|
2000
|
|
|
–Gestalt Terapian funtsezkoena da jakitea,
|
ez
hitzezkoa beti dela hitzezkoabaino garrantzitsuagoa. Hitzek gezurra diote eta zuritu egiten dute; gorputzarenposturak, ahotsa eta ez hitzezko jokaerak beti egiazkoak dira?. 24
|
|
|
–Gestalt Terapian funtsezkoena da jakitea, ez hitzezkoa beti dela hitzezkoabaino garrantzitsuagoa. Hitzek gezurra diote eta zuritu egiten dute; gorputzarenposturak, ahotsa eta
|
ez
hitzezko jokaerak beti egiazkoak dira?. 24
|
|
|
hizkera
|
ez
hitzezkoa,
|
|
2005
|
|
|
Bestelako kodea aldarrikatu nahi dut: hitzarena ez bezalako kodea, hizkera
|
ez
hitzezkoa, oroimenean kondenatu ezineko lengoaia, zinak gezurta ditzakeen berbakera, erreklamazio libururik eta tarifa zerrendarik gabeko mintzo mutua, mezu anbiguoz itxuraturiko jario askea, adierazi gura ez denaren adierazpidea.
|
|
2006
|
|
|
Hiperaktibitatea eta inpultsibitatea dituzten haurrek zailtasunak izaten dituzteharremanetan: gehiegizko nabarmendu nahia, frustrazioa eraman ezina, berehalakoabantailak lortzeko erreakzio inpultsiboak, arauekiko begirune gutxi, galtzenhastean jokoa uztea, egonarririk eza, gezurretarako joera, gizarte komunikazioetanarreta gabezia kronikoa, hitzezko eta
|
ez
hitzezko seinale xeheetan arretarik ez jartzea eta pertsonen arteko arazoak ebazteko gabeziak. Ez dira onartuak lagunarteaneta zailtasunak dituzte guraso, irakasle eta neba arrebekin ongi konpontzeko.
|
|
|
15.2.8 Ikaskuntzaren
|
Ez
hitzezko Nahasteak
|
|
|
AGHNa dutenengan Ikaskuntzaren
|
Ez
hitzezko Nahasteak ere sarri agertzendira. Ikuspegi estuegia hartzen dute nahaste hau dutenek:
|
|
|
Haurraren portaera positiboetan jarri behar dituzte gurasoekbegiak, errieta eta kritiken gurpil zoroa hautsiz. Aldian behin, portaeraegokien aurrean laudoriozko hitzak edo
|
ez
hitzezko onarpen adierazpenakagertuko ditu gurasoak. Gaizki portatzen hasten denean, beste aldera begiratu edo ez ikusia egingo du.
|
|
2008
|
|
|
Gero, etxerakoan, aitari kontatzen zion, badaezpada, eta azkenean, galdera ez zèn galdera bat egiten zion,
|
ez
hitzezkoa baina bai keinuzkoa, maistrari entzundako baieztapen ezin biribilagoetan zalantza baten aztarna aurkitu balu bezala:
|
|
|
WISC R eskalak 6tik 16 urtera bitarteko haurren adimen maila neurtzen du. Hitzezko eskala eta
|
ez
hitzezko eskalak ditu. WPPSI eskalak 4 urtetik 6 urte eta erdira bitarteko haurren adimena neurtzen du.
|
|
|
– Luriaren eremuan elkartzen dira fonema eta grafema, hau da, fonemaren soinuzko irudia grafemaren ikustezko irudi bihurtzen da; han dute abiapuntua esku eta hatzen praxiek eta
|
ez
hitzezko adierazpenek.
|
|
|
Gero, etxerakoan, aitari kontatzen zion, badaezpada, eta azkenean, galdera ez zèn galdera bat egiten zion,
|
ez
hitzezkoa baina bai keinuzkoa, maistrari entzundako baieztapen ezin biribilagoetan zalantza baten aztarna aurkitu balu bezala:
|
|
2009
|
|
|
|
Ez
hitzezko portaerak eta mezuak kodetzen eta deskodetzen gizonek eta emakumeek dituzten aldeak ondoko puntu hauetan laburbil daitezke (Burgoon, 1994):
|
|
|
Esaten dena baino gehiago, esaten dena nola esaten den aztertzen du paralinguistikak. Hitzezko jokaeraren
|
ez
hitzezko alderdiak biltzen ditu: ahots tonua, ozentasuna, solasaldiaren erritmoa, tinbrea, pausaldiak, gorabeherak, abiadura, ahotsaren altuera, oihartzuna, intziriak, eztulak, soinu arrotzak eta abar.
|
|
|
Pertsona arteko komunikaziorako gaitasun handiagoa dute emakumeek. Adierazkorragoak dira eta besteen adierazpenak (hitzezkoak eta
|
ez
hitzezkoak) hobetoulertzen dituzte.
|
|
|
8 Generoa eta
|
ez
hitzezko komunikazioa
|
|
|
Ondorioz, mutilek hizkuntzaren arloko nahaste (dislexiak, disgrafiak...) gehiago agertzen dituzte neskekbaino. Hitzezko mezuak adierazi eta irakurtzeko ez ezik,
|
ez
hitzezko mezuakkodetu eta deskodetzeko ere trebetasun gehiago dituzte emakumeek. Emakumeekgizonek baino aurpegi eta keinu adierazkorragoak eta biziagoak erakusten dituzte.Afektuak eta emozioak errazago agertzen dituzte, eta besteen afektu adierazpenakerrazago irakurtzen dituzte.
|
|
|
Nagusitasuna agertzera zuzendua dago gizonen
|
ez
hitzezko portaera; emakumeena, berriz, mendetasuna agertzera. Ikusmenari dagokionez, gizonak emakumeak baino menderatzaileago agertzen dira:
|
|
2010
|
|
|
Gaitasun lexikoa (hiztegia) zahartzaro normalean aldaketa gabe manten daitekeedo hobera egin dezake, baina hitz jarioak (denbora unitateko esandako hitz kopurua) narriadura argia izaten du. Emaitza horiek logikoak dira, hitz jarioa ebaluatzen duten zereginetan
|
ez
hitzezko osagaiek parte hartzen dute-eta: abiadura, arretamantentzeko gaitasuna, prozesamendu kognitiborako gaitasuna eta ekoizpen motorra.
|
|
|
^ Alzheimer motako dementzia duen gaixoarengan esku hartze ez farmakologikoa hainbat arlotan landu daiteke, besteak beste, arlo kognitiboan (funtziokognitiboak estimulatuz), arlo emozionalean (depresioa eta herstura egoerakbideratuz), portaera arloan (portaera nahasteak maneiatuz) eta komunikazioaren arloan (hitzezko zein
|
ez
hitzezko komunikazioa erabiliz).
|
|
2011
|
|
|
Eskizoideak gertaera emozionalak eta sozialak prozesatzeko zailtasunak ditu eta ez da batere trebea besteen pentsamenduak eta sentimenduak ulertzen; haiekin komunikatzeak ahalegin handia eskatzen dio.
|
Ez
hitzezko komunikaziorako trebetasun gutxi du. Besteen sentimenduak eta emozio adierazpenak interpretatzeko zailtasunak ditu, eta, ondorioz, haien premia emozionalak ez ditu asebetetzen.
|
|
|
Besteen sentimenduak hautemateko gaitasunik ez duela dirudi eta haien konpainia bilatzeko joerarik ez zaio ikusten. Sinbolo matematikoak edo gramatikoak erraz ulertzen ditu, baina nekez ulertzen du
|
ez
hitzezko hizkuntzaren sintaxia. Autisten edo Asperger en sindromea dutenen moduan, gabeziak ditu ez hitzezko komunikaziorako eta pertsona arteko loturak finkatzeko.
|
|
|
Sinbolo matematikoak edo gramatikoak erraz ulertzen ditu, baina nekez ulertzen du ez hitzezko hizkuntzaren sintaxia. Autisten edo Asperger en sindromea dutenen moduan, gabeziak ditu
|
ez
hitzezko komunikaziorako eta pertsona arteko loturak finkatzeko. Besteengandik ez du ezer espero, ez du haiekin harremanik nahi eta ez du haien beharrik.
|
|
|
Erasoen aurrean beren burua eta pertsona ahulen eskubideak defendatzen badakite.
|
Ez
hitzezko komunikazioaren mezuak ulertzeko eta lan munduko botere egituraren berri jasotzeko trebetasun handia dute.
|
|
|
–
|
Ez
hitzezko komunikaziorako trebetasunak landu.
|
|
|
Teknika horien bidez, kontrako iritzia dutenen aurrean bere iritzia ematen, bere burua baieztatzen eta pertsona arteko trebetasunak erabiltzen ikasi behar du. Trebetasun horien artean,
|
ez
hitzezko komunikazioarenak (ikusmenkontaktua, jarrera, mimika irribarretsua?) ere landuko dira. Izan ere, nortasun saiheskaria dutenen gaitasun sozialak eta ez hitzezko komunikaziorako trebetasunak nahiko ahulak dira, eta horiek indartu behar dira.
|
|
|
Trebetasun horien artean, ez hitzezko komunikazioarenak (ikusmenkontaktua, jarrera, mimika irribarretsua?) ere landuko dira. Izan ere, nortasun saiheskaria dutenen gaitasun sozialak eta
|
ez
hitzezko komunikaziorako trebetasunak nahiko ahulak dira, eta horiek indartu behar dira.
|
|
|
Fobia soziala dutenek hitzezkoak eta
|
ez
hitzezkoak diren gizarte trebetasunetan hutsuneak izaten dituzte. Hori dela-eta, gizarte harremanetarako gaitasunetan trebatzen da pertsona.
|
|
|
Haur hauek heldutasun sozialean, jarduera sozialetan eta arrazoitze sozialean atzerapen deigarria dute, hizkuntzaren alderdi pragmatikoetan arazoak dituzte, modu pedantean hitz egiten dute,
|
ez
hitzezko portaerak interpretatzeko eta erabiltzeko gaitasun gutxi agertzen dute, arazoak dituzte harreman sozialetan edo lagunak egiterakoan, emozioak kontrolatzeko arazoak dituzte eta sentimenduak intelektualizatu egiten dituzte. Ikusmen kontaktuan, aurpegi adierazpenetan, gorputz jarreren eta keinuen bidez komunikatzeko arazoak dituzte.
|
|
|
Gaitasun intelektualetan arazorik ez dute, baina egoera sozialak ulertzeko zailtasunak dituzte.
|
Ez
hitzezko seinaleak ulertzeko arazoak dituzte.
|
|
|
Konfiantza hori lortuko badu, komunikazio argia, ekibokorik gabea, hitzezkoaren eta
|
ez
hitzezkoaren artean desadostasunik gabea, presiorik gabea erabili behar du terapeutak; nortasun helduko pertsona baten moduan jokatu behar du, pazientearen inpresio eta jokabideei iraunkortasun bat emateko.
|
|
2012
|
|
|
– Hitzezko komunikazioa eta komunikazio
|
ez
hitzezkoa edo analogikoa daude. Horien arteko desberdintasunak taula honetan zehazten dira:
|
|
|
Komunikazioan zehar,
|
ez
hitzezko jokabidea sei modutan erlaziona daiteke hitzezko jokabidearekin (Knapp, 1972):
|
|
|
Errepikapena: keinuen bidez esaten dena(
|
ez
hitzezko mezua) hitzaren bidez esaten denaren (hitzezko mezua) berdina da.
|
|
|
Kontraesana:
|
ez
hitzezko mezuak hitzezkoari aurka egiten dio.
|
|
|
Osagarritasuna:
|
ez
hitzezko hizkuntzak osatu egiten du ahoz esandakoa.
|
|
|
Erregulazioa:
|
ez
hitzezko komunikazioak komunikazio arina ahalbidetzen du, isilune gogaikarririk gabea; eta hitz txandak errespetatzen laguntzen du.
|
|
|
Komunikazio inkontzientea
|
Ez
hitzezko komunikazioan nazioarteko aditua den Ray Birdwhistell ek dio: –giza komunikazioaren zati handi bat maila inkontzientean garatzen da; maila horretan, hitzen garrantzia zeharkakoa besterik ez da?.
|
|
|
H Hiztegia
|
Ez
hitzezko komunikazio Ez hitzezko komunikazioa esandako edo idatzitako hitzez gaindiko komunikazio gertakaria da (Knapp, 1972).
|
|
|
H Hiztegia Ez hitzezko komunikazio
|
Ez
hitzezko komunikazioa esandako edo idatzitako hitzez gaindiko komunikazio gertakaria da (Knapp, 1972).
|
|
|
> > Proposatutako jarduerak 1?? Bi kasu hauetan, zehaztu hitzezko hizkuntzaren eta
|
ez
hitzezkoaren artean dagoen lotura mota: a) Jon Imanolekin ari da hizketan.
|
|
|
da gakoa. Ez gara hitzezko alderdiei buruz soilik ari, baizik eta antsietatearen adierazpen
|
ez
hitzezkoei buruz ere (aurpegiera, begirada, izerditzea, dardara, mugimenduak, etab.). Beraz, komenigarria da galdeketa kliniko hutsetik irtetea eta elkarrizketa informalagoa izatea, baina gaixoa estimulatuta, esan diezagun zein gogo aldartea duen, zein beldur edo kezka dituen, edo gertatzen ari zaionaren inguruan zer pentsatzen edo sentitzen duen. Horrela, hobeto bideratu ahal izango ditugu gaixoa lasaitzeko saioak, bidezko informazioa emanda eta lasaigarri orokorrak erabili gabe (hala nola:
|
|
|
|
Ez
hitzezko komunikazioa, irudi pertsonala eta adimen emozionalaren garrantzia mahai gainean jarriko duen komunikazio tailerra eskainiko dute Kultura Etxean. Maiatzaren 7tik 28a bitarteko astelehenetan, arratsaldeko ordutegian, 18:00etatik 20:00etara, gauzatuko da.
|
|
2013
|
|
|
Zuzen eta errespetu handiz jokatzen du.
|
Ez
hitzezko komunikazioan, arreta eta interesa adierazten ditu. Itxuraz, osasuntsu dago.PrestakuntzaPosturako eskatzen den titulazioa dauka; lanean diziplinatua da baina, aldi berean, baita anbizio handikoa ere, eta, beraz, kontratatzen duen enpresan trebatu eta arrakasta izan nahiko luke.Lan esperientziaIa 3 urtez lan egin du eskaintzen den postuan egin lituzkeen funtzioak egiten; denboraldi horretan, indarrean dauden arau fiskalen eguneratzeari buruzko ikastaro batzuk egin ditu, lehendik zuen jakintza birziklatzeko eta zabaltzeko.MotibazioakGaur egun, enpresa txiki batentzat egiten du lan; han gustura sentitzen den arren, ez dago sustatzeko aukerarik.Laburbilduz, eskaintzen den postura egokitzen diren gaitasunak eta jokabidea dauzka, eta ia ezin hobeki egokitzen da profil psikoprofesiografikora.3.6 irudia.Azken hautagaietako baten txostena.
|
|
|
Zein dira hautagaiaren hitzezko komunikazioaren eta
|
ez
hitzezkoaren ezaugarriak?
|
|
|
Eraikuntza prozesu horrek agente guztien inplikazioa eta esfortzua eskatzen du. Zentzu horretan, Meyer-ek eta Turner ek (2002) aldamio egoki bat gauzatzeko, prozesu kognitiboen eta jarrerazkoen elkarren menpekotasuna eta osagarritasuna onartzea aldarrikatzen dute, eta prozesuok erregulatzeko gai den tresna hitzezko hizkuntza eta
|
ez
hitzezkoa dela berresten dute.
|
|
|
Hizkuntza
|
ez
hitzezkoaren azterketan oinarritutako ikerketek sartu irten gutxi egiten dute eskola eremuan, eta are gutxiago behatutako jarrerak ikertzean, eta beraien inplikazioa ikaste irakaste prozesuan. Ikerketa horietatik hizkuntza ez hitzezkoaren inguruan eratorritako ezagutzek hezkuntza kontzeptua osatzen eta eraginkortasunaren inguruko irizpideak zehazten dituzte, (Woolfolk eta Galloway 1987).
|
|
|
Hizkuntza ez hitzezkoaren azterketan oinarritutako ikerketek sartu irten gutxi egiten dute eskola eremuan, eta are gutxiago behatutako jarrerak ikertzean, eta beraien inplikazioa ikaste irakaste prozesuan. Ikerketa horietatik hizkuntza
|
ez
hitzezkoaren inguruan eratorritako ezagutzek hezkuntza kontzeptua osatzen eta eraginkortasunaren inguruko irizpideak zehazten dituzte, (Woolfolk eta Galloway 1987). McNeill ek (1992, 2000) egindako ikerketaren emaitzak, ikastolara aplikatzen dituzte Feyereisen ek eta Harvard-ek (1999) eta Cuadrado ren (1992, 1993, 1996) ikerketak behar beharrezkoak dira, ikasgelan giro emozional atsegina sortzeko jarrerak eta horien esanahiak zehazteko.
|
|
|
Azken hamarkadan, jarrera
|
ez
hitzezkoaren inguruko azterketak bikoiztu egin dira, horietariko batzuek eremu bat bakarrik aztertzen dute, gehienbat kinesikoa (Andersen 1999; Goldin Meadow eta Wagner 2005; Miller 2005; Fernández 2006; McCroskey eta Richmond 2006).
|
|
|
Dena den, Cuadrado k (1993) aipatzen duen bezala, irakasle gehienek ez dute kontzientzia eta ez dituzte ezagutzen ikasgelan martxan jartzen dituzten komunikazio mekanismoak, ezta aurkezten diren momentuaren arabera jasotzen duten esanahia ere, ezta ikasleek haiekiko egiten dituzten balorazioak ere. Ezjakintasun horrek ez du ahalbidetzen beraien komunikazio jarrera hitzezko eta
|
ez
hitzezkoen estrategiekiko kontzientzia hartzea, ikasleen ezagutza errazteko eta ikasgelako giro egokia sortzeko.
|
|
|
Haren ekarpenei esker, errekurtso diskurtsiboen analisian eragiten duten hainbat faktore kontuan hartu izan dira, hala nola testuingurua, momentu didaktikoa, hezkuntza etapa edo mailaren arabera (Lemke 1997; Sánchez, Rosales eta Cañedo 1999; Candela 2001; Coll eta Onrubia 2001; Cros 2003; Ruiz, Villuendas eta Bretones 2003; Borzone eta Rosemberg 2004). Ikerlan horien guztien ezaugarri nagusia da, guztiek hitzezko jarrerak zehazki aintzat hartzen dituztela, bigarren plano batean utziz, eta sarritan desagerraraziz, hizkuntza
|
ez
hitzezkoarekin erlazionatutako jarrerak.
|
|
|
McNeill en (1992, 2000) edota Feyereisen eta Harvard-en (1999) lanak oso emankorrak eta esanguratsuak izan dira jarrera
|
ez
hitzezkoaren presentzia areagotzeko, hitzezko hizkuntzaren bidezko mezuen lagungarri, osagarri edo gehigarri.
|
|
|
Ikasgelako giro emozional egokia sortzera bideratuta dauden jarrera komunikatibo egokienak aztertzeari dagokionez, Cuadrado ren lanek (1992, 1993, 1996) oso analisi zehatza aurkezten dute, Lehen Hezkuntzako irakasleen hitzezko jarrera komunikatibo eta
|
ez
hitzezkoen inguruan. Geroago sortutako lanek, (Andersen 1999; Woolfolk eta Murphy 2001; Miller 2005; Fernández 2006; McCroskey eta Richmond 2006) komunikazio mekanismoen potentziala erakusten dute, atxikimendua transmititzeko eta hezkuntza zentroarekiko jarrera positiboak agerrarazteko.
|
|
|
|
Ez
hitzezko jarreran oinarritutako ikerketen analisiek ahozko mezuak osatzen, indartzen eta hornitzen dituzte (Cuadrado 1992; McNeill 1992, 2000; Feyereisen eta Havard 1999).
|
|
|
Ildo beretik birformulatu egiten du ikasleek esandako hori (11)= Is that mine?; zer egin behar da? zalantza dutenean ikasleek euskarara jotzen dutela antzeman daiteke (12)=, baina irakaslea testuinguru estralinguistikoaz baliatzen da (13) berriro azaltzen dio zein den gauzatu beharreko ataza eta aurrera jarraitzen du
|
ez
hitzezko hizkuntza baliatuz. Irakasleak esanahia argitzera bideratutako keinuak erabiltzen ditu ikasleak zalantzan jarriz eta era berean, ikasleek zalantzak azaleratzen dituzte, (14)= baina hau bakarrik egin behar da?, irakasleak zalantza horiek argitzen dituen hein berean baina erantzuna eman gabe (15).
|
|
|
Jarrera komunikatibo hauen eta estrategia diskurtsiboen artean elkarren menpekotasuna eta osagarritasuna agertzeaz gain, errepikagarritasun bat ere agertzen da ikertutako bi saioen hasieran estrategia antzekoak identifikatu dira-eta. Horri guztiari Meyer-ek eta Turner ek (2002) diotena gehitzean, ezaugarri hauek aldamiatze egoki bat gauzatzeko behar beharrezko faktoreak direla ohartzen gara eta horiek erregulatzeko tresna hitzezko hizkuntza nahiz
|
ez
hitzezkoa lirateke.
|
|
|
Negoziazioa ulertzeko gaitasuna, Edwards eta Mercer ek (1988) plazaratzen dutenaren arabera, solaskide bakoitzak esaten edota egiten duena aztertzeko gaitasunean errotuta dago, eta horrek, ondorioz, diskurtsoa izaera interaktiboz janztea dakar. Birformulazioaren estrategiarekin batera,
|
ez
hitzezko jarrerarekin lotuta dauden ahots tonua zaintzeak, baikorra izateak eta, batez ere, errespetuan oinarritzen diren jarrerak martxan jartzeak giro lasai eta egokia sortzen dute ikaskuntza prozesuan. Ikerketa honetan ikusi dugunez, irakasleak maiz erabiltzen ditu estrategia horiek ikasleak lasaitze aldera, eta Cuadrado k (1992) dioen bezala, ez hitzezko jarrera hauek, ahozko mezuak osatzen, indartzen eta hornitzen dituzte.
|
|
|
Birformulazioaren estrategiarekin batera, ez hitzezko jarrerarekin lotuta dauden ahots tonua zaintzeak, baikorra izateak eta, batez ere, errespetuan oinarritzen diren jarrerak martxan jartzeak giro lasai eta egokia sortzen dute ikaskuntza prozesuan. Ikerketa honetan ikusi dugunez, irakasleak maiz erabiltzen ditu estrategia horiek ikasleak lasaitze aldera, eta Cuadrado k (1992) dioen bezala,
|
ez
hitzezko jarrera hauek, ahozko mezuak osatzen, indartzen eta hornitzen dituzte.
|
|
|
Aurreko lerroaldeko ideiari jarraituz, estrategia anitz esanahia argitzera bideratutako
|
ez
hitzezko keinuekin lotuta egon dira, zeintzuk transkripzioak egitean bideoetan ikusteko aukera izan dugun. Horietatik langai izan dira komunikazioarekin lotutako zenbait baliabide:
|
|
|
10 Esanahia argitzera bideratutako keinuak. Ahozko diskurtsoa azaltzera, bideratutako keinu
|
ez
hitzezkoek osatuko lukete, estrategia kinestesikoa.
|
|
|
2 Transkripzioa egitea. Bideoan jasotako informazioa prozesatzeko eta analizatzeko, irakasle eta ikasleen hitzezko diskurtsoa eta alderdi
|
ez
hitzezkoa ere transkribatu dira jarrera komunikatiboarekiko behatzen diren alorrak ere txertatuz. Horretarako transana programa erabili da, eta kodifikatzeko, Dalton Puffer ek (2007) zehaztutako kodeak erabili izan dira.
|
|
|
Horretarako transana programa erabili da, eta kodifikatzeko, Dalton Puffer ek (2007) zehaztutako kodeak erabili izan dira.
|
Ez
hitzezko komunikazioaren transkripzioa egiteko, Cuadrado k (1992) zehaztutako kategorizazio sistema erabili da, hezkuntza testuinguruetan gehien ematen diren jarrerak deskribatzeaz gain, haien interpretazioa ere ahalbidetzen duelako.
|
|
2014
|
|
|
Irakasgaian egingo ditugun simulazio edo dramatizazioetan irakaslearen roleandagoenak gurasoen emozio eta ekintzei modu egokian erantzuten jakin du, bai hitzezko bai
|
ez
hitzezko komunikazioaren bidez, norberaren afektibitatea etabestearen perspektiba ondo kudeatzen eta enpatikoki jokatzen aurrekoari erantzunez.Horretarako haien emozioak adierazten utzi behar die eta horretarako eskubideaaitortu, aldi berean berak oreka emozionala mantendu behar du elkarrizketarengidaritza egokia izan dadin eta gaitik ez desbideratzeko plano pertsonalera joz.
|
|
|
Bestelako kodea aldarrikatu nahi dut: hitzarena ez bezalako kodea, hizkera
|
ez
hitzezkoa, oroimenean kondenatu ezineko lengoaia, zinak gezurta ditzakeen berbakera, erreklamazio libururik eta tarifa zerrendarik gabeko mintzo mutua, mezu anbiguoz itxuraturiko jario askea, adierazi gura ez denaren adierazpidea.
|
|
|
Zerbait ongi egitean, laudorioak, iruzkin positibo eta motibatzaileak egin; hitzezko errefortzu horiek hasieran sari materialekin batera joan daitezke, eta portaeraren ondoren berehala eman behar dira. Haurra animatzeko, irakasleak edo gurasoak erabil ditzakeen
|
ez
hitzezko portaerak: besarkadak, bizkarrean edo buruan laztandu, irribarre egin, erpurua altxatu, begiaz keinu egin.
|
|
|
Hiperaktibitatea eta oldarkortasuna duten haurrek zailtasunak izaten dituzte harremanetan: gehiegizko nabarmendu nahia, frustrazio eramanezina, berehalako abantailak lortzeko erreakzio oldarkorrak, arauekiko begirune gutxi, galtzen hastean jokoa uztea, egonarririk eza, gezurretarako joera, gizarte komunikazioetan arreta gabezia kronikoa, hitzezko eta
|
ez
hitzezko seinale xeheei arretarik ez jartzea, pertsonen arteko arazoak ebazteko gabeziak. Ez dira onartuak lagunartean, eta zailtasunak dituzte guraso, irakasle eta neba arrebekin ongi konpontzeko.
|
|
|
AGNHa dutenengan ikaskuntzaren
|
ez
hitzezko nahasteak ere sarri agertzen dira. Ikuspegi estuegia hartzen dute nahaste hori dutenek:
|
|
2015
|
|
|
bolumena, isiluneak?) eta
|
ez
hitzezkoak (begien, eskuen eta bestelako gorputz adierazpena). (K)
|
|
|
PNLn, «programazio» kontzeptuak jokabide programak sortzeko eta aplikatzeko daukagun gaitasunari egiten dio erreferentzia; «neuro» kontzeptuak, bestalde, gure emozio egoera subjektiboa baldintzatzen duten zentzumen pertzepzioak barne hartzen ditu; eta «linguistikoa» kontzeptuak, azkenik, gizakiaren hitzezko nahiz
|
ez
hitzezko komunikazio bitartekoei egiten die erreferentzia.
|
|
|
Hain gutxi? Gainontzeko guztia kontzienteki edo inkontzienteki kanporatzen dugu mugimendu, postura, aurpegikera edota ahotsaren bidez.
|
Ez
hitzezko komunikazioa da hori.
|
|
|
133. Ahozkotasuna eta
|
ez
hitzezko komunikazioaren oinarrizko formak gorputzezko inskripzio eta erregistro formak dira, egia da. Pentsa dezakegu, ostera, soinean eta aldean eramaten ziren baliabideak (jantziak, lepokoak, tatuajeak, eskarifikazioak eta abar) izango zirela signifikatzeko praktikak egonkortzeko bide.
|
|
2016
|
|
|
Ikerketa txostenaren ahozko aurkezpenean, egoki erabili baditugu baliabide prosodikoak (ahoskera, abiadura, bolumena, isiluneak&) eta
|
ez
hitzezkoak (begien, eskuen eta bestelako gorputz adierazpena). (K)
|
|
2017
|
|
|
Nola hobetu artatzen ditugun pertsonekin dugun hitzezko eta
|
ez
hitzezko komunikazioa.
|
|
|
Eta abar. Aldi berean, baliagarri izango zaio laguntza ematen ari den pertsonekin komunikatzeko erabil ditzakeen bideak , hitzezkoak eta
|
ez
hitzezkoak, ezagutzea.
|
|
|
Teknologia horiek teknologia bigunak dira eta honelako prozesuetan zehazten dira: eraikitze ideologikoetan, portaeretako kodeetan, hezkuntzako curriculumetan, janzteko kodeetan, joko dialektikoetan,
|
ez
hitzezko komunikazioan, pertsonen antolakuntzarako ereduetan (adibidez, zentralizatuak, deszentralizatuak eta sakabanatuak), ordutegietan...
|
|
2018
|
|
|
Ezagutza teorikoez gain, ezagutza prozedimental horiek ere landu behar ditugu, irakasle izango direnek sentikortasuna eta pertzepzioa lantzea, komunikazioa hobetzeko, enpatizatzeko eta daukagun entzute gaitasuna garatzeko. Gorputzaren komunikazioan %75
|
ez
hitzezkoa da, eta bestearen inkontzienteak jasotzen duena ere gorputzarekin adierazten duguna da, nahiz eta hitzekin manipulatzen saiatzen garen. Ikusi dugu irakaslearen gorputz adierazpenekin lan egitea eraginkorra dela, irakasleek eurek benetako begirada aldaketa egiteko.
|
|
|
Jatorrizko grabaketak ere bai.
|
Ez
hitzezko lengoaiak, doinu eta isiluneek, ematen duten informaziorik ez galtzeko. Lehen prestakuntza saioa bihar goizean izango dute eta, beraz, materiala aztertzen hasi beharra dauka.
|
|
|
hizkera
|
ez
hitzezkoa,
|
|
2022
|
|
|
Kontuan harturik Euskal Hizkuntza eta Literatura irakasgaian soziolinguistikak duen presentzia eskasa, deigarria da Atzerriko Lehen Hizkuntza, Atzerriko Bigarren Hizkuntza eta A ereduko Euskal Hizkuntza eta Literatura irakasgaietako edukietan" alderdi soziokultural eta soziolinguistikoa: gizarte konbentzioak, kortesia arauak, ohiturak, balioak usteak eta jarrerak;
|
ez
hitzezko hizkuntza" (Hezkuntza Departamentua, 2015a: 127; Hezkuntza Departamentua, 2015b: 154) eduki gisa agertzea.
|
|
2023
|
|
|
Ikasleen artean hobekuntzak ikusi dira diskurtsoaren testuinguruko elementuetan, besteak beste, helburu komunikatiboaren hartzailea irudikatzean: nor, noiz, non, hartzailearen ezagutzak, zer lortzeko, nola; testuinguruaren formaltasun mailan; kokapena eta espazioaren erabileran; baliabide
|
ez
hitzezkoetan (begirada eta gorputz mugimenduetan); urduritasunaren kontrolean; baliabide paraberbaletan (bolumena, abiadura eta intonazioa).
|
|
|
Diskurtsoaren testuinguruko elementuetan eta baliabide
|
ez
hitzezkoetan zehaztea noraino den estilo propioa eta noraino lanketaren emaitza.
|
|
|
2014): kognitiboak, linguistikoak (ahozko hizkuntzaren baliabideak) eta pragmatikoak (curriculumeko alderdiak, alderdi sozialak eta afektiboak); hitz egitea eta hitz egindakoa ulertzea eskatzen du eta baliabide
|
ez
hitzezkoak (ez berbalak), paraberbalak eta hitzezkoak (berbalak) erabiltzea eskatzen du. Ahozko mota desberdinak daudela ere kontuan izan behar da:
|
|
|
• SDak zer ikasgairen/ irakasleren artean egin daitezkeen ere desberdina da, batzuetan, hori helburu komunikatiboak berak baldintzatuko baitu. HHn eta LHn ohikoena tutoreek lantzea izanen da, baina gelaratzean Gorputz Hezkuntzako irakasleak lagundu diezaioke baliabide
|
ez
hitzezkoak lantzen edota Musika irakasleak intonazioa eta erritmoa lantzen. Alderdi praktikotik, irakasle batzuk elkarrekin aritzea beti da lagungarria, beharrezkoa (ahal izanez gero) eta esker onekoa.
|
|
|
Gizakien komunikaziorako
|
ez
hitzezko bide bat da barrea. Barrearen bidez beste pertsonei adierazten diegu atseginezko emozioak bizitzen ari garela.
|