|
2008
|
|
|
Testu horretan Oteizak kontsideratzen zuen bere lanak aurreneko abangoardien segida izan behar zuela, garai historiko bakoitzean artea norabide zehatz bati
|
jarraituz
garatzen da eta. Artista gazteen, hau da, Oteizaren belaunaldiko artisten eginbeharra, eta batez ere artista amerikarren eginbeharra, aurreko artisten emaitzak jaso, aztertu, ondorioak atera eta garai berrien beharren arabera garatzea litzateke14 Arteak artista ezberdinen eskuetan duen garapen eta jarraipen horri Oteizak rigurosa continuidad creadora deitzen zion.
|
|
|
14 Oteizak dioen bezala, arte modernoa Gauguin eta Cezannekin hasten da, eta geroxeago, Picassorekin
|
jarraitzen
du. Horien ondorengoak dira Oteizaren ustez bere belaunaldiko artistak.
|
|
|
Estetika horrek mistikoetatik eta teologia ezkorretik jasotzen zuen eragin zuzena eta, bereziki, Quousque tandem?! en azaltzen zuen bezala, Gurutzeko Joan Deunaren lanetatik20 Horregatik, huts horretan arte hizkuntzak eta behar espiritual eta erlijiosoek aldi berean soluzio berbera, bakarra aurkitzen zuten, Huts horren sinboloaren bidez artea eta erlijioa uztartuz. Espazio huts horretan Oteizaren eskuak hutsik geratzen ziren, lanean
|
jarraitzeko
materialik gabe, baina aldi berean, estetika ezkorra deitzen zuenaren bitartez, 1952 urtean Interpretacion estetica de la estatuaria megalitica americana liburuan, lehen ikusi dugun beharrari erantzuna eman zion:
|
|
|
Hau horrela izanda, nola
|
jarraitu
artea egiten. Ez al zuen dagoeneko esan 1935eko bere lehen testuan garai bakoitzeko arteak bere helburuak lortu ondoren arte hori garatzen jarraitzea idolatrian erortzea zela?
|
|
|
Hau horrela izanda, nola jarraitu artea egiten? Ez al zuen dagoeneko esan 1935eko bere lehen testuan garai bakoitzeko arteak bere helburuak lortu ondoren arte hori garatzen
|
jarraitzea
idolatrian erortzea zela. Nola segi artelanak egiten, segituan beraien betebehar espirituala ahaztuta museoetako paretetan zintzilikatutako idolo bihurtzen badira, hau da, ikusleek gurtuko dituzten jainko faltsuak bihurtzen badira?
|
|
|
argitaratu zenetik hurrengo urteetan euskal gizartean eta kulturan zer gertatu zen ongi islatzen dute. Oteiza euskal kulturaren epizentroan kokatu zen, ekintza politiko eta kulturalak gauzatzeko orduan
|
jarraitu
beharreko gidari baten modura, eta bere presentzia hutsak, bere zalapartak, polemikak eta haserreak, bere lanaren ikerketa oztopatu izan dute urte askotan. Oteizari buruz hitz egitean ohikoa izan da mitifikazioa, baina ez ikerketa ezta hausnarketa ere.
|
|
|
libururaino iristen dena. Hari horri
|
jarraituz
, argi geratzen da Oteizarentzat artearen aspektu formalek inplikazio espiritualak ere badituztela. Oteizarentzat, arte abstraktuak zentzu erlijiosoa du, eta hori azaltzen saiatzen da une oro, batzuetan argitasun osoz, besteetan modu nahasi eta ilunean.
|
|
|
Epe horren atzetik Estatuko Abokatutzak 2005eko otsailean Auzitegi Gorenaren Hirugarren Salaren aurrean aurkeztutako helegitearen aurrean, honen sententziaren zain geratzea zen helburua. Uruguairen partetik jarrera hau aurkezteak sortzen duen harridura alde batera utzita, epemuga konkreturik gabeko denbora honetan bi aldeek maila teknikoan lanean
|
jarraituko
zutela adierazi zuten.
|
|
|
Sententzia horrekin espainiar bide jurisdikzionalari amaiera ematen bazaio ere, gatazka ez da bertan behera geratu eta behe mailako auzitegien obligazioa Auzitegi Gorenaren doktrinari
|
jarraitzea
bada ere8, oraindik 2007 urtean gatazka honek ez ditu bere azkenak eman, arlo politikoan jazo diren hainbat ekimenek aditzera ematen dutenez. Horrela, bada, ezinbestekoa dirudi ikuspegi juridikotik auzitegi ezberdinen lana aztertzeak eta, batez ere, Nazioarteko Zuzenbideak honetan esateko duena azaltzeak; izan ere, espainiar ordenamenduan agortu ez den eta oraindik dirauen gatazka baten aurrean gaudelako.
|
|
|
Horri
|
jarraituta
, badirudi aldeen borondatea jarraitzera zuzentzen gaituen nolabaiteko klausularen aurrean aurkitzen garela. Hala ere, irakurritakotik ez da batere erreza jakitea zein motatako klausularen aurrean egongo ginatekeen.
|
|
|
142 eta hur.). Azken aukera horren arabera uler daiteke auzitegiek Vienako Hitzarmenaren 30.3 artikuluari egiten dioten erreferentzia zuzena; izan ere, kontrako kasuan ulertu genuke ezen epaileek artikulu horren aplikazioa egiteko
|
jarraitu
duten bide zuzen horrek nazioarteko zuzenbidearen inguruan espainiar auzitegiek duten ezagutza faltari erantzuten diola, beste hainbat adibidetan garbi geratu den moduan.
|
|
|
Ohar metodologikoak eta auzitegiek
|
jarraitu
dituzten bide propioak alde batera utzita, mahai gainean jarraitzen duen arazoa bigarren arlo batera lerratuko dugu: tratatu ezberdinetan jasotako terminoen interpretazioa, horren bitartez argitu ahal izateko ea tratatu ezberdinen arteko bizikidetza posible den, bateragarriak edo bateraezinak diren, Vienako Hitzarmenaren 30.3 artikuluko lex posterior derogat priori maxima aplikatu ahal izateko, edota hitzarmen beraren 59 artikuluaren arabera 1870eko tratatua amaituta dagoen jakiteko.
|
|
|
Horri jarraituta, badirudi aldeen borondatea
|
jarraitzera
zuzentzen gaituen nolabaiteko klausularen aurrean aurkitzen garela. Hala ere, irakurritakotik ez da batere erreza jakitea zein motatako klausularen aurrean egongo ginatekeen.
|
|
|
Ohar metodologikoak eta auzitegiek jarraitu dituzten bide propioak alde batera utzita, mahai gainean
|
jarraitzen
duen arazoa bigarren arlo batera lerratuko dugu: tratatu ezberdinetan jasotako terminoen interpretazioa, horren bitartez argitu ahal izateko ea tratatu ezberdinen arteko bizikidetza posible den, bateragarriak edo bateraezinak diren, Vienako Hitzarmenaren 30.3 artikuluko lex posterior derogat priori maxima aplikatu ahal izateko, edota hitzarmen beraren 59 artikuluaren arabera 1870eko tratatua amaituta dagoen jakiteko.
|
|
|
finkatzeari eutsi behar dio. Zentzu horretan, eta ordena kronologiko garbi bati
|
jarraitzearren
, lehenik eta behin 1961eko Nota Elkartrukeari eutsi genioke, aztertuz zeintzuk izan daitezkeen horren ondorioak 1870eko Tratatuan. Zentzu horretan komeni da argitzea Vienako Hitzarmenaren 13 artikuluak jasotzen duenari begira, Nota Elkartrukea Estatuen borondatea plazaratzeko instrumentu juridikotzat jotzen dela eta, ondorioz, tratatuen oinordetza terminoetan hitz egitea onargarri bihurtzen dela.
|
|
|
Horren aurrean, 2004 urtean zehar autonomia erkidegoetako Auzitegi Nagusiek erabaki horren inguruan egindako ulermena ez zen aurrekoarekin bat etorriko, ulertuz 1870eko Tratatua ezin zela modu isolatu batean kontuan hartu, gai beraren inguruan ondoren onartutako eta indarrean
|
jarraitzen
zuen beste hitzarmen sorta bat alde batera utzita. Batez ere, auzitegi horien ikuspuntutik, azken hitzarmen horien edukiak arauketaren erabateko iraulketa suposatzen zuenean3 Horrela, alde batetik, Bisatuen Desagerrarazte Akordioak, 1961eko abenduaren 18ko Nota Elkartrukean jasotakoak (BOE, 150 zk., 1982ko ekainaren 24koa, 17333 or.), bere 3 artikuluan jasotzen zuenez, «la supresión de visado?
|
|
|
Aurretiazko gogoetok alde batera utzita eta arazoaren hondora sartuta, lehenengo momentutik garbi geratzen da Auzitegi Gorenak gaian sartzeko orduan
|
jarraitzen
duen interpretazio irizpidea ez dela batere zuzena.
|
|
|
Hori gertatzen ez den bitartean, espainiar auzitegiek hartutako bideak Uruguaiko biztanleei erresidentzia eta lana eragotziko dizkie egitatezko modu batean, baina Uruguaiko gobernuak hartzen duen jarreraren zain mantendu da betiere Espainiako Administrazioa, nazioarteko ordenamenduan benetako gatazka baten sorrera suposatu dezakeelako eta, ondorioz, bere kontrako ekimenak hartzea gerta litekeelako. Beraz, Espainiako Auzitegi Gorenak Administrazioa lagunduz zauri honi benda jarri badio ere, zauriak itxi gabe
|
jarraitzen
du, eta oraingoan ondorioak nazioarteko ordenamendu mailan kokatzen dira.
|
|
|
Ingelesezko ariketetan asko jaisten da gazteen gaitasuna. Izan ere, nola eskema formalari
|
jarraitzen
hala ideien hurrenkera eta hierarkia ematen zailtasun handiagoak dituzte. Atalak ezabatu eta lekuz aldatzen dituzte eta antolaketa ezaren poderioz, ideien hurrenkerak baino ez diren lan sintetikoegiak ekoitzi dituzte.
|
|
|
Ingelesa ikasteko eredu goiztiarrari
|
jarraitu
dioten ikasleek emaitza kaskarragoak lortu dituzte ingelesez gaitasun komunikatiboaren osagaietan. Nabarmentzekoa da hiru ikasturte gehiagotan ingelesa ikasten aritutakoek, beste taldekoek baino emaitza okerragoak lortu dituztela.
|
|
|
Bestetik, transfer positiboa lortze aldera, metodologia hobetu eta hizkuntza ezberdinen curriculumak bateratu lirateke. Horretarako, ikerketek gaitasun komunikatiboaren lanketarekin
|
jarraitu
lukete, osagaiak lantzen, hizkuntza bakoitzaren deskribapen soziokultural eta diskurtsiboak osatzen eta, batez ere, transferitu daitezkeen ezagupenei arreta berezia eskaintzen. Gainera, elebitasunak dakarzkien onurak aprobetxatzen asmatu litzateke, bai kognitiboak bai komunikatiboak.
|
|
|
Aurreko hausnarketei
|
jarraituz
, jada enpoderamendua zer den definitzeko modu erraz bat dugu: lau botere mota horiek lortzen direneko prozesua.
|
|
|
lau botere mota horiek lortzen direneko prozesua. Eta botere harremanen azterketa hau osotasunean egitea oso garrantzitsua da; izan ere, eskala sozioekonomiko eta politikoan azpian dauden horiek bertan
|
jarraituko
baitute, jarrera aktibo bat hartzen ez badugu hori ekiditeko, botere harremanak autoberregiten baitira planteamendu bat parte hartzailea edo demokratikoa izan arren (Connell, 1997), parte hartzeko abiapuntuak eta gaitasunak desberdinak baitira.
|
|
|
Bestetik, boterearen natura gatazkazalearen edo kontsentsuzalearen inguruko hausnarketatik abiatuta, enpoderamendu hori nola garatu behar den ulertzeko ideia garrantzitsuak atera ditzakegu. Alde batetik, gizarte batean dagoen boterearen batura aldakorra dela suposatzen badugu, eta uste badugu berau haz daitekeela baldin gizarteak bere osotasunean helburu komunei
|
jarraitzen
badie, orduan, aurretiaz baztertuta dauden pertsonen enpoderamendua gizartearen ordena sozial horren baitan gerta daiteke boteretsuenen boterean inongo kalterik edo murriztapenik suposatu barik (Mayo eta Graig, 1995). Baina beste alde batetik, boterea zero batura terminoan planteatzen badugu, batzuen enpoderamendua gatazkatsu bihurtzen da, horrek beste batzuen botere galera suposatzen baitu.
|
|
|
Izendatzeko interpretazio kodeen banaketa eta, ondorioz, izen batzuk balioesteko eta kapital bihurtzeko irizpideen aniztasuna eta hierarkia bi ardatzetan azaldu ahal ditugu (Bourdieu ren La Distinction lanari
|
jarraituko
diogu hemen):
|
|
|
Inguru honetako estatuek, Elizaren tradizio onomastikoari
|
jarraituz
, gizonezkoen eta emakumezkoen izenak legez bereizi dituzte. Generoen arteko nahasketa ekidin behar da.
|
|
|
Erdal izenak argi eta garbi ordezkatu dituzte euskal izenek. Horrela
|
jarraituz gero
, erabat hegemonikoak izango dira. Zergatik?
|
|
|
bat jarri behar du antideskriptibismoak izendatzearen hasieran: noizbait, objektuaren ezaugarriak direnak direla ere, izen bat jarri zitzaion delako objektu horri eta izen hark
|
jarraitu
du objektua izendatzen.
|
|
|
Horrenbestez, jendeak sistemak eta erakundeek bere hartan
|
jarrai
dezaten laguntzen du, baina ez itsumustuan; eguneroko bizitza praktikoak badu berezko logika eta horrek jarraipenari mugak eta eragozpenak jartzen dizkio. Erresistentzia arrunteko ekintza gehienak diren direnean jotzen ditu jendeak, hau da, aitor du erresistentzia ekintzak direna; baina, hala ere, ez ditu diskurtso batez zuritzen edota legitimatzen.
|
|
|
117 postura jaitsi zen, Maria izenak arrunta izaten
|
jarraitzen
zuen eta hirugarren postuan zegoen, Pilar 218.ean zegoen, Begoña izenari 245 postua zegokion eta Josefari 841.a (Gorrotxategi, 2000). Jakina, gazte izenak bestelakoak dira; Carmen, Josefa, Pilar... amama izenak dira.
|
|
|
Horrez gain, izendatze praktikek gizarte taldeen arteko bereizketak eta aldeak indartzen dituzte. Bourdieu k azaldu legez, talde horiek, zeinek bere habitusari
|
jarraituz
, interpretazio kode eta irizpide ezberdinak erabiliz, balio, ezberdinak onesten dituzte.
|
|
|
Horregatik, hitzetan baizik existitzen ez den Ipar ideala deskubritzea Mentura kosmikoarekiko Joko ironiko gorena dela dirakuste bi poetek. Aurelia Arkotxak bereziki palinpsestoa, parodia eta pastichea baliatzen ditu, bere bidaia existenzialak literarioki eta fisikoki lehengo deskubritzaileen urratsei
|
jarraitzen
diela. Septentriotik nehoiz hurbilduko ez dela jakinez, beti jadanik errana izan dena errepikatzeko arriskuan edota isiltzeko zorian, halere, poeta etsiezina Iparra islatzen saiatzen da, etengabe, Septentrioz Septentrio.
|
|
|
Beren jakitate boterearen ahuleziaz kontziente, Mallarmé k eta A. Arkotxak oinarrizko galdera pausatzen dute, «behar ote denez idatzi» («à savoir s, il y a lieu d? écrire»,, uvres complètes, Stéphane Mallarmé, op., 645 or.). Poetak, animal loquens, dadoak botatzen
|
jarraitu
behar ote du, testu sareak hutsean jaurtikiz, gizakiak berezkoa duen logos a harainditzen duenaren erdiesteko esperantza beharbada zentzugabekoaren eraginez. Bi jokabide dira orduan hautuan agintzen dituen poeta horientzat:
|
|
|
lehenik Bacon-en The Advancement of Learning eta Descartes-en liburu bat, nondik Daniel-en Liburutik ateratako aipu bibliko bat hartua baita; eta ondotik liburutegi oso bat, liburu zerrenda izugarri luze eta erreferentzia kartografiko andana baten bidez, Francis Bacon eta Johannes Dee k egina, azken horren liburu sortatik ateratakoak omen, Fabri de Pereiscen en hautuetan oinarriturik. «Sine nomine» azalpenak iragartzen duena da, beraz,
|
jarraituko
zaion testua jatorrizko testuaren hatzaren hatzaren hatza baizik ez dela, jatorrizko hura nahasia delarik ahoz transmititu ipuinetan («entzun dut», 84 or.) eta erreferentzia literarioetan (Pline aipatua da 74, 92, 94 or.; Greziako mitologia anitz aipatua da, bai eta hango filosofoak eta Biblia). «Iohan Mandabillaren bidaia benturosak» idatzia izan den testuingurua kontatzen digun XVII. mendeko paratestu bat aurretik duela, paratestu horrek A. Arkotxaren bigarren paratestu batek iragartzen eta «itzultzen» duela, ez da beraz lehen testu lortezin baten itzulpenaren itzulpenaren itzulpena baizik, bortxaz traditua beraz, lehen testu hura bizitua izan zen esperientzia baten fikziozko itzulpena delarik:
|
|
|
Mentura hori du A. Arkotxak bereganatzen, Ihoan Mandabilla eta Martin de Hoyarsabal bere bi giden hatzei pertsonalki
|
jarraituz
, deskribatu zituzten lekuetarat joanez. Hain zuzen, haren bilduma honelaxe norabideratua da:
|
|
|
Gizona ez baitaiteke esperantza metafisiko horretatik askatzen ahal, lehen bildumaren «hutsari» bigarren liburu baten beteak
|
jarraitu
dio (anarteko betea, liluragarria, hura ere «hutsean» bururatzen delako); lehen lanaren berridazketa den bigarren horrek «errepikapen eskubidea» («droit au ressassement») du aldarrikatzen, «literaturaren» eta joko literarioaren «eskubide» unibertsal eta translinguistikoaren baldintza gisa («Le ressassement ou le droit à la littérature», J. Derrida, op., 323 or.), existitzen ez den P... Hain zuzen, A. Arkotxak ez du gelditu nahi giza menturaren historikotasuna gainditzea, idealki historikotasunik gabea litekeen memoria bat eraikitzeko, Septentriorat, jakitate osotasunerat daramaten lekuen historikotasunik gabeko memoria bat eraikitzeko.
|
|
|
Gaizki gogoratzen zaion gauza bakarra da, desordena horren guztiaren artean, bere burua». («La quatrième personne du singulier», Jean Michel Maulpoix, in Figures du Sujet Lyrique, sous la direction de Dominique Rabaté, PUF, «Perspectives littéraires», Paris, 1996, 160 or.). Interesgarria liteke hurbilagotik aztertzea «suieto lirikoaren» araudia A. Arkotxaren obretan, horrenbeste ezaugarri modernoak direlarik (Jean Michel Maulpoix i
|
jarraitzen
badiogu) erbesteratze absolutua eta «ni» pertsonaren zehaztugabetasuna («ni» biografikoa, femeninoa edo beste ez dena, alegia).
|
|
|
Albert Goienetxe xurien buruetarikoa zen. Arestian aipatu bezala, auzapez hautatu zuten 1888an, baina gobernuak inhabilitatu zuen 1890ean; berriro aukeratu zuten 1892an, eta atzera ere baztertu 1896an; urte berean hirugarren aldiz aukeratu zuten, eta auzapez
|
jarraitu
zuen hil arte. Nolanahi ere, guztiz aipatu beharrekoa da xuri gorrien gatazka horietan Donibane Lohizunen auzapez bi nabarmendu zirela, bata xuria, artikulu honetara ekarri dugun Albert Goienetxe medikua, eta bestea gorria, hain zuzen Martin Guilbeau, berori ere medikua ogibidez, eta berori ere euskaltzale handia.
|
|
|
Hari kronologikoari
|
jarraituz
, Albert Goienetxe 1870ean Parisen zegoen, medikuntza ikasketak egiten (Joantho, 1891), baina, urte bereko uztailean gerla franko prusiarra piztu zen, eta, alarguntsa seme nagusia izan arren, Metz aldera bidali zuten, anbulantzia baten zerbitzura. Prusiarrek preso hartuta, ihes egin zuen StPrivat eko batailaren ondoren eta Parisera itzuli zen Luxenburgo eta Belgikan zehar.
|
|
|
esan nahi du komunikaziorako bide eta moldeak zurrun zurrun kontrolatzea. Organigramako laukitxoek eta geziek zorrotz erakusten dute nor komunika litekeen norekin eta nola (zein ordena hierarkikori
|
jarraituz
). Horregatik, gaizki ikusia (eta sarri askotan debekatua) dago bilera formaletatik kanpo hitz egitea, norberarena ez den sail bati buruz iritzia ematea, hierarkiak ezarritako komunikazio bideak zorrozki ez erabiltzea (hots, pertsonak, puenteatzea?), etab. Horrela, komunikazioaren kontrol zorrotzaren bidez, hierarkiaren funtzionamendua babestu eta bermatu nahi da.
|
|
|
Fruituez soilik arduratuz gero, gerta liteke zuhaitza hiltzea. Zuhaitzak hazten eta fruituak ematen
|
jarrai
dezan, ezinbestekoa da sustraiak osasuntsu eta ondo elikatuta izatea. Horrek enpresentzako ere balio du:
|
|
|
Ordea, kudeaketarako jakintza sortzaile nagusiek kudeaketa kontzeptu berriak sortzeko eta saltzeko dauzkaten interes komertzialak edo legitimitate kognitibo eta soziala direla-eta, askotan, Albizu eta Olazaranek dioten bezala, «agintzak eta errealitatea ez datoz bat, ezta ideien formulazio orokorra eta enpresa eta erakundeetan egiten den benetako ezarpena» (Albizu eta Olazaran, 2003). Gai hori ikertzen dutenen arabera, enpresek modei
|
jarraitzen
diete, batetik, egindako akatsak eta izandako frustrazioak gainditzeko premiagatik; eta bestetik, itxura berritzaile eta originala edukitzeagatik. Beste arrazoi bat izan daiteke zuzendariek enpresa edo merkaturatzen dituzten produktuak eta zerbitzuak lehiakideengandik bereizi nahi izatea.
|
|
|
Eta hori guztia, bezeroei konfiantza emateari begira, hirugarren erakunde batek zertifikatu du. Alegia, zertifikazio erakunde batek esan du enpresa horrek nazioarteko arau jakin horri
|
jarraitzen
dion kalitatea ziurtatzeko sistema bat ezarrita duela, bestela esanda, arau horiek betetzen dituela.
|
|
|
Hala eta guztiz, ikuspegiak sona izaten
|
jarraitzen
du: mundu osoan gero eta gehiago dira erabateko kalitate kudeaketa saritzen duten sistemak, autoebaluazioaren sari entzutetsuenek sustatutako ereduetara behin eta berriz jotzen da, kalitate kudeaketan formatzeko eskaria ez da eten eta aholkulari eta autoreek metodologia eta ideia ugari asmatzen dituzte.
|
|
|
mundu osoan gero eta gehiago dira erabateko kalitate kudeaketa saritzen duten sistemak, autoebaluazioaren sari entzutetsuenek sustatutako ereduetara behin eta berriz jotzen da, kalitate kudeaketan formatzeko eskaria ez da eten eta aholkulari eta autoreek metodologia eta ideia ugari asmatzen dituzte. Dena den, modei
|
jarraitzeko
joera duten zenbait kolektibotan (Administrazio Publikoko zuzendaritza eta erabaki organoetan, adibidez) kontzeptu berriak ari dira sartzen (Sei Sigma bera, esaterako) eta erabateko kalitate kudeaketari ospea kendu diote. Berrikuntza horietako asko, ordea, aipatu kontzeptuaren luzapenak dira, desberdin paketatu eta etiketatuta.
|
|
|
Nire iritziz, kudeaketa kontzeptuak ez dira modu mimetikoan ezarri behar, kudeaketa modei
|
jarraitzeagatik
edo interes taldeen presioagatik. Aitzitik, enpresak hobetzeko ikuspegi pragmatiko eta inkrementala behar da, kudeaketa jarduerak egoera eta toki bakoitzeko arau kultural eta muga ekonomiko eta sozialetara egokitu behar dira.
|
|
|
Abenduaren 3tik aurrera erasoak asko moteldu ziren, nahiz eta artilleriak bere lana
|
jarraitu
eta noizean behin eraso gogorrak egin. Horrela, abenduaren 8an Meabe batailoiak Nafarrete herria hartu zuen, hurrengo egunean Gordexolak galtzeko hegazkinen ekintzak eta marokoar tropen erasoaren ostean21 Abenduaren 12an beste eraso bat egin zen Legutioren aurka kanoi eta gurdi blindatuekin, eta beste bat Zestafe Saimendi lerroaren aurka.
|
|
|
22 Abenduaren 16an bilera bat egin zen Igorren eta bertan Saseta komandanteak Elgeta erasotzea proposatu bazuen ere, beste agintari militar guztiek Legutioren aurkako erasoarekin
|
jarraitzea
erabaki zuten. Abertzaletasunaren Agiritegia.
|
|
|
Gatazken gogortasuna Iglesias teniente koronelaren txostenean ikus daiteke «resonaba en el espacio un verdadero coro de ayes de los heridos que, abandonados en la huída, pedían los recogiésemos; antes y las dos noches siguientes se oían los mismos lamentos y voces de socorro de las bajas hechas en los otros lados de la posicion»23 Ez du aipatzen jaso zituzten edo ez. EAEren batailoiko gudariak konpainiako kapitaina hil zuen matxinatua zauritu ondoren sendatzen saitu ziren; hurrengo egunean, ordea, frankistek lehen konpainiako sekzio osoa fusilatu omen zuten pinudian24 Posizio hori galdu ostean eta gudariak erretiratzean, Albertiako maldetan gora, inongo babesik gabe, matxinatuek tiroka
|
jarraitu
zuten, kupidarik gabe.
|
|
|
Euskal Armadaren diziplina maila urria hizpide izan zen, hain zuzen, Legutioko porrota zela-eta. Kritikak azaldu aurretik, bidezkoa da gogoraraztea gudari eta milizianoek nahiko diziplina maila altua erakutsi zutela, baja asko izan arren, borrokan
|
jarraitu
zutelako, ihesari eman gabe, kasu gutxi batzuetan salbu. Baina, oro har, ofizial eta sarjentu boluntarioak ez ziren gai diziplina errespetatzeko, ezta betearazteko ere.
|
|
|
Lau egileek lerro berari
|
jarraitu
zioten, Jaurlaritzaren indarren nagusitasuna eta gaitasun teknikorik eza, diziplina falta eta koldarkeria. Defendatzaileak, aldiz, gutxi ziren, baina trebeak, agintari egokiekin eta balorea gainezka zutela:
|
|
|
Legution zeuden indarrek etengabe
|
jarraitu
zuten borrokan, frankistek munizio urritasuna sufrituz. Gudariek kanoi bat indargabetzea lortu zuten eta beste bat muniziorik gabe geratu zen.
|
|
|
Horren erakusgarri oroigarriekin gertatu dena: Matxitxako aurrean Nabarra itsasontziaren urperatzea ia ia garaipen moduan ospatzen
|
jarraitzen
badute Bermeoko abertzaleek, eta arrantzale haien aldeko oroigarria urtero gurtzen dute Gaztelugatxe inguruan; baina inor gutxi hurbiltzen da, Euzko Abertzale Ekintzako kideez gain, Albertiako maldetara, eta inork ez ditu dagoeneko zaintzen alde batak zein besteak altxatutako oroigarriak.
|
|
|
Azken hamarkadan, ordea, hiri eredu hedakor baterako joera nabaritu da EAEn. Eta gainera, munduko beste toki askotan bezalatsu, urbanizazio eta eraikuntza eredu globalizatuari
|
jarraituz
. Antza,, amets amerikarra?
|
|
|
Kasu honetan hizkera beraren azpi hizkeratzat jo ditzakegu Bolibarko eta Etxebarriko hizkerak, Markinako hizkeraren baitan. Herri bietan ez direla datu berdinak jasoko, hasteko, hiztunen euren ezaugarri soziolinguistikoak berdintsuak bai, baina berdinak ez direlako eta
|
jarraitzeko
, herri bik ez dutelako egoera soziolinguistiko berbera izango.
|
|
|
Erantzun berdintasun handiena eskatzen duen parametroa lexikoa da (helduaren eta gaztearen arteko erantzunetan% 92 berdinak dira eta% 8 desberdinak). Ondotik
|
jarraitzen
dio aditz morfologiak, helduaren eta gaztearen erantzunetan% 81 berdinak direlarik. Horren ostean, izen morfologia dator, erantzunen% 75 berdina da, eta azkenik, baina oso alde gutxirekin, sintaxia, erantzunen berdintasuna% 71koa delarik.
|
|
|
Atal honetan deskribatzen diren emaitzak 2 taulan ageri dira. Emigratzeko arrazoiak ugariak eta konplexuak dira, baina, oro har, emakumeak bizi egoera hobetzeko etortzen dira, hau da, motibazio ekonomikoei
|
jarraituta
. Emigratzearen oinarrizko arrazoia ekonomikoa da latinoamerikarrentzat, hala ere, familiarekin berriro biltzea bigarren motibazioa da beraientzat.
|
|
|
Gutxiago dira familia elkartzeko prozesuen ondorioz etortzen direnak. Kasu horiek ohikoagoak dira Magrebetik edota Ekialdeko Europatik datozen emakumeen artean, edonola ere, talde horietako emakume guztiek ez diote patroi honi
|
jarraitzen
.
|
|
2009
|
|
|
Itzulpena literatura eta hizkuntza literario berri bat sortzeko baliatu izan du Sarrionandiak, eta xede hizkuntza aberasteko modu gisa ikusi izan du. Bere itzulpen askotan sorburu hizkuntzaren egiturak gertutik
|
jarraitzen
ahalegindu izan da, xede hizkuntza baliabide berriz hornitu nahian. Baliteke, beraz, Moduari buruz espero genuen baino informazio gehiago topatu izanaren arrazoia horixe izatea, alegia, euskararen egitura edo joera «naturalak» pixka bat behartu eta malgutu nahia.
|
|
|
eta untziari
|
jarraitu
zion ipar alderantza bidean, eta uretako izotz arroken artetik (29)
|
|
|
Lan honetan S. T. Coleridge ren The Rime of the Ancient Mariner ingelesezko poeman eta Joseba Sarrionandiaren euskarazko itzulpenean agertzen diren mugimenduzko ekintzak aztertu dira, bi hizkuntza horien lexikalizazio ereduak alderatzeko. Talmy k (1991, 2000) eta Slobin ek (1991, 1996a, 1996b, 2000, 2004, 2005) proposatutako banaketari
|
jarraituz
, euskara aditz hizkuntza dela frogatu da, baina Bideari buruzko informazioari dagokionez, satelite hizkuntzek bezala jokatzen duela (Ibarretxe Antuñano, 2004a). Tipologikoki desberdinak diren bi hizkuntza horien arteko itzulpenean zer gertatzen den aztertu nahian, Coleridge ren poema ingelesetik (satelite hizkuntza) euskarara (aditz hizkuntza) itzultzean Sarrionandiak zein estrategia erabili dituen aztertu da.
|
|
|
abiatu, aideratu, ailegatu, aldendu, altzatu, atera, aurrera egin, buelta eman, bueltatu, ekarri, eraman, erori, etorri, geldierazi, geratu, gidatu, heldu, hurbildu, hurrindu, igon, inguratu, irten, itzuli,
|
jarraitu
, jarri, jeiki, pasatu, sartu, segitu (29)
|
|
|
5A grafikoarekin
|
jarraituz
, VILAU MEDIAren ondoren MBN enpresa sortzen da lehenengo, gaur egun M4F bihurtu dena. M4Fn VILAU MEDIAk% 40ko du eta EITBNETek% 10, EXPRESSIVEk% 15 eta LANALDENek% 30 M4Fn VILAU MEDIAk% 40 dauka eta VILAU MEDIAn EITBNETek% 50, gainera zuzenean EITBNETek M4Fn beste% 10eko parte hartzea du.
|
|
|
Diru falta izan zen, azkenean, ideia hau gauzatzen utzi ez zuen arazo bakarra. Baina hazia jarrita laga zuen, hurrengo egitasmoek
|
jarraituko
zuten bidea markatuz. Horrela, gero eta ahots gehiago agertu ziren Argentina eta Uruguaiko euskal kolektibitatean, bide honi berreusteko eta benetako euskal hezkuntza emango luketen euskal ikastetxeak fundatzearen alde.
|
|
|
Artikulu honetan ikusi dezakegu nola Centro Euskaron egindako azken bilkuraren ondoren (urtarrilaren 20koan, alegia), bertan hartutako erabakiak jende asko lekutik kanpo utzi zuen, eta beste euskal etxe bat sortzera bultzatu. La Baskoniaren hurrengo zenbakietan, euskal etxe horren inguruko aipamenak egiten
|
jarraituko
da, onespena azaltzeaz batera19 Denbora pasatu ahala antzeman dezakegu nola La Baskonia20 aldizkariko atal ezberdinetan ez duten oso aintzakotzat hartzen Euskaro euskal etxea eta nola desiratzen dauden euskal etxe berriak bere lehenengo pausoak eman ditzan21:
|
|
|
Hori izango litzake, Bilbaoren ustez, euskalduna izatea. Haren hitzaldia irakurtzen
|
jarraitzen
badugu, pixkanaka ikusiko dugu nola gerturatzen den Centro Euskaro sortu zutenean azaldutako berezitasunetara. Hona hemen, euskal etxe hori sortu zeneko Bilbaoren iritzia:
|
|
|
Hauei kritikatu eta aurpegiratu egiten diete, nahiz eta Euskal Herrian jaio ez diren, beren anaia gorroto eta aintzakotzat hartzen ez dutelako (Iparraldeko euskaldunak). Hari berari
|
jarraituz
, euskaldunak zeintzuk diren azaltzen du; Euskal Herriaren alde lan egiten dutenak; Arturo Campión adibidez, edo euskaldunak dira ere ama euskara bihotzetik maitatzen dutenak.
|
|
|
Hori horrela izanda, esan dezakegu La Baskonia aldizkariak (bertako kazetaria zen Bozas Urrutiaren bidez) partaidetza zuzena izango zuela euskal etxe berri horren sorreran. Irakurtzen
|
jarraitzen
badugu, horrekin zer lortu nahi zuten aurkituko dugu35:
|
|
|
Begi onez ikusten zuen, bai Ipar Euskal Herriko bai Hego Euskal Herriko biztanleek bertan parte hartzea, inongo diskriminaziorik egin gabe. Baina haren nahiak ez ziren bertan bakarrik gelditu, eta Euskal Herriko kolektibitatearen alde zenbait lan egiten
|
jarraitu
zuen.
|
|
|
Beraz, hura ere euskaldunen bilgune garrantzitsua izan zela azpimarratu beharra daukagu, batez ere Euskal Herriari buruz zuten ideiaren ondorioz. Euskaldunek beren betiko ohiturekin
|
jarraitzea
erabaki zuten; pilota partidak antolatu, tabernan ibili eta igandetan beren elizkizunetara joaten ziren.
|
|
|
Gero, fundazio aktari 150 pertsonen izenez osatutako zerrenda batek
|
jarraitzen
dio, entzule joandakoen izenak. Beraien artean bi izen aipatuko nituzke:
|
|
|
Acta numero 5 escrita el tres de enero de mil novecientos catorce. Bi euskal etxe hauek horrela
|
jarraitu
zuten harik eta Manuel Aranaga (Euskaro Españolekoa) eta Nikolas Inciarte (Euskal Errikoa) lehendakariak beren euskal etxeen arteko erlazioak hobetzeko asmoarekin iritsi arte, 1915eko abenduan.
|
|
|
Akulturazio jarrerei dagokienez, ez dira ezberdintasun esanguratsuak aurkitu. Gehiengoak integrazioa nahiago du, asimilazioak
|
jarraitzen
dio eta, azkenik, banaketa eta marjinalizazioa geratzen dira.
|
|
|
4 Eraikuntza fasera iraganagatik ere, Garraio eta Sailak komunikazioarekin eta informazioa zabaltzeko asmoarekin
|
jarraitzeko
asmoa ei du. Baina «esto significa que, en esta fase, el debate sobre la idoneidad o no de su construcción abre paso a otro debate y comunicación social cuya finalidad consiste en enriquecer y mejorar el proceso de ejecución» (N.
|
|
|
Horrek kostu ugari ditu, eta horietako bat autoritateekiko sinesgarritasunaren galtzea da. Ez dago konfiantza lortzerik, eredu berberarekin
|
jarraituko
bada.
|
|
|
Aldi berean, ikerketa hiru hiriburuetan eta Irunen ere egin da. Aipaturiko irizpide eta prozedura teknikoei
|
jarraituta
, ikerketa paralelo bat egin dugu Gasteiz, Bilbo, Donostia eta Irungo udalerrietan (proiektuak AHTren geltokiak izango direla aurreikusten duen udalerrietan). Bertan 15 urtetik gorako 723.207 pertsona bizi da.
|
|
|
Horrez gain, kostu zuzenak erantsi lirateke, hau da, izendapena dela-eta kudeaketatik eratorritako kostuak, besteak beste, antolamendu eta kudeaketa planen sorrera eta garapena, administrazio kostuak, azpiegituren sorrera eta egokitzea, mantentze kostuak, langileen kontratazioa,. Azkenik, ikuspegi erabat ekonomizistari
|
jarraituz
, eremu jakin bat izendapenerako hautatua denean eratorritako aukera kostua kontuan hartu litzateke. Izan ere, hautatutako eremuan beste helburu batzuk bilatzen dituzten jarduerak gauza zitezkeen eta horiei uko egiteak kostu jakina suposatzen du.
|
|
|
Bestalde, nekazaritza jardueraren gainbeherarekin bat lugorriaren erabilera alternatibo bilakatu da basogintza azken hamarkadetan. Sektore horrek duen merkataritza ikuspegiaz gain, ingurumen efektu garrantzitsuak ditu bere kudeaketak, jakinda, gainera, EAEko azaleraren% 55 zuhaiztua dagoela10 Baso Planaren() artezbideei
|
jarraituz
, ELGJPk neurri konkretuak plazaratzen ditu basogintzaren inguruan, besteak beste, baso azpiegituren antolaketa, baso sektoreko lurralde planen ezarpena edota baso kudeaketaren ekozertifikazioa. Horiez gain, halere, europar testuinguruan martxan jarritako nekazaritza lurren basotze programak (EEko 2080/ 92 Araudiaren arabera) 1994an aplikatzen hasi ziren EAEn.
|
|
|
LGPk aipatu diren lau ardatzen inguruko 7 helburu espezifiko, beste 14 helburu operatibo eta 28 neurri ezarri ditu hasierako hipotesi jakinekin koherentea den estrategia bat bultzatuz. Hori bai, Espainiako Landa Garapenenerako Esparrua 2007 delakoari
|
jarraitu
behar izan dio neurriak aukeratzeko orduan. Edonola ere, aurreko planen ikuspegiari jarraituz, programaren kontzepzioak landa inguruaren funtzio aniztasunean du bere egituraketa.
|
|
|
Hori bai, Espainiako Landa Garapenenerako Esparrua 2007 delakoari jarraitu behar izan dio neurriak aukeratzeko orduan. Edonola ere, aurreko planen ikuspegiari
|
jarraituz
, programaren kontzepzioak landa inguruaren funtzio aniztasunean du bere egituraketa. Horrez gain, LGPk lurralde eta populazio helburuak areagotzen ditu bere aitzindariarekin alderatuz; izan ere, EAEko lurraldearen% 87an eta ia 200.000 biztanlerengan izango du eragina (LGIP planak lurraldearen% 55 eta 75.000 bat pertsona zituen helburu).
|
|
|
Horrez gain, nekazaritza lurren basotzeari dagokionez, ekimen hau EAEn zenbait hamarkada lehenago gertatu zen, eta ez dirudi neurri hauek, berandu ailegatzeaz gain, aldaketa nabarmenik sor dezaketenik lurraren erabileran ezta ingurumen orekan ere (Ruiz Urrestarazu, 1999). Alegia, basogintzak ikuspegi produktibista izaten
|
jarraitzen
duela nabarmendu behar da, Bizkaian bereziki, non baso politikak produkzio funtzioa lehenesten duen funtzio sozial eta ekologikoaren aurretik (Esparta, 2009).
|
|
|
Horrez gain, diru-laguntzak irizpide ez produktiboek baldintzatuta daude, hala nola ingurumen baldintzek, elikadura kalitateak eta animalia osasungarritasunak. Duela gutxi burututako NPBren berrikusketak (2008) ere ildo beretik
|
jarraitzen
du (EB, 2008).
|
|
|
Horrela, artikulu honek landa garapen politikak EAEn
|
jarraitu
duen eboluzioa aztertzen du, bereziki beronek ingurumenarekiko izan duen harremana hausnartuz eta ezarritako planak erreferentziatzat hartuz. Ikuspegi historiko hertsiari jarraituz, hausnarketa laurogeita hamarreko hamarkadan adostutako planekin hasiko da; hamarkada berean abian jarritako Natura Eremu Babestuen (NEB) politikari ere arreta berezia eskainiko zaio; izan ere, jorratutako ikuspegitik baterako helburuak dituzte politika horrek eta landa garapenak.
|
|
|
Horrela, artikulu honek landa garapen politikak EAEn jarraitu duen eboluzioa aztertzen du, bereziki beronek ingurumenarekiko izan duen harremana hausnartuz eta ezarritako planak erreferentziatzat hartuz. Ikuspegi historiko hertsiari
|
jarraituz
, hausnarketa laurogeita hamarreko hamarkadan adostutako planekin hasiko da; hamarkada berean abian jarritako Natura Eremu Babestuen (NEB) politikari ere arreta berezia eskainiko zaio; izan ere, jorratutako ikuspegitik baterako helburuak dituzte politika horrek eta landa garapenak. Ostean, Landa Garapen Iraunkorreko Plana() aztertuko da bere ingurumen neurrien pisua gailenduz.
|
|
|
Horretarako, haren jarduerak ekoizpen egituren hobekuntzan eta nekazaritza sektoreko produktuen merkaturatzean kontzentratuko dira. Era horretan, nekazaritzako elikagai sektoreak, oro har, landa eremuetako garapenean dinamizatzaile papera betetzen
|
jarraitzea
bilatzen da. Landa garapen esparrua, berriz, izaera horizontalerantzako pausoak adierazten dituzten artezbideen muinaz jabetzen da, besteak beste, ekonomia dibertsifikazioa, zerbitzu eta azpiegiturak, hezkuntza eta ondare kulturala.
|
|
|
Fenomeno hau, gainera, entretenimenduzko saioetatik at informatiboetan ere nabarmentzen ari da. Badirudi, aurrerantzean komunikatzaileek audientziek eskatzen dieten hurbiltasunaren ildo horretatik
|
jarraitu
dutela. Beraz, eduki anitzeko ikus entzunezko testuinguru berri honetako profesionalen trebakuntza fasea giltzarri bihurtzen da.
|
|
|
Konexio sentimendu honek entzuleria zein irakurleria bultza dezake kazetari edo komunikatzaile baten obra
|
jarraitzera
eta beronen blog a, RSS zerbitzuan agertzen diren artikuluak edo liburuak erostera. Komunikatzaileentzat ireki berri den testuinguru honek komunikazio distantzia ezberdinetako elementuak bateratzen dituen konplexutasun handiko egoera bihurtzen du lokuzioa.
|
|
|
Grabaketaren eta taldearen arteko interakzioak esanguratsua izaten
|
jarraitzen
du aldagai bientzako. Talde esperimentalak kontrol taldearekiko duen bilakaera diferentziala kontrolatu gabeko beste faktore batzuek azal dezakete hein batean.
|
|
|
Eta gero, erabaki zenean ondasunak Desamortizazioaren aurreko egoerara itzultzea... zein zen egoera hori? Zeren gure herrietan berdin
|
jarraitu
zuten: elizak zaintzen, konpontzen, eraikitzen eta den dena herriaren kontura eta bizkarrera.
|
|
|
Elizak eskandalizatu egin du Nafarroako gizartea, eta lotsatu egin ditu kristau asko. Eta
|
jarraitzen
badu ildo horretatik, ez dago dudarik ondare eta diru asko irabaziko dituela, baina Infernua irabaziko du ere, arima eta sinesgarritasuna betiko galduko dituztelako.
|
|
|
lur komunal batean baldin bazegoen, udalak mantentzeko gastu guztiak pagatzen bazituen, eta XVII. mendean udalak erabaki bazuen eraikitzea, herriarena zela dudarik gabe esan genuen, eta erregistratu egin genuen. Eta horrela
|
jarraitzen
du. Inork, inoiz ez zigun deus erreklamatu, naiz eta prozedura oso publikoa izan.
|
|
|
1847tik aurrera, garai horretako legeriari
|
jarraituz
, Nafarroan Jerusalemgo San Joan ordenaren ondarea saltzen hasi zen. 1847ko ekainaren 11ko Errege Dekretuak, militar ordenen ingurukoak (Isabel II.a), hauxe zioen:
|
|
|
Era berean, patronatu baten fundazioak ez du esan nahi Elizak fundatzailearekiko obligazioak hartzen dituenik. Mendeak pasatu ahala, Elizak fundatzaileei nolabaiteko laguntzak eman behar zitzaizkiela ikusi zuen, horrela bestelako fededunek ere haien ereduari
|
jarraituko
lioketelako. Berez, patronatu zuzenbidean bi patronatu mota ezberdindu behar dira:
|
|
|
Iruñeko erresuman, Antso Gartzes IV.a Peñalengoaren garaian(), berezko eliza gehienak beneditar monasterio handietara edota elizbarrutietara pasatu ziren. Dohaintza hauek erregeak berak hasi zituen, baina laster asko nobleek
|
jarraitu
zioten, arrazoi espiritual zein ekonomikoengatik2.
|
|
|
Desamortizazioa, XVIII. mendera arte Elizatik kanpo baina berarengandik hurbil zeuden erakundeen, Elizaren edo udalen landaeta hiri finkak «nazio ondasun» bihurtzeko prozesuari deritzogu3 Nafarroan Elizaren ondarearen desamortizazioa 1798an hasi zen, Karlos IV.aren gai honen inguruko lehenengo xedapenekin, baina prozesuaren muina Mendizabalen Legearen eskutik, 1836 eta 1841 artean, etorri zen (Donézar, 1975). Helburua Godoyk hasia zuenarekin
|
jarraitzea
zen, hau da, ondasun higiezinak desamortizatzen jarraitzea. Mendizabalek lehenengo desamortizazioaren asmoak harago eraman zituen eta, gure gaiari dagokionez, 1837ko uztailaren 29ko Legearekin klero sekularraren ondasunak desamortizatu nahi izan zituen:
|
|
|
Desamortizazioa, XVIII. mendera arte Elizatik kanpo baina berarengandik hurbil zeuden erakundeen, Elizaren edo udalen landaeta hiri finkak «nazio ondasun» bihurtzeko prozesuari deritzogu3 Nafarroan Elizaren ondarearen desamortizazioa 1798an hasi zen, Karlos IV.aren gai honen inguruko lehenengo xedapenekin, baina prozesuaren muina Mendizabalen Legearen eskutik, 1836 eta 1841 artean, etorri zen (Donézar, 1975). Helburua Godoyk hasia zuenarekin jarraitzea zen, hau da, ondasun higiezinak desamortizatzen
|
jarraitzea
. Mendizabalek lehenengo desamortizazioaren asmoak harago eraman zituen eta, gure gaiari dagokionez, 1837ko uztailaren 29ko Legearekin klero sekularraren ondasunak desamortizatu nahi izan zituen:
|
|
|
Higiezin bat Jabetza Erregistroan jaso gabe egon eta lehen aldiz inskribatu nahi bada, zer prozedurari
|
jarraitu
behar zaion Hipoteka Legeko 199 artikuluak adierazten du.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, bide bereziari
|
jarraituz
egin bada immatrikulazioa, tentuz aztertu behar da presuntzioaren balioa:
|
|
|
Elizaren ondasunak sailkatzeko, beraz, bereizketa horri
|
jarraitu
behar zaio. Hala, higiezinak lirateke erretore etxeak, elizak, baselizak, lurrak, kanposantuak, esaterako; higigarriak, aldiz, tailak, erretaulak, organoak, erlikia ontziak, apaingarriak, margolanak, besteak beste.
|
|
|
Gaur egun, gainera, bada aukerarik bi erabilerek etekin egokia eskura dezaten. Britainia Handiko politika, esaterako, besteok
|
jarraitzeko
moduko eredu izan daiteke5 Azpimarratzekoa da, bestalde, aipatutako ondarea zaintzeko eta zaharberritzeko Euskal Herriko zenbait erakunde politikok emandako laguntza eskuzabala.
|