|
2001
|
|
|
Badakit hau ez dela oso esaera egokia, behar den bezala ez hartzeko arriskua duelako. Guztiok
|
dakigu
hizkuntzek ez dutela gorputzik; beraz, gorputzik ez dutenez gero, ezta neurririk ere.
|
|
2002
|
|
|
Berez zerbait ederra eta aberasgarria den hori, konpondu beharreko eta konpondu ezinezko arazotzat jotzen da. Ezagutzen al du inork munduan kasuren bat non bi hizkuntza
|
jakitea
hizkuntza bat bakarrik jakitea baino kaltegarriago gerta daitekeen. Hori da batzuetan euskaldunen kasua.
|
|
2003
|
|
|
Proportzioaren azterketa horrek asko argitzen digu euskararen osasunaz; baina, hizkuntza baten osasun sozialaz hitz egiterakoan, bestelako datuei ere erreparatu behar izaten zaie; eta, beste parametro batzuekin batera, giltzarria izaten da
|
jakitea
hizkuntza horrek balio ote duen erabiltzaileen artean komunitate sentsazioa sortzeko.
|
|
2005
|
|
|
biok bakarrik
|
genekien
hizkuntzan,
|
|
2008
|
|
|
Literatoentzat bai (haientzat hitz ederrek zernahi dute zuritzen). Neri hitz ederretatik libre ibiltzea dagokit, eta hori oso errez egiten dut, zeren, filologotxoa naizen partetik, bai
|
baitakit
hizkuntza naturalean ez dagoela hitz ederrik (eta ezta itsusirik ere).
|
|
|
[Lexikologia des engainatua.] Batek
|
dakien
hizkuntza batean ezin egon daiteke" egia dioen" hitz solte edo soilik, zeren egia, izatekotan ere, esan egin baitaiteke, baina ez aipatu.
|
|
|
Ezin onetsi hizkuntza hizkuntzatzat. Ez
|
dakite
hizkuntza ez dela liburu sakratu bat; ez dela jainko galduaren bila ibiltzeko leku bat.
|
|
2009
|
|
|
Antzekoa da hizkuntza eskakizuna nahitaez egiaztatzeko exijentziari buruz esango duguna ere. Jada behin eta berriz esan dugunez,
|
badakigu
hizkuntza erabilerak ez direla bere kasa era naturalean finkatzen. Hizkuntza erabilerak ere praktikan bizkortu, erraztu, zaildu edo eragotzi egiten dira.
|
|
|
Gehiago eta are garbiago ere esan dezakegu: etxetik euskara
|
dakitenen
hizkuntz jarduna erdalduntzen bada, alferrik izango da euskaraz dakitenen kopurua handitzea, hori horrela izan arren, euskarak hargatik bizi indarra galduko baitu eta euskara ikasi berriek nekez erabiliko baitute. Eta, jakina denez, erabili ezean, alferrik da dena!
|
|
|
Guk ez
|
dakigu
hizkuntza bat arrisku orotatik salbu jotzeko zenbaterainokoa lukeen hiztunen kopuruak eta proportzioak, zenbaterainokoa lukeen hizkuntzaren erabilerak eremu ezberdinetan, edo zenbateraino bermatu litzatekeen hizkuntzaren transmisioa belaunez belaun. Hori ez dakigu, beraz ez dakigu, esate baterako, 800.000 hiztun asko ala gutxi diren, eta hiztunen portzentajea, %37, asko ala gutxi den.
|
|
|
2008an hil zen Marie Smith Jones, baina berak ez ezik berarekin batera azken hatsa eman zuen eyak hizkuntzak ere, Marie baitzen azken hiztuna Alaskako hizkuntza ugarien artean oraindik bizirik zegoen hizkuntza horrena. Halakorik gerta ez zedin, 2008ko udan jakin genuenez, Mexikoko Tabasco estatuko baserritar batek, Manuel Segovia Jiménez indigenak, zoque ayapaneco hizkuntza irakasteari ekin zion, Manuelek berak eta bere lagun batek bakarrik hitz egiten
|
dakiten
hizkuntza mesoamerikar horrek bizirik iraun dezan. Manuel Segovia eta Isidro Velà ¡ zquez (72 eta 66 urte) omen ziren zoque ayapaneco erabiltzen zuten bakarrak.
|
|
|
Eskolan nekientxoa
|
nekien
hizkuntza bakar neure etxekoan ikasten ez zidaten utzi. Amama, ama eta aita ez ziren gauza eskolan ikasarazten zidatena argitzeko.
|
|
2019
|
|
|
" Neure hiztegi urriaren biktima naiz", dio Homo Faber nobelako protagonistak. Testuingurutik aterata dago aipua, zeren protagonistak perpaus hori esateko arrazoia ez baita bere hizkuntza (alemana), gaztelania baizik, protagonistak ozta
|
dakien
hizkuntza bat (narratzaileak aitortzen du espainieraz moldatzen dela harremanetarako, baina hortik aurrera, ezetz, hiztegiaren biktima dela). Aipua, ordea, ondo dator kontraste gisa, denok baikara neurri batean gure hiztegi urriaren biktima:
|
|
2021
|
|
|
–Banengoen, bada.
|
Banekien
hizkuntza bera hitz egiten genuela. Zera hots egiten dizut, nire bezeroa aurkitzen lagundu dezakeen afera bat tarteko, baina... zera, niretzat lan egiten duten informatika espezialistek ez dute emaitzarik lortu.
|
|
2022
|
|
|
Hizkuntzetara doakit gogoa. Ez
|
dakigun
hizkuntza bat ikasteak eta gero eta hobeto egiten dugula sentitzeak atsegin haundiagoa ematen digu eskuarki norberaren hizkuntzan (edo hizkuntzetan) ondo mintzatzeak baino. Horrek esplikatuko luke, aldez behitzat, hizkuntza batzuen galera, zeinaren zuztarrean bailegoke nork berean naturalki egiteari utzi, eta gaitasun edo jabetasun berri bat lortzea.
|
|
|
Barkatu:
|
badakit
hizkuntzazko desegokikeriak aintzakotzat hartzea beste garai bateko kontua dela. Gaur beste desegokikeria eta bereziki beste egokikeria batzuk daude oso indarrean egutegi eta arautegi progrean.)
|