|
2000
|
|
|
estatu nazioak ezdira, besterik gabe, nortasun etniko nagusitu baten garapen politikoaren emaitza. Etniabat nagusi izanik ere, bere naziotasuna ez du oinarritzen ezaugarri kultural edohistoriko enpirikoetan soilik, eta
|
horrek
esplikatzen du oraindik ere beste etniabatzuetako ezaugarriek irautea, nazio nortasun berdin edo ezberdinarekin. Beste aldebatetik, gurean bezala nazio eskakizunak mugimendu etniko batetik datozenean ere, nazio nortasunaren eraikuntza osagai etnikoan soilik oinarritzen ez dela erakustendiguten zenbait gertaera ditugu:
|
|
|
Azken hauen kasuan azterketarako erabili ditugun unitateak, ez dira artikulu guztiak izan, Euskal Herriarekin nolabaiteko lotura zutenak soilik baizik (batzuk, kanpokoedizio osoan argitaratu arren, Euskal Herriko berri ematen dutelako, eta beste batzuk, Euskal Herriarekinzerikusirik eduki ez arren, bertako edizioan sartzen direlako).
|
Horrek
esplikatzen du egunkari horiekazterketaren zati batzuetatik kanpo geratu behar izatea.
|
|
|
Noski mozkortuta zegoen. Xan ere edanxka zegoen;
|
horrek
esplikatzen zuen bere zabarkeria. Hain zuzen ere, ez ote zezakeen, Lazaro bertan lagata, bere bide propioa egin:
|
|
2001
|
|
|
–Izatez, estimazioen arabera herrialdeen zor monetarioa zailtzen da, kanpo zorrak transakzio korronteen defiziten batura metatua baino kopuru handiagoaz gehituak direneko gertakariak direla-eta? (14 or.). Autoreok ez dute era numerikoan agertzen ez den desberdintasun
|
hori
esplikatzen. Estatistiketan sar daitezkeen hiru motatako erroreen hipotesia besterik ez dute aipatzen:
|
|
|
Bera Iztuetaz ari zen eta Gipuzkoaz. Gero behin aita Villasantek argitara zuen Mogelen liburuxka bat14 eta
|
horretan
esplikatzen digu Confesio eta comunioco liburu hau ez zela argitaratzerik izan eta azkenik Urkixo jaunari esker. Urkixo markesari, alegia, berak lortu zuela baimen berezi bat liburua euskaraz argitaratzeko, baina hori oso gauza berezi bat bezala utzi zioten eta honela bukatzen du:
|
|
2002
|
|
|
Horretaz gainera, aipagarria da argitaratzen denaren ia erdia liburu dendetan saltzen dela eta beste zenbait lekutan oso hedatuta dauden salmentamoduak (hipermerkatuak, internet, etxez etxeko salmenta...) azken urteotan hasi direla sartzen gurean. Aipatutako argitaletxeen erdiak arazoak ditu bizirik irauteko, eta
|
horrek
esplikatuko luke, segur aski, azken urteotan promoziora bideratutako aurrekontuak murriztu izana.
|
|
|
Bertan, Gasteiz EAEko hiriburu izateak zerikusi zuzenaizan du abiada horrekin. Baina, bultzada
|
hori
esplikatzeko, garrantzitsuak dira, halaber, 90eko hamarkadan Arabako lautadan emandako industriaren hedapena etahorren altzoan hazitako zerbitzu ugariek izandako eragina. Nafarroan, aldiz, zerbitzuetako dinamikaren ahultasuna nabari da.
|
|
|
Izan ere, ba ote zen burugabekeria eta umekeria handiagorik hogeita hamarreko gizon batek burutazio haiek edukitzea baino? Bai, egia zen asteburuetan eta aeromodelismoa praktikatzen nuela, eta
|
horrek
esplika zezakeela paperezko hegazkina leihotik sartzen ari zeneko irudiaren miraria. Baina hala ere...
|
|
2003
|
|
|
Eta bankari britainiarrak pozak zoratzen zeuden, yankien bitartekari izateko pribilejioagatik. Dinamika horrek sortutako finantza arkitektura berrian AEBetako altxor bonoak bihurtu ziren munduko erreserba moneta, eta
|
horrek
esplikatzen du bere ekonomia eta zorrak kudeatzean zergatik jokatzen duten hain harro New Yorken. Mundu osoak azkenean bukatzen du amerikarren zorretan inbertitzen.
|
|
|
Batez ere horietako bat hiltzen denean, horiek izaten direlako erleen jabeak, etxeko jauna edo etxekoandrea.
|
Hori
esplikatu zidan Dimasek, abisua eman behar zaiela erleei, jakinaren gainean egoteko. Gero esan zidan berak, Dimasek, ez ziela abisurik eman erleei, aita hil zenean, horregatik hil zirela erle guztiak.
|
|
2004
|
|
|
Zer gertatzen ari da gure kaletan? Ba al dago harrapaketen gutxitze bortitz
|
hori
esplika dezakeen arrazoirik. Edo, eragileak lehengo urtean gertatutako Prestige ontziaren hondoratzea eta antzekoak izango ote dira?
|
|
|
Talde handiena 30 urte bitarteko erdiberriena da, eta 35 urtetik gorako emakume taldea ere handiagoa da 25 urte bitartekoa baino.
|
Hori
esplikatzeko arrazoiak asko dira: emakumeak garrantzi handiagoa ematen die beste hainbat alorri (lan kontuak, ikasketak, independentzia ekonomikoa, eta abar.), eta umeak edukitzea planteatzen duenerako garai batean baino urte mordoska gehiago pasatu dira.
|
|
|
Esan behar zaie arrunt zaila dela kirol profesionalera iristea.
|
Hori
esplikatzen ez bazaie, bonba bat da futbola.
|
|
2005
|
|
|
Nork nor erasotzeko, menperatzeko, zapaltzeko armarik behinena da hitza. Geure neurriko errealitatea eraikitzen dugu hitzaren bidez. Hitzek egin dute posible urteotako gure tragedia, hitzak behar ditugu tragedia
|
hori
esplikatzeko.
|
|
|
Gure etxeko bazter guziak betetzen dituzten tresna horiek denak (irrati, pantaila zabaleko telebista, DVD, azken puntako ordenagailu, bost milioi pixeletako digitala, argazkiak hartzen dituen eskuko telefonoa...) papertxo batekin saltzen dizkigute. Paper
|
horretan
esplikatzen digute nola erabili behar den tresna bakoitza. Papertxo horrek erran bezala egiten dugu, ez baitugu dudatzen egileak guk baino hobeki badakiela horien denen berri.
|
|
|
|
Horrek
esplika lezake pazienteek tumorearen aurkako terapia jakin batzuei emandako erantzunak
|
|
|
Aldaketatxo horien berri eman nahi dut segidan. Hasteko, tituluen bilaketa exhaustiboagoa izan da, eta
|
horrek
esplika dezake titulu gehiago bildu izana. Bestalde, beste urteetan egin dudanaren aurka, aurten euskarri informatikoko materialak sartu eta kontabilizatu egin ditut.
|
|
|
Anitzentzat
|
horrek
esplikatzen zuen sindikalista ez zela ezkondua eta ez zitzaiola neska lagunik ezagutzen. Baten batek, Jacquesek bultzaturik segur aski, haserre bulta batez pittilitzon izengoitiaz bataiatu zuen, eta noski ezizena larruari eratxeki zitzaion, lapatin.
|
|
2006
|
|
|
Evo Moralesek esana duenez, bazkideak nahi ditugu, ez ugazabak.
|
Horrek
esplikatzen du Armada han egotea. Enpresaren batek erabakia onartu izan ez balu, Armadak eta profesionalek hartuko zuten kontrola.
|
|
|
Jubilatuei ziri galanta sartu dietela alegia. Soldaten eroste ahalmena etengabe jaitsi omen da 1975etik;
|
horrek
esplikatzen du zergatik gaur familia guztietan bi kide edo gehiago ari diren lanean hilabete bukaerara iritsi ahal izateko.
|
|
|
Orain arte egindako azterketek erakutsi dutenez, pertsonek modu desberdinean hautematen dute arriskua, norberaren borondatez edo nahi gabe gertatzen den edo onura pertsonalak ikusten dituzten kontuan hartuta.
|
Horrek
esplikatuko luke, adibidez, genetikoki eraldatutako organismoek (GEO) edo akrilamidak Salmonellaren arriskuak baino alarma handiagoa sortzea, askotan errealagoa baita. Hala, pestiziden hondakinak dira kezka gehien sortzen dutenak(% 60); horien atzetik, birus berriak daude, hala nola, hegazti gripea; haragi hondakinak; elikadura higienea (etxetik kanpo) eta bakterioek eragindako kutsadura, hala nola salmonella arrautzetan edo listeria gaztan.
|
|
|
Arima hori desesperatuki salbatzearren Ortega-ren jokaera Primo de Rivera eta Franco-ren aurrean ez da gure gaia. Unamuno-k azkeneraino herriaren arimaren edo esentzia espainolaren minak geroz eta minduago jarraitu du423 Beharbada min obsesibo
|
horrek
esplikatzen ditu haren jarreraren batzuk, ez bereziki ereduzkoak intelektual kritiko batentzat, azkenaldian bereziki424.
|
|
|
Aliantza hori (tazitoa edo esplizitua, orain berdin dio) berez urte batzuk lehenago Errepublika ezartzeko eta kudeatzeko abiatu bazen ere, gerrak halabeharrezkoa bihurtu zuen, baina, adi, ez zen erraza inorentzat.
|
Horrek
esplikatzen du sektore guztietatik etengabeko desmarkajeak, ñabardurak eta barne borrokak gertatzea. Baina, finean, Francisco Francok dekretatu zuen guztiak zirela berdin arriskutsuak Espainia berriarentzat eta, ondorioz, neurri batean edo bestean elkarrengana bildu ziren antifrankismoan eta demokrazia berrezartzeko Trantsizio Politikoan.
|
|
|
Bi anaia zaharrenak ere han neuzkan.
|
Horrek
esplikatzen du gerokoa, Arantzazukoa. Forun oso ondo pasatu nuen, txistua, pianoa eta beste jotzen.
|
|
|
Ixil handi bat izan da. Antza ordu kopuru
|
horrek
esplikatzen du soldaten apala.
|
|
|
Gloriari lehengo urtean eztarriko minbizia zuela esan zioten, eta sei hilabeteko bizitza –kimiarekin hobekitu ote zen... Agian
|
horrek
esplikatzen du zatiz bere desesperazioa, bere besteekiko ongi ezin eramana. Edaten hasi, zenbait aldiz koma etilikoan egon zen, gero estasia probatu zuen, anfetak, orain, azkeneko, koka.
|
|
2007
|
|
|
130). Eta emaitza
|
hori
esplikatzeko hedatzen den euskararen irakaskuntzaren lehen ekarpena litzatekeela aurreratu nuen. Lau urte beranduago, neurketa berri bat kontuan hartuz, haur taldearen erabileraren beherakada bat berriz hasten dela ohartzen da, beherakada txiki izanik ere eta holako ehunekoa hain adierazgarri ez bada ere.
|
|
|
Kanpotik begiratuz gero, harrigarri dirudi euskarak zelan latinaren uholde kultuaren aurrean bizirik iraun duen, hizkuntza horretatik hainbesteko hitz eta egitura pila hartu ondoren. Agian latinaren eragin oldartsu
|
horrek
esplikatzen du bizirik irautea ere. Euskarak sekulako asimilazio ahalmena erakutsi du historian zehar.
|
|
|
Aldaketa
|
hori
esplikatzeko arrazoi bat baino gehiago daukagu. Lehenik, 1990ean, aurretik esan bezala, Sozietateen gaineko Zerga arautzeko eskumena sakondu egin zen eta ondorioz, enpresarien gaineko zerga arindu egiten da.
|
|
2008
|
|
|
nik bermatu egiten dut ikusle kopuru jakin bat egongo dela telebista aurrean zure iragarkia ematen den unean, eta zuk hainbeste ordaindu behar didazu trukean.
|
Horrek
esplikatzen du audientzia guduaren garrantzia. Baina LTDak audientzia handiak hautsiko ditu, eskaintza askoz zabalagoa izango baita.
|
|
|
kulturen arteko eragin trukean indar hegemonikoa daukana.
|
Horrek
esplikatzen du Hendaia herri frantsesa izatea eta Irun espainola. Hegemoniaren egitatea ezkutuan gorde eta kulturaz mintzo zaigun diskurtso zuriaren amua bota digu Zallok.
|
|
|
Emakume horientzat, herrialde berrian helburuak eta balioak parekatzen dira, hau da, bizitza hobetu nahi dute, eta horretarako lan produktiboaren munduan sartu behar direla badakite, baina rolen aldaketa eta etxetik kanpo lan egitea, ez dago ongi ikusia jatorrizko lurraldean.
|
Horrek
esplika dezake lan rola aldatzearen eta somatizazioaren arteko erlazioa. Beste aldetik batetik, Latinoamerikako emakumeak familiaburuak dira, bai jatorrizko bai jomuga den gizartean.
|
|
|
Tenperatura eta klima bezalako faktoreak baldintzatzaile garrantzitsuak dira, landarea hezetasun egoeran jartzen bada gaixotasunak hedatzen laguntzen baita.
|
Horrek
esplikatuko luke lur tropikaletako laborantza izatea, batez ere, non 21 °C inguruko tenperaturak ere lortzen baitira, nahiz eta landareak eguzkitan egon gabe. Hala ez bada, azken fruituaren kalitatea alda daiteke.
|
|
|
Edo igual kostako herrietan utziko zituzten. Azken
|
horrek
esplika lezake, kostaldean den ero kopuru handi samarra, arrantzale zaharren kaitik itsaso zabalera begirako jarrera: uretan itsas neskarik ez dakit baina, euren aurrekoak sumatu nahian baleude bezala da; eraman edo dei egiten die behintzat arrantzale zahar horiei oraindik ere indar puxka batekin itsasoak.
|
|
|
Hori ez dugu nahi. Gainera, nahiko erraza da jendeari
|
hori
esplikatzea. Guk agintzen ditugun tokietan gobernu transbertsalak egiten ditugu.
|
|
|
Esan moduan, ezberdintasun horien atzean gizarte sareek duten garrantzia dago; nazionalitateka ibilbide ezberdinak egiten dira, stock effect edo tantakako prozesuan oinarrituta, hari ikusezin batek sistema aditu bat sortzen duelarik. Sare horiek eta lurralde bakoitzeko ekonomi sektoreek elkar eragiten dute, eta
|
horrek
esplikatzen du jatorri bakoitzeko pertsonek lan merkatuan dituzten aukerak. Horren adibidea da Bizkaiko egitura industriala.
|
|
|
Horren adibidea da Bizkaiko egitura industriala. Horrelakoetan, emakumearentzako aukera gehiago dago, batez ere zerbitzu eta zaintza pertsonaleko lanbideetan, eta
|
horrek
esplikatzen du latinoamerikarrak %55, 1 izatea, euretatik %60 emakumea delako.
|
|
|
Autopsian agertu zenez, bere garuneko area zehatz batean lesio mugatu bat zuen, tronbosi baten ondorioz, ezkerreko hemisferioko lobulu frontaleko behe aldean preseski. Eta Brocak egin zuen interpretazioa izan zen lesio lokal
|
horrek
esplikatzen zuela mintzairaren galera gaixo harengan. Geroztik area horri Brocaren area deritzo, eta gaur ondo ezagutzen dugu bere garrantzia mintzairaren fisiologian.
|
|
2009
|
|
|
Lur gose handia dago, eta etxean maizter bihurtuz biziraupena bermatu nahiko lukeen gobernu pobre gehiegi. Agian konkurrentzia
|
horrek
esplikatzen du eskandalua Financial Times egunkari eskuindarrak abiarazi izana.
|
|
|
Memoriaren gerrarako arma da: paralelismo interesgarri bat baino gehiago egiten du, adibidez, I. Mundu Gerraren osteko egoeraren eta 1990eko hamarkadaren artean, eta
|
horren bidez
esplikatzen ditu ekialdeko Europan azken urteotan ikusi ditugun prozesuak, Yugoslaviaren zatiketatik Ukrainako iraultza laranjaraino, ahaztu gabe NATOk Europa ekialdeko herrialdeak bereganatzeko egin duen lana. Prozesu horiek geopolitika britainiar klasikoan aspaldi errotutako printzipioei jarraitzen diotela uste du Narotxnitskaiak; AEBek tankerako printzipioak erabili dituztela; eta printzipio horiek Errusiaren interesen kontrakoak direla, noski.
|
|
|
Azkenik, komunikabideek era guztietako ikurrak hedatzen dituzte, jendearen identifikaziorako bideak emanez. Adibide gisa, futbolak nazio nortasunaren eragile gisa hartu duen garrantzia ezin uler daiteke komunikabideen jarduerarik gabe;
|
horrek
esplikatzen du nola ehundaka etnia
|
|
|
–Izatez, mitoa intelektualizatzeko, egia teoriko edo moralen baten adierazpide alegorikotzat hartuz,
|
hori
esplikatzeko ahalegin guztiek porrot egin dute zeharo(?). Pentsamendu zientifikoak erralitatea deskribatu eta esplikatu nahi baldin badu, bere metodo orokorra erabiltzera behartuta dago, hau da, sailkapenarena eta sistematizazioarena.
|
|
|
Eta Plan Orokorrari dagokionez, 2007ko maiatzean eman genion Hasierako Dokumentuari onarpena. UDAkoek inpugnatu egingo zutela esaten zuten baina errekonozitu dute dokumentua ez zela hain txarra, eta berarekin aurrera jarraitu dute. Planteamendu aldaketa
|
hori
esplikatu litzaioke herriari. Herritarrei hiru alditan eman zaio aukera alegazioak aurkezteko, eta 37 aurkeztu dituzte. Guk aztertu ditugu. Talde erredaktoreak ere egun hauetan aurkeztuko du bere informea, eta gero ikusiko da zein alegazio onartzen diren eta zein ez. Ondoren, osoko bilera batean onartuko da behin behieneko dokumentua, hau da, Hasierako Dokumentua, onartutako alegazioak gehituta osatzen dutena. Eta gero Jaurlaritzara eta Foru Aldundira joan behar du, hauen onarpena jasotzeko.
|
|
|
Lougarot konbentzitua baita tziganoek anitz ekarri dutela Euskal Herrira.
|
Horrek
esplika dezake Europan zehar aurki daitezkeen dantza, besta edo erritual anitzek elkarren artean duten antza: Elkarri eite dutela ikusten dutenek ez dute loturarik egiten lurralde bakoitz horietan tziganoak izatearekin.
|
|
|
Horren guztiaren finantzatzeko, eta, oro har, aretoaren diruaren nondik norakoaren kudeatzeko Kanbo, Zuraide, Ezpeleta, Itsasu eta Luhuso herriak lotzen dituen Artzamendi sindikatua izanen da.
|
Horrek
esplikatzen du, preseski, aste kulturaleko ikusgarriak herri horietara zabaldu izana. Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Nagusia, Akitania eskualdeko Kontseilua eta kultur arazoetako erregioko zuzendaritzaren laguntza eskuratu dute baita ere.
|
|
|
uztartzen diren neurrian egin ahal dela sendotasunez aurreranzko bidea, eta, alderantziz, horietakoren bat edo batzuen faltan, segur dela atzerakada. Hain zuzen ere
|
horrek
esplikatzen du euskararen bilakaera soziala ezberdina izatea Euskal Autonomia Erkidegoan, Nafarroan eta Iparraldean. Eta, hirugarrenik, uztarri berean jarri ditugun hiru faktore horietarik erabakigarriena herritarren atxikimendua dela, hori gabe ez baita posible familia bidezko transmisioa bermatzea, ezta esparru ez formaletan erabilerari eustea, ez eta herri aginteak jarrera sustatzaile aurreratu bat bultzatzera jartzea.
|
|
|
Bi eratako arrazoiak irakurri ditut
|
hori
esplikatzeko. Lehenengoa, eta agian sakonena, da teknikoki edo teknologikoki posible den guztia ez dela besterik gabe sozial bihurtzen.
|
|
|
Schopenhauerrek, superazioaren ideia ez duenez, pesimismo estremora jo du; bizitza aspergarria baita helbururik gabe. Simmelen ustez, Nietzscheren bizitzaren kontzepzio
|
horrek
esplika lezake gizakia mailakatzeko joera hori, ikuspegi aristokratiko hori.
|
|
2010
|
|
|
Esan izan duzu ezkerrak historian izan duen bekaturik handiena galtzeko gogoa izan dela. Desira
|
horrek
esplika dezake egun bizi dugun alternatiba falta?
|
|
|
Izate honen oinarrian Estatutua eta Konstituzioa daudelako beste zerbait litzatekeela diotenak, aldiz, ezinezko bihurtzen dute. Beraien esperantza beti izan baita azkenean, noizbait eta nolabait PSE horretara makurtuko dela. Eta horixe da ihesian doakien esperantza PSEk eta PPk sinaturiko akordioaren bitartez, eta
|
horrek
esplikatzen du argiro PPrekiko nabari den amorrazio bizia. Ikasi dute, ordea.
|
|
|
Alde neke edo menditsuetan sentimendu horioraindik azkarragoa da.
|
Horrek
esplikatzen duke ere zergatik gazte gehiago instalatzen diren, handienak ez diren baserri eta leku menditsuetan.
|
|
|
Topikoa da esatea Euskal Herriak ez duela unibertsitaterik izan duela oso gutxira arte, eta
|
horrek
esplikatzen duela gure hainbat arazo, horietako bat, adibidez, historialari abertzaleen mitozaletasuna eta prestaketa akademiko eskasa. Hori egia den ala ez, ez dut gaur eta hemen eztabaidatuko.
|
|
|
Eta, aldi berean, RodrÃguez Zapaterok aukera gisa erabili zuen atetila Batasunarekin eta ETArekin zeukan negoziazioan.
|
Horrek
esplikatzen du, besteak beste, EHAKren zerrendarena. Ez da ahaztu behar Aukera Guztiak legez kanpo utzi ondoren onartu zituztela zerrenda horiek.
|
|
|
Hala imajinatzen zituen Manuel Larramendik ere euskaldunak autoktonoak, askeak eta duinak.
|
Hori
esplikatzeko lengoaia bikoitza landu behar izan zuen.
|
|
|
Julen Madariaga ETAren sortzaile eta Aralarreko kideak dokumentalari esker ulertu du zergatik ez duen ihes egiten Sao Tometik Etxegaraik: Han gelditu eta bizi duen hori, pena
|
hori
esplikatu nahi izate hori. Sufrimendu hori ez dela alperrik, zentzu bat baduela....
|
|
2011
|
|
|
Beste teknikari batek, ordea, The Ecologisti kalkulatu dio iturri bakoitzean 22 metro kubiko gai kimiko erabiltzen dela.
|
Horrek
esplikatzen du inguruko kutsadura, nekazaritza eta etxe bakan askotan bizitza bera ere ezinezko bihurtu dituena.
|
|
|
Zuhaitz adaxka txikituak (BRF Bois Rameal Fragmente, frantsesez) asko lezake lurrak zaharberritu edo sendatzeko prozesuan.
|
Horrek
esplikatzen du zuraren eta sutarako egurraren beharraz gain, prefosta mundu osoko nekazari askoren artean zuhaitz landaketa edo ereiteak piztu duen interesa. BRFa egiteko ez dira zuhaitz handiak behar, 7 zentimetroko diametroa baino txikiagoko adaxkak birrintzen dira.
|
|
|
erran nahi baita maisuak bazuela, bai, halako jakin min bat, baita jakituria gutieneko bat ere, euskal arrastoa zutèn inguruko izen toponimikoetan murgiltzera eta ikasleei irakastera eraman zuena: ...ikasi zuen Leon Iraizozek, adibidez, bere liburuetarik batean hala azaltzen da bederen?, zer erran nahi zuten Mendigorri, Etxaurre edo Gaztelugoi bezalako izenek, zeren maisuak ez baitzuen inola ere ahanzteko, euskarari buruz ari zelarik, bere berea izan zutela nafarrek Nafarroako historia osoan, nola egiazta baitzitekeen hainbat izkiribu zaharretan, zeinetan lingua navarrorum tzat baitzuten, eta
|
horrek
esplikatzen zuela euskal toponimoen existentzia.
|
|
|
Baina tabakorik gabe ezer sortzeko gai ez zenez, bi ekintzak ikusten zituen arriskugarri bezain ezinbesteko. Horren guztiaren berri kontatu zuen bere Erretzaileentzat bakarrik liburu labur bezain ederrean, eta tabakoarekiko morrontza
|
hori
esplika zezakeen filosofia moduko bat ere proposatu zuen. –Tabakoa droga bat dela esateak ez du dena argitzen.
|
|
|
Oximoron bat da, Panikkarren ustez, estatu modernoaren kontzeptua eta aniztasun linguistikoaren eta kulturalaren kontzeptua. Izatezko kontraesan
|
horrek
esplikatzen ote du estaturik gabeko hizkuntzen heriotza. Gainditu ezinezko kontraesan hori ote da estatu modernoa jatorrizko herri mintzairen zulo beltza bihurtu izanaren arrazoia?
|
|
|
Jardunaldiaren helburua elebitasuna eta beste gutxiengo batzuen kasuak ezagutzea eta aztertzea zen, irakaskuntza elebiduna, eta bereziki ikastoletako irakaskuntza hobetzeko. Beraz, ikastolen inguruan zebilen jendea deitua izan zen, eta
|
horrek
esplikatzen du parte hartzaileak 300era heltzea. Sinposiumean 13 hizlari aritu ziren430 eta sarrera hitzaldia Koldo Mitxelenaren esku egon zen.
|
|
|
Hala ere, gizentzeko beldurra alderdi mugatzaileetako bat da beste askorentzat, eta bizio desegoki horretaz ahaztu nahi luke. Egia esan, erretzeari uzten diotenen ehuneko handi batek kilo batzuk irabazten ditu denborarekin, eta
|
hori
esplikatzen dute irabazi hori iragartzen duten faktore ugariek. Tabakismoa uzteak hormonei, nerbio sistemari, gustuaren eta usaimenaren zentzuari, elikagaien elikagaiak digeritzeko eta asimilatzeko gaitasunari eragiten die.
|
|
|
Gerora, gendarme
|
horrek
esplikatu die gure irakasleei mutil horiek ezin dutela bakarrik eskailerak igo, horretarako, eta nahi izanez gero, pertsona heldu batek lagundu behar diela. Eta Bonjour (egun on) esanez alde egin du gendarmeak, berriz ere eskailerak dauden aldera.
|
|
|
Hik badakik, Gorka, Lantegiko Batasunak behar duela, hi ere gureetakoa hintzen atzo arte.
|
Hori
esplikatu behar didak.
|
|
2012
|
|
|
|
Horrek
esplika lezake De Livoisek salatzen duen astakeria: " EFSA iritsi da debekatzera aranpasen etiketan jartzea ahalmen laxantea daukatela, aurretik ez badira egiten saiakera klinikoak milaka euro kostatzen direnak".
|
|
|
Hirurogeigarren hamarkadarako AEBetan aintzat hartzen zen konplexu industria militar politikoak zuen indarra;
|
horrek
esplikatzen zituen gastu militar erraldoiak. Bada, gure artean ere nabarmena da konplexu horren lobby indarra.
|
|
|
Horrek esan nahi du, oso umetan, shock handiren bat izan duzula. Ez duzu gogoan izango, baina shock
|
horrek
esplikatuko luke musika egiteko duzun premia larri hori". Begira begira geratu zitzaizkidan biak, galdezka bezala:
|
|
|
Noraino du horrek guztiak eragina gaurko hiztunen mintzamoldean?
|
Horrek
esplika al leDebekuarena ez da, gaur gaurkoz, mintzaldaketaren arrazoia.
|
|
|
Dentsitate handiagoko egitura (beso espirala) auto ilararen analogoa da, bertatik izarrak igaro egiten baitira, oro har ez direlako egitura espiralarekin batera mugitzen. Gainera, eredu
|
horrek
esplikatzen digu zergatik dauden izar erraldoi urdin gehiago besoetan: eremu horretan, gasa konprimatu egiten da, uhinak dentsitate handiagoa eragiten duelako, eta, horren ondorioz, izarrak sortzeko prozesua areagotzen da.
|
|
|
Hortxe koxka!
|
Horrek
esplikatzen ditu gauza asko, XVII. mendera arte kantarida hautsa erruz erabili izana, esaterako.
|
|
|
– Bestetik, ordea, eta hemen badihoakit neri ere, neurkera
|
horren bidez
esplika daiteke silaba jakinik ez duten kanta zaharren neurria. (LIB II:
|
|
|
Horra gaur egungo foralismo nafarzalearen kintaesentziaren genealogia ez bereziki foruzalea. Agian, gaineratzen dut neuk,
|
horrek
esplikatuko luke karlismoak Nafarroan duen indar berezia: hiru probintzietako elite liberal foruzaleek Foruen defentsaren bidez herritar xeheen masa zabalen asmoekin bat egiteko erakutsi zuten delibero irmoa ez zen Nafarroan suertatu eta, ondorioz, herritarren sektore oso zabalek, mendebaldean baino zabalagoek, karlismoaren bide tinkoan ikusi zuten irtenbide bakarra.
|
|
|
Azken aurkikuntza AEBetatik nola ez badadatorkigu eta badu zer ikusia Afganistaneko gerratearekin. Duela zenbait urte aski harrituta utzi gintuzten norbait hil eta
|
hori
esplikatzearren asmatu zuten hitz zatarra jakin genuenean. Soldaduak izan ezik beste edonor hiltzen bazuten berdin zen pertsona bat edo ehun izanekintza penagarri hori deskribatzeko modu esterilizatu bat aurkitu zuten non bazirudien zerbait neutro, ezin esan neutral, gertatu zela.
|
|
|
Ugaldek argitaratua zuen beste liburu bikain bat, hau ere zenbait euskaldun ospetsuri egindako elkarrizketez, Hablando con los vascos. Chillidari eskainitako bigarren liburu
|
horretan
esplikatzen digu Martin Ugaldek zergatik geratu ziren lehen liburu hartatik at bi artista garrantzizko, Jorge Oteiza eta Eduardo Chillida. Garai hartan Ugalde Hondarribian bizi zen eta Oteiza Irunen.
|
|
|
Dakidanez, 1971 ETA eta IRAren arteko elkarrizketan, euskaldunek garbi esan zuten Irlandako" ekintza itsuak" (auzo protestanteetan, adibidez), ez zutela batere egokitzat jotzen.
|
Horrek
esplikatzen du zergatik euskal erakunde armatuen ekintzek" espezifizitate" haundiagokoak izan ziren: hildako zibilen portzentajea() haundiena Palestinan izan zen(% 69), gero Irlandan(% 48), Euskadin(% 40) eta Italian(% 30).
|
|
2013
|
|
|
Bai, itzelezko kalitatea. Bilakaera
|
hori
esplikatzeko izango dira arrazoi soziokulturalak, baina ematen du hor agertu zirela pertsona batzuk, Xabier Amuriza, JoxerraGarzia, Jon Sarasua edo Andoni Egaña bezalakoak, garbi ikusi zutenak zer egin behar zeneta jakin zutenak gauzak elkarlanean egiten. Nik 1980koa ezagutzen nuen, eta luzaroanezer entzun gabe egon ondoren 2000n entzun nuena beste gauza bat zen, modernoa etagizartean zabaldua...
|
|
|
Nola ulertu behar da Eskualduna astekariak barnealdean zuen arrakasta handia? Hainbat giltza daude
|
horren
esplikatzeko. Lehena, orokorra, egunkari handiek edo hiri handietako egunkariek barnealdera zabaltzeko zuten zailtasuna.
|
|
|
Hastapenean ez zuten aitortu alemanak frantses lurraldean sartuak zirela, eta beraz kazetariek zeukaten informazio apurrarekin osatu behar izaten zituzten artikuluak.
|
Horrek
esplika dezake egunkarietan agertzen ziren artikuluen balio eskasa informazio aldetik. Eskualduna astekariak berriak egunez egun kontatzen zituenean, ez zuen anitzez gehiago kontatzen.
|
|
|
Artikuluaren helburua Alemaniaz trufatzea zen, azkarrenak zirela erraten zutela baina ororen buru, azkarrenak Frantzia eta bere aldekoak zirela azpimarratzeko. Artikulu
|
horretan
esplikatu zuen hastapenean Alemaniak uste zuela Frantzia eta Errusia airez aire errautsiko zituela, eta Italia eta Ingalaterra ez zirela gerlan sartuko. Gauzak ez zirela horrela gertatu kontatu zuen Manex Hiriart Urrutik, 1915eko ekainean:
|
|
|
Frontean zirenen baitan bozkariorik ez agertzea esplikatu du Cabanesek, erranez soldadu anitzek ez zutela sinesten. Hein batez, Zerbitzari ren bozkario falta ez ote zuen
|
horrek
esplikatzen. Zerbitzari k ere denbora anitz pasatu zuen frontean, eta, beraz, soldadu haien egoera hurbiletik ikusi zuen.
|
|
|
Beraz gerla urrunagotik ikusi zuen.
|
Horrek
esplika dezake, Zerbitzari eta lehen lerroko soldaduak ez bezala, Oxobi anitzez baikorrago agertzea. Cabanesekere argitu du 1918ko azaroaren 11k lehen lerroen eta gibel lerroen arteko zatiketa agerian utzi zuela, lehen lerrokoek, sufritutakoa eta gero, ez baitzuten biziki begi onez ikusten gerla leku babestuetatik bizi izan zutenen bozkarioa.
|
|
|
Lubakiak alemanek asmatuak izanik ere, ororen buru, frantsesentzat aukera ona izan zirela azaldu zuen. Artikulu
|
horretan
esplikatu zuen frantsesak lubakiei esker salbatu zirela, posizio gerla haren luzatzeak, hastapenean falta zituzten armak eta abar biltzeko aukera eman zielako:
|
|
|
Hori ere inportantea zen, bistan da; eta interesgarri da jakitea telefonoz komunikatzen zirela. Ez zen zuzenean gerlari lotua, baina azpiegitura hori baitezpadakoa zen, eta ez zen gauza txarra irakurleei
|
hori
esplikatzea.
|
|
|
Erdian, Katalina de Medici, fakzioen arteko oreka zailari heldu nahian. Botere joko
|
horrek
esplikatzen du, adibidez, Antonioren traiektoria pertsonal zalantzatia, beti katolizismo eta protestantismoaren artean dantzatuz, orain ezker, orain eskuin. Roelkerrentzat garbi dago Antonio Bourbon gorazale oportunista bat besterik ez zela izan, sen politiko garbirik gabea gainera, bere etengabeko maniobren eta jirabiren etekinik eskuratzeko gaitasun barik:
|
|
|
Azterlanaren arabera, Journal of Sensor eta Studies zientzia aldizkarian argitaratu dira emaitzak, eta ezin da zehaztu zergatik diren lehentasunak, eta ez dago arau finkorik hori azaltzeko. Oraingoz frogatu den gauza bakarra da zaporea aldatu egiten dela elikagai motaren eta ontziaren kolorearen arabera, baina ez dago
|
hori
esplikatzen duen teoriarik. Ontziaren kolorearen eta elikagaiaren zaporearen arteko erlazioa Emaitza horietatik abiatuta, elikagaien koloreen aldeko beste apustu bat egiten da, eta sukaldaritza kolektiboan egiten den zerbitzua, zeren eta, arrazoia zehatz mehatz jakin ez arren, ontzien koloreak eragina du elikagaien zaporean, txokolateak egiaztatu duenez.
|
|
|
aurrez ikusitakoa baino lehen apurtzen denean, ur poltsak likido amniotikoa galtzen du. Haustura goiztiar
|
horrek
esplikatzen du erditzeen %25 eta %40 artean denbora baino lehen. Baina haur goiztiarrentzako arriskuak ez dira txikiagoak:
|
|
2014
|
|
|
Gure antzerkiak irakaskuntza eta curriculuma hunkitzen ditu, baita erranahi kolektiboa ere. Libertitzeaz saioan
|
hori
esplikatzen dut".
|
|
|
Herrialdearen eta bere herritarren estigmatizazio sistematiko bat burutzen da, horrela, etsaiaren izaera humanoa ia ukatu arte.
|
Horrek
esplika dezake azkeneko hilabeteetan ikusten ari garena Ukrainan.
|
|
|
Alemaniako kantziler Angela Merkel Ukrainako lehen ministroari konponbide negoziatua bilatzen ikustea
|
horrek
esplikatzen du. Ez da inoren sekretua Kieveko gobernuaren kontrako matxinada 2013ko neguan Alemaniak bereziki sustatu zuela, Viktor Ianukovitxek uko egin zionean Europar Batasunarekiko elkartze ituna sinatzeari.
|
|
|
Antisemitismoa, xenofobia edota homofobia indarrez ari dira agertzen azkenaldian. Baina akatsa litzateke alderdi ultraeskuindarren hauteskunde emaitzetan bakarrik jartzea arreta, indartze
|
hori
esplikatzeko. Europako eskuin muturraren mapa egiten dutenean, kazetariek beti salbuespen bezala aipatzen dute Espainiako kasua, falangistek ez dutelakoan %1eko emaitza gainditzen.
|
|
|
Theodore Roszak historialariak zabaldutako hitza da kontrakultura, eta, nire ustez, badu bere pisu zientifikoa ere. Nik uste dut 60ko hamarkadan hasi eta ia ia gaur arte irauten duen mugimendu
|
hori
esplikatzeko baliagarria dela hitz hori, kultura ofizialaren zutabe asko kolokan jartzen saiatu delako: genero sistema, sexuari buruzko ikuspegi itxia?
|
|
|
–las naciones, o tienen raza propia originaria, o la constituyen, a la larga, no de otro modo que en la corteza terrestre hay rocas primitivas y sedimentarias? 1699 Hizkuntzaz bezainbatean,? (es) notorio que el idioma es la primera prueba que ofrecen de sí y de su individualidad las naciones, así como no hay nada que tanto importe a su conservación, a su desarrollo histórico, a su restauración, si temporalmente y por acaso pierden la independencia? 1700 Arraza da, hala ere, nazioaren osagai nagusia, praktikan nazioaren sinonimoa(, raza no es más al cabo que una forma primordial de nación?) 1701 Arraza nazioaren baitako funts biologiko prehistorikoa da; horrek ematen dio nazio bateko jendeari karaktere fisiko nahiz psikikoan elkarren antza, identitate nazionalaren fundamentua. Eta
|
horrek
esplikatzen du zergatik kontsideratzen den nazioa, jainkozko, edo, naturala?:
|
|
|
Ik. L, esprit des lois, loc. cit., bol. I, 373 (XIV. lib. osoa), eta. Essais sur les causes qui peuvent affecter les esprits et les caractères?. Oinarrizkotasun
|
horrek
esplikatzen du haren esaldi sonatu maiz iruzkindua: –l, empire du climat est le premier de tous les empires?
|
|
|
Nolabait bitxia testu honetan, nazioaren kontzeptua, nobleziak, bere buruaren ohoretan gabe, erdeinuz eta burgesiarentzat erabilita topatzea da(, stupide nation?).
|
Horrek
esplikatzen ote du bigarren idazkian nabaritzen den aldaketa terminologiko erabatekoa. Aristokratek erdeinaturiko nazio estupido hori deklaratuko da nazio burujabe.
|
|
|
Liburu hori urrezkoa da. Liburu
|
horretan
esplikatzen du nola jansenismoaren etsaiak, jesuitak, azkenean jansenista bihurtu ziren. Urola aldea guztiz jansenista da, Azkoitia batez ere.
|
|
|
Baina, aldiz, ez gastu guztiak ordaintzearena.
|
Horrek
esplikatzen du, partez, zergatik oraindik guraso bakoitzak haur bakoitzeko diru bat eman behar dion ikastolari. Eskola publikoak urririk eta moltsa guztien esku daudelarik.
|
|
|
Konbokatzen dira basailu guziak eta potroetarik atxikitzen dira.
|
Horren ondotik
esplikatuko zaio populu ez jakinari uso bat inguratzen delarik, holako haur idazki metafora, gehiago dela" Hil da Canovas pikaro gaizki heziya" baino. Eta sinetsiko du.
|
|
|
Peace and love, elkar maitatzea, beat belaunaldi, guk baba cool horiek hastiatu ditugu, euskal kantagintza xikitatu dituzten horiek berdin, Pogues, eta Sex Pistols en arrazakoak gara. Xalbadorrek tiroa bota balie bele guzi horiek airarazteko karrankaka, ondoko belaunaldiendako bertsolaria izanen zen, ez genuen ukanen Odolaren mintzoa irakurtzeko beharrik orain ere enigma egoten den gauza
|
horren
esplikatzeko. Xalbador ondoko jenerazioaren bardoa izanen zen eta ez ulertzen ez genuen kontradikzioz betea den belaunaldi baten ahotsa.
|
|
|
9. Merde flikak hor dituk. Poliziei Ez ari ginen emazte
|
horri
esplikatzen ez zela lekua...
|
|
|
Martxoan utziko du bere kargua Tabara Vazquez (74 urte) bere alderdiko lagunari, elekzioak irabazi baititu (%53 alde, %41 kontra). Preso libratuen onartze
|
horrendako
esplikatu du" printzipio a rrazoi" bat zela. " Presidente batek bukatu nahi duelarik korapiloz beterik utzi dioten egoera batekin, bizkarra itzultzea da beldurrezko utzikeria bat".
|