|
2003
|
|
|
Kasu hartan gertatu zen bezala, oraingo honetan ere, oreka egokia lortu nahi izan da terminologia eta diskurtsoaren artean, oreka hori lege testu ororen helburua baita, maiz sarri halakorik erdietsi ez arren. Irizpide berberak erabili dira, orobat, testua zutabe bikoitzean aurkezteko orduan; hartara, ahaleginak egin dira, jardule juridikoak begi bistan izan ditzan jatorrizko testua eta
|
euskarazko
bertsioa.
|
|
|
5 Halako testu baten
|
euskarazko
bertsioa egiteko, beste behin, Zigor Kodearen testu elebidunarekin hasitako lankidetza eta adostasun bidea jorratu da. Orduan bezala, oraingoan ere, euskaraz ondu beharreko testua Euskal Gaien Institutuan eta Zuzenbide Fakultateko Euskara Juridikoaren Mintegian prestatu da, Esther Urrutia eta Andres Urrutia irakasleen eskutik.
|
|
2004
|
|
|
Prozesuan nolabaiteko polisemia badela jakin arren (prozedura/ procedimiento; prozesua/ proceso), prozedura terminoa hobetsi da legearen
|
euskarazko
bertsioa emateko. Izan ere, termino hori erabat zabaldu da azken urteetan, eta, hizkuntzen artean, judiziamendu/ enjuiciamiento termino tradizionalak baino proiekzio handiagoa du, azken hori gaztelaniaz bakarrik erabiltzen baita.
|
|
|
Zenbait kontzepturen
|
euskarazko
bertsioa emateko, ez zegoen erreferentzia aipagarririk, eta, horregatik, kasu horietan mailegura jo da. Horixe gertatzen da, kasurako, prozesu izaera nabaria duten hitz (demanda/ demanda, deklinatoria/ declinatoria) eta aditz batzuekin (prekluitu/ precluir, pertsegitu/ perseguir, abstenitu/ abstenerse, demandatu/ demandar).
|
|
2006
|
|
|
Ageri agerikoa da, bestalde, Konkurtso Legearen, Konkurtsoa Eraldatzeko Legearen edo horien antzeko beste edozein lege testuren
|
euskarazko
bertsioa zuzena izan dadin, orotariko faktoreak izan behar direla gogoan, baina bereziki lexikoaren ingurukoak, eta zuzenbidearen adar honetan aditu ez direnentzat, ez da erraza halakoak erabiltzea.
|
|
|
|
Euskarazko
bertsioan ere konkurtso mailegua gailendu da, hitz hori lurralde euskaldun guztietan ohikotasunez erabiltzen ez dela jakin arren, Araba, Bizkaia, Gipuzkoa eta Nafarroan bai ezagutzen delako; edozein kasutan ere, une zehatz batean Europar legeriak finka dezake bide bakarra, mugatik harantz zein honantz gai honetan euskara erabiltzen duten guztientzat.
|
|
|
Egin eginean ere, gaztelaniaz batera zein bestera agertzen dira párrafo eta apartado aipamenak.
|
Euskarazko
bertsioan, ostera, orain arte bezala jokatu izan da, alegia, párrafo aipatzeko, paragrafo zein lerrokada terminoak erabili izan ditugu, hori zenbatuta edo zenbatu gabe agertzearen arabera, hurrenez hurren; apartado hitza adierazteko, berriz, idatz zati erabili da orokorrean, baina ez beti, batzuetan gaizki emanda datorrelako gaztelaniaz. Laburrean esateko, artikuluaren zatiketa hauxe izango litzateke:
|
|
|
batzuetan, será apelable esaten du, eta, beste batzuetan, ostera, procederá recurso de apelación.
|
Euskarazko
bertsioak desberdintasunari eutsi dio modu honetan jokatuz:
|
|
|
Horrexegatik, lehen ere bilduma elebidun honetan bete diren irizpideei eutsi zaie. Horiek uztarri izanik, oinarrizko norabide izan dira, oraingo honetan ere,
|
euskarazko
bertsioa ontzeko puntuan, honako hauek: segurtasun juridikoa, testu bien arteko baliokidetasun funtzionala eta erabilgarritasuna.
|
|
|
i) Prozesuko lege honetan, rollo hitzak adierazten du auzi paperen multzo idatzia; izan ere, antzina paper horiek pergamino zatietan idatzi eta biribilkatu egiten ziren.
|
Euskarazko
bertsioan termino juridiko hori itzultzeko, mailegura jo da (erroilua):
|
|
|
j) Terminologiaren arlo honetan, eredu moduan hartu dira Prozedura Zibilaren Legearen
|
euskarazko
bertsioan jasotako ordainak. Alabaina, bada aldaketa bat hari begira.
|
|
|
ñ) Lege testu honetan fuero eta aforado hitzak aipatzen direnean, hitz horiek prozesuko esanguran ulertu behar dira; ez, ordea, ohiturazko foru zuzenbideari begira. Hala eta guztiz ere,
|
euskarazko
bertsioan aukeratutako ordainak, kasu batean eta bestean, foru eta forudun izan dira:
|
|
2007
|
|
|
Bestalde, lehen ere bilduma elebidun honetan bete diren irizpideei eutsi zaie. Horiek kontuan hartuta, oinarrizko norabide izan dira, oraingo honetan ere,
|
euskarazko
bertsioa ontzeko puntuan, honako hauek: segurtasun juridikoa, bi testuen arteko baliokidetasun funtzionala eta erabilgarritasuna.
|
|
|
Eskuliburu hau Unibertsitateko Zuzenbide Fakultatean idatzi dut, eta material eleaniztun moduan diseinatuta dago.
|
Euskarazko
bertsioak Deustuko Unibertsitateko euskararen erabileraren inguruko normalizazio prozesuaren esperientzia bildu du, hamarkada bat baino gehiago duena. Zuzenbide Fakultateko Euskara Juridikoaren Mintegiaren eta Euskal Gaien Institutuko Euskara Juridikoaren Ikerketa Taldearen ibilbide luzearen beste fruitu bat da.
|
|
2008
|
|
|
Ageri agerikoa da, bestalde, edozein lege testuren
|
euskarazko
bertsioa zuzena izan dadin, orotariko faktoreak izan behar direla gogoan, baina bereziki lexikoaren ingurukoak, eta zuzenbidearen adar honetan aditu ez direnentzat, ez da erraza halakoak erabiltzea.
|
|
|
Ikuspegi horri ekinez, eta diskurtsoaren zein sintaxiaren inguruko faktoreak bazter utzi gabe (halakoak jorratzeko, bilduma honetako beste titulu batzuetan erabilitako irizpide berdinak erabili ditugu, eta horregatik ez ditugu berriro aipatuko), jarraian,
|
euskarazko
bertsioan erabilitako baliabideen inguruko hausnarketa sakonagoa egin da, honako atalak jorratuz:
|
|
|
3) Laburduren gaia jorratuz, sozietateen esparruan laburdura anitz agertzen dira, antolaketa mota edo forma juridiko desberdinak bereizteko; halakoak itzultzean,
|
euskarazko
bertsioan ere gaztelaniazko ereduari eustea erabaki dugu, hori baita praktikan gehien ezagutu eta erabiltzen dena (ikus Sozietate Anonimoen Legearen eta Erantzukizun Mugatuko Sozietateen Legearen 2 artikuluak, Ekonomia Intereseko Elkartzeen Legearen 6 artikulua edo Merkataritzako Erregistroaren Erregelamenduaren 403 artikulua).
|
|
|
Egin eginean ere, gaztelaniaz batera zein bestera agertzen dira párrafo eta apartado aipamenak.
|
Euskarazko
bertsioan, ostera, orain arte bezala jokatu izan da, alegia, párrafo aipatzeko, paragrafo zein lerrokada terminoak erabili izan ditugu, hori zenbatuta edo zenbatu gabe agertzearen arabera, hurrenez hurren; apartado hitza adierazteko, berriz, idatz zati erabili da orokorrean, baina ez beti, batzuetan gaizki emanda datorrelako gaztelaniaz. Laburrean esateko, artikuluaren zatiketa hauxe izango litzateke:
|
|
2009
|
|
|
Ikuspegi horri ekinez, eta diskurtsoaren zein sintaxiaren inguruko faktoreak bazter utzi gabe (halakoak jorratzeko, bilduma honetako beste titulu batzuetan erabilitako irizpide berdinak erabili ditugu, eta horregatik ez ditugu berriro aipatuko), jarraian,
|
euskarazko
bertsioan erabilitako baliabideen inguruko hausnarketa sakonagoa egin da, hala testua antolatu eta aurkezteko baliabideak, nola euskarazko bertsiorako erabili den lexikoa eta iturriak aipatuz eta honako atalak jorratuz:
|
|
|
Ikuspegi horri ekinez, eta diskurtsoaren zein sintaxiaren inguruko faktoreak bazter utzi gabe (halakoak jorratzeko, bilduma honetako beste titulu batzuetan erabilitako irizpide berdinak erabili ditugu, eta horregatik ez ditugu berriro aipatuko), jarraian, euskarazko bertsioan erabilitako baliabideen inguruko hausnarketa sakonagoa egin da, hala testua antolatu eta aurkezteko baliabideak, nola
|
euskarazko
bertsiorako erabili den lexikoa eta iturriak aipatuz eta honako atalak jorratuz:
|
|
|
Liburuki honetara bildutako Merkataritza Kodearen eta Kanbio letra eta Txekeari buruzko Legearen
|
euskarazko
bertsioak merkataritzako oinarrizko legeriaren bilduma osatzen du; bilduma hori Konkurtso legeriarekin (2006) eta Merkataritzako sozietateen legeriarekin (2008) hasi zen, eta azken liburuki honi esker, euskaraz ditugu Espainian indarrean dagoen merkataritzako zuzenbidearen testu esanguratsuenak.
|