|
2001
|
|
|
Haragia kalitate
|
handiko
elikagaia da, ahalmen elikagarri handikoa eta osasunerako funtsezkoa. Kontsumoa, ordea, ez dago arriskuetatik salbuetsita.
|
|
|
Txikienentzat, platerak modu sinplean prestatuko dira, zapore leunagoak eta ez hain gozatuak erabiliz, elikagai bakoitzaren zapore erreala identifikatzeko dastamena eta gaitasuna hezteko. Nerabeen kasuan, jateko gogo
|
handia
elikagai anoa handiagoekin ase da, okela kopuru handiegiak zerbitzatu behar izan gabe. Proteina eskakizun handiagoen ordez, bidezko arrain anoa eta lekaleak eta zerealak konbinatzen dituzten plater nagusiak eskainiko dira (dilistak arrozarekin, espagetiak ilarrekin, pasta eta garbantzu zopa, kuskusa ilarrekin, etab.).).
|
|
|
Dauden metodoek denbora eta material asko behar dute, eta ez dira guztiz eraginkorrak errutina laborategietan, eta horrek zaildu egiten du horiek hautematea. Arazoa larriagotu egiten da merkatuan Campylobacter kontzentrazio
|
handiko
elikagaiak aurki daitezkeelako. Gaur egun, sistema teknologiko konplexuak garatzen ari dira, eta, horiei esker, errutina laginetan gero eta presentzia handiagoa dute.
|
|
2002
|
|
|
Elikagai bakoitzean mantenugai jakin bat izango da nagusi: horregatik du garrantzi
|
handia
elikagai anitzek osaturiko dieta egiteak.
|
|
|
Garapen bidean dauden herrialdeek akuikultura ekoizpenaren ia %90 hartzen dute, diru sarrerak emanez eta sektore pobreenen biziraupen baliabideak hobetuz. “Akuikulturak balio elikagarri
|
handiko
elikagaiak ematen dizkie nekazariei, nekazaritzan eta akuikulturan dihardutenei”. Horrek erakusten du helburuetako bat arrainkumeen hazkuntza sustatzea izan behar duela, NBEren erakundeak dioenez.
|
|
|
Gaur egun, prestatzeko teknikei eta haien nutrizio osaerari esker, izozkiak gustu guztietara egoki daitezke (zaporeak, koloreak, testurak, osagaiak?). baita behar partikularretarako ere (diabetesaren kasuan, izozki egokiak, pisua zaindu behar dutenentzako kaloria gutxi, etab.).). Izozki apetatsuak, freskagarriak eta elikagarriak Izozkia, kalitate
|
handiko
elikagaien nahasketa delako (esnea, jogurta, frutak eta fruitu lehorrak, etab.).), freskagarria, zaporetsua, elikagarria eta, oro har, erraz lisatzen dena da. Horien nutrizio balioa egiteko erabiltzen diren osagaien araberakoa da:
|
|
|
Emakume lodiek, agian, pisu pixka bat handitu nahi dutenez haurdunaldian ere, aholku emango zaie, eta esango zaie haurdunaldia ez dela pisu galeraren erregimenaren mende egoteko garaia. Nutrizio helburu egokia litzateke nutrizio kalitate
|
handiko
elikagaiak aukeratzea eta kaloria asko dituztenak eta beharrezkoak ez direnak saihestea. Haurdunaldiaren lehenengo 5 hilabeteetan, batez ere, haurdunaldiaren pisua bat batean handitzen bada, ginekologiaren berrikuspenak haurdunaldiko diabetesa baztertuko du.
|
|
|
Zenbait elikagai arazotsuak izan daitezke hozkailurik ez badago eta hozkailuan produktu hotzak (0 °C eta 5 °C bitartean) edo jaki beroari gutxienez 65 °C an eusten dioten ontzi isotermoak badaude. Tenperatura horiek arrisku
|
handieneko
elikagaiei aplikatuko zaizkie, hala nola arrautzaz prestatutako platerei (patata tortillak ez dira oso seguruak, salmonella arriskua baitute), haragi xehatuko prestakinei (albondigak, xerra errusiarrak, saltxitxa freskoak, hanburgesak…), gutxi prestatutako arrainei edo itsaskiei. Segurtasun tenperaturak bermatu ezin badira, arrisku gutxiagoko elikagaiak erabiltzea gomendatzen da, hala nola entsaladak (pastakoak, arrozezkoak, lekalezkoak), arrautzarik eta arrainik gabe eta ongailua aparte dutela; urdaiazpiko, gazta, fianbre, atun eta barazkizko ogitartekoak; eta fruta freskoa.
|
|
|
Zahartzeak eta heriotzak emeak baino bizkorragoak izan daitezke. Zientzialariak azaldu zuen, oro har, animalia
|
handiek
elikagai gehiago kontsumitzeko joera dutela, eta horrek bakterioak kontsumitzeko arrisku handiagoa dakarrela. Bestalde, eltxoek, arkakusoek eta akainek tamaina txikiagoko animalietan baino harrapakin errazagoa aurkitu dute.
|
|
|
Akrilamida substantzia potentzialki kantzerigenoa da, eta karbohidrato proportzio
|
handiko
elikagaiak frijitu eta laberatu ondoren (patata frijituak, ogia eta galletak, esaterako), pixkanaka argitzen hasi da. Bi azterlan independentek, biak Naturen argitaratuak, aminoazido batek, asparaginak, tenperatura altuetan erreakzionatzean dute jatorria, azukre naturalen presentzian.
|
|
|
Jakina da dosi handietan begietako arazoak ager daitezkeela. Xantofilek, berez, ez dute garrantzi
|
handirik
elikagai gehigarri zuzen gisa, baina oso garrantzitsuak dira arrain haztegietan hazitako amuarrain edo izokinei ematen zaien elikagaian, bai eta oiloei ematen zaienean ere. Praktika honen helburua arrainen haragia edo arrautzen gorringoa kolore biziagoa izatea da.
|
|
2003
|
|
|
Ez dago frogarik akrilamida dosi
|
handiko
elikagaien kontsumoak minbizia izateko arriskua areagotzen duenik. Ikerketa berri baten emaitzen arabera, AEBetako eta Suediako zientzialariek parte hartu dute, eta, azterketa horren arabera, substantzia kimiko hori, karraskarietan minbizia, egunero hartzeak ia ez du eraginik osasunean.
|
|
|
Gainera, azala, mukosak eta azazkalak zurbil daude, hemoglobina zirkulatzailea murrizten delako. Hauek dira eduki
|
handieneko
elikagaiak: erraiak, haragia, arraina eta arrautzak, garagardo legamia, fruitu lehorrak eta lehortuak, osoko zerealak, lekaleak eta hosto berdeko barazkiak.
|
|
|
Hauek dira berrikuntza nagusiak: Elikagaiak eta arriskuak Bi ataletan aurki daitezke kontsumo
|
handieneko
elikagaiei eta kezka handiena sortzen duten arriskuei buruzko alderdirik garrantzitsuenak eta azkena. Bereziki, mikroorganismo patogenoen eta produktu toxikoen presentziak eragindakoak, baina baita ekoizpen teknologia berriei edo ingurumen kutsadurari lotutakoak ere.
|
|
|
Aholkuak Batez ere grafikoa den atal honetan, eguneroko bizitzarekin lotutako elikagaien segurtasunari buruzko oinarrizko nozioak daude. Besteak beste, erosketak egitean arriskuak saihestea, eta etxean ahalik eta segurtasun
|
handienarekin
elikagaiak manipulatzea. Infografiak Animazio grafikoak, elikagaiekin eta haien segurtasunarekin zerikusia duten funtsezko kontuak eta kontzeptuak ulertzeko, ikastearekin batera.
|
|
|
Britainia
|
Handiko
Elikagaien Segurtasun Agentziak jakinarazi du ura eta proteinak gehitu dizkietela oilasko xerrei, eta baliteke ez detektatzea.
|
|
|
Horregatik, tenperatura aldaketak gertatzeko arriskua murrizten duen tenperaturan izoztea gomendatzen da. Nutrizio elementuen kontzentrazio
|
handiena
elikagaiaren barruan kontzentratzen denez, eta hori izozten denez polikien, komeni da azkar izoztea, patogenoen kanpoaldetik barrualdera migratzea saihesteko, tenperaturak jaitsi ahala. Zenbat eta azkarrago, orduan eta hobea izango da desizoztu ondoren lortzen diren elikagaien kalitatea.
|
|
|
Azterketa austriar berri baten arabera, urdail arazoengatik antiazidoak hartzen dituzten pertsonek erreakzio alergikoak izan ditzakete ahalmen alergeniko
|
handiko
elikagaien aurrean, hala nola hurrak. Bi substantzien konbinazioak erreakzio alergikoak eragin ditu laborategiko saguetan, eta erreakzio horiek ez dira jakien kontsumoarekin bakarrik agertzen.
|
|
|
Ontziratutako elikagaien kasuan, oro har, eten autonomiko hori %10ekoa da, eta drogeriarena %8, 4koa. Francisco Utrera Merkataritza eta Turismoko estatu idazkariak eta Javier Casares Ekonomia Aplikatuko katedradunak aurkeztutako azterketa Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Erakundeak (OCU) apirilean egindako landa lanean oinarritzen da, kontsumo handiko produktuen prezioen 67.744 erreferentziei buruz, eta frogatzen du prezioen aldaketa
|
handiena
elikagai galkorren kasuan gertatzen dela beti. Azterketa geografikoa Azterketa geografikoan, biztanleriaren errenta maila eta eskaria sortzeko gaitasuna dira erosketa saskiko oinarrizko produktuen prezioetan eragin handiena duten faktoreak, baita zenbait eremuk izan ditzaketen ezaugarri bereziak ere, hala nola uhartetasuna, mugako eragina edo salgaiak banaketa zentro handietara igarotzeko merkatua izatea.
|
|
|
perfringens eta B, cereus. Landaredi lehiakidea egostean kanporatu dela kontuan hartuz gero, ondorioztatzen da gaixotasunak sor ditzakeela gizakiei, bai hestean toxina sortuko duten mikroorganismo kopuru
|
handiko
elikagaiak jateagatik (horixe da Cl-aren kasua. A eta B motako perfringen ak.
|
|
|
Iruñean egiten ari den Zientzia, Teknologia eta Elikagaien Segurtasunari buruzko Nazioarteko I. Biltzarrean bildutako adituek elikagaiak kontserbatzeko teknika berriek, hala nola presio handiak edo pultsu elektriko eta magnetikoak, Espainiako produktuentzat izango dituzten abantailak nabarmendu zituzten atzo. Buenaventura Guamis Bartzelonako Unibertsitate Autonomoko (UAB) Elikagaien Teknologia Instalazioko ikerketa zuzendariak esan zuenez, “Espainia nekazaritzarako herrialde bat da, kalitate
|
handiko
elikagaien ekoizlea, eta jaki horiek ahalik eta gutxien prozesatzea interesatzen zaio, baina kontsumitzaileari elikagai berme guztiekin iristea”. Aditu horren arabera, frutak, mazedoniak, gazta freskoak edo tradizionalak bereziki onuragarriak izan daitezke presio handiko tratamendu baten bidez. Tratamendu hori dagoeneko erabiltzen da Estatu Batuetan eta, hein batean, Espainian.
|
|
2004
|
|
|
Kaloria gutxiko eta bolumen
|
handiko
elikagaiak hartzea gomendatzen dute, hala nola osoko zerealak eta entsaladak.
|
|
|
Horretarako, adituek elikadura plan zentzuduna ezartzea gomendatzen dute, dieta bitxirik egin gabe; izan ere, bestela, “irabazi eta galeren garaian jausi daiteke”, eta “pisu egokirik ez galtzea” eragin dezake, ospitale horretako endokrinoa den Miguel Angel Rubio doktoreak azaldu duenez. Rubiok dioenez, “urdaila ohitu egiten da Gabonetan elikagai kantitate handiak irenstera, eta horrek ez digu uzten dieta oso gogorra egiten”, eta, horregatik, gomendagarria da kaloria gutxiko eta bolumen
|
handiko
elikagaiak hartzea, hala nola zereal integralak eta entsaladak, “osotasun sentsazioa ematen dutenak eta goserik ez dela pasatzen”. Gabonetan alde batera utzi diren elikagaiak, hau da, frutetan, barazkietan eta zukuetan dauden bitamina, mineral eta antioxidatzaile asko dituztenak, berreskuratuz hasten da dieta behar bezala.
|
|
|
* Kontu handiz irakurri eta ondo interpretatu elikagaien etiketak. * Arrisku
|
handiko
elikagaiak, saihestu beharreko osagaiak eta akatsak eragin ditzaketen osagaien eta elikagaien zerrendak (adibidez, animalia proteinak. Ez du zehazten nondik datorren, eta esnea izan daiteke; kasu horretan, behi esnearen proteinari alergia dion haur batek ez luke osagai hori duen produktua irentsi behar).
|
|
|
Egunero kontsumitzea ezinbestekoa da zelulen sintesia eta birsorkuntza, fetuaren hazkuntza eta garapena eta defentsa sistemaren funtzionamendu egokia bermatzeko.Haurdun dagoen emakume begetarianoak landare proteinak lortzen ditu fruitu lehorretatik (hurrak, intxaurrak, almendrak, anakardoak…), hazietatik (sesamoa, kalabaza, ekilorea…), lekaleetatik (garia, garagarra, zekalea, oloa, artoa eta arroza) eta deribatuetatik (ogia, pasta, galletak, irina…), sojaren deribatuetatik, arrautzetatik eta esnekietatik (esnea, gaztatik. Arrautza eta esnea dira kalitate proteiko
|
handieneko
elikagaiak. Astean 6 arrautza onartzen dira, kontraindikazio medikorik ez badago.
|
|
|
Freno bat eskariarentzat, eta horren aurrean kontsumitzaileen herenak hustu egiten du erosteko orduan, eta laurdenak baino ez du justifikatzen haren kostua, eta gehiago ordaintzea merezi duela uste du. Kostu
|
handiagoak
Elikagai ekologikoak garestiagoak dira ekoizpen sistemak motelagoak direlako, eskulan handiagoak behar dituztelako eta erabiltzen diren materialak garestiagoak direlako. Horregatik, Europako Batzordeak bere azterlanean gomendatzen du prezioak murriztea eta kontsumitzaileei jakinaraztea zergatik ordaintzen duten gehiago haiengatik.
|
|
|
Adituek egunero fruta eta barazkiak kontsumitzea gomendatzen dute; zehazki, egunean 3 barazki anoa (400 gramo) eta hiru fruta pieza ertain edo gehiago kontsumitzea gomendatzen dute. Toxinak ezabatzen laguntzen dute Ur asko dutenez, eta frutak eta barazkiak sodio gutxiko eta potasio askoko elikagaiak direnez, elikagai freskagarri eta kaloria gutxikoak izateaz gain, eragin diuretiko
|
handiko
elikagaiak dira, eta, beraz, organismoaren arazgarriak eta desintoxikatzaileak. Oso egokia da edozein adinetako pertsona osasuntsuentzat, baina, bereziki, hipertentsioa, hiperurizemia, hezueria, giltzurrun kalkuluak eta likido erretentzioa jasaten dituztenentzat; izan ere, gernu ekoizpena handituta dagoenez, gain, bertan disolbatutako hondakinak ere kanporatzen dira, hala nola azido urikoa, urea eta abar.
|
|
|
Herrialde garatuetan produktu naturalagoak eskatzen dira, bildu edo lortu berri den elikagai freskoaren antzekoenak. Izan ere, kalitate eta nutrizio balio
|
handieneko
elikagai freskoen artean dago. Hasiera batean posible da hori, baina bizitza komertzial laburra du.
|
|
|
Mikroenpresen lankidetza lortzeko argumentu erabakigarriena kalitatea balio erantsi gisa nabarmentzea izaten da. Hau da, kontsumitzaileak, iritzi inkestek frogatzen duten bezala, prest egoten dira kalitate
|
handiagoko
elikagaiengatik gehiago ordaintzeko, baina betiere seguruak badira. Horrekin batera, ahalegina egin behar da materiala bere mailara egokitzeko; izan ere, oraindik ere badira higiene kultura nahiko mugatua duten hainbat egile.
|
|
|
Herrialde horietan, elikagaietarako sarbidea, kopuruari eta kalitateari dagokienez, ziurtatuta dago oro har, nahiz eta, egoera jakin batzuetan, ez izan erabat kaltegabea. Ezaugarri elikagarriei dagokienez, kontsumitzen ditugun elikagaiek osaera ezaguna dute, baina hain da
|
handia
elikagai energetikoak kontsumitzeko gogoa, agerian jartzen ari baita lehen mailako nutrizio arazo bat dagoela, eta horrek osasun publikoaren erronkarik garrantzitsuenetariko bat ekar dezake gure etorkizun hurbilean. Ematen ari diren iritzi berrien arabera, elikagaien segurtasunaz hitz egitean, kontsumitzen ditugun elikagaien kaltegabetasuna aintzat hartzearekin batera, herrialde garatuetako dietetan energia totalaren kontsumoa murriztea errazten duten nutrizio gertaerak sartu dira.
|
|
|
Datu horiek gorabehera, herrialde horretako Hondakinen eta Pestiziden Batzordeak egindako urteko azterketak erakutsi zuen nekazaritzako kimikariak dituzten landareen %1ek baino ez duela gainditzen segurtasun maila. Britainia
|
Handiko
elikagai industriak beste etiketatze bat sartuko du 300 produktutan. Etiketa horrek adieraziko du produktu horiek duten gatz, koipe eta kaloria proportzioa handia, ertaina edo txikia den.
|
|
|
Nahiz eta egia den Erkidegoak osasunaren babes maila handia aukeratu duela elikagaiei buruzko legedia egiterakoan, eta babes hori bereizkeriarik gabe aplikatzen dela, hau da, elikagaiekin edo pentsuekin barne merkatuan edo nazioarteko merkatuan merkaturatzen dela, kaltetutako sektoreek kontrol handiagoa eskatzen dute hirugarren herrialdeetatik iristen zaizkigun lehengaiei eta bestelako elikagaiei buruz, non, agian, gaiari buruzko araudiak ez baitira hain zorrotzak. Elikagai seguruak, konplexutasun
|
handia
Elikagai enpresen ustiatzaileek bete beharreko segurtasun baldintzek segurtasun gabezia larriak sor diezazkiekete horiek ezartzerakoan. Izan ere, ez gaude orain dela urte batzuk gurekin batera izan genuen sakabanatze fase hartan.
|
|
|
Ondorio nabarmenena da elikagaiek nolabaiteko mikrobio kutsadura dutela, baina ia patogeno guztiak desagertu egiten dira. Orduan, bizitza komertzial
|
handiagoko
elikagai segurua lortzen da. Aldi berean, dekolorazio txiki bat nabaritzen da, baina denbora askoan irauten du eta ez da zapore, usain edo testura aldaketarik sumatzen.
|
|
2005
|
|
|
Linterna, argi kimiko edo bengala eta nutrizio ahalmen
|
handiko
elikagaiez osaturiko kit bat darama gainean.
|
|
|
Horien artean, Salmonellak kutsatutako arrautza deshidratatuaren kontsumoarekin lotutako gertaera garrantzitsuak edo kontserben kontsumoarekin lotutako botulismoagatiko agerraldi dramatikoak agertzen dira. Kasu horien garrantzia dela eta, garrantzi
|
handieneko
elikagai enpresek borondatez ezarri zituzten kalitatea kontrolatzeko sistemak. Helburua segurtasun ezaren irudiak marka komertzialari kalterik ez egitea bezain erraza zen.
|
|
|
Auzi jartzailea, Bronx auzoko (New York) egoiliar bat, 56 urtekoa eta 123 kg koa. pisuzkoa zen, eta elikagai enpresei leporatzen zien osasun arazo ugari eragiten zituztela (obesitatea, diabetea, hiru infartu, odol presio handia eta kolesterol maila handia), 50 urtez baino gehiagoz etengabe jan ondoren. Barberrek argudiatu zuen elikadura kateek arduragabekeriaz jokatu zutela, gantz, gatz, azukre eta kolesterol eduki
|
handiko
elikagaiak prestatu eta saltzean, eta ez zela ohartu ere egin etengabe jateak arriskuak ekar diezazkiekeela etengabe jaten zituztenei. Produktu horiek ez etiketatzea eta nutrizioari buruzko informaziorik ez izatea funtsezkoa da haien erreklamazioan, kontsumitzaileen babesari buruzko oinarrizko araudia hausten baita produktuen arriskuei buruzko informazioa jasotzeko eskubideari dagokionez.
|
|
|
Dietan produktu berriak sartzeak eta gero eta gazteago izateak eragin nabarmena du. Amagandiko edoskitzea goiz kentzea, biberoira eta zerealak irensteko (ahalmen alergeniko
|
handiko
elikagaiak), alergien gehitzea azaltzen duen beste faktore bat da.
|
|
|
Ondorio fisiologikoak kaltegarriak izan daitezke. Gauza bera gertatzen da baldintza organoleptikoekin; izan ere, zentzumen profil
|
handiko
elikagaietan (ardoa, adibidez) substantzia horien gehiegizko kopurua alda daiteke.
|
|
|
Urte bereko urrian, egoera txarrean zeuden eta Espainiatik inportatuta zeuden zenbait arrautzak 350 pertsona Erresuma Batuan infektatzeko arrazoia izan zen. Hori baieztatu zuen Britainia
|
Handiko
Elikagaien Kontrolerako Agentziak (FSA, ingelesezko sigletan), eta, orduan, ziurtatu zuen «Espainiako arrautzen eta antzemandako salmonela kasu askoren arteko loturaren frogak» aurkitu zirela. Britainia Handiko osasun agintariek ziurtatu zuten salmonelak eragindako kutsadura kasu batzuk Enteritidis anduitik zetozela, Espainian identifikatutako salmonela serotipo nagusietako batetik, Carlos iii.a Osasun Institutuko Epidemiologiako Zentro Nazionalaren 2003ko datuen arabera.
|
|
|
Elikadura alergiek nabarmen egin dute gora azken urteotan, faktore genetiko, ingurumeneko eta nutrizionalen ondorioz, esaterako, gero eta gazteago diren produktu berriak sartu direlako dietan. Bularreko haurrei zerealak ematen hastea izan daiteke arrazoietako bat, batez ere kontuan hartzen bada ahalmen alergeniko
|
handiko
elikagaiak direla. Amagandiko edoskitzea goiz kentzea, biberoira pasatzeko, alergien gehitzea azaltzen duen beste faktore bat da.
|
|
|
Fosfato irenste handiek (dieta hiperproteikoetatik abiatuta, eskuarki) kaltzio xurgapena murriztu dezakete, eta, epe luzera, hezur deskaltzifikazioko arazoak eragin ditzakete. Izan ere, proteina eduki
|
handiko
elikagaiak, oro har, fosforo asko izaten dute (proteina gramo bakoitzeko 15 mg fosforo inguru kontsumitzen dira). Haragi kontsumo handia, azido urikoa sortzen laguntzen duena, landare jatorriko soja proteina baino deskaltzifikatzaile handiagoa da.
|
|
2006
|
|
|
Espainiako dietan, oro har, ahalmen antioxidatzaile
|
handieneko
elikagaiak hauek dira: fruta, ogia, patata, barazkiak, kakaoa, lekaleak, fruitu lehorrak eta oliba olioa.
|
|
|
Hala ere, gero frogatu da mikrobioen desaktibazioa elikagaiaren barruan sortutako beroaren ondorio dela, eta mikrobioen inaktibazio kurbak ohiko tratamendu termikoen antzekoak dira. Mikrouhinen bidezko tratamenduak abantaila ugari eskaintzen dituen arren, badira desabantailak ere, hala nola bolumen
|
handiko
elikagaiei bakarrik aplikatzea, instalazioen kostu handia eta, batez ere, elikagaiaren barruko tenperaturaren banaketan uniformetasunik eza. Hori da tratatutako produktuaren azken kalitateari gehien eragiten dion alderdietako bat.
|
|
|
Britainia
|
Handiko
Elikagai Estandarren Agentziak ogiari azido folikoa gehitzea gomendatzen du
|
|
|
Adituek uste dute azido folikoa nahitaez gehitzeak %40 murriztuko lukeela arantza bifidoaren eta beste malformazio batzuen kasuak. 100 g irin bakoitzeko 100 eta 450 mikrogramo artean gehitzen badira, hodi neuralaren malformazioak (arantza bifidoa sortzen du) eragindako haurdunaldien kopurua 40 kasukoa izan daiteke urtean, Britainia
|
Handiko
Elikagai Estandarren Agentziaren arabera. Bitamina horrek, halaber, abortatzeko arriskua murrizten du, eta garuneko isuriei, bihotzaren arazoei eta helduen hezurrei aurre egiten lagun dezake.
|
|
|
Hori osatzeko, infusioak, zukuak eta barazki eta fruta zukuak erabil daitezke. Ordu artean, bitamina eta mineral dentsitate
|
handiagoko
elikagaiak har daitezke: hainbat fruta, barazki edo fruta zukuak, fruitu lehorrak, sandwich begetalak, fruta eta jogurt mazedonia, fruta eta esne irabiakiak, etab. Hala ere, batzuetan ez da nahikoa dieta mota bat kontsumitzea, eta beharrezkoa da bitamina ekarpena edo mineral osagarri bat hartzea.
|
|
|
Ontzi aktiboan eragina izan behar duten faktoreak segurtasuna, zaporea, nutrizio profila, edukia, bizitza erabilgarria eta kolorea dira, besteak beste. Oxigenoa atzemateko sistemen kasua da eremurik garatuena, oxigenoa baita etsairik
|
handiena
elikagai gehienetan, eta, horregatik, oxigenoa murrizteko ahaleginak egiten dira. Egungo aplikazioak Ontzi idealak hainbat material geruzatan konbinatzea izan behar luke Zenbait mekanismok (bitamina materiala edo usainaren gas osagaiak xurgatzeak), ontzi plastikoen osagai minoritarioak elikagaietara migratzeak edo, laten kasuan, korrosioak produktuari eragin diezaiokete, eta haien bizitza erabilgarria laburtu egin daiteke.
|
|
|
2006ko apirilean, Britainia
|
Handiko
Elikagaien Kalitate Agentziak ohartarazi zuen Erresuma Batuan merkaturatzen diren 150 edari leunen (kafeinarik gabekoen) zundaketa batean Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) segurutzat ezartzen dituenen gainetik bentzenoa zegoela. AEBn ere alerta bera agertu zen 2005eko azaroan, AEBetako Elikagai eta Sendagaien Agentziak (FDA, ingelesezko sigletan) horrelako edarietan egindako analisien emaitzak jasotzen zituenean.
|
|
|
Hori dela eta, aditu britainiarrek diote" baliteke toxikotasunari buruzko ohiko probak desegokiak izatea". Ildo horretatik, Britainia
|
Handiko
Elikagaien Agentziak (FSA) esan du nanoteknologiak elikaduran duen erabilerari buruzko datuak biltzeko proiektu gisa lanean hasi dela. Adituen beldur bat nanomaterialen elikagaien presentzia potentzialari buruzkoa da, «gutxienez 100 nanometrotik beherako dimentsioa duten materialak», Royal Society delakoaren definizioa, film oso finak, hodiak eta egiturak, baita nanopartikulak ere, 100 nm tik beherakoak (nanometroa milimetro baten milioirena da).
|
|
|
Substantzia kaltegarrien kantitate txikiak detektatzeko aukerak hobetzea, ugaztunen antzeko usaimen islatzaileak sortzea edo industria frijigailuetarako sentsore optikoak sortzea, ekoizpena on line kontrolatzeko, besteak beste, nanoteknologia elikaduran, fabrikazioaz arduratzen den teknologiaren adarra eta tamaina txikiko egitura eta makinen kontrola eskala nanometrikoan. Baina teknologia horren onurak iragarrita dauden arren, Britainia
|
Handiko
Elikagaien Zientzia eta Teknologiaren Institutuak (IFST) zuhurtziaz eta argudiatuz kontsumitzaileei bermatu behar zaiela aurrerapen horietako edozein segurua dela. «Kezkarik handiena nanopartikula askeen balizko irensteari dagokio», onartzen du IFSTk, partikulen tamaina txikia dela eta, batez ere, esposizio bereko partikula makroskopikoentzat eskuraezinak izan ohi diren zelulen edo ehunen barruko eremuetara iristea ahalbidetuko lieke.
|
|
|
Landan bazkaldu daiteke bakoitzak besteekin partekatzen den janariren bat eramatea edo beste praktika arrunt bat lokal edo establezimendu batera joatea da taberna, jatetxea, kafetegia, etab. erosotasun eta gozamen handiagoa izateko. Ohikoa da energia dentsitate
|
handiko
elikagaiak hartzea, hala nola hestebeteak, latako elikagaiak, frijituak, etab. Izan ere, egun horietan oso goiz jaiki behar izaten dira, eta gosaltzen den unetik ordu asko igarotzen dira bazkarira arte. Otorduetan, mahaikide guztiek dituzte istorioak kontatzeko.
|
|
2007
|
|
|
(1) Gatza: gatz eduki
|
handiko
elikagaitzat jotzen da gatza %1, 8 edo gehiago denean.
|
|
|
Partzialki hidrogenatutako olio horiek, izan ere, elikadura industrialean baliatzen dira kontsumo
|
handiko
elikagaiak egonkorrago eta iraunkorragoak izan daitezen.
|
|
|
Nekazaritza ekologikoak kalitaterik
|
handieneko
elikagaiak lortzea du helburu, baina aldi berean lurraren emankortasuna zainduz eta ingurunea errespetatuz. Natur baliabideak modurik onenean erabiliak dira; sintesi produktu kimikoak eta genetikoki aldatuak izan diren organismoak baztertu egiten ditu.
|
|
|
Mahaspasa hauek mahats beltz oso txikiak dira, pipitarik gabeak eta oso usaintsuak. Nutrizio balio
|
handiko
elikagaiak dira, azukre eta zuntz ugarikoak eta ia koiperik gabeak. Mahaspasa ogia egiteko, erabilitako gari irin kilo bakoitzeko 500 eta 600 g mahats artean gehitzen dira.
|
|
|
Kontraindikazio medikorik ez badago, ur asko edateak, okerrera eginez gero, gernua diluitzen laguntzen du. The National Women´s Health Information Center en esaten dutenez, nahiz eta ez dagoen ebidentzia zientifikorik dieta CI, alkohol, tomate, espezia, txokolate, edari zitriko edo kafeina eta eduki azido
|
handiko
elikagaiekin lotzen duenik, handitu egiten dute maskuriaren narritadura eta hantura. Beste gaixo batzuek diote beren sintomak okertu egiten direla gozagarri artifizialak dituzten elikagai eta edariekin.
|
|
|
% 1era murrizten da maiz kontsumitzen dituzten biztanleen artean. Andaluzian barne kontsumoa sustatzeko estrategia dagoeneko hasi da denda espezializatuen bidez, baita saltoki ertain eta
|
handietan
elikagai ekologikoak sartuz ere. Beste bide bat programa sozialak dira.
|
|
|
Horregatik, bi multinazionaletako adituak 2003tik ari dira lanean butanola modu lehiakorrean ekoizteko sistema batean. 2006an jakinarazi zuten oraingoz Erresuma Batuan egingo dutela erregai hori, zehazki, azukrearekin etanola ekoizteko eraikitzen ari ziren Britainia
|
Handiko
Elikagaien Elkartearen lantegi batean, eta 2007an 35 milioi litro butanol sortzeko gai izango direla kalkulatu dute. Ohiko gasolinarekin nahas daiteke, autoetan etanola baino proportzio handiagoan egokitzapenik egin beharrik gabe.
|
|
|
Erresuma Batuan, 2003an, Sudan I substantzia (osasunarentzat debekatua eta kaltegarria) elikagaietan detektatu ondoren jasandako krisia oraindik ere oso nabarmena da herrialdeko agintarien artean. Britainia
|
Handiko
Elikagaien Segurtasun Agentziak (FSA, ingelesezko siglak) gainbegiratuta, aditu talde batek txosten bat aurkeztu berri du. Txosten horretan, krisialdian izandako esperientzietan oinarrituta, elikadura kate osoan kontrol tresna berriak sortzearen alde egiten dute.
|
|
|
Britainia
|
Handiko
Elikagaien Segurtasun Agentziak (FSA, ingelesezko sigletan) elikadura koloratzaileei buruz Southamptongo Unibertsitateari eskatutako ikerketa batek erlazio estatistiko bat aurkitu du substantzia horien konbinazio batzuen artean (maiz erabiltzen dira edari freskagarrietan eta haurrek kontsumitzen dituzten beste produktu batzuetan), eta haurren hiperaktibitatea handitu egin da. Koloratzaileen konbinazio batzuek, sodio bentzoatoa (E211) eta mikrobioen aurkako kontserbatzailea kontsumitzearekin batera, hiperaktibitate sintomak eragingo lituzkete haurrengan, batez ere adin txikikoengan.
|
|
|
Elikagaiak kaltetzen dituzten bakterio anduien portaera aztertu ondoren, Irlandako adituek Society for General Mikrobiology elkarteak duela gutxi Edinburgon egin duen bileran esan dute aztertutako bakterio guztiak hazi egin daitezkeela, baita gatz kontzentrazio
|
handiko
elikagaietan ere. Irlandako ikerketak ondorioztatu duenez, gatz gutxiko elikagaiak «modu konbentzionalean prozesatutakoak bezain seguruak» dira, Edel Durack ikerketaren arduradunetako batek adierazi duenez.
|
|
|
Azterlanaren beste arrazoietako bat elikagaien ugaritasuna da, duela urte gutxitik existitzen dena. Gainera, energia balio
|
handiko
elikagaiak dira. Era berean, gero eta errazagoa da horiek eskuratzea, bai erosketagatik bai prezioagatik.
|
|
2008
|
|
|
Horregatik, sektorea sendotu ahala eta baserritarren errentak eta lan baldintzek hobera egiten duten neurrian, euskal gizarte osoaren onurarako izango da. Horregatik esaten dugu Euskadiko nekazaritza sektore estrategikoa dela, ez baita mugatzen kalitate
|
handiko
elikagaiak ekoiztera; aitzitik, egiten duen lana gizarte osorako da onuragarria.
|
|
|
AEBetako Elikagaien eta Botiken Agentzia Federala (FDA, ingelesezko sigletan). atzo adierazi zuenez, animalia klonatuetatik eta haien kumeetatik datozen esnea eta haragia seguruak dira gizakien kontsumorako. Agintari arautzaileen erabaki horrek, praktikan, Gobernuaren azken traba ezabatzea dakar, munduko ekonomiarik
|
handiena
elikagai mota hori merkaturatzen has dadin. FDAren arabera, azken lau urteetan egindako azterketa gehigarriek berretsi egiten dute animalia klonatuetatik datozen elikagaien segurtasuna.
|
|
|
Hobetu beharreko alderdiak badaude ere, proiektuaren arduradunek ikerketa egiten jarraitzen dute," salmonellaren trazabilitatean" funtsezko pieza bihur dadin. Kontrol
|
handiagoa
Elikagaietan mikroorganismoek eragindako gaixotasunen agerpena kontrolatzeko eginkizunen artean, 2007ko erdialdean, Europako Batzordeak plan bat aurkeztu zuen salmonellak hegazti haztegietan duen eragina murrizteko. Oraindik indarrean dauden lehentasunetako bat 2011rako %1era jaistea da.
|
|
|
Malnutrizioak ospitalean duen eraginari buruz ‘British Medical Journal’ aldizkarian argitaratutako azterlan batean, pazienteen %46 zainketa orokorretatik datoz; pazienteen %45ek arnas gaixotasunak dituzte, eta adineko pertsonen %43 malnutrizio egoeran zeuden ospitaleratu zituztenean. Nutrizioa desnutrizioaren kasuan terapiaren funtsezko osagaia denez, kasu horietan, balio energetiko
|
handiko
elikagaien eta elikagai proteikoen kontsumoa handitzeko izango da jarraibide dietetikoa. Saihestu egin behar dira produktu gaingabetuak, light erakoak edo kaloria gutxikoak, bai eta nutrizio balio eskasa ematen duten elikagaiak ere (entsaladak, koiperik gabeko saldak edo infusioak, besteak beste).
|
|
|
Azterketaren arabera, 3 APA substantzia termikoki prozesatutako elikagaietako akrilamidaren aitzindari berria da. Akrilamida kontzentrazio
|
handiko
elikagaiak Elikagaietako akrilamida kontzentrazioa zehazteko, hainbat ikerketa egin dira hainbat elikagai laginekin. Horietako batek, Herbehereetan hainbat elikagaitan oinarrituta egina, hala nola patata frijituak, patata txipak, patata izoztuak, galletak, ogi txigortua, esne hautsa, kakahueteak edo opilak, baieztatu egiten du elikagaietako akrilamida kantitatea 30 µg/ kg tik 3100 µg/ kg ra bitartekoa dela (µg= mikrogramoa).
|
|
|
Horietako batek, Herbehereetan hainbat elikagaitan oinarrituta egina, hala nola patata frijituak, patata txipak, patata izoztuak, galletak, ogi txigortua, esne hautsa, kakahueteak edo opilak, baieztatu egiten du elikagaietako akrilamida kantitatea 30 µg/ kg tik 3100 µg/ kg ra bitartekoa dela (µg= mikrogramoa). Akrilamida tasa
|
handieneko
elikagaiak patata frijitu oso prestatuak, patata txipak eta zizka mizkak izan ziren. Patata frijituetan eta txipetan akrilamida edukirik handiena azukre erreduzitzaileen maila handiagatik eta eskura dagoen asparragina kopuruagatik gertatzen da.
|
|
|
Elikagai motak Arrautza freskoekin egindako elikagaiek dute osasun arrisku handiena Txandako janariak planifikatzeko orduan, funtsezkoa da jakiak aukeratzea. Osasun arrisku
|
handiko
elikagaiak daude, jakina, eta baztertu egin behar ditugu, bereziki arrautza freskoekin egindakoak. Kutsadurarik gerta ez dadin, ahalik eta higiene neurri zorrotzenak hartu ditugu hura egiteko eta gainazalak, tresnak, ontziak eta eskuak garbitzeko.
|
|
|
“Sari” horiek ahaztu aurretik, bakoitzaren errealitatea hartu behar da kontuan; pertsonak beste gaixotasunik badu, tratamendu farmakologikoan badago, bere autonomia, egoera sozioekonomikoa eta egoera emozionala. Eugenio del Tomek, elikadura zientzietako italiar espezialistak, dioenez, “gozoki bat energia balio
|
handiko
elikagai bat besterik ez da, edonoren elikaduraren parte izan daitekeena, baita diabetikoarena ere, baldin eta antzeko beste mantenugai batzuen baliokide baten ordez kontsumitzen bada, eta inoiz ez gehigarri gisa”. Hain zuzen, etxean egindako bizkotxoa pizgarria izan liteke goserik ez duten edo konstituzioaren arabera oso meheak diren zaharrentzat.
|
|
|
Transplante ondoko hasierako nutrizioa Transplante ondoko fase akutuaren giltzarria da immunitate sistemaren nutrizio optimoa bermatzea, infekzio oportunistei aurrea hartzeko, zaurien orbaintzea sustatzeko eta organismoak egiten dituen eskaerei laguntzeko, ebakuntza kirurgiko bati aurre egiteak dakarren estres metabolikoaren ondoren. Funtsezkoa da proteina kalitate
|
handiko
elikagaien bidez (haragia, arraina, arrautzak eta esnekiak) funtsezko aminoazidoak hartzea. Aminoazidoek anabolismorako balio dute, hau da, ebakuntza kirurgikoan kaltetutako ehunak berreskuratzea, zauriak orbaintzea eta immunitate sistema elikatzen dute.
|
|
|
Saiatu zurezko gainazal eta tresnak ez erabiltzen. Bereziki kontuz ibili behar da bero garaian, baita osasun arrisku
|
handieneko
elikagaiekin ere: arrautzak eta deribatuak, oilasko haragia, kremak eta edo barazki gordinak.
|
|
|
Izozkien kontsumoa ez da hilabete beroenetan bakarrik egiten. Kalitate
|
handiko
elikagaiak (esnea, jogurta, frutak eta fruitu lehorrak, besteak beste) nahasten direnez, aukera ona da urte osorako.
|
|
|
Haragia etxean dugunean, tenperatura egokian prestatu behar dugu, egosketa homogeneoarekin. Haragi xehatuak arreta handiagoa behar du; izan ere, arrisku
|
handiko
elikagaia izateaz gain, gehienetan azaleko zatia prestatzen da lehenik, eta barrualdea gordinik geratzen da.
|
|
|
ECE sindrome horiez gain, E.coli O157: H7 bakterioak, gaizki prestatutako hanburgesekin, esne gordinarekin eta nekazaritzako zenbait produkturekin zerikusia duenak, oso toxina kaltegarria eta, batzuetan, hilgarria eragin dezake, eta, zorionez, eragin txikia du. Baldintza bereziak Haragi xehatua eta hanburgesak osasun arrisku
|
handiko
elikagaiak dira. Arreta berezia jarri behar zaio, ukipen azalera handiagoa duelako eta kutsatzeko arriskua areagotzen duelako manipulazio maila.
|
|
2009
|
|
|
sarritan, konposatu aktiboak ez aktibo bihurtzen dira helburura iritsi baino lehen. Hori gainditzeko, Britainia
|
Handiko
Elikagaien Ikerketa Institutuko mikrobiologoek hesteetako bakterio bat genetikoki eraldatu dute, sendagaia (proteina bat) sortu eta aska dezan. Eta emaitza onak lortu dituzte.
|
|
|
Pennsylvaniako Unibertsitateko Paul Rozin psikologoak azaltzen duenez, energia dentsitate
|
handiko
elikagaiek bi ezaugarri izaten dituzte: gozoak dira eta ehundura koipetsua dute.
|
|
|
Gure lehen sektorea babestea eta defendatzea oinarrizkoa da kalitate ezin
|
handiagoko
elikagaiak lortzeko, natur ingurunea zaintzeko eta inoiz galdu ez genukeen kultura ondarea gordetzeko.
|
|
|
Kontserbatzeko eta eraldatzeko mekanismo horien bidez, elikagai bat lortzen da, eta, eskuarki, gordinik jan daiteke, edo tratamendu termiko leuna eman ondoren. Kalitate
|
handiko
elikagaiak dira, bai elikagarriak bai sentsorialak, eta, aldi berean, propietate organoleptiko bikainak bermatzen dituen gutxieneko prozesatua dute. Gainera, bizitza erabilgarria luzatzeko eta kontsumitzailearen gustuak asetzeko aukera ematen du.
|
|
|
Arriskua ez dago substantzia horien presentzia hutsean, baizik eta faktore askoren arabera aldatzen da, hala nola dosien edo bakoitzaren ezaugarrien arabera. Metalak dira substantzia horietako batzuk, eta elikagaietara iristeko moduak hainbat bide jarrai ditzake, bai zuzeneko ingurumen kutsaduragatik, bai nekazaritza jardueren bidez. Britainia
|
Handiko
Elikagaien Segurtasun Agentziak (FSA, ingelesezko sigletan) elikagaietako produktu kimikoen toxikotasunari buruz egindako azterketa batek frogatzen du 2000 urtean bezalakoak edo txikiagoak izan direla artsenikoa, kadmioa, selenioa, zinka edo beruna bezalako elementuen maila, antzeko ezaugarriak zituen azken azterketa egin zenean. Ebaluazioa egin ondoren, ordea, adituek ondorioztatu dute sakontasun handiagoz ikertu behar direla zenbait metalek (aluminioak, esaterako) duten eragina.
|
|
|
Ondorioz, proteina horien kalitatea ez da haragia, arraina, arrautzak edo esnekiak bezain ona. Hori dela eta, gelatinak ez dira nutrizio ekarpen
|
handiko
elikagaitzat hartu behar, are gehiago merkatuan saltzen diren gehienek azukre erantsi ugari dituztenean, elikagaiari gozoa eta zaporea emateko, berez neutroa baita. Bitaminez gain, zuntza, gai antioxidatzaileak eta mineralak dituzten fruta freskoen nutrizio edukia ezin da alderatu.
|
|
|
Smoke Cumate 809045ari dagokionez, ez da kontrako eraginik aurkitu arratoietan aromatizatzaile maila altuenekin egindako probetan. Kontrol
|
handiagoa
Elikagaietarako ke aromen segurtasunak kezka larria eragiten die komunitateko arduradunei duela zenbait urtetik. Hori dela eta, eta EB osorako arau komun batzuen arabera ebaluatzeko, Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 2003ko azaroaren 10eko 2065/ 2003 (EE) Erregelamendua egin zen, elikagaietarako edo haien gainazalerako erabilitako edo bideratutako ke aromei buruzkoa.
|
|
|
Ikerketa ugarik aurkitu dute harremana amaren haurdunaldiko dietaren eta umekiaren eta etorkizuneko haurraren gorputz osaeraren zenbait parametroren artean. Azken ikerketa horietako baten arabera (Bristish Journal of Obstetrics and Gynaecology aldizkarian argitaratua), animalia ereduetan indize glizemiko
|
handiko
elikagaiak egunero jateak, hala nola aperitibo gozoak, ogi zuria eta txokolatea, haurdunaldiko azken hilabeteetan aukera handiagoa ematen du haurrak nahi baino pisu handiagoa izateko eta etorkizunean gizentasuna izateko.
|
|
|
Izan ere, ardiek gizakien antzeko pisua dute (65 kg), hamazazpi bat eguneko ugalketa zikloa (28 emakumearengan) eta 147 eguneko ernaldia (giza haurdunaldia baino laburragoa), non gehienez arkume bat edo bi garatzen baitira. Indize glizemiko
|
handiko
elikagaiak jatean amak odolean azukre gehiegi izateak intsulina sortzea bultzatzen du. Azterketa honetarako zorrotz aukeratu ziren 104 ardiak bi taldetan banatu ziren.
|
|
|
Azterketa honetarako zorrotz aukeratu ziren 104 ardiak bi taldetan banatu ziren. Bati, azken ernaldian, 100 ml propilenglikola eman zitzaion (glizemia indize
|
handiko
elikagaien antzeko efektua duen konposatua) egunean bitan, eta kontrol taldeari egunean kantitate bera eman zitzaion, baina ur kantitate bera. Emaitza izan zen propilenglikola eman zitzaien ama kumeek pisu handiagoa erakutsi zutela jaiotzean, odoleko glukosa maila handia, eta 40 kg ra iritsi ziren kontrol taldeko arkumeek baino 20 egun lehenago.
|
|
|
Emaitza izan zen propilenglikola eman zitzaien ama kumeek pisu handiagoa erakutsi zutela jaiotzean, odoleko glukosa maila handia, eta 40 kg ra iritsi ziren kontrol taldeko arkumeek baino 20 egun lehenago. Ikerlarien arabera, emaitza horiek erakusten dute indize glizemiko
|
handiko
elikagaiak jatean amak odolean azukre gehiegi izateak intsulina sortzea bultzatzen duela, eta horrek eragin dezake fetuaren hazkundean. Ikerketak ateak ireki diezazkioke gizakiei buruzko azterketa berriei, txikienek gorputzeko gantza handitu ez dezaten.
|
|
|
Arroza garbitzea eta ur ugaritan egostea, betiere ur hori erabat lurruntzen ez bada, orain dela gutxi arte prozedura eraginkorrak ziren arrozaren artseniko maila murrizteko, orain arte egindako zenbait ikerketaren ondorioen arabera. Hala ere, lan horietan ez dira kontuan hartu azken emaitzan eragina duten arroz barietateak, Britainia
|
Handiko
Elikagaien Segurtasun Agentziak (FSA, ingelesezko sigletan) egindako ikerketa berri batek erakutsi duenez, ez eta ohiko sukaldaritza teknikak ere, hala nola lurrunetan prestatzea, ez eta aztertutako artsenikoaren, ez organikoaren eta organikoaren izaera desberdina ere.
|
|
|
Bisfenol A duten pertsonek egunero 0,05 miligramo har ditzakete egunean, gorputz pisuaren kilo bakoitzeko, EFSAk 2007an ezarri bezala, hau da, kontsumitzaile batek (haurrak eta haurrak barne) segurtasunez eta ondorio kaltegarririk gabe har dezakeen kantitatea. Segurutzat jotzen da kopuru hori ez dela aldatuko, oraingoz behintzat, Britainia
|
Handiko
Elikagaien Segurtasun Agentziarekin (FSA) batera Europar Batasuneko elikagaien segurtasunaren arloko agintari nagusietako batek, EFSAk, izan duen erantzunaren arabera. Hori guztia, AEBetan substantzia hori erabiltzeak kezka sortu duen arren. eta Kanada, elikagaiekin kontaktuan egoteko ontzien osagai gisa.
|
|
|
Eztiaren antzeko usaina duen eta zapore garratza duen likido lodia. Orain, Zeelandia Berriko aditu talde batek Britainia
|
Handiko
Elikagai Arauen Agentziari eskatu dio EBn baimena eman dezala eztian pozoia osagai berri gisa erabiltzeko.
|
|
|
/ imgs/ 2009/ 07/ tabla kamut11.jpg Ogiak eta beste gutizia batzuk Elikagaien industriak eta, are gehiago, okindegi eta gozogile apalek aukera interesgarria aurkitu dute Kamut en irinean, tradizioz gari findua erabiltzen duten produktuak egiteko. Gozogintzako produktuak egiteko erabili dutenek Kamut en irina goraipatzen dute, testuran dentsitate handiagoa ematen baitie elikagaiei, eta, aldi berean, nutrizio kalitate
|
handiko
elikagaia bermatzen diote kontsumitzaileari. Gainera, mineralen eta beste elikagai batzuen dentsitate handiagoa dutenez, produktuek zapore nabarmenagoa eta estimatuagoa dute.
|
|
|
Joan den uztailean proposatu zen Codex en lanak aurrekoen oinarriei eusten die, eta jaki prestatuetarako “zero tolerantziako” mailak finkatzeko beharra azpimarratzen du. Arrisku
|
handieneko
elikagaien kontrola indartzeko adituek egindako higiene gidak, hala nola produktu deshidratatuak edo frutak, lagungarriak izan daitezke. Gutxiago kutsatzen dutenak Beste arazo bat akrilamida sortzea izan da, karbohidrato ugariko elikagaiek berezkoa duten substantzia bat, tenperatura altuen mende jartzen dena.
|
|
|
Pertsona heldu bati egunean bi edo hiru litro likido hartzea gomendatzen zaio. Horretarako, edari askok “zapore ezberdinak eta onak dituzte, uraren antzeko eduki hidrikoa dutenak”, hala nola freskagarriak, zukuak, infusioak, esnea, zopak eta eduki hidriko
|
handiko
elikagaiak, hala nola frutak eta barazkiak, zehaztu zuen. Azkenik, SEDCAren Batzorde Zientifikoko lehendakariak azaldu zien hitzaldian nola interpretatu behar diren elikagaien etiketak eta horietako batzuetan ikus daitekeen informazio berria.
|
|
|
Baina hiperkolesterolemia (odolaren dezilitro bakoitzeko 240 mg kolesteroletik gora, mg/ dl, nahiz eta odolaren analisietan 220 mg/ dl izan medikuaren arreta erakartzen duten), kolesterola altu izatea, ez da hainbeste elikagai bat kontsumitzearen ondorio, ez dieta osoaren ondorio ere, ez eta pertsona bakoitzaren bizi ohituren edo joera genetikoaren ondorio ere. CONSUMER eroski ko nutrizio adituek arrautzak kontsumitzea gomendatzen dute, elikadura balio
|
handiko
elikagaia baita, elikagaietan aberatsa, balio biologiko handiko proteinak, lezitina, mineralak eta bitaminak dituena. Funtsik gabeko murrizketak Arrautzak kontsumitzeak argudio zientifikorik ez duten mugak jasan ditu.
|
|
2010
|
|
|
Elikadura ikuspegitik, balio
|
handiko
elikagaia da esnea: kalitate on oneko proteinak ematen ditu, gantza, laktosaren azukrea, eta bitamina eta mineral dosi egokiak, kaltzioa bereziki (gure dietak behar duen kaltzio guztiaren bi heren ematen dizkigute esneak eta esnekiek).
|
|
|
Azokako bisitariek kalitate
|
handiko
elikagaiak dastatzeko aukera izango dute, abenduaren 11tik 14ra bitartean Barakaldon
|
|
|
184 erakuslek kalitate
|
handiko
elikagaiak aurkeztuko dituzte eta bertaratzen direnek elikagai horiek ezagutu, dastatu eta erosteko aukera izango dute. Halaber, bisitariek Slow Food filosofia ezagutu eta kultura gastronomikoarekiko gustua garatzeko aukera izango dute.
|
|
|
184 erakuslek kalitate
|
handiko
elikagaiak aurkeztuko dituzte eta bertaratzen direnek elikagai horiek ezagutu, dastatu eta erosteko aukera izango dute. Halaber, bisitariek Slow Food filosofia ezagutu eta kultura gastronomikoarekiko gustua garatzeko aukera izango dute.
|
|
|
hemen begetalen, arrainen, haragien eta plater prestatu hotzen (egosi gabekoak) aurreprestakuntza egiten da (garbiketa, moztea, erraiak kentzea, etab). Sukalde profesional
|
handietan
elikagai mota bakoitzeko zenbait azpieremu daude, kontaminazio gurutzatua ekiditeko. Biltegiratzeko eremuaren, elikagai kozinatuen banaketarako eremuaren eta kozinatzeko eremuaren ondoan egon behar da, janarien bideak errazteko.
|
|
|
Hala ere, hiperkolesterolemia (240 mg/ dl-tik aurrera, atalase hori jaitsi behar ote litzatekeen eztabaidatzen den arren, eta, hain zuzen, odol analisietan 220 mg/ dl-tik aurrera, medikuaren arreta erakartzen du), kolesterola altua izatea, normalean, ez da elikagai jakin bat kontsumitzearen ondorio, baizik eta dieta osoaren eta beste faktore batzuen ondorio, hala nola pertsonen ohituren edo joera genetikoaren ondorio. CONSUMER eroski ko nutrizio adituek arrautzak kontsumitzea gomendatzen dute, elikadura balio
|
handiko
elikagaia baita, elikagaietan aberatsa, balio biologiko handiko proteinak, lezitina, mineralak eta bitaminak dituena. AGUR KOLESTEROLAREN MITOARI Arrautzak kontsumitzeak gaur egun funtsik ez duten murrizketak jasan ditu.
|
|
|
Azterketa gehienen helburua da zehaztea nola eragiten duen kontsumitzaileek elikagaiak aukeratzean, eta usainak sortzen dituzten molekulak nola konbinatzen diren ezagutzea. Zehaztasun
|
handiagoa
Elikagaien usainean parte hartzen duten substantzia lurrunkorrak identifikatzeko gai diren biosentsoreen garapena, nartze elektroniko deritzenak, nabarmen aldatu da azken urteotan, eta emaitza onak eman ditu patogeno kontzentrazio handiak dituzten produktu eraldatuen detekzioan. Baina ardoa edo olioa dastatzeko ere oso erabilgarriak direla ikusi da.
|