|
2005
|
|
|
09 Erbi walabien modura, eguzkia sartu ta
|
gero
irteten dira jatera, ez deshidratatzeko. Ikaragarrizko beroa egiten du egunez, eta nolabait babestu behar.
|
|
|
Mortuan egiten dituzten joan etorrietan memoriaren eta ulermenaren bideak jorratzen dituzte, eta sarritan toki sakratuak topatzen dituzte: orain Kata Tjuta...
|
gero
Uluru.
|
|
|
12 Europarrak, besterik ezin eta, kontinentea zeharkatzeko bidea bilatzen saiatu ziren. Munduko lurralderik zelaienean zehar milaka kilometro egin eta
|
gero
, mendikateak bidea mozten ziela ikusi zuten etsipenez.
|
|
|
Baina mendiak erortzen den guztia hartzen du. Urbegiak errekasto bihurtzen dira, eta
|
gero
ibai. Gutxi zirudien, baina apurtxo askok multzo handia egiten du.
|
|
|
21 Australiako eremuetan inoiz ez dago jakiterik zer gertatuko den. Urte zailen bolada bat gertatuez
|
gero
, kakatuek iraganeko esperientzian oinarritu dute jatekoa aurkitzeko.
|
|
|
23 Hemeretzigarren mendearen azkenaldira gamelu eta dromedarioekin zeharkatzen zuten basamortua, ez zegoen beste modurik. Baina errepideak egin eta
|
gero
, bertan behera utzi zituzten.
|
|
|
Ur hau orain dela denbora asko erori zen, ekialdean, euri zaparradetan. Bi milioi urte behar izan ditu apurka apurka harkaitz porotsua zeharkatu eta,
|
gero
, erdialdean agertzeko.
|
|
|
Txori txiki eta potoloak ziren, oso isats motzekoak, eta marrazki bereziak zituzten luma berdeetan. Irudi zaharrekin konparatu eta
|
gero
Alex ziur zegoen askako txoriak perikito gautarrak zirela.
|
|
|
9 Ardi etxalde handi honetan ezusteko batzuk topatuko ditugu. Gauez, langile guztiak etxera joan eta
|
gero
, gauza bitxiak gertatzen hasten dira txabolan.
|
|
|
47 Hona heldu ziren lehen europarrek ez zituzten begi onez ikusten bertako animaliak, eta zozo eta urretxindorrak ekarri zituzten Europatik, inguruak sorterriaren itxura handiagoa izan zezan. Gaur egun, berrehun urte geroago,
|
gero
eta gehiago baloratzen dira paisaia eta animalia paregabeok.
|
|
|
14 Berrogeita hamar milioi urtez kontinente honek berezko fauna izan eta
|
gero
, kanpoko animaliekin betetzen hasi zen.
|
|
|
22 Bai, nire semea. Aitak ere aitarengandik ikasi zuen, eta
|
gero
bere kontura ere egin ditu gauza batzuk, baina Sabinek ere aitarengandik ikasi du oinarria.
|
|
|
25 Kanpoko jende asko etortzen da, Guggenheimikustera etorritakoak,
|
gero
hona datozenak. Gainera, Bizkaian asko gustatzen zaidan gunea da.
|
|
|
25 Denetarik egingo nuke... jatetxe dotore batean afaldu, eta
|
gero
kirol portura joan parranda pixka bat egitera.
|
|
|
Hasiera hartan landa ingurunea zen, eta artzain, nekazari eta arrantza lanetan jarduten zuten bizilagunek.
|
Gero
, herrigune gero eta sendoagoa eratu zen Algortako portuaren inguruan eta hor, apurka apurka, merkataritza eta itsas jarduerak nagusitu ziren.
|
|
|
Hasiera hartan landa ingurunea zen, eta artzain, nekazari eta arrantza lanetan jarduten zuten bizilagunek. Gero, herrigune
|
gero
eta sendoagoa eratu zen Algortako portuaren inguruan eta hor, apurka apurka, merkataritza eta itsas jarduerak nagusitu ziren.
|
|
|
05 Getxok gorantz egin du XIX. mendearen erdialdetik aurrera jendea paraje hau atsedenaldirako eta aisialdirako gunetzat aukeratzen hasi zenetik. Merkatari eta industrialari dirudunek inguru hau aukeratu zuten bizilekutzat eta pixkanaka
|
gero
eta egoitza, txalet eta jauregi gehiago eraiki zituzten. Horrelaxe sortu ziren Areeta eta Neguri herrigune dotoreak, eta beste bizimodu mota bat nagusitzen hasi zen udalerrian.
|
|
|
19 Ba, begiraâ? ¦ haurrentzako eskolan poniak baino ez ditugu erabiltzen, eta 4 urteko haurrak ere badabiltza.
|
Gero
, jende nagusiagoarentzako beste eskola bat ere badaukagu, 20tik 40 urtera artekoentzat, zaldiketan hasteko.
|
|
|
19 Nik uste politena animaliarekin daukazun harremana dela. Kirol hau gehienbat aire zabalean egiten da, eta zaldia ez da makina bat bezalakoa, erabili eta
|
gero
hor uzten dena; haurrak animalia zaintzeko ardura hartu behar du, eta kirol honetan zaldiaren edo poniaren osasun egoerak agintzen du eta ez haurraren gogoak.
|
|
|
20 Kirol hau oraintsukoa da, ez da aspaldikoa. Baina
|
gero
eta zaletasun handiagoa dago, lehiaketa gehiago daude, jendeak txapelketetan parte hartzen du, eta beste modalitate batzuk ere egitendituzte: saltoak, raid a, zaldi heziketaâ? ¦ Gorantz doan kirola da.
|
|
|
22 Bai, asko gainera. Gustukoa izanez gero asko gustatzen zaizu, eta
|
gero
eta gehiago sartzen zara kirolean, ordu asko sartzen dituzu. Buru belarri sartzen zara...
|
|
|
05 XX. mendearen amaierarantz petrolioak eta gasak
|
gero
eta indar handiagoa hartu zuten hirian. Historia horren berri jasoko duzue alde zaharrean dagoen Kontserben Museoan eta handik urrutixeagoko Petrolioaren Museo berri eta modernoagoan.
|
|
|
10 Probak egin eta
|
gero
ibairantz abiatu gara, etxaldearen atzeko aldean dagoen bide zidor batetik. Egia esateko, hasieran beldur apur bat izan dugu.
|
|
|
11 Suldaslaagen izeneko ibaira taldeka sartu gara, elkarri eskua emanda, ez baita batere erraza uretan oinez egitea. Behin ibai erdira iritsi eta
|
gero
murgildu gara esperientzian. Buruz behera etzan eta gorputza uraren pentzudan uztea da kontua.
|
|
|
Amuarrainari piramide itxura eman eta barrua berdura zukuz egindako pure batekin beteko diot.
|
Gero
, ondo datozkion hiru goarnizio aukeratuko ditut, zapore moteltxo hori biziagotzeko.
|
|
|
20 Oroigarriren bat edo beste erosi nahi izanez
|
gero
, bada zeri heldu: artilezko jertse, jaka eta txanoak, denak kalitate onekoak, eta era guztietako oroigarriak.
|
|
|
21 Aurretik, osteratxo bat egin dugu akuarioan eta
|
gero
afaltzera: amuarraina eta izokina.
|
|
|
22 Norvegiara etorriez
|
gero
, fiordoak ikusi ez dituenak ezin esan herrialdea ikusi duenik. Dena dela, ia ezinezkoa da mendebaldeko Norvegiatik fiordoren batean nabigatzen minutu batzuk galdu gabe etxera itzultzea.
|
|
|
24
|
Gero
, autobusa bidean behera jaisten hasiko da, Norvegiako paisaia zeharkatzen duten sigi sagako errepide aldapatsuetan behera. Malda, zatirik gehienetan, %30ekoa da.
|
|
|
Europako estuena da. Ibilbide harrigarri honetan, itsasontzia kostaldean
|
gero
eta barrurago sartzen da, 1200 metro sakoneko amildegien erdian aurrera eginez.
|
|
|
Herriko monumenturik ezagunena lurraldeko zubirik entzutetsuena da: Bizkaiko Zubia; baina bisitatu nahi izanez
|
gero
, hobe Zubi Eskegiaz edo Portugaleteko Zubiazgaldetu, horrela deitzen baitio jendeak.
|
|
|
26 Bere errautsetatik sortu eta
|
gero
, turismorako leku erakargarria da Gernika.
|
|
|
20.15 Eukalipto basoetan kumeak haztea, inguruan ar nekagarririk gabe ere, ez da erraza. Toki latzak dira, lehor eta gogorrak; eta jatekoa ez da ugaria... honelakoak ase behar izanez
|
gero
, batez ere.
|
|
|
23.09 Haizeak joz
|
gero
sua bizitu egiten du, eta garrak berehala hedatzen dira zuhaitz gainetan zehar.
|
|
|
30.06 Txori alaiak dira. Putzuan ura edan eta
|
gero
, jolasa atsegin dute.
|
|
|
Baranoak lehorrean ere bizi daitezke, baina uretan nahiago dute, freskoago. Badirudi
|
gero
eta kezkagarriagoa dela egoera.
|
|
|
04.34 Amak hogei kume txiki inguru erditzen ditu, eta euren artean borrokatu behar dute sei erroak harrapatzeko. Lehia ezin gogorragoa da, eta erroraino heldu ta
|
gero
ere esnea edatea ez da segurua.
|
|
|
Hadj Ahmed-ek harrapakina nekatu egin behar du
|
gero
harrapatzeko, suge hau nahiko urduria baita.
|
|
2006
|
|
|
22 urte dira ni jubilatu nintzela, eta zaila da gogoratzea, baina uste dut, proiektua gelditzeak 500.000 milioiko zorra ekarri zion Iberduerori. Zorra gobernuak hartu zuen bere gain, eta
|
gero
ordainketa zatika egin da urteen joan etorrian, argiaren fakturaren bidez. Une honetan ezin dizut esan egoera nola dagoen, baina esango nuke oraindik zerbait ordaintzear dagoela.
|
|
|
Beldarra habian sartu eta zuloa berandu baino lehen estali behar da. Azken xehetasuna ere zuhur bete behar da,
|
gero
arrautzak jarri eta larbari jaten emateko.
|
|
|
Nik bi jokaera ikusi izan ditut. Badira lehenik harria aukeratu, eta
|
gero
fruitu lehorrak biltzen dituzten txinpantzeak; eta badira fruituak bildu, eta apurtzeko tresnen lekura eramaten dituztenak ere.
|
|
|
Lagunekin ukabilka jardutea,
|
gero
etsaiari aurre egiteko entrenamendu ona da.
|
|
|
Guztiz teknika ezberdina erabiltzen du oilo arrautzekin. Lanabes beharra duen ala ez erabaki, eta
|
gero
nola erabili aztertzen du. Oilo arrautza ipiniko dut tamainaren ezberdintasuna antzeman dezazuenâ? ¦.
|
|
|
Vermont basoko aphaenogaster inurriek, bestelako jokabidea dute. Landare zatiak edota lur pilota txikiak belaki gisa erabiltzen dituzte, gorpuaren urinak xurgatu eta
|
gero
guztien artean banatzeko.
|
|
|
Txukuntzea ia gauza konpultsiboa da hartz zurientzat. Izan ere, hainbesteko obsesioa dute txukuntzearekin, non ez baita harritzekoa izaten hartz batek jateari utzi, atzapar odolduak garbitu, eta
|
gero
berriz jaten jarraitzea. Eta eromen horrek badu arrazoi on bat:
|
|
|
HOST VO: Hilabete batzuk dituztenean, kumeak amaren atzetik joaten dira janari bila, zeropeko tenperaturari
|
gero
eta aldi luzeagotan aurre eginez. Bi urtez, amaren esnetik eta hark ekartzen dien haragitik biziko dira.
|
|
|
Baina dagoeneko erabaki du ez diola bere biktimari ihes egiten utziko. Eta tematia da
|
gero
! Izan ere, hartz zuri honek temakeriatik dauka teknikatik falta duena.
|
|
|
(01 37 16) elur mugikorren artean, urtzen ari den paisaian zehar, eta izotz pusken barrena ibiltzeko. Milaka eta milaka kilometro karratu zeharkatzen dute, eta, hala ere, etxerako bidea aurkitzen dute
|
gero
. Hara iritsitakoan, berriz hasten da familia bizitza.
|
|
|
HOST VO: Arra
|
gero
eta gertuago duelarik, hilzorian dagoen kumea atzean uztea beste aukerarik ez du amak. Hartz arrak, ordea, kume bakarra ez du aski.
|
|
|
kilometrora eramaten ditu haitzak; eta
|
gero
, glaziarra
|
|
|
|
gero
amerikarrak. Horregatik, Aleutiarretan, errusiarren
|
|
|
[01.36.57] Kolonia handiak direnean, lekuan bertan eta
|
gero
|
|
|
herrialde aberatsen artean,
|
gero
ta handiagoa izango da
|
|
|
herrialde pobreek, berriz,
|
gero
ta lehorte eta uholde
|
|
|
itxaron apur bat... [01.40.46] Kontuz,
|
gero
! Ez diezazula
|
|
|
Parapentean zeharkatuko dugu
|
gero
. Ez dago hortik
|
|
|
egin, eta
|
gero
elurrezko zubi bat bilatuko dugu. Oso ahulak
|
|
|
lan badute,
|
gero
ta ugariago datoz izokinak eta.
|
|
|
arrearen hibernazio aldia
|
gero
ta laburrago da; neguak
|
|
|
â?. Taharqa faraoia, betiko bizi bediâ?. Eta
|
gero
: â?. Monumentu hau egindu... â. NICOLASHarrigarria.OUT:
|
|
|
tenplu hau. [ON]
|
Gero
semea, Khonsu jainkoa. Ilargiaren
|
|
|
bat agertu zen, eta
|
gero
bestea.
|
|
|
hautsi zituzten, arrazoi politikoengatik, eta
|
gero
lurperatu
|
|
|
aginteberaren azpian ipini zituzten hainbat etnia eta herri. [ON] Zatiketa oker horren ondorioz, mila bederatziehundaberrogeita hamaseiko burujabetzaz
|
gero
, etengabeakizan dira Sudanen gatazkak: erlijiosoak, geografikoak etaekonomikoak.OUT:
|
|
|
eta hozka eginez
|
gero
, burua txikitu behar zaio, harrapakina
|
|
|
urte sasoi beroetan. Horrek serum premia
|
gero
ta handiagoa
|
|
|
aterako ditu hostoak.
|
Gero
geldo geldo biziko da, lozorroan.
|
|
|
Galapagos uharte ospetsuak. Haraxe joango gara
|
gero
.
|
|
|
[01.33.18] Ona! â? ¦ Helduiozuâ? ¦ALAINBota soka! NICOLASTori!... Eutsiko didazu pixka batean. ALAINBaiâ? ¦ Ez
|
gero
irristatu! OUT: 01:33:28: 12 TAKE 37 Track 1IN:
|
|
|
baina
|
gero
astringente bihurtzen da; hurrena, gas bat
|
|
|
Politikariek ez gintuzten aintzakotzat hartu.
|
Gero
, hasi ginen:
|
|
|
01.14.30 Dardara hauek esan nahi dute himenopteroak
|
gero
|
|
|
kristal sendagarriak biltzen lehenbizi, eta
|
gero
hautsak eta
|
|
|
pixka batean elkarrekin hizketan jardutea.
|
Gero
|
|
|
Eta
|
gero
itzuli egiten zara?
|
|
|
|
Gero
arte, txiki!
|
|
|
Badago ziztada hori hartu ondoren bizirik atera denik. Ahoz ahokoa egin eta
|
gero
, beren esperientzia izugarria kontatu dute: besoen mugimendua apurka apurka galdu egiten da eta harrizko bilakatzen direladirudi.
|
|
|
Puxika arrain klase bat, fugua, Txinan hazten dute, haztegietan.
|
Gero
, Japoniarako bidea egiten du, Japonian jateko tradizionala baita, nahiz eta arriskutsua izan. Sukaldariak arrainari tetradotoxina ondo kentzen ez badio, hilgarria izan daiteke.
|
|
|
Igela segundo batzuetan estimulatu eta
|
gero
, hartu eta jarioa kendu egingo diogu, ur garbi pixka batekin.
|
|
|
Oraingoan, mezuak blokeatu beharrean,
|
gero
eta arinago bidalaraziko ditu, sistema osoari gainezka eragin arte. Hala hiltzen dituzte harrapakinak.
|
|
|
Pozoiaren inguruko ikerketak
|
gero
eta aurrerago doaz, eta egunetik egunera gero eta animalia gehiago jartzen dituzte zientzialariek mikroskopioen azpian. Denetariko animaliak:
|
|
|
Pozoiaren inguruko ikerketak gero eta aurrerago doaz, eta egunetik egunera
|
gero
eta animalia gehiago jartzen dituzte zientzialariek mikroskopioen azpian. Denetariko animaliak:
|
|
|
Suge arreak oso pozoi toxikoa dauka; azken hamabost urteotan beste edozein sugek baino lagun gehiago hil ditu Australian. Zapalduez
|
gero
edota zirikatu... normala da euren burua zaintzea. Kontu handiz heldu behar zaio... tira...
|
|
|
Mehatxuka dabil, bere arreta lortu beharra daukat... honantz ekarri... Ad lib.... hemendik eutsi... animalia ederra da,
|
gero
!
|
|
|
Inbutugilearen zetazko gordelekuari arretaz begiratuz
|
gero
, laster jakingo dugu.
|
|
|
Osagai guztiak bereiztu eta
|
gero
, Graham-ek intsektuekin probatzen ditu, labezomorroekin esaterako.
|
|
2007
|
|
|
Gauza asko gertatu da. ... Ederto portatu zarete,
|
gero
! Teddy, Daisy...
|
|
|
Ea zangoak ondo dauzkazuen.
|
Gero
askatu egingo zaituztet. ... Stephen Frostek 73 urte dauzka.
|
|
|
Lurrera jaitsi eta
|
gero
, beste kontu bat da. Hemen bizitza guztia karibu artean egin duen norbaiten esperientzia behar dugu.
|
|
|
Eguraldia
|
gero
ta epelagoa da.
|
|
|
Hotz ikaragarrian bizitzen ohituta, ez dute atsegin. Ahal izanez
|
gero
elur gainean etzaten dira, freskatzeko.
|
|
|
seguru asko laster egingo du kumea. Izatez, eta seinaleen arabera, azken egunotan
|
gero
eta motelago datorrela ikusi dugu. Une batetik bestera erditzeko dagoela pentsatu behar dugu, beraz; edo egin duela kumea eta berarekin datorrela.
|
|
|
... Karibuek hiru asteko bitartea izaten dute ase arte jateko eltxoak agertu baino lehenago.
|
Gero
, milioika datozenean, gogaikarriak izaten dira.
|
|
|
|
Gero
, bat batean, hegazkineko biologo baten mezua.
|
|
|
Guk oraindik ez dugu ikusi, baina eskerrik asko.
|
Gero
arte.
|
|
|
Bai, ihes egiten dute, zokoratzen ez baditugu. Estutu eta zokoratzen baditugu,
|
gero
haserretu eta erasotzeko gauza dira; baina normalean ihes egiten dute.
|
|
|
Zerbait ehizatu badute, ez ditugu zirikatzen. Inoiz uxatu behar baditugu, zerbait hartzeko,
|
gero
gainerakoa hantxe uzten dugu eurentzat.
|
|
|
Bai. Besoak jasota hurbildu eta
|
gero
, bat batean, oihu eta txalo egin eta makilak elkarren kontra jo.
|
|
|
Baina horiek ere ez dituzu behar zarata egiteko baino. Eta
|
gero
, eraso.
|
|
|
Askoz handiagoa.
|
Gero
, zuzen zuzen begiratu eta euren kontra abiatuz gero, ihes egiten dute.
|