|
2002
|
|
|
Espainiako Erreumatologia Elkartearen esanetan estatuko
|
lan
bajen %14 erreuma gaixotasunek eragindakoak dira.
|
|
|
Horixe gertatu zitzaion, hain zuzen, tailerreko buruari; 1973an, bokazioz aldatzea erabaki zuen enpresa batean, lanerako tailer batean. Urteak igaro ahala, loaren, antsietatearen eta estresaren arazoak izaten hasi ziren, eta, ondorioz, hainbat
|
lan
baja sortu ziren. 1993tik, txosten psikiatrikoak izan arren, gaixotasuna lanarekin lotzen zuten arren, mutuak gaixotasun komun bat zuen, eta horrek auzitara jo zuen.
|
|
2003
|
|
|
Espainian, familia batek hipotekaren ordainketei aurre egiteko egin behar duen batez besteko ahalegina familiaren errentaren% 60tik gorakoa da; beraz, errenta hori murrizten duten ezustekoak arazotsuak baino gehiago izan daitezke. Familia errenta gutxitzen den kasuetan ordainketa horiei aurre egiteko hainbat aseguru kontratatzea azter dezakegu, errenta hori sortzen duten titularren
|
lan
bajaren, langabeziaren eta abarren ondorioz. Kasu horietan, dirusarrerak sortzen dituzten hipotekaren titularrek bakarrik aseguratzen dute, eta ez diru sarrerak sortzen ez dituztenek, alferrikako gastua izango bailitzateke.
|
|
2004
|
|
|
Lesio horiek eragin handia dute atzetik, hala nola trafiko istripuetan, edo erorketa bortitz batek, lepoaren luzatze nabarmena eragiten baitu. Horrelako minak 9.700 milioi euroko kostua eragiten du urtean Europar Batasunean (EB),
|
lan
bajen eta aseguru etxeek ordaintzen dituzten kalte ordainen ondorioz. Lepoko zartadaren sindromea, “whiplash” ere esaten zaiona, lepoaren flexio gogor batek eragindako lesioa da.
|
|
|
Lan tresna Ahotsaren profesionalak dira kantariak, esatariak, irakasleak, aktoreak, hizlariak, saltzaileak edo teleoperadoreak, nahiz eta guztiok erabiltzen dugun baliabide hori neurri handiagoan edo txikiagoan. Arazo gehien dituen talde profesionala ikastetxeetako irakasleak dira, %20 eta %25 artean lesioak dituzte eta kolektibo horretan
|
lan
baja gehien eragiten duen bigarren arrazoia da; horiek onartzeko gaitasun gutxien dutenak kantariak dira, eta horien artean lirikoak. Adinaren arabera, ahots arazoen nagusitasun handiena 25 eta 45 urte bitartekoa da.
|
|
2005
|
|
|
Izan ere, fabrikatzaileari egotz dakizkiokeen arrazoiengatik egoera txarrean dagoen elikagai bat irensten bada, kontsumitzaileak erantzukizunak eskatzeko eskubidea du. Salmonelaren bakterioarekin kutsatutako oilasko sortaren kasuan, hainbat elkartek eskatzen diete intoxikatutako pertsonei eduki dezaketen dokumentazio guztia, hala nola erosketa tiketa, larrialdietako mediku txostenak,
|
lan
bajako parteak, etab., baita sor litezkeen gastu guztiak ere, lan baja edo opor batzuk bertan behera uztea barne. Laneko frogagiriak eta bestelako agiriak erraz lortzen dira.
|
|
|
Izan ere, fabrikatzaileari egotz dakizkiokeen arrazoiengatik egoera txarrean dagoen elikagai bat irensten bada, kontsumitzaileak erantzukizunak eskatzeko eskubidea du. Salmonelaren bakterioarekin kutsatutako oilasko sortaren kasuan, hainbat elkartek eskatzen diete intoxikatutako pertsonei eduki dezaketen dokumentazio guztia, hala nola erosketa tiketa, larrialdietako mediku txostenak, lan bajako parteak, etab., baita sor litezkeen gastu guztiak ere,
|
lan
baja edo opor batzuk bertan behera uztea barne. Laneko frogagiriak eta bestelako agiriak erraz lortzen dira.
|
|
2006
|
|
|
Udaberrian, ingurumen polen maila handiak
|
lan
bajen ehuneko handia eragiten du, eta haren eraginekiko sentikorrak diren pertsonen bizi kalitatea nabarmen hondatzen du. Arnas alergiaren adierazle nagusia da, gure herrialdean hamar pertsonatik bati eragiten dion osasun arazo larria.
|
|
2007
|
|
|
Europako Batasunak programa bat jarri du abian arazo muskulu eskeletikoen aurka borrokatzeko, Europan
|
lan
bajaren arrazoi nagusia baita.
|
|
|
Gainera, langileari arriskuak saihestu edo murrizteko eskatzen zaio, bereziki dortsolunbarak, neurri egokiak hartuz, lanaren ezaugarrien eta jardueraren eskakizunen arabera. Datuen arabera, kaltetuak sufritzen duen minaz eta horrek eragiten dizkion mugez gain, muskulu eta eskeleto nahasteak dira Europan
|
lan
bajaren lehen arrazoia.
|
|
|
Agenteek informazio ugari konfiskatu zuten, eta orain xeheki aztertu da. Ikerketen bidez jakin nahi da ea entitateak funts publikoak desbideratzen zituen, hala nola, Gizarte Segurantzatik
|
lan
bajengatik jasotzen zituen kuotak, mutualitate jardueratik kanpoko beste helburu batzuetara. Halaber, uste da mutualitateko buruzagiek “B” kontabilitatea sortu zezaketela, ofizialarekin paraleloan.
|
|
|
Enpresetan oporren ondoriozko
|
lan
bajak betetzeko beharrak hainbat ekoizpen sektoretako langileen eskaera aukera irekitzen du. Turismoa ez ezik, ekainetik irailera bitarteko kontratazioak %47ra igo dira.
|
|
|
Tratamenduaren bidez, sintomen agerpena mugatu nahi da; agerraldien arteko aldia 15 egun atzeratzen bada, hobekuntza garrantzitsua da. Baina kaltetuek
|
lan
baja behar izateko bezain larria da. Bai, batez ere bulbodinien kasuan.
|
|
|
Lehenik eta behin, “zerga tratamendu egokia” eskatzen du, “PFEZaren zergaren salbuespena edo hobaria” barne hartzen duena. Halaber, Gizarte Segurantzan “lankideen araubide berezia” sortzeko eskatzen du, “kotizazio onurak eta amatasun,
|
lan
baja edo langabeziagatiko eskubide onuragarriagoak” bilduko dituena. Azkenik, eskatu du eritasun profesionaltzat har daitezela “osasungarritasun gutxiko eta gaixotasun kutsakorren prebalentzia handiko” eremuetan egindako lanak.
|
|
2009
|
|
|
Kasurik paradigmatikoena eskoletako maisu maistrena da; Espainian, profesional horien %22k baino gehiagok ahots aldaketak egozten ditu, eta, gainera, horiek dira talde honentzat
|
lan
bajaren kausarik ohikoena. Ahots arazoak maizago gertatzen diren adin tartea 25 eta 45 urte bitartekoa da.
|
|
2010
|
|
|
Bere lanpostuan, egunero erantzuten die laguntza eta aholkularitza bilatzen duten irakasleen deiei. ikasturteko estatuko azken txostenean jasotzen den bezala, harremanetan jartzen diren irakasleen %45ek antsietate koadroak egiten dituzte, %20k depresio sintomak dituzte eta %14k
|
lan
baja dute. Irakaslea izatea lanbide arriskutsua da?
|
|
2011
|
|
|
Saiatu gurasoek lana gal ez dezaten edo semea zaintzeko bajak har ditzaten. Sorospena aldi baterako
|
lan
bajaren pareko soldata izanen da. Baina nork eska dezake eta zer baldintza bete behar dira?
|
|
|
Gainera, 180 artikulua handitu da, hau da, lanaldia murriztean egindako kotizazioei lanaldia murrizte hori gabe mantendu izan balitz legokiokeen zenbatekoaren %100 gehituko zaie. Ukitutakoek aldi baterako
|
lan
bajaren pareko soldata jasoko dute adingabea artatu ahal izateko. Hasiera batean, ekimena minbizia zuten haurren gurasoentzat proposatu zen, baina parlamentuko talde guztien adostasunari esker, baimen ordaindu hori ospitaleratzea eskatzen duen beste edozein gaixotasun larritara zabaltzea erabaki zen.
|
|
|
Kudeaketa eta ordainketa Lan Istripu eta Lanbide Gaixotasunen Mutuari edo enpresak arrisku profesionalen estaldura hitzartuta duen entitate kudeatzaileari dagozkio. Adingabea zaindu ahal izateko, aldi baterako
|
lan
bajaren pareko soldata jasoko dute, lanaldiaren murrizketaren araberakoa, betiere denbora hori, gutxienez, ordutegiaren erdia bada. Prestazioa kenduko da adingabea etengabe, zuzenean eta etengabe zaintzeko beharra amaitzen denean, edo seme gaixoak 18 urte betetzen dituenean.
|
|
|
Kontabilitate zerbitzuak kontabilitatea egunean eramatea nahi duten bezeroak artatzen ditu. Gestoria Zerbitzuan Gizarte Segurantzako nominak eta agiriak prestatzen dira, baita kontratuak,
|
lan
bajak eta abar ere. Era guztietako dokumentazio fiskala ere egiten eta aurkezten da.
|
|
2012
|
|
|
Gainera, zenbat eta handiagoa izan hutsune kopurua, orduan eta handiagoa da onura”. Enpleguko titularrak, Fátima Báñezek, gainera, adierazi zuen iraupen laburreko
|
lan
bajen kontrola handituko dela, batez ere 15 egunetik beherakoak. Neurri hori onuragarria izango da enpresentzat, horiek baitira bajak ordaintzen dituztenak, Gizarte Segurantzak bi asteko ezintasunetik aurrera hartuko baitu bere gain.
|
|
2015
|
|
|
Arazo horrek pertsona guztiei eragiten die, baina bereziki gazte eta adinekoei eta bihotzeko eta biriketako gaixotasunak dituzten pertsonei (bi heriotza arrazoi komun Europan). Asmaren erasoak, ospitaleetan sarrerak gehitzea eta gaixotasunagatiko
|
lan
bajak ere sortzen ditu. Europako Erkidegoko arduradunek kalkulatu dutenez, Europako ekonomiak urtean 427 eta 790 milioi euro galtzen ditu.
|
|
|
Bankia merkaturatzen duen Kontsumo Babestuko Kredituarekin 60.000 euroraino dago edozein ekitaldi egiteko. Eta auzi jartzailearen lasaitasuna erabatekoa izan dadin, Babestutako Kontsumo Aseguruak bermatzen dizu, langabeziaren (besteren konturako langilea) edo
|
lan
bajaren (autonomoak edo funtzionarioak) kasuan, 12 hileko kuota gehienez ere ordaintzea. Gastu berezi horiei aurre egiteko beste aukera bat Ibercaja ren eskaintzatik dator.
|
|
2019
|
|
|
Nork eta zein egoeratan eska dezake? Lan kontratua duten langile guztiek eskatu ahal izango dute borondatezko
|
lan
baja, eta ez da inola ere beharrezkoa enpresatik alde egin nahi izatea justifikatzen duen arrazoirik izatea. Aurrez abisatzen ez baduzu, enpresak deskontatu egin ahal izango dizu finikitotik zenbat egun lehenago bete ez diren abisu egunak adina.
|
|
|
Free Argazkiak Zer ondorio ditu borondatezko baja batek? Borondatezko
|
lan
baja eskatzeko asmoa baduzu, alde onak eta txarrak aztertu behar dituzu (batez ere, kontratu berririk ez baduzu), zure erabakiak ondorio ekonomikoak baititu. Hauek dira garrantzitsuenak:
|
|
|
Borondatezko
|
lan
bajak eragina du langilearentzat hain garrantzitsuak diren alderdi ekonomikoetan, hala nola kotizazioan eta langabeziako prestaziora arteko soldatan.
|
|
|
Zer da borondatezko
|
lan
baja bat. Zure lana uzteak izen teknikoa du:
|
|
|
Zure lana uzteak izen teknikoa du: borondatezko
|
lan
baja. «Langilearen nahiari egotz dakizkiokeen arrazoiengatik», langileak bere kontratua amaitzea eskatzen duenean gertatzen da, zerbitzuak ematen dituen enpresarekin duen lan harremana ebazteko.
|
|
2020
|
|
|
Hezkuntza Departamentuak onetsitako irizpideen arabera, HEOko irakasleria Bigarren Hezkuntzakoaren parekoa da. Eta 10 eguneko
|
lan
baja jarraituen kasuetan, irakasleak ordezkatua izan behar du; inondik inora betetzen ari ez den neurria, alegia. Arazoa egiturazkoa da, ordea:
|
|
|
produktibitatea gutxitu eta gastu sanitarioa gehitu egiten du. Estresa eta depresioa 2012ko
|
lan
baja kopuruen arrazoi nagusia izan ziren mundu mailan, langileen atsekabea kontu ekonomiko eta politiko serioa bilakatuz... Eta kapitalismo neoliberalaren mehatxurik handiena jendearen gogo falta balitz?
|
|
2021
|
|
|
Ez da lan esperientzia faltaren ondorioa, baizik eta lan baldintza okerren efektu zuzena. Kolektibo honek
|
lan
baja gutxiago hartzen du, lan kontratua ez berrizteko arriskua dela eta. Horri gehitu behar diogu lan istripu bat izateko arriskua handiagoa dela 1 eta 25 langile artean duten enpresetan, gure enpresa sarean ohikoa den tamaina, zeinean enpresarekiko harremana estuagoa den.
|
|
|
Langabezia hautematen ari bazara eta gaizki jartzen bazara edo ezbehar bat baduzu, kobratzen jarraituko duzu. Hori bai, garrantzitsua da ez ahaztea baja SEPEri jakinaraztea; izan ere,
|
lan
bajak irauten duen bitartean, bertan behera geratzen da trebakuntza ikastaroetara joateko edo kontrol hitzorduetara joateko betebeharra.
|
|
2022
|
|
|
Sintoma horiek pertsonaren bizi kalitatea alda dezakete, eta kirola egiteko, lan egiteko edo ohiko bizimoduarekin jarraitzeko ezgaitu. Berriki onartutako abortuaren legearen erreformak, hileko mingarriek eragindako
|
lan
bajari argi berdea emateaz gain, tabua hausten du, hura pairatzen duten milaka emakumek ezkutuan bizi duten arazo baten gainean.
|
|
|
Zer da hileko mingarriengatik baja ematea? Espainia izan da hileko mingarrietarako
|
lan
baja sartu duen Europako lehen herrialdea Hala ere, badira aurrekariak Japonian (1947an onartu zuen legea), Hego Korean, Indonesian eta Taiwanen. Estatuan, Gironako Udala aurreratu egin da, eskubide hori 2021eko ekainean sartu baitzuen lan hitzarmenetan, eta hiru hilabete geroago Castelló de la Planekoa.
|
|
|
AEBn. bai, amatasun prekarioa bizi dute:
|
lan
bajarik gabe eta seme alabak elikatzerik gabe, formula esnerik ez dagoelako. Edo Ukrainakoa, edo gatazkan dagoen beste herrialde batekoa, zeinaren amek ezin baitute ezer ziurtatu.
|
|
|
Eta mundu anglosaxoitik kanpoko beste esperientzia batzuk ere badaude. Duela urte batzuk, Italian, Italiako La Sapienza unibertsitateko (Erroma) liburuzain batek epaiketa bat irabazi zuen, eta maskotaren gaixotasunagatik
|
lan
baja izateko eskubidea aitortu zitzaion. Kasu horrek aurrekari garrantzitsu bat ezarri zuen Alpeetako herrialdean, agerian utzi baitzuen animaliek zer nolako garrantzia duten familian.
|
|
|
kotizaziopeko prestazioa jasoz. langabezia sorospena kobratuz. Bi kasuetan» aldi baterako ezintasunagatiko baja eska daiteke(
|
lan
baja)», KLJ Abogados bulegotik ziurtatzen duten bezala. Baja medikoaren egoeran zauden bitartean, berdin jarraituko duzu kobratzen eta langabezia prestazioaren ordainketak ez du etenik.
|
|
|
Besteak beste, hurrengoak aipatzen ditu: " Familientzat (batez ere amentzat)
|
lan
bajarik gabeko haurren konfinamenduak jasan zitezkeela onartu izanak dakarren indarkeria; banatzea erabakitzen dutenei eragiten dien pobrezia; bakarrik hazten dutenek pairatzen duten abandonu instituzionala".
|