|
2000
|
|
|
Oker ez banago zure Web orria ari zara taxutzen, Nola baliatu Internetez
|
euskara
bultzatzeko?
|
|
2001
|
|
|
Duela ehun urte sortu zen Euskaltzaleen Biltzarra Hendaian
|
euskara
bultzatzeko. Askotariko pertsonak bildu ziren 1901eko irailaren 17an:
|
|
2002
|
|
|
11 sari banatu zituzten eta horretarako 20 hautagai zeuden. SAREKO ARGIA gure web gunea Interneten
|
euskara
bultzatzeko egindako ahaleginagatik hautagaien artean zegoen.
|
|
|
Ez zuten deus ere aurkitu.Urte hartan, euskal lerroan eskaintzen ziren 50 irakasgaiez gain, Unibertsitate Eskolak zituen 12 taldeetan euskara irakasten zen, astean 48 ordu ematen zirelarik. Eskola txikia izanagatik ere,
|
euskara
bultzatzeko ahalegin handiak egin zitueneta emaitzak ere neurri berekoak izan ziren.
|
|
|
Agian, zenbait liburu itzultzeabaino beharrago jotzen zuen saiakera lana gure gizartearen euskalgintzarako. Bereustez, eskuarteko gaia eta euskara ondo menderatzen zituena atseginez eta zorrotzari zitekeen euskarazko saiakerak idazten eta, horrela, euskal gizarte aurreratubaten
|
euskarazkoa
bultzatzen eta berritzen. Ez dut uste batak bestea ukatzenduenik, aitzitik, batak bestea eskatzen duela, baina, biak ondo betetzeko, zerbaitetan jakitunak bezain euskaldun eleanitzak izan behar.
|
|
|
Agian, zenbait liburu itzultzeabaino beharrago jotzen zuen saiakera lana gure gizartearen euskalgintzarako. Bereustez, eskuarteko gaia eta euskara ondo menderatzen zituena atseginez eta zorrotzari zitekeen euskarazko saiakerak idazten eta, horrela, euskal gizarte aurreratubaten
|
euskarazkoa
bultzatzen eta berritzen. Ez dut uste batak bestea ukatzenduenik, aitzitik, batak bestea eskatzen duela, baina, biak ondo betetzeko, zerbaitetan jakitunak bezain euskaldun eleanitzak izan behar.
|
|
|
Nola ezdugu izango euskaldun guztiok gure unibertsitateetan euskaraz ikasteko eta ikertzeko eskubidea? Hau bakarrik lor dezakegu gizarte euskaldunaren betebeharreibegiratzen duen Sistema Oso eta osatu batean, euskara urriko unibertsitateakfinantzazio sistemekin
|
euskarara
bultzatuz.
|
|
|
E Euskal Unibertsitate Sistema Osoa eta osatua behar dugu, unibertsitate. bakoitzaren nortasuna eta autonomia errespetatuz, ikasi, ikertu eta lanaknorberaren unibertsitatean zein unibertsitateen arteko ikertaldeetan euskaraz sortzeko, unibertsitateek euskal kultura
|
euskaraz
bultzatzeko etaikertutakoa gizarteari euskaraz eskaintzeko.
|
|
|
3 Unibertsitatearen lege propioa behar da Euskal Unibertsitatearen SistemaOsatua bideratzeko, finantzazio sistema egokiak sortzeko eta kudeatzekotresnak arautuz. ...zateke lege horretan Euskal Herrianberton eta kanpoan ere dauden euskaldunak unibertsitatean euskarazsartzeko bidea izateko Urruneko Euskal Hezkuntzaren Unibertsitatea sortzea eta zabaltzea, sistema integratu batean sor daitezkeen euskal unibertsitateak eta euskal unibertsitarioak lotzeko helburuaz, hezkuntza birtualeanzein presentziazko irakaskuntzan, batez ere ikerkuntza, irakaskuntza etakultura
|
euskaraz
bultzatzeko.
|
|
|
Nola konpondu arazoa? Euskal unibertsitate sistema osoa eta osatua behardugu, Unibertsitate bakoitzaren autonomia eta nortasuna gordez
|
,
euskara bultzatzeko helburuaz, Sistema Osoa osatuz: gestioan, ikerketan zein irakaskuntzan, etaAdministrazioaren bidetik kontratu programen bitartez Sistema Osoa Euskal Sistema izatera bideratuz.
|
|
|
Irratiaren eta telebistaren sorrera legearen atarian, euskal kultura eta
|
euskara
bultzatzeko komunikabide propioak izateko beharra jaso zuten idazleek:
|
|
|
1946ko abenduaren 21ean lehenengo emanaldi ofiziala eskaini zuen euskal emisorak, eta hasiera ekitaldi horretan gaztelaniazko diskurtso bat irakurri zuten esatariek, ongi etorri moduan. Emanaldietan gaztelania erabiltzen zen arren, euskarazko saioak eta abestiak eskaintzen zituen emisorak, bere helburuetako bat euskal kultura eta
|
euskara
bultzatzea baitzen. Irratiaren beste xedea «totalitarismo komunista» deitzen zuenaren aurka borrokatzea zen (Ibidem:
|
|
|
Behin Euskara Biziberritzeko Plan Nagusia Udalak onartu zuenean, Azpeitiko herriari jakinarazi zitzaion eta herriko 712 erakundek (%95) eta 5.063 herritarrek abian jartzekoa zen planarenganako adostasuna azaldu zuten. Bide batez, esan dezadan, hau ere irakurlearen argigarri, Mikel Olaizola jaunaren sinadurarik ez zela jaso (Mikel Olaizolaren hitzetan" Azpeitian nork esango dio ezetz,
|
euskara
bultzatu nahi duzu. Galderari").
|
|
|
Hala arduratzen da Eusko Legebiltzarrean onartutako goi mailako lege batek hala arduratzeko eskatzen diolako, batzuen batzuk hau zenbaitetan atzentzen baldin badute ere. Euskaltzaindiak hizkuntza arauak eman behar ditu, eta gobernuak neurri politikoak hartu
|
euskara
bultzatzeko. Eta neurri politikoak hartu, bide batez, Euskaltzaindiak emandako arauak errespeta daitezen.
|
|
|
Nahiko diru ematen du Eusko Jaurlaritzak liburuen argitaratzeko? ,
|
euskara
bultzatzeko. Eta Foru Aldundiak zer?
|
|
|
Edo helburu bakarra ikusleak izatea da? Lehenbiziko katea sortu zenean helburu nagusietako bat
|
euskara
bultzatzea zela esan zen. Non daude hizkuntza aholkulariak?
|
|
|
Nola uler daitezke bestela, Euskaltzaindiak, ekaitz basaka eta galgarriak erasota bezala, azken garaietan bizi dituen estutasun ekonomikoak? Zeren orain,
|
euskara
bultzatzeko inoiz baino diru eta baliabide gehiago erabiltzen diren honetan, Euskaltzaindia baita inoiz baino estuago ibiltzen. Nekez da hori ulertzen.
|
|
|
Zure kezkak ez dira, beharbada, euskararen ingurukoak. Baina zenbat aldiz ez duzu entzun zure inguruan, bada,
|
euskara
bultzatu behar dela, ikasi, gure nortasunaren ezaugarria dela, eta abar. Eta zenbat aldiz entzun duzu euskara gaur egun ongi dagoela, edo kontrakoa, arras gaizki eta baztertua?
|
|
|
Denak, gau eta egun, euskararen alde. Hori pentsatzen nuen, bada, lasterketa hau euskararen aldeko lasterketa zela, euskararen aldeko kezka erakusteko lasterketa, lasterketaren helburu bakarra zela
|
euskara
bultzatzeko gure adostasuna erakustea. Hori pentsatzen nuen nik, agian zertxobait inozoa nintzelako edo, eta han gazte guztiak lasterka ikusteak benetan pozgarri egiten zitzaidan.
|
|
|
Euskal Telebista sortu zenean Euskal Telebista ere sortzen ikusi baikenuen, ez pentsa, Iratiko basoko zuhaitzak aski handiak zirenean jarri zuten abian, orain dela urte gutxiko kontua da,
|
euskara
bultzatzea zuen helburu nagusietako bat. Hori esan ziguten behintzat.
|
|
|
Ezinbestekoa ote erakunde unibe rtsitariobe rri bat sortzea? Edo aski litzateke gaur egun daudenetan
|
euskara
bultzatzea eta, beraien ondoan bestelako satelite batzuk (Euskaltzaindia, Eusko Ikaskuntza, UEU, Arantzadi, Elhuyar, Jakin, eta abar eta abar) sendotzea. Euskara erakunde berezi batzuetan gotortu behar da, edo guztietan zabaldu?
|
|
2004
|
|
|
Lizarduikoaren gomendio hau: . Irakaskuntza
|
euskaraz
bultzatu behar da, bai, baina ez mekanikoki hizkuntza estandarrekin egiten dugun moduan (ingelesaren kasua, adibidez); hizkuntza eta euskal edukiak batera irakatsi behar dira. Hizkuntzak ez dira neutroak.
|
|
|
Lekukotza garratza bezain itxaropentsua agertu digu zenbaitetan, erakundeen aldetik euskara guztiz alde batera utzia zen arren,
|
euskara
bultzatzeko ilusio ikaragarri han dia zuten lagunek nola asmatzen zuten momentuan mo mentuko ekitaldiak aurrera ateratzeko modua; esate bateraWPatxi Sarriegi Euskal Filologian lizentziatua da.
|
|
2005
|
|
|
Ateneoak euren antolaketan parte hartzeaz gain elkarte bertatik
|
euskara
bultzatzeko proiektuak proposatu ziren 1897an: « [organizar] cursos útiles y prácticas enseñanzas, especialmente de lenguas, deseando que la euskara fuera la que primero resonara en esta tribuna»78.
|
|
|
Atzo, ekainak 21, Bergarako Euskara Sailak prentsaurrekoa eskaini zuen. Bertan, enpresa munduan
|
euskara
bultzatzeko planaren aurkezpena egin zuten.
|
|
|
1991n Euskararen Hitzarmena sinatu zen 48 elkarteren artean, batez ere haur eta gazteen eskolaz kanpoko munduan
|
euskara
bultzatzeko asmoarekin.
|
|
|
Gainera, kanpotik etortzen diren horiengatik lasai egon, Getxo Kirolen gaineko informazioa euskaraz ez ezik, erderaz, ingelesez... ere emango baitugu", azaldu zuen. Horren harira,
|
euskara
bultzatzea euren lehentasunen artean ez dagoela egotzi zien popularrei Landak.
|
|
2006
|
|
|
Joseba Jakaren omenezko herri lasterketak hamarkada erdia egin du aurten. Helburuak, urtero legez, “euskara eta kirola elkartuz
|
euskara
bultzatzea, eta besteak beste, Liburu eta Disko Azokako sortzaileetako bat izan zen Joseba Jaka kirolzale eta euskaltzalea omentzea dira”, Kike Zurutuza Berria egunkariko sustapen arduradunak aurkezpen ekitaldian gogoratu zuenez. Antolatu, berriz, Berriaren, Bidezabalen eta Mugarra kirol taldearen ekimenez antolatu da.
|
|
|
Joseba Jakaren omenezko herri lasterketak hamarkada erdia egin du aurten. Helburuak, urtero legez, “euskara eta kirola elkartuz
|
euskara
bultzatzea, eta besteak beste, Liburu eta Disko Azokako sortzaileetako bat izan zen Joseba Jaka kirolzale eta euskaltzalea omentzea dira”, Kike Zurutuza Berria egunkariko sustapen arduradunak aurkezpen ekitaldian gogoratu zuenez. Antolatu, berriz, Berriaren, Bidezabalen eta Mugarra kirol taldearen ekimenez antolatu da.Nagusien mailako lasterketa abenduaren 10ean izango da, 11:45ean hasita.
|
|
|
Ikasgelatik kanpo jolasteko, haserretzeko, barre egiteko euskara erregistroak falta dituzte. Dindaia Fundazioa haur gazteen aisialdian
|
euskara
bultzatzeko bideak jartzeko sortu zen. Iruñean, Erroibarko Aurizberrin eta Uharte Arakilen ari diren zortzi bat langilek eta hainbat ordutarako kontratatutako 65 bat begiralek osatzen dute Fundazioa.
|
|
|
Uxue Royok lanpostu batere ziurra ez izateaz gain, hainbat zailtasun aurkitu ditu Irantzu Mankomunitatean
|
euskara
bultzatzeko. Zailtasun geografikoak batetik, biztanle gutxi badira ere, eremu zabalean barreiatuta daudelako, eta kontzeju anitzetan eta biztanle gutxirekin.
|
|
|
1983an sortu zen Uda Leku, Iparraldean, aisialdi denboran
|
euskara
bultzatzeko. Eskola eta ikastoletan haurrek euskara ez dute erabat atxikitzen, eta horretara, gainerako orduetan ere euskaraz bizitzeko paratu zuten Uda Leku.
|
|
|
Euskal zinema bideo bilera. 40 urte zinea eta
|
euskara
bultzatzen. ASKOREN ARTEAN/ Lauzirika, Arantza; Rodriguez, Natxo*.
|
|
2007
|
|
|
Beste batzuk, berriz, zaparrada bustian jira-biraka agertu dira: gazteen
|
euskara
bultzatzeko egitasmoak proposatuz eta abian jarriz; gazte koadrilen euskara erabilera sustatuz; gazte hizkera ikertuz; hitz edo molde gazteak sortu eta gazteei eskura emanez; eta onentsuenean, haien eraikuntza, egitura tresnak eskainiz... Ez da lan makala, gero.
|
|
|
«Nola liteke diru publikoa, guztiona den dirua, edonoren esku uztea ez badago euskararekin konprometituta? ONCEk ez dauka inolako interesik
|
euskara
bultzatzeko eta ezerk ez du behartzen hori horrela izan ez dadin. Gainera, ONCEri ez dagokio euskara suspertzea.
|
|
|
lehenengoa, hizkuntzaren erabilera sustatzea; eta bigarrena, motibazio lana. Talde honek herrian bizitza euskaraz egitea eta
|
euskara
bultzatzea lortu nahi du; eta horretarako ezinbestekoa iruditzen zaie" ekintza positiboak egitea, euskara ekintza positibo horiekin lotzeko eta hizkuntzaren erabilera bultzatu ahal izateko".
|
|
|
Kutxak Udalarekin harreman zuzenak dauzka eta harremanok hizkuntzaren bitartez gauzatzen dira. Horietan
|
euskara
bultzatzea izango litzateke lehendabiziko partea. Bestalde, bigarren zatia gehiago da herritarrei begira eta zerbitzu hizkuntza bezala".
|
|
|
Diputazio eta udaletan ere, batez ere XIX. mende hasieratik aurrera euskara agiri esanguratsuetan erabili izan badute ere (beti ere maila apalean), gaztelania eta frantsesa izan dira administraziohizkuntzak. Pirinio peko Euskal Herrian, XIX. mendearen azken hamarkadetatik hasi ziren Foru Aldundiak
|
euskara
bultzatzen: euskara katedrak sortu, argitalpenak diruz lagundu, funtzionarioen hizkuntza gaitasuna bermatu eta beste neurri batzuk bultzatuz.
|
|
|
Intelektuelei zegoen zuzendurik eta zientziaren arlo guztiak arakatzearren kaleratu zuten. Frantsesez idazten zituzten artikuluak, elkartea
|
euskara
bultzatzearen alde bazegoen ere27.
|
|
|
Lehenago, irrati eta telebistaz, eta orain Interneten bidez ere bai. Horrekin bat,
|
euskara
bultzatzeko ere hemen ginela esan nahi genuen, euskaraz ereinformazio zerbitzu bat emateko ginela. Horrela, gure plangintzan garrantzitsuenak diren ideia horiek, publizitate kanpainaren bidez jakinarazi ditugumarkak zeukan indarra erabiliz.
|
|
|
Lehena, askotan langileek euskara planari buruz informazio gutxi izaten dutela izan da. ...ek interesa erakusten dutela, eta hor dagoela euskara planen gakoa.Atera duten beste ondorio ba izan da euskara planak garatzeko aholkularien beharra egoten dela sarritan, eta enpresek, orokorrean, aldeko jarrera azaltzen dutela.Esan bezala, sentsibilitate eta ildo ezberdinetako sindikatuek hartu dute parte jardunaldian, baina Nerea Zubiak azaldu du, indar gutxiago edo gehiagorekin, denek dituzte
|
euskara
bultzatzeko plan edo programak
|
|
|
Ikastolak hobetzeko,
|
euskara
bultzatzeko, elkarlanean eta errespetuan lan egin eta ospatzeko, Aranzadi ikastolari laguntzeko…,
|
|
|
Ezusteko handia izan da, ez genuen inondik espero. 3 entrenatzaileok
|
euskara
bultzatzeko konpromezua hartu genuen eta hortan gabiltza buru belarri. Haurrek ere oso ondo erantzuten dute eta, nola ez, euskara bultzatzen jarraituko dugu.
|
|
|
3 entrenatzaileok euskara bultzatzeko konpromezua hartu genuen eta hortan gabiltza buru belarri. Haurrek ere oso ondo erantzuten dute eta, nola ez,
|
euskara
bultzatzen jarraituko dugu. Izendatze bereziakPello Bergara Garcia51 urte Kirolari eskainitako biziaEskola kirolean Sakana mailan lan handia egin du (eskubaloian, areto futbolean, atletismoan...) Gaur egun Dantzaleku Sakana taldeko kidea da eta hainbat lasterketetan parte hartu du emaitza onak lortuz.1 Nik, egia esan, denetarik egin izan dut.
|
|
|
Horixe behar dugu berraztertu; horixe behar dugu lekutu eta kokatu. Interes partikularren gainetik,
|
euskara
bultzatu, eta, ideologien gainetik, euskara sustatu, ez aingeruen sexuaz hitz egiteko, ezpada eguneroko gauzez eta zereginez, eguneroko kezkaz eta pozaz... horiek baitira hizkuntzaren arima eta muina. Hartara, politika barne, politikaz harago doan hizkuntza behar dugu, gizartearen arloak bere barruan hartzen dituena.
|
|
2008
|
|
|
Adibidez 1909an Zurtzaingo izeneko eliz korporazio euskaltzalea sortzea pentsatu zuenean, obra horretaz zioen: « [este es] nuestro principal asunto, el que, Dios mediante, ocupará para su gloria la mejor y mayor parte de nuestra vida sacerdotal»406 Hau da, euskararen alde arituko zen korporazio erlijiosoak, ageriki egingo zuena
|
euskara
bultzatzea bazen ere, funtsean, sakonean, Jainkoaren gloria handituko zuen. Honen adibide bat gehiago:
|
|
|
Alemaniako hezkuntza sistema ezagutzeko hau, Azkuek une hartan eskuartean zerabilen Zurtzaingo proiektuari loturik zegoen. Izan ere, Ramon Galbarriatu elizgizon adiskideari izkutuan adierazi zionez, bere asmoa Zurtzaingoa izeneko euskal kongregazio erlijiosoa sortzea zen, Euskal Herriko bereziki umezurtzen heziketaz arduratuko zena eta
|
euskara
bultzatuko zuena. Zurtzaingo korporazioan,
|
|
|
Hau da, Azkuerentzat euskal eskolak sortzea, bere baitan pozgarri ez ezik, Akademiaren jarduera bera baldintzatzen zuen zerbait zen, Euskaltzaindian egindako lana ikastetxeetara helarazteko perspektiba baitzuen. Izan ere, Akademia, ikastetxea, hiztegia, Estatutua eta gainerako arloak, euskaltzainburuak lotuta ulertzen zituen, guztiak ere
|
euskara
bultzatzeko bitarteko gisa. Eta koordinatuki jardun beharra zegoen.
|
|
|
Ziurrenik uste izan zuten egoera politikoak ez zuela erremedio errazik epe motzean, eta beraz euskararen alde ezer egitekotan erregimen berriaren baitan jokatu zutela. Gobernadoreari igorritako gutunean aipatzen zioten
|
euskara
bultzatzea ez zela inondik ere ekintza «separatista», oroitaraziz Alfonso XIII. erregeak berak 1918an Oñatin hitz onak izan zituela euskararekiko (jakina, ez zioten ezer aipatu erregeak 1922an Gernikan esandakoaz), eta erantsiz direktorio militar beretik adierazi berri zela «a la par que su firme decisión de mantener y estrechar los lazos nacionales,[...] su laudable proposito de respetar y ... Gainera Gipuzkoan bertan euskarazko testuei ez zitzaien galerazpenik ezarri373 Gobernadore zibilak Azkue eta Oleagaren idazkia goragoko agintaritzari, zehazki Kapitania jeneralari, pasa zion, haiek ebatz zezaten374.
|
|
|
Arrasate Euskaldundu Dezagun elkartea izan zen lehena udalekuak antolatzen. Haien atzetik, udaleku gehiago sortu dira
|
euskara
bultzatzeko asmoz. Udalekuak irauten duen 15 egunetan haurrak euskaraz aritzea ziurtatu nahi izaten da.
|
|
|
Udaleku irekien helburuari buruz galdetuta, antolatzaile guztiak bat datoz esatean udalekuak gertatzen dituztela umeei ondo pasatzeko aukera emateko." Hasieran sortu ziren
|
euskara
bultzatzeko, udan euskara erabiltzeko aukerarik ez zuten umeei aukera hori emateko. Orain, euskarak badu garrantzia, dudarik gabe, baina aisialdia eta umeek elkarrekin ondo pasatzea dira helburuak", esan digu Jone Larrañaga Antzuolako Udaleko Kultura teknikariak.Oñatiko Udalak euskararen garrantzia azpimarratu du:
|
|
|
Astearteko agerraldian ziurtatu zutenez" eraikin berria ikastolaren etorkizuna bermatzeko behar dugu". Gehitu zutenez," etorkizunean eskualdeko beharrei erantzungo dien zerbitzua eskaini ahal izateko proiektu ireki bat prestatzen ari gara, oraingo eskaintzatik haratago joan daitekeena". Baina, horretaz gain, Nafarroa Oinezeko antolatzaileendako festaren antolaketak berak" urte osoan zehar
|
euskara
bultzatu, sustatu eta kalera ateratzeko balio izango du". Baina ez soilik Euskal Herrian.
|
|
|
Xabi Payari entzun nion duela gutxi: "
|
euskara
bultzatu nahi baduzu, aipatu behar duzun azken hitza euskara da". Egin ditzagun literatur udalekuak literatura aipatu gabe.
|
|
2009
|
|
|
Jakina, erakunde publikoek bultzaturiko azterlanetan konponbiderik ez da falta: merkataritzako azalera handiko frankiziekin hitz egin behar da euskara ere erabil dezatela konbentzitzeko; interneten euskal web orriak eta internet bidezko komunikazioak
|
euskaraz
bultzatu behar dira, euskararen aldeko aukera hori ez baita galdu behar. Ezin dugu ahaztu edo ukatu leiho horietatik euskaraz irten daitekeen baino hamaika aldiz gehiago sartuko dela erdaraz, munduan globalizatuta dauden produktu kopuru amaiezin eta izugarri aldakorren eskutik.
|
|
|
Alberto Surio kazetaria Euskal Irrati Telebistako buruzagi nagusi aukeratu dute Legebiltzarrean, PSEren, PPren eta UPyDren babesarekin.
|
Euskara
bultzatzearen garrantzia aipatu du Suriok.
|
|
|
|
Euskara
bultzatzearen garrantzia aipatu du eta hizkuntza ikasteari berriro ekingo diola hitz eman du.
|
|
|
Itsaso Paya Go! azeneko aktorearekin Getxo aldean inguruko gaztetxoen artean
|
euskara
bultzatzeko asmoz bertako euskara elkarteak antolatutako ekimenaren berri emango dute.
|
|
|
Izarrak izan nahi dute. Getxo aldean, inguruko gaztetxoen artean
|
euskara
bultzatzeko asmoz, bertako euskara elkarteak Izarren dizdira izeneko ekimena jarri du abian. Artisten arteko lehia da.
|
|
|
1956ko irailaren 28ko bilkuran, Biltzarraren ondorio gisa
|
euskara
bultzatzeko kultur taldeekin batera zabaltzeko gutuna onartu zen.
|
|
|
Pentsaerari dagokionez, Azkueren abertzaletasuna aldarrikatu du egileak, eta honela azaldu: Bere helburua
|
euskara
bultzatuko zuen nazio kultural bat eraikitzea zen. Euskara presente ez zegoen tokietara eraman nahi zuen, berak oso esaldi esanguratsua erabiltzen zuen hori adierazteko:
|
|
|
Jaungoiko Zale izen berdina zuen bazkunaren babesean jaio zen eta haren bozeramaile lanak egin zituen. Jaungoiko Zale Bazkuna Zornotzan sortu zen 1912an, katixima batzeko eta
|
euskara
bultzatzeko helburuarekin eta izen bereko aldizkaria ere urte berean hasi zen argitaratzen. Honela, 1920 hamarkadarako Jaungoiko Zale aldizkaria ongi finkaturik zegoen.
|
|
|
|
Euskara
bultzatzea eta, batez ere, euskaraz irakurtzen ez zutenek euskaraz irakurtzeko ohitura hartzea zituen xede nagusi Argiak. Hori argi ageri da, esate baterako, 1922ko irailaren 10eko 73 zenbakian plazaratu zen testu honetan:
|
|
|
Geroago, talde honek Ttipi Ttapa izena eramanen zuen Kultur Elkartea sortuko zuen, 1984ean zehazki.
|
Euskara
bultzatzeko lagungarri lekiokeen ekimena aitzinera eramatea zen taldearen helburua, eta ekimen hori, aldizkari baten argitaratzean gorpuztu zen. Beraz, hasiera hasieran hizkuntza bultzatzea izan zen soil soilik aldizkaria argitaratzearen justifikazioa.
|
|
|
Langileak ere ahozko nahiz idatzizko harremanak egitearen aldekoak dira, lehentasuna euskarari emanez. Zein helbururekin abiatu zarete egitasmoan aurrera. Euskara Planaren bidez
|
euskara
bultzatu nahi dugu enpresan. Guk Gipuzkoan lan asko egiten dugu, bezeroak nahiz hornitzaileak Gipuzkoa mailakoak dira gehienak eta horrek hemengoekin euskaraz komunikatzeko erraztasuna ematen du.
|
|
|
Langile batzuei elkarrizketak egin eta guztiei, betetzeko galdeketa bana eman zieten. Hamaseitik bik besterik ez dakite euskaraz eta hasieran euskara ikastera derrigortuko zituztela pentsatuz zertxobait beldurtu baziren ere, berehala ulertu zuten
|
euskara
bultzatzea zela helburua. Nola bideratuko duzue enpresan plana aurrera ateratzea. Administraria naizenez eta paper gehienak hemendik ateratzen direnez, Elhuyar eko aholkularitza taldekoekin neroni arduratuko naiz gehien gaia aurrera eramateaz.
|
|
|
Azken orrira iristen naizenean Bizkaiko Foru Aldundiak sartutako orrialde osoko propaganda ikusten dut. Hori ere
|
euskara
bultzatzekoa da, eta euskaraz hutsez jarrita dago. Aldizkaria ixtean, atzeko orrialdean, leku goxoenean eta, pentsatzen dut, garestienean, Kutxaren propaganda, hau ere orrialde osokoa, agertzen zaigu.
|
|
|
1974an utzi zuen apaiz kargua, kazetaritzari osoki lotzeko, nahiz eta lehenagotik ere kolaboratzen zuen. Urte zailak ziren Hego Euskal Herrian, euskarazko kazetaritzarentzat eta
|
euskara
bultzatu nahi zutenentzat. Baina Atxagak ilusio handiko uneak ere gogoan zituen garai hartaz, besteak beste, ikastolak, Ez Dok Amairu, bertsolari txapelketak eta abertzaletasunaren berpiztea.
|
|
|
–
|
Euskara
bultzatzeko etorri naiz Lapurdira, eta baita euskara nire hizkuntza delako. Nere semearekin jin naiz.
|
|
|
Berriro diot:
|
euskara
bultzatzeko hizkuntza politikak guztiz dira kritikagarri, egia baita euskararen eta hizkuntza pluraltasunaren alde hainbat neurri politiko har daitezkeela eta hizkuntza politika neurri batean ezberdinak ere egin daitezkeela. Baina ez da hori hemen aipagai duguna:
|
|
|
gizartearen borondatea. Gizarteak berak erabaki du
|
euskara
bultzatzea. Urte hauetako esperientzia kontuan hartzen badugu, hortaz, badira arrazoiak baikor agertzeko gertatutakoaz, denok ikus ditzakegun alderdi ilunak goiti beheiti.
|
|
|
Uste dugu argi eta garbi esan behar dela hori. Baina, onuragarria eta txalogarria den atxikimendu horretan pausorik atzera egin gabe, ezker abertzale tradizionalak berealdiko mesedea egingo lioke euskararen gizarteratzeari, baldin eta, esate baterako,
|
euskara
bultzatzeko eta euskaraz gozatzeko hainbat ekimen bere errebindikazioen bozgorailu eta babespe moduan alderdikeriaz erabiltzeari utziko balio. Dudarik gabe, gaur oraindik euskaratik urrun daudenen begietara euskara erakargarriago egiten lagunduko luke.
|
|
|
" oso gaizki goaz, ezagutza dezente igo arren, erabilera ez baita urrutitik ere neurri bertsuan handitzen";" euskara hain gutxi erabiltzeak horixe adierazten du: jendeak nahiago duela gaztelaniaz bizi";" zertarako gastatu hainbeste diru
|
euskara
bultzatzeko, gero dakitenek ez badute erabiltzen?";" euskara gehiago erabiltzeko egin behar dena da administrazioetatik neurri agintzaileak hartu eta euskara erabiltzera behartu; ez al gaude, bada, Euskal Herrian?";" euskara gehiago erabiltzen ez bada herri erakundeek ezer gutxi egiten dutelako da, eta Espainiako politikaren mende daudelako eta gaztelaniaren mendeko hizkuntza ... Horiek eta antzekoak entzuten dira, ura norberaren errotara eramateko erabiltzen baitu zenbaitek erabileraren auzia sarri askotan.
|
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoan idatzi den euskararen kronika hazkunde nabarmenaren kronika izan baldin bada, batez ere honako arrazoi hauengatik izan da: herritarren gogoa euskara hauspotzea izan delako, herri aginteek autogobernua euskararen zerbitzura jarri dutelako, euskarak puntako babes ofiziala izan duelako, hizkuntza politika eraginkor bat garatu delako, herritarrak oro har euskarari atxiki zaizkiolako, gizarteko hainbat arlotan sorturiko elkarteek
|
euskara
bultzatu dutelako eta, oso bereziki, oinarrizko kontsentsu politiko bat eraiki eta, neurri batean bederen, gordetzen asmatu delako, nahiz eta ez zaion behar besteraino eutsi azken urteetan, elebitasunak aurrera egin duenean paradoxikoki. Faktore horiek ahulagoak izan diren lurraldean. Nafarroan esan nahi da?, askoz motelagoa izan da euskararen hazkundea; eta faktore horietako gehienen arrastorik ere izan ez den lurraldean. Iparraldean alegia?, euskarak atzeranzko bidean jarraitu du, nahiz eta, azken ikerketak dioenez, gazte elebidunen kopurua lehen aldiz oraintxe hasi den apurka bada ere gora egiten, orain arte hodei ilun eta zakarrez estalitako zeruan urdin koloreko argiune xume batzuk azaldu direlarik horri esker.
|
|
|
Esan genuen: geurea egingo dugu, sar dezagun ziri bat,
|
euskara
bultzatuz. Beste lorpen bat izan zen Ikastaroaren barruan euskal mundu bat egitea.
|
|
|
Ondo neurtu genuke egoera honen esanahi guztiz kezkagarria. Antzina, euskararen alde ezer ez zutela egiten salatuta ziren egitura publiko horietatik batek
|
euskararen
bultzatzeko ekimen bat planteatzen du eta herritarrei doako proposamen baten baliatzeko aukera ematen. Eta herritarren aldetik ez da baiezko erantzun bakar bat ere bueltatzen!
|
|
2010
|
|
|
Euskarabilan, beste askok bezala, Sustraiak Fundazioaren berri komunikabideetatik jaso genuen. Informazio horren arabera, fundazioaren helburu nagusietako bat Basaurin
|
euskara
bultzatzea eta normalizazioa lortzea omen da.
|
|
|
Herriari zertan dabiltzan ezkutatu nahia? Non dago
|
euskara
bultzatu eta normalizazioa lortu nahi hori?
|
|
|
" Administrazio publikoak euskararen alde egiten dituen ekimenei buruz, adostasuna jaso dute zenbait neurriri dagokionez: " ezin da euskara galtzen utzi, ados nago
|
euskara
bultzatzearekin, euskara errespetatu behar da,...".
|
|
|
—Gehienak prest agertu dira beren seme alabek euskara ikas dezaten ahalegintzeko...""... %69, 4k arazotzat hartuko luke euskara desagertzea." —eta administrazio publikoak euskararen alde egiten dituen hainbat ekimenarekin adostasuna erakutsi dute, baina" printzipio orokorren baitan soilik...". adibidez: " Ezin da euskara galtzen utzi."," Ados nago
|
euskara
bultzatzearekin."," Euskara errespetatu behar da."
|
|
|
euskara biziberritzen ari da. azken hogeita hamar urteotako euskararen kronika, hazkunde baten kronika da, ezbairik gabe. oro har, eta iparraldean izan ezik, hazi eta indartu egin da euskararen presentzia gizartean, nabarmenki euskal autonomia erkidegoan, eta motelago, oso apal, nafarroan. hori da ikerketa soziolinguistikoek erakusten dutena, bai euskal herriko iV. inkesta Soziolinguistikoak, bai euskal autonomia erkidegoko iV. Mapa Soziolinguistikoak, baita euskararen belaunaldi arteko transmisioari buruz egindako ikerketek ere. euskal autonomia erkidegoan euskarak izan duen hazkundea honako arrazoi hauengatik gertatu da: besteak beste, herritarren gogoa euskara hauspotzea izan delako, herri aginteek autogobernua euskararen zerbitzura jarri dutelako, euskarak puntako babes ofiziala izan duelako, hizkuntza politika eraginkor bat garatu delako, gizarteko hainbat arlotan sorturiko elkarteek
|
euskara
bultzatu dutelako, eta, oso bereziki, oinarrizko kontsentsu politiko batetik abiatu ginelako, nahiz eta —paradoxikoa dirudien arren— ez dugun kontsentsu hori behar beste zaindu edo hedatu elebitasunak aurrera egin ahala. Faktore horiek ahulagoak izan diren lurraldean —nafarroan—, askoz motelagoa izan da euskararen hazkundea; eta faktore horiek gehienak falta izan diren lurraldean —iparraldean—, euskarak atzeranzko bidean jarraitu du, nahiz eta gazte elebidunen kopurua lehen aldiz oraintxe hasi den apurka bada ere gora egiten. euskarak ez du bere historian gaur egun adina hiztun eduki, eta inoiz bereak ez zituen esparru sozialak eta funtzionalak ditu bereganatuak gaur. gutxi gorabehera zortziehun mila hiztun ditu, eta horietarik hirurehun mila dira euskara etxean ez baizik eta eskolan edo heldu aroan ikasi dutenak. euStatek argitaraturiko datuen arabera, eaen gaur egun bi urte edo gehiagoko herritarren %37, 5ak daki ongi euskaraz; eta duela hogeita bost urte, %22k besterik ez. orduan herritarren bi heren ziren euskaraz ezer ere ez zekiten elebakarrak; baina, gaur egun, erdia baino gutxiago dira, %45.
|
|
|
Dena den, beste lagun batzuk ezagutzen genituenez eta hauek erdaldunak zirenez, ezin genuen euskaraz hitz egin haiek aurrean zeudenean, egokia iruditzen ez zitzaigulako. Euskaraz hitz eginez,
|
euskara
bultzatzen genuela oso garbi geneukan, ikastolan jasotako hezkuntzagatik baina etxean jasotako hezkuntzagatik ere bai(...) Zangotzan zailagoa da euskaraz aritzeko giroa aurkitzea eta egun asko nabaritzen dut, nik beste esperientzia oso ezberdinak bizi ditudalako nire klasekoekin edo Iruñeako lagunekin alderatuta. iruñerria eta hortik beherako hiriak oso erdaldunak dira (atarrabian %15 inguru eu... eskolan dena euskaraz, etxean ezer ez edo apurtxo bat, kalean deus ere ez, lagunekin oso gutxi... hau da, gazte askorendako euskara bizipen etena edo ez jarraitua izan da, bizipen atomizatua eta batzuetan, eskolara mugatua. hori horrela izanda, euskara eremu akademikoari lotzen diote hala bizipenetan nola erabilera ohituretan. zenbait aldiz, gazteek beraiek aitortuta, eskolan baizik ez dute erabiltzen, eskolatik kanpoko harreman guztiak (familia, lagunartea, aisia...) erdaraz eratu dituztela. iruñeko gazte batek dio euskara beretako hizkuntza akademiko hutsa dela, ez dagoela bere sustraiari edo familia jatorriari lotuta, kosta egiten zaiola, euskaraz deseroso sentitzen dela. euskaran deserrotutako hiztuna dirudi, ingurune erdaldunean hazita euskaran gozatzeko aukerarik izan ez duena. gazte horren frustrazioa hunkigarria da, areago ere jakinda bere ikasbidean euskarari behingoan bizkar eman beharrean, unibertsitatean euskaraz ikasten segitzea hautatu zuela. gazteek inguru soziolinguistikoaren eragin erdalduntzaile ikaragarria jasotzen dute. zail zaie euskara erabiltzea. gazte euskaldun horietako anitz nolabaiteko euskaldun ezinduak dira, erdal inguruak berak ezinduak, inguruak ez baitie bide eman euskara normaltasunez erabiltzeko eta horretara ohitzeko. ingurune erdaldunetan erdara beharra eta ohitura da, gizarte araua orotan. euskaraz egiteko aldiz, aukerarik ez, ohiturarik ez eta ondorioz, anitzetan, erraztasunik ere ez. euskararen erabilera kuantitatiboki ez nahikoa eta kualitatiboki arlo bakarrekoa (akademikoa, eta ez arlo askotarikoa) izatearen ondorioz, euskara erabiltzea kosta egiten zaie gazteei. euskara ez da haien adierazpide osoa izaten eta ez ohi dute bat batean egiten. adinkideekiko harreman informaletan (anai arrebekin edo lagunekin) erdaraz egiteko ohitura ezarrita dute. erabiltzeko zailtasunak eta adierazmen nahikoa mugatuta dute euskaraz. horren jabe izanda, haien euskararen kalitateak kezka ematen die eta ziurtasuna kendu. hobetu beharrari egiten diote aipu behin eta berriz. kasuren batean horixe da, hain zuzen, unibertsitatean euskaraz ikasten (nafarroan euskaraz egin daitezkeen bi titulazio bakarrak) segitu izanaren arrazoia:
|
|
|
Euskararen aldeko ekimenaren baitan, hots,
|
euskara
bultzatu eta garatzeko EITB taldeko hedabideek egiten duten ahaleginean, bi saio berri estreinatu dira: Kerman, Mintzalagun Bila, ETBko hiru kateetan egunero ikusgai izango dena, eta Ele alea, Euskadi Irratian astelehen gauero entzungai izango dena.
|
|
|
harritu ere, harritzen naiz nola arnasberritzen eta biziberritzen ari garen hizkuntza, nahiz eta jakinaren gainean nagoen egin dezakegun guztia ere urri bezain murritz gerta daitekeela, hain dira indartsuak inguratzen gaituztèn hizkuntzak, espainola eta frantsesa; gure jarduna nekagarria eta etsitzeko modukoa da, zinez: egon ere, hala egoten naiz batzuetan, nahiz eta, batez ere, baikor eta itxaropentsu nagoen,
|
euskara
bultzatzen dugunon munduak bai baitu bihotz bat, euskararen bihotzarekin bat egiten duena, zeren gurea, azken batean, maitasun istorio bat baita, amorante askoren artekoa, nekez egin dezakeena porrot, amorante bat etsi edo hil orduko sortzen baita beste bat, etsitakoaren edo hildakoaren tokia hartzeko.
|
|
|
–euskaldunak primatzen ditu eta erdaldunak baztertzen, nahiz eta azken hauen artean irakaskuntzarako espresuki apartak dituen profesional asko egon.
|
Euskara
bultzatu beharraren beharraz, taliban linguistiko bihurturik dago euskaltzale zenbait. Ez kalean
|
|
|
bere herriaren eta euskararen alde lan egitea. Eta
|
euskara
bultzatzeko eta maite zuen herriari buruzko ideiak agerrarazteko modurik egokiena, jendearengan eragina izan zezaketen bitartekoak erabiltzea zen, hau da, egunkarietan idaztea.
|
|
|
Nafarroan (Hello eta TIL ereduekin) eta EAEn euskalduntzen ez duten ereduetan sakontzen ari dira. Hizkuntzen berdintasun faltsuaren aitzakipean egoera minorizatuan aurkitzen den
|
euskara
bultzatu ordez, ikasleok erdalduntzen duten ereduak erabiltzen dituzte. Orain gainera, ingelesaren sartzearekin, euskara hirugarren mailako hizkuntza gisa bilakatzen da.
|
|
|
irakurle militanteen nagusitasuna... gaitzesten eta gaitzetsiko ditu inoizkari honek. Alegia, ez da ari euskaraz irakurtzearen aldeko militantziaz, irakurzaletasuna
|
euskaraz
bultzatu nahi duten horien jarreraz. Edo, kontzeptu horrek ez ditu biltzen euskarazko irakurle direnak, baina zerbaiten militante badirenak:
|
|
|
harritu ere, harritzen naiz nola arnasberritzen eta biziberritzen ari garen hizkuntza, nahiz eta jakinaren gainean nagoen egin dezakegun guztia ere urri bezain murritz gerta daitekeela, hain dira indartsuak inguratzen gaituztèn hizkuntzak, espainola eta frantsesa; gure jarduna nekagarria eta etsitzeko modukoa da, zinez: egon ere, hala egoten naiz batzuetan, nahiz eta, batez ere, baikor eta itxaropentsu nagoen,
|
euskara
bultzatzen dugunon munduak bai baitu bihotz bat, euskararen bihotzarekin bat egiten duena... zeren gurea, azken batean, maitasun istorio bat baita, amorante askoren artekoa, nekez egin dezakeena porrot, amorante bat etsi edo hil orduko sortzen baita beste bat, etsitakoaren edo hildakoaren tokia hartzeko.
|
|
|
1662an Fermin Ulzurrun nafarrak kargudun bati idatzi zion
|
Euskara
bultzatuko lukeen unibertsitate bat sortzeko eskatuz:
|
|
|
Badakit pluraltasunik eza sarritan ez datorrela mugimenduan dagoenaren aldetik, mugitzen ez denaren eskutik baino. Argi dago Zazpiak Bat eremuan ez baitago besterik
|
euskara
bultzatzearen atzetik askok zer ikusten duten. Baina beti daude alde guztietan beldur gutxiago duten pertsonak, urrutiko herentziari baino gehiago, hurbileko maitasunari begiratzen diotenak.
|
|
2011
|
|
|
enpresa mundutik eta unibertsitate pribatuaren eremutik etortzea. Halaber,
|
euskara
bultzatzeko neurri bakar bat ere ez dutela proposatu salatu dute.Ezkerraren eskaeraHezkuntzako enplegu murrizketak ikusirik, Ezkerra koalizioak Jose Iribas izendatzear den Hezkuntza kontseilariari eskatu dio prozesu hori gerarazi dezala. Ezkerrak beharrezkotzat jotzen du uztailean Parlamentuak lan egitea eta hezkuntza batzorde berezi bat sortzea gai hori lantzeko.
|
|
|
13.000 lanpostu egonkortzea, haietatik 5.000 berriak; soldatak KPI baino gehiago igotzea; zerbitzu gehiagorik ez azpiontratatzea; eta euskarari bultzada ematea. Ordutik, erosteko ahalmenean %13ko galera izan dute langile publikoek; lanpostuak suntsitu dira; zerbitzuak azpikontratatzen jarraitu du; eta
|
euskara
bultzatzeko ezer ez du egin.Bihar [gaur] bigarren aldiz bilduko da EAEko funtzio publikoko negoziazio mahaia. Ze jarrerarekin joango zarete bilerara. Funtzio publikoko mahaiaren lehen bilera azaroaren 23rako antolatu zuen Jaurlaritzak.
|
|
|
Euskal Herriko lekurik garaienetako uhinak euskaraz egiten ditu Irati irratiak, eta aurten 8 urteurrena beteko du; hori dela eta, jaialdi bat antolatu du gaurko, ospatzeko eta, bide batez, aurrera egiteko aukera emango dion dirua lortzeko.Irati irratia 1993 urtean sortu zuten, bi helbururekin:
|
euskara
bultzatzea eta eskualde zabalean herri txikitan sakabanaturik bizi diren 3.000 biztanleri tokian tokiko informazioa ematea. Nafarroa Garaiko ekialdeko Aezkoa, Erroibar, Luzaide, Orreaga eta Auritzen entzuten da, 107.7 sintonian, eta edonon Interneten bidez.Irratia sostengatzen duen elkarteak ehun kide inguru ditu.
|
|
|
Mota guztietako taldeek jotzen dute bertan, nahiz eta euskaldunei indarra ematen saiatzen diren. " Guk
|
euskara
bultzatu nahi dugu, baina Udalaren programaren barruan euskarak ez du lekurik; edo, lekurik badu, ez da behar adinakoa" dio Haritz Barela Dokako arduradunak.
|
|
|
Han die más abertzales, askatasuna ta halakoak. Azkenean
|
euskara
bultzatu, independentzia, EH, askatasuna, herria,... Danak die igualak.
|
|
|
Han die más abertzales, askatasuna ta halakoak. Azkenean
|
euskara
bultzatu, independentzia, EH, askatasuna, herria,... Danak die igualak.
|
|
|
Euskararen erabilera musikan konpromiso kultural eta politikoarekin lotu dute:
|
euskara
bultzatu, independentzia, askatasuna,... Euskaraz egiten den musikak erabiltzen dituen gaiak ere danak berdinak omen dira, nahiz eta musika tradizionala egin edo punk musika egin.
|
|
|
Euskal Irrati Telebista sortzeko legean idatzita dago komunikazio taldearen helburuetariko bat dela
|
euskara
bultzatu eta garatzea, eta helburu hori gerora ere berretsi egin izan da 1992an Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailak idatzitako txosten batean zein 2000 urteko EITBren Plan Estrategikoan.
|
|
|
Eta horixe da Baztan osoan egiten ari garena:
|
euskara
bultzatzen ari gara Bai Euskarari Ziurtagiriaren bidez". Eta gaineratu zuen, helburu hori lortzeko Udalak, gizarte erakundeek eta euskalgintzak guztiek batera egingo dutela lan.
|
|
|
Bestetik, kanpainaren antolatzaileek tabernarien eta bezeroen artean ohikoak diren elkarrizketatxoak prestatu dituzte. Elkarrizketatxoak euskaraz ez dakiten tabernarien artean zabalduko dira, horiek ere kanpainan parte hartu ahal izateko eta euren negozioetan
|
euskara
bultzatzen hasteko.
|