|
2006
|
|
|
• Euskal Herriko Unibertsitatera (UPV/EHU) bagoaz, EAEko hiru campusetako egoera adierazten da. Gaur
|
egun
dagoena aipatzen bada, hau da egoera:
|
|
2007
|
|
|
Euskalduntze alfabetatzea hauen barruan kontenplatu behar dugu; hauetara bideratuta eta hauen osagarri eta sustatzaile. Horretarako,
|
egun
dauden tresna eta baliabideak aztertu behar ditugu eta hizkuntzaren irakaskuntza eta ebaluazioa bideratu. Ikasleak partaide bihurtuz gero, beren jarrera hobetuko da eta motibazio hobea izango dute.
|
|
|
Euskalduntzealfabetatzea hauen barruan kontenplatu behar dugu; hauetara bideratuta eta hauen osagarri eta sustatzaile. Horretarako,
|
egun
dauden tresna eta baliabideak aztertu behar ditugu eta hizkuntzaren irakaskuntza eta ebaluazioa bideratu.
|
|
2008
|
|
|
Hitz gutxitan esateko, ahaleginak egiten dira, baina
|
egunean
egotetik urrun gaude eta arriskua dago gero eta urrunago egoteko. raz jarri diren produktuak gero ez dira eguneratzen. Adibidez, Windows sistema eragilearen euskarazko azken interfaze paketea XPrena da, ez dago euskarazko Windows Vistarik.
|
|
|
Hitz gutxitan esateko, ahaleginak egiten dira, baina
|
egunean
egotetik urrun gaude eta arriskua dago gero eta urrunago egoteko.
|
|
|
Orain arte teknologia horiek, batik bat, jolasean aplikatu dituzte, dena dela, gaitasun teknologiko horien erabilera zuzenak ikasleei ikasketa prozesuan ekarriko dizkien abantailak ezin ukatuzkoak dira. Hala, gaur
|
egun
dauden baliabide teknologikoak egituratutako eta sekuentziatutako edukiekin egoki uztartuz, lehen aipatutako edukiak barneratzeko eta horiek aurrerantzean egoera konplexuagoetan aplikatzeko aukera ematen zaio ikasleari. Ariketetan trebatzea ezinbestekoa da hainbat prozesu automatizatzeko, eta ez dago esan beharrik trebatzeak, entrenatzeak eta errepikatzeak berekin ikaslearentzat lan gogorra eta esfortzua dakarrela.
|
|
|
Bestetik euskararen gaitasun eskasagoa dutenei ulermena erraztuz, familia mistoen egoerari aurre egiteko, edota erdaldunak erakartzeko. Hori, jakina, ezin daiteke gaur
|
egun
dagoen euskara hutsezko kanalaren lepora egin (euskaraz ari diren irratiak kasu berean daude), aurretik aipatu dugun lehen helburua (euskaldunei euskarazko irrati telebista eta sareko zerbitzuak ematea) zapuztu egingo litzatekeelako. Planteatzen duguna, hartara, ez da ETB1en eta aurki emititzen hasiko den ETB3n gaztelera lagungarri gisa sartzea, baizik eta ETB2 eta ETB4 (zein etorkizunean sor daitezkeen beste kanalak, interneten bidezko euskarriak zein irratiak) ere euskararen normalkuntzari begira jartzea, pausoz pauso.
|
|
|
Nolanahi ere, ahultasun testuinguru honetan euskal hedabideen kontsumitzaileen hainbat ezaugarri soziodemografiko kontuan hartuz esan genezake hedabide bakoitzak bere funtzioa betetzen duela, haietako bakoitza nagusiki kontsumitzaile mota batzuetara iristen baita. Euskararen ekosistema txiki eta ahulean euskal hedabide guztiak dira beharrezkoak, gutxienez gaur
|
egun
dauden guztiak, ez baikara merkatu aukerez ari, biziraupenaz baizik.
|
|
|
Euskararen ekosistema txiki eta ahulean euskal hedabide guztiak dira beharrezkoak, gutxienez gaur
|
egun
dauden guztiak, ez baikara merkatu aukerez ari, biziraupenaz baizik.
|
|
2010
|
|
|
Izan ere, Ituren herri euskalduna izanik, euskara ez den bertze hizkuntza batean gutxitan hitz egiten dut(...) Nire bizitzan komunikatzeko tresna nagusia euskara da, eta hortaz harro nagoela ez dut ukatuko. Beraz, niri euskarak" aunitz ematen dit" eta gaur
|
egun
gauden egoera soziopolitikoa kontutan hartuz, euskaraz solasten jarraituko dut, gure hizkuntza izkin guztietan aldarrikatuz.
|
|
2011
|
|
|
CDH elkartean gazte generazio berriak sartzen doazen heinean, euskaldun osoen kopurua hazten doa. Bestalde, plangintzaren ondorioz,
|
egun
dauden euskaldun ez osoak trebatzen eta osatzen joango dira. Denborarekin, egun direktiban eta bestelako guneetan dauden erdaldunak erretiratzen joango dira eta leku horiek euskaldunek hartuko dituzte.
|
|
2012
|
|
|
jarraian proposatuko dugunak ez du eBpNa ordezkatzea helburu, eBpNa hizkuntzaren Indarberritzearen ikuspegitik aberastea baizik. Azken finean, ahal den neurrian, egiten ari denaren osagarri eta indargarri izan nahi du. hortaz, eBpN sailkatzeko
|
egun
dauden 10 esparruak5 kontuan harturik geure proposamena luzatuko ditugu. kale neurketaren arabera, nabarmena da haurren presentziak duen eragina bereziki helduen euskararen erabileran. ordea, kopurua asko jaisten da gurasoak euren artean ari direnean.
|
|
|
Lehendabizi kontuan hartzea komeni dena" Euskal Herriko V. Inkesta Soziolinguistikoa" da (Eusko Jaurlaritza, 2011), euskararen egoera soziolinguistiko orokorra zein den egoki erakusten duelako, batetik, eta bestetik, euskararen inguruan gizartean gaur
|
egun
dauden aktitudeei buruzko informazio oso argigarria ematen duelako. Eusko Jaurlaritzak bost urtero egiten du inkesta soziolinguistiko zabal eta sakon hau Euskal Herri osoan (Euskal Autonomia Erkidegoa, Iparraldea, Nafarroa eta Trebiño), eta egin den azkenekoa baliatu dugu guk hemen nagusiki.
|
|
2015
|
|
|
Gorka Salcesek komunikabideak eta hedabideen kontsumoa hartu ditu hizpide; Naiara Berasategik eskolan jarri du begia eta
|
egun
dagoen aniztasun linguistiko kulturala kontuan izanik egin ditu bere ekarpenak motibazioa eta transmisio ereduak oinarri harturik; Jone Goirigolzarrik hiztun berrien bizipenak hartu ditu hizkuntza politikan eta soziolinguistikan oinarritutako begirada proposatzeko eta amaitzeko Ibon Manterolak hizkuntzen didaktikatik egin ditu proposamenak.
|
|
|
Zalantzarik gabe, honako hau da gaur
|
egun
dagoen eskalarik zabal eta erabilgarriena. Hori da, hain juxtu, eskala honen bertute handiena, Sallabank (2014: 7) eta Penman en (2014) esanetan.
|
|
2016
|
|
|
Indar biak kontra izan ditu euskarak, askotan. Bi fenomemo horiek kontuan hartuz, eta denborazko zein geografiazko aldagaiak gogoan izanik, argi dago alde batetik Lastur edo Ea ez direla Tutera edo Portugalete, ez orain eta ez une historiko zaharragoetan, eta bestetik 1940ko hizkuntza politika ez zela 1985ean zegoena edota gaur
|
egun
dagoena.
|
|
|
Teorizazio jasoari edo orokorrari ekiteko
|
egun
dauden mugez jabetuta, Ricentok irtenbide pragmatiko baten alde egiten du. Hau da, giro akademikoetako adituek aintzat hartzen dituzten langaiei erreparatzea eta, horietatik abiatuz," ikerketa eremuak" inferitu eta jorratzea:
|
|
|
Teorizazio jasoari edo orokorrari ekiteko
|
egun
dauden mugez jabetuta, Ricentok irtenbide pragmatiko baten alde egiten du. Hau da, giro akademikoetako adituek aintzat hartzen dituzten langaiei erreparatzea eta, horietatik abiatuz," ikerketaeremuak" inferitu eta jorratzea.
|
|
|
1 Goien eta eskuinean: Hizkuntza Biziberritzeko (HINBE) prozesua dago,
|
egun
dagoen euskararen inguruko kezka eta dinamiken sorburu nagusia.
|
|
|
Oinarrizko ideia horrek balio du jakintza arlo guztietarako eta, horrexegatik, soziolinguistikan ere hasi da dagoeneko mundu akademikoa ezohiko kontzeptuak eta edukiak jorratzen, gizartean
|
egun
dauden kezkei eta premiei erantzun nahirik. Zehatzago esanda, ezagutza soziolinguistikoak zuen ohiko eremua ireki da eta lekua egin zaio hizkuntzaestatusaren inguruko hainbat ardurari.
|
|
2017
|
|
|
Zer egin da edo ez da eginhitanoa gaur
|
egun
dagoen egoerara heltzeko. Galdera honi erantzunez instituzioek eramaten dituzte kolpe gehien.
|
|
2018
|
|
|
Burutu diren analisiek erakutsi digute euskararen inguruan
|
egun
dauden ardatz diskurtsibo nagusiek zoru partekatu bat ehuntzen dutela; baita zoru horrek gizarte oinarri zabala bezain sendoa baduela ere. (...)
|
|
|
Izan ere, oso
|
egunean
dagoen gaia da hiztun berrien bizipen askotarikoak, bai auto pertzepzioaren ikuspegitik zein komunitatearen bertatik ere ematen den erantzunengatik. Kasu honetan, hiztun berrien hizkuntza identitatea eta hizkuntza erabilera analizatu da, bertsolaritzaren bidetik euskaldundu diren hainbat kasu hurbiletik begiratuz; gainera, testuinguru soziolinguistiko bereziki zaila duen Ipar Euskal Herriko testuinguruan.
|
|
2019
|
|
|
Beste aukera bat da orain arte eginda dauden ikerketetatik, aztergai diren kontzeptu teorikoen berri ahalik eta modu egokienean emango digun informazio enpirikoa aukeratzea eta lantzea. Bigarren bide horri helduko diogu guk artikulu honetan, eta
|
egun
dagoen informazio estatistikoarekin arnasguneen kontzeptu teorikoa enpirikoki aztertzen hasteko ekarpena egiten saiatuko gara. Lehenago ere aritu ginen antzeko ahaleginean (Iurrebaso Biteri, 2015) baina oraingo honetan, teorian orduan baino hobeto errotuz, dagokien zentralitatea emango diegu euskararen erabilera datuei.
|
|
|
|
Egun
dagoen informazio estatistikoarekin arnasguneen kontzeptu teorikoa enpirikoki aztertzen hasteko ekarpena egiten saiatuko gara.
|
|
2020
|
|
|
Halere, euskarazko komunikabideek gora egin ahala, erdaretakoek ere halatsu egin zuten. ...ko prentsa elebidun edo erdaldunak ere gora egin zuela, baina ez dugu komunikabide horien inguruko datu zehatzik eskura13 COVID pandemiak komunikazioaren esparruan eragindako gorakada dela eta, ezohiko egoeraren magnitudea adierazi nahian edo, datuak argitaratzen aritu ziren zenbait audientzia agentzia eta horixe da euskal ekosistema mediatikoaren joko zelaian ari diren gainontzekoekin alderatzeko
|
egun
dagoen bide bakarra. OJD interactiva atarian argitaratutako datuak baliatuko ditugu euskarazko hedabideen audientzia digitalaren testuinguruan zer gertatu zen ikusteko.
|
|
2021
|
|
|
Gaur
|
egun
dagoen unibertsitate mailako eskaintza eta, ondorioz, ikaslekopurua, handitu litzateke hurrengo urteetan. Izan ere, Euskal Elkargoaren nahia da (Urteaga, 2017) Iparraldea" unibertsitate lurralde" batean bilakatzea, non formakuntza nahiz ikerketa eskaintzak baita ere etxebizitza, garraio eta bizimodu ereduek hobeki erantzungo dieten ikasleen beharrizanei (Communauté Pays Basque, 2020).
|
|
|
• Hizkuntza gutxituak babesteko eta sustatzeko Europako Batasuneko marko zabala sortzea,
|
egun
dauden mekanismoak baliatuz
|