2010
|
|
Guztien artetik, Juan Sebastian Elkano nabarmendu behar dugu, munduaren itzulia egin zuen lehen itsasgizona. Mila bostehun eta hemedetzian Magallanesek Ekialdeko Indietara
|
joateko
prestatu zuen espedizioan eman zuen izena. Handik bi urtera Filipinetara iritsi eta, Magallanesen heriotzaren ondoren, Moluka uharteetarantz jo zuten.
|
|
1525ean Loysaren espedizioan hartu zuen parte, berriz ere Moluketara
|
joateko
, baina Ozeano Barean zehar zihoala hil zen, eskorbutuak jota. Bere herrian lau urtean behin Elkanoren lehorreratzea antzezten da.
|
|
1525ean Loysaren espedizioan hartu zuen parte, berriz ere Moluketara joateko, baina Ozeano Barean zehar
|
zihoala
hil zen, eskorbutuak jota. Bere herrian lau urtean behin Elkanoren lehorreratzea antzezten da.
|
|
Merkantzien
|
joan
etorriek, eta itsasoak jasaten dituen tenperatura zein azidotasun aldaketek ondorioak dituzte. Espezie asko beste latitude batzuetara joaten dira baldintza egonkorragoen bila.
|
|
Merkantzien joan etorriek, eta itsasoak jasaten dituen tenperatura zein azidotasun aldaketek ondorioak dituzte. Espezie asko beste latitude batzuetara
|
joaten
dira baldintza egonkorragoen bila. Horien artean da baleztarraina. Azken urteetan gure uretako ohiko bizilagun bihurtu den animalia da.
|
|
Ehun zenbakiak ikara sortzen du. Badirudi ehun urte bete ondoren enpresak zaharkituta geratzen direla. Hauek
|
badoaz
, ilobak, hobeto bizi zara eta beste hainbat kontu. Enpresak gainbehera doaz.
|
|
Badirudi ehun urte bete ondoren enpresak zaharkituta geratzen direla. Hauek badoaz, ilobak, hobeto bizi zara eta beste hainbat kontu. Enpresak gainbehera
|
doaz
. Aquariuma, ordea, hasieran baino hobeto dago.
|
|
Yurrita neba arreben kontserba fabrika, Mutrikuko aurrenetakoa da. Jose Migel Mauleonek sortu zuenetik 140 urte
|
joan
dira eta ekoizpenean aurrekuntzak izan badira ere, esku lana da garrantzitsua antxoarekin lanean aritzeko orduan. Jorge Yurritaren eskutik ikusiko dugu nola gezatzen duten antxoa. Ondoren xerrak egin eta kontserba ontzietan bukatzeko.
|
|
Beti ere olatuen
|
joan
etorriarekin bat eginik, leku gehiagoan jarduteko.
|
|
|
Joan
den asteartean ekin genion itsaso beteko abentura berri bati Kresala saioan. KRESALAzaleak facebooka sortu dugu, e ta zu re ideien, ekarpenen, argazkien, iruzkinen eta abarren zain gaude!
|
|
Horietako baten sartuko gara orain, barruan zer dagoen ikusteko. Santurtzira
|
goaz
.
|
|
Ontzioletan egun tristeena barku bat uretaratzen denekoa izaten da. Umea etxetik
|
joaten
denean bezala da. Jaio, hazi eta lehenengo pausoak ematen ikusi ondoren, badoa.
|
|
Umea etxetik joaten denean bezala da. Jaio, hazi eta lehenengo pausoak ematen ikusi ondoren,
|
badoa
.
|
|
Txalupak, garai baten, etengabe erabiltzen genituen garraiobide moduan, ibaiertz batetik bestera pasatzeko. Urteak
|
joan
ahala, beste garraiobide batzuek indarra hartu duten heinean txalupa zerbitzuak desagertuz joan dira. Baina badira oraindik baten batzuk, Pasaian esate baterako.
|
|
Txalupak, garai baten, etengabe erabiltzen genituen garraiobide moduan, ibaiertz batetik bestera pasatzeko. Urteak joan ahala, beste garraiobide batzuek indarra hartu duten heinean txalupa zerbitzuak desagertuz
|
joan
dira. Baina badira oraindik baten batzuk, Pasaian esate baterako.
|
|
Plentzian berdel preziatua probatu dute aurten ere. Lagun Zaharra elkartekoek, itsasora
|
joan
, ontziak kargatu eta urtero bezala dastatzeko eskaini diete lagun eta herritarrei: berdela parrillan egina.
|
|
Galiziako Ribadavia herrira
|
joan
gara Estatuko arrain izoztegi garrantzitsuenetako bat ezagutzera: รข??
|
|
SYDIA: Getarian bizi nintzenean, Pasaiara
|
joaten
nintzen ikastera, arrantzale modura itsasora joateko agiriak eskuratzeko bertako eskolan. Zain egon behar izan nuen paperak lortu arte, haiek gabe ez baitago ontziratzerik.
|
|
SYDIA: Getarian bizi nintzenean, Pasaiara joaten nintzen ikastera, arrantzale modura itsasora
|
joateko
agiriak eskuratzeko bertako eskolan. Zain egon behar izan nuen paperak lortu arte, haiek gabe ez baitago ontziratzerik.
|
|
Gero krisia heldu zen eta harekin batera, arazoak. Baina iaz lortu nuen itsasora
|
joatea
eta han zazpi hilabete egin nituen lanean bajurako arrantzan.
|
|
IBON:
|
Joango
al zinateke berriro itsasora?
|
|
IBON: Ez al daukazu itsasora
|
joateko
modurik?
|
|
ASSANE: Ez daukat paperik, eta haiek gabe ezinezkoa da
|
joatea
.
|
|
IBON:
|
Joango
al zinateke?
|
|
IBON:
|
Goazen
gora?
|
|
10 urte ditu. Eskolako jai batera
|
joan
da, ikasturte bukaerakoa.
|
|
Deitu ere, elkarri anaia deitzen diogu. Nik orain ezer ez banu, honen etxera
|
joan
eta badakit laguntzeko prest legokeela. Uste dut, zuek ez duzuela elkar laguntzeko joera hori.
|
|
YOUSSOUF: Datorren astean
|
joango
gara hegaluzetara. Bila.
|
|
IBON: Ze itxaropenekin
|
zoazte
–
|
|
Arraina ez da etortzen batek nahi duenean. Bila
|
joan
behar da eta batzuetan baldintzak aurkakoak izaten dira.
|
|
KRESALA n hondartzako trasteak hartu ditugu eta Laidako hondartzara
|
joan
gara, zelatari hauen eguneroko jarduna nolakoa den ezagutzera.
|
|
Ibaizabal ibaia gurekin zeharkatzera gonbidatzen zaituztegu.
|
Goazen
ba!
|
|
Hiria garatzearekin batera, merkataritza ere garatu zen. Itsasontziak Bilbotik irten eta mundu osora
|
joaten
ziren, Europara eta Ameriketako kolonietara adibidez.
|
|
Ur zikin guztiak itsasadarrera isurtzeagatik, bertan bizi ziren arrain eta animalia guztiak hil egin ziren. Egoera okertuz
|
joan
zen, eta itsasadarrak ondorengo hamarkadetan erakutsiko zuen kolore horia hartu zuen. 1980ko hamarkadaren amaieran argi zegoen beharrezkoa zela neurriak hartzea.
|
|
Arraunlariek ordu asko eman behar dute entrenatzen eta orokorrean ez dute diru asko irabazten. Horregatik arraunlari gehienek, arraunketaz gainera, beste lanen bat edukitzen dute. Egun oso bat egon gara Iker, Kaikuren arraunlariarekin. Egunero lanetik atera eta entrenatzera
|
doa
. Ikus dezagun nolakoa den bere eguna.
|
|
Bat aipatzearren, azkenaldian mundu mailan hain entzute handia izan duen flysch eremua. Bada, gune horretara bertara
|
joan
da KRESALA, ez dinosauroen garaiko kontuak argitzera, baizik eta arrantzara; hain zuzen ere, Aitor Leizarekin Zumaian hainbeste preziatzen dituzten olagarroak harrapatzen jardun gara. Ikus dezagun nola joan zen goiza.
|
|
Bada, gune horretara bertara joan da KRESALA, ez dinosauroen garaiko kontuak argitzera, baizik eta arrantzara; hain zuzen ere, Aitor Leizarekin Zumaian hainbeste preziatzen dituzten olagarroak harrapatzen jardun gara. Ikus dezagun nola
|
joan
zen goiza.
|
|
Urpekariei ihes egiteko joera handia du, irudietan bezala parasitoak gainetik kentzen ari ez bada. Itxura oso xelebrea du, disko moldekoa; bertan, saihetseko hegala eta aurrerantz arinki
|
joateko
erabiltzen duen saihetseko eta atzeko hegatsak nabarmentzen dira. 300 milioi arrautza baino gehiago errun ditzakete emeek, beste edozein ornodunek baino gehiago.
|
|
Horixe izan da gaurko gure saioa.
|
Bagoaz
. Bilbo utzi eta gure hurrengo geltokira joateko prestatzen hasi behar dugu.
|
|
Bagoaz. Bilbo utzi eta gure hurrengo geltokira
|
joateko
prestatzen hasi behar dugu. Ondo izan eta eskerrik asko jarri duzuen arretagatikรข? ยฆ.
|
|
|
Bagoaz
! Gaurko itsas ibilbidea bukatu da.
|
|
Ibon Nola
|
joan
zitzaizun?
|
|
IBON. Imaginatzen dut lehian ari zarenean, une gozoak izango dituzula, gustura
|
zoazen
uneak, baina alderantzizkoak ere bai, ezta?
|
|
VIRGINIA. bai, benetan ondo zaudenean pentsatzen duzu oraindik asko falta dela eta indarrak orekatu behar ditudala. Leher eginda
|
zoazenean
, berriz, txip a aldatu behar duzu, nolabait zure burua animatzeko. Beti ahalegintzen naiz basua erdi beteta ikusten.
|
|
Virginia Bai, gainera batzuetan ez dago zertan zuzen
|
joan
. Adibidez, buia zure eskuinetara badago, agian zu eskerretara jo behar duzu korrontearen indarra aprobetxatu eta azkarrago heltzeko.
|
|
Badakit ulertzeko zaila dela baina ni neu ez nintzen honetan hasi garaipenak lortzeko helburuarekin. Egia da zenbat eta garaipen gehiago lortu hobea dela, baina niri benetan gustatzen zaidana lasterketetara
|
joatea
da, entrenatzea, motibazio hori izatea eta nire burua eta gorputza noraino hel daitezkeen ikustea, gainditze proba gisa hartzen dut.
|
|
Virginia Asko maite dut. Bidaia baten ondoren edo madrilen bizi izan nintzenean, hona nentorren bakoitzean, Sopelako taberna batera
|
joaten
nintzen zerbait hartzen nuen bitartean, itsasoari begira orduak eta orduak emateko!!! itsasoarekin harremana duen edozer gustatzen zait. Batzuetan esaten didate ea itsasoan sartzeko beldurrik ez dudan.
|
|
2008an seigarrena izan nintzen eta 2009an hirugarrena. Bertara
|
joateko
nahi eta nahiezkoa da sailkatzea. Beste `proba batzuetan izena ematearekin nahikoa da, baina honetan sailkatu beharra dago eta horretarako bi bide daude.
|
|
IBON uretan, zure esparruan!!! Ederto, horraino
|
joango
gara, goazen!!!!!
|
|
IBON uretan, zure esparruan!!! Ederto, horraino joango gara,
|
goazen
!!!!!
|
|
Gizakiaren sorburua Afrikan balego, Altamira Afrikan egongo litzateke! Hitz itxusi bat esatera
|
nindoan
baina isildu egingo naiz!!
|
|
ANA IKER, ONDO BADERITZOZU JARRAITU EGINGO DIZUT. LANETIK ATERA BERRIA ZARA, ARRATSALDEKO 5,30AK DIRA ETA IKUSI EGINGO DUGU ARROPAZ NOLA ALDATZEN ZAREN, NOLA
|
JOATEN
ZAREN ENTRENAMENDURA AZKEN FINEAN, SEGIMENDU BAT EGIN BEHAR DIOGU IKERRI ETA KAIKU TALDEARI..
|
|
NORMALEAN EZ DA ARAZORIK IZATEN, AZKEN TANDAN
|
DOAZEN
TRAINERUAK USTEZ, ONENAK IZATEN DIRA ETA, BERAZ, EGURALDI ALDAKETA HANDIA EZ BADAGO, EZ DA ARAZORIK IZATEN, EZTA DIFERENTZIA HANDIRIK ERE.
|
|
|
GOAZEN
ALDATZERA
|
|
ANA
|
BAZOAZTE
|
|
IKER BAI, URETARA
|
GOAZ
|
|
ANA NIK ORAIN EZIN DUT HAIEKIN JARRAITU, EZ BAITAKIT ARRAUNEAN EGITEN ETA KORTAREKIN BATERA
|
JOANEZ GERO
, PISU GEHIEGI IZANGO LITZAKE, BERAZ, ONDO SEGI ETA BUELTAN IKUSI DUGU ELKAR.
|
|
Erandiora
|
goaz
. Ibaizabal ibaian zehar paseoa emango dugu kayakez. Piragua txiki hauetan erraz ibil daiteke eta aproposak dira familia osoak gozatzeko, edozein asteburutan.
|
|
Itxaro: Noraino
|
joan
zara?
|
|
Merkatura
|
joan
eta lata bat hegaluze edo hagalabur erosten dugunean barra kodea duela antzematen diogu. Baina gutxik dakite ordea barra kode horri esker elikagai horren inguruko informazioa izan dezakegula.
|
|
Behin baino gehiagotan esan dugu KRESALAN euskadunak itsas gizonak garela. Berrogeitahamarreko eta Hirurogeiko hamarkadetan arrantzale asko
|
joan
zen hemendik Ternuara bakailoa harrapatzera.
|
|
Jarraian Urdaibaiko erreserbara
|
joango
gara.
|
|
Mila seiehun eta laurogeita hiruan eraiki zen eta Urdaibaiko erreserban dago. Itsasaldi errota bat da, Euskal Herrian hogeita hamahiru errota zeuden horrelakoak, eta hemen, errekan sei, baina orain hau baino ez dabil. Errotaren erabilera ibaietan bezalakoa zen, baina ibaiko ura erabili beharrean itsas gora eta itsas beheraren mugimendua erabiltzen zen. Marea gora egiten duenean presa bete egiten da eta behera
|
joaten
denean gurpila mugiarazten du. Orain itsas behera da, ez dago ia urik eta gora egiten duenean hiru metro eta erdi igotzen da, hemendik sartzen da ura, presa betetzen du, kilometro eta erdiko luzera du, eta behera egiten duenean atea ixten du eta ura barruan geratzen da. Marea behera doanean sei edo zazpi ordutan hustutzen da eta egunean bi marea izanez gero hamabi edo hamalau ordutan erabil daiteke.
|
|
Marea gora egiten duenean presa bete egiten da eta behera joaten denean gurpila mugiarazten du. Orain itsas behera da, ez dago ia urik eta gora egiten duenean hiru metro eta erdi igotzen da, hemendik sartzen da ura, presa betetzen du, kilometro eta erdiko luzera du, eta behera egiten duenean atea ixten du eta ura barruan geratzen da. Marea behera
|
doanean
sei edo zazpi ordutan hustutzen da eta egunean bi marea izanez gero hamabi edo hamalau ordutan erabil daiteke.
|
|
Turbina ikusi dugu, han energia jasotzen da eta ardatzaren bitartez harrira
|
joaten
da. Hemen bi harri daude, hau azpiko errotarria da eta zirrindola beste hau.
|
|
Hauexek dira Gaztelugatxeko Doniene ermitaren historia eta hari buruzko oinarrizko datuak. Orain, azken urte luzeetan ermita zaintzen duen elkarteko kideak lagun hartu, eta
|
goazen
baseliza barrutik ezagutzera. Haren berri, inork ez daki haiek baino hobeto.
|
|
Gaur, ordea, arroketara
|
joango
gara: lanpernak hartzera.
|
|
รข? ยฆ gure itsas hondoen edertasunaz ari garela, urpekari eskolek jende askori erakusten diote gure itsas hondoen edertasuna, errez
|
joan
daitekeela eta beste toki batzuen inbidiarik ez dutela รข? ยฆ Kartografia honekin urperatze konkretu bat egiteko balio dute eta guretzat ere informazio gehiago edukitzeko modua da. Urpekariek zer ikusi duten esaten digute, nola รข? ยฆ eta informazio guzti horrek sistema berriak ezagutzeko balio digu.
|
|
Haiekin akordio desdeberdinak ditugu eta ematen diegun informazioa ez da paperean bakarrik geratzen, informazio digitala ematen diegu. Erreskateren bat edota toki konkretu batean arrisku handiko urperatzea egin behar badute, itotakoren bat bilatzera
|
badoaz
, edota urpekari batek arazoak izaten baditu รข? ยฆ informazio mota honek oso zehatz erakusten du itsas hondoa. Erdi itsututa ere guk emandako mapekin arazo gabe ibil daitezke ur azpian.
|
|
Hombre 1: Ezarri nahi dugun aplikazioetako bat arrantza kalak txandaka erabiltzea da. Konturatu gara arrainak dauden gune batzuetan gure arrantzaleek ez dutela arrantzarik egiten eta aldiz beste toki batzuetan aritzen direlako arrainez agortuta daude รข? ยฆ Orduan interesgarria litzateke toki batetik bestera txandatuz
|
joatea
eta arrantzaleku gehiago eskaintzea.
|
|
Gaur Bizkaiko kostaldera etorri gara, hain zuzen ere EA-ra, eta hemendik txoko eta paraje eder askoak erakutsi dizkizuegu. Gainera, ISPASTER-era ere
|
joango
gara.
|
|
Hemendik, PORTUGALETETIK, oso gertura egingo dugu orain jauzi. Hain zuzen ere, MUSKIZ-era
|
joango
gara eta kostaldeko Donejakue Bideari buruz hitz egitera.
|
|
Baina hori erlatiboa da!.. Lana sortu daiteke nire umeak eskola eramateko orduan edo medikuarengana
|
noala
รข? ยฆ Ez dago ordutegirik! Okerragoa da ezin zarelako antolatu!!
|
|
รข? ยฆ Pausoz pauso esango dizut! Ni etxera
|
joan
naiz eta ez naiz oheratu! รข? ยฆ gauez euria egin du, dutxan sartu naiz eta neure burua garbitu dutรข? ยฆeta goizeko zazpietan bazkaria prestatu dut, etxeko lanak eginรข? ยฆ eta arratsaldeko seiak arte, ez naiz oheratu.
|
|
Chico:
|
Goazen
.
|
|
Roman: Ni hiru aldiz
|
joan
naiz eta hiruretatik gaurkoa, txarrean onena.
|
|
Zer dakizu? Nola
|
joan
da espedizioa?
|
|
Lehenengoa, ozeanoak zaintzen eta jasangarritasunaren alde lan egiten duten elkarte eta pertsonekin egon eta elkarrizketatzea. Alde hori oso ondo
|
joan
da, oso jende interesgarriarekin egon gara eta asko ikasi dugu. Bigarrena, bidaia bera zen.
|
|
Unai: Ikusten duzue, hau festa bat da, denak agurtzen ari dira, etxera heltzen ari dira, nola
|
joan
da bidaia?
|
|
Chica1: Ondo, oso ondo
|
joan
da.
|
|
Gainera ez genituen espero eta agertu ziren Lofoten uharteetara iritsi ginen lehen egunean. lorratz bat ikusten duzu zeruan, esne bidea balitz bezala eta gero berde kolorea hartuz
|
joaten
da eta ikusgarria da. Egun batzuetan gainera zeru guztian zehar izan ditugu batzuk.
|
|
Chico4: Egun baten Aix a puskatu zitzaigun, adibidez hor dugun merkantea non dagoen, norantz
|
doan
eta zer norabide duen azaltzen digun tramankulua da eta justu lainoa genuen egun baten apurtu zitzaigun. Egun hori konplikatuagoa izan zen baina Gonzalori tokatu zitzaion guardia egitea, nik lainoa iritsi bezain laster esan nuen ohera noa eta berari utzi nion pastel guztia.
|
|
Egun baten Aix a puskatu zitzaigun, adibidez hor dugun merkantea non dagoen, norantz doan eta zer norabide duen azaltzen digun tramankulua da eta justu lainoa genuen egun baten apurtu zitzaigun. Egun hori konplikatuagoa izan zen baina Gonzalori tokatu zitzaion guardia egitea, nik lainoa iritsi bezain laster esan nuen ohera
|
noa
eta berari utzi nion pastel guztia. Beharbada hori izan zen korapilatsuena.
|
|
|
Joan
den astean KEPA ACERO surflariaren azken abenturari
|
|
|
Joan
den astean haren lehenengo geltokian izan ginen, Namibianรข? ยฆ
|
|
Gaur, oholak hartu, eta Indonesiara
|
joango
gara, Panaitan uharteraรข? ยฆ
|
|
No quiero irme: EZ DUT
|
JOAN
NAHI.
|
|
KRESALA n askotariko arrainak ikusi ditugu. Zetazeoak ikusi gabe geunduen, ordea, eta asmo horrekin Bermeora
|
joan
gara, Matxitxako inguruan balea zelatan aritzeko.
|
|
|
Goazen
Bermeoraรข? ยฆ
|
|
Azokan izan diren enpresen artean baziren Euskal Herritik
|
joandakoak
ere, eta haiekin izan gara.
|
|
|
Goazen
Itsas Aretoko ikuskizunarekin gozatzera รข? ยฆ
|
|
gasolino รข? motatakoak ziren, jendea txibiak hartzera
|
joaten
zen eta abar, baina orain jendeak ontzi azkarra eta irekia nahi du. Lehenengo txalupa lasterrek diesel motorra zeukaten eta orain azkarrak, mantentze gutxikoak, merkeak eta arazorik ematen ez duten ontziak dira, jendeak nahi dituenak.
|
|
1978 urte arte egoen ziren han ontziak egiten, batez ere ontzi txikiak, legatz ontziak, yate txikiak. Baina 1978tik aurrera ontzi handiagoak egitea erabaki, eta Jesus Astondoa Santamaria jauna, Jesus Astondoa Martinez fundatzailearen semea, Alacant aldera
|
joan
zen, Santa Polara. Lekua ezaguna zen berarentzat, gazte zenean Batasa ontziolan egonda zegoelako ontziak egiten.
|
|
Lekua ezaguna zen berarentzat, gazte zenean Batasa ontziolan egonda zegoelako ontziak egiten. Eguraldi hobeagoa bilatzera
|
joan
zen hara familia guztiekin. Oso txikiak ziren denak, eta 1978an hasi zen ontziak egiten.
|
|
Gaur egun krisia dela eta merkatua murriztu egin da. Baina itsasora
|
joan
nahi dutenek erosten jarraitzen dute. Itsasoa maite dute, nabigatzea, oporrak pasatzea, eta dirua oporretako pisu batean sartu beharrean ontzi batean sartzen dute.
|
|
JON MAIA bertsolari eta idazleak duela gutxi aurkeztu du APAIZAC OBETO espedizioan bizitako esperientziak eta gogoetak jasotzen dituen dokumentala. XVI. mendean Ternuara balea arrantzara
|
joaten
ziren euskaldunen larruan jarri nahi izan zuten Maia eta bere espediziokideek abentura hartan eta bi tonako egurrezko balea ontzi batean bi mila itsas mila egin zituzten arraunean.
|
|
eta egun hartatik gauero pentsatzen nuen รข?? surfeatzera
|
joan
nahi dut, surfeatzera joan nahi dut รข? . Dena ezkerreko batekin hasi zen, eskuina, ezkerra eta gandorrera, ez dut inoiz ahaztuko olatu hori.
|
|
eta egun hartatik gauero pentsatzen nuen รข?? surfeatzera joan nahi dut, surfeatzera
|
joan
nahi dut รข? . Dena ezkerreko batekin hasi zen, eskuina, ezkerra eta gandorrera, ez dut inoiz ahaztuko olatu hori.
|
|
Gaur Hego Amerikara
|
joateko
txanda da; hain zuzen ere, Txilera.
|
|
Bartzelonako Itsas Aretoko 49 edizioan izan gara, besteak beste, Euskal Herritik
|
joandako
hiru enpresaren ordezkariekin. Ontzi tradizionalak, luxuzko yateak, uretako kirolak eta abar รข? ยฆ
|