2000
|
|
Irakurketaren aldetik, hauxe dio: nahiz eta bera ez izan nor inori
|
esateko
zer egin, gogoan izateko egunean atal bakarra irakurtzen duenak 101 egun edo gauerako duela irakurgaia liburuan. Hortik gora, bakoitzak ikusi behar.
|
|
Balite ETA egoera honetaz jabetzea eta berau aintzakotzat hartzea. Ez naiz menturatzen
|
esatera
zer egiteko baina.
|
2001
|
|
Noski. Herri hura den bezalakoa da, nahi baduzu hartu edo bestela utzi dagoen bezala, baina nor da nor haiei
|
esateko
zer den egin behar dutena. Baziren gauza batzuk nik ulertzen ez nituenak, edo niretzat zentzurik ez zutenak, baina ez nintzen horretan sartzen eta kito.
|
|
Desobedientzia zibila arau batzuen barruan kokatzen da eta hor giza eskubideekiko begirune osoz aritu behar da. Guk ezin genion inori
|
esan
zer zen solidarioen izenean egin zitekeena eta zer ez, horregatik, besteak beste, Zuzen ekintza taldea sortu zen. Guk giza eskubide batzuk aldarrikatzen ditugu, baina giza eskubideak errespetatuz.
|
2002
|
|
Orain dela urte pare bat Morgan Freeman aktore estatubatuarra Donostiako zinemaldira etorri zenean, kazetari batek" Seven" eko gidoia pasa
|
ziotenean
zer sentitu zuen galdetu zion. Gidoia irakurri bezain pronto bere aukerarik handiena esku artean zuela argi ikusi zuela erantzun zion Freemanek kazetariari.
|
|
Baina handik aurrerapena lortuko genuela ziur naiz. Ezin dugu
|
esan
zer gertatuko zen denborarekin, baina garbi esan dezaket batasun handiago bat baimendu zuela euskaltasunaren inguruan, eta horrek beste lekuetan garrantzia izan bazuen, hemen sekulakoa.
|
|
Lurraldetasuna aipatzean, Nafarroa eta Iparraldekoak ere aipatu ditu, eta horrek jarri ditu batzuk erotzeko zorian. Ez dio inori
|
esaten
zer egin behar duen, zein aukera duen baizik, libreki erabakitzeko eskubidez. Eta horregatik ematen dugu, besteren artean, ontzat plan hau.
|
2003
|
|
Oraingoan 2003 urteko Kilometroak direla-eta zabaldu da bere izena Euskal Herriko txoko guztietara. Hala ere, herriak
|
badio
zer erakutsia bisitariari urteko edozein egunetan; besteak beste, Lazkao Txikiren jaioterria denak San Migel parroki eliza, Lazkano tarren jauregia eta Bernardatarren monasterioa ditu ikusgai.
|
2004
|
|
Egigurenek erreforma hitza aipatu du. Tira, bazuen
|
esatea
zer nolako Gizarte Segurantza nahi duen. Gernikako Estatutua ez badute bete, zein erreformaz ari da?
|
|
Zapatero izeneko dinamita kartutxoak guztiok pentsatzen genuena baino bolbora gehiago zuen, eta ez beharbada bere dohainengatik, baina nik ez nuen pentsatzen Zapateroren hautagaitzak horrenbeste ekar zezakeenik. Zaila da
|
esatea
zer berri ekarriko duen, baina dagoeneko esan dezakegu zer oztopatu duen: Aznarren nazioarteko politikaren birbideratzea ekarriko du, Aznarrek Espainiarekiko egin duen apustu politikoaren birbideratzea, planteamendu antiterroristaren berraztertzea eta, PPn, halabeharrez, Aznarren irudia amortizatu dute, sinesgarri izan nahi badute.
|
|
Hizkuntza honen bizirauteko gaitasun horregatik edo, asko dira euskaragatik kezkatu direnak, hizkuntzalariak izan ala ez. Aditu ortodoxoak batzuek, heterodoxoagoak besteak eta bere zoroan dabiltzanak hurrengoak, guztiek
|
diote
zer edo zer duela gutxi aleman batek Europa osoko hizkuntza zaharra izendatu zuen euskarari buruz. Teorien zurrunbilo horretan, ordea, zaila egiten zaigu jakitea zer izan daitekeen egia eta zer asmakeria hutsa aditu ez garenoi.
|
2005
|
|
Konfrontazio politikoa beharrezkoa da, Madrilek konponbiderako beharra izan dezan, baina horretara bakarrik mugatuta, PP eta PSOE kanpo dira eta horiek gabe ez dago irtenbiderik. Nik ELAri esango nioke arazoak jartzen dituela mahai gainean, ongi da, baina ez digula
|
esaten
zer egiteko prest dagoen egoera Elorrietak aipatzen dituen parametroetan kokatzeko. Gainera mingarri samarra gertatzen da kritika hori ELArengandik etorrita:
|
|
Inoiz ez genuen inor dotrinatzeko ahaleginik egin. Ezin genuen egin eskuinari kritikatzen genion gauza bera, ezin genuen
|
esan
zer zegoen ondo eta zer gaizki. Genekiena egiten genuen, gure bizitzeko eta pentsatzeko moduarekin.
|
2006
|
|
Ni bilatzeko eta atxilotzeko agindua zutela. Ez zidaten
|
esan
zer leporatzen zidaten. Hartu eta Tafallara.
|
|
Eta biblioteka ipini genuen, beste aretotxo bat joko isilak egiteko, ambigu bat taberna moduko bat, baina ia eskomikatzeko moduko zer edo zer, otxotea, dantza taldeak... horrela, orduko Elorrion!, gosea eta miseria urteetan! Inork ez zigun
|
esaten
zer egin eta zer ez. Geuk erabakitzen genituen gauzak!
|
|
PSEk, hain zuzen, mailegua proposatu du doakotasuna lortzeko bitartekotzat, eta Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak hortixe abiatu du azterketa, Juanjo Agirrezabala Jaurlaritzako Ikastetxeetako Zuzendariak onartu duenez. Hala ere, Agirrezabalak argitu du oraingoz ez dagoela
|
esaterik
zer nolako formula proposatuko duten, gaiaz zer esanik daukaten guztiekin hitz egin behar dutelako besteak beste. Oro har, zuhurtzia da nagusi Jaurlaritzaren adierazpenetan.
|
|
Beste gauza bat da proiektu bateratu baten inguruan moldatzea gobernu bat osatu ahal izateko. Zaila da orain
|
esatea
zertan eta zeinekin egin dezakegun bat. Nik ezkerreko gobernu aurrerazalea osatu nahi nuke, udalgintzan euskararen presentzia handiagoa bermatuko lukeena.
|
|
ETAn sartu ez zirenei buruz ere
|
badiozu
zer edo zer.
|
|
Artean, PSOEk sakabanaketa ez dela bukatuko
|
esateak
zer iradokitzen dizu?
|
|
Hipertentsioa
|
diogunean
zer esan nahi dugu. Arterietan barrena doan odolak, osasunarentzat komeni den baino abiadura handiagoa daramala.
|
2007
|
|
" Gehiengo handi batek independentzia nahi dugu, estatu berri bat sortzeko Europan.
|
Esaguzue
zer urrats egin behar dugun. Kontuan izan, aspaldian bagenuela estatua, Nafarroa".
|
2008
|
|
Norbaitek esan zuen bezala: berdin
|
dio
zer gertatzen den, beti irabazten du Real Madrilek.
|
|
zenbait kasutan badakit kantua hor dagoela, neure alorrera ekarri dudanean, nire kontsideratzen dudanean. Segurantza badut baina ezin nezake
|
esan
zergatik. Bitxia da baina gure eginkizunetan dago.
|
2009
|
|
Neure egiten ditut idazle batek orain dela gutxi aitortu zuena: " Ez nuen nahi inork
|
esatea
zeri buruz idatz nezakeen".
|
|
Bada beste olatu bat, funtzionatzeko era ezberdina dutenak. Ez dute onartzen beste inork
|
esatea
zer egin behar duten, ez doaz tronpetaren atzetik. Badituzte sare zabal batzuk.
|
|
Zuek ez. Zuek hasieratik
|
diozue
zer egiten duzuen: Folk Radical Vasco.
|
2010
|
|
Ez da materiala, dimentsio espirituala du, ez da beste ezaugarriak bezala. Maitasuna inportanteena da bizitzan, baina ez da
|
esaten
zergatik. Eta komeni da esatea.
|
2012
|
|
|
Esadazu
zer ikusten den.
|
2013
|
|
Estatu espainiarra kultura demokratikorik ez duen Estatua da, errealitate nazionalekiko beti planteamendu berbera mantendu duena. Hori
|
esanda
zergatik erantzun liokeen positiboki gatazkaren konponbideari. Batetik, gatazkei soluzio demokratikoa ematea delako gatazkak konpontzeko bide unibertsala.
|
|
Guraso askok galdetu ohi
|
dio
zer komeni den seme alabak egitea Batxilergoa amaitutakoan. " Nik beti esaten diet LHn 26 familia profesional daudela eta eskaintza oso zabala dagoela.
|
2014
|
|
Lorgeril doktorea,
|
esaguzu
zertan datzan kolesterolaren arazoa.
|
2015
|
|
" Iruditzen zait, orokorrean, genero sistemaren zapalkuntza, gazte mailan, maitasunaren bidez haragiztatzen dela, batez ere. Horri gehitu behar
|
diogu
zer nolako garrantzia daukan musikak kolektibo baten parte sentitzeko orduan".
|
2016
|
|
Nik hori ez dakit! Oso zaila da
|
esatea
zer den artea eta zer ez, edo hemendik 20 urtera zer izango den artea, edo nola hartuko duten orain ekoizten ari garena. Nik uste dut horretan ez dugula denborarik galdu behar.
|
|
Ohiturak aldatzeko edo berrasmatzeko denbora asko behar da, begira Gabonak, ohitura kristauak dira eta hor dira. Prozesuan lagundu diozu emakume horri, baina ez
|
esan
zer egin behar duen. Zuk esan diezaiokezu zure bidean zer egin duzun, nola moldatu zaren.
|
2017
|
|
Ez naiz igarle, ezin
|
esan
zer erabakiko duen epaileak. Logikoena litzateke gaia artxibatzea; epailearen esku dago delitua egon den, edo ez, erabakitzea, ez ostrakak benetakoak edo gezurrezkoak diren esatea.
|
|
Ikastaroak egiten ditugu ingeniaritza eskoletan eta ikasleek esaten digute: " Irakatsi diguten guztia izan da nola eraiki hau eta beste, baina inoiz ez digute
|
esan
zertarako". Urtegi bat, adibidez:
|
|
Administrazioan oso motela da dena. Amerikako Estatu Batuetan negozio bat abian jar dezakezu eta handik hilabetera ikuskatzailea etorriko zaizu
|
esatera
zer moldatu behar duzun, baina hasieratik ari zara lanean. Hemen ez.
|
|
Herri hezitzaileen ideia ere Hik Hasiren proposamenaren oinarri oinarrian dago. Salbotxen hitzetan," ikastetxearen inguruan badago jendarte bat, badago mundua ikusteko era bat, hizkuntza praktika batzuk… Jakintza handia dago, baina jakintza horretatik guztitik zati bat irakasten da eskolan, nork
|
dio
zer den irakatsi beharrekoa. Goazen eskoletako paretak botatzera eta haizea sartzen uztera".
|
2018
|
|
Patriarkatua zalantzan jarri behar dugu, bai eta orain arte izan dugun pribilegio egitura ere. Eta, zehazki, biktima bat dagoenean, hari galdetu behar
|
diogu
zer behar duen. Inork ez dio galdetu Sanferminetan bortxatutako neskari zer behar duen.
|
|
Tren proiektu honek Irun Hendaia eta Donostia hurbilduko ditu, bai denboran, baita maiztasunean ere, ahazteke RENFEren zerbitzua. Agintarien arabera, Donostia eta Zarautz ere lotuko omen ditu, baina ez dute
|
esaten
zer nolako abiadura hartuko duen trenak, oraindik XX. mende hasierako bide egitura baitauka ibilbide horrek, bikoiztu gabe gainera.
|
|
Eskutitzak hasi ziren iristen artzapezpikutik, eta guk denok harrituta eta negarrez hartu genituen berri haiek, eta berak ere bai. Gure aitak esaten zion konponduko genuela eta bere seme alabak joango zirela artzapezpikura
|
esatera
zer egiten zuten bere etxean eta lasai egoteko, baina handik denbora gutxira Malagako Ronda herrira bidali zuten zigortuta. Gero Venezuelara erbesteratu zuen bere burua eta han eman zituen bere azken urteak.
|
|
" Nik zer egin dezaket?". Norberak hartu behar du erabakia… Guretzat oso zaila zen horra heltzea, jendeari
|
esatea
zer egin behar duen. Gobernuak ahalik eta ingururik erosoena jarri ahal dizu, baina ikastolako guraso taldean denak belarriprest edo ahobizi badira eta denek erdaraz egiten badute, hor zaila zen eragitea, eta gutxienez orain ikusten da jendeak baduela asmo bat hizkuntza ohiturak aldatzeko.
|
|
Orain dela gutxi, Sami Nairrek Donostian
|
esandakoak
zer pentsa eman liguke: " Ni eta' bestea' ren banaketa egiten dugunetik, bereizketaren prozesua abiatzen da, eta horrek eragin handia du nortasunaren eraikitze prozesuan, kasu honetan gizarteak inposatzen duen prozesua da".
|
|
Baina, oro har, pobreen seme alabek pobre izaten jarraituko dute eta aberatsen seme alabak beti izango dira aberats. Eta berdin
|
dio
zer ikasketa egiten ditugun: Zuzenbidea ikasten duen aberaskume batek ziurtatuta dauzka karrera profesionala eta nomina potoloa; kontrakoa gertatzen da antzeko ikasketak egiten dituen langilearen seme alabarekin.
|
2019
|
|
Laburrean, sexu heziketa da gaur egiten ez duguna egitea: etxetik jada gorputza hezi,
|
esan
zer gustatu zaizun eta zer ez, ezagutu zure alua (guztiz ikusezin bihurtu dugu-eta), kontatu nola sentiarazi zaituen halakok, nola uste duzun bestea sentiarazten duzula era batera edo bestera harremanak garatzen dituzunean… Baina egiten ez denez, eta ez dagoenez horretara bideratutako ikasgairik, sexologoak gara egun batean ikastetxean lur hartzen duten parakaidistak, adabakiak jartzen saiat...
|
2020
|
|
Oroimenez, Kolo Barst artista martinikarrak sortu Fevrier 74 (74ko otsaila) kantuak kontatzen du gertakizuna: Sonje, pa oublye, pa oublye rakonte ich ou; di yo sa ki pase an 74 (Ez ahaztu, ez ahaztu zuen historia kontatzea;
|
esaiezue
zer gertatu zen 74ko otsailean).
|
|
Eta bere entseiu ezagunetan betikotu zuen adiskidetasunaren laudorio eta definizio gogoangarri hau: " Behartzen banaute
|
esatera
zergatik maite nuen, sentitzen dut hori ezin esana dela baizik eta hau erantzuten: ' Hura baitzen; ni bainintzen'".
|
|
Erabakiak ez luke arazorik, ez balitz handik zortzi egunera, dagoeneko Madrildik aginduta herritarrak konfinatua, Gipuzkoako hiriburuak oraindik ez zuela etxerik gabeko 200 herritarrentzat alternatibarik. " Ez digu inork
|
esan
zer egin behar dugun, non egon ez badaukagu. Hau putakeria da, denak beren etxeetan daude eta ez dakigu zer egingo dugun guk", zabaldu zuten mezua hirian etxerik gabeko gazte etorkinak biltzen dituen Modahara elkarteko kideek martxoaren 14an.
|
|
" Zu ileei eta antzerakoei buruz eztabaidan eta idazten ari zaren bitartean, hemen emakumeak kartzelaratzen dituzte abortatzeagatik, feminizidioak daude…". Gure kezkak hierarkizatzea,
|
esatea
zerk izan behar duen garrantzitsu eta zerk ez, patriarkatuaren beste estrategia bat dela uste dut. Feminismoaren aldarria da pertsonala politikoa dela, eta kazetaritzan gure sentipenez, gure intimitateaz, gure gorputzez hitz egitea kutsu politiko batekin baliotsua da.
|
|
Hori pitokeria da. Haiek
|
diote
zer den funtsezkoa eta zer den osasuntsua… baina nik baino hobeki inork ez daki zer den niretzat osasuntsua. Ez ditut hitzez hitz entzuten, kontzertu bat ala liburu bat behar baldin badut ez didate haiek erranen zer den niretzat funtsezkoa.
|
2022
|
|
" Duela urtebete edo amaitu genuen taktika belikoen eta gosearen arteko lotura neurtzeko metodologia garatzen, eta harrez gero, metodologia hori herrialde jakin batean aplikatzen saiatu da Gosearen Kontrako Ekintza erakundea. Baina ezin dut
|
esan
zer herrialde den, han dauden kideen segurtasuna arriskuan ez jartzearren. Oso informazio labaina da, kontu handiz hartzekoa, azken batean krimena delako gerra arma modura gosea nahita eragitea, eta, beraz, eragileak nazioarteko epaitegietara eraman daitezke datu horiek erabiliz.
|
2023
|
|
Ezagutzen ditugun enpresa handi pila batek ez dituzte beren salgaiak ekoizten. Ez dut
|
esango
zer markakoa den hemen mahai gainean daukazun telefonoa, baina esan dezaket gailua bera ez duela marka horrek ekoitzi, nahiz eta marka horren logoa agertzen den gailuaren atzealdean. Gailua beste kapitalista batzuek ekoitzi dute, beste nonbait.
|
|
bi hilabete falta dira maiatzerako. Eta gero
|
esan
zer den hau, drama ala komedia.
|