|
2006
|
|
|
Kereila jartzaile partikularra,
|
horren
forua edozein izanda ere, kereilaren gaia zein delitu izan eta delitu horren gaineko ardura duen instrukzio epaile edo auzitegi eskudunaren mende geratuko da, hark sustatutako epaiketaren ondore guztietarako.
|
|
|
Hiribildu
|
horren
forua ez da gorde, baina Berantevillako foru munizipalarentuetan agertzen zaigun legez) erreferentetzat erabili izan dute bitartez izan dezakegu horren berri (nahiz eta oraindik ere gutxi izan). Beraz, historialariek 1312ko Berantevillako forua (Soportiella dokumen305.
|
|
2007
|
|
|
Horrela, bada, euskal herrietako jendetxikiak galdu zuen Erdi Aroko erakundeetan zuen eskumena, baina prozesuhau orokorra izan zen Europan eta burgesiaren goratzean akuilu moduaneragin handia izan zuen. Euskal Herrian, askotan aipatu den bezala, reseñorizacion
|
hori
foru erakundeen baitan garatu zen. Jakina, ez zen erabatekoa, erresistentziak eta matxinadak etengabekoak izan ziren, eta berauetan ereherriak bere buruaz eta botereaz asko ikasi zuen.
|
|
|
PFEZa Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan 1998ko abenduan onetsitako hiru Foru Arauek jasotzen dute. Bestalde, zerga
|
hori
Foru Aldundiek eskatuko dute subjektu pasiboa EAEko egoiliarra denean. Beraz, EAEn bizi diren zergadun gehienak eremu honetan sartzen dira, baina badaude, egon ere, zalantzazko kasuak eta horien egoera argitzeko lotura puntuak daude.
|
|
|
Beraz, estatuko Sozietateen gaineko Zergaren Legea aplikatzen zen, hein handi batean, eta Legebiltzar zentralak zerga horren lege berria onartu arte, EAEn ez zen antzeko legerik egin. Honela, Sozietateen gaineko Zergaren Legea abenduaren 27ko 43/ 1995 Legea da eta ondorioz, EAEko Foru Erakundeek une egokia zela kontsideratu zuten zerga
|
horri buruzko
Foru Araudiak onesteko. Eta horrela gertatu zen hiru Foru Lurraldeetan 1996ko uda partean.
|
|
|
esaten dut zantzuak ditudala, estatu laguntzak? direla, orduan Bruselari galdetu behar zitzaion hala diren ala ez, baina galdera
|
hori
Foru Aldundiek egin ez dutenez, Epaitegi Gorenak, erabakitzen du Euskal Erakundeek oker ari direla jokatzen,, estatu laguntzen, kasuan daudelako.
|
|
|
Guztira, bi erakundeek 4.850.000,00 € inbertitu dituzte lan guztiak amaitu eta zaharren etxea hornitzen. Diru kopuru
|
horretatik
Foru Aldundiak 2.784.000,00 € ordaindu ditu (%57, 40) eta 2.066.000,00 € Andoaingo Udalak (%42, 60). MUSIKA ESKOLAKO BANDA…Inaugurazio ekitaldiko programan Andoaingo Musika Eskolako Bandako 9 lagunen musika emanaldia zegoen iragarrita, Pepe Andoainen Goiburu eta Luis Fracaren Andoain lanak eskaintzekotan. Azkenik, ordea, ez zen halakorik izan.
|
|
|
Dirukopuru hori eraikin berriari dagokio, baita baita eraikin zaharrean –1983koan– egin diren zaharberritze lanei ere. Dirukopuru
|
horretatik
Foru Aldundiak 2.784.000,00 € ordaindu ditu (%57, 40) eta 2.066.000,00 € Andoaingo Udalak (%42, 60). Eguerdiko hamabietarako ordu laurdena falta zelarik, Done Joan Bataiatzailea Zaharren Etxearen atzealdean jaso den bigarren eraikinaren sarreran prest zeuden jada Andoaingo alkatea eta Udalbatzako kide gehienak, ekitaldira gonbidaturiko herritarrak eta kanpotarrak eta lanetan esku hartu ... Ordu horretantxe iritsi zen Foru Aldundiko Gizarte Politikako diputatu den Maite Etxaniz, bere departamentuko hainbat ordezkariz lagunduta.
|
|
|
Ehun eta hirurogei urte horiek, azken Planta Berria aldarrikatu zenetik (1716tik) Hirurak Bateko foruak ezeztatu bitarte (1876a bitarte) funtsezkoak dira foruzaletasuna ulertzeko. 160 urte
|
horretan
foruak Hego Euskal Herrian Espainiako errege erreginek, gogoz edo gogoz kontra, onarturiko berezitasun bat izatetik gelditu eta Lege Zaharra bihurtu ziren bizilagun gehienendako. Hezur haragizko Tradizioa, letra larriekin.
|
|
2008
|
|
|
Zerga
|
hori
Foru Aldundi eskudunak edo Estatuak eskatu behar du, zergaduna Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren kasuan Administrazio baten ala bestearen menpe dagoen kontuan hartuta, alegia, zergapean diren ondare osagaiak kokatutako lurraldea aintzat hartu gabe. Subjektu pasiboek zerga ordaindu behar badute betebehar errealaren ondorioz, Foru Aldundiei dagokie zergaren ordainarazpena, baldin eta zergadunaren ondasun eta eskubide guztiak euskal lurraldean badaude.
|
|
|
Euskal Herriari begira, nortasun maila ematen dion berezitasun
|
hori
foruak dira, batez ere. Foruak, dio Praderak, erabil litezke Euskal Herria Espainiatik aldentzen saiatzeko, eta hori da abertzaleen xedea (guztiz gaitzesgarria, Praderaren aburuz).
|
|
|
Pinedok dioenez, Gipuzkoako gorenek oztopo ugari jarri zituzten herriak aukeratutako pertsonaia berri hauek onartzeko. Probintziak neurri
|
hori
foruen kontrakoa zela uste zuen, baina Kontseiluak «1767ko maiatzaren 16an hartutako ebazpenaren bidez aurreko erabakia berretsi zuen?» eta Gipuzkoako urte bereko batzarrek «Gipuzkoako herri guztietan obeditu eta bete behar zela erabaki zuten». Horrek guztiak hornigaien inguruan iruzurrak gertatu zirela onartzea zekarren, «por mala administración o régimen de los concejales».
|
|
|
Foru diputazioak indargabetu eta 1814ko diputazio probintzialak berrezarri ziren, behin behineko eskuduntzekin. Baina diputazio probintzialerako hauteskundeetan, betiko lur jabeak gertatu ziren izendatuak, eta horiek konstituzioa sinatu bazuten ere, foruak defendatzen saiatu ziren; jarrera
|
horrek
foru herrialdeen konstituzionalizazioa oztopatu zuen (Rubio Pobes, 1997: 133).
|
|
|
Lehen batailoiko soldaduak borondatez apuntatu ziren, eta Donostiako setioan parte hartzen ari ziren abuztuan; bigarren batailoiko soldaduak, ordea, behartuta erroldatu zituzten, eta Gipuzkoatik kanpo, Fuenlabrada aldera eraman zituzten. Jokabide
|
hori
foruaren aurka zihoan, eta Ordiziako Batzar Nagusietan udalerrietako ordezkarien kexak entzun ziren. Batza Nagusiek bi batailoiak bakar batean biltzea erabaki zuten, bertan parte hartzen zutenei soldata bat ezarriz.
|
|
|
Hutsune legal horrek agin liberalismoak eragindako aldaketek areagotuta, inor ez zen gogoratzen zehatztaldi bakoitzeko udalkideen esku uzten zuen unean uneko zenbait erabaki, eta beste zenbait arazoren aurrean malgutasun gehiagoz jokatzeko aukera eskaintzen zien. Egoera
|
horrek
foru erregimenaren interpretazio propioak garatzea ahalbidetzen zuen neurri berean, foruen aurkako jarrerak errazten zituen, zeren erabaki gehienek oinarri legalik ez zeukatela gero eta argiago baitzegoen.
|
|
|
burutu zituztela gauza jakina da. Gainera, karlistek defendatzen zuten foruzaletasuna erregearen aginte absolutuan oinarritzen zen, eta aukera
|
horrek
foru herrialdeen askatasuna bermatzen zuen neurrian, mendekotasunaren jarraipena suposatzen zuen espainiar herriarentzat710.
|
|
|
Datorren urterako egindako aurrekontuen proiektuan %25 murriztu du UPNren gobernuak Euskarabidearen dirua aurtengo aurrekontuekiko. Dena den, %16 murriztu zuen aurtengo ekainean lau milioiko aurrekontu
|
hori
foru gobernuak, krisiari aurre egiteko neurri gisa. Hortaz, Euskarabideak aurten baino %9 gutxiago izanen du 2009an.
|
|
2009
|
|
|
Bada, kasu honetan, NFBHLO berberarekin, euskararen ofizialtasuna Nafarroa osora zabal liteke.
|
Horretarako
Foru Parlamentuan 26 boto lortzea aski izango litzatekeela esan beharra dago ere —jakina, adostasun handiagorik lortu ezean—; alegia, NFBHLOak galdatzen duen bezalaxe, erabateko gehiengoz Lege bat onartzea beharrezkoa izango litzateke.
|
|
|
I k Ikastola pribatu batean egin zituen hezkuntza ez unibertsitarioko ikasketak guztiak; euskara nahi gabe ikasi zuen, baino hizkuntza horren erabilpena ikastolaren eremuetara mugatzen zitzaion, gizartearen gainerako esparruetan euskararen presentzia urria zelako. Urteak pasa ahala, ereduak indarra hartu zuen, eta I Nafarroako Unibertsitate Publikoan matrikulatu zenean (2001ean), eredu
|
horrek
foru lurraldearen ikasleen %25, 2 biltzen zuen. Kontuan hartu behar da, gainera, eredua ez zela eremu ez euskaldunean eskaintzen.
|
|
|
Gipuzkoa biziberritzeko bost egitasmo bultzatuko ditu, esaterako, herrialde
|
horretako
Foru Aldundiak[...] Baina ez, kultura ez da aipatu ere egiten bost egitasmo horietan. Esan hau, hura eta beste esaten duten arren, ez dute sinesten kulturak hobeto bizitzeko balio duenik.
|
|
|
Eta horrek elikatu egin du gatazka. Bide
|
hori
foru baskongadoen izaerari buruzko eztabaida historikoan suma dezakegu, aldeen aldarrikapenak legezkoak diren edo ez frogatzeko saioetan. Eztabaidak pribilegioaren teoriarekin segitzen du, errepresioarekin, etab. Egon da konponbiderako proposamenik, baina irrealtzat jo dituzte askotan.
|
|
2010
|
|
|
...20 urteotan nafarrak 527.318 izatetik 636.038 izatera pasatu dira (%21eko hazkundea). populazioa handitzeaz gain, gizartearen zahartze prozesua, jaiotza tasak behera egin izana eta immigrazioa dira nafar jendartearen mudantzarik eragingarrienak. izan ere, 1990etik 2010 bitartean adinekoen multzoa %65 inguru handitu da eta 15 urte bitarteko gazteena aldiz, ia laurden bat gutxitu. bertzalde, bitarte
|
horretan
Foru komunitatean bizi diren etorkinak nafarren %2 eskas izatetik %15 inguru izatera pasatu dira3 halere, atzerriko populazioak ez du banaketa homogeneorik: Mendialdean etorkinak %3, 4 baizik ez diren bitartean, iruñerrian %8, 6 dira eta tutererrian %11, 6 (zenbaiten artean 2009). oro har, populazio gaztea da eta horrek azken urteotan apal apal zegoen jaiotza tasari positiboki eragin dio. nafarroako biztanleen banaketari dagokionez, nafarren erdia baino gehixeago iruñerrian bizi da (eremu mistoan, batez bertze %8, 3 euskaldun), heren luzea hortik behera (eremu ez euskaldunean, %1, 9 euskaldun) eta hamarren bat eskas Mendialdean. nafar euskaldunak, hala kopuruan nola ehunekoan, Mendialdean, legez ezarritako eremu euskaldunean daude kontzentratuta (%60 euskaldun), baina azken bi hamarkadetan Mendialde euskaldunak nafarroa osoarekiko zuen pisu erlatiboa txikituz joan da. egun, 10 nafarretatik 9 eremu erdaldunetan (euskaldunak %20 baino gutxiago
|
|
|
Sanzek onartu du legegintzaldi hau krisi ekonomikoaren ondorio larriek markatu dutela eta
|
horrek
Foru Gobernuaren kudeatzean, aurrekontuetan eta sormenean eragina izan duela.
|
|
2012
|
|
|
gizartean aldaketak izan ziralako eta egoera barriei irtenbide barriak emon beharra egoalako.
|
Horretarako
foruak ondo ezagutzen zituen legegizonez osoturiko batzorde bat egin eben eta hogei eguneko epea emon eutsoen, FORU ZAHARRA abiapuntutzat harturik, han jasotzen ziran eskubide, askatasun, ekandu edo ohiturak errespetatuz, gizarte barriari erantzungo eutson testu barri bat egiteko aginduz.
|
|
|
Foru hobekuntza (1982).
|
Horregatik
foru komunitate gisa jarraitzen du bere agintearen definizio publikoan. Beraz, moldaketa foralen garaia ez zen xix. mendean itxi.
|
|
|
Horrela baloratzen zuen 1839ko urriaren 25eko legea eta ondorioz, Bergarako ituna. Bere ikuspegitik, lege
|
hori
foruen aurkakoa zen. Eta horretan, zuzen zuzenean liberal foruzaleen ikuspegiaren aurka ekin zion.
|
|
|
Eta horretan, zuzen zuzenean liberal foruzaleen ikuspegiaren aurka ekin zion. Tradizionalisten ikuspegitik, lege
|
hori
Foru Konstituzioaren aurkako ageri zen eta beraz beraren ondorioz gertatutako guztia kaltegarria zen. Hori frogatzeko, aipatutako legearen ondorioz egiaztatutako kontrafuero nagusiak aipatu zituen liburuan:
|
|
|
Horregatik ahalegin bereziak egin zituen legearen aplikazioa ahalik eta malguena izan zedin. Eta giro
|
horretan
foruen moldaketa alternatiboa bideratzeko Olazabal eta Quesada jeneralen artean hitzartutako lehen proiektua burutu zen.122 Baina A. Cánovasek 1876ko uztailaren 21eko legea onartu egiten zela argi eta garbi ipintzea nahi zuen, eta horrela adierazi behar zen. Bestalde, kintoak eskatzen zebilen eta neurri militarrak udaletan indarrez aplikatzen ari ziren.
|
|
|
Euskal agintearen iturria eta oinarria Batzar Nagusietan gorde behar zen.
|
Horretarako
foruen sistema bere horretan zaindu behar zen. Euskal borondate politikoa Batzar Nagusien bidez adierazten zen eta delako nahi politikoa, Espainiar konstituzioaren baitan egokitu behar zen.
|
|
|
Jakinekoa zen, Carlos vii erregegaiaren helburua eta beraz karlistena Espainiako erregetza zela. Gerra
|
horretan
Foru Konstituzioaren alde zeuden erakundeak liberalak ziren. Foruzale liberalen ikuspegitik Alfonso xii errege berriaren proposamena erabat okerra zen, liberal foruzaleen ekimenez Alfonso xiiaren legitimitateak oinarri soziala eta politikoa zuelako.
|
|
|
batetik, Madril prest zegoen arazo administratiboak negoziatzeko (zergak, udalen kontrola, zor publikoa...), baina inola ere ez botere politikoaren banaketa onartzeko; euskaldunek, aldiz, foru politikoak nahi zituzten, alegia, ez soilik eskumen administratiboak, baita botere politikoa ere. Hain justu ere Nafarroak legea erdietsi zuen une
|
horretan
foru politikoei uko egitea ontzat eman zuelako (gerorako historia besterik da), baina gainetiko lurraldeek ez zuten horrelakorik onartu eta negoziazioa geroko geroan galdu zen behin eta berriro. Baina bi arrazoi aipatu ditugu, eta horra bigarrena:
|
|
2013
|
|
|
langile publikoei soldataren osagarria ematea, galdu duten erosmen ahalmena berdintzeko. Abenduan hartu zen erabaki
|
hori
foru parlamentuan, baina Nafarroako Gobernuak ez du ilbeltzaren 2ra arte publikatu eta foru administrazioko langileek abenduko estra galdu dute (2015ean berreskuratuko omen dute). Horren ordez, garilekoa orain kobratu dute.
|
|
2014
|
|
|
Tarte
|
horretan
Foru Poliziaren jarrerak «berdin» segitzen duela dio Bilduk eta adibideak ere eman ditu: «ezin ahaztu Elizondoko saihesbidearen inaugurazio ekitaldian izandako jarrera militarra sarrera guztiak itxiz herritarren presentzia saihesteko; edo osasun kontseilaria heldu zela eta, murrizketen aurkako protestan zonaldeko alkate eta zinegotzien kontrako bulkaldiak Donezteben; edo Elizondon Barcina lehendakaria zegoela eta, bat batean sortutako protestaren aitzakian, komisariako burua izatea herritar batzuk salatu zituena isunduak izan zitezen».
|
|
2015
|
|
|
Behin betiko epaia 2014ko irailean eman zuen Auzitegi Nagusiak. Jada ez dago pankarta
|
hori
foru jauregiko balkoian.
|
|
|
Kontrako aldean dago Nafarroa. Izan ere, askoz ere hobeto dago atal
|
horretan
foru erkidegoa, %5, 4ko ratioa baitauka.
|
|
|
Eraikin berriak 1.500 metro karratu baino gehiagoko azalera du, eta taldeak Foru Erkidegoan gaur egun garatzen duen jarduera sendotu nahi du. Egunero 10.000 menu baino gehiago egiteko ahalmen produktiboa dauka, eta
|
horrek
Foru Erkidegoko egungo zein etorkizuneko bezeroei zerbitzurik onena ematea ahalbidetzen dio. Mondragon Korporazioak dioen moduan, “bi proiektu berri horiekin, Taldeak baikor egiten dio aurre etorkizunari”.
|
|
|
152. Nafarroan, aldiz, Konstituzio Auzitegiak onartu egin zion eskubide
|
hori
Foru Erkidegoari, Nafarroaren" eskubide historikoetan" oinarrituta.
|
|
|
" Horregatik diot izaera forudun hori asmakizun bat baino ez zela izan. Aurrezki kutxaren hasieratik ez zegoen halakorik, eta interpretazio huts
|
hori
Foru Hobekuntza baino lehen egin zen", ondorioztatzen du Patxi Zabaletak eta oso modu grafikoan laburbiltzen du izaera foruduna: " Komikietako asmakizun bat baino ez da.
|
|
2018
|
|
|
Izan ere, 1924ko urtarrilean diputazio probintzial guztiak desegiteko agindua eman zuen, Araba, Bizkai, Gipuzkoa eta Nafarroakoak salbuetsita. Azken finean, erabaki
|
horren bidez
foru araubidea berariaz aitortu zen. Diputazioa 1926an eta 1928an berritu zen, eta izendatutako 14 kideren artean, 5 politikari Berrezarkuntza garaikoak izan ziren.
|
|
|
Horren lekuko, 1895ean erreserbisten inguruan egindakoa. Ez da ahaztu behar Nafarroan, estatuko beste tokietan bezala, kinten aurkako sentimendua oso zabaldurik zegoela XIX. mendean, eta Nafarroan kinten ezarpena 1841eko legearen ondorioa izan zenez, sentimendu
|
hori
foruen defentsarekin lotzen zela. Gainera, kinten sistemak txiroak bultzatzen zituen armadara, eta aberatsak diruarekin libratzen ahal ziren.
|
|
|
Ondorengotza Gerraren ondoren, Espainiako koroa lortuta, estatu unitario baten aldeko jarrera hartu zuen Borboien dinastiak, eta
|
horrek
foru herrialdeen eta monarkiaren artean zegoen oreka apurtu zuen. Oreka horren oinarria herriaren eta erregearen arteko hitzarmena edota ituna zen.
|
|
|
Oin berriko dekretuen bidez, Aragoiko koroaren foruak deuseztatu zituzten, baina ez zen horrelako neurririk ezarri Nafarroako erresuman, Bizkaiko jaurerrian eta Gipuzkoako eta Arabako probintzietan. Ondorengotza Gerran, lurralde horiek Borboien hautagaia zen Filipe Anjoukoaren alde agin zuten, eta laguntza
|
horri esker
foruak mantendu ahal izan zituzten. Nafarroako Diputazioak, 1700 urteko azaroan, Karlos II.aren testamentua onartu zuen, etorkizuneko Filipe V.aren alde eginez.
|
|
2020
|
|
|
Nafarroako Gobernuko Oronoz Mugairiko arrain haztegian bortz izokin (lau eme eta ar bat) sartu dira urtarrilaren 2an, ortzegun goizean, Izan zaitez Bidasoko izokinaren babesle boluntario programaren barnean. Programa
|
hori
Foru Gobernuak sustatu du, espeziea berreskuratzeko.
|
|
|
" Aurreko batean, lagun batek kontatu zuen bere izeba Bizkaiko zahar etxe batean dagoela eta 600 euro baino gehiago ordaintzen duela, baina haren postuak, berez, 3.000 euro balio dituela. Alde
|
hori
foru aldundiak ordaintzen du. Hau da, diputazioak kopuru handia pagatzen du, zeren horrelako kasu asko daude.
|
|
2022
|
|
|
EH Bilduko hautetsi Asier Egirak esan zuen Espainiako lege
|
horren gainetik
Foru araua defendatu behar dela. Monika Menak ere ez du ikusten oztoporik.
|
|
|
Beroagatik alerta egoerak luze irauten badu traktoreak eta laborantzako makineria erabiltzeko debekua malgutuko du Nafarroako Gobernuak.
|
Horretarako
foru agindua moldatu du.
|
|
|
Alderantziz, Euskal Herriaren aurkakoak izan ziren. Konstituzio
|
horrek
foruen deuseztatzea zekarren berarekin, eta baita gaztelania hizkuntza ofizial bakar gisa ezartzea ere. Beste edozein hizkuntza erabiltzeko debekua ekarri zuen administrazioan, eskolan eta abar.
|
|
|
Steilas sindikatuak" Hezkuntza Itun Sozial berri bat sortu nahi duen lehen mahaitik altxatu da asteazken honetan", eta iragarri du ez duela itun horretan" parte hartuko", uste baitu Nafarroako Gobernuak" ez duela sinesgarritasunik eta legitimitaterik itun berri bat proposatzeko, Hezkuntza Publikoaren Ituna behin eta berriz urratzen duelako, nahiz eta itun
|
hori
foru lege batean ezarri". Sindikatuak ohar baten bidez jakinarazi duenez, Nafarroako hezkuntza sistemak" ez du dokumentu berririk behar, ikasgeletako ikasleen eta irakasleen egunerokoan inolako eraginik ez duten proposamenak dituena", baizik eta" indarrean dagoen ituna bete dadila, irakasleek beren lana baldintza egokietan egin ahal izan dezaten". “Nazkatuta gaude Gi... Azkenik, PSNk" SKOLAE programa deskafeinatu du eta ez du ikastetxe pribatu gehienetan ezarri".
|
|
2023
|
|
|
Uxue Barkos Geroa Baiko zerrendaburua eta Nafarroako presidente ohia, senatari izaiteko bere alderdiak proposatuko du. Kargua lortzea PSNrekin eta Contigo Zurekin koalizioarekin lortutako Gobernu akordioari esker,
|
horrek
foru parlamentari kargua uztea ekarriko du. Izendapena PSNren, Geroa Bairen eta Contigo Zurekin alderdiaren arteko akordioen baitan egin da.
|
|
|
LAB sindikatuaren ustez “Beste askoren lehen iruzurra izan daiteke” eta
|
horregatik
Foru Gobernuari eskatu dio, ikertu dezala iruzur honen dimentsioa eta eten ditzala esklusibotasuna kentzeko asmoa duten negoziaketak. “Mugimendu politikoa da Sindikatu Medikuarena, egun modu irregularrean egiten duten iruzurra, juridikoki babesteko” salatu du Imanol Karrerak.
|
|
|
Batzar Nagusietako Jasangarritasun Batzordean agerraldia egingo dute GuraSOSeko ordezkariek asteazkenean, Donostiako epaitegi batek alor
|
horretako
foru diputatu Jose Ignacio Asensio ikertzea erabaki ostean.
|
|
|
TFAOek artikulu oso bat Arabako eta Gipuzkoako TFAOren 82 artikulua eta Bizkaiko TFAOren 84 artikuluadaukate prozedura horiek zerrendatzeko: tributuei buruzko kontsulta idatziak, ondasun higiezinen eskuraketa edo eskualdaketen aurreko informazioa, aurretiazko balorazio akordioak eta aurretiazko tributu proposamenak (azken
|
hori
foru lurraldeetan baino ez da arautu).
|
|
|
Dena dela, aurrekontua ixteak honako ondorio hau dakar: betebehar horiek eta eurei dagozkien kredituak ekitaldi itxien kontuan sartzen dira eta kontu
|
horren bitartez
Foru Diruzaintzak ordainduko ditu. Gauza bera gertatzen da zenbait eskubiderekin eta sarrerekin, alegia, likidatuta egonik, ekitaldia ixtean kobratzeke dauden eskubideekin.
|
|
|
Kutxa bakar
|
hori
Foru Diruzaintza izan ohi da. Estatuan Herri Altxorra aipatzen da.
|
|
|
Horren azalpena bilatu behar dugu Administrazioak bete behar duen interes publikoan. Adibideren bat jartzearren, tributu betebeharra xedaezina dela adierazteko, Tributu administrazioak tributu zorrak barkatzeko debekua dugu, barkamen
|
hori
foru arau bidez egiten ez bada. Nolanahi den ere, konkurtso prozedura batean Administrazioaren eta norbanakoen akordioagatik tributuaren kopurua alda daiteke, baldin eta tributu zor osoa edo horren zati bat barkatuko bada, eta zorraren kita osoa edo zati batekoa ez du foru arauak agintzen ezpada konkurtsoan dagoen zordunaren hartzekodunek hartutako akordioagatik, Ogasun publikoaren eta gainerako hartzekodunen arteko akordioagatik.
|
|
|
Orduko Gobernuaren Presidentea, Antonio Canovas del Castillo, izan zen akordio horren gidari, eta hori lortzeko tresna juridikoa 1876ko uztailaren 21eko Legea izan zen. Lege
|
horrek
Foru Aldundiak ezabatu zituen eta probintzia diputazio bihurtu zituen, Estatuko gainerako diputazioak bezala. Nolanahi den ere, Estatuak ez zeukan Euskadin ogasunik ezta estatistikarik ere ez, eta, ondorioz, probintzien ekarpena zaila ikusten zenez, Estatuko erakundeekin akordio batera heldu ziren.
|
|
|
Ekonomia Itunak ez du ohiko egoiliarra izatea zehazten Euskadiren barruan. Egoiliarra izatearen gaineko arauketa
|
hori
foru arauetan jaso da," Itunaren barruko" egoiliar izatea, alegia. Adibidez, Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergan zehazten denez, pertsona fisikoak zergaldiko egunik gehien Euskadin bizi izan baditu baina Lurralde Historiko batean baino gehiagotan, ulertuko da pertsona hori egoiliarra izango dela zergaldiko egunik gehien egon den Lurraldean (urtarrilaren 17ko 3/ 2014 Foru Arauaren 3 artikulua, Gipuzkoako Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergarena).
|
|
|
" ETELek diseinatzen duen zerga itunduetako tokiko partaidetzaren ereduak, funtsean, orain arte aplikatutako ereduaren ezaugarriei eusten die. Eredu horretan, gai
|
horretan
foru eskumena aitortzen da, baina irizpide orokorrak ezartzen dira, toki erakundeak beste bi erakunde mailen (Eusko Jaurlaritza eta foru aldundiak) maila berean jartzeko eredua eratzen dutenak" 289.
|
|
|
" ETELek diseinatzen duen tributu itunduetako tokiko partaidetzaren ereduak, funtsean, orain arte aplikatutako ereduaren ezaugarriei eusten die. Eredu horretan, gai
|
horretan
foru eskumena aitortzen da, baina irizpide orokorrak ezartzen dira, toki erakundeak beste bi erakunde mailen (Eusko Jaurlaritza eta foru aldundiak) maila berean jartzeko eredu bat eratzen dutenak" 305 Administrazio maila ezberdinetako tributuetan parte hartzeko eredua Ekonomia Itunak zehaztu egin zuen eta era honetan eskematizatu daiteke:
|