|
2009
|
|
|
Bai. Pizkundeko arkitekto ahalguztidunaren figura
|
guztiz
desagertu da.
|
|
|
Aurten arkitektura egiteko prozesuetan bereziki sakondu egin dugu. Horretarako blog bat sortu dugu Interneten [2], baita ikasle
|
guztiak
haien lanak erakusteko blogak egitera behartu ere. Horrela, zirriborroak publiko bihurtzean, ikasleak hobeto neurtzen du erakusten duena, eta txukunago egiten du.
|
|
|
Horrela, zirriborroak publiko bihurtzean, ikasleak hobeto neurtzen du erakusten duena, eta txukunago egiten du. Beraz, ikasle bakoitzaren koaderno pertsonala ikusgai bihurtzen da, eta
|
guztiek
ikus dezakete besteak zer ari diren egiten. Askotan proiektua ikasleen eta irakaslearen artean geratzen den gauza ezkutua da, eta guk hori ekidin nahi genuen.
|
|
|
Babel definitzen, esate baterako, urte bat eman dugu. Egindako lan
|
horri guztiari
nolabaiteko jarraitutasuna eman nahiko genioke, laborategi edo ikertzeko batzorde iraunkor bat antolatuz.
|
|
|
Galdera arkitektura eta artearen marra fin horretan mugitzen diren estudioen parekoak ote zineten argitzeko zen, adibidez Santiago Cirugedaren lana. Leku
|
guztietatik
antzak bilatzen ari
|
|
|
Azken finean, proiektu bakoitzaren atzean egundoko lan pila dago, hausnarketa mordoa kasutan, mila parametro ezberdinen batuketa? eta azkenean A1 formatuko planoan kristalizatu behar dituzu kontzeptu
|
horiek guztiak
, udaletxeak bisatu dezan.
|
|
|
Proiektua oso plurala izan zen. Adibidez, Tabakaleran sutesimulazio bat egin genuen, ke makina batekin ibilbide bat betetzen joan zen, eta bitartean prozesu
|
guztia
bideo eta argazkietan dokumentatu genuen. Ideia hori Madrid Procesoseko proiektuan bururatu zitzaigun, Madrileko suhiltzaileekin egiteko.
|
|
|
Finean, bulego hasiberri
|
guztiak
dira Errioxako jatorri deitura duten ardoak bezalakoxeak, baina batak zein besteak bereizgarriak ditu eta batak zein besteak bezero zehatzak. Arkitekto enkargu bezero dinamika hau baina, egokia ote da arkitekto guztientzat?
|
|
|
Finean, bulego hasiberri guztiak dira Errioxako jatorri deitura duten ardoak bezalakoxeak, baina batak zein besteak bereizgarriak ditu eta batak zein besteak bezero zehatzak. Arkitekto enkargu bezero dinamika hau baina, egokia ote da arkitekto
|
guztientzat
–Mezenas baten beharra eta norberaren marka sortzeko grina ez al daude agortuta?
|
|
|
Arkitektoaren sinadurak eraikuntzaren osotasunaren erantzule egiten du. Diseinuaren (hau gizartean ulertzen den bezala, bere konnotazio
|
guztiekin
) eta instalazio zein egituren eta, oro har, eraikuntzaren burutze egokiaren erantzule. Errealitatean, ordea, estudio gehienetan, betiere proiektuaren tamainaren arabera, bai instalazioaren bai egituraren kalkulu guztiak ingeniarien estudioetara bidaltzen dira haiek kalkula ditzaten.
|
|
|
Diseinuaren (hau gizartean ulertzen den bezala, bere konnotazio guztiekin) eta instalazio zein egituren eta, oro har, eraikuntzaren burutze egokiaren erantzule. Errealitatean, ordea, estudio gehienetan, betiere proiektuaren tamainaren arabera, bai instalazioaren bai egituraren kalkulu
|
guztiak
ingeniarien estudioetara bidaltzen dira haiek kalkula ditzaten. Bitartean, arkitektoak, diseinatu, egingo du eta kalkuluak jasotzen dituenean, proiektuari erantsiko dizkio, bere firma baliotsuarekin batera.
|
|
|
Bitartean, arkitektoak, diseinatu, egingo du eta kalkuluak jasotzen dituenean, proiektuari erantsiko dizkio, bere firma baliotsuarekin batera. Badirudi horren arabera arkitektoak ez direla gai proiektuaren osotasuna biltzeko eta, modu egoki batean, epe finkoen barnean, araudi eta zehaztasun tekniko
|
guztiak
erabat menperatuta, bere sinadurak dakarren kalitate bermea eskaintzeko. Gainera, berme hori eskaintzeko, obra bakoitzeko, oinarrian arkitektoa 10 urtez lotzen zaio aseguru etxeari.
|
|
|
Merkatuan lanean dabilen arkitekto orok du titulazio berbera, karrera luze eta bizi batetik pasatu eta gero jasoa. Baina egia da, era berean, ehuneko txiki batek baliatzen dituela bere tituluak dakartzan osagarri
|
horiek guztiak
, sinadura, aseguruak, erantzukizunak, etab. 300 kredituko (KAP barne) graduatu bat gai izango ote da merkatuan orain arteko arkitektoek bezala lanean jarduteko. Berme guztiekin?
|
|
|
Baina egia da, era berean, ehuneko txiki batek baliatzen dituela bere tituluak dakartzan osagarri horiek guztiak, sinadura, aseguruak, erantzukizunak, etab. 300 kredituko (KAP barne) graduatu bat gai izango ote da merkatuan orain arteko arkitektoek bezala lanean jarduteko? Berme
|
guztiekin
–Eskuratuko ote ditu hala aritzeko beharrezko jakintza nahikoak?
|
|
|
Horrek dakartzan ondorioak biziki larriak dira, langileen eskubideen aldetik behintzat; kontratudun batek izan ditzakeen desabantaila
|
guztiei
autonomoak dituenak gehitu behar zaizkie. Sarritan, oporrak ordaindu gabe gelditzen dira, langabeziako subsidiorik eza dago (orain, krisialdian, arkitekto asko langabezia ezin kobratuta aurkitzen dira), eta kaleratzearen aurrean ez dago inongo defentsarik.
|
|
|
Guk ez dakigu horrenbeste kalitatea eta kantitatea lortzeko gakoa non den, agian ingeniaritza batek eman dezakeen oinarria izan daiteke, edota beste edozer. San Mames estadio berria, edota Marqués de Riscal upeltegietan antzeman daiteke beste kategoria batean jokatzen dela, starsystemeko arauak erabiliz; joko horretan jokalariak arkitektoak, mota
|
guztietako
ingeniariak, teknikariak eta project managerrak dira.
|
|
|
–Estudio tradizionala bukatu egin da, zaharkituta dago erabat? dio Caicoyak,, nahiz eta beste lanbide tradizional batzuek bezala biziraun, ebanistak edo zapatariak bezala, joera ildo horretatik
|
guztiz
aldentzen ari da?. Bere bulegoan gaude, alde batetan Deustu, bestera etengabe lanean diharduen taldea, eta beste bi aldeetan, apaletatik mutu begiratzen diguten liburuz beteriko bi horma.
|
|
|
Mesfidati agertzen gara, aditzen dugun
|
guztiak
arkitektoaren kontrolaren ezeztatzea baitakar. –Mundu zabala da gurea, moldatu beharra dago.
|
|
|
Oso esanguratsua dirudi, batez ere, ibilbide profesionala Petrolioaren Krisialdiarekin batera hasi zuen pertsona batengan. Garaiotan (berez 1973an koka dezakegu, baina bere ondorioak luzaroan sentitu ziren gurean), eraikuntzaren industria ia
|
guztiz
geldiarazi zen. –Nolanahi ere, oso baikorrak ginen, aurrera aterako ginela uste genuen, nolabaiteko ziurtasun moral batekin geunden hornituta?.
|
|
|
horri erantsita dauden bizio
|
guztiak
, zergatik ukatu) arkitektoek beren gain jaso dituzten botereen ondorio zuzena da.
|
|
|
Edo kostuak gutxitzeko beharra lan kostuak murriztuz, hau da, langabeziara bidaliz hainbat lagun. Horrek bereziki jo ditu higiezinen enpresak eta eraikuntzaren industria, ez bakarrik inbertsio eta arrisku hartze ugari eskatzen dituztelako, ezpada azaldutako arrazoi
|
guztiengatik
(euren prezioa gainestimatua zegoelako, interes tasek kota altuegiak jo zituztenean jendeak hipotekak eskatu eta erosteari utzi ziolako, bankuek ere hipotekak emateko baldintzak arras zorroztu dituztelako,...) etxebizitzaren salmentak itzel egin zuelako behera, eta horrela dirau. Garai txarrak eraikuntza berriko proiektuetarako, eta horretara dedikatu nahi duten arkitekto hasiberrientzat.
|
|
|
Izatez, mundu osoko banku zentralek interes tasa ofizialak ia hutsera jaitsi dituzte. Halere, horrek, tipo ofizialen beherakada merkatuko tipoetara eramateko, zorpekoen gaineko presioa lasaitzeko (eta hortaz
|
guztiaren
oinarrian dagoen ordainketen etetea amaitu eta ordainketei berrekiteko joerarekin eta konfiantza berrezartzearekin ordeztu ahal izateko) eta mailegu berriei bide emateko orain zabal eta indartsu dagoen beldur eta mesfidantzarekin amaitu du, inork ez baitu mailegu merkerik ematen arriskua handia denean, hortaz merkatuko tipoak altu. Baliteke, horregatik, tipo ofizialak jaitsi arren, hipoteken kostua ez jaistea eta merkatuak behera jarraitzea.
|
|
|
Proiektuak bidean elementu esanguratsu bat galdu du, KORTINA alegia, aurrekontuaren estutasunagatik. Hala eta
|
guztiz
ere, erakusleihoa ederki eraikia izan da.
|
|
|
Horrela, bada, bi ikuspuntu kontraesanen aurrean kausitzen gara. Alde batetik, aurretik agertzen diren erreformak eta birgaitze lanak, travertinoa, luxua eta maila sozial jakin baten agergarri diren keinu manierista eta postmoderno
|
guztiak
. Bestetik, luxuaren berrinterpretatze bat, ondasun materialetatik (derrigor) landa.
|
|
|
Zaila da horren prozesu konplexua hitz gutxitan azaltzea baina, tira, saiatuko gara? Funtsean, Psilocybe musika elkarteak bere egoitza orijinala handitzea bilatzen zuen, horren inguruan gertatzen ziren aktibitate
|
guztiak
garatzeko beharrezko zituzten leku eta baliabideak barne, saio lokalak, kontzertuen antolaketa, grabaketa estudioa, diskografikoa, bulegoak eta abar. Proiektuak, eraikuntza eta toki baten eraberritzea, musika bezalako ideia zabal batek elkartutako jende multzoaren etxea eraikitzea bilatzen zuen.
|
|
|
Segur aski horrek garrantzia handia izan du proiektatzeko orduan eta auzi desberdinen lehentasuna erabakitzeko orduan. Behin eraikuntza martxan jarri delarik, hau makina edo tresna moduan ulertuz, zuzen geundela esan dezakegu, eta talde
|
guztiek
, bai Eskandinaviatik etorritakoek bai bidasoarrek ondo ulertu dute aretoaren funtzionamendua eta eroso sentitu dira bertan, beren estilo edo ideologia musikala dena delarik. Bestalde, elkarteko jendea tokiarekin erabat identifikatua sentitzen dela iruditzen zait.
|
|
|
Horrela, bilketa espazio
|
guztia
, sukaldea, etab. gordetzen zituen altzari longitudinal batek bitan, gau eta eguneko guneetan, banatzen zuen planta batekin lanean hasi ginen. Baina, diru falta zela eta, proiektua ez zen aurrera eramaten, beste obrak egiten joan ginen, baina urteak aurrera zihoazela, proiektu hau noizean behin gure mahaietatik agertzen zen.
|
|
|
Ondoren, armairu horiek ahalik eta neurri handienean ez armairu izaera ematean, gurpilen funtzionamendu egokian, trabatzeko moduan, tiraderarik gabeko tiraderak diseinatzean eta bestelako xehetasunekin lanean aritu ginen. Oso zoru gogorra aukeratu genuen armairuak ongi irristatzeko eta
|
guztia
zuriz margotu genuen iluminatzaileak bere argiztapen ideiak proba ahal izan zitzan.
|
|
|
Behar ikonografiko edo figuratibo honetatik eta funtzionaltasun hutsarengatik, irudi korporatiboaren errepikapen bukaezina integratzearen sinbolikotasuna agertzen zaigu, aldi berean eraikuntzari errotulurik erantsi beharra ekidin eta argi naturalaren sarrera ebatziz. Ingurunearekin transpiratzen duen benetako azal bat, zeinuen mintzaira horretan, gai
|
guztiak
batera biltzen dituena eta eraikuntzaren barne bizitza azaltzen duena. Ikono eta sinboloez dihardugu, baina nire ustez, pena da arkitekturan naturan ageri den zeinuak, objektua beraren adierazle bezala?
|
|
2010
|
|
|
Eraikin berrien arteko tartea ere handiagoa da, bai eta eraikin berrien eta aurretik lekuan daudenen artekoa ere, eguzkiztapen baldintza hobeak eskainiz. VISESAk eskatzen dituen eguzkiztapen baldintzak betetzeko (neguko solstizioan etxebizitza
|
guztiek
gutxienez ordubeteko eguzkiztapena izatea), nahitaezkoa izan zen erabaki hauek proiektuaren fase honetan hartzea.
|
|
|
izanda, material ezin hobea da behar genuenerako. Argazkia formikan inprimatzea
|
guztiz
berritzailea izan da. Oso ideia ona izan zitekeela iruditu zitzaigun, fatxadari ukitu berezia emango ziona.
|
|
|
Behin jarrita dagoela, eta funtzionatzen duela ikusita, komertzializatu egin dute, eta garestiagoa da, jakina?. Material hau erabiltzen den gune
|
guztiek
argazki bakarra eratzen dute, bakoitza argazki beraren zati bat izanik.
|
|
|
nolanahi ere,
|
guztiz
geldituko zen igeltserotza trenkaden barnean ezkutuan, suteekiko babesean edo.
|
|
|
Luis Alustiza Garagalzaren proiektuaren emaitza dira eta 732 etxebizitza aterpetzen dituzte. Etxeok 1957ko otsailaren 22ko Dekretuaren bidez desjabeturiko lurretan altxatu ziren, Hirigintza Zuzendaritza Orokorraren Gerentziak urbanizatutako lurretan altxatu ere (2), lelo eta
|
guzti
: 25 años de paz (3).
|
|
|
Hogeigarren mendearen bigarren erdialdean hirigintzak sarritan EDOLDWXWDNR SODQHDPHQGX ÀJXUD GD SROLJRQRD. %DWHUDWDVXQD GX ezaugarri; izan ere, proiektu, jardunbide eta kudeaketa bateratuaren emaitza baita. Hirigintza tipo honen ondorio
|
guztiak
|
|
|
Bizitza programa ere, antzekoa darabilte: ataurrea eta egongela bat eginda, sukaldea angelu zorrotzean eta hiruna logela;
|
guztia
doitasun handiz ahokatuta oin erabat simetrikoan. Berdintasun hori fatxadatan islatu egiten da, leiho nahiz horma atal antolaketa bera ageri baitute denek, eguzkiztapena aintzat hartua izan ez zen seinale.
|
|
|
|
Hau guztia
nahiko normala iruditzen zaigu, baina, auto berri bat erosi ostean, norbaitek aldatzen al dio motorra. Beira berriak leihoetan jartzeagatik edota sabaia zulatu eta leiho bat gehitzea gatik ordaintzen al dio langile bati?
|
|
|
rena, aukera
|
guztiak
ez ezagutu eta beraz eskatu ezin?
|
|
|
Kontua da etxea era txukun eta argian zonakatzea, beharrez koak diren espazioak izan ezik beste
|
guztien
espezializazioa saihestuz. Espezializazioak etxebizitzan zurruntasunera eta malgutasun hutsera eramaten du eta gainontzekoak hondakin espazio txiki eta ilunak izatera behartzen ditu.
|
|
|
Hauek normalki ur edota keen hornikuntzak eta hustuketek baldintzatuak dauden ele mentu eta espazioak dira. Geratzen den etxe
|
guztia
espeziali
|
|
|
Egitura eta instalazioen hornikuntza eta hustuketa sareen antolaketa estrategikoak hainbat toki banatze onartzen ditu solairu
|
guztiei
komuna den sostengu berdin batean. Hau J. N. Habraken ek garatu zuen eredua da, eta biztanle ezberdinen tzat aproposa den proposamen berdin baten moldakortasu nean datza.
|
|
|
eta aldaketa
|
guzti hauek
era simple eta arinean egiten lortzea. Horregatik hori lortzeko eraikuntza sistemak pentsatu eta erabili behar dira.
|
|
|
|
Horrek guztiak
bere biztanlea bezain aldakorra izan behar den etxe inguru baten beharra begi bistan jartzen du, bai erabil tzaile beraren aldaketak edo erabiltzaile ezberdinen desioak jaso aha izango dituena. Etxebizitzak denboran zehar alda kortasun bat eskatzen du ez baitakigu etorkizun hurbilak zer
|
|
|
Henri de Saint Simon, Robert Owen, Charles Fourier, André Koechlin, Titus Salt eta Jean Baptiste André Godin izan ziren esanguratsuenak, komu na sozialistaren eta kooperatibismoaren gurasotzat jo izan dire nak. Haiek sustatutako komunitate
|
guztiak
ez ziren paperean gelditu, Fourierren Phalanstère habitat kolektibo ameslariarekin gertatu bezala. New Lanark (Glasgow, Eskozia, 1815), Saltaire (City of Bradford, Ingalaterra, 1850), Mulhouseko langile hiria (Frantzia, 1853) eta Familistère (Guise, Frantzia, 1859) izeneko egitasmoa, besteak beste, errealitatean hezurmamitu ziren (3).
|
|
|
Errusiar eraginpeko ekialdeko Hanburgon, esaterako, mo mentuko hirigintza sentsibilitate ezaren adierazgarri bilakatuko zen proiektua eraiki zen 1949 urteen bitartean, hots, Grindel hochhäuser izeneko etxe multzoa. 12 bloke irekitan 2.122 aparta PHQWX VDUWX] LUHQ ³EDW] XN H]] LUHQ 16 P2 UD DLOHJDW] HQ³, LD
|
guztiak
Administrazioak diruz lagundutako alokairukoak.
|
|
|
Jakina, teknika
|
guztiak
ez dira Euskal Autonomia Erkidegotik atera. Hamaika beste hainbeste erkidegotan erditu dira.
|
|
|
(XVNDO HW [HEL] LW] D HUHGXUD EXHOWDWX], HW [HEL] LW] DUHQ JDEH] LDUHQ bidegabekeria konpontzeko modu zuzena da eraiki beharreko OXU] RUXDUHQ DUDEHUDNR %2 (SRUW] HQWDMH PLQLPR EDW H] DUW] HNR EHWHEHKDUUD, QRODEDLWHNR] LUULNLWX OHJDOD ELODWX]. + RUUHOD, (V painiako Konstituzioak bermatzen duen eskubide horri heltzea ORUW] HQ GD, JXW [LHQH] HSH HUWDLQHUD.= LUULNLWX, HGR WUDQSD W [LNL bat izan dela uste duzu, ala euskal eredua sortzeko orduan aha legin
|
guztiak
egin zirela uste duzu?
|
|
|
tea. Baina neurri
|
horiek guztiek
, oso eskala handian egin ezean, ezin dute merkatuarekin, lehiatu?, eta ezin dute etxebizitza libreekin lehiatu.
|
|
|
Normalean agente urbanizatzaile (AU)
|
guztiak
berdin tratatzen badira ere, ez dira inolaz ere parekoak. Valentziaren kasuan,
|
|
|
Nahiz eta gainbalioen banaketa prozesua
|
guztiz
biziatua egon, ez GD QRUPDOHDQ HW [HEL] LW] DUHQ SUH] LRDUHQ JRUDNDGDUHQ HUDQW] X letzat jotzen. Gure inkontziente kolektiboan ezarri al da honako ekuazioa:
|
|
|
Egun bigarren egoeran murgil duta gaude, eta, nire ustez, urte batzuk dira irteteko.
|
Horrek guztiak
hauxe pentsarazten dit: etxebizitza libre bat saltzen dela erosle batek ordaindu nahi duen salneurri maxi PRDQ.
|
|
|
–Egun eraikitze prozesuan diren etxebizitzak erortzea besterik ez dugu falta!?, dio Xabierrek. Izan ere, Azpeitiko A.I.U.20 Plan Partziala hirigintza mailan gerta daitezkeen istripu
|
guztien
iturri izan da. Sektore hau Loiolako santutegiaren etorbidean dago, Urola ibaiak sortzen duen meandroan.
|
|
|
Loiolako santutegian ondasun arkitektonikoko babespen araudia ezarri zen, zeinak etxebizitzen gehienezko altuera 5 solairutan mugatzen zuen. Eta bestaldetik, ibaiertzen araudia ere asmatu zuten, Euskadiko ibai
|
guztietarako
eragite aldea GHÀQLWX], QRQ H] LQD GHQ HUDLNLW] HD. $OWXHUDQ HUDLNLW] HD] LOHJL ez bada, eta eraikigarria den lurzorua txikitzen badigute, nola aurrera eraman Maturana legearen esanak?! Babespen eta ingurumen araudiak beharrezkoak dira, baina ezin dira egoera guztiak modu berdintzat jo, lurraldea eta hiria heterogeneoa
|
|
|
Eta bestaldetik, ibaiertzen araudia ere asmatu zuten, Euskadiko ibai guztietarako eragite aldea GHÀQLWX], QRQ H] LQD GHQ HUDLNLW] HD. $OWXHUDQ HUDLNLW] HD] LOHJL ez bada, eta eraikigarria den lurzorua txikitzen badigute, nola aurrera eraman Maturana legearen esanak?! Babespen eta ingurumen araudiak beharrezkoak dira, baina ezin dira egoera
|
guztiak
modu berdintzat jo, lurraldea eta hiria heterogeneoa
|
|
|
Sustatzaileek arriskatzen dute, lurraren jabeek aldiz, ez. Etxebizitza
|
guztiak
saltzen diren bitartean, etxebizitza pu blikoen politika promozio pribatuaren esku jartzea posible da, bestela, ez da inolaz ere bideragarria.
|
|
2012
|
|
|
Beste bat, eraikinaren egitura eta eraikuntza sistemak, eta oro har akabera
|
guztiak
zurezkoak direnean, hau da, inertzia termiko baxuko materiala. Kasu honetan eraikina, termikoki, oso isolatua agertzen da.
|
|
|
Hots, energiaren eskaerari dagokionez, modu bertsuan jarduten dute. Energia eskaera berokuntzarako eta hozte sistemetarako begiratuz,
|
guztia
isolatutako zurezko eraikinak energia eskaera murriztuko du, betiere 7 kasuarekin alderatuz gero, %29, 6 Alta, hozte sistemarako energiaren eskaera% 119,9 igoko da. Ondorioz, normalean klima hotzetarako doituak diren ebazpen arkitektonikoak bestelako aireztapen naturaleko sistemekin bateratu beharra ikusten da haien funtzionamendua hobetzeko, klima hotzagoetan hobesten diren irtenbide estankoak gaitzetsiz.
|
|
|
Ohiko egoera da, bizilagunen komunitate eta eraikinetan, eraginkortasun handiko instalazioak izatea, baina, haien ahulezia egoera dela-eta, ez dira erabiltzen (ez dira berogailuak pizten, edo aire egokiturik ez da erabiltzen gastua murrizte aldera). Ondorioz, atonduren eraginkortasuna handitzeak ez dakar, kasu
|
guztietan
, desiragarria litzatekeen aurrezki energetikoa. Alta, energia eskaeraren murriztapenak ez du, agian, aurrezki energetikorik lortuko, hain zuzen ere klimatizazio sistemak ez erabiltzeagatik, baina bai lortu du, biztanleen bizi baldintzen hobekuntza bat.
|
|
|
3 eta 4 kasuak berdin berdinak dira, tarte edo zuloen antolamendua salbu. Beira gainazala, kasu bietan, berdina da, baina 3 kasuan tarteak fatxada
|
guztietan zehar
proportzionalki banatu diren bitartean (bakoitzean% 25), 4 kasuan zuloen% 60 hegoaldera zuzentzen da, eta beste% 40a iparraldera, ekialdea eta mendebaldea itsututa mantentzen diren bitartean. Energia eskaeraren murrizketa% 12,41ekoa da.
|
|
|
Eraikinen erabileraren ikuspuntutik, bulego eraikinen kontsumo energetikoa% 300 handitu da 1990ari dagokienez, 2008ko datuen arabera zerbitzu sektorean energia kontsumoaren% 47,48ren arduraduna izanez (Espainiako energia kontsumo
|
guztiaren
% 6) (1).
|
|
|
Arrazoi
|
horiengatik guztiengatik
, hurrengo hamarkadari begira bidezkoa da pentsatzea bulego eraikinak tipologia garrantzitsuenetariko bat izatera pasako direla, horregatik, marko energetiko berrira lehenbailehen egokitzea izango da datorren urteetako erronka nagusietarikoa. Helburu argi horrekin, fatxadek ezin izango dute zeregin estetiko bat bakarrik betetzen jarraitu, baizik eta energia aurrezteko baliagarria izango den aukera paregabea izan dute moduan, non sistema industrializatu ekoefizienteen integrazioa jorratu beharreko bideetariko bat izan daitekeen (3).
|
|
|
Aztertutako 192 kasu hauekin ezin dira proiektu erreal batean izan ohi diren konplexutasun eta berezitasun
|
guztiak
sinplifikatu, hori ez da lan honen egitasmoa, horretarako analisi zehatzago bat bailitzateke. Helburu nagusia da azaltzea, batetik, zer nolako eragina duten parametro ohikoenek Espainiako bulego eraikinen eskakizun energetikoan, eta, bestetik, onurak izan ditzaken FAAren erabilerak horien artean.
|
|
|
Hala ere, lurralde hotzenetan 30 kWh/ m2a eta 60 kWh/ m2a balioak ohikoagoak dira. Beraz, datu
|
hauek guztiak
aztertu ondoren, agerian geratzen da CTEk berokuntzaeskakizun altua duten eraikinak ahalbidetzen dituela. Datu hori ez dator bat europar eskakizun berriekin bat, zeinetan kontsumo murritza, ia nulua, duten erakinak diren helburu.
|
|
|
FAA erabiltzean berokuntza eskakizunak murriztu egiten direla ondorioztatzen da, eta hori zona klimatiko
|
guztietan
betetzen da, epelenetan errendimendurik onenak lortzen badira ere. Hurrengo taulan azaltzen den moduan, aztertutako erakin gehienetan% 20 baino aurrezpen handiagoa gertatzen da.
|
|
|
Beraz, energia kontsumo murritza edo ia nulua izatetik urrun geratzen da gaur egungo araudia eta eguneratu behar da. Era berean, horrek agerian uzten du gaur egun Espainian dauden ia erakin
|
guztiek
energetikoki birgaituak izan behar dutela etorkizun hurbilean.
|
|
|
Etorkizunari begira, etxebizitzen eraikuntzaren gakoa eraberritzean aurkituko dugu egungo arkitektook. Ondareari etekin ekonomikoa ateratzea inbertsio pribatua erakartzeko
|
guztiz
beharrezkoa izan behar da, beharrezkoak diren lan guztiei ezin zaielako diru publikoarekin eutsi.
|
|
|
Etorkizunari begira, etxebizitzen eraikuntzaren gakoa eraberritzean aurkituko dugu egungo arkitektook. Ondareari etekin ekonomikoa ateratzea inbertsio pribatua erakartzeko guztiz beharrezkoa izan behar da, beharrezkoak diren lan
|
guztiei
ezin zaielako diru publikoarekin eutsi.
|
|
|
Ongizate mailari uko ez egiteko joerak aurrezte energetikoaren gizarterantz bideratzen gaitu, beraz araua argia da: jasangarritasunak irtenbidea izan behar du, jasangarritasuna arlo
|
guztietan
, hau da, gizartean, ekonomian eta Ingurumenean.
|
|
|
Horrela, arkitektura garai ezberdinek aldakor bihurtzen dituzten gizarte beharrei erantzuna emateko eraikitze artetzat ulertuz, eraikuntza prozesu horretan parte hartzen duten elementu
|
guztiak
, behar den neurrian, hierarkizatu behar dira. Eraikitzeko sistemaren erabakia hartzeko eraikinak duen eta izan duen ordena aztertu dugu, gizarte inpaktua eta bere garaian izan zuen eraikuntza sistemarekiko bateragarritasunak, eta hiri espazio horretan duen garrantzian baloratu, arkitekturak ez dituelako baliorik, ez badauka mamirik.
|
|
|
Foster & Partner estudioaren plangintza baten mandatuan, Master Planak 50.000 lagunentzako hiri bioklimatikoa da Masdar, Abu Dabhitik 17 kilometrora. Hiriaren filosofia nagusia autokontsumoa da, eta
|
guztiz
burutua dagoenean, 10 MW-eko eguzki panelen zelai baten bitartez hornituko da. Gainera, hau bezalako, high tech?
|
|
|
Proiektu horretan, izugarrizko presagain batzuen bitartez, Mediterraneo itsasoa eta ozeanoak banatzeko asmoa agertzen zen, Gibraltarreko itsasartea eta Sizilia uharteko itsasarteak erabiliz. Gizon zoro baten eromena badirudi ere, besteak beste, Peter Behrens edo Eric Mendelsohn arkitektoen laguntza jaso zuen Sörgelek, eta mende hasierako europar inperialismoaren kutsu garbia dario, Mediterraneoko herrialdeen kostaldeak
|
guztiz
suntsituko baitziren, uren beherakada bitarteko.
|
|
|
Lehenengo urteetan zehar, erregulazio neurri gehienak industria astunen emisioak murrizten saiatu ziren, baina denbora aurrera joan ahala, neurriak beste esparru batzuetara zabaltzen hasi ziren, eraikuntzaren industriara esaterako, neurrien eragina handiagoa izan zedin. Lehenengo urteetan, horrek materialen ustiatze lanetan eta eraikitze prozesuan emititzen ziren gas kaltegarriak eta energia kontsumoa murrizten saiatzea ekarri zuen, baina 80ko hamarkadaren bukaeran eraikinen bizitza erabilgarri
|
guztiari
erreparatu behar zitzaiolako kontzientzia zabaltzen hasi zen. Garapen iraunkorraren kontzeptua de, nitzea oraindik ere zaila suertatzen den arren (nahiz eta behin eta berriz denon ahotan dabiltzan hitzak izan), ingurumenaren zainketak, egungo energia iturrien eraldaketak eta energia kontsumoaren murrizketak erronka bat izan beharra daukate instituziotatik hasi eta norbanakoarenganaino.
|
|
|
Garapen iraunkorraren kontzeptua de, nitzea oraindik ere zaila suertatzen den arren (nahiz eta behin eta berriz denon ahotan dabiltzan hitzak izan), ingurumenaren zainketak, egungo energia iturrien eraldaketak eta energia kontsumoaren murrizketak erronka bat izan beharra daukate instituziotatik hasi eta norbanakoarenganaino. Eraikuntzaren sektorean, eraikinek ingurumenean duten eragina haien bizitza erabilgarri osoan zehar kontuan hartzea dakar honek, proiektatzen direnetik
|
guztiz
desegiten diren arte.
|
|
|
Ikuspuntu energetiko batetik eraikinen erabilera optimizatzeko erabiltzaileek ohitura jakin batzuei jarraitzea eta kudeatzeko errazak diren gailuak era egokian erabiltzea beharrezkoak dira besteak beste. Norbanako bakoitzak bere erantzukizuna hartzea
|
guztiz
beharrezkoa da emaitza ahalik eta eraginkorrena izan dadin. Eraikinen instalazioak aldatzeko errazak izatea ere garrantzitsua da, normalean hauek izaten baitira eraikin batean azkarren zaharkitzen diren elementuak, beste elementu batzuek bizitza luzeagoa izan dezaketen bitartean (egitura edo itxiturak, esaterako...).
|
|
|
Hala ere, esan beharra dago, nahiz eta eraikuntza lanetarako ez erabili asko, birrindutako hormigoi ia
|
guztia
erabiltzen dela betelanetarako edo bestelako lanetarako. Tamainaren arabera sailkatu ohi da birrindutako hormigoi guztia, eta behar adina aldiz birrindu daiteke lortutako harri koxkorrak handiegiak badira.
|
|
|
Hala ere, esan beharra dago, nahiz eta eraikuntza lanetarako ez erabili asko, birrindutako hormigoi ia guztia erabiltzen dela betelanetarako edo bestelako lanetarako. Tamainaren arabera sailkatu ohi da birrindutako hormigoi
|
guztia
, eta behar adina aldiz birrindu daiteke lortutako harri koxkorrak handiegiak badira.
|
|
|
Oro har, eraikinen bizitza erabilgarriaren amaieraren kudeaketa hobetu beharra daukagu, abantailak nabarmenak baitira energia kontsumoari dagokionez, ingurumenaren zainketari dagokionez, baita ikuspuntu ekonomiko batetik ere (gastu orokorra normalean murriztu egiten baita), baina horretarako, proiektatze prozesutik bertatik heldu behar zaio gaiari, eta agente
|
guztien
inplikazioa da (eraikitzaileena, sustatzaileena, arkitektoena, erabiltzaileena...), emaitza onak lortu nahi baditugu behintzat.
|
|
|
Erregai fosilen agortzeak eta klima aldaketaren kontrako borrokak energia kontsumoa eta CO2 ren isurketak sakon gutxitzera behartzen gaituzte. Europar Batasuna murrizketa handiak planifikatzen ari da sektore
|
guztietan
, nagusiki garraioan eta eraikuntzan.
|
|
|
% 20 izan du, gutxienez; eta energia efizientzia% 20 hobetu da. Hala eta
|
guztiz
ere, hasieratik argi geratu zen helburu horiek ez zirela nahikoak klima aldaketari aurre egiteko. Horregatik, Batasunak 2020 urtetik haragoko epe luzeko ibilbide orria lantzen jarraitu du, eta 2011n Europako 2020 Energia Estrategiaren jarraipena den 2050 Energia ibilbide orria gizarteratu du (2011b).
|
|
|
% 94, eta sektore horrek, mundu mailan, lur azpitik erauzten den petrolio
|
guztiaren
% 60 baino gehiago kontsumitzen du, egunez egun. Hortaz, ez da harritzekoa Batzordeak aurreikustea garraio sektorearen BEGen isurketak% 60 gutxitu direla Europan, 2050erako.
|
|
|
Ez da gutxi, baina hala ere ez da nahikoa. 2050erako helburuak betetzeko, lurreko garraioa elektrifikatu da hurrengo hamarkadetan, eta jatorri berriztagarriko elektrizitatearekin elikatu ditugu ibilgailu elektriko
|
guztiak
. Horrela, beste heren batean murritz daitezke kontsumoa eta isurketak.
|
|
|
Baina iraunkortasunaren muga ehuneko altuagoetan dago, oraindik; beraz, argi izan behar dugu ezen, murrizketetan% 80ko mugara heltzeko, ez dagoela oinarri teknologikoko irtenbide magikorik. Garraioaren karbonogabetzeak garraio publikoa bultzatzea edota ibilgailu
|
guztien
okupazio tasa oso altuak bermatzea eskatzen du, ezinbestez. Aldi berean, nahiko ziur, saihestezina izango da,
|
|
|
Europako Batzordearen arabera (2007), sektore horrek Batasunaren barne produktu gordinaren% 10 hartzen du, eta lan indarraren% 7 Garrantzi ekonomiko handiko sektorea da, eta are garrantzizkoagokoa energia eta isurketei dagokienez. Izan ere, EBko azken kontsumoaren% 40 inguru kontsumitzen da eraikin publiko eta pribatuetan, komertzioak barne, eta haiek dira EBko BEGen isurketa
|
guztien
heren baten erantzule. Energiaren bi heren eraikinak berotzeko kontsumitzen dira, gutxi gorabehera; beste% 15 gailu elektrikoen kontsumoa da
|
|
|
Garraio publikoaren aldeko apustu sendoa (0,5 MJ/ pertsona km-ko kontsumoan konbergentzia, garraio mota
|
guztietan
)
|
|
|
Bide
|
guztiak
erabiliz
|
|
|
Eraikinetan aldaketa nabarmenak ikusteko, baina, ez dugu mendearen erdira arte itxaron. Eraikinen energia errendimenduari buruzko Europako zuzentarauaren 9 artikuluak ezartzen du ezen, 2021 urtetik aurrera, eraikin berri
|
guztiek
energia balantze ia nulua izan dituztela, hau da, eraikin bakoitzean kontsumitzen den ia energia guztiak eraikinean bertan sortutakoa izan duela, energia fluxu berriztagarrien ustiapenaren bidez: sistema fotovoltaiko, eguzki termiko edota geotermikoaren bidez. Jabetza edo erabilera publikoko eraikinetarako, zuzentarauak 2019ra aurreratzen du energia balantze ia netoaren beharra.
|
|
|
Eraikinetan aldaketa nabarmenak ikusteko, baina, ez dugu mendearen erdira arte itxaron. Eraikinen energia errendimenduari buruzko Europako zuzentarauaren 9 artikuluak ezartzen du ezen, 2021 urtetik aurrera, eraikin berri guztiek energia balantze ia nulua izan dituztela, hau da, eraikin bakoitzean kontsumitzen den ia energia
|
guztiak
eraikinean bertan sortutakoa izan duela, energia fluxu berriztagarrien ustiapenaren bidez: sistema fotovoltaiko, eguzki termiko edota geotermikoaren bidez. Jabetza edo erabilera publikoko eraikinetarako, zuzentarauak 2019ra aurreratzen du energia balantze ia netoaren beharra.
|
|
|
Euskal Herriko eraikinetan, kontsumoa murrizteko tartea Europan baino txikiagoa izan daiteke, agian. Horren ondorioz, energia aurrezte eta isurketen murrizte metatuak sektore
|
guztietan
lortzeko, garrantzi handiagoa hartzen dute garraioan lor daitezkeenek.
|
|
|
Saiakuntza edo simulazioetatik itxitura horretan kokatutako geriza gailuaren eguzki faktoreen balioak eskuratu ditzakegu iriste angelu horietarako. Balio
|
horien guztien
batez bestekoa geriza gailu horren eguzki faktorea izango da.
|
|
|
Inguratzailean agertzen den lerro gorria taulan gorriz agertzen diren balioei dagokie. Balio horiek lagin euskarriaren ardatz bertikalaren 30º ko biraketa baterako ardatz horizontalaren posizio
|
guztietako
eguzki faktoreak dira.
|
|
|
Definizio tradizionalean, zubi termikoa isolamenduaren jarraitutasuna eteten duen elementu eroale bat da, hala nola hormigoizko zutabe bat edo metalezko leihoburu bat. Adiera zientifikoago batean, zubi termikoak fluxu termiko ez uniformedun gune gisa definitzen dira; hots, eraikinaren itxiturek agertzen dituzten elkargune
|
guztiak
: lurrarekin, egiturarekin, estalkiarekin zein arotziekin.
|
|
|
Gaur egun, klima aldaketaren inguruko kezkak direla-eta, isolamendu eskaerak ziztu bizian areagotzen ari dira. Europako araudiek bultzatuta, eraikin
|
guztiek
askoz efizienteagoak dute izan etorkizun hurbilean (1). Europako herrialde desberdinetan egindako ikerketek erakutsi dutenez (2), eraikin horietan zubi termikoen energia galerak kontsumo osoaren%
|
|
|
Espainiako araudiak teorian zubi termikoak aintzat hartzen dituen arren (3), praktikan ez du haien transmisio termikoa mugatzea lortzen. Adibide gisa, 2 irudiko xehetasun
|
guztiek
betetzen dute araudia, isolatu gabeko solairuek barne (4). Frantziako araudi berria laster izango da indarrean (5), zubi termikoak tratatzea manamendu egingo duelarik.
|
|
|
Passivhaus estandarraren isolamendu estrategia nabarmen sinpleago eta erabilgarriagoa da araudi hauen aldean, eta ematen dituen argibideak edozein eraikinetan aplikatu daitezke. Gakoa isolamenduaren jarraitutasuna lortzea da itxitura osoaren inguruan, oinplano eta sekzio
|
guztietan
egiaztatu daitekeelarik. Isolamendu lodiera txikiak erabilita ere, zubi termikoen eragin zakarrenak eragoztea lortzen da.
|
|
|
Isolamendua etetea
|
guztiz
beharrezkoa bada ere, eten horren erresistentzia termikoak ahalik eta handiena behar luke izan. Gaur egun hainbat produktu dauzkagu eskura, adibidez isolaturiko arotziak (zubi termikoen hausturadunak) edo bloke arinduak fatxada eta zolata arteko zubi termikoa arintzeko.
|
|
|
Formaren aldetik ere, eraikina arestian aipatutako bi eremu haien zordun da. Bide estali batek atari ematen die arraunketa ez beste erabilera
|
guztiei
lehen solairuaren mailan, behe solairuko joan etorriekin gurutza ez dadin. Oinezko bide horrek, Lezo bideko aldapatik moilarainoko pasabide batekin, bolumen osoa iparretik hegora zeharkatzen duen talai berri bat osatuko du, parke eta portuaren behatoki izango dena.
|
|
|
Oinezko bide horrek, Lezo bideko aldapatik moilarainoko pasabide batekin, bolumen osoa iparretik hegora zeharkatzen duen talai berri bat osatuko du, parke eta portuaren behatoki izango dena. Eta multzo
|
guztia
estaliz, isuri ezberdinekin tolesten diren planoak jarraitutasunean lotzen dituen aluminiozko azal bat egongo da, aurretik igarotzen diren itsasontzien oihartzun formalak dituena.
|
|
|
Eskuartean kudeatu dezakeguna. Gainontzeko
|
guztia
ameskeria eta dogma da, nonahitik ere datorrela. Baina oraina burutzeko, iraganak erakutsi diguna tentuz aztertu eta geroaren lorratzek nora garamatzaten ikusmiratzeko begirada gardena behar dugu.
|
|
|
Dogmetatik at, pentsamendu, adierazpen eta ekintzarako askatasunean oinarritutako begirada eta azterketa zientifikoan oinarritutako derrigortzean alegia. Eta, bestalde, zubiak eraiki eta aniztasunean akordioak erdiesteko ardura dugu
|
guztiok
ere. Euskal Hiria, izan ere, okerreko bidetik eramandako marka instituzional bat izan delako; orain aldiz, guztion artean bere lekuan kokatu behar dugu.
|
|
|
Eta, bestalde, zubiak eraiki eta aniztasunean akordioak erdiesteko ardura dugu guztiok ere. Euskal Hiria, izan ere, okerreko bidetik eramandako marka instituzional bat izan delako; orain aldiz,
|
guztion artean
bere lekuan kokatu behar dugu. Eta, dakigun bezala, hiria ez da inorren jabetza:
|