Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 63

2008
‎Pertsona batzuek, aldiz, kantuek poemek baino gehiago esan dietela aitortu didate. Ez dakit hori ote zen nire asmoa, baina bakoitzak hitzak bere erara interpretatzea ondo dagoela uste dut. Berez, poemak irakurtzeko daude eginda eta kantuak entzuteko.
‎Bizitzan topiko asko daude, baina topikoak hitzak berak definitzen ditu. Errealitatea, izatez, margotzen dutena baino ezberdinagoa da.
‎«Niretzat ez du zentzu negatiborik, baikorra da sufrimendua». Agian masokista izango dela onartzen du txirrindulariak, irribarrez, baina hitzak bere burua ondo baino hobeto definitzen duela onartzen du: «Beti sufritzen ari naizelako, bai fisikoki eta bai psikikoki, baina horren ordainaren poztasuna ere oso barrutik sentitzen dudalako».
‎«Zoriontasuna, hitzak berak adierazten duen bezala, zorio on tasun, esan liteke eraikin ideologiko bat dela ia ia. Eta berdin alaitasun bezalako hitzekin.
‎Perezen pentagono horrek, hitzak berak dioen bezala, bost ardatz behar ditu: soiltasuna, konposizioa edo antolaketa, harmonia, ordena eta komunikazioa.
2009
‎Baimenarekin Munduko Sistema Nagusiei buruzko Elkarrizketa idatzi zuen. Hiru pertsonaien arteko elkarrizketarekin, besteren hitzetan bere pentsamenduak jarriz, bere burua babestuko zuela uste zuen Galileok. Elizaren imprimatur a, publikatzeko baimena, baldintzatua izan zen. aita santuarena zen baldintza Ideia kopernikarrak hipotesi soil bat zirela zion zati bat gehitu behar zion.
‎Inork ez du bakerik ekarriko dio Jerusalemgo auzo juduan. Asko dira kanpainak piztu ez dituen herritarrak, baina ezohiko jarrera dauka berrogeita hiru urteko gizonak, bakea, hitza bera, ia irrigarri bihurtu baita Israelen. Hautagaiek nekez aipatu dute kanpainan zehar, Gazako erasoak nor gogorrago agertu lehia sortu duela jakitun.
‎Euskarak horrenbeste ntz dituenez, halakorik egitea ezinezkoa izango zela pentsatzen nuen, baina horretara jarri, batzuk atera, eta orduz geroztik nabil palindromogintzan. Palindromo hitza bera ordezkatzeko euskarazko bi hitz proposatzen ditu; aztihitza, eta hizpilua.
‎Martinen hitzek bere eragina eduki zuten, eta defentsako lan zorrotzari esker aldeak murrizten hasi zen Itxako. Gainera, erasoan ere asmatzen hasi ziren jokalariak.
‎Egia arantzaz beteriko materiala da, eta ez bada dosifikatzen maitasunez, min handia eman dezake. Grezieraz hitz bera erabiltzen da pozoia eta botika esateko; gauza bat dosi txikian ona izan baitaiteke, baina dosia handituz gero, kaltegarria.
‎gaitzigarria. Nicolas Sarkozy Frantziako presidenteak hitz bera baliatu zuela ekarri du gogora. Espetxeetako erreforma burutuko zuela agindu zuen Sarkozyk.
‎Pop a egitea zergatik den zaila galdetuta, zera berak: . Besteak beste, hitza bera, pop, tabua zelako. Kutsu peioratiboa zuen hitzak.
‎Ezagun da Baudelairek spleen hitza bere poesiaren erdigunean kokatu zuela modernitatearekin batera burgesiari etorri zitzaion ezinegon eta melankonia deskribatzeko. Hala, esaterako, Spleen et idéal izena du Les Fleurs du mal eko lehen atalak, eta Le spleen de Paris izena du hil aurretik idatzi zituen prosazko poemen bildumak.
‎Sei urte eta hamar hilabete joan dira Egunkaria itxi zutenetik, eta lehengoan gaude. 1990 eta 1993 arteko agiria zaharrak baino ez dituzte, eta Guardia Zibilaren Informazio Zerbitzuetako ikerlariek paper horiei buruz eta Egunkaria ri buruz egindako interpretazioak, Del Olmo epaileak hitzez hitz bere egindakoak.
2010
‎Baina, bestela, badakigu pentsamendua dela bizitzari aurre egiteko dugun tresnarik eraginkorrena. Pentsamendua hitza baino lehenagokoa izan zen eta pentsamenduak hitzak berak ditu asmatu, bere nahi eta erara. Sentimenduak, hitza bainoago, oihua du maiteago, isiltasunaren oihua, isiltasunaren hitza.
Hitzak berak esaten digu zer den; makro handia da, eta bio bizitza. Bizitza luze bat izateko giltza da azken batean makrobiotika.
2011
‎Ordea, horren lekuan geure produktuetan egiazko euskal hitza, txakolina, hasieratik bultzatu bagenu, Euskal Herriko ardoa delako, zentzuak, kulturak eta euskal senak agindu zigutenez, hots, eskuarki katalan eta galegoek beren ardoekin egiten duten moduan, ez zatekeen holakorik gertatuko. Horrela jokatu balitz, auzo probintziei ez zitzaiekeen burutik pasatu ere egingo gaur beren ardoei Burgosko txakolina o Santanderko txakolina deitu nahi izatea, espainolez hitza bera falta dute eta. Baina, zoritxarrez, berriro ere, gure ekoizle eta enpresari argi askorentzat, beren merkataritza praktikan, egon, euskararik ez dago, ez da kontuan hartzeko zerbait, aldizka entzuten dizkiegun gure berezko hizkuntza zahar, aberats eta maitagarria... eta abertzale usteko hitzontzikeria belaxka gorabehera.
‎Dirua Olaizola II.aren alde irten zen doblean. Asier Olaizola aritu zen anaiarekin botilero, eta Joaquin Plaza Merinorekin.Zenbat aldiz erabili ote du pilotazale batek sake erremate hitza bere ahoan. Zenbat aldiz esan ote dio botilero batek bere pilotariari sake errematea egiteko.
‎Bere hitzetan, betidanik alderdi jeltzalearen «formula aldaezina» izan dena: «etorkizunerako autodeterminazioa, eta egun dugunarekiko errespetua».Agirreren hitzak bere egindaEuskadiko lehen Estatutuaren 75 urteurrena izen eman dio Urkulluk, gazteleraz idatzitako artikuluari. Igandean lehen Estatutua onartu zeneko 75 urteurrena bete zela gogoratu, eta «une historiko» hartan, EAJk, Estatutua ezartzea bidean bete beharreko helmugatzat jo zuela azaldu du.
‎Ez dut nik epaituko gauzak asmo onez edo txarrez egiten diren, baina argi dagoena da herri honetan gauza asko gaizki egin direla. Krisia hitzarekin ametsik gaiztoenak izan ditugu hitza bera entzutearen entzuteaz, baina inork ez du esan abiadura handiko trena egingo ez denik dirurik ez dagoelako. Hemen, dirua, betiko partidetan murrizten da:
2012
‎Iragana? Hitzak berak dioen bezala, joan da jada; duela minutu batzuk edo urteak agian, baina ez dago gertaera aldatzerik. Hala ere, orainean bizitzeko, eta etorkizunera begira proiektatzeko ere, iraganak neurri batean baldintzatzen gaituela sentitzera irits gaitezke.
‎« In extremis aurkeztu nuen». Nekez aurkitzen du hitzik bere lana azaltzeko. «Komedia esperimentala da».
‎Eroso bizitzearen apustua egitea, soilik dauden arazoei hor konpon egin, edo errebelatu. Lehengoan, Gernikan, lehendakari agintea hartzeko egin zen zeremonia politikoan Urkullu jaunak zin egiteko formulan erabilitako hitzak bere osotasunean erreparatzen baditugu, hau esaten zen: menpekotasunari bai, subiranotasunari ez.
2013
‎Urteak eman dituzte helburu jakin hori lortzeko ahaleginean. (Bidenabar esanda, ahaleginean en ordez borrokan ere idatz nezakeen baina ez zait txukuna iruditzen hitz berarekin izendatzea futbolari erdilari baten lana eta estiloa, gerrilari baten jarduna eta zaintza partekatuaren alde aritu den gurasoaren ekina) Ulergaitzagoa zait politika aurreko behar zukeen nortasuna erabakitze prozesu horretan politikak esku hartzen duenean gertatzen dena. Jeltzaleen jarrera, adibidez.
2014
‎«Salaketa hagitz larriak egin ditu, eta erabat harrituta nago, zur eta lur». Nieves «despit» egin dioten pertsona dela gaineratu, eta haren hitzak bere eta gobernu osoaren aurkako «erasotzat» jo zituen. «Hartu beharreko neurriak» aztertuko dituela erantsi zuen.
2015
‎Asko gustatu zait Maddik esan duena, hitzaren doinu propioarena, iruditzen zaidalako askotan ez zaiola horri garrantzi nahikoa ematen, eta hori oso inportantea iruditzen zait, hitzaren azentua, bere gorputza bere, kokalekua... Hitzak bere musika du. Hori mundu klasikoan, kantu klasikoan asko zaintzen den gauza da, nola esan, nola ahoskatzen den.
2020
‎Gonzalezen hitzak bere egin dituzte Acerok eta Adurizek, saltoki handietan ere txerri freskoaren prezioa ez baita hainbeste garestitu. Acero:
‎Ipar Frisiako Jens Mungard poeta giltzapetu eta hil zen lekua zen. Baina ez zegoen hitzik berari buruz.
‎Zientzian ohikoa da fenomeno bati hura ulertzen lagunduko duen izena ematea. Ez da beti erraza intuizioari lagunduko dion izena hautatzen, eta sarri gertatzen da alor bakoitzean gauza ezberdina esan nahi duela hitz berak. Dispertsioarekin halako zerbait gertatzen da.
2021
‎Maitatzen duenak asko dauka galtzeko eta gutxi irabazteko. Hitzak berak baitio: maite min, maitatzeak dakarren mina.
‎batean, berehala konfinatuko gaituzte hirugarren aldiz, eta bestean, zeinu azpian jarriko dute jendalde zaurgarriaren gehiengoa, polizia kontrolak indartuz. Pandemia giroan, Jupiterrek azken hitza bere duela, badirudi 2022ko presidente hauteskundea prestatzen dabilela Macron, dezentzia ahantziz.
‎Mugarri izaera horrez gainera, hitzak berak dakarren hauskortasun adierarengatik ere aukeratu du titulurako: «Hala sentitzen zara bakarrik jotzean».
‎Ez amen omenka. Hitz berarekin bildu baitituzte Veneziako urmaelak italieraz, eta adiskidetasuna euskaraz. Zeinen dotore ematen duen Pasaiako badian.
‎Poetaren betiko erronka da hori: hitza ahalik eta benetakoena izatea eta, horretarako, hitzari leku edo espazio bat bilatzea, hitza bera mintza dadin inolako kutsadurarik gabe. Sarritan, bizitzan sortu ohi diren baldintza eta egoerak gainditu behar izaten dira hitzak bere esanahi betea eta osoa izan dezan.
‎hitza ahalik eta benetakoena izatea eta, horretarako, hitzari leku edo espazio bat bilatzea, hitza bera mintza dadin inolako kutsadurarik gabe. Sarritan, bizitzan sortu ohi diren baldintza eta egoerak gainditu behar izaten dira hitzak bere esanahi betea eta osoa izan dezan.
‎hiztun elebidunak lortzeko, frantsesezko murgiltze sistema sortu zuten, etxetik ingelesa jasotzen zuten haurrak eskolatzeko. Hitza bera, murgiltzea, Quebecetik dator. Emaitzak izan ditu modeloak, eta hizkuntza gutxituak dituzten herrialdeentzat adibide eta eredu izan da.
‎Haren esanetan, erupzioak espero zena baino inpaktu askoz ere handiagoa izan du haur eta gazteengan: «Sirena bat entzutean, anbulantzia bat ikustean, sumendiaren zarata entzutean, sumendi hitza bera entzutean, blokeatuta geratzen dira zenbait haur».
‎Zentral bat ixteko azken hitza berea duela oroitarazi die Espainiako Gobernuak argindar konpainiei. Erreaktoreak beren erabakiz itzali izan dituzte enpresek
Hitza bera asko gustatzen zait. Komuna den zerbait sentiarazten dit.
2022
‎Desagertuko da denbora?. Espainieraz idatzita zegoen eta jabetu nintzen (jakinak izan baina ordura arte jaramonik egin ez diezun gauzekin gertatzen den legez) hitz bera erabiltzen dela gertaeren segida, eta, naturarekin lotutako gauzentzat; alegia, tiempo. Euskaraz (denbora eta eguraldia) eta ingelesez (time eta weather) bereizten dira, baina espainieraz eta frantsesez, ez.
‎Landeta agintera iritsitakoan, ordea, beste baten hautua egin zuen federazioak. Salinas Armendarizekin mintzatu da BERRIA, eta galderei erantzun aurretik garbi utzi nahi izan du bere hitzak bereak direla, ez Jaurlaritzarenak. Galdetu zaionean federazioaren jarreraren atzean zer dagoen, utzikeria hitza erabili du.
‎Egia iraultzailea da, eta, egiarik ez badago, ez dago iraultzarik, bakarrik hipokrisia. Elkarrizketa, hitza bera da gaur egungo arma, eta hezkuntza eta kultura horretarako tresnarik errentagarrienak; horiek erein ezean, ezjakintasuna jasoko dugu, eta zer eragiten du horrek. Gerrak, eta era guztietako kontuak; eta, noski, baita berekoikeriak ere...
‎Xabier Irujo Renoko Unibertsitateko Euskal Ikasketa Zentroko zuzendariak bidalitako mezuak kokatu du, berriz, eguneko aldarrikapena bere «testuinguru kronologiko eta historikoan», Frantziako iraultzatik hasi eta joan den mendera arteko bidea eginez. «Ezin dugu aurrera egin iraganera begiratu gabe, eta ezin dugu gure herri honen geroa eraiki ez bada Euskal Errepublika bat osatuz», adierazi du Maite Garmendiak, Irujoren hitzak bere eginez.
‎Xabier Irujo Renoko Unibertsitateko Euskal Ikasketen Zentroko zuzendariak bidalitako mezuak kokatu zuen, berriz, eguneko aldarrikapena bere «testuinguru kronologiko eta historikoan», Frantziako iraultzatik hasi eta joan den mendera arteko bidea eginez. «Ezin dugu aurrera egin iraganera begiratu gabe, eta ezin dugu gure herri honen geroa eraiki ez bada euskal errepublika bat osatuz», adierazi zuen Maite Garmendiak, Irujoren hitzak bere eginez.
‎Entzumenez zebilela juxtu esan ordez, arrazoia eman nion. Total, hitz bera da, ezta?
‎Europar Kontseiluak herenegungo goi bileran eman zien Ukrainari eta Moldaviari talde komunitarioan sartzeko hautagai estatusa. Volodimir Zelenski Ukrainako presidenteak eta Maia Sandu Moldaviakoak «historikotzat» jo zuten erabaki hori, eta Charles Michel Europar Kontseilukoak eta Ursula von der Leyen Europako Batzordekoak ere hitz bera erabili zuten pauso hori deskribatzeko.
‎Gizarte mugimendua, hitzak berak dio, mugitu egin da; orainaldi lainotsuari argi luzeak jarri dizkio. Mobilizatu da, eta, horren aurretik, Eusko Legebiltzarrean eskaera batzuk erregistratu ditu.
‎Kalimotxoa hain nazioarteko bihurtu zen, ezen Coca Colak hitza berea balitz bezala erregistratu baitzuen. Pepsik, bestalde, 2017ko iragarki batean erabili zuen termino hori:
‎Energia da boterea. Ez da kasualitatea ingelesez hitz bera erabiltzea biei erreferentzia egiteko: power.
‎Bai, bai, ni zu baino zaharragoa naiz, eta pixka bat bide horretatik iritsi nintzen, baina... Nik feminismoa hitza ere ez nuen ezagutzen garai batean; ez dakit zer urtetan ezagutu nuen feminismo hitza bera... Nik uste dut 1975ean, Mexikon emakumeen inguruko nazioarteko lehen goi bilera egin zenean, hortik zabaldu zela asko feminismoa...
‎Liburutegiak lorategi batekin alderatzen ditu Mariak. Izen eta kondaira bitxiak gordetzen dituztenak daude, bertako orriak laztantzen denbora beste era batera igarotzen da, eta italieraz (Mariak off ahotsean italieraz dihardu) belar txarrak kentzea izendatzen duen hitz bera erabiltzen da liburutegiei lotuta.
‎Poeta latinoa da, eta andrea, berriz, grekoa: «Andros grekoz gizona da, eta gustatzen zait jolastea androginia horrekin, hitzean bertan latina eta grekoa nahastuz». Izenburua poeta eta emakume gisa har liteke, poeta eta gizon gisa, edo latinaren eta grekoaren arteko jolas modura.
‎Bai; esaterako, iaz lortu nuen lehenbizikoz zirkuituko finisher izatea. Ingeleseko hitzak berak esaten duen bezala, zirkuituko lasterketa guztiak amaitzeko gai izan nintzen. Asko gustatzen zaizkit dortsal bat jartzeko egunak; festa moduan hartzen ditut:
‎Gaia jorratu dutenen artean Moliere, Pushkin eta Lord Byron ditugu besteak beste, eta bitxia da jakitea macho (matxo) hitza bere horretan erabiltzen dela frantsesez eta ingelesez, konkistatzaile haien izaerarik behinena gogoan. Bide batez, gogoratu Laurie Andersonen ¿ Señoras y señores, ¿ quién es más macho?
2023
‎Kartak mahai gainean jarri ditu Frantziako Gobernuak. Aurkeztu du egin nahi duen pentsioen erreforma, eta praktikoki ziurtatuta dauzka erreforma onartzeko behar dituen botoak, Errepublikanoen (LR) proposamenak hitzez hitz bere egin dituelako: erretretaren adin ofiziala 62 urtetik 64 urtera atzeratzea —eta ez 65 urtera—, eta gutxieneko pentsioa handitzea.
‎Honako hau aipatzen du, besteak beste, Milikuak, Iratxe Arriolaren hitzak bere eginez: «Gaur egungo emakume nekazariek beren lana biderkatu behar dute hitzaldiak emateko, mobilizazioetan parte hartzeko eta esperientziak partekatzeko, hain zuzen ere, beren lanaren eta bizitzeko moduaren biziraupenaren alde borrokatzeko».
‎azterketa ez zutela gaindituko, ikasgelan akats baten ondorioz onartu zituztela, irakasleak engainatu zituztela zirena baino argiagoak zirela pentsa zezaten... Batez ere emakumeen ahoetatik ateratzen ziren hitzak bere sentitu zituen Clancek, eta Suzanne Imes lankideari fenomenoa ikertzeko proposatu zion. Esan eta egin.
‎Elkarrekin egoteko leku bat da, eta gaur egun, sinbolikoki, oraindik ere balio hori dauka. Hitzak berak dio: geltoki; gelditzeko beharra.
‎Garridoren esanetan, berriz, begiradak «zabala» eta «irekia» ere izan behar du. Hark Bernardo Atxaga idazle eta Sumarreko Kultura koordinatzailearen hitzak bere egin ditu behar hori zehazteko: «Euskal errealitateari begirada berri batekin eta begirada sortzailearekin begiratu behar zaio; guztiok lehen mailako herritarrak izango garen Euskal Hiriaren alde borrokatu behar dugu».
‎Horiek hala, baliteke Espainiako hauteskunde orokorren zaratak zeresana izatea. Izan ere, atzo, Madrilen, Isabel Rodriguez Espainiako Gobernuko eledunak hitz bera erabili zuen EH Bildurekin egindako akordioak definitzeko: haren esanetan, «oso puntualak izan dira».
‎Soinu txikia eta soinu handia, trikitixa eta akordeoia izan beharrean. Hitz bera erabiltzen da ahoz emandako koplak dituen fandangoa esateko; hots, pieza baten forma esateko. Gehiago harrituko nau txapelketetako grabazio historikoak adituz aurkezleak «trikitixa» darabilela bikote edo konjuntoa aipatzeko (soinua eta panderoa elkarrekin dabiltzalarik):
‎Sistema da. Hermosorenak ez diren hitzak bereak balira bezala argitaratzea. Rubialesek Hermosori eta Andresi kapitainari bere jarrera matxistari pisua kentzeko egindako mehatxuak.
‎izena antzinakoa dela, zeltak iritsi aurretikoa, eta eurek bereganatu zutela. Gehiago sakonduz gero, agertzen dira erreka batzuk hitz berarekin.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia