|
2000
|
|
|
Aldaketa estrategiko horren ondorioak nabarmenak dira. Lehenik, badirudi ETAk sinetsi egiten duela egungo autogobernua alde batera utziz soberaniara eramango gaituen gehiengo sozial eta politiko konprometitu bat
|
dagoela
Euskal Herrian (duela hogei urte batzuk egindako hanka sartzeak zuzentzeko asmoa eta konpromisoa deitzen dio ETAk) eta ondorioz, badirudi baita ere, ETAk barneratu egiten duela kontestu horretan borroka armatuaren beharra gutxitu egiten dela. Alegia, gizarteari uzten diola lekua eta borrokaren protagonismoa politikagintzari dagokiola eta ez jarduera militarrari.
|
|
|
Bilduma hau sortu zen momentuan ez
|
zegoen
Euskal Herrian horrelako ipuinik. Jarraitutako ereduei dagokienez, Espainia mailan bazeuden gaztelania eta ingelesezko liburuak.
|
|
|
Makina bat txotxongilo talde eta jaialdi
|
dago
Euskal Herrian. Zein da orokorki beste herri batzuekin alderatuz gure egoera?
|
|
|
Behi eroen alarma piztuta
|
dago
Euskal Herrian. Frantziako krisi berriak eraginda, Iparraldean neurri bereziak hartu dira azken hilabeteotan.
|
|
2001
|
|
|
Planetarioak ere
|
badaude
Euskal Herrian eta Iruñekoa da garrantzitsuena. 1996an ireki zituen bere ateak eta ordutik, bere kupula erraldoiak eskaintzen dituen programez gain, hainbat erakusketa eta ekintza antolatu dute bertan.
|
|
|
Herrigintzaren kontzeptua beste zerbaitekin lotuta dago. Hau da, instituzioen hauteskunde erronkari loturiko politikagintza alde batera utzita, badaude
|
egon
Euskal Herriaren zutoin estrategikoekin lotuta dauden bestelako problemak. Gure herriaren osagai materialak, sinbolikoak edo bestelakoak.
|
|
2002
|
|
|
Egia da euskaraz eta gaztelaniaz gain beste hizkuntza gehiago hitz egiten dela, arabieratik hasita. Etorkin horiek hemen geratzen badira, nafar izango dira, noski baietz, Euskal Herriko jendea izango da, baina haien ohiturak eta hizkuntzak ez
|
daude
Euskal Herrian finkatuta. Urteek erakutsiko dute hori nola geratzen den eta hemen denborarekin gure ohituren artean finkatzen den.
|
|
2003
|
|
|
Ba al dago inguruan horra igotzeko gaitasuna duen horrenbeste jende? Hainbeste Leire Agirre eta Josune Bereziartu al
|
dago
Euskal Herrian. Hormetako bizidunei ere zatitxoren bat utzi diegu bada...
|
|
|
Baldintzak ez dira inondik ere berdinak. Erreferenduma egiterakoan oso kontuan hartu behar da, subjektu ezberdinak egon badaitezke ere, tradizio politiko ezberdinak baitaude, funtsean herri bat
|
dagoela
Euskal Herrian, Ibarretxeren planean bertan esaten den bezala. Nahiz eta une honetan errealitate instituzional ezberdinak izan, hori guztia konjugatu egin behar dugu ariketa hori nola egingo litzatekeen ikusteko.
|
|
|
Oso kaltegarria litzateke. Gizarteari dagokionez, konstatatu egin behar da euskal gizartea oso anitza dela; euskaltasuna bizitzeko hamaika modu
|
dago
Euskal Herrian. Zentzu horretan, edozein eszenatoki politiko berrik sektore askotan mesfidantza ugari sor dezake.
|
|
|
Alde batetik, erakundeak behartuta edo obligatuta
|
daude
Euskal Herrian gure hizkuntzarekin eta gure kulturarekin lotutako bertsolaritza hau bultzatzen. Eta elkartearen aldetik ere gauzak taxuz, seriotasunez egin behar dira, eta instituzioekin harreman onak izatea komeni da.
|
|
2004
|
|
|
Politikaren eta gizartearen arteko zatiketa dago. Geroz eta jende gehiago
|
dago
Euskal Herrian benetan gertatzen dena ezagutu nahi duena. Saturatuta dago bonbardatzen duten albisteekin, eta elkarrizketa zintzo bat nahi luke euskaldunekin.
|
|
|
Goi mailako olioa ematen duten olibondo lursailak
|
daude
Euskal Herrian, bereziki Nafarroan eta neurri apalagoan Arabako Errioxan. Poliki poliki gorantz doan sektorea da.
|
|
2005
|
|
|
4 Produkzio etxea. Atez ate ibili behar da produkzio etxeren bati ideia interesatzen zaion arte eta gauza benetan zaila
|
dago
Euskal Herrian. Zuzendarien hitzetan, produkzio etxe bakoitzera gidoi pila iristen dira eta pelikula gutxi ekoizten dira.
|
|
|
Teknikoak eta aktoreak aukeratzeko garaian, zuzendariek ekoizleekin negoziatzen dute, nahiak eta dirua uztartzeko. Altuna eta Esnalen hitzetan, harrobi ona
|
dago
Euskal Herrian. Tekniko ugari dagoela diote eta filmean erabilitako ia tekniko guztiak, esaterako, bertakoak dira.
|
|
|
Eta batez ere dei berezi bat egin nahi genien oraindik euskaldunak ez diren helduei. Oso barneratua
|
baitago
Euskal Herrian umeek euskal ereduetan eskolatu behar direla, baina uste dugu ez dagoela horren barneratua benetan ertaineko belaunaldiak daukan garrantzia. Gure ustez ertaineko belaunaldia ez badugu euskalduntzen ez dugu transmisioa bermatuko eta transmisioa bermatzen ez badugu, ez dago hizkuntzaren geroa ere bermatzerik.
|
|
|
Lisabo musika taldekoak Xirikan: «Talde interesgarriak
|
daude
Euskal Herrian(...) Eta mugimendu ugari(...) Tamaina txikiko mugimenduak daude baina ezinbestekoak iruditzen zaizkigu, batez ere, gurea bezalako herri txiki honetan. Baina komunikabideek aurrera pausu bat eman behar dute eta mugimendu horiei guztiei, ezagutzera emateko, leku bat egin behar diete, musika behar bezala tratatuz eta ez produktu komertzial baten antzera».
|
|
|
Ez naiz batere berezia alde horretatik. Idazle legez ere, konfesatu behar dut hamazazpi urte nituenetik idazten dudala, baina horretan ere ez naiz batere espeziala, pentsa zenbat idazle
|
dagoen
Euskal Herrian bertan. Pertsonalitate krisian daude editorialak, idazleak irakurleak baino gehiago izango garelako laster.
|
|
|
Cadizeko Konstituzioa erabakitzeko eztabaidan aldiz, ez zen izan zuzen zuzenean euskal erakundeen ordezkapenik, armada frantzesaren menpean
|
zegoelako
Euskal Herria. Besteak beste, Torenoko kondeak defendatu zuen espainiar nazio konstituzional berria bateratua eta bakarra, federalismo kutsu gabekoa, izango zela:
|
|
|
Joaterako orduan, hemen bizi izandako une onak, txarrak, garaipenak, porrotak, irribarreak, malkoak, denak biltzen ditut zakura. Baina ziur
|
egon
Euskal Herria faltan botako dudala. Nik eta nire familiak bost urte zoragarri bizi izan ditugu, eta pixka bat gasteiztarra ere sentitzen naiz.
|
|
|
Hirurekin mintzatu gara, baina dozenaka genituen aukeran. Izan ere, zaletasuna handitzen joan den heinean tradizio txikiko jarduera da magia gure herrian, gero eta mago gehiago
|
dago
Euskal Herrian. Gehienak herrialde bakoitzean dauden elkarteetara biltzen dira; Araban, Bizkaian, Gipuzkoan eta Nafarroan ilusionismo elkarte bana baitago.
|
|
|
Euskal Herriaren normalizazio politikoa, herri eskubideen aitortza, Espainiako estatuarekin lortutako une jakin bateko akordioa baino gehiago prozesu luze baten ondorioa gertatuko da; Espainiako estatua ez
|
dagoelako
Euskal Herriaren herri eskubideak aitortu eta bere estatu eredua aldatzeko prest. Ikuspegi teoriko batetik aitorpen sinbolikoak egin ditzake, baina praktikan Madrilek aitortzen duen nazio bakarra Espainia da.
|
|
2006
|
|
|
Hasi duten ikerketa honen bidez, lehengaia sagarra ahalik eta gehien aprobetxatzea lortuko den teknologia berriak garatu nahi lituzkete, sagardoa egiteko prozesuan beti geratzen baitira gero ezertarako erabiltzen ez diren sagar puskak (ikus goiko koadroa). Horrez gainera, kontuan izan behar da gaur egun sagar gutxi
|
dagoela
Euskal Herrian, eta lehengai horrek komertzialki balio handia izan lezakeela.
|
|
|
Bakea eta demokraziak ekarri ahal duen aldaketa politikoaren aurrean kokatzeko urratsak eman ditu herri honek. Egia bada ere gure Euskal Herri honetan errealitate oso ezberdinak egon badaudela, zalantzarik ez
|
dago
Euskal Herriaren etorkizun politikoaren inguruko eztabaida sakona gure lurraldearen eremu ezberdinetan zabalduta dagoela; bai Ipar Euskal Herrian, bai Araba Bizkaia eta Gipuzkoako eremuan, bai Nafarroan ere.
|
|
|
Katalunian, euskaldun den oro mitifikatua eta idealizatua daukatela azaldu du zuzendariak. Katalanek euskal historia eta kultura ondo ezagutu ohi dute «eta ez
|
dago
Euskal Herriari buruzko abestirik ez duen kantautore katalanik».
|
|
|
Bere lurra dela besterik ez du esaten eta larre sasi horietan gustura bizi dela. Momentu honetan gainera begira zenbat kanpotar
|
dagoen
Euskal Herrian, horiek ere badute beren lurra! Eta guri ere litzaiguke zein diren eta nondik datozen ezagutzea, eta haiengandik ikasi.
|
|
|
Kontua beste hau da: ea nola aurkeztu «bake prozesua», honen sakonean
|
dagoen
Euskal Herriaren gai nagusia plazaratu gabe. Horixe baita, hemen berton nahiz Europan, Rodriguez Zapateroren eta bere alderdiaren buru-hauste nagusia une honetan.
|
|
2007
|
|
|
Ikasle zirenen artean, baietz esango nuke. Baina kontuan hartu garai hartan unibertsitaterik ez
|
zegoela
Euskal Herrian, Deustukoa izan ezik edo. Parisko giroaren eraginik jasotzea zaildu zuen horrek.
|
|
|
XVII. mendeaz ari gara, baina agoteen berri lehenago ere
|
badago
Euskal Herrian, kontu hau gertatu baino askoz lehenago. Batzuen ustez godoen oinordekoak ziren, beste batzuek diote Erdi Aroan etorritako kataroak zirela agoteen arbasoak, esan izan da sarrazenoak zirela, ijitoak, Frantziako legenardunen (lepra) ospitaletatik etorritako gaixoak, konbertsoak...
|
|
|
Agian bilbotar peto batentzat Bilbo ez
|
dago
Euskal Herria barruan, baizik eta alderantziz: Euskal Herria Bilbo barruan!
|
|
|
AEK k ikaragarrizko lana egin zuen hura gertatu aurretik, bai eta gero ere, eta guk ere bai, AEKn eta IKAn. Beharbada zenbait gauza kontatu egin dira, noizbait, baina, benetan, ez dut uste Tiki miki horietan aritzeko
|
gaudenik
Euskal Herrian, eta are gutxiago euskararen inguruan.
|
|
2008
|
|
|
Hegan egin aurretik, ordea, beharrezkoa da ikastaro batean oinarrizko ezagutzak barneratzea. Horretarako munduko simulagailu bakarra Euskal Herrian dago, Irunen.Hiruzpalau parapente eskola
|
daude
Euskal Herrian, baina Irungoa da simulagailua duen bakarra. Ibarla auzoan, mendi magalean dago goiko argazkietan ikus daitekeen beso mekanizatua.
|
|
|
Aztertzen ari garen gaian, ba al
|
dago
Euskal Herrian medio erreferenterik?
|
|
|
1992an entseatzeko lokalen beharrak elkartu zituen, eta hamasei urte beranduago, hori baino askoz gehiago lortu dute. Egun daukaten eraikinaren antzeko ezer ez
|
dago
Euskal Herrian; bertan daukate edozein musika taldek amestu dezakeen guztia. Entseatzeko lokalak, kontzertu aretoa, grabazio estudioa eta irratia.
|
|
2009
|
|
|
Bikote harremanak legalki arautzeko Espainiako eta Frantziako kode zibilaren menpe
|
dago
Euskal Herria. Dena den, Euskal Autonomia Erkidegoak (EAEko Izatezko Bikoteen Legea) eta Nafarroak (Nafarroako Izatezko Bikoteen Legea) izatezko bikoteen egoera arautzeko eskumena duten gaietan lege propioak dituzte.
|
|
|
Hobetu liteke. Diseinu maila handia
|
dago
Euskal Herrian. Maila handia ikusten dut kartel, inprimaki eta publizitatean, oro har.
|
|
|
Jarraian, mundu horren zenbait txatal: Errepublikari erakutsiriko atxikimenduagatik, Euskal Lurraldea izeneko gune batean
|
legoke
Euskal Herria antolatua, 1815az geroztik; euskaraz hitz egingo lukete jendarmeek lurralde osoan, hizkuntza ofiziala izanik, horretara beharturik baileudeke; Ravelek eta Lizardik opera post erromantiko bat idatzi izango zuketeen elkarrekin; GAL (Grupo Anexionista Liberal) izeneko talde bat legoke; Euskal Lurraldea Frantziarekin edo Espainiarekin batzeko guraria luketen UPN (Union de Patriotas del ... " Irakurtzen duen jendearentzako sorturiko komikia" da Ihes Ederra egileen arabera, irudi eleberria da, Alberdaniak eleberrien atalean sartu izana horren erakusgarri.
|
|
2010
|
|
|
Euskalduna terrorismo diskurtso horren barruan kokatuta egotea gure interesen kontrakoa da zeharo, guztiz kaltegarria. Euskal Ikasketen Zentro honen eginkizuna, besteak beste, hemen bertako munduaren eta Euskal Herrikoaren artean bitartekari lan intelektuala egitea denez, diskurtso hori hankaz gora jartzen saiatu naiz, aldi berean geure buruoi adieraziz ez
|
dagoela
Euskal Herriaren interes politiko eta kulturalen kontrako bidegabekeria handiagorik gu diskurtso horretan nahastuta agertzea baino. Biolentziaren sustrai erlijiosoak, politikoak, inkontzienteak aztertu nituen Itziarren, ulertzen ditut eta estimatzen ditut sustrai horiek, baina politikoki eta estrategikoki begiraturik mingarri zait oso.
|
|
2011
|
|
|
Bestalde, mugimendu alternatiboak (intsumisioa, esaterako) zelakoak izan diren ikusita, haietan guztietan nolabaiteko etika libertarioa aurki daitekeela esan dezakegu. Nik uste etika hori organikoki finkatu ez bada ere, oso presente
|
dagoela
Euskal Herrian. Belaunaldi gazteak sozialismo ortodoxoan baino, irizpide horietan haziak dira".
|
|
2012
|
|
|
Libertate gogo hori sentitu nuen, etxean nagusi izateko grina, denak akort eta apart baina elkarrekin bizitzeko nahia. Estetika mailako gogoetak ere ukan nituen eta Oteizaren Quosque Tandemek erakutsi zidan gauza ttipietan arrazoi anitz
|
zeudela
Euskal Herria maitatzeko. Ez dugu inperiorik sortu, kantu batzuk baizik ez, borobilean kokatutako harri batzuk, harpeetako irudiei errespetuz begiratu diegu, urari balioa eman...
|
|
2013
|
|
|
Kezka handiz bizi izan ditugu azken urteetan sektore zabaletan izan dituzuen eraso errepresibo horiek guztiak. Eta errepresioaren ikuspegi horretatik, uste dugu ageriko zailtasunak
|
daudela
Euskal Herrian Estatuarekiko haustura nazional eta soziala ekarriko duten jarrerak mantentzeko. Errepresioak sorturiko higadura hori izan daiteke, ildo nazionalaren aukera taktikoan zentratzeko beharra sortu duena.
|
|
2014
|
|
|
Irlandan eta Frantzian ditudan lagunek haiengana joateko gomendatu didate, baina hizkuntza dut oztopo. Gainera, oso gustura
|
gaude
Euskal Herrian. Duela urte batzuk curriculuma bidali eta berehala deitzen zidaten.
|
|
|
Orduz geroztik
|
nago
Euskal Herrian. 2013ko otsailean izan zen epaiketa militarra, eta bizi osoko kartzelara kondenatu ninduten, beste hogeita lau kiderekin.
|
|
|
Milaka kobazulo
|
dago
Euskal Herrian, baina gutxi dira ezagun ezagunak. Are gutxiago ez dira dozenara iristen bisitarako prestatutakoak.
|
|
|
Euskal Herrira itzuliz," talentu handia
|
dago
Euskal Herrian, baina ez dut izan lan egiteko aukera handirik. Belako bezalako taldeak gauza interesanteak egiten ari dira".
|
|
|
Alderdi Komunistako kide gehienek uste zutenaren kontra, Monzonek diferentziak zekuskien karlista eta faxisten ideien artean. Sinetsita
|
zegoen
Euskal Herrian eta Katalunian karlista ugarik ez zutela Franco begi onez ikusten: " Monzonentzat mintzo da Martorell II. Mundu Gerraren akaberak aukera ezin hobea eskaintzen zuen, faxismoa menderatu zuten herrialdeek frankismoaren kontrako mugimenduarekin bat egin zezaten.
|
|
2015
|
|
|
Ondo
|
legoke
Euskal Herrian ere jakitea zein diren pertsona boteretsu eta aberats horiek, gure diru kutxa publikoei iskin egiten dieten enpresari, bankari, notario, mediku eta abarren izenak. Horiek iruzur egiten duten bitartean, langileek beren nomina eskasarekin aurre egin behar diete eguneroko zergei.
|
|
2017
|
|
|
" Estatuaren aldetik borondate sendoa
|
dago
Euskal Herriarekin' harremana' normalizatzeko"
|
|
|
Frantzian kontratu berezia dugun lurralde bakarra gara. Estatuaren aldetik borondate sendoa
|
dago
Euskal Herriarekin" harremana" normalizatzeko. Estatuak herrien inter komunalitatea garatu nahi du.
|
|
|
" Batez ere, euskara hizkuntza eta hari eusteko lana da txunditzen dituena", azaldu du Olga Leiciagak. Milaka kilometrotako distantzia
|
dago
Euskal Herriaren eta Misionesko guarani komunitateen artean. Hala ere, harreman natural bat sortzea lortu du Corpuseko Eusko Etxeak.
|
|
|
Artatzen gaituzten horien osasuna, erizainena, arriskuan
|
dago
Euskal Herrian. Hori dio Osakidetzako erizainen Satse sindikatuak egindako inkestak.
|
|
2018
|
|
|
Eta orain arte oso ezaguna izan ez den zerbaiti buruz informatu du: fakturazio horren %21 besterik ez
|
dagokio
Euskal Herrian egiten den banaketari. Beste guztia Euskal Herritik kanpoko distribuzioari zor zaio:
|
|
2019
|
|
|
Jende askoren ekarpenagatik, lan militanteagatik eta batzuek ukatzen jarraitzen duten arren,
|
badagoelako
Euskal Herria izena duen zerbait, identitate kolektibo bat, pertenentzia sentimendu bat, hizkuntza bat, eta horrek iraun dezan lan egiteko prest dagoen jendea. Liburuan saiatu naiz sarri euskalgintzatik egiten ez den lotura ere egiten:
|
|
2020
|
|
|
" Are gehiago, baita apustu etxeen hedapena ere. Droga, prostituzio eta apustuen kontsumoari dagokionez, Txapeldunen Ligan
|
dago
Euskal Herria".
|
|
2022
|
|
|
Argi
|
dago
Euskal Herrian eta Katalunian gertatutakoak gertatu ostean, bi herriotako mugimendu soberanistak elkarlanean hastea eta adibidez, alderdi politiko independentistek Llotja de Mar eko Akordioa sinatzea paradigma berria dela Espainiako Estatuarekin konpondu gabe dauden arazo politikoen esparruan, baita nazioarteko komunitateari begira ere. Elkarlana zehazki nondik sortu den galdetu diegu.
|
|
|
Egunotan hainbat euskal idazle entzuten izan gara azoka barruan eta azokatik kanpo ere Beyond Spain ekimenean, adibidez. Iruditzen zait gure sortzaileak protagonista esanguratsuak direla, beste egile batzuekin batera entzuten ditugunean konturatzen gara zelako maila
|
dagoen
Euskal Herrian. Diskurtso intelektual izugarria daukate; euskaraz idazten dute, eta edonoren mailan daudela erakusten dute.
|
|
2023
|
|
|
Heriotza bortitzekin jarraituta, munduko daturik onenetakoak dituzten herrialdeen gainetik ere
|
badago
Euskal Herria: hemengo homizidio tasak askoz baxuagoak dira Kanadakoa (1,97), Finlandiakoa (1,64), Belgikakoa (1,69), Frantziakoa (1,35), Suediakoa (1,23), Danimarkakoa (0,95) eta Irlandakoa (0,69) baino.
|
|
|
Ez da ikertu, baina penintsulako beste toki batzuetan izan den tradiziorik ez
|
dago
Euskal Herrian. Europan, berriz, kupoirik ez, eta itsuentzako zentro bereziak daude, baldintza berezietan lanean, estatuarenak, gehienbat, produkzio molde partikularren arabera lanean… Baina Europan ere oso itsu gutxi dituzu ohiko lan merkatuan.
|