|
2013
|
|
|
Nola ulertu behar da Eskualduna astekariak barnealdean zuen arrakasta handia? Hainbat giltza daude
|
horren
esplikatzeko. Lehena, orokorra, egunkari handiek edo hiri handietako egunkariek barnealdera zabaltzeko zuten zailtasuna.
|
|
2014
|
|
|
Peace and love, elkar maitatzea, beat belaunaldi, guk baba cool horiek hastiatu ditugu, euskal kantagintza xikitatu dituzten horiek berdin, Pogues, eta Sex Pistols en arrazakoak gara. Xalbadorrek tiroa bota balie bele guzi horiek airarazteko karrankaka, ondoko belaunaldiendako bertsolaria izanen zen, ez genuen ukanen Odolaren mintzoa irakurtzeko beharrik orain ere enigma egoten den gauza
|
horren
esplikatzeko. Xalbador ondoko jenerazioaren bardoa izanen zen eta ez ulertzen ez genuen kontradikzioz betea den belaunaldi baten ahotsa.
|
|
2015
|
|
|
Noizbait norbaitek galde hau egin zion autoreari: " Nolaz abertzaletasuna gutiengoan da Ipar Euskal Herrian eta gehiengoan Hegoaldean?" Galdera horrek kitzikaturik, fenomeno
|
horren
esplikatzeari lotu da, tituluarentzat bi herri enblematiko hartuz: batetik Hernani, Euskal Herri osoko ikurra independentismoari begira, batzuentzat" herri beltza"; bertzetik Baiona," misio hiri bat" abertzaleentzat.
|
|
2016
|
|
|
Talde horien aztertzea inportantea izan da garaiko mugimenduaren ulertzeko. Izan ere, maila orokor batean eta lehenago Frantzian, Espainian ikusi dugun bezala antzerkigintzak bultzada berria ezagutzen bazuen ere ez zuen arrazoirik Ipar Euskal Herrian ezagutuko zuen kemen handi
|
horren
esplikatzeko. Antzerki sareak bazituen sustrai oso sendoak gizartean zituen loturetan oinarritzen zirenak:
|
|
|
Ibañeta-ren merezimendu handiena da eta horretan da benetako obra bat, 1968an idatzia izan zenean ETAren aldekoa zela eta berrogei urte geroago bestelako irakurketa bat izan zezakeela. Berriz egin dugularik, su etena ez zen emana oraindik, baina askok pentsatzen genuen, nik ere bai, behar zela utzi borroka armatua beste manera batez aurreratzeko, eta testu berak ematen zuen
|
horren
esplikatzeko ere. Orduan, ariketa oso interesantea da.
|
|
2018
|
|
|
Idatzizko eta ahozko iturrietan oinarrituz, erakutsi dugu ei diptongoaren laburtzea, g herskari ezabatzearen ondorioz, e bokal soil bihurtzen dena, baldintzazko irizpidea delarik mugatua izan behar dela a determinatzailearen bidez. Diptongoen laburtzea, euskaraz klasikoa dena beste hizkuntzetan bezala funtsean, ahoskeraren laxotasunarekin zer ikusirik baluke, diptongoaren eboluzio normalean sar daitekeena. Fenomeno
|
horren
esplikatzeko nahiarekin, parametro batzuk proposatu ditugu, hala nola tegi atzizkiaren maiztasuna eremu horretan, ainiztasun linguistikoa atxikitzen edo ezabatzen lukeen pisu demografikoa, edo euskalki guneen autonomia fenomeno linguistiko batzuk gertatzera edo naturalki gauzatzera haizutzen duena. Hala balitz, ikus dezakegu leku izenen bateratzeak zer ondorio ekar lezakeen, erran nahi baita, euskara batua aplikatuz, ahozko ezaugarri arraro edo bakanen ezabatzeko arriskua har genezake, eta urrunago joanez, galtze bat liteke hizkuntza baten barne eboluzioaren neurtzeko.
|
|
2021
|
|
|
Nolanahi ere, eskolako murgiltze ereduak ezin du berak bakarrik hizkuntza gutxituaren biziberritzea segurtatu. Manterolak uste du askotan eskolaren gabeziak aipatzen direla
|
horren
esplikatzeko, baina «bidegabea» iruditzen zaio. «Biziberritzea ez da euskara eskolako hizkuntza izatea, baizik eta sozializazio esparru gehienetan euskaraz egitea».
|
|
2022
|
|
|
Arrazoi anitz izan daiteke
|
horren
esplikatzeko, adibidez arrangurak edo sentimendu eta gutizia eskasa. Baina gehienetan frigidotasuna ez da behin betiko izaten, eta mintzatuz (lagunarekin edo konfiantzazko norbaitekin) gauzak hobetzen dira.
|