|
2002
|
|
|
Laburbilduz, legeak
|
dio
kontsumitzaileak eskubidea duela zerbitzu tekniko egoki bat izateko, izaera iraunkorreko ondasunen kasuan eta kontsumitzailea ehun kilometroko joan etorri bat edo bi egitera behartzea ez da zerbitzu tekniko egokia.
|
|
|
Erosketa Internet bidez egiten denean, enpresak faktura egin behar
|
dio
kontsumitzaileari, gastu guztiak zehaztuz. Enpresak ordainketa modalitateen artean hautatzeko aukera ere eskainiko du.
|
|
|
Kontsumitzaileen Batasunak
|
dio
kontsumitzailearen eszeptizismoa handitu egin dela eskaintzen aurrean
|
|
|
Izozkia tanketik atera, ia izoztuta, eta hozkailuetan gordetzen diren ontzietan gordetzen da, gogortu arte. Izozkiak, beraz, egoera solidoan, erdisolidoan edo oretsuan dauden janari prestakinak dira, izozte baten ondorioz, eta hotz kateari eutsi behar
|
diote
kontsumitzaileari saltzen zaizkion arte, jatorrizko kalitatea ahalik eta gehien kontserbatzeko. Izozkailuan kontserbatzeko barrak, postreak, izozki kaxak eta abar erosi behar baditugu, etxera itzuli baino lehentxeago eta, ahal dela, isoterma poltsa batean (produktu izoztuetarako berezia) erosiko ditugu.
|
|
2003
|
|
|
Hala ere, sektorearen liberalizazioak gehiegikeriak gehitzea ekarri du. “Bitartekari batzuek %10eraino kobratzen dute salerosketaren kudeaketan”,
|
diote
Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Erakundeak (OCU). Beraz, aurreko adibidean komisioa 30.050 eurokoa izango litzateke (ia bost milioi pezeta).
|
|
|
Etiketatzeak lagundu egin behar
|
dio
kontsumitzaileari elikagaien alergiak eragiten dituzten produktuak identifikatzen.
|
|
2004
|
|
|
CD eta DVDen gaineko kanonaren aurkariek ordea, zera argudiatzen dute, euskarri digital horietan ez direla bakarrik abestiak eta filmak grabatzen, mota guztietako datuak ere grabatzen direla eta ez dela bidezkoa gutxi batzuengatik guztiok ordaintzea. Gainera, Internauten Elkarteak
|
dio
kontsumitzailea bi aldiz ari dela kanona ordaintzen, bata grabaketa ahalbidetzen duen aparailu digitalarengatik eta bestea CD edo DVDarengatik. Ahots kritikoak ez dira kikiltzen eta SGAE eta antzerako elkarteek galtzeari utzi ez, baizik eta dirua irabaziko dutela argudiatzen dute.
|
|
|
Gainera, erositako astea ordaintzeko behar den kreditua ematean banku sukurtsal batzuek konplizitatea dutela salatu du Dependaek. “ACC Bank, BBVA Financial, Caja España eta Bancajak egun bat baino gutxiagoan egin dituzte eragiketa horiek”,
|
dio
kontsumitzaileen elkarteak. Adimene ren zerbitzu juridikoek ohartarazten dute “kontratu horietako gehienak deuseztagarriak dira”, kontsumitzaileak, “merkataritza estrategia oldarkorraren aurrean, ez baitira gai sinatzen ari direna bereizteko”.
|
|
2005
|
|
|
INC k 2004 urtean egin zuen ikerketa baten arabera (INC, 2004b), Espainiako lau kontsumitzailetik hiruk
|
zioten
kontsumitzaile gisa dauzkaten eskubideei buruzko informazio gutxi dutela. Bakarrik kontsumitzaileen %23ak zioen ondo informatua zegoela.
|
|
|
Bidaia konbinatuak arautzen dituen 21/ 1995 Legearen arabera, enpresaburu turistikoak aldez aurretik jakinarazi behar
|
dio
kontsumitzaileari kontratu klausulen edukia, eta kontratuaren kopia idatzi bat entregatu, kontratua formalizatu ondoren. Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Defentsarako Legearen arabera, bidaia konbinatuaren deskripzioak, prezioak eta kontratuari aplika dakizkiokeen gainerako baldintza guztiek egiazkoak eta egiaztagarriak izan dute.
|
|
|
Horretarako, informazio argi eta zehatza duen liburuxka bat eskaini behar da, kontratatutako prestazioak liburuxka horretan hasieran eskainitakoekin bat etor daitezen. Era berean, antolatzaileak berehala jakinarazi behar
|
dio
kontsumitzaileari kontratuaren funtsezko elementuren bat aldatu dela, eta, horren aurrean, kontratua bertan behera utzi edo aldaketa onartu ahal izango du. Ibilaldi bat egiteko bidean trafiko istripuren bat gertatzen bada, zerbitzua gaizki ematen dela uste da, eta bidaiaren antolaketan parte hartzen duten guztiek erantzuten dute.
|
|
|
Zen eramangarria, esku bakarrekoa, 500 euro kostatzen da. Zer tresna erosi dilemaren aurrean, adituek
|
diote
kontsumitzaile bakoitzak bere inguruabarrekin kontsekuentea izan behar duela. Ordenagailu zahar bat badugu eta parke informatikoa berritu nahi badugu, ez dago soberan Windows Media Center duen ordenagailu baten aldeko apustua egitea.
|
|
2006
|
|
|
Informazio gehiago Europar Batasuneko planak etiketa bat proposatzen du, kontsumitzaileari ekoizpen moduari buruzko informazioa emateko Plan berrian planteatutako neurrietako bat da animalien ongizatea errespetatzen duten prestatutako produktuen etiketak, kalitate zigiluak eta komunikazioa hobetzea. Tresna horrek lagundu egin behar
|
dio
kontsumitzaileari ganadua nola hazi den, zer kostu dituen eta araudi berria errespetatzeak zer abantaila dituen jakiten. Etiketa horrek, gainera, ongizate irizpideen ildotik lortutako produktuak sustatzeko aukera ematen du.
|
|
|
Alde horretatik, uste du produktu baten etiketa ez badator bat legerian ezarritako formarekin edo baldintzekin, klandestinitateagatiko arau haustea egiten dela. Era berean, etiketatzeak ezin
|
dio
kontsumitzaileari akatsik eragin, eta, akatsik eragiten badu, kasu honetan bezala, arau haustea egiten da, baita portaera egiteko asmorik ez dagoenean ere, legezkotasuna ez betetze hutsak subjektuaren ekintza betetzat ematen baitu. Bibliografía ARAUDIA 1945/ 1983 Errege Dekretua, ekainaren 22koa, kontsumitzailearen defentsaren eta nekazaritzako elikagaien ekoizpenaren arloko arau hausteak eta zehapenak arautzen dituena.
|
|
2007
|
|
|
Bestalde, Colgatek esan du ez duela axola hortzetako krema Hego Afrika eta Egipto, ez Espainia, ez Europako beste herrialde bat. Norentzat produktuaren egiazkotasuna berrestea, enpresak
|
dio
kontsumitzaileek erreparatu behar diote testuari bai kanpoko kartoiari. tutua gaztelaniaz dagoenez, enpresaren helbidea eta arreta telefonoa kontsumitzailea, 32.
|
|
|
“Espainian atzemandako produktuek dietilenglikolik ez dutela egiaztatzen bada ere, ‘E bakterioa. Coli’ edo beste substantzia arriskutsurik ez, Amerikan Colgatek faltsifikaziotzat jo dituen produktuekin gertatu den bezala, Espainian multinazionalaren hortzak legez kanpo merkaturatzen ari dira”,
|
dio
Kontsumitzaileen Federazioak, eta konpainiari gertatutakoa argitzeko eskatu dio.
|
|
2008
|
|
|
Horietako 60tan beharrezkoa da ordainketa kabinara iristea, ikusteko; horrek erakusten du “kontsumitzailearen informazio eskubidea ez dela batere errespetatzen”. “Zerbitzua kontratatu aurretik, erabiltzaileek erraz ikusteko moduan jaso behar dituzte prezioak, ordutegiak eta aparkalekuaren erabilera eta funtzionamendu arauak”,
|
dio
Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Babesa Hobetzeko Legeak. Murrizketa mugatua Txostenaren arabera, bost minutuko egonaldietarako tarifak bakarrik murriztu dira.
|
|
|
Kontseiluak
|
dio
kontsumitzaileen dekretua ez dela eraginkorra izango
|
|
2009
|
|
|
Beti jazarpenik gabe. Ordainketa erraztea Ordainketari aurre egin ezin
|
dioten
kontsumitzaileen arrazoiak ezagutzen dituzte kobratzaileek: ezustekoak, familia aurrekontu txarrak, berankortasun kate bateko kide izatea… Gainera, profesional berankorrari aitortzen diote ez duela zorra uzten nahi ez duelako, legezko ihesbide guztiak erabiltzen dituela ordainketa ahalik eta gehien atzeratzeko, eta, beharrezkotzat jotzen duenean, legearen ertzean edo kanpoan jartzen dela.
|
|
|
Gainera, nahiz eta Borgmannek dispositiboak nola erabiltzen ditugun aztertu, azterketak ez du lortzen kontsumoaren aniztasuna islatzea. Kasu azterketa ugarik
|
diote
kontsumitzaileok askotan jarrera sortzailea dugula teknologia berriak onartzerakoan, teknologia horien aurrez diseinaturiko helburu eta erabileren bestelako xedeak arin aurkituz. Internet, esaterako, prozesu demokratikoen plataforma bihurtu da, eta talde marjinalei aukera eman die sarean edonondik heda daitezen (ikus Feenberg 2000:
|
|
2010
|
|
|
Aldaketa horiek azoka askoren gainbehera ekarri dutela gaineratu du. Baina, Lazarobasterrek
|
dio
kontsumitzaile eta baserritarren arteko harremanak landu behar direla eta horren barruan ekimen desberdinak daude. Azoka bereziak antolatzea horietako bat da eta orain arte egin diren probetan emaitza ona lortu dute.
|
|
|
Praktika hori baliagarria da beste aplikazio askotan, hala nola elikagai berrien garapenean, lehendik dauden elikagaien egokitzapenean, ekoizpenaren kalitatearen kontrolean, hornitzaileen ebaluazio eta hautaketan, prozesuen optimizazioan eta merkatuaren azterketa sakonean. Dastatzaileen panela Zentzumenen ebaluazioaren azken arrakasta dastatzaileen hautaketan eta entrenamenduan datza Analisi sentsorialak informazioa eman nahi
|
dio
kontsumitzaileari, ahanzturan geratu gabe. Azken urteotan asko aldatu da erabilitako metodologia.
|
|
2011
|
|
|
Bestalde, zama eramaileak informazio zehatza eskatu behar
|
dio
kontsumitzaileari, etxe aldaketa behar bezala egiteko: besteak beste, etxeak, lokalak edo dena delako guneak zer irispide dauzkan langileentzat eta ibilgailuentzat.
|
|
2012
|
|
|
Arauak berak honako definizio hau ematen du kaltegabetasunaren inguruan: elikagaiak espero den erabilerarekin bat prestatu edo/ eta kontsumitzen direla
|
esatean
kontsumitzailearengan inolako kalterik eragingo ez dutela ulertzen da.
|
|
2013
|
|
|
Halaxe
|
dio
Kontsumitzaileak eta Erabiltzaileak Babesteko 261984 Lege Orokorraren 2.1.d artikuluak.
|
|
|
Europako Batasuneko hamabost estatuk eskatu zioten Batzordeari praktika horiek debekatzeko, besteak beste, Espainia, Italia, Grezia eta Portugal, Ebko eta munduko oliba olioa ekoizten duten lau herrialde nagusiak. Oliba olioa bezain preziatua den elikagai baten kalitatea bermatze aldera, adituek
|
diote
kontsumitzailearen aldeko neurri bat dela. Ideia hau zen:
|
|
2014
|
|
|
Derrigorrezkoa den informazioa eman behar
|
dio
kontsumitzaileari.
|
|
|
Erreforma honek lortu nahi duena da kontsumitzailea jabetzea zertan ari den, horretarako ezarri dituen neurrien artean aipagarriena honako hau da: enpresa kontsumitzailearekin harremanetan jartzen bada kontratu bat eskaintzeko, eskaintza hau idatziz edo beste edozein euskarri iraunkorretan bidali dio, eta kontsumitzaileak sinatu edo kontratu horrekin adostasuna adierazi du posta elektronikoz, faxez edo sms bidez, kontratua loteslea izan dadin.2 Fakturak paperean jasotzeko eskubidea du kontsumitzaileak, eta horrek ezin
|
dio
kontsumitzaileari inolako kostu gehigarririk eragin. Fakturazioa elektronikoa izateko, kontsumitzaileak adostasuna adierazi behar du, eta gainera edozein unetan eska dezake berriro ere fakturazioa paperean izatea.3 Urruneko kontratuak eta saltokitik kanpokoak, hala nola, etxean sinatzen direnak, 14 egunetako epearen barruan deusezta daitezke.
|
|
2017
|
|
|
Neurozientzia garunaren funtzionamendu eta prozesuei buruzko informazioa eta ulermena garatzeaz arduratu izan da. Diziplina horrek lortutako emaitza esanguratsuenetariko batek
|
dio
kontsumitzaileok hartzen ditugun erabaki gehienak(% 95) modu inkontzientean hartzen ditugula (Zaltman, 2003). Hala ere, orain gutxi arte, gai honi buruz lor zitekeen informazioa oso mugatua zen, zeren giza garuna eta horrek hartutako erabakiak esploratzeko beharrezkoa zen teknologia eskuragarri ez baitzegoen.
|
|
2020
|
|
|
Zer
|
diozu
kontsumitzaileaz?
|
|
2022
|
|
|
Ia guztia osagai gisa gehitutako alga oliotik dator (produktuaren %0, 1); izan ere, esnea, lehengai nagusia, oso kantitate txikian dago. Omega 3 horiek landare jatorrikoak izatea erakargarri bat da, eta arrainari alergia
|
dioten
kontsumitzaileentzat soilik da erabilgarria. Ez dio balio erantsirik ematen produktuari, omega direlakoen jatorriak —animaliak edo landareak— ez dio eragiten gantz azidoen kalitateari, ez eta haien xurgapenari ere.
|
|
|
Imagen: jacqueline macou Fruta eta barazkiei buruzko informazioa Ontziratutako fruta eta barazkiek ere (adibidez, erretiluetan edo sarean erosten ditugunek) informazioa eman behar
|
diote
kontsumitzaileari. Zehazki, zehaztu legez hau:
|