean.
|
|
|
Hauek dira azkenak: lanaren antolaketa txarra,
|
laneko
baja errepikakorrak eragiten dituzten laneko arriskuak, estresa eta elikagaien ondoriozko toxiinfekzioen arrisku handiagoa, baina, batez ere, instalazioaren errentagarritasun ekonomiko txikia. AKPKA (arriskuen azterketa eta kontrol puntu kritikoak) betetzen da?
|
|
|
Horietatik 42 65 urtetik beherakoak ziren eta gainerakoak adin horretatik gorakoak. Eritasun profesionalaren ondoriozko alderdien %52k
|
laneko
baja dakarte, eta beheranzko joera dute. Eritasun profesionalaren ondoriozko laneko bajak 11.400 izatetik 8.765 izatera jaitsi dira 2007an; laneko baja eragiten ez duten eritasun profesionaleko parteak, berriz, 5.418tik 8.077ra igo dira aldi berean.
|
|
|
Eritasun profesionalaren ondoriozko alderdien %52k laneko baja dakarte, eta beheranzko joera dute. Eritasun profesionalaren ondoriozko
|
laneko
bajak 11.400 izatetik 8.765 izatera jaitsi dira 2007an; laneko baja eragiten ez duten eritasun profesionaleko parteak, berriz, 5.418tik 8.077ra igo dira aldi berean.
|
|
|
Eritasun profesionalaren ondoriozko alderdien %52k laneko baja dakarte, eta beheranzko joera dute. Eritasun profesionalaren ondoriozko laneko bajak 11.400 izatetik 8.765 izatera jaitsi dira 2007an;
|
laneko
baja eragiten ez duten eritasun profesionaleko parteak, berriz, 5.418tik 8.077ra igo dira aldi berean.
|
|
|
Irudi komertziala galtzea.
|
Laneko
bajak (lanorduen galera). Osasun tratamenduaren kostua.
|
|
|
Plan integralak Autonomoek plan integral bat kontratatuz ere babes ditzakete beren interesak. Horrek aukera ematen die
|
laneko
bajaren ondorioz jasotzen ez diren diru sarrerak konpentsatzeko. Istripuaren edo gaixotasunaren ondoriozko bajak aseguratzeko kontrata daitezke, eta, hartara, horrek dakartzan gastuak gutxitzeko.
|
|
|
Kopuru horri lan produktibitatea murrizteari lotutako gizarte kostua gehitu behar zaio, pertsona lodiek lan partaidetzaren tasa txikiagoak izaten baitituzte eta normalak dituztenek baino soldata txikiagoak jasotzen baitituzte.
|
Laneko
bajak edo ezintasunak 1.600 milioi euroren erantzule izango lirateke. Obesitateari lotutako gaixotasunek eragindako kostuak kontuan hartuz gero, beste 900 milioi gehitu behar dira, diabetesak eragindakoak (kostu guztien %9), gaixotasun kardiobaskularrak (%22, 6), dislipemiak (%2, 4) eta gaixotasun muskulu eskeletikoak (%1).
|
|
|
Kontabilitate zerbitzuak kontabilitatea egunean eramatea nahi duten bezeroak artatzen ditu. Gestoria Zerbitzuan Gizarte Segurantzako nominak eta agiriak prestatzen dira, baita kontratuak,
|
lan
bajak eta abar ere. Era guztietako dokumentazio fiskala ere egiten eta aurkezten da.
|
|
2012
|
|
|
Lana galtzearen beldur izateak, era berean, kalte handiak (estresa, segurtasun eza eta egokitzeko arazoak, gihar eta hezurduraren ondoeza handitzea, eta abar) eragiten dizkie osasun fisikoari eta adimen osasunari. Lan erreformaren aplikazioak, halaber, nahiz eta justifikatuak egon? 20 eguneko iraupena gainditzen ez duten
|
laneko
bajak, arrazoi objektiboengatiko kaleratzeak baja kopurua urritzea ekarriko du berekin; ez, ordea, gaixotasun kopurua.
|
|
|
zirkunstantzia normaletan asko ez baziren, berez, jende gutxik egiten dio euskal literaturari kasu, nire ingurunean?, oraingoan ezin bestelakorik espero. Are gutxiago kanpoko munduarekiko nire harremanak minimora murriztu eta
|
lanean
baja eskatu dudanetik. Taylorri arazoa azaltzen saiatu natzaio, baina indar handirik ipini gabe, hasieratik bainekien zaila izango zela:
|
|
|
Denboran mugatua. Gaixotasunak ahalik eta gutxien iraun dezan bilatzen da, anormala izateagatik eta dakarren afektazio funtzionalagatik. Horregatik, gizarteak osasuna azkar berreskuratzeko eta gaixotasuna ikuskatzeko(
|
laneko
bajen kontrola) mekanismoak garatzen ditu.
|
|
|
Erregimen Orokorreko soldatapeko nekazaritza langileen kasuan ere, enpresaren ekarpena 6,15 puntutik 8,10era murriztuko da, betiere kotizazio oinarria muga gisa ezarritako zenbatekoa baino handiagoa ez bada; kasu horretan, murrizketa proportzionala izango da. Langile horientzat, gainera, langabezia kuotaren murrizketa bat jasotzen da, Gizarte Segurantzako kotizazio oinarriaren %2, 75ekoa, aldi baterako ezintasuneko(
|
laneko
baja), haurdunaldiko eta edoskitzaroko edo amatasun eta aitatasuneko egoeretan. Era berean, 60 urtetik gorako langileen enplegua eta aukera berdintasuna mantentzeko hobariak, 59 urte edo gehiagokoentzat enplegua mantentzeko murrizketak eta familia erantzukizunak dituzten langabeekin egindako lanaldi osoko kontratu mugagabeetarako hobariak arautzen dira.
|
|
|
...trolatu gabeko asmak 1.000 milioi euro baino gehiago balio du urtean Osasun Sistema Nazionalean, hau da, gaixotasun horri lotutako kostu guztien ia %70 Hegoaldeko Pneumologia eta Kirurgia Torazikoaren Elkarteak (Neumosur) datu horien berri eman du asteartean, maiatzaren 1ean, Asmaren Nazioarteko Eguna dela eta, eta zehaztu du patologia horrek helduen Espainiako populazioaren %5i eragiten diola eta
|
laneko
baja asko eragiten dituela. Espainiako osasun sistemako gastuaren iraunkortasunari buruzko eztabaidan, erakundeak profesionalen, pazienteen, senideen eta osasun agintarien laguntza eskatu du, gaixotasun horren kontrola hobetzeko.
|
|
|
Gainera, zenbat eta handiagoa izan hutsune kopurua, orduan eta handiagoa da onura”. Enpleguko titularrak, Fátima Báñezek, gainera, adierazi zuen iraupen laburreko
|
lan
bajen kontrola handituko dela, batez ere 15 egunetik beherakoak. Neurri hori onuragarria izango da enpresentzat, horiek baitira bajak ordaintzen dituztenak, Gizarte Segurantzak bi asteko ezintasunetik aurrera hartuko baitu bere gain.
|
|
|
Likido ugari hartzea.
|
Laneko
baja. Sexu harremanak saihestea.
|
|
2013
|
|
|
Muskulu hezurretako gaixotasunak dira
|
laneko
bajen kausa nagusia.
|
|
|
Arazo hori areagotu egiten da laneko adinean, baita zahartzaroan ere. Gaur egun,
|
laneko
bajaren kausa nagusia da espainiar estatuan. Erkidego guztiak kontuan hartuz gero, muskulu hezurretako gaixotasunek EAEn dute inpaktu handiena, bai laneko baja bakoitzaren kostuari dagokionez, bai baja tasari dagokionez ere, guztira 10 milioi euroko kostua baitu.
|
|
|
Gaur egun, laneko bajaren kausa nagusia da espainiar estatuan. Erkidego guztiak kontuan hartuz gero, muskulu hezurretako gaixotasunek EAEn dute inpaktu handiena, bai
|
laneko
baja bakoitzaren kostuari dagokionez, bai baja tasari dagokionez ere, guztira 10 milioi euroko kostua baitu.
|
|
|
Kirolzaleen arduragabekeriek eta istripuek larritasun ezberdineko hainbat lesio eragin ditzakete. Batzuetan, funtsezkoa da ebakuntza kirurgikoa, errekuperazio denbora luzea edo
|
laneko
baja. Amateur korridorea:
|
|
|
KOLETIko inurri sendagileak ezezko biribila eman zion: ez nekatu, ez dizut
|
laneko
bajarik emango munduko irudimen guztia azalduta ere.
|
|
2015
|
|
|
Arazo horrek pertsona guztiei eragiten die, baina bereziki gazte eta adinekoei eta bihotzeko eta biriketako gaixotasunak dituzten pertsonei (bi heriotza arrazoi komun Europan). Asmaren erasoak, ospitaleetan sarrerak gehitzea eta gaixotasunagatiko
|
lan
bajak ere sortzen ditu. Europako Erkidegoko arduradunek kalkulatu dutenez, Europako ekonomiak urtean 427 eta 790 milioi euro galtzen ditu.
|
|
|
Eta lasaitasun osoa izan dezaten, hileko 12 kuota ere ordainduko dituztela bermatzen diete. langabezia (besteren konturako langilea) edo
|
laneko
baja (autonomoak edo funtzionarioak), ekarpen nagusietako bat. Unicaja, berriz, Leialtasun kreditua Kontratatu edo sinatzen diren produktuengatik hobariak ematen ditu.
|
|
|
Bankia merkaturatzen duen Kontsumo Babestuko Kredituarekin 60.000 euroraino dago edozein ekitaldi egiteko. Eta auzi jartzailearen lasaitasuna erabatekoa izan dadin, Babestutako Kontsumo Aseguruak bermatzen dizu, langabeziaren (besteren konturako langilea) edo
|
lan
bajaren (autonomoak edo funtzionarioak) kasuan, 12 hileko kuota gehienez ere ordaintzea. Gastu berezi horiei aurre egiteko beste aukera bat Ibercaja ren eskaintzatik dator.
|
|
|
Sarahk eramango nau ospitalera eta Lorrie etortzekoa da.
|
Lanean
baja hartzea lortu du. Andrew, laztana, enbarazu besterik ez zenuke egingo."
|
|
2016
|
|
|
Mojea Espainian hiru milioi langile baino gehiago daude norbere kontura, baina oso gutxi gaixotu dira. Izan ere, Laneko Segurtasun eta Higienerako Institutu Nazionalak (LSHIN) emaniko datuen arabera, 2015eko urtarriletik urrira bitartean, 10.362 autonomoek bakarrik eskatu zuten
|
laneko
baja, eta beti gaixotasun larriren bat izanez gero. Zergatik gertatzen da hori?
|
|
|
Horrenbeste lan ezberdin egiten ditudanez, denetatik pixka bat ikasteko aukera izan dut. Noiztik ari zara lan honetan. Zazpi urte inguru daramat dagoeneko. Aurreko administrariak, Pepik,
|
laneko
baja hartu zuen, eta haren lana betetzeko hartu ninduten, sei hilabeterako. Baja hura luzatu egin zen ordea, eta bertan jarraitu nuen.
|
|
2018
|
|
|
5.3.2.7
|
Laneko
bajak
|
|
|
Osasun sistemak ematen dituen zerbitzuak egoki erabiltzea, behintzat
|
laneko
bajen prozeduran, erabateko ezintasunean eta prestazio terapeutiko eta sozialetan.
|
|
|
|
Laneko
bajak
|
|
2019
|
|
|
Nork eta zein egoeratan eska dezake? Lan kontratua duten langile guztiek eskatu ahal izango dute borondatezko
|
lan
baja, eta ez da inola ere beharrezkoa enpresatik alde egin nahi izatea justifikatzen duen arrazoirik izatea. Aurrez abisatzen ez baduzu, enpresak deskontatu egin ahal izango dizu finikitotik zenbat egun lehenago bete ez diren abisu egunak adina.
|
|
|
Free Argazkiak Zer ondorio ditu borondatezko baja batek? Borondatezko
|
lan
baja eskatzeko asmoa baduzu, alde onak eta txarrak aztertu behar dituzu (batez ere, kontratu berririk ez baduzu), zure erabakiak ondorio ekonomikoak baititu. Hauek dira garrantzitsuenak:
|
|
|
Borondatezko
|
lan
bajak eragina du langilearentzat hain garrantzitsuak diren alderdi ekonomikoetan, hala nola kotizazioan eta langabeziako prestaziora arteko soldatan.
|
|
|
Zer da borondatezko
|
lan
baja bat. Zure lana uzteak izen teknikoa du:
|
|
|
Zure lana uzteak izen teknikoa du: borondatezko
|
lan
baja. «Langilearen nahiari egotz dakizkiokeen arrazoiengatik», langileak bere kontratua amaitzea eskatzen duenean gertatzen da, zerbitzuak ematen dituen enpresarekin duen lan harremana ebazteko.
|
|
2020
|
|
|
Gatazka betean, enpresari batek aulkitik altxatu eta hanka arteko paketeari eutsita esan zigun, hemendik aterako dugu nahi duzuen dirua?. Baina, tira, azkenean hiru urterako hobekuntza ekonomikoa lortu genuen, %10etik gorako igoerarekin, 2.592 orduak lortu genituen (hori progresiboa izango da, baina 106 orduko jaitsiera izango dugu),
|
laneko
baja %100ean lortu genuen, eta beste hobekuntzaren bat. Gaur egun gehiago irabaztea eta lan gutxiago egitea historikoa da, eta gure helburu gehienak bete ditugu.
|
|
|
Kaleratzeagatiko kalte ordainaren kalkuluan horrela egiten da. Kalkulu hori aldatu egin daiteke kalkuluaren oinarria nola kontabilizatzen den, 365 edo 366 eguneko soldata bada; edo aldi baterako ezintasunagatiko prestazioak,
|
laneko
bajaren aurreko aldiaren arabera kalkulatzen direnak. Nork asmatu zuen urte bisiestoa eta zergatik Lurrak Eguzkiaren inguruan egiten duen mugimenduan bilatu behar da lau urtean behin otsailaren 29ko egutegian agertzen den azalpena.
|
|
|
Kasu horietan, gaixotasun baten ondorioz edo, are gehiago, konplikazio gehiago izateko arriskua dagoenean, pertsona hori lanerako ezindua izan daiteke. Gerta daiteke, halaber, diabetesak zeharka eragitea, hala nola
|
laneko
bajak edo 1 motako diabetesean debuta egin duten seme alaba adingabeak zaintzeko eszedentziak. Halakoetan, etengabeko arreta behar izaten dute beren glukosa maila kontrolatzeko eta hipogluzemiak saihesteko.
|
|
|
Hezkuntza Departamentuak onetsitako irizpideen arabera, HEOko irakasleria Bigarren Hezkuntzakoaren parekoa da. Eta 10 eguneko
|
lan
baja jarraituen kasuetan, irakasleak ordezkatua izan behar du; inondik inora betetzen ari ez den neurria, alegia. Arazoa egiturazkoa da, ordea:
|
|
|
Ze neurri hartu behar dituzu? 14 egunez ezin naiz etxetik atera,
|
lanean
baja eman didate. Etxean maskarilla kirurgikoarekin nabil, nire gelan bakarrik egon beharra daukat, komun bat soilik erabili eta jateko platerak basoa eta mahai tresnak aparte dauzkat, nik bakarrik erabiltzen ditut eta amaitutakoan lejiarekin garbitu.
|
|
|
Eta horrek alarma piztu du klubetan, jokalari batzuk dagoeneko adierazi dutelako ez daudela horrela jarraitzeko gertu: " Hamabost jokalaritik zazpik dagoeneko esan digute lan kontuak tarteko ez daudela horrela jarraitzeko gertu, izan ere, ezin dira ibili
|
lanean
bajak etengabe hartzen. Eta normala da.
|
|
|
produktibitatea gutxitu eta gastu sanitarioa gehitu egiten du. Estresa eta depresioa 2012ko
|
lan
baja kopuruen arrazoi nagusia izan ziren mundu mailan, langileen atsekabea kontu ekonomiko eta politiko serioa bilakatuz... Eta kapitalismo neoliberalaren mehatxurik handiena jendearen gogo falta balitz?
|
|
2021
|
|
|
Ez da lan esperientzia faltaren ondorioa, baizik eta lan baldintza okerren efektu zuzena. Kolektibo honek
|
lan
baja gutxiago hartzen du, lan kontratua ez berrizteko arriskua dela eta. Horri gehitu behar diogu lan istripu bat izateko arriskua handiagoa dela 1 eta 25 langile artean duten enpresetan, gure enpresa sarean ohikoa den tamaina, zeinean enpresarekiko harremana estuagoa den.
|
|
|
Langabezia hautematen ari bazara eta gaizki jartzen bazara edo ezbehar bat baduzu, kobratzen jarraituko duzu. Hori bai, garrantzitsua da ez ahaztea baja SEPEri jakinaraztea; izan ere,
|
lan
bajak irauten duen bitartean, bertan behera geratzen da trebakuntza ikastaroetara joateko edo kontrol hitzorduetara joateko betebeharra.
|
|
|
Hortik aitzinera, positiboek euren prozesua jarraitu dute eta euren osasun zentrotik eurekin harremanetan jarriko dira. Hala eskatuz gero,
|
laneko
baja tramitatuko diete. Osasun zentroak bere egoeraren jarraipena telefono bidez eginen du, «guttienez hasierako dei hori», eta «egoera larriagotuko balitz, jarraipen estuagoa eginen diote, behar izanez gero aurrez aurreko arreta emanez, edo hala badagokio ospitalera bideratuz».
|
|
|
|
Laneko
baja bat da, lanorduetan gertatutako ezbeharra izan delako. Beraz, salaketa jarrita dago Ertzaintzan, baina asegurukoek lehenbailehen jarri nahi naute lanean, horren gogoz daudela ematen du.
|
|
|
Eta hor ere, ahalik eta merkeen: ez baitizute
|
laneko
bajarik emango, ezta laguntza profesional terapeutikorik ere. Beraz, isilpeko aste horietan haurdunaldia berretsi ez baldin bada, segi berriz lanera, ahalik eta lasterren, ahalik eta errentagarrien, ez da ezer pasa eta; ez tristatu, ez deprimitu, ez esajeratu, hemen ez da ezer pasa, ikusten?, eskerrak ez zenion inori kontatu.
|
|
|
Depresioan,
|
laneko
bajan zegoen. Polizia profesional izana, ez zuen babes berezirik.
|
|
|
Erakundearen birmoldaketa lantzen dute. Eskuhartzeen artean honako hauek nabarmendu ditzakegu: Langileen kopurua igotzea puntako orduetan, horrela, lan karga murrizten da, txandakako antolaketa eta
|
laneko
bajen estaldura hobetzen da. Osasun eta segurtasunerako arriskuak sor ditzaketen egoeretako komunikazio protokoloa ezartzea. Langileen parte hartzea sustatzea iradokizunak, ideiak eta iritziak eskaintzea ahalbidetzen duten bileretan. Txandakako lan baldintzak hobetzea, adibidez, langileen beharretara eta ezaugarrietara egokituz (gaueko txandak hoberen egokitu daitezkeen langileentzat, eguneko txa...
|
|
|
Hala eta guztiz, udaleko potrozorriak bilatu du bidea; Gizarte Segurantzan udaleko
|
lanetik
baja eman, eta beste zinegotzi bat izendatu. Norbere kaltetan doan bidea hartu, herriaren onetan jokatzeko.
|
|
2022
|
|
|
|
Laneko
baja hileko mingarriengatik: lege berria arazo zahar batentzat
|
|
|
Sintoma horiek pertsonaren bizi kalitatea alda dezakete, eta kirola egiteko, lan egiteko edo ohiko bizimoduarekin jarraitzeko ezgaitu. Berriki onartutako abortuaren legearen erreformak, hileko mingarriek eragindako
|
lan
bajari argi berdea emateaz gain, tabua hausten du, hura pairatzen duten milaka emakumek ezkutuan bizi duten arazo baten gainean.
|