|
2004
|
|
|
Egun hartan, Pauline Bernardettek komentuan sekula egiterik ez dagoen gauza bat egin zuen, ateak zabaldu eta gure lorategian sartzen utzi kanpoko jendeari. Sei neska mutil ziren, motxila eta botadunak, komentuaren arkupetan azaldu eta beren mendi denda zabaltzeko baimena
|
eskatu
zutenak.
|
|
|
—esan zidan Genovevak, eta nik segituan obeditu nion. Baneukan Setatsuak
|
eskatutako
datua, banekien non sartzen zituzten gorriak beltzok ukuiluan banketea egin behar genuenean. Edo non sartuko gintuzten gu, banketea gorriei egokitzen zitzaien egunean.
|
|
|
Azken batean, ez zen zuzena, ez zen justiziakoa, desberdintasun handia zegoen kontu hartan, zeren berak pagatzen ez zuen prezioa pagatu beharra baineukan laguntasunagatik. Nik ez nion ezer
|
eskatzen
laguna izateagatik, bakarrik horixe bera, laguna izatea; berak, berriz, laguna izatea eta umiltasun gehiegizkoa eskatzen zidan. Bere petralkeriak txintik atera gabe irensteko behar beharrezkoa zen umiltasuna, hain zuzen ere.
|
|
|
Azken batean, ez zen zuzena, ez zen justiziakoa, desberdintasun handia zegoen kontu hartan, zeren berak pagatzen ez zuen prezioa pagatu beharra baineukan laguntasunagatik. Nik ez nion ezer eskatzen laguna izateagatik, bakarrik horixe bera, laguna izatea; berak, berriz, laguna izatea eta umiltasun gehiegizkoa
|
eskatzen
zidan. Bere petralkeriak txintik atera gabe irensteko behar beharrezkoa zen umiltasuna, hain zuzen ere.
|
|
|
Jabetua nengoen, hortzaundiak segika izan nituenetik, heriotzaren txarraz, eta ikara sentitzen nuen kanposantuko hiru gurutze haien aurrean. Baina, antza zenez, La Vache jarriagoa zegoen, eta bere ahotsik arruntenarekin
|
eskatu
zidan etzateko. Eta etzan nintzenean:
|
|
|
—Laguna, desenkusatu egin behar duzu nirekin. Elurra zela eta etxeratzeko
|
eskatu
dizudanean, obeditu beharrik ez zeneukan. Izanez ere, zu libre zara, gogo duzuna egin dezakezu.
|
|
|
Bankete horietan, normala bihurtu zen La Vache eta bion arteko hizketaldia. Ukuiluz kanpo geundenean ez, berak nahiago baitzuen —bere basurde bihotzak halaxe
|
eskatzen
ziolako, agian— bakar bakarrik ibili. Ordea, Genovevaren abistua entzun orduko, Balantzategiko atarian elkartu eta hizketan hasten ginen.
|
|
|
Baina, suerteak hala nahi izanda, arazo haiei buruzko zerbait argigarria jakingo nuen arratsalde hartan; gurpilari lokatz izpi batek alde egingo zion, eta izpia, etxe hartako sekretu bat, nire eskuetara etorriko zen. Eta guztia banketea hasi eta berehala gertatu zen, behi batek —beltzen artean gaixo hutsa zen batek, zehazki esateko—, niregana etorri eta pentsu pixka bat
|
eskatu
zidanean.
|
|
|
Zergatik zen garrantzi handiko, hori zen une hartan burura etortzen ez zitzaidana. Gauzak hola, laguntza
|
eskatu
nion Setatsuari. Zer esan nahi zuen arrozarenak?
|
|
|
Eta hori, moja ttikiak, Europako beste gerra hartan, maquis entzat lan egin zuelako; errenditu nahi ez zuten batailoientzat, alegia. Apaiz bat etorri zitzaion komentura, Pere Larzabal esaten ziotena, eta Pauline Bernardetteri paper mordoa eman eta halaxe
|
eskatu
zion:
|
|
|
Isilune bat egin nuen arnasa hartzeko. Logikaz pentsatzeak indarra
|
eskatzen
zuen.
|
|
|
—Ez, hil ez. Bizirik harrapatu eta beren batailoia nondik dabilen esateko
|
eskatuko
die. Antiaju Berde batailoiaren atzetik dabil, ez gizon bakan batzuen atzetik —zuzendu ninduen La Vachek.
|
|
2010
|
|
|
Okzitaniako Tolosako familia protestante bateko burua zen Jean Calas. Haren seme batek, Marc Antoinek, ezin zuen abokataritzan aurrerapenik atera, garai hartan lanbide guztietan katolikotasun agiria
|
eskatzen
baitzen. Bera protestantea izanik, ezin zuen lortu eta etsi etsian lagun bati esan zion bere buruaz beste egiteko zorian zegoela.
|
|
|
Lege honen arabera, boto eskubidea ez zitzaien modu esklusiboan lotzen erlijio zehatz batzuen sinestunei. Jada ez zen
|
eskatzen
sinesmen modu bakar bat. Erlijioa, estreinakoz, ez zegoen eskubide politikoei lotua.
|
|
|
Edozein eztabaidagairen aurrean nork bere ustekizun sakonenak isilik gorde behar izatea ez da gizakiaren gogoetarako ohiko joera. Bestalde, beste modu batez esanda, teoria politiko komuna erdiesteko
|
eskatzen
diren baldintzak zorrotzak direnez, gerta liteke teoria orohartzaile askotxo ezin bildu izatea kontsentsu politiko horretara.
|
|
|
Finean, Rawlsek oinarrizko korapiloa non dagoen asmatzen du teoria metafisiko eta erlijiosoen artean sakoneko gaietan akordioa ezinezkoa dela ikustean, baina gehiegi
|
eskatzen
die gizakiei (nork bere pentsamoldea alde batera uztea) korapilo hori askatzeko. Jende asko kontsentsu honetatik kanpora geratuko litzateke hasiera hasieratik, eta horiek gabe ezinezko bihurtuko litzateke bizikidetza baketsua.
|
|
|
Helburu bakar hau argudiaketa bakarrak bultzaten duela eman arren, ez da halakorik. Rawlsek ez die teoria metafisiko eta erlijiosoei beldur; haien automugaketa
|
eskatzen
du, besterik ez. Laizistek, ordea, jarrera erasokorragoa erakusten dute:
|
|
|
Biek ala biek objekzio bertsuak jaso ahal dituzte, ordea. Akordio politikoa errazteko egindako ahalegin hauek guztiek baldintza bat
|
eskatzen
dute: gizakiak bi modutara arrazoitzeko ahalmena izan beharra.
|
|
|
Teoria filosofiko eta erlijiosoak gainetik begiratuz, beharbada errazagoa da autonomia moralaren sustapenarekin ados egotea, teoria orohartzaileak arrazoiketa sekular eta berezia duen teoria politiko bateragarri bat garatzea baino. Tolerantziaren ikuspegitik, ordea, Razek mendebaldeko eduki kultural jakin bat
|
eskatzen
du, eta hau, arina izanagatik, hainbat kulturak eta erlijiok ez dute lehenesten. Autonomia morala, esaterako, ez da ezer garrantzitsua ekialdeko kosmobisioetan.
|
|
|
Komunitarismoak gizabanakoa ulertzeko taldea ezinbestekoa dela uste du eta gizabanakoa taldearen azpian egotera behartzen du. Kulturak dena azaltzen duela esatera ailegatu gabe, Kymlickak, kulturaren garrantzia azpimarratzearekin batera, baldintza zorrotza
|
eskatzen
dio: gizabanako bakoitzak kultura barnean nahi duena (baita ez egotea ere) aukeratzeko ahalmena izan dezala.
|
|
|
Bada, ordea, Kymlickaren teorizazioan xehetasun bitxi bat. Kultura minoritario guztiak ez dira berdinak bizirauteko eskubideak
|
eskatzerakoan
, Kymlickaren ustez. Immigrazioak eska dezake eskubide liberalak errespetatuak izan daitezela, baina luke inolako eskubide nazionalik eskatu.
|
|
|
Kultura minoritario guztiak ez dira berdinak bizirauteko eskubideak eskatzerakoan, Kymlickaren ustez. Immigrazioak
|
eska
dezake eskubide liberalak errespetatuak izan daitezela, baina luke inolako eskubide nazionalik eskatu. Alegia, arrazoi ekonomikoengatik edo politikoengatik mugitu direnek lukete beren bizitza babesteko baino askoz eskubide gehiago eskatu.
|
|
|
Kultura minoritario guztiak ez dira berdinak bizirauteko eskubideak eskatzerakoan, Kymlickaren ustez. Immigrazioak eska dezake eskubide liberalak errespetatuak izan daitezela, baina luke inolako eskubide nazionalik
|
eskatu
. Alegia, arrazoi ekonomikoengatik edo politikoengatik mugitu direnek lukete beren bizitza babesteko baino askoz eskubide gehiago eskatu.
|
|
|
Immigrazioak eska dezake eskubide liberalak errespetatuak izan daitezela, baina luke inolako eskubide nazionalik eskatu. Alegia, arrazoi ekonomikoengatik edo politikoengatik mugitu direnek lukete beren bizitza babesteko baino askoz eskubide gehiago
|
eskatu
. Murrizpen bitxia da hau gizakiaren historiako migrazioei erreparatzen badiegu.
|
|
|
Alabaina, nork ukatuko ote lieke migratzaileei belaunaldi zenbaiten ondoren talde gisako eskariak egiteko eskubidea? Eskariok ez dute zertan naziotasuna
|
eskatu
.
|
|
|
Bizikidetzan arazo gehiago sortzen dira taldeak eskubide politikoak
|
eskatzen
hasten direnean. Minoriek diskriminazioaren kontzientzia hartzen dutenean, indar guztia jartzen dute bere identitatearen defentsan.
|
|
|
Orain, eta hemendik aurrera gero eta gehiago, etorkinen oinordekoen aldarrikapenak ugaritu egingo dira eta horiei irteera egokia ematea izango da erronka. Adibidez, Nafarroako etorkin hegoamerikarrek laster, botoa ez ezik, etxebizitzarako laguntza, edo egiten ari diren lantegi sozialaren aitortza berezia, edo kultura hegoamerikarren promozioa ere
|
eska
dezakete, denborak esango du. Eskakizun hauei entzungor egitea badago, aurka ere bai, edo guztien interesak bateratzen saiatu.
|
|
|
Hainbat buruargiren eskubideen interpretazio indibidualistak eskubideei kalte itzela egiten die. Esaterako, eskubide zenbait (eskubide sozial eta ekonomikoak, besteak beste) ez dira beste batzuk bezain indartsu
|
eskatzen
.
|
|
|
biztanleen artean identitate diferentzia gutxiago onartu arren, talde barneko disidentzia babestu egiten dituzte hiritartasun komunaren izenean. Esan nahi baita, konfederazioak barne kohesio handia
|
eskatzen
duen bezala, estatu nazionalak talde nazionalen barnean errazago onartzen du disidentzia. Esan liteke estatu nazionala konfederazioa baino indartsuago dagoela.
|
|
|
" Eskubideek
|
eskatzen
duten oinarrizko konpromiso morala ez da errespetua, ezta miresmena ere. Deliberazioa da".
|
|
|
Identitateak ez dira onartzen azkenaldian, alabaina," onarpenaren eskakizuna derrigorrezkoa da, identitatearen eta onarpenaren arteko ustezko harremana dela-eta", Taylorren ustez. Diferentzia batzuk taxuz errespetatzen ez badira, identitatearen monopolioa hartzen dute, eta ondorio politikoak
|
eskatzen
dira.
|
|
|
Ilustrazioaren oinordekoak liratekeen ideia sinple bezain astunen karietara jokaera politiko bateratzailea zabaldu da, salatzen duen bekatua bere oinarrian duelarik. Alegia,
|
eskatzen
duena zera da, identitate juridiko bakar bat har dezagun, identitatea eratzerakoan hizkuntzak, etniak, sexuak edo dena delakoak betetzen duen lekua identitate juridiko horrek bete dezan modu esklusiboan. Ez dira konturatzen, ordea, identitate mota berri bat eraikitzen dutela, eta horrek besteek sor litzaketen antzerako arazoak sortzen dituela, gu/ besteak eskema ezaguna berdin berdin erabiltzen duelako.
|
|
|
Kontuan izan behar da ekologismo sutsu batek, erlijioak bezalaxe, berdin berdin erabiltzen dituela balore orohartzaileak. Horien ondorioz jokaera sozial batzuk
|
eskatzen
ditu. Osasunarengatik ezezik, haragia jateari uko egitea beste arrazoi zabalago eta sakonagoengatik ere izan liteke.
|
|
|
Eskubideei dagokienez, ia ia gizakiaren mailan jarri ohi dira animaliak. Jarrera honek elaborazio teoriko handia
|
eskatzen
du, eta abiapuntu batzuen onarpena; esaterako, bizitzaren eta honek merezi duen duintasunaren definizio zehatzak. Hortik egunerokotasunean, janzkeran, kontsumoan, bizimoduan eta abarrean ondorio zuzenak ateratzen dira.
|
|
|
Dena onartzea ere badago; alegia, gizarteak berak aukera ditzala aurrera doazen diferentziak. Nolabait, A. Smithek merkatuan ikusten zuen autorregulazio ahalmen hura, esku ezkutu hura, maila kulturalera, erlijiosora edo sozialera zabal dadila
|
eskatzea
ere badago. Mundualizazio garai honetan utz dezagun nork bere indarra erabil dezan bere ohiturak eta pentsamoldeak defendatzeko.
|
|
|
ukiezina dena eremua publikoa da. Eremu honetan hainbeste gauza dago jokoan, ezen arrazoitzeko modu berezi bat
|
eskatuko
baitio. Erlijioak eta beste edozein teoria filosofikotatik urrun egon behar duen arrazoimen publikoa eskatuko du teoria politiko bateratzaile honek.
|
|
|
Eremu honetan hainbeste gauza dago jokoan, ezen arrazoitzeko modu berezi bat eskatuko baitio. Erlijioak eta beste edozein teoria filosofikotatik urrun egon behar duen arrazoimen publikoa
|
eskatuko
du teoria politiko bateratzaile honek. Honen ondorioz, arrazoi politikoak, ez erlijiosoak edo metafisikoak, erabil daitezke elkarrizketa publikoan.
|
|
|
Erlijioen eta teoria filosofikoen egiaren kontzeptua baztertzailea denez, iritzi kontrajarrien aurrean ez dago irizpide bateraturik. Rawlsek eremu politikoan
|
eskatzen
duen irizpide epistemologikoa beste bat izango da, hots, bestearen arrazoiak aintzat hartzen dituen teoriak besterik ez dira adostasun politiko horretara bildu ahal izango.
|
|
|
Berehala konturatzen da bere teoriak zor filosofiko gehiegikoak dituela Kanten pentsamenduarekiko. Nonbait, hiritar guztiei filosofia kantiarra oso osorik besarkatzea
|
eskatuko
lieke bere teoriak. Horrengatik, hasierako teorian ezer aldatu gabe, honen onargarritasunean mesede egingo duten xehetasunak azaltzeari ekingo dio.
|
|
|
Lehendabiziko xehetasuna zera da, teoria ez dela izango teoria metafisikoa, hasiera batean konturatu gabe
|
eskatzen
zuen bezala. Pixkanaka pixkanaka bere teoria teoria politiko huts bihurtuko da, hots, ez du politikoak ez diren aferetan jardun nahi izango.
|
|
|
Liberalak izan arren, I. Kant eta J. S. Mill gizakiaren definizio zehatzegi batetik abiatzen direla uste du Rawlsek. Kantek gizakiaren autonomiatik ekitea
|
eskatzen
du, eta Millek indibidualitate indartsu batetik. Bi definizio hauek hainbat erlijio edo teoria filosofiko kanpoan uzten dituzte.
|
|
|
Rawlsek ez du hainbeste
|
eskatzen
, gizakiaren kontzeptu hauek eta beste asko bildu nahi izango lituzkeen teoria politiko bat besterik ez du eraiki nahi, hiritar guztien ongiaren ideiak eta bizitza egitasmoak errespetatu nahi izango lituzkeena. Hortaz, liberalismo orohartzailea ere baztertu egiten du Rawlsek, eta liberalismo politikoa deitutakoa garatzen saiatzen da.
|
|
|
Gizakiaren ahalmen linguistikoan oinarritutako teoriak dira hauek, hots, arrazoimena bestearen aurrean elkarrizketaren bitartez erakutsi behar izatean oinarritzen dira. Rawlsek, zor filosofiko horiek ezkutatuz, teoria orohartzaileek teoria politiko hutsak garatu behar dituztela
|
eskatzen
du. Teoria politiko horietan derrigorrez bestearen arrazoiak hartu dira kontuan.
|
|
|
Zahartzarorako, lanez itotako gurasoek, sendo eta osasuntsu Ameriketara joaten ikusi zituzten semeen laguntza itxaroten zuten, eta horren ordez zer, bada, gaixorik eta behartsu iristen zaizkie, ahalegin eta neke berriak
|
eskatuz
hain justu bizitzaren azken unetan.
|
|
|
Robinson Crusoe ren bizimodua ei zeukaten: txabolak sinpleak oso, hagez eraiki eta lastoz estaliak; denbora gehiena ematen zuten zerri eta ahuntz basak ehizatzen, laborantzak ez baitzien ardura handirik
|
eskatzen
klima dela-eta. Alabaina, dortoka erraldoiak ziren janari nagusia, apoarmatuak.
|
|
|
Sekulako pagotxa eurontzat. Kontuak horrela, aita lazaristen buruari Armand David ataza ebanjelikotik libera zezala
|
eskatu
zioten, lan naturalistikoetan murgil zedin buru belarri. Eta halaxe, 1866tik aurrera Armand David bidazti bilakatu zen Zeruko Inperioan barrena laginak eta datuak hartzeko Pariseko Natur Zientzietako Museoaren kontura.
|
|
|
Victoria, Joseba eta Susana besotik hartuta daude, zutik, ezkerretara; gero, erdian, eserita, Redin —monsieur Nestor— eta Cesar irakasleak; hurrena, eskuineko aldean, Adrian, bera ere eserita, eta ni neu bere atzean zutik. Egon zukeen argazkian Paulinak ere, baina, nahiz Josebaren aitak, egileak, behin baino gehiagotan
|
eskatu
, berak ez zuen gurekin jarri nahi izan. Ez zela benetako ikaslea, esan zuen, soilik jostundegiko neska arrunta.
|
|
|
" Herri guztiak daki", ekin zion Martinek. " Ez hadi orain kontu horrekin hasi!",
|
eskatu
zion Josebak, eta pauso bat eman zuen aurrera laukian sartuz. Adrian, Paulina eta Victoria jarraitu zitzaizkion, eta laurek Martin inguratu zuten.
|
|
|
" Hemingwayk kontatu zidan. Cinzannoren jabeak eskainitako festa batera joan zela, eta bermut bat
|
eskatu
zuela anfitrioiari ohore egitearren. Orduan anfitrioia hurbildu eta esan omen zion, zer ari haiz zerrikeria hori edaten?
|
|
|
Tabernako ugazabandrea eta hirurok bakarrik. " Susana, galdera bat egin nahi dizut", esan nion edariak
|
eskatu ondoren
. Begira gelditu zitzaidan.
|
|
|
Zapoek kantari jarraitzen zuten. Iruditu zitzaidan" eseri" esaten zutela e se ri, e se ri, e se ri— atseden har nezan
|
eskatuz
bezala. Baina zutik jarraitu nuen, Virginiak marrubiren bat aurkitzen ote zuen, bere mugimenduak zaintzen.
|
|
|
" Zer esaten dute hemengoek?", galdetu nion. " Garagardoa
|
eskatzen
zidatek. Ga-ra gar do ga-ra gar do.
|
|
|
Ordubete geroago etxeko telefonoa hoska hasi zen, eta ama ote zen pentsatu nuen, edo don Hipolito bera, Virginiaren ezkontzan harmonioa jo behar zuenak ez zuela agiririk eman eta nik haren ordezkoa egin nezala
|
eskatzeko
. Nire benetako desira zen, agian.
|
|
|
Ciencias y letras." Ez zirudien oso triste zegoenik. " Genevieverekin ez zeukaat bakerik —aitortu zidan— Notak iritsi zirenetik hiri deitzeko
|
eskatzen
zidak egunean lau aldiz. Iraileko azterketak arte nire irakaslea izan nahi al duan jakin nahi dik.
|
|
|
Frantseseko klaseak hartzen genituen gela berean irakasten nizkion zientzia gaiak; gero, hamaikak aldera, kafe bat
|
eskatu
eta terrazako toldopean kokatzen ginen, edo bestela miradorean alde batetik bestera ibiltzeari ekiten genion Arteari edota Filosofiari buruzko lezioa hartzen nion bitartean. Eguzkia pixka bat indartzen zenean, adineko turistak izaten genituen lagun; frantziarrak eta italiarrak, batez ere.
|
|
|
Gorria eta zuria zen. " Telefunken markakoa da, aitak Frantzian erosia —esan zidan— Eta disko hau ere berak ekarri zidan nik
|
eskatuta
. Bera oso ondo portatzen da nirekin." Beste ahots bat zeukan bat batean.
|
|
|
Baina ez dago beste aukerarik", esan zidan serioski. Telefonoa eseki zuen mezua ez ahazteko
|
eskatu ondoren
.
|
|
|
Erne zihoan, ur hotsaz gaindi entzun nahian, eta etxe haietako baten parera iritsia zela iruditzen zitzaionean burua atera eta begiratu bat ematen zion. Hala, auzuneko beste lau etxeak pasa zituen bata bestearen atzetik, eta guztiez egin zion bere buruari galde, han laguntza
|
eskatu
ala ez; guztiei buruz pentsatu zuen ondo zein gaizki, Kainen bizileku bailitzan eta Abelen bizileku bailitzan; herioleku edo salbaleku. Baina iritsi zen bailararen amaierara eta zalantza ez zen argitu.
|
|
|
Izan ere, bailarako etxeetan gazta egingo zuten, eta suerte pixka batekin irasagarra ere ez zuten faltako. Gazta eta irasagarra ekartzeko
|
eskatuko
zion Juani. Udaletxean preso egon bitartean ikusitako atun kontserbak ere etorri zitzaizkion burura.
|
|
|
Sabaiko estalkia jartzen ari zen berriro. " Foie delakoa ere ez da txarra Frantzian."" Behin ere ez dut probatu."" Mesede bat
|
eskatuko
dizut?"" Beste janaririk ez diot ekarriko, don Pedro. Alferrik dabil", ekin zion Juanek bere era larderiatsuari ostera helduz.
|
|
|
Alferrik dabil", ekin zion Juanek bere era larderiatsuari ostera helduz. " Argi pixka bat bakarrik
|
eskatzen
dizut. Hor goiko leihoa gortinarik gabe uzten baduzu, argia zulo honetaraino iritsiko da."" Gelak bi leiho ditu."" Hobe."" Lasai egon behar du, eta ahalik eta gehien mugitu, gimnasia egin.
|
|
|
Nahi zuen gordeleku hartaz haratago pentsatu, atera espirituz zulo hartatik eta sinetsi salbabidean zegoela, bizitza luzea izango zuela heriotzari ihes egin ondoren, eta eutsi egin behar ziola, baina gogoak ez zion obeditzen, eta bere burua hil izan balu agian hobeto egongo zela adierazten zion. Aukera hura ere galdua zuen orain, gordelekurako bidean Juanek pistola
|
eskatu
ziolako harri zulo batean ezkutatzeko. Antsia egin zuen berriro, pentsamendu haiek min ematen baitzioten.
|
|
|
Ez zen Juanek
|
eskatu
bezain azkar ibili, eta behin eta berriro igurtzi zuen gorputza xaboiaz, behin eta berriro murgildu zen uretan. Errekatik irtetean erabat berritua sentitu zen, eta erdi biluzik abiatu zen etxera.
|
|
|
Juanek bizarra txukundu zion arrebaren guraizeekin, eta ilea erro errotik moztu ardientzako guraize baldar batzuekin. Gero arropak
|
eskatu
zizkion" segituan erretzeko" eta baserritarren laneko jantziak eman haien ordez, txapela eta abarkak barne. " Penarik handiena sonbreiruak ematen dit", esan zion don Pedrok.
|
|
|
Batzuetan okertu egiten zen zirkuaren errepresentazio hura, eta portugaldarrek ez zuten sinetsi nahi izaten, protestaka hasten ziren, Frantzian zeudelako froga bat
|
eskatzen
zuten. Pirpok —aurreak erakusten du atzea nola dantzatu— erantzun egiten zien, protestaka hasten zen bera ere, lanturuka konfiantza faltagatik.
|
|
|
Beti kontu berbera emakumeekin. Berari dirua
|
eskatzen
zioten; Pirpori eman egiten zioten, edo adierazi non aurki zezakeen. " Zer ondo!
|
|
|
" Entzun ezak, zekena!", egin zion oihu Pirpok besotik heldu eta astinduz. " Ez hadi harrotu, Pirpo!", esan zionTxanberlainek begiak zabalduz, eta Pirpok barkapena
|
eskatu
zion" zekena" deitzeagatik. Hainbeste denbora zirku berean, eta halere ikara ematen zioten bere kidearen begiek.
|
|
|
Jende diruduna. Gure eskuekin hiltzen baditugu, auskalo, agian kontuak
|
eskatuko
zizkigutek gero. Eta Frantzian ez zeukaagu babesik." Ez zuen" korsu patentea" esamoldea erabili, baina hortxe hortxe ibili zen.
|
|
|
Ez zen hori eta horrenbestez itzuliko ekintzara. Aurrez, korsu patentea
|
eskatuko
zuen, 1936, 1937 eta hurrengo urteetan izandako huraxe.
|
|
|
Berealdiko pena zeukan Carmenek. Mutila zaintzeko baimena
|
eskatu
zion Beatrizi. Hortxe egoten ginen denok, etxe atarian.
|
|
|
" Izan dadila meza eder bat",
|
eskatu
zion kapitainak Fray Victorri. Agurra emateko modua izan zen.
|
|
|
" Gauza bat pentsatu dut, Beatriz —eten zion osabak guregana hurbilduz— Zerrategiko gerentearekin hitz egingo dut. Ubanbe eta beste mutil hori, Opin, uzteko bihar libre
|
eskatuko
diot. Denon artean errazago egingo dugu lana."
|
|
|
Medikuak eman zidak hiretzat." Zerrenda bat zekarren papertxoak. " Nonbait, Obabako fusilatuen izenak
|
eskatu
hizkion bere alabari."" Susanarekin hizketan egon nintzen ostatuan, eta orduan eskatu nizkion", esan nuen. Urruntasun irudipena inoiz baino bortitzagoa izan zen.
|
|
|
Medikuak eman zidak hiretzat." Zerrenda bat zekarren papertxoak. " Nonbait, Obabako fusilatuen izenak eskatu hizkion bere alabari."" Susanarekin hizketan egon nintzen ostatuan, eta orduan
|
eskatu
nizkion", esan nuen. Urruntasun irudipena inoiz baino bortitzagoa izan zen.
|
|
|
Baina zaila zen. Jakina amak,
|
eskatuz gero
, lagundu nahi izango zidala. Eta seguru Adrianek eta Josebak zerrategiko zokoren bat erakutsiko zidatela, edota Susanak bere aitarengana eramango ninduela nire arazoa konpon zezan.
|
|
|
Noizbehinka, trenetik jaitsi eta, auzune pobrera iritsitakoan, Martinek aurrera segitzeko
|
eskatzen
zigun, berak" enkargu bat" egin beharra zeukala inguruko taberna batean. Gero, kolegioko muinoan bertan, atzetik harrapatzen gintuen, eta, Adriani eta niri, gu bioi bakarrik, albora deituta, liburuen ordez maletan zekarrena erakusten zigun:
|
|
|
" Ona al da hura? Osaba daukat inguru haietan, eta askotan
|
eskatu
dit hara joateko. Gerra bukatutakoan animatuko naiz beharbada."" Non dago zure osaba?"" Vancouver Island." Idazten den bezala ebaki zuen izena.
|
|
|
Bertan preso zegoela, ilunpean leiho bakarra oholekin itsutua zegoendon Pedro ardo zahagi batzuen gainean etzan zen etsita, pentsatuz noiznahi azalduko zirela atean bera" paseoan" eraman behar zutenak, pentsatuz halaber bizitzako azken orduak zituela eta zer egin behar zuen, zer egiten ote zuten halako egoeran suertatzen ziren kondenatuek. " Zure mundualdiaz gogoeta egitea
|
eskatzen
dute arauek", esan zion bere barruko ahotsak, eta iraganean hamaika aldiz bezala Ameriketako izenak hartu zituen gogoan oroitzapenei deitzearren: Seattle, Vancouver, Old Manett, New Manett; Alice Arm, Prince Rupert, Nairen Harbour...
|
|
|
Buka dezagun behingoan!", esan zuen don Jaimek kamioi txikiaren kabinan sartuz. Soldadu gazteak laguntza
|
eskatu
zion bere kide bati, eta, goiz hartan bezalaxe, kamioi txikiaren atzealdera igo zuten don Pedro.
|
|
|
Nik ume bat bakarrik ikusten diat. Honezkero jan dik Pantxok bestea."" Hago isilik, Adrian!",
|
eskatu
zion Josebak ke ahokada bat aurpegira botaz. Adrian eztulka hasi zen.
|
|
|
Zizpa eta Blaky bai, baina Faraon ez." Joseba autoraino joan zen zigarrotxoaren mutturra hautsontzian itzaltzera. " Zaldiaren gainera igotzen uzteko
|
eskatu
behar zioat Lubisi. Behin ere ez nauk zaldi gainean ibili", esan zuen.
|
|
|
Etxeko lan batzuk egiten ditu, baina zerrategikoa ez. Gehiegi
|
eskatzea
litzateke."" Orduan, zu ibiltzen zara." Baietz egin zuen buruaz.
|
|
|
" Emango diate asko! —egin zion burla Sebastianek— Gure etxera afaltzera joaten direnean ere korrienteena
|
eskatzen
ditek gutxiago gastatzeko!"" Kaka zaharra, orduan!", zapuztu zen Pantxo tximeleta airera botaz. Baina intsektuak galdua zuen bere hegoetako lakrea hatzek estututako aldean, eta uretara erori zen berehala.
|
|
|
Promotoreak hari begiratzen zion: " Orain, aurkezpenarekin jarraitzeko, hitz batzuk
|
eskatzen
dizkiot gure proiektuan hain garrantzi handia izan duen Jose Antonio Degrela jaunari". Degrela koronelak nik ezagututakoan baino zuriago zeukan ilea; baina gizon dotorea zen artean.
|
|
|
Gainera, oraintxe hitz egin dut Genevieve amatxo maitearekin, eta oso bazkari goxoa prestatu duela esan dit. Eta bazkaldu eta gero pieza polit batzuk jotzeko
|
eskatuko
diogu. Eta berak oso profesionalki joko ditu.
|
|
|
Josteko gelara joan nintzen. " Esaiozu amari pixka batean ateratzeko",
|
eskatu
nion atean azaldu zitzaidan neskari. Leihoaren ondoan Paulina ikusi nuen hortzetan jostorratzak zituela eta beilegi biziko soineko baten aurrean makurtua.
|
|
|
Baina, ondo pentsatuta, zer espero nuen? Telefonoz deitu eta bere etxera joateko
|
eskatzea
–Bere gelako ohean eserita itxarotea?
|
|
|
" Faborez?", esan nion. Halaxe
|
eskatzen
zuten nekazariek dantza. " Beste erremediorik ez daukat.
|
|
|
" Zer gertatu den jakin nahi nikek", esan nion. Ramuntxo mugaren beste aldean zebilela esan zidan berak orduan, alde egin zuela bere amaren hiletara baimenik
|
eskatu gabe
, eta larrutik ordainduko zuela traizio hori. Kezka handi bat sortu zitzaidan" traizio" hitza entzutearekin batera:
|
|
|
Pilotu arrotzik gabe. Gau hartan, Etxeberriak sukaldeko ardorik onena eramateko
|
eskatu
zidanean, eta Gabino lagun andaluziarrarekin Mamousineko azken afaria egin genuenean, poz handi bat sartu zitzaidan barruan. Ohera joan baino lehen, Gernikako oroigarria josi nion barrutik nire alkandora faboritoari.
|
|
|
Irteera txarra izan zen hasieratik. Ramuntxok ez zuen hitzik ere egiten, oso nahigabetua zegoelako bere amarenagatik, eta soinua hartzeko
|
eskatu
genionean ezetz egin zuen buruaz, halako aurpegiarekin non kosta egin zitzaigun eskaera berritzea. Halere, eskatu egin genion.
|
|
|
Ramuntxok ez zuen hitzik ere egiten, oso nahigabetua zegoelako bere amarenagatik, eta soinua hartzeko eskatu genionean ezetz egin zuen buruaz, halako aurpegiarekin non kosta egin zitzaigun eskaera berritzea. Halere,
|
eskatu
egin genion. Esan zion Etxeberriak:
|
|
|
Bost geunden departamentuan, gu hirurok eta musika entzutearekin batera guregana bildutako bi mozkor. Bi mozkor haiek modako kantak
|
eskatzen
zizkioten etengabe, eta Ramuntxo berriz desesperatu egiten zen, ez baitzekien zein kanta ziren Espainian modan zeudenak. " Eta Gabinok kantatzen zuen hura?
|
|
|
Bidean ostikoka tratatu ninduten. Hasten nintzen hizketan ura
|
eskatzeko
, baina esaldia bukatu baino lehen ostiko ematen zidaten saihetsean edo buruan. Buruan eman zidaten batek zorabiatuta utzi ninduen.
|
|
|
Buruan eman zidaten batek zorabiatuta utzi ninduen. " Egon hadi isilik, Triku",
|
eskatu
zidan Ramuntxok, eta berak ere ostiko bat jaso zuen horregatik.
|
|
|
" Gauza bat bakarrik ikusi nahi dut. Mesedez!",
|
eskatu
nion tinko. Ekarri zidaten azkenean, eta barruko aldea erakusteko adierazi nion erizainari.
|
|
|
Gernikako oihala hantxe zegoen, bere tokian. Ondo zaintzeko alkandora hura
|
eskatu
nien, eta etzan egin nintzen. Arrazoi zuen medikuak, txarrena pasata zegoen.
|
|
|
Baina ez nuen etsi. Kartzelako enfermerian nengoen batean, komunaren arauak hautsi etaTriku eta Etxeberria etorri zitzaizkidan bisitatzera, eta baimena
|
eskatu
zidaten Papiri mezu bat bidaltzeko nire defentsan, traizioarena kalumnia bat zela esanez. Baina ezetz esan nien.
|
|
|
Edo hizkuntza horretan idatzitako liburuak irakurtzera, bestela. Behin batean, organizazioaren barruan ardura gehiago hartzeko
|
eskatu
zion Papik, eta Ramuntxoren ezezkoa borobila izan zen. Ez zuen ezer jakin nahi.
|
|
|
Ba Three Riversen ere badaukagu bat. Eta Donaldek, klubaren arduradunak, irakurketa egingo al zenukeen galdetzeko
|
eskatu
dit. Jakina, nik lagunduko nizuke ingelesarekin."" Hitz egingo dugu, baina ondo iruditzen zait", erantzun dio Josebak.
|