|
2000
|
|
|
Zertan dira, beraz, hizkuntzaren eta pentsaerarenarteko hartu eman haien ondorioak? Hona
|
hitzez
hitz eta dauden daudenean jasoak:. Lehenengo artikuluan, barnetik aztertu dugu hizkuntzaren muina: alegia, ez hiztunaren iritzi subjektiboen arabera, hiztunari hizkuntzak erasten dion ikuskera objektiboeta bereziaren arabera baizik.
|
|
|
Baina erran behar dizut ezen zure memoriak baino areago harritu eta zurtu ninduela aipu eta anekdota haien lotzeko erakutsi zenuen antzeak eta trebetasunak, zeren, hainbertze pilatu eta juntatu arren, ez baitzirudien bihirik ere soberan zegoela, bakoitzak baitzuen han bere intentzionea eta erranahia, bere tokia eta bere lekua. Eta, aipu eta anekdota haiekin eta haien arteko loturekin, sare bat osatuz joan zinen
|
hitzez
hitz eta elez ele, eta ni sare hartan atrapaturik eta liluraturik sentitu nintzen, halako suertez, non ez bainintzen ohartu ere enekin egiten ari zinenaz. Baina, liluraturik banengoen ere, hats har nezakeen oraino, uretan dagoen arrainak bezala.
|
|
|
—Hitz ederrak lumak bezalakoak dira, gure arima bekatuagatik desterratua eta zerutik eroria janzten dutenak; eta poema on bat aditzea edo irakurtzea gure naturaleza astunari hegal batzuk jartzea bezalakoa da,
|
hitzez
hitz eta lumaz luma osatuak, eta guhaur hegaldaraz gaitzaketenak, Jainkoaganako eta zerurako bidean berriro...
|
|
2001
|
|
|
Zer dio? galdetzen genuen, Zer dio,
|
hitzez
hitz eta letraz letra, zen gure galdera lehenbizi hartan eta hortik, poliki poliki, hurrengora igaro gara: Zer esan nahi du, alegia.
|
|
|
Aipamenen artean berezi behar genituzke, noski, erabateko eta nonahiko topica edo loci communes direlakoak, Curtiusek hain astiro eta sakonki estudiatu dituenen antzekoak, edonon jasoak, en  tzunak edo ikasiak izan baitaitezke. Eta besteak, egiazko aipamenak,
|
hitzez
hitz eta letraz letrazkoak, iturburua ezkutatu beharrez ez dabiltzanak.
|
|
2002
|
|
|
Ibon Sarasolagandik beti ikasi izan dut asko euskararen inguruan, eta orain ere gauza bera gertatu zait. Inazio Mujika Iraolak animatu ninduen aspaldi zirriborratua nuen hura letra gehiagotan jartzera eta gero
|
hitzez
hitz eta lerroz lerro irakurri du testua, eta erne baino erneago egin dizkit hainbeste iradokizun. Denei eskerrak, bihotzez, nahiz ez den esan behar hemen agertzen ditudan iritziak nireak, eta nireak bakarrik, direla.
|
|
2003
|
|
|
Damian, Lupe, Mangas, Leniz eta Urrutikoetxea bera. Dena
|
hitzez
hitz eta poliki poliki kontatzeko eskatu dio Damiani tenienteak. Kontatzeko nola eta noiz jaso zuen argazkia eta, batez ere, esateko berari, Urrutikoetxeari, zergatik ez zion horren albiste eman berehala.
|
|
2004
|
|
|
Erderari (erdera bakar bati, espaiñerari hain zuzen) datxekon barne egitura" Logika" ren alabatzat harturik, erderatu egin zuten gure hizkuntza. Ikus, esate baterako, espaiñera
|
hitzez
hitz eta puntuz puntu itzuli diran sasi gramatika" garbiak": funtsean guztiz dira espaiñeraren morroi, eta guztiz beraz erdaldun" logika" ren ondorio.
|
|
2005
|
|
|
Urtero bezala, kazetariak hor hasi zitzaizkidan etxera deika Durangori buruz galdetzeko, baina urteroko txapan ez erortzeko deliberoa harturik eta kazetariak lehendabiziko galdera formulatzerako, uda honetan egindako bidaia batez hasi nintzaion ni,
|
hitzari
hitz eta galderarik tartekatzeko aukerarik eman gabe. Mexikoko iparraldean izan nintzela, Sierra Madre ren oinetan dagoen Durangon.
|
|
2008
|
|
|
PPk, bestalde, ez du ekimena begi onez ikusi, eta Leopoldo Bareda legebiltzarreko PPko bozeramaileak ETAren biktimak ez gomitatu izana leporatu dio Ibarretxeri. Haren erranetan, Eusko Jaurlaritzako lehendakariak giza eskubideak mespretxatzen ditu euskal konpromisoak ez baitu
|
hitzez
hitz ETA aipatzen. Onartezina iruditzen zaio Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan «giza eskubideak urratzen dituen bakarrari buruz ez hitz egitea»
|
|
|
Nik egin dudan bakarra liburu hori braillez egon ahal izatea da.
|
Hitzez
hitz eta letraz letra beste kode batera pasatu behar da, eta hori makina batek egiten du. Eusko Jaurlaritzarekin dugun akordioari esker, argitaletxeetatik liburuak Word edo Pdf formatuan bidaltzen dizkigute.
|
|
|
Rosa triste zegoen arren, edo beharbada triste zegoelako?, hizketan egiteko gogoa zuen eta,
|
hitzari
hitz eta zigarroari zigarro, hainbat konfidentzia eta aitorpen egin zidan egun hartan. Tartean, beti izango zela umezurtz bat.
|
|
2009
|
|
|
Domingo, beraz, ikusteko moduan zegoen bulego buruaren eta bulegariaren arteko jokoa, ehiztariaren eta ehizaren arteko jokotik asko zuena, bulego burua ehiztari, eta bulegaria ehiza? bulego buruak hitzak jaurtitzen baitzituen, txakur zaunkariak balira bezala, ehiza inguratzen zutenak
|
hitzez
hitz eta zaunkaz zaunka, apalmenduaren eta beheramenduaren bide gero eta estuagotik, gero eta itsuagotik?, harik eta, bidea guztiz itsutzen zèn puntuan doi, biktima zokoratzen eta makurrarazten zuen arte, ez ihesbiderik ez itzurbiderik; zera ere ikusten zuen Domingok, ausaz, ehiztariak aurkari otzana zuela: ez basurde basati bat, berak atsegin zukeen bezala, ardi kikildu bat baizik; zer zen bera ere, baina. Domingo?, beste ardi kikildu bat baizik?; zerbait esan baitzezakeen, zerbait esan ziezaiokeen, bai, bulego buruari:
|
|
|
...ake giroan integratuta; hizketaldi hura, gainera, Maria Bibianari zuzendua zen, berari espresuki?, eta horregatik, beharbada, Maria Bibianaren begiek distira berezi bat zuten, bere arreta osoaren isla izan zitekeena, edo bere esperantzarena, izebaren hitzak, bake sortzaile izateaz gain, aizto txiki batzuk ere izan baitzitezkeen, ausaz, bere existentziaren korapilo ustez askaezina aska zezaketenak,
|
hitzez
hitz eta aiztokadaz aiztokada.
|
|
|
Borgesen ipuinean, narratzaileak azaltzen du Menarden asmoa ez zela beste Kixote bat idaztea, Kixote a idaztea baizik. Menardek ez zuen Cervantesen lanaren kopia bat egin nahi; aitzitik, haren testuarekin
|
hitzez
hitz eta lerroz lerro bat etorriko zen nobela idatzi asmo zuen. Lan berri horren autorea (Pierre Menard) frantziarra eta XX. mendekoa izaki, Kixotearen irakurketa infinituki aberatsagoa bihurtuko zen.
|
|
|
Presidenteak iaz hitzartutakoa ahalik eta modurik egokienean indarrean jartzeko prest dagoela jakinarazi dio oposizioko buruari: Gutunean adostutakoa
|
hitzez
hitz eta bere funtsa aintzat hartuta errespetatuko dut, normaltasun politikora itzultzeko. Alabaina, horren truk ez diola herritarren bizitza eta jabetza zaintzeari utziko ohartarazi dio, ezeren gainetik legea eta ordena publikoa babestuko dituela nabarmenduz.
|
|
|
...integratuta; hizketaldi hura, gainera, Maria Bibianari zuzendua zen –berari espresuki–, eta horregatik, beharbada, Maria Bibianaren begiek distira berezi bat zuten, bere arreta osoaren isla izan zitekeena, edo bere esperantzarena, izebaren hitzak, bake sortzaile izateaz gain, aizto txiki batzuk ere izan baitzitezkeen, ausaz, bere existentziaren korapilo ustez askaezina aska zezaketenak,
|
hitzez
hitz eta aiztokadaz aiztokada.
|
|
|
Bien arteko elkarrizketaren lekukoa izan zen heinean, Domingok bertatik jarraitu ahal izan zituen hitzak, baita hitzei lotutako keinuak eta imintzioak ere: Domingo, beraz, ikusteko moduan zegoen bulego buruaren eta bulegariaren arteko jokoa, ehiztariaren eta ehizaren arteko jokotik asko zuena, bulego burua ehiztari, eta bulegaria ehiza... bulego buruak hitzak jaurtitzen baitzituen, txakur zaunkariak balira bezala, ehiza inguratzen zutenak
|
hitzez
hitz eta zaunkaz zaunka, apalmenduaren eta beheramenduaren bide gero eta estuagotik –gero eta itsuagotik–, harik eta, bidea guztiz itsutzen zèn puntuan doi, biktima zokoratzen eta makurrarazten zuen arte, ez ihesbiderik ez itzurbiderik; zera ere ikusten zuen Domingok, ausaz, ehiztariak aurkari otzana zuela: ez basurde basati bat, berak atsegin zukeen bezala, ardi kikildu bat baizik; zer zen bera ere, baina –Domingo–, beste ardi kikildu bat baizik?; zerbait esan baitzezakeen –zerbait esan ziezaiokeen, bai, bulego buruari:
|
|
|
eskerrik asko, nola ez, Alberdaniako Inazio Mujika Iraolari eta Jorge Giménez Bechi.
|
Hitzez
hitz eta pasarterik bazterrean utzi gabe irakurri dute idatzitakoa, eta zuzenketak ez ezik testua hobetzeko arras baliagarri izan diren ohar mordoa egin didate euren galbahetik, testuaren aringarri eta irakurlearen mesedean.
|
|
2010
|
|
|
Helduleku gutxi uzten dizkio irakurleari poema zehazki interpretatzeko, eta gehiago sortzen du halako giro poetiko lauso samar bat. Cesar Vallejo k Trilce liburuan egin zuen legez, badirudi erreferentzia pertsonaletatik abiatzen dela sarritan, baina irakurleari erreferentziok ezkutatzen zaizkionez ezinezkoa suertatzen da berehalakoan poema
|
hitzez
hitz eta arazki jarraitzea. Estankonaren balizko kriptikotasunak, hala, ez du zerikusirik hizkuntzaren erabilera aldrebesarekin edo baliabide abangoardistekin.
|
|
|
Eta hala eta guztiz ere,
|
hitzez
hitz eta artikuluz artikulu idatzita zegoen hura aplikatzean arazoak sortu ziren ondoren. Eta hilabeteak eta hilabeteak iraun zuten.
|
|
|
Gaztea eta ederra ez ezik emakume jantzia, liburuak eta letrak maite zituena, Abelardo eta Eloisaren aipamen hark erakusten zuen bezala. Gaztea, ederra eta jantzia izateaz gain, emakume maitemindua, sentibera eta pasionala, haren gutunak
|
hitzez
hitz eta lerroz lerro iradokitzen zuen legez. Otto gaixoak pentsatu zuen huraxe zela berak beti itxaron zuena, Orfeorentzat Euridize izan zen modukoa, bizitzaz eta heriotzaz haraindiko grina betierekoa, eta, sugar hori gogoan zuelarik, hartu zuen antzara luma, busti zuen haren muturra tintontzian eta txindurri beltzez hasi zen betetzen paperaren zuria.
|
|
|
" Aita Lerchundiren Rudimentos del Arabe Vulgar liburua
|
hitzez
hitz eta osorik Arrifeko dialektora itzulia, eskuliburu erraz eta praktikoa, lehenengo pausu egokia izan daitekeena, gai eta ariketengatik, gero modu zientifikoagoan Gramatica de la Lengua Rifeña ikasteko". 690 Apunte geografikoak, Melilla aldeari buruzkoak, esate baterako. Andres Ibañezek 1941eko abenduaren lehenengoko Mauritania aldizkariko artikuluan aitortzen zuen:
|
|
2011
|
|
|
Etxe auzo lagunarte multzoan eta hurbileko bizimodua konfiguratzen duten jardun gune, harreman sare eta era askotako prozeduretan dauka euskarazko bizi nahi eta ezinak bere lehiakide indartsuena. donostiako kursaalen urtean hamar hamabost egunez euskarak presentzia duin eta ahalik zabalena eskuratzeak ez dio batere kalterik egingo hiztun elkartearen jarraipen asmoari, baina egunean eguneko jarduna konfiguratzen duten solaskidetza sare, rol harreman eta interakzio berbal etengabeen ondoan txikia da zinez. b) Bodegatik (jardun gune, rol harreman, adierazbide eta situazioestilo informal intimo masibo eta errepikakorren alorretik) ur gehiago sartzen ari zaio gaur euskaldungoari, teilatutik (goi mailako, aldian behingo eta partaide gutxiko interakzioen alorretik) baino. ez dut uste ohargile bakar batek begien bistako ebidentzia hori ukatu duenik bere kritika ohar jantzian. Aitzitik, badut motiborik uste izateko horretan eta beste hainbat puntutan,
|
hitzak
hitz eta iritziak iritzi, bat gatozela guztiok. ohargile zenbaitek (paula kasaresek oso bereziki) espreski azpimarratu du halere aurrez aurreko jarduera informalarruntaren gertakari hori ez dela komeni estuegi lotzea.
|
|
|
Londres utzi eta itzultzeko, hori agindu ziotela zuzendaritzatik, eta horretantxe ari zela, gaixotutako kazetaria ordezkatzen. Euskaldunon jostailuzko iraultzatxo barregarriak sekulako dirutzak ematen dizkiela egunkariei, Si no de qué, eta egunkariaren eta bertako karguen kontra hasi zen hizketan,
|
hitzari
hitz eta pozoiari pozoi.
|
|
|
Azken batean, sentimendua (qing) eta paisaia (jing) uztartzen ditu txinerak" egoera" adierazten duen hitza osatzeko ere: . Elkarkidetasun horren arabera aritu ziren
|
hitzez
hitz eta lerroz lerro, eta arau zehatzak ezarri zituzten alderdi batzuk ezkutatu eta beste batzuk nabarmendu ahal izateko. Izadia bera erdibitu behar izan zuten horretarako:
|
|
2012
|
|
|
Itzultzen hasi aurretik, sorburu hizkuntza ez ezik xede hizkuntza ere ongi jakin behar dela defendatzen du Larramendik, eta gogor salatzen ditu testuak
|
hitzez
hitz eta gaztelaniaren doinuari jarraitu nahian euskaratzen dituzten itzultzaileak. Testuaren zentzua bilatu eta xede hizkuntzan parafrasiak eginez itzultzea gomendatzen du, garaiko diskurtso modernoko ideiekin bat eginez.
|
|
|
|
Hitzak
hitz eta interpretazioak interpretazio, zegoeneko errealitatea zen Jakin euskarazko prentsaren alorrean, eta ez amets hutsa. Horregatik edo, Txillardegik berehalakoan hartu zuen ardura biziz euskal kulturako aldizkari eta talde berriaren ibilbidea, eta 1957tik bertatik hasita hurbildik jarraitu zion ondorengo hogei urteetan:
|
|
2013
|
|
|
" Istripu baten ondoren, emakume australiar bat frantses azentuaz hitz egiten hasi da". Batzuek, ez daukat zalantzarik,
|
hitzez
hitz eta %100ean sinetsiko zuten albistea, gure emakumeak ingeles Pariseko azentu perfektuarekin eginen zuelakoan.
|
|
|
d) Mezulariak behar adina joan etorri egin ditzake, taldekideek aho korapiloa
|
hitzez
hitz eta zuzen kopiatu arte.
|
|
2014
|
|
|
ez da horrekin aferarik egin behar... Horrek esan nahi duena da musikatik abestutako hitzera,
|
hitzetik
hitzera eta musikatik musikara zuk zeuk ere ezagutu gabeko legeak daudela, korrespondentziak, harremanak nahiz eta ezagutzen badituzu hainbat hobe. Senideen arteko harremanak dira adibide bat.
|
|
|
Baina pazientzia zeukan, eta hori benetan mirestekoa zen Xabirentzat. Nola zen posible
|
hitzez
hitz eta esaldiz esaldi aurrera egitea, lehenago arreta galdu gabe?
|
|
2015
|
|
|
Aurretiko informaziorik ez duenak joera izaten du, eta hala behar du, gainera? gauzak
|
hitzez
hitz eta bere horretan ulertzeko. Hortaz, lehen hurbilpen xalo horretan, horrelako zer edo zer uler lezake aurreiritzirik gabeko irakurleak, hitz neurtu bihurriak hitz lau zabar batera bihurtuta:
|
|
|
Baina
|
hitzak
hitz eta eginak egin, eta soilik azken horiek bideratzen dute balio duen eta balio ez duenaren arteko purga. Jarduera errealak, ez diskurtso hutsak, ilaunak errefusatu zituen.
|
|
|
Orain ez baitakit zer pentsatzen duen emazte Karmenek nitaz. Tira, bai, badakit, baina ez
|
hitzez
hitz eta ñabardura guztiekin, grosso modo batean baizik.
|
|
|
Gero, kargulanta zer esan ez dakiela baitauka durduzatua begiak larri eta kokotsa zintzilik, bera ez dela ate itzulkari bat jakinarazi dio. Horixe esan dio
|
hitzez
hitz eta, badaezpadan, errepikatu egin du ozen, muturrera.
|
|
2016
|
|
|
Eta ez nolanahi. Modu irakurgarri eta atseginean,
|
hitzari
hitza eta letrari letra era gozagarrian dariola. Jakin min batek bestera zaramatza, Euskal Herriak azken hamarkadotan izan duen gidaririk handienaren eskutik.
|
|
|
Ez dago esan beharrik ez ziola sekula jatorrizkoaren transkribapen mekaniko bati ekin; ez zen kopiatzea noski haren asmoa. Miguel de Cervantes enekin?
|
hitzez
hitz eta lerrorik lerro, bat etor zitezen orrialde batzuk sortzea zen Menard en gutizia miresgarria».
|
|
|
Ordurako, inprentako nagusiak, Felipe Alkorta zenak, konposatua zuen testua, orduan egiten zen moduan: artisau eran,
|
hitzez
hitz eta lerroz lerro, pazientzia osoz. Beraz, konposatua ez ezik, irakurria ere bazuen eleberria, xehe xehe.
|
|
|
esaten du. Jada bigarren orrialdean, eta aitzinsolas modura oraindik,
|
hitzez
hitz eta orduko ortografia ahal neurrian errespetatuz transkribatzen dudan erreflesio hau dator:
|
|
2017
|
|
|
Eta, iaz, sasoi honetantxe, txintxo txintxo sartu zen dendara, eta hango langileei ohartarazi zien, hain zuzen, bihozgabekeria galanta zela iragarki oholtxo hartan aditzera ematen ari zirena, gozotik ez zeukala mami apur bat bera ere; eta, benetan eta arrazoiz ari zitzaiela jabetuta, gozogile nagusiarekin hitz egiteko aukera eman zioten,
|
hitzez
hitz eta bihotz bihotzez azal ziezaion halako ondoeza eragin zion aldrebeskeria burugabe haren berri.
|
|
|
Paulari hotzikara batek astindu dio bizkarrezurra.
|
Hitzez
hitz eta esaldiz esaldi, Luken Igartua bere historia makabroa errepasatzen ari da, gaur arte emakumearentzat erabat arrotza izan den errealitate lazgarria deskubrituz. Okerrena da tipoak kontakizuna hasi besterik ez duela egin, abokatuak badaki oraindik beste hamaika bidegabekeria entzungo dituela, pazientzia demasa du korrika atera ordez galdeketa gelan eserita jarraitzeko.
|
|
|
|
hitzez
hitz eta ordutik ordura
|
|
2018
|
|
|
Bulego irekien ustezko abantailetako bat lankideen arteko lankidetza eta elkarreragina sustatzea bada ere, zientzialariek diotenez, errealitatea alderantziz da. Baten arabera berriki egindako azterketa, bulegoen diseinu irekiak
|
hitzez
hitz eta zakarki murrizten ditu elkarrizketak lankideen artean, eta lankidetzazko lana zapuzten du, sormenaren funtsezko iturria. Izan ere, horma eta aterik ez duen solairu irekiko bulego batean lan egiten duten langileek% 73 gutxiago interakzioan aritzen dira eta aurrez aurre hitz egiten dute ikaskideekin. Esandakoa:
|
|
2019
|
|
|
Itzulpena tatxarik gabea da. Ez dut, ordea, nire ahotsa entzuten, ez erabat behintzat,
|
hitzari
hitz eta esaldiari esaldi lotutako sekuentzia horretan.
|
|
2021
|
|
|
Poeta pobre kale gorrian bizi dena debalde.
|
Hitzez
hitz eta den dena janez gero isiltasuna. Denbora doa ezabaezina da odolarena.
|
|
2022
|
|
|
" parada solicitada". Halaxe itzulia da,
|
hitzez
hitz eta sintaxi berarekin: izen adjektiboak unitate gramatikal bakarrean josita.
|
|
|
Egin bat horadelplaneta deritzon horretan, eta batu zure kilometroak oinez, korrika, bizikletaz, patinez edo igerian. Ziur gaude une honetan planetari bira
|
hitzez
hitz eta irudiz ematea dela onena. Eta zure konpromisoa partekatu nahi baduzu, partekatu zure argazkia sareetan, #KMPorElPlaneta eta #LaΠAlPlaneta etiketekin.
|
|
|
Gaur, larunbata, martxoak 26, 20:30etik 21:30era, WWFk berriro deitu du Planetaren Ordua, klima aldaketari buruzko sentsibilizazio kanpainarik handiena, ospatzera. Aurten, nazioarteko testuinguru oso delikatuan, antolatzaileek planetari bira ematea proposatzen dute,
|
hitzez
hitz eta irudiz.
|
|
|
Euskarazko edizioan ia zortziehun orri (oharrak kenduta) hartzen dituen eleberriaren azkeneko kapitulua, Molly Bloomen bakarrizketa, puntuaziorik gabeko eta paragrafo gutxi batzuetan banatutako 50 bat orrik osatzen dute. Kapitulu horretan, Bloomen kontzientzia jarioan lotzen zaio
|
hitza
hitzari eta esaldia esaldiari, eta irakurleak, zerbait konprenituko badu, testua ia ozen irakurri beharrean aurkitzen du bere burua, pertsonaiaren gogoetak errezitatzen bezala —edo antzezten— Puntuazioaren makulu gutxietsi baina ezinbestekoaren faltan, nork bere sena gidari duela egin du testuan aurrera. Mantsoagoa da irakurketa, zalantzatiagoa, eta testuak anbiguoa ematen du askotan.
|
|
2023
|
|
|
Alde egin genuen, pentoka etsai, behialako pistara heldu asmoz, izate larderiatsuen harotik urrun. Lehenagoko jendea latza zen gero, bortitza, kasko gogorra, odol beroa, bizitorea,
|
hitza
hitz eta kolpea kolpe zeukana. Lainotu ginen, batzuek lerraketen moduan zibilizatu.
|