|
2001
|
|
|
Iparraldeko Estatu Batuen antzeko latin nazio handi bat osatu nahi zuen. Laster, ordea, askatasunaren nahikundeak eraginda, ordura arte Espainiaren azpian
|
zeuden
nazioek zeinek bere bidetik jo zuten.
|
|
2004
|
|
|
Modernitatearen harian sortu eta egituratutako Nazio estatuen nazionalismoa sozializatu duen ideologiak, ezer egin badu, horixe bera egin du besteak beste: hots, berari jatorriz
|
zegokion
nazio etnikoaren eta politikoaren hizkuntza sozializatzeko borroka etengabea eta bortitza. Ez da beraz harritzekoa izango, idazle donostiarrak aditzera eman diguna horrelaxe gertatu izana:
|
|
|
Nolako harremanak
|
daude
Nazio estatu totalitario baten eta honen mende dagoen nazionalitate batera haren eremutik datozen eta bere enbor nazionalaren ezpaleko diren etorkinen artean. Gure adibide zehatzera etorrita:
|
|
|
Dependentziaren logikan milaka eta milaka herri nortasun, gureaz aparte, iraungipen bidean amilduak dabiltza munduan. Independentziaren abaroa ezinbesteko baldintza du edozein hizkuntza komunitatek bere izaera propioari eusteko eta galdu duena biziberritzeko; alabaina, lortu nahi den Estatu independientearen botereari
|
dagokion
nazio izaera boterea bera bezain erabakigarria da auzi horretan. Ezin da Estatu nazionala eskuratzeko estrategia nola edo hala diseinatu arrazoi historiko edo bestelakoen argitan.
|
|
|
Ez, haatik, euskara dagoen dagoenean ez balego, euskaldungoa nor balitz, eta nor izate horrek bere herrian zor zaion lekua eskuratzeko aginte ahalmen askirik balu. Orduan gauzak iraultzen hasiko lirateke inondik ere, eta hizkuntzen atzean
|
dauden
nazio taldeen arteko lehia gori gori jarriko litzateke, behinola Belgikan eta Quebecen jarri ziren legez. Ahuldurak jotako hizkuntza komunitatea izanik gurea, ez da halere begi onberaz ikusia bere ezerezean Nazio estatu totalitarioaren aldetik:
|
|
|
Giro hartan hasi ziren lanean" buditelé" izenekoak(" argitzaile" euskeraz);" argitzaile": zeren eta erakaskintzatik eta bizieratik bazterturik
|
zeuden
nazio kultura, eta nazio hizkuntza bereziki, argitara ekartzen bait zituzten. " Argitzaile" haiek ez ziren ez hiritako burges, ez industriatako langile; eta bidezkoa da, kalean txekoslobakiera mintzatua ez zelako.
|
|
|
Eta gero: Baina Italia esnatzen denean, ez
|
dago
naziorik berriro lotara eramango duenik, eta Aix les Bains eta Grenoble arteko etapan, mendatez betetako infernu hartan, Gino Bartali jarri zen lider, erakustaldi aparta emanez Galibier eta Lautareten gora.
|
|
2008
|
|
|
Tankera horretako adibide gehiago jar litezke. Kontua da, oro har, ez
|
dagoela
nazioa existitzen dela frogatu beharrik, delako nazio horrek estatua baldin badauka.
|
|
|
nazioa imajinatu, gure imajinarioa landuz. Guri
|
dagokigu
nazioaren irudimenezko oihala ehuntzea, taxutzea, zabaltzea; guri dagokigu, Fermin Etxegoienen terminologia egokia erabiltzearren, gure imajinarioari dentsitatea ematea, erakargarria izan dadin, inguruko gorputzak (eta, batez ere, gogoak) gero eta indar handiagoz beregana ditzan. Euskaldunak bagara, ez da iraganak behartuta, historiaren manatuak bultzatuta, hildakoen ahotsak hartaratuta.
|
|
|
Nolanahi ere, demokraziak gutxi dezake etnos ik ez baldin badago. Horixe baita nazio proiektuaren ernamuinean
|
dagoen
nazio kemena. Humus horretan erein behar dira naziotasuna taxutzen duten osagarri haziak.
|
|
|
Azurmendiren begiradak errotik atzeman du arestian aipatu dugun ustezko hausturaren trikimailua. Sokatiraren alde batean herri etnikoa dago, subjektu politikoa ez omen den herria, gurera egokituta, herri euskalduna?, eta bestean hiritartasunaren logikan eratua omen
|
dagoen
nazio estatu modernoa. Euskaldun garen aldetik ez omen dugu izan geure historian behar adinako kontzientziarik eta gaitasunik sokatira historikoan alderdi nazional modernoan kokatzeko.
|
|
|
Sokatiraren mutur batean estatuarekiko lilura nabaritu dugu argi eta garbi, erdian nazio kontzeptuaren nahas mahasa antzeman dugu, eta sokaren beste muturrean berriz euskalduntasunaren gabezia salatu digute euskaltzaleek. Hori eta horrenbestez, sokaren mutur batekoak estatuaz eta burujabetasunaz mintzo zaizkigu liluraz gainezka, auzitan
|
dagoen
nazio eredua, nazioaren izaera, batez ere nazio politikoa izan behar duela aldezteko. Beste muturrean tiraka dabiltzan euskaltzaleek, aldiz, nazioaren alde eta izari bakarreko definizio hori ez dute berretsi nahi inondik ere.
|
|
|
Nazio arazoa ez da eredu ekonomiko eta sozial jakin bati berez darion ondorioa. Gizarte sistema guztietan
|
daude
nazio zapalkuntzaren adibide gordinak: inperio eta estatu dinastikoen garaitik hasita, kapitalismoaren aldaera guztietatik igaroaz, indarrean egon diren sozialismoaren edo komunismoaren esperientzia guztiak ditugu horren lekuko.
|
|
|
Kontuak kontu, gauza bat dago iltzaturik ezkerreko iraultzaile askoren eta askoren burmuinean: ezkerreko balioak hurbilago
|
daudela
nazio zapalduen balioetarik. Nolabait esate aldera, kapitalismoaren barne logikan bertan datza etnozidiorako berezko barne joera, etnia eta nazio menderatuen hizkuntza eta kultura truke balioaren merkatuan suntsitzeko.
|
|
|
Zer esan nahi du horrek, hala ere? Indarrean
|
dauden
nazio estatuen nazionalismo totalitarioa ez duela inondik inora zuritzen eta zilegitzen ezkerraren ideologiak. Ez duela ezer jakin nahi Erdi Aroaren hondarretik datozkigun sistema nazional monopolista hauekin?
|
|
|
Euskal intelligentsiaren sail batean etengabeko joera
|
dago
nazio identitatearen balioa gutxiesteko; identitate mota horretatik zenbat eta urrunago, orduan eta askeago sentitzen bide dira batzuk. Postnazionalismoaren diskurtsoa bidelagun hartuta, identitate mota honek ez luke eragin erabakigarririk izango gure bizimoduan.
|
|
|
Bada besterik ere nazio identitatearen irispena dela-eta. Han hemenka aditzen eta irakurtzen ditugunak irakurrita, ez bide
|
dago
nazio identitate inpliziturik: alegia, gure bizitzaren dimentsio nazionala modu kontzientean bizi ezean, gure bizimoduak ez bide du zerikusirik norberaren izaera nazionalarekin.
|
|
|
Euskaldun gehienen euskara jarduna maila etnikoan ahitzen baldin bada, euskaldun gehienen nortasuna ez
|
dagokio
nazio identitateari. Erdaldun gisa oso oso modernoak izango gara euskaldunok, gure identitate erdalduna kultura idatzian ere moldatua daukagulako, baina euskaldun garen bezainbatean, nortasun etnikoaren gatibu gara.
|
|
|
ez, inondik inola ere, ez. Independentzia politikoaren totemak ez du ezer askorik balio, protonazioaren baitan gorderik
|
dauden
nazio gaitasunak asimilatu ondoren.
|
|
|
Ez dago gaizki lurraldearen egoerak kezkaturik egotea. Oraingoz behintzat ez
|
baitago
nazio birtualik. Guztiarekin ere, ordea, lurraldetasunaren kontzeptua bera ere ez dakit ez ote dugun aski aldrebestua gure artean.
|
|
|
Ez ditugula, alegia, behar bezala orekatzen euskal nazioaren ezaugarriak elkarrekiko jardun dialektikoan. Eta, desoreka horren ondorioz, arriskua
|
dagoela
nazio eraikuntzaren gaitasun faktore nagusi batzuk behar bezala ez baliatzeko. Hartara, desorekaren desorekaz, elkarrekiko osagarritasuna garatu ordez, sinergiaren estrategiak landu beharrean, etxekaltearen jokabideetan galduta gabiltzala.
|
|
|
Ederki dago hori. Ederki
|
dago
nazio identitatearen elementu nagusi bat bere bakardade hutsalean ez uzteko nahia. Esan eta berresan ari gara, naziotasunaren konstelazioan elementuak elkarrekiko eraginkortasunean antolaturik behar ditugula.
|
|
|
Ernest Gellner en esanari bagagozkio, kultura idatzirik gabe ez
|
dago
nazio politikorik edo estaturik eraikitzerik gizarte modernoetan:
|
|
|
Gellner en tesi horretan kultura idatziaren baldintza premisa politikoaren aurretik dabil nazioaren eraikuntzan. Kultura idatziaren humusik gabe ez
|
dago
nazio politiko modernorik. Gizarte politikoaren botere efektuek gizarte horren berorren ehuna sortzen eta egituratzen dute.
|
|
|
Alabaina, jatorrizko etorkia duen herritarrak ez du bere berezko identitatearen arabera garatu ideologia nazionalistaren esperientzia, eta berez zegokionarekin eten egiten du nazio proiektuaren zerumugan. Zerumuga honetan bere herriaren gainetik
|
dagoen
nazio estaturen bateko kide sentitzen da, eta estatu nazional horren baitan proiektatzen du bere aberri nahimena. Esan bezala, fenomeno hau franko hedatua da ordezkapenaren asimilazioak jandako herrialde azpiratuetan.
|
|
|
Bide horren ezaugarri nagusiak honako hauek izan litezke gure aburuz: a) jatorrizko herriaren etnoabertzaletasuna ez da herritar guztiak bere baitan biltzen dituen ideologia; b) gizabanakoaren balioak etnia edo herri edo nazio baten gainetik daude, eta balio postetniko horien arabera jokatu behar genuke; c) aspalditik ezarrita
|
dauden
nazio estatuen izaera politikoa demokratikoa da, salbuespenak salbuespen.
|
|
|
–Baskoak omen garen hiritargo osoari
|
dagokion
nazioa eraikitzeari emango zaio lehentasuna, onenean ere, eta euskaldunok eskema horretan beti aterako gara gutxiengo baztertu eta galtzaile?.
|
|
2011
|
|
|
Euskal Herria egiteke
|
dagoen
nazio bat da; baina 500 urte daramatza egiteke, Espainiako proiektu inperialistak galarazten diolako.
|
|
|
Estatutik aparteko autodeterminazio formak nola diren posible aztertzen da, adibidez. Estatu klasikoen barruan
|
dauden
nazio hauek, demokrazia liberalaren moduak hautsi gabe, ordena politiko honetan beren burujabetza lor dezaketen galdetuta, Keating en ondorioa, baldintzatua bada ere, baiezkoa da azkenik. –Nazioek ez dute estatu izatera iritsi behar autogobernua lortzeko?.
|
|
|
Giza kultura unibertsalaren ordezkari izan nahi duten hizkuntza ahaltsuak, edo, hobeki esan, hizkuntza horien atzean
|
dauden
nazio anitzeko estatu etnozentrikoak ez dira giza zibilizazioaren ispilu bakarrak. Oraingo aro historiko honetan, hots, globalizazioaren garai hauetan, gainera, ingelesaren eta kultura anglosaxoiaren mundu ikuskera hedatu eta ezarri nahi dute mundu guztian.
|
|
|
–Kapitalismoaren aroan Estatu propiorik ez duen nazioa bere tradizioa eta historia galtzeko zorian
|
dagoen
nazioa da. Zeren eta nazio estatu modernoak, besteak beste, zera esan nahi du:
|
|
2014
|
|
|
Erregea ez dela esentziala nazioa egoteko. Nola
|
dago
naziorik, eta zer da nazioa. Dago, historiak egin duelako; eta da, historiak egin duena?
|
|
|
Bat. Renanentzat (orain!) Iraultza baino lehen errigoroski ez
|
dago
nazio sentimendurik(, sentiment de nationalité?) edo nazio kontzientziarik, ezta nazioen aitortza politikorik ere1339 Nazionalitateen printzipioa Frantziako Iraultzak deklaratu izango zukeen1340 Hori ote da Renanen zinezko pentsamendua. Nazioa egiten duena nazio kontzientzia dela (nazioaren subiraniaren kontzientzia bezala ulertuta), esanez laburbildu ohi da askotan Renanen teoria.
|
|
|
–les bâtisseurs de nation, par toute l. Europe, n, ont cessé de le répeter?, epaitzen du A. M. Thiessek, errege biluzia biluzi utziz. Ez
|
dago
nazioaren kontzeptu frantses edo renandar originalik batere.
|
|
|
Esaterako, herriaz denaz bezainbatean: . XIX. mendeko aleman batentzat [hots,, izpiritu alemanarentzat?] herri kontzeptua zehaztapenez eta potentzialtasun mistikoez josirik zegoen? 81 Aldiz,, garai horretako frantses batentzat herria soberaniaren euskarri abstraktu bat besterik ez zen, eta herri kontzeptua oso bereizia
|
zegoen
nazio kontzeptutik? 82. Frantzian, Alemanian ez bezala, herria ez zen bere hartan irauten zuen ondarea, konpromiso gehiegirik gabe aukera politiko eta kultural guztietarako gai zen elementu espekulatiboa; aitzitik, Frantzian, herria demokraziarantz zihoan protagonista zen?? 83 Ondorioz, nazioaz bezainbatean: –nazio pentsamendu etnografikoa [rentzat, hots, pentsamendu alemanarentzat]?
|
|
|
autu topikoaz ere ohar bat aurrera baino lehen, behin eta berriro topatuko baitugu. Ohikoa bilakatua
|
dago
nazio (nalismo) etnikoaz versus zibikoaz munduko naturalena mintzatzea (zer inbentu linguistiko da, nazio etniko, sintagma?); alegia nazioaren kontzeptu alemana versus frantsesa56 Batzuetan termino dotore batek ardi zuriak eta beltzak berenez partitzen ditu, eta haren jabe izateak (geu zurien artalde atseginean kokatzen gaituela aparte) gehiago pentsatzetik dispentsatzen du.
|
|
|
1855 R: jr 157
|
Badaude
nazioaren kontzeptuaren mailako zehaztapenak: –Nation n, est pas synonyme de race.
|
|
|
1997koa da K. Sontheimerren. Nation? saio txiki eta fina, Nazioa Frantzian eta Alemanian erkatuz (Frantziara mugatuko gara) 1956 Nazioaren gainean Frantzian eta Alemanian ez dago diferentzia semantikorik, ez bi kontzepturik1957
|
Dagoena
nazioaren bestelako bilakabidea eta esperientzia diferentea da. Frantsesen garabide historikoa, Aro Modernoaren hastapenetan hasita, oso goizik bilakatu da Nazioaren bilakaera, bilakaera hori Estatu burujabearen bilakaerarekin paralelo zihoala.
|
|
|
Eta, gero, teorizazio ezberdinak, ez beti teoriko hutsak?, aldian aldiko interes eta xede politiko partikularren eran, hauen artean kokatu behar baitira Alsaziaren aleman edo frantsestasunaren ingurukoak. Last but not least, autore aleman edo frantsesen gogoetak
|
dago
nazioari buruz teoriak egiten dihardutenak (inola ere ez euren artean baterakoak: Rousseau, Renan), eta politika dago, eta gerrak, garaipenak eta porrotak, praxian nazioak zer izan erabakitzen eta nazioak egiten dihardutenak edozein teoriak baino eragintsukiago.
|
|
|
Lehenik nazio historiko antropologikoa dago bere autogobernuarekin (espiritua); gero
|
dago
nazio politikoa, bere aginte eta gobernu sistemarekin2151.
|
|
|
Jarraian, logikoa dirudiena, sentimendu nazional indartsu hori gorabehera, edo agian horrengatixe, erlijio gerren amaieran, sutsuak bai, baina diferenteak
|
daudela
nazio kontzientziak, ohartzen du Yardenik2075 Nazioa gabe, nazioak daude. Batzuentzat frantses izatea katoliko izatea da edo vice versa2076; batasun nazionalaren kontzeptua ere (San Bartolomeko gaua justifikatzen duena) zorrotza da:
|
|
|
–Dicho en pocas palabras, dudo que Renan pueda ser presentado en ningún momento y menos antes de esa fecha [1882], como un defensor del principio de las nacionalidades o del próximo, pero no coincidente? derecho de autodeterminación? 92 Ez
|
dago
nazio teoriaren baten aldarrikapen berri maisuzkorik; aitzitik, bai nazioaren kontzeptuan, bai nazionalitateen printzipioaren erabilgarritasunean, Renanen guztizko anbiguotasuna salatzen du de Blas Guerrerok93 Nazioaren ikusmolde aleman eta frantsesaren topikoari ez dio jaramon gehiago egiten behin saihets aiputxo bat egiteko soilik baino, eta kakotx artean ipiniz orduan. Konklusioa da Renanen konferentzia famatuko kontzeptu bereizketa,, eta argumentazio guztiak itxuraz errigortsuak, xede sinple bakarraren zerbitzuarena beste zentzurik ez dutela:
|
|
|
Edo beharbada hobeto legoke esanda: ez
|
dago
nazioaren kontzeptu bat, bakarra, hurbilketa kontzeptual diferenteak baizik. Ez dago nazionalismoA, nazionalismoak baizik; ez dago nazioaren eta nazionalismoaren teoria unibertsal batik, teoria partzialak baizik, diferenteak, eta denak ez derrigor eurozentrikoak.
|
|
|
ez dago nazioaren kontzeptu bat, bakarra, hurbilketa kontzeptual diferenteak baizik. Ez dago nazionalismoA, nazionalismoak baizik; ez
|
dago
nazioaren eta nazionalismoaren teoria unibertsal batik, teoria partzialak baizik, diferenteak, eta denak ez derrigor eurozentrikoak.
|
|
|
–Le tiers état est une nation complète?. Ez erregeren eta ez nobleziaren beharrik dauka bera bakarrik nazio osoa izateko, eta bera gabe ez
|
dago
naziorik. Hemen bai, esposizioaren kontzeptu zentrala nazioa da; berak erabakitzen du zer den nazioa.
|
|
2015
|
|
|
Baina, aurrekoan ez bezala, ez dago argi naziokideak euskaldun izan behar duen. Zentzu estuan, hala lukeela ematen du, baina hemen hizkuntza baino baliabide gehiago
|
daude
nazioari lotu ahal izateko, hizkuntza erreferentzia nagusia bada ere. Hori dela eta, talde zabalagoa osatzen da kasu honetan.
|
|
|
Hala ere, jakin behar da denak nortzuk diren, lurralde baten bizi diren guztiak ala ezaugarri batzuk betetzen dituztenak. Praktikan bakarra nagusitu arren, teorian ikuspuntu bi
|
daude
nazio integrazioa aztertzeko: lurralde eta pertsona ikuspuntuak, alegia.
|
|
|
Unibertsalismo asmoa duen nazionalistak lehenengo alderaketa onar dezake, Grezia eta Suediari dagokiona, baina inola ere ez bigarrena. Nazioen arteko desberdintasun ekonomikoak eta sozialak ez dira arrazoi nahikoa nazionalismoa gaitzesteko ikuspuntu unibertsalista batetik, baldin eta gutxieneko maila ekonomiko eta soziala ziurtaturik
|
badago
nazio guztientzat. Baterakortasunik ez, baina elkartasunari uko egin ere ez (5.1 puntuan itzuliko gara gai honetara).
|
|
|
estatuak aldarrikatzen duen nazio ofiziala (eta ofizialki bakarra) gezurrezkotzat jo; eta estatu horretan nazio gehiago ere badaudela adierazi, eta ofizialak beste eskubide dutela iragarri, gainera. Hala ere, itxuraz sinplea den planteamendu hau ez da hain erraz betetzen, ez
|
baitago
nazio batetik besterako aldaketa mekanikorik. Aitzitik, jendearen oniritzia behar denez, nazio leialtasunaren aldaketa beharraz konbentzitu behar izaten da herritarra; helburu betegaitza, behin nazio bateko kide sentituz gero zaila baita leialtasun hori alboratu eta kidetasun berria eskuratzea.
|
|
2016
|
|
|
Jakinduria, bere adar eta gai gehientsuenetan, Italiako kale batean musika entzutea bezala da, non edonork parte har dezakeen ezer ere ordaindu ez arren. Baina ez
|
dago
naziorik zeru azpian, eta Jainkoa da lekuko (egunen batean agertu dut haren tribunalaren aurrera eta lan honen berri eman), ez dudala hitz egiten hitz egite aldera?, baina ez dago naziorik zeru azpian, non mota guztietako ikasketak oparoago eskaintzen diren, non zientziak era egokiagoan lantzen diren, edo haietara iristea hemen baino errazagoa den, non arteak sustatzen diren, eta aurki gailurrera... Orduan, bada, ene herritar maiteak, nora ote zoazte?
|
|
|
Jakinduria, bere adar eta gai gehientsuenetan, Italiako kale batean musika entzutea bezala da, non edonork parte har dezakeen ezer ere ordaindu ez arren. Baina ez dago naziorik zeru azpian, eta Jainkoa da lekuko (egunen batean agertu dut haren tribunalaren aurrera eta lan honen berri eman), ez dudala hitz egiten hitz egite aldera?, baina ez
|
dago
naziorik zeru azpian, non mota guztietako ikasketak oparoago eskaintzen diren, non zientziak era egokiagoan lantzen diren, edo haietara iristea hemen baino errazagoa den, non arteak sustatzen diren, eta aurki gailurreraino igoko dira; non naturak deus gutxiren kontua eman behar duen, eta, errematea emateko, non ere adimena elikatzeko agudezia handiagoa eta izaera mota ugariago dagoen.... Orduan, bada, ene herritar maiteak, nora ote zoazte?
|
|
|
Baina denak ez
|
zeuden
nazio askatasunaren, hots, autodeterminazio independentziaren aldeko borroka lehenestearen eta ezker ikuspegitik, euskal sindikalismoaren aldeko borroka eta anti inperialismoarena soilik bultzatzearen alde ezker abertzalean.
|
|
|
Noiz proposatuko ote dute gandhiar hartal bat, Euskal Herriari
|
dagozkion
nazio eskubideen alde. Noiz antolatuko sit in ausart bat Gobernu Zibilaren aurrean presoen askatasuna eskatzeko?
|
|
|
Bere iritzian errua
|
zegoen
nazio edukia bazter utzi izanean, EL ABANDONO DEL CONTENIDO NACIONAL zioen letra larriz. Palestinan, Euskadin, Irlandan, Kurdistanen, odola eta martiriak zeuden, eta atzo Israelen, Aljerian eta Vietnamen.
|
|
2017
|
|
|
Moulinesek ederki dioen moduan, jatorrizko hizkuntza duten munduko herri gehienen asmoa ez da nazio politiko burujabe bat eraikitzea beren identitate etnonazionala zurkaizteko. Estatu multinazionalen mende
|
dauden
nazio minorizatu gutxi batzuk dira korapilo bihurri honen kontzientzia dutenak: hartara, gehienak ez bide dira ohartzen nazio politikoaren aldeko burujabetza estrategia garatu ezean, luzarora, dutela hizkuntza komunitate gisa modu duinean iraun.
|
|
|
Bien arteko mugarriak begiz jota edukitzea, ordea, ez datorkigu batere gaizki, bi biak direlako oinarri oinarrizkoak eta elkarren osagarriak behar bezala definitzen jakinez gero12 Katalunian gertatu den pizkunde nazionalista ez da adibide txarra nazioaren bi kontzeptuak pixka bat argitzeko: gure ustez behintzat, lozorroan edo
|
zegoen
nazio kultural katalana esnatu da Katalunian, eta nazio politikoaren kontzientziaz jabetu da zer izan nahi duen erabakitzeko13.
|
|
|
Nazioak, etnia batetik edo gehiagotatik abiatuta, eta eskuarki testu idatzien corpus baten jabe, identitaterako eskubidea daukala aldarrikatzen du eta herri gisa autonomia politikoa du xede lurralde propioarekin batera? 42 Dakusagunez, hizkuntza idatziaren aipamena dago Hastings en hitzetan. Idatzizko corpusaren aldagaia oso loturik omen
|
dago
nazioaren genesiarekin. Ahozko kultura soiletik haratago doan imajinario kolektiboa taxutuko luke kultura nazional estandar idatziak.
|
|
|
Ondorio horretara iritsiko ginateke Fabregaten ondoko tesi hau onetsiko bagenu. Hartara, antropologo honen ustez, nazio menderatu asimilatuaren aldetik, nahimen politikorik ezean, bere arerio duen etnia nazioarekin [estatuarekin] botere borrokan saiatzeko asmorik gabe, ez
|
dago
nazio kontzientzian aurrera egiteko aukerarik; halaber, naziokide menderatuen aldetik beraiei dagokien naziotasuna boterez hornitzeko asmorik ezean, nazionalismoak ez du aurrerabiderik urratuko? 71 Kontzientzia etnikoak ez garamatza inora, eta, zoritxarrez, kontzientzia mota horretatik asko dugu euskaldunok72.
|
|
|
Nazio identitatearen transmisioan erabakigarria honako auzi hau izango litzateke Fabregaten esanera: , estatuaren kultura hegemonikoak zein neurritaraino ordezkatzen duen modu sistematikoan haren mendean
|
dagoen
nazioaren kultura? 73 Edo beste modu batean esateko: mendean hartutako nazioaren asimilazio mailak izango du azken hitza hizkuntza eta kultura etniko minorizatuen berpizkundean.
|
|
|
Adierazgarria da egin duen hautu politikoa: hala, euskal hiztunen bizkar uzten du euskararen erabileraren zoria Eusko Jaurlaritzak, erabileraren mekanismoak pertsonen arteko harreman hutsetan oinarrituko balira bezala198 Harreman soziolinguistikoetan jokoan dagoena, ordea, hiztunez haratago dagoen kontua da, eta hizkuntza bakoitzaren atzean eta oinarrian
|
dagoen
nazioaren erabakimenak dauka azken hitza. Euskararen biziberritzea, Txepetxek esango lukeen moduan,, hierarkia politikoa euskal komunitate linguistikoaren zerbitzuan jartzean datza; Euskal Herriko politikak euskaldunen zerbitzuan? 199 ipintzea, alegia.
|
|
|
Egitate historiko horretan garbi dakusagu botere linguistikoaren auzia ez datzala soilik hiztunen kopuruan, hizkuntzaren eta hiztunen oinarrian
|
dagoen
nazioaren nagusitasun politikoan baizik. Kontua ez dela hiztunen indizea handiagoa edo txikiago izatea, ezpada, hizkuntza batek balio du hiztunek balio dutena?:
|
|
|
286. Beren hizkuntzak sozialki normalizatuak
|
dauden
nazio txikien praktika linguistikoa (Danimarka, Eslovenia, Serbia, Islandia) ez da orientazio txarra, nondik nora jo behar dugun jakiteko?. José M.ª Sánchez Carrión Txepetx, Un futuro para nuestro pasado, 1987, 62.
|
|
|
Atenasko hiriaren interes partikularren gainetik solidaritate nazionala dago, atenastarrak gertu egoteraino atzerritarren aurka haurride grekoen defentsan ondasunak galtzeko eta bizia bera emateko. Perspektibaren diferentzia bai, baina ez
|
dago
nazio kulturalaren eta politikoaren oposiziorik; ez dago politikoa ez den nazio kulturalik. Nazio kulturala beti da nolabait politikoa, eta kasu batzuetan larriki politiko bilakatzen da.
|
|
|
Egungo populismoa ez
|
dago
nazio estatuaren barnetik eratua, populismo klasikoa bezala, baizik eta kanpotik, globalizazioak eragindako nazio estatuaren krisi estrukturalaren eraginez. Populismo berri edo global horren ezaugarririk garrantzitsuena zera da:
|
|
2020
|
|
|
Zein estatu nahiko genuke, euskal estatu... panoptiko bat (hiritarrak etengabe zelatzen dituena, totalitarioa, Orwell-en euskal estatua)? Ez ote
|
dago
nazioaren erdigunean inoiz baino gehiago hiritartasuna. Hiritar bakoitzak (emakumezko edo gizonezko, ezkerreko edo eskuineko, bakarrik bizi dena edo familian...) hartzen dituen erabakiak ez al dira komunitate nazionala ‘sortzen’ dutenak?
|
|
|
Estaturik gabeko nazioak ez dira ezgai arlo hauetan edo beste batzuetan, ez
|
dago
nazio oztoporik horri buruz, kontrakoa txiste arrazista txar bati edo eskualdeko umorezko film bati bide ematea litzateke, horri buruzko politika bat pentsatu beharrean. Gainera, esparru autonomikoan lehen ez zeuden segurtasun eta larrialdi gaitasunak garatuz frogatu dute hori.
|